Constitutiones Lateranenses

E Wikisource
 EPUB   MOBI   PDF   RTF   TXT
Constitutiones Lateranenses
Saeculo VI

editio: Migne 1849
fons: Corpus Corporum

Migne Patrologia Latina Tomus 78

GreI.ConLat 78 Gregorius I540-604 Parisiis J. P. Migne 1849 early modern edition, no apparatus this file was encoded in TEI xml for the University of Zurich's Corpus Corporum project (www.mlat.uzh.ch) by Ph. Roelli in 2013 Classical Latin orthography latin Constitutiones Lateranenses


- I. Rubrica de divinis officiis.

- II. Rubrica de reliquiis, sacris rebus, et aliis mobilibus Lateranensis...

- III. Rubrica de canonicis, beneficiatis et acolythis, ipsorumque numero et...

- IV. Rubrica de numero beneficiatorum, et quae praebendae ipsorum sint...


Gregorius episcopus servus servorum Dei, ad perpetuam rei memoriam.

Etsi provide et laudabiliter gesta per alios interdum juste censuerimus confirmare, nempe ea quae ad laudem Dei et divini cultus observantiam per nos, dum eramus in minoribus constituti, sunt utiliter ordinata; postmodum ad apicem summi apostolatus assumpti, eo potius debemus apostolici scripti patrocinio communire, quo de illis sumus certius informati, et quo amplius dedeceret, si minime servarentur. Dudum siquidem nos, tunc Petrus sanctae Mariae Novae diaconus cardinalis ac archipresbyter, administrator et commendatarius Ecclesiae Lateranensis, pro reverentia Dei, et salubri statu ejusdem Ecclesiae in spiritualibus et temporalibus cum divina gratia proventuro et perpetuo conservando, certas constitutiones in ipsa ecclesia tam auctoritate apostolica, qua fungebamur in hac parte, quam nostra, edidimus, quas sub poenis contentis in eis mandavimus perpetuo et inviolabiliter observari. Ut igitur constitutiones ipsae eo irrefragabilius observentur, quo apostolicae approbationis et confirmationis munimine fuerint roboratae, ipsas, quarum tenor de verbo ad verbum inferius est insertus, cum certis correctionibus, modificationibus et ordinationibus nuper per nos factis, et post ipsum tenorem inferius adnotatis, auctoritate apostolica supradicta approbamus, ratificamus, confirmamus, et praesentis scripti privilegio communimus, mandantes sub poenis in eis contentis eas inviolabiliter observari. Et cum simus certi de facto nostro, hujusmodi approbationem, ratificationem, confirmationem, communitionem et mandatum perinde valere et tenere volumus et decernimus, ac si tenor authentici instrumenti dictarum constitutionum nostri olim cardinalatus sigillo pendentis muniti praesentibus foret insertus, consuetudine contraria Romanae curiae non obstante. Tenor autem dictarum constitutionum talis est.

577 Petrus, miseratione divina, sanctae Mariae Novae diaconus cardinalis archipresbyter, administrator et commendatarius Ecclesiae Lateranensis, dilectis nobis in Christo capitulo et canonicis, beneficiatis, capellanis, et acolythis dictae ecclesiae Lateranensis, nec non et aliis quibuscunque servientibus in eadem, salutem in Domino sempiternam. Et si humana natura supernae manus operatione formata, sic ante lapsum habuimus perlucidum intellectum paulo minus creaturae angelicae coaequatum, et superni luminis acie perlustratum, ut humanis statutis, seu legibus nullatenus indigeret; post ruinam tamen sic exstitit infecta nubilo mundanae caliginis, et tot in tam lethifero casu humanae propago naturae corruptionis vulnera protulit, sic antiqui hostis conati charitatem hominum ex lutea materia creatorum disrumpere, bonorum operum dulcedinem, invidiae felle infixit, et versutiae infestatur insidiis, quod proclivius ad malum sensualitas humana ab adolescentia sua declinat in vetitum. Propter quod ad regimen salubre atque placidum necessarium fuit praesidentium officium ordinare, qui, exemplo legiferi Moysis, legum copiam concessam sibi coelitus suis subditis praesentatis per constitutionem, ordinationem, deposita subditorum et per lustra devia oberrantium noxios appositus justitiae fabricam luce praevia dirigant, tollendo ambigua, auferendo lites, et exstirpando vitia, et inserendo virtutes, et eorum potissime subditorum, qui omnipotenti Deo in illa praecipua domo Domini, videlicet Lateranensi, omniumque Ecclesiarum prima, ac inter caeteras praelationis praerogativa gaudente in divinis officiis famulante, qui suae perlucidae conversationis exemplo veluti in capite collocati, debent radiosis affectibus aliis odor existere salutaris. Haec igitur nos cardinalis praedictus ad debitae considerationis aciem reducentes, tum auctoritate nobis concessa per vicarium veri Dei, tum ex debito nostri officii, qui eidem praesidentes Ecclesiae ad id nos recognoscimus obligatos, infra scriptas edidimus constitutiones, reformationem Ecclesiae, tam spiritualium, quam temporalium, claro eloquio continentes. Ad eas igitur, filii praedilecti, inclinate unanimiter aures vestras, et circa eas adhibete promptitudinis intellectum, collecturi seminum fructus, qui in agro devotionis vestrae providentia paterna conspergit, si ea culturae studio diligenti (quod speramus) fructificent, et operosi laboris speratas utilitates educant. Eas enim vobis et cumbet vestrum sub poenis in eis contentis observari praecipimus et mandamus.

