Migne Patrologia Latina Tomus 96
Continuatio chronicorum B. Isidori (Auctor incertus (Hildefonsus Toletanus?)), J. P. Migne
Continuatio chronicorum B. Isidori
(0319A) Quoniam praeclarus doctor Isidorus aetates mundi et quorumdam imperatorum et regum historias ab exordio mundi usque ad tempus Sisenandi regis Gothorum docili compendio patefecit, nos a tempore quo ipse desiit sumamus principium, ne praesentium heroum memoria a futurorum mentibus diluatur.
Aera DCLXXI, anno imperii Heraclii decimo octavo, post Suintilanum regem Sisenandus regnat annis tribus. Iste synoda episcoporum egit, patiens fuit, regulis catholicis orthodoxis stetit. Toleti finivit vitam.
Aera DCLXXIV, anno imperii Heraclii vigesimo primo Chintilanus regnum accepit. Synoda plura Toleti cum episcopis egit, et subditum regnum in fide catholica firmavit. Regnavit annos quinque, (0319B)menses quatuor. Anno sexto regni Chintilani doctor et legislator Hispaniarum Isidorus stans in ecclesia, peracto sermone ad populum, et expandens manum ad coelum, ac benedicens omnibus, Deo sibi hactenus traditum gregem commendans, felicissimo somno obdormivit in Domino, senio sanctissimo decoratus. Exstitit quippe spiritu prophetiae clarus, in eleemosynis largus, hospitalitate praecipuus, corde serenus, sententia verax, in judicio justus, in praedicatione assiduus, in exhortatione laetus, in lucrandis Deo animabus studiosus, in expositione Scripturarum cautus, in consilio providus, in habitu humilis, in mensa sobrius, in oratione devotus, honestate praeclarus, semper pro Ecclesia ac veritatis defensione mori pronus, et in omni bonitate conspicuus. Praeterea Pater exstitit clericorum, doctor et sustentator monachorum ac monialium, consolator moerentium, tutamen pupillorum ac viduarum, levamen oppressorum, defensor civium, attritor superborum, (0319C)persecutor et malleus haereticorum. Rexit archipraesulatum Hispalensis Ecclesiae quadraginta annis, diversis fulgens miraculorum signis, primatiae dignitate florens, et Romani papae in Hispaniis vices gerens. Sacerdotibus, regibus et populis, divinas et humanas leges tradidit, et Romano antistiti humiliter obedire praecepit. Nolentibus obedire maledictionem intulit, et eos a fidelium consortio separavit. Multis librorum voluminibus Christi Ecclesiam informavit, et in pace quievit aera DCLXXX. Toletum ad synodum episcopos convocavit, et ore prophetico eis sui obitus diem, et Hispaniis ventura praedixit.
Sidus honestatis, lux morum, sol probitatis,
Haec ait in synodo Toleti vir sacer ille
Isidorus, per quem floruit alma fides.
Si servaveritis quae vobis praecipiuntur,
Servabit Christus vos in amore suo.
(0320A)Frumentum dabit ac oleum, dabit optima quaeque,
Si pura mente complaceatis ei.
Si neglexeritis ea, non impune feretis,
Cum recte prava puniat acta Deus.
Inde cadent Gothi bellis, et barbarus hostis
Vos premet innumera clade, timore, fame.
Tunc convertimini, tunc crimina plangite vestra,
Et statim Dominus auxiliator erit.
Gloria major erit vobis, et gratia Christi
Extollet Gothos uberiore bono.
