Liber:Gassendi - Opera omnia, 1658, 2.pdf

E Wikisource
Scriptor Petrus Gassendus
Titulus Petri Gassendi Opera
Annus 1658
Editor Anisson
Fons Gallica
Paginae
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881
I - II - III - IV - V - VI




A
AEris regionum an diuisio fictitia.
70
Æstuum vehementia in Quadraturis, Nouiluniis, Pleniluniis, &c. vnde.
31
Vnde item illa Æquinoctialium & Solstitialium.
32
Quare æstus bis constanter in die receptacula maris breuia, siue prolixa sint.
Quî sit vt nulla dici hora sit, in qua intra mensem affluxus contingat, & refluxus.
30
Ætnea, Vesuuianaque incendia tot iam cur perdurent sæculis.
43
Agricultura quomodo coepit.
174
Alimenti concoctio in Animalium stomacho quomodo peragitur.
297
Quomodo in ventriculo exsolutio eiusdem.
Quomodo in iecore, &c.
298
Alumen, Vitriolum, Atramentum sutorium quid.
38
Amicitia quid.
Quomodo ea nihil maius, nihil vberius, nihil iucundius.
814
Amicitia an-non omnium rerum, conciliorum & voluntatum vlla sine exceptione communitas est.
An vtilitatis gratiâ paretur, an-non nisi bonos inter reperiatur.
815
Amicitiæ an ante-ponendæ diuitiæ, honores, &c.
804
Amicitiæ quæ sunt opposita.
816
Amor & Odium quid & vnde.
487
Animæ natura quàm abstrusa.
237
Quodnam illius ab Animo discrimen.
Variæ denominationes.
238
Variæ item de illius natura contexturaque Antiquorum opiniones.
239
Animæ diuisio.
238
Anima Humana quid, qui simplicem substantiam faciunt, ipsamque incorpoream faculrates duas, organicas puta & inorganicas obtinentem.
255
Qui verò illam non simplicem substantiam sed ex corporea & incorporea constantem.
256
Quandonam Rationalis Anima in corpus infunditur.
Quæ facultates Animæ, quid Anima Sensitiua.
257
Animam qui Patrum fecere corpoream.
246
Quæ illorum opiniones.
240
Animam Rationalem esse substantiam incorpoream à Deo creatam & in corpus formam tanquam informantem infusam quomodo declaratur.
440
Animæ Rationalis quæ functiones seu operationes.
446
Animam corpoream quî dixerunt, quî ignem Leucippus & Democritus, qui sanguinem aut spiritum ex sanguine factum.
245
Animam incorpoream quasi formam aut qualitatem inseparabilem quomodo fecit.
241
Quomodo illum sequuti Harmoniam.
243
Animi quæ Passiones seu commotiones.
Quomodo excitentur.
475
Animos hominum immortales incorporeos esse quî demonstretur ex Fide, Physica, Morali.
627
Animorum immortalitatem destruentes Epicuri obiectiones quî eneruantur.
633
Animos immortales Antiquorum qui dixetint, quî-ve probarint.
620
Animal Rationale & Irrationale quid.
193
Animalium distributio quî noscatur à modo generationis, partibus, moribus, ratione victus, locis in quibus oriantur & degant, voce, vsu, &c.
194
Animalia ex manifesto semine parentum quæ & quotuplicia nascantur.
267
An vterque sexus ad generationem concurrat.
268
Semen-ne ex vna corporis solùm parte an ex omnibus defluat.
270
Animalium Ætates quæ & quot.
586
Vnde Pueritiæ ducitur initium.
590
Vnde Animalium nonnulla dentata nascuntur, edentata nonnulla, cur dentes decidunt, alij eorum in locum suboriuntur.
591
Adolescentum cur alij tardiùs citiùs alij pubescunt.
593
Animalia Terrestria quæ prædita pedibus, quæ alis destituuntur, quæ membranaceas habent.
213
Quæ vaginipenneas.
214
Animalium Terrenorum sanguine præditorum quæ prædita pedibus, quæ-ve expertia.
194
Animalium Quadrupedum quot genera.