I. Rubrica de divinis officiis. 1. Ut membra capiti se conforment, praesente institutione decernimus quam tam nocturnum quam diurnum, in Lateranense Ecclesia, cum nota dicatur juxta rubricam, ordinem sive morem sanctae Romanae Ecclesiae, seu capellae domini nostri papae; officium vero beatae Mariae virginis sine nota, aperte tamen et spatiose proferatur. In ipsa quoque Ecclesia celebrentur cum nota die quolibet duae Missae, quarum prima die Sabbati, et Dominico, et aliis diebus, quibus secundum rubricam Ecclesiae Romanae non consuevit Missa pro mortuis decantari, 578 Missa de beata Virgine decantetur; caeteris vero hebdomadae diebus prima Missa celebrabitur cum praecedentibus vigiliis pro defunctis; secundam vero Missam de occurrentis solemnitate diei volumus celebrari.

Ab his dies excipimus subsequentes, videlicet Nativitatem Domini cum diebus octo sequentibus, Epiphaniam Domini, et a quarta feria majoris hebdomadae usque ad tertiam feriam Resurrectionis Domini inclusive, festum Ascensionis, Pentecostem cum duobus sequentibus, festum Corporis Christi, Nativitatem beati Joannis Baptistae, festum apostolorum Petri et Pauli, solemnitatem omnium Sanctorum, et quatuor festivitates beatae Virginis; in quibus propter solemnitatem dierum, unam tantum Missam teneantur celebrare cum nota; et alios dies, quibus ex ordinatione et observantia in ipsa Ecclesia antiquitus consuetum est duas alias Missas solemniter celebrari, tunc illae solemnizentur, quas solemnizari hactenus est consuetum.