De gestis ejus haec inter regum actus annotavimus, quia ipse de praeclara regum Gothorum stirpe, patre Severiano Carthaginensi duce, exstitit procreatus. Post transitum autem ejus mense uno rex catholicus Chintilianus Toleti decessit, bono fine perfunctus. Successit beatissimo doctori Isidoro Theodisclus, natione Graecus, varietate linguarum doctus, exterius locutione nitidus, interius autem, ut exitus demonstravit, sub ovina pelle lupus voracissimus. Nam libros quosdam de Naturis rerum et Arte medicinae, (0320B)necnon et de Arte notoria, quos pater Isidorus facundo stylo composuerat, et nedum ad publicum venerant, in odium fidei corrupit, resecans vera, et inserens falsa; atque per quemdam Arabum nomine Avicennam, de Latino in Arabicum transtulit. Hic in his et aliis pluribus infidelis inventus, et erroneus in articulis fidei comprobatus, per synodum ab archiepiscopali dignitate degradatus est. Asserebat enim Dominum nostrum Jesum Christum cum Patre et Spiritu sancto non esse unum Deum, sed potius adoptivum. Hic, ut dictum est, privatus honore sacerdotii ad Arabes transiit, et sectae pseudoprophetae Mahometi adhaesit, et plura docuit detestanda sub imperatore Heraclio. Tunc temporis dignitas primatiae translata est ad Ecclesiam Toletanam.
Heraclius adversus Cosdroam regem Persarum gessit bellum anno imperii sui sexto, et Sisebuti regis Gothorum sexto. Quo devicto et occiso, ac Jerosolymam delata cruce Domini, et viso angelo super portas Jerusalem, inde ad propria reversus est cum (0320C)gaudio magno. Hoc tempore dedignantibus Orientis gentibus vectigalia et tributa reddere Romanis, coeperunt pro viribus rebeliare. Tunc surrexit quidam iniquus concionator, ortus in Arabia, nomine Mahumet. Qui pessimus seductor videns inter Orientales et Romanos ortam discordiam, se contra Deum erexit et Christianorum imperium, seductorie hortans genus Arabum, atque dicens non debere alterius gentis domino subjugari, quia Dominus illis esset provisurus, de suo genere ducem benevolum concedendo, quem haberent ut fratrem, cum quo etiam Dominus loqueretur. Haec et his similia cum praedicaret illis verbis suasoriis, et virtutes quasdam simulatas, et miracula artibus magicis facere videretur, extemplo Ismaelitae, sicut bruta animalia quibus non est intellectus, paulatim de bono in malum mutati, derelicta fide, catholica. coeperunt ei credere. et (0321A)eum in tanta veneratione habere, ut eum prophetam praedicarent a Deo missum, et sibi eligerent regem, simulatis illius seducti miraculis, et facundia decepti. Erat enim pulcher, facundus, et fortis, et magicis artibus valde imbutus. Iste Mahometus Saracenorum et Arabum princeps, ut fertur, fuit de genere Ismael filii Abrahae. Qui cum in adolescentia coepisset esse mercator providus, pergebat frequenter cum camelis suis apud Aegyptum et Palestinam, et morabatur cum Judaeis et Christianis, et maxime cum quodam monacho Antiocheno superstitionis amico, qui vocabatur Joannes; a quo tam novum quam vetus superficialiter et superstitiose didicit Testamentum. Et cum hac illacque cum diversis speciebus aromatum et divitiarum causa lucri pergeret, contigit ut Corrozatam ingrederetur provinciam. Cujus provinciae domina, quae Cadiga vocabatur, ut vidit juvenem, primo in illius pulchritudine et eloquentia mente capta, coepit diversas species, quas secum Mahomet attulerat, contemplari, et ei (0321B)familiarius adhaerere. Quam Mahomet caute incantationum suarum perstrinxit phantasmate, et astute paulatim coepit ducere in errorem, dicens ei, quod ipse esset Messias, quem venturum exspectabant Judaei. Auxiliabantur ei non solum regina Cadiga, quae ab eo decepta erat, sed etiam multi Judaeorum, qui ad eum de diversis partibus concurrebant. Omnes etiam Ismaelitae et Arabes catervatim confluebant ad eum, attoniti tanta novitate rei. Quibus coepit novas leges fingere, eisque