196
Quæ quadrupla viuipara & qùot species.
199
Quæ Ouipara
201
Quæ Bisulca.
297
Animalia Terrestria sanguinea pedibus orbara & Reptilia quæ.
202
Animalia Aquatica alis quæ prædita, quæ non.
214
Animalia Crustacea & Testacea quæ.
212
Animalium Volatilium quot species.
203
Animalia quæ sponte nascuntur, & quotuplicia.
260
Quomodo generentur.
An-non ex propriis seminibus.
261
Animalia Exsanguia & Zoophyta quæ.
211
Quæ Amphibia
200
Quæ Insecta.
213
Animalia variis quare nutriuntur alimentis.
301
Annon homini concessi dentes carnibus vt vescatur.
302
Antimonium quid.
41
Appetitus, & Voluntas quid, quæ-ve vttiusque sedes.
469
Aqua quare defluit quacumque patet decliuitas.
17
An-non communicantes sint aquæ intra Terram sanguinis instar in Animalibus
Aquæ calidæ è Terra quare emergant.
20
Et quæ obseruatæ.
54
Vnde scaturiant in monribus.
21
Et dulces in medio mari.
54
Vnde item aquæ quædam in Phrygia lymphaticos reddant potantes.
In Beotia aliæ vini instar tremulentos, aliæ in Arcadia vinum auersantes, &c. aliæ lapidescant, vasa erumpant aliæ, &c.
62
Aquæ cur aliæ noxiæ, salutares aliæ, venenatæ aliæ, aliæ mortiferæ, &c.
59
Arbores Vrbanæ quæ fructuum causâ excoluntur.
Quæ montanæ non semper virescunt.
148
Quæ Glandiferæ dicuntur.
Quæ Coniferæ & quot species.
147
Quæ Resiniferæ & quæ bacciferæ.
148
Quæ Exoticæ seu peregrinæ
150
Argentum viuum quid.
42
Aristocratia quid.
756
Aristoteles quare Contemplatiuam præferat felicitatem.
720
Artetiarum motus vnde pendet.
312
Astra cur prope horizontem maiora appareant quàm sub Meridianum.
388
Atramentum Sutorium quid.
38
Audacia vide Spes.
Auditus quî sit, quod organum.
361
Quomodo Auditio.
363
Cur auditio grata, ingrataque redditur.
365
Cur-ve repetitò fieri queat soni eiusdem auditio.
366
Sonus per aquam penetrer.
367
Pisces intra aquas audiant.
368
Aues quæ nocturnæ.
Quæ vermiuoræ, quæ canoræ,&c.
205
Aues victitantes in Terra quæ vncungues rostro sunt adunco, quæ mucronato,
204
Aues quæ Palmipedes.
Aues quæ in aquis semper aut præcipuè degunt.
Quæ rostra cruraque habent prolixa, quæ breuia.
207
Aues quæ graniuoræ, quæ pulueratrices, quæ lotrices.
206
Auernis quid maligni tribuat Epicutus, quidve dicit de aëre pestilenti, morbisque Epidemiis.
59
Aurora Borea quid & qualis obseruata.
107
Autum fulminans quid.
92
B
BArbæ in adolescentibus vnde eruptio.
Cur pili in fronte, &c. non nascuntur.
595
Bellum quomodo suscipiendum.
Omne bellum an-non camarina malorum.
761
Benesicentia & Liberalitas quid.
Quæ habent opposita.
817
Bombyces quî oriantur.
264
Branchiales quî Pisces.
208
Briza ventus continuus vnde dictus.
65
Brutorum Anima quid.
250
Quomodo flammulæ comparetur, quomodo igni.
Quandonam flammula illa accenditur.
251
Quomodo pisces huiusmodi Animâ præditi dicentur cùm viui exsecti nullum neque sanguinis neque cæterarum partium digitis immissis calorem insinuent.
Quomodo exsanguia.
254
Bruta Animalia quæ longæ vitæ quæ breuis obseruentur.
602
C
CAdmia quid.
41
Calor subrerraneus vnde.
42
Calculum in vesica humana deiicientis aquæ præparatio.