2. Distinctus ordo solet decorare solemnia officiorum potissime divinorum. Hoc igitur constituto statuimus quod primam Missam, sicut hactenus consuetum est, cum nota, tantum beneficiatus ille qui in illa hebdomada fuerit hebdomadarius, mane statim cantata Prima, debeat celebrare; secundam vero Missam, quae vulgo magna Missa vocatur, canonicus hebdomadarius cum diacono et subdiacono solemnizet, nisi cardinalis qui archipresbyter Lateranensis pro tempore fuerit, vel eo absente ejus vicarius, ob raritatem clericorum, vel aliam causam, ut loco sui canonicus possit aliquem de beneficiatis ejusdem Ecclesiae sacerdotibus subrogare duxerit dispensandum. Sed quia pro majori parte canonici non sunt promoti, concedimus quod Missa magna usque ad annum debeat per beneficiatos decantari. 3. Simili modo in mensibus Julii et Augusti, et Septembris, in quibus Romae aeris intemperies esse solet, ad haec canonicos volumus non astringi, sed tunc per beneficiatos etiam secundam Missam cum sua solemnitate cantari jubemus, diebus Dominicis, et festis duplicibus, et per totam Octavam beati Joannis Baptistae duntaxat exceptis; quibus diebus, uti in caeteris anni mensibus, ad ipsam secundam Missam celebrandam canonici sunt astricti. Canonicus vero sacerdos, qui celebrabit pro tempore in festis duplicibus, denarios decem et octo, et diaconus et subdiaconus denarios novem, quibus ultra ea quae erant alias habituri, recipiant a camera Ecclesiae praelibatae; aliis vero diebus medietatem recipiant de praedictis, dum celebrabunt ibidem. 4. In divini numinis cultum lumina deservire corporea congruum arbitrantes, statuimus quod vicarius et camerarii, qui pro tempore fuerint, provideant diligenter ne circa lumina opportuna Lateranensis Ecclesia defectum aliquem patiatur. Mansionarii quoque aliis horis et Missa campana congrua hora pulsent, et lampades accendant. Quod si non fecerint, pro qualibet hora vel vice in denariis duodecim puniantur. Donec vero pro Missa pulsabitur, ante finem pulsationis hujusmodi sacerdos, diaconus et subdiaconus, qui per hebdomadam celebraturi sunt Missam, 579 se parent et induant cum acolythis, qui eisdem deserviant. Si vero quisque eorum fuerit ita tardus, ut ejus exspectatio fuerit exspectantibus onerosa, fecerit tamen postquam venerit illud quod ipsius ordo requirit, puniatur in duplo ejus quod pro illa Missa ad ipsum perventurum ex distributionibus fuisset. Quod si nullo modo celebraverit seu ministraverit, si canonicus, in solidis quinque; beneficiatus vero in denaris triginta; acolythus in quindecim irremissibiliter puniatur, applicandis illa die celebrantibus et ministrantibus pro eisdem. 5. Cum in festis duplicibus canonicus in Lateranensi Ecclesia celebraturus est Missam, tam in primis, quam in secundis Vesperis, duo; si vero festum fuerit multum solemne, quatuor beneficiati cum ipso pluvialibus sint induti. Qui contra fecerit, canonicus tres solidos, beneficiatus vero duos pro vice perdat, ipsius poena dimidia camerae, dimidia vero celebrantibus pro eisdem et ministrantibus applicanda; quibus camerarii de contrafacientium fructibus, vel ipsius capituli, si ipsorum fructus fuerint aliter ad capitulum devoluti, satisfacere teneantur. 6. Ut praelatis honor debitus impendatur, sancimus quod dum aliquis praelatus, et potissime cardinalis in ipsa Ecclesia in pontificalibus celebrabit, nullus sacerdos in eadem cum nota celebrare praesumat, puniendus, si contrafecerit, arbitrio domini vicarii domini cardinalis. 7. Statuimus et ordinamus quod in eadem Ecclesia sint perpetuo quatuor acolythi, qui tam canonicis quam beneficiatis vel aliis ministrantibus, dum Missarum solemnia celebrant, in ipsis officiis, et aliis praeparantibus subministrent, prout est hactenus consuetum. 8. Sacrista ex proprio juramento tenetur omni die Sabbati facere tabulam de canonicis et beneficiatis qui debent in futura hebdomada celebrare, et de cantoribus in choro per circuitum; et de his qui debent pluviales tenere, et omnibus aliis qui debebunt in ipsa hebdomada deservire; et quicunque cantor non obedierit, vice qualibet poenam duorum solidorum incurrat. 9. In choro servari jubemus modum et ordinem subsequentem, videlicet quod ab una parte chori sit medietas canonicorum, beneficiatorum, acolythorum et capellanorum, qui choro servire tenentur; ab alia vero reliqua; ipsumque chorum intret quilibet ante finitam pulsationem ad Missam, vel Horam, vel saltem antequam primus Horae Psalmus, vel Missae introitus compleatur. Ubique resideat devote, sine confabulatione aliqua, murmuratione vel rumore; de una parte chori non discurrat; nec ab inde recedere vel exire praesumat ante finitum officium, nisi negotium Ecclesiae vel corporis necessitas immineret, et tunc ad capitularem locum vel residentiae domum pergat honeste. Sacerdos vero celebrans, diaconi et subdiaconi, et acolythi qui ministrant, et cantores qui in choro deserviunt, in suis permaneant locis ad divina eis injuncta officia peragenda. Quod si quisquam fecerit adversus ea aliquidve eorum quoad illam Missam vel Horam, pro absente penitus habeatur; et si in consuetudine haec habuerit, per scriptores fallarum 580 ad vicarium domini cardinalis pro tempore ipsius Ecclesiae archipresbyteri remittatur, prout ei visum fuerit, correctione debita puniendus. 10. Utrique juri consona meditatione statuimus quod clerici Lateranensis Ecclesiae, tam in choro, quam in capitulo, quam in aliis congregationibus, stare, sedere, respondere debeant secundum ordinem debiti prioratus, primo presbyteri, secundo diaconi, tertio subdiaconi, ad dignitatem et prioritatem, et non ad potentiam vel ad nobilitatem alicujus praerogativae habendo respectum. In Processionibus vero etiam secundum ordinem praedictum in honorabilem locum incedant. 11. Nemo est qui nesciat quam refectior sit cibus animae verbum Dei. Illud utique semen est radicaliter coalescens, mirabiliter excrescens, foecunde fructificans, et interiorem hominem refectiva informatione restaurans. Et propterea majus peccatum habent, qui praedicationem verbi Dei satagunt impedire, quia nec ipsi fructum percipiunt, nec alios permittunt percipere, dum ipsorum insolentiae impediunt praedicantes. Quisquis igitur praedicationem verbi Dei, si quam pro tempore in Lateranensi Ecclesia fieri contigerit, per se vel per alium impedierit quoque modo, vice qualibet poenam decem solidorum incurrat. Possint tamen et valeant clerici dictae Ecclesiae, donec praedicatio intra Missarum solemnia fiat, de choro recedere, presbytero, diacono, et subdiacono ministrantibus recessu penitus interdicto, ad illum ante praedicationis finem, vel statim post, omnino reversuri, ne ipsorum exspectatio solemnitatis Missae continuationem impediat. Ut tamen a facultatibus et aliis otiosis actibus, vel verbis abstineant, sub poena ipsis interdicimus memorata. 12. Nemo canonicus, beneficiatus, vel capellanus, vel alius, sine licentia speciali cardinalis, vel ejus vicarii et capituli, in Lateranensi Ecclesia confessiones audire praesumat; et qui contra fecerit, ipsius vel ipsorum arbitrio puniatur. 13. Ut divinus cultus praecipue gaudeat habitu honestatis, statuimus, quod dum in Lateranensi ecclesia divina officia decantantur, nullus canonicus vel beneficiatus intrare ipsam ecclesiam, vel in ea praesumat incedere sine habitu ordinato: contrafacientes excommunationis poenam et solidos decem qualibet vice incurrant ipso facto. Hujusmodi vero excommunicato, donec fuerit absolutus per vicarium cardinalis tantum, camerarii de fructibus et obventionibus aliis nihil debeant ministrare: et si secus fecerint, de ipsorum camerariorum proprio tantumdem camerae restituere teneantur. Absolvi tamen nequeat, nisi primo camerae realiter solverit dictam poenam, et quidquid excommunicationis tempore praedictae perceperit a camerariis memoratis. 14. Et ne quis in posterum de habitu valeat dubitare, ipsum praesenti constitutione duximus exprimendum, videlicet quod ab hora illa festi omnium Sanctorum, quando incipiunt Vesperae pro commemoratione fidelium defunctorum, usque ad vigiliam Resurrectionis dominicae, quilibet canonicus stet indutus cum sajetta, seu roccheto, cappa nigra et almucia de griseis seu de variis; beneficiati vero et capellani, qui servire tenentur in choro, indutas deferant cappas nigras cum superpelliceo seu cotta, 581 et almucias de squallis nigris. Sed si canonici et beneficiati praedicti maluerint capucia nigra parva sine becchis, seu almucias rotundas nigri coloris subtus cappas portare sine aliis almuciis, hoc eis concedimus. In vigilia Paschae statim quando Alleluia, verbum laetitiae, decantatur, exuant nigras cappas, luctuosa poenitentiae tempora designantes; et superpellicea seu albas cottas induant supernae vitae gaudia designantes, usque ad festum Sanctorum omnium illa seu illas deferentes cum almuciis supradictis.