tradere, adhibens ipsis nefandis legibus de utroque Testamento corrupta testimonia. Ideo divinae paginae auctoritates pervertit, ut tam Christianis quam Judaeis cum Saracenis aditum praecluderet disputandi. Dedit etiam suis edictum, ut cuicunque alia quam ea quae ab illo acceperant praedicaret, animadversione gladii puniretur. Hujus sacrilegas traditiones Saraceni Dei leges appellant, eumque suum legislatorem et nuntium Dei fatentur. Praefata quoque Cadiga, cum videret illum (0321C)Judaeorum et Saracenorum pariter contubernio vallatum, existimabat in illo divinam latere sapientiam, et cum esset vidua, accepit eum sibi maritum; et ipse Mahumet nomen regis assumpsit sibi imposito diademate regni. Coepit deinde se in armis gerere strenue, et regis ac prophetae sibi nomen et insignia usurpare. Post haec vero coepit cadere frequenter caduco morbo, et epileptica passione. Quod regina Cadiga cernens, admodum tristabatur; eo quod nupsisset homini quem credebat arreptione daemonum laborare. Ille autem astute leniendo decipiebat eam, dicens: Quia angelum Domini Gabrielem mecum loquentem contemplor, et non ferens splendorem vultus ejus, utpote carnalis homo, deficio et cado. Haec dicens, quaedam signa et miracula magicis artibus facere nitebatur. Verumtamen, ut fertur, diabolus transfigurans se in angelum lucis, quaedam ei praedicebat futura. Unde est ut in exordio suae subdolae praedicationis adiret Hispaniam, (0321D)et Cordubae suae perditionis sectam doceret. Dicebat enim Jesum Christum Dominum de virgine esse natum operatione Spiritus sancti, non tamen esse Deum. Quod cum beatissimo patri Isidoro nuntiatum fuisset, qui tunc revertebatur a Romana curia, confestim misit ministros, qui caperent eum. Sed diabolus Mahumeto apparuit et quam citius fugeret imperavit. Mahumetus autem post fugam in Africam et Arabiam innumerabiles plebes seduxit, et regno adepto, cum Ismaelitis, qui credebant eum ab ore Gabrielis archangeli leges, quas ei tradebat, recipere, Romanum imperium fortiter devastabat.
Aera DCLVI Mahumetus cum exercitu suo partes Arabiae, Syriam et Mesopotamiam hostiliter invasit, et tam ipsas quam vicinas patrias funesta depraedatione occupavit. Quod cum nuntiatum fuisset Theodoro fratri Heraclii, qui tunc praeerat partibus Orientis, mox apud Gabatam cum magno exercitu obviam (0322A)illi praeliaturus occurrit; ubi dum inter se acrius dimicarent, Theodorus interfectus est, et exercitus Christianorum maxima pars occubuit diro gladio, et caeteri fuga lapsi sunt. Tunc Agareni de Romanorum fuga validiores effecti, audacius appetunt Syriam, et depopulantes patriam, apud Damascum, nobilem quondam Christianorum urbem, sibi regni solium firmaverunt, et dictis Mahumeti tribuebant fidem, divinam in eo latere potentiam asserentes. Mahumetus autem inter caetera nefanda quae docuit, sectam Nicolai advenae Antiocheni, qui unus de septem apostolorum diaconis fuerat, jam per apostolos emortuam, suscitavit. Quam Dominus in Apocalypsi angelo Ephesi Ecclesiae scribit, se odire dicens: Odisti facta Nicolaitarum, quae et ego odi (Apoc. II, 6). Decimo autem regni sui anno, quia dixerat se moriturum, et tertia die resurrecturum, Albimor discipulus ejus volens experiri utrum vere a morte resurgeret, callide Mahumeto efficacissimum venenum obtulit, quo statim repentina mutatione Mahumet mortis suae (0322B)terminum sensit. Unde quibusdam sibi astantibus dixit quod per aquam remissionem acciperent peccatorum, et statim mortuus est. Discipuli vero ejus diligenter custodiebant corpus ipsius, exspectantes quod resurgeret. Sed nimio erumpente fetore, cum jam sustinere non possent, eis abscedentibus Albimor post undecimam diem reperit corpus ejus a canibus dilaniatum, et diligenter colligens ossa illius, cum magno Saracenorum conventu, sepelivit eum in Medina Ruphul, quae Latine Civitas Nuntii dicitur.