39
Canes quare fugiunt dum inclinari hominent aut manum in terram demittere vident.
412
An-non species quædam rationis Btutis inest.
Quisnam Brutorum Instinctus & quàm mirabilis.
413
Canities in hominibus vnde.
Vnde homines canescunt aliquando, nigrescunt postmodum.
597
Vnde & Animalibus nonnullis brutis intra niues degentibus pili plumæ ve itidem variantur, quare in senectute visus hebetatur, &c.
598
Canoræ Aues.
206
Capitis quæ parres, quæ singularum fabrica, quis vsus.
216
Quæ item Colli, Pectoris, Thoracis.
219
Ventris, Intestinorum.
Artuum, Brachij, manus, curis, pedis.
220
Carcerem Vir Sapiens quomodo ferre debct.
770
Cariagineæ herbæ.
155
Castitas quid.
777
Ceruus.
596
Chyli in Stomacho elaborati quomodo traiectio fit in iecur, cor aliasque partes.
305
Clementia quid.
780
Chmacterici anni quid portendunt.
619
Color candidus in venis vnde.
307
Vnde varietas illa colorum, saporum,odorum in aquis.
58
Conchylia quæ dicantur, & quæ species.
120
Condimentariæ quæ dicantur herbæ.
155
Goralium quî gignatur.
118
Cordis pulsatio in Animalibus cui inseruit.
310
Qui sit vt ex Animalibus detracto corde nonnulla superuiuant.
609
Cordi qui vocantur.
295
Cornigera Animalia quæ sint.
198
Corona Solaris quî fiat.
102
Quomodo Lunaris.
103
Crisis Medicorum quid.
Quî morborum curatio siat.
570
Cryptæ cauernæque cur æstate frigidiores, hyeme verò sint calidiores, cur-ve Puteorum aquæ.
57
Cupiditas & fuga quid & vnde.
491
Inter cupiditates quodnam statuendum discrimen.
676
D
DÆmones qui dicantur & sint.
849
Quæ antiquorum opinio.
850
Democratia quid.
757
Dentes homini an concessi à natura carnibus vt vescatur.
302
Dentata Animalia quare nascantur.
591
Detrahere aliquid alteri contra naturam magis quàm mors, paupertas, dolor, &c.
803
Deus quî amari & coli debeat.
710
Diluuia aquarum vnde.
76
Distantia quare res maiores aut minores reddat appatenter.
387
Diuinatrices attes quàm variæ quámve inutiles, futilésque demonstrantur.
854
Diuinatio per somnium quid.
421
Diuinationem Ethnici per Dæmonas administrari quomodo putârunt.
853
De Diuinatione seu præsensione rerum futurarum merè fortuitarum quid sentiendum.
Quomodo reiiciat Epicurus.
847
Dolor quî à forti Viro tolerandus.
772
Dominus erga seruos ac subditos quomodo se gerere debet.
752
Domini oculus, Domini vestigia.
Dominium quale rerum csse debet possessarum.
753
E
ECnephias quid.
98
Elixir vitæ, lapis Philosophicus, Medicina Catholica quid apud Chymicos.
Quomodo corpori immortalitatem tribui velle satagunt, quæ de iis garriunt, non-ne diris deuouenda potius quàm refuranda.
614
Quæ de Annis Climactericis effutiunt nonne paris vanitaris.
618
Emplastratio plantarum quid & quomodo fiat.
181
Epicurus Animam corpoream quomodo fecerit corpus subtilissimum & tenuissimam partem.
246
Quomodo Voluptatem finem ac summum bonum fecerit.
724
Quî differat à Cyrenaicis circa Voluptatem.
686
Ethicæ quæ denominatio & quæ partes.
659
Eunuchi commoda.
594
Exilium Vit Sapiens quomodo ferat.
770
F
FAcultas motrix Animalium quæ.
505
Quæ-ve facultates & organa quibus corum nutritio peragitur.
296
Fames & Sitis in Animalibus vnde.
299
Fames an-non gratius, sinceriusque condimentum ciborum.
733
Fati variæ descritiones & appellationes.