15. Item statuimus quod omnes capellani capellae sanctorum Petri et Pauli, Jacobi, et alterius capellae sancti Jacobi, qui nunc sunt, et qui pro tempore erunt in dicta Ecclesia, a die publicationis praesentium usque ad quindecim dies, teneantur in choro dictae Ecclesiae in horis diurnis pariter et nocturnis, sicut caeteri beneficiati interesse, distributionesque recipiant a capitulo ultra fructus capellarum eorum, sicut acolythi; et nihilominus in capellis eorum celebrent, prout ex earum fundatione tenentur; et ad hoc cardinalis seu vicarius per ecclesiasticam censuram eos possit astringere per privationem fructuum et ipsarum capellarum, prout ipsorum exegerit contumacia, et ipsi domino cardinali vel vicario videbitur faciendum. 16. Cum nonnulla bona Lateranensis Ecclesiae legata sint, et legentur quotidie, ut in aliquo altari celebretur certo modo pro legantium animabus; pias igitur deficientium voluntates effectu debito prosequentes, statuimus quod vicarius qui pro tempore fuerit debeat effectualiter ordinare quod ipsi altari per beneficiatos et capellanos, presbyteros et acolythos, serviatur. Anniversaria quoque diebus statutis per testantes qui ad hoc Ecclesiae aliquid legaverunt cum vigiliis et Missa similiter volumus celebrari. Si quis vero in his vicario non curaverit obedire, presbyter in solidis quinque, acolythus in duobus pro vice qualibet punietur. Et quia, crescente contumacia, crescere debet et poena, si quis in tali perseveraverit contumacia, praeter praemissam poenam, cardinalis vel ejus vicarii arbitrio puniatur.