Aera DCLXVI, anno Heraclii decimo septimo, post Mahumet Abubacar de cognatione ejus electus in regem, Arabes fortiter rexit per triennium. Post hunc Homer regnavit, qui multis praeliis triumphavit, Alexandriam civitatem metropolim suo imperio subjecit. Post multas victorias in mari et in terra ab ipso factas, dum quadam die orationi vacaret, a quodam servo suo sagittatus interiit, expletis in regno decem annis. Sicque error Saracenorum exordium habuit, (0322C)et de Romanis per diversas orbis partes multas obtinuerunt provincias et victorias. Atque, ut fertur, tantorum malorum causa Romanorum avaritia fuit, qui sibi subditas nationes jugo servitutis intolerabiliter opprimebant; unde opportunitate male habita, eorum dominium quam citius a suis cervicibus excusserunt, se nefariis ritibus Mahumeti miserabiliter implicantes. Hic enim fuit cauda draconis, de qua legitur in Apocalypsi quod dejecit de coelo tertiam partem stellarum (Apoc. XII, 4). Sed jam ad reges Gothorum vertatur stylus.
Aera DCLXXX, anno imperii Heraclii vigesimo sexto, post Chintilanum regem Tulga regnat annis tribus. Iste blandus et catholicus per omnia fuit. Regna sibi subdita in pace dilatavit, in judicio rectus, et largitate ac lenitate claruit. Synoda a suis decessoribus facta firmavit. Toleti decessit.
Aera DCLXXXII, anno imperii Junioris Heraclii primo, Chindasvinthus regnavit solus quatuor annis (0322D)mensibus octo, postea vero cum filio suo Reccesvintho annis aliis sex regnavit, et mensibus septem. Iste a Romano papa obtinuit privilegium, ut secundum beneplacitum pontificum Hispanorum primatiae dignitas esset Hispali, vel Toleti et per multa synoda firmata cum episcopis erudivit Ecclesiam. Cujus tempore ab omni perturbatione quievit Hispania, adeo ut nullus in ea infidelis reperiretur, vel qui rebellionis sumeret arma. Libros sanctorum Patrum diligenter fecit perquiri, et instituta beati Isidori firmiter observari. Hic perfidum Theodisclum Hispalensem episcopum synodali sententia exsulavit, et dignitatem primatiae transtulit ad Ecclesiam Toletanam. Obiit Toleti.
Aera DCLXXXVI, anno imperii Constantis filii Heraclii primo, cum Chindasvintho Reccesvinthus filius ejus regnavit annis sex, et postea solus annis duodecim. Hic fidem catholicam in tantum dilexit, ut semper perquireret viros litteratos, qui frequenter coram (0323A)ipso conferrent de articulis fidei. Delectabatur enim in divinis Scripturis, et altaria Christi auro, argento, gemmis et sericis summo studio decorabat. Ter synoda cum episcopis Toleti peregit, et leges a praedecessoribus suis editas firmavit, atque quasdam addidit omnino honestati convenientes. Cunctos mire dilexit, et ab omnibus valde dilectus fuit. Erat enim adeo mitis et humilis, ut inter subditos, quasi unus ex illis videretur. In pace regnum sibi subditum rexit, (0324A)et in villa nomine Gerticos, quae in monte Cauriensi sita est, propria morte decessit sub imperatore Constantino. Hucusque beatus scripsit Hildefonsus Hispaniarum primas et archiepiscopus Toletanus; qui tempore dicti regis Reccesvinthi quasi lucifer inter sidera, tam morum honestate quam signorum claritate, fulsit in Ecclesia Dei. Qui etiam donis coelestibus a perpetua Dei genitrice Maria et Leocadia in praesenti vita meruit honorari.