Eclogae vel bucolica/Ecloga I

E Wikisource
Ecloga II 


Meliboeus

Tītyre, tū patulae recubāns sub tegmine fāgī
silvestrem tenuī Mūsam meditāris avēnā;
nōs patriae fīnīs et dulcia linquimus arva.
nōs patriam fugimus; tū, Tītyre, lentus in umbrā
formōsam resonāre docēs Amaryllida silvās.  5


Tītyrus

Ō Meliboee, deus nōbīs haec ōtia fēcit.
namque erit ille mihī semper deus, illius āram
saepe tener nostrīs ab ovīlibus imbuet agnus.
ille meās errāre bovēs, ut cernis, et ipsum
lūdere quae vellem calamō permīsit agrestī.  10


Meliboeus

Nōn equidem invideō, mīror magis; undique tōtīs
usque adeō turbātur agrīs. ēn ipse capellās
prōtinus aeger ago; hanc etiam vix, Tītyre, dūcō.
hīc inter dēnsās corylōs modo namque gemellōs,
spem gregis, ā, silice in nūdā cōnīxa relīquit.  15
saepe malum hoc nōbīs, sī mēns nōn laeva fuisset,
dē caelō tactās meminī praedīcere quercus.
sed tamen iste deus quī sit dā, Tītyre, nōbīs.


Tītyrus

Urbem quam dīcunt Rōmam, Meliboee, putāvī
stultus ego huic nostrae similem, cui saepe solēmus  20
pāstōrēs ovium tenerōs dēpellere fētūs.
sīc canibus catulōs similēs, sīc mātribus haedōs
nōram, sīc parvīs compōnere magna solēbam.
vērum haec tantum aliās inter caput extulit urbēs
quantum lenta solent inter vīburna cupressī.  25


Meliboeus

Et quae tanta fuit Rōmam tibi causa videndī?


Tītyrus

Lībertās, quae sēra tamen respexit inertem,
candidior postquam tondenti barba cadebat,
respexit tamen et longo post tempore venit,
postquam nos Amaryllis habet, Galatea reliquit.  30
namque - fatebor enim - dum me Galatea tenebat,
nec spes libertatis erat nec cura peculi.
quamvis multa meis exiret victima saeptis
pinguis et ingratae premeretur caseus urbi,
non umquam gravis aere domum mihi dextra redibat.  35


Meliboeus

Mirabar quid maesta deos, Amarylli, vocares,
cui pendere sua patereris in arbore poma.
Tityrus hinc aberat. ipsae te, Tityre, pinus,
ipsi te fontes, ipsa haec arbusta vocabant.


Tityrus

Quid facerem? neque servitio me exire licebat  40
nec tam praesentis alibi cognoscere divos.
hic illum vidi iuvenem, Meliboee, quot annis
bis senos cui nostra dies altaria fumant,
hic mihi responsum primus dedit ille petenti:
'pascite ut ante boves, pueri, submittite tauros.'  45


Meliboeus

Fortunate senex, ergo tua rura manebunt
et tibi magna satis, quamvis lapis omnia nudus
limosoque palus obducat pascua iunco.
non insueta gravis temptabunt pabula fetas
nec mala vicini pecoris contagia laedent.  50
fortunate senex, hic inter flumina nota
et fontis sacros frigus captabis opacum;
hinc tibi, quae semper, vicino ab limite saepes
Hyblaeis apibus florem depasta salicti
saepe levi somnum suadebit inire susurro;  55
hinc alta sub rupe canet frondator ad auras,
nec tamen interea raucae, tua cura, palumbes
nec gemere aeria cessabit turtur ab ulmo.


Tityrus

Ante leves ergo pascentur in aethere cervi
et freta destituent nudos in litore pisces,  60
ante pererratis amborum finibus exsul
aut Ararim Parthus bibet aut Germania Tigrim,
quam nostro illius labatur pectore vultus.


Meliboeus

At nos hinc alii sitientis ibimus Afros,
pars Scythiam et rapidum cretae veniemus Oaxen  65
et penitus toto divisos orbe Britannos.
en umquam patrios longo post tempore finis
pauperis et tuguri congestum caespite culmen,
post aliquot, mea regna, videns mirabor aristas?
impius haec tam culta novalia miles habebit,  70
barbarus has segetes. en quo discordia civis
produxit miseros; his nos consevimus agros!
insere nunc, Meliboee, piros, pone ordine vites.
ite meae, felix quondam pecus, ite capellae.
non ego vos posthac viridi proiectus in antro  75
dumosa pendere procul de rupe videbo;
carmina nulla canam; non me pascente, capellae,
florentem cytisum et salices carpetis amaras.


Tityrus

Hic tamen hanc mecum poteras requiescere noctem
fronde super viridi. Sunt nobis mitia poma,  80
castaneae molles et pressi copia lactis,
et iam summa procul villarum culmina fumant
maioresque cadunt altis de montibus umbrae.

Ecloga II