II. Rubrica de reliquiis, sacris rebus, et aliis mobilibus Lateranensis Ecclesiae, et earum custodia. 17. Reliquiae, nisi statutis temporibus, sine voluntate vicarii et capituli nullatenus ostendantur, nisi alicui cardinali, praelato, vel regali. Nullus autem praesumat de dictis reliquiis concedere, sine licentia domini nostri papae, vel cardinalis qui pro tempore fuerit archipresbyter Lateranensis Ecclesiae. Hujusmodi constitutionis [si quis violator exstiterit] in aliquo tempore, ipso facto poenam excommunicationis incurrat. 18. Res quarum perditio esset magnum praejudicium illatura diligentiori sunt custodia gubernandae. Et propterea hoc statuto jubemus quod statuta, privilegia, inventaria, sigilla Ecclesiae et capituli intra claves reliquiarum et cancellorum sacristiae, ubi est mensa Domini, quae omnia 582 sub tribus diversis serris et clavibus clausa sint; quarum unam vicarius, aliam camerarius, et aliam antiquior canonicus debeat retinere; et sic per ipsum vicarium, camerarium et antiquiorem canonicum conservetur, et taliter, quod alter, vel alteruter, sine aliis omnibus aperire vel sigillare non possit. 19. Item statuimus quod camerarius vel sacrista pannos, libros, paramenta, vel alia sacra vasa alicui extra Ecclesiam asportanda concedere nullo modo praesumat, sine licentia vicarii, vel camerariorum primitus non obtenta. Et tunc camerarii et scriptores debeant in ipsorum libris ascribere portitores. Alias excommunicationis sententiam incidant eo ipso, a qua absolvi nequeant nisi per dominum cardinalem, vel ejus vicarium, et satisfacto prius de commissis. 20. Inventarium de rebus omnibus in sacristia existentibus per vicarium et capitulum quolibet anno fiat; et privilegia, statuta, vel instrumenta sine licentia domini cardinalis, vel eo absente ejus vicarii et capituli, nullus tentet de loco ubi sunt reposita removere, nisi pro evidenti causa ipsius Ecclesiae, vel alicujus deservientium in eadem; et tunc in manibus vicarii, seu camerariorum, infra tempus per vicarium et camerarios praefigendum, debeat ad ipsos camerarios reportari. Et contrarium faciens excommunicationis sententia se noverit innodatum, a qua absolvi nequeat, nisi illa reportet primitus ad sacristiae locum, unde receperat. III. Rubrica de canonicis, beneficiatis et acolythis, ipsorumque numero et gradu. 21. In Ecclesia Lateranensi perpetuo et successive sint decem et octo canonici, et totidem praebendae, praeter praebendam domini cardinalis: quarum praebendarum octo sunt presbyterales, videlicet praebenda Laurentii de Argeleriis, Francisci de Veneriis, Joannis de Viterbio, Oddonis de sancto Eustachio, Francisci de Utriculo, Angeli Picciardelli, Oddonis de Columna, et Romani de Micardis; quinque vero sunt diaconales, scilicet: Marcelli de Columna, Philippi de Philippis, Jacobi de Papaluccis, Thomae de Monte Nigro, et Stephani Normandis. Quinque vero sunt subdiaconales, videlicet: Joannis Lessi, Matthiae de sancto Eustachio, Petri de Columna, Camilli Pauli de Columna, et Joannis de Barattis. 22. Et quod quilibet canonicus praebendatus de caetero in ipsa ecclesia recipiendus infra annum a tempore possessionis adeptae computandum, ad ordinem, quem sua praebenda requirit, se faciat promoveri. Quod si non fecerit, sit suis canonicatu et praebenda privatus ipso facto. Et si post annum praedictum talis sic privatus aliquid perceperit, excommunicationis poenam confestim incurrat, et ad restitutionem talium fructuum teneatur, ab omnique canonicorum consortio et capituli repellatur. Et ex tunc etiam per camerarios, vel eos quoscunque nihil sibi ministretur; et qui scientes aliquid ei ministraverit contra tenorem constitutionis hujusmodi, tantumdem de suo proprio Ecclesiae restituere teneatur sub poena praedicti juramenti. 583 23. Item statuimus et ordinamus quod canonici praebendati, qui sunt in ipsa Ecclesia jam recepti, infra annum a tempore publicationis hujusmodi statutorum se promoveri faciant ad sacros ordines, quos ipsorum praebendae requirunt; et si non fecerint; ipsorum canonicatibus et praebendis sint ipso facto privati, exceptis illis qui non sunt in aetate ad recipiendos ordines legitima constituti. Tales cum infra annum a tempore quo aetatem ad ordines necessariam compleverint computandam ipsos ordines suscipere teneantur, alioquin eamdem poenam privationis incurrant. Interim vero tam illi quam alii qui ex dispensatione apostolica vel alia justa causa promoveri non teneantur, seu qui, licet essent promoti, essent tamen absentes, vel si praesentes essent et nollent secundum tenorem praesentium statutorum eis incumbens officium exercere, defectus suos per alios canonicos suppleri facere teneantur, sic quod injunctis vel injungendis eis officiis nullus in Ecclesia possit esse defectus. Quod si quisque facere recusaverit, camerarii de fructibus praebendae illius canonici cui officium incumbit triginta solidos pro septimana qualibet detrahere teneantur; de fructibus vero illius ad quem officium diaconi vel subdiaconi pertineret solidos viginti, quos illi vel illis qui pro eo faciunt officium ministrent, vel de distributionibus eorumdem, prout vicario et camerariis videbitur. Quod si nec fructus grossos nec distributiones tales haberent, capitulum ad quod tunc tales fructus pertinebunt sine dilatione aliqua solvat ministrantibus pro eisdem, et ad hoc camerarii teneantur ex proprio juramento.

IV. Rubrica de numero beneficiatorum, et quae praebendae ipsorum sint presbyterales, quae diaconales, et quae subdiaconales. 24. De beneficiatis Lateranensis Ecclesiae praesenti constitutione duximus ordinandum, quod in ipsa Ecclesia perpetuo sint viginti duo beneficiati, quorum quatuordecim sint presbyteri, videlicet Petrus de Palliano archipresbyter de Utriculo, Laurentius Rusciolus de Pandolphis, Jacobus de Leolis, Joannes de Campo Floris, Joannes de Catino, Nucius [Forsan Mutius] Petri Bertae, Stephanus de Sublacu, Joannes Serleonis archipresbyter de Arcula, Joannes de Civita, Nucius de sancto Marco, Dominicus de Campanea, Ganfredus de Antissiodoro, et Nucius Amici; ita quod beneficiatus ipsorum perpetuo sint presbyterales. Quatuor vero diaconi, videlicet Nicolaus Procerti, Jacobellus de Campo Florum, Silvester Ricciardelli, et Nucius de Tibure; ita quod ipsorum beneficiatus perpetuo sint diaconales. Quatuor vero beneficiati restantes sint subdiaconi: videlicet Tutius Salmenicii, Angelus de Gallicano, Antonius de Frascato, et Manardus filius D. Antuini; ita quod ipsorum beneficiatus ex nunc et in perpetuum subdiaconales censeantur. 25. Ne igitur Lateranensis Ecclesia in divinis officiis defectum aliquem de caetero patiatur, hoc constituto jubemus quod omnes et singuli beneficiati superius nominati, qui ipsorum beneficiatorum possessionem obtinent de praesenti, infra annum a tempore publicationis hujusmodi statutorum computandum; 584 quilibet vero ad . . . . . alioquin de dictis beneficiatibus sint privati; et si postea sic privati fructus alioquin receperint, eo ipso sententiam excommunicationis incurrant, et ab omni beneficiatorum et canonicorum consortio repellantur; neque eis per camerarios aliquid ministretur; et si scienter aliquid ministraverint, ministrantes ipsi tantumdem de eorum proprio camerae restituere teneantur, sub poena praestiti juramenti.