830
Quid veteres senserint.
An naturalis an ineuitabilis necessitas.
832
Quomodo Epicurus libertatem aduersus Fati necessitatem pugnarit.
838
Fatum cum Fortuna & libertate quî conciliari quear.
840
An fato omnia quæ fiunt, contineantur.
844
Felicitas quid.
An à Summo Bono differat.
An-non quæ felicitatem faciunt meditanda.
661
Felix quis dicendus.
662
In quonam consistat felicitas illa.
Quomodo Epicurus in indolentia corporis, & tranquillitate Mentis reponat.
663
Fluuiatiles pisces.
210
Foetus Animalium quî formetur,quî fiat conceptio.
Quæ Antiquorum opiniones.
272
Foetus Animalium quando fit animatio.
Quàm variæ opiniones.
278
Foetus Animalium quomodo nutriatur in vtero.
302
Foetus Animalium quare multiplex, quorsum monstra prodcunr.
Vnde Animalium sterilitas.
285
Fontium & fluuiorum quæ origo.
Quàm variæ opiniones.
19
Fontium salsedo vnde.
Cur Moriensis aqua salsior Marina, cur Tartonensis.
51
Fons ille Anapanomenos alternis cur quiescit.
55
Quorsum & fons ille è regione Timaui crescit decrescitque cum mari.
Fons Epiri vt & Gratianopolitanus faces accensas exstinguat & extinctas quare accendat.
Fons iile Collismartiensis octies intra horam cur fluar totiésque refluat.
Quorsum aqua Epirotica interdiu deficiat & noctu abundet.
55
Fons ille Ammonis noctu cur calidus, interdiu verò frigidus.
56
Fortes aquæ quæ dicantur & quî fiant.
39
Fertitudo quid, quis actus, quæ extrema.
Vit fortis quis habendus.
765
Fortuna quid.
827
Quî differat à Casu.
828
Quàm male Dea Deusve antiquis dicta.
829
Fossilia quæ vocentur.
33
Fruges quæ dicantur.
153
Quæ legumina, quæ olera.
154
Quæ herbæ condimentariæ, quæ cartilagineæ.
155
Fuga vide Cupiditas.
Fulgur quid & vnde.
85
Fulgur seu coruscatio cur Tonitru præcedat.
90
Fuimen quid & quomodo fiat.
91
Quare simptex & aliquando multiplex.
94
Fulminum varij effectus.
95
Vnde vehementia tanta.
94
Fulmineis de lapidibus quid sentiendum, & qui obseruati.
96
Futuri à spe an pendendum.
675
G
GAllus quare coccizare desinit si pullus castretur.
Et quare Ceruus cornua non emittit si castretur itidem.
596
Gemmæ & Vniones quomodo gignantur.
117
Generatio plantæ ex radice quî sponte naturæ fiat, an propagatione & consitione per artem.
175
Genij quid apud Veteres.
852
Germinatio plantarum, itemque eruptio, explicatio quî fiat.
184
Glacies vnde.
83
Grando quî gignatur.
81
Vnde grandinei lapides.
82
Gratitudo an non mater cæterarum Virtutum.
818
Gressus Animalium quis.
527
Quis volatus.
537
Quis natatus & reptatus.
540
Gustatus quî fiat & quomodo Gustatio.
Quodnam organum.
356
H
HAlinitrum quid.
38
Halitus pestilens annon idem quod angulum in lacte.
61
Herbæ hortenses flore & odore quæ placent.
155
Quæ peregrinæ dicuntur herbæ.
156
Quæ montanæ.
151
Quæ aruales, agrariæ, campestres, quæ aquaticæ, palustres.
Quæ vmbrosis vdisque locis delectantur.
152
Homo à natura an-non sociabile animal.
Hominum quot species.
795
Quid Satyri, Tritones, Syrenes, &c.
196
Homo robustus quandonam dicitur, quando tempestiuæ nuptiæ.
Quando Mens, Prudentia, Temperantia, Eloquentia, &c. hominibus insunt.
596
Honestas quæ Virtus.
774
I
IActura liberorum, amicorum, &c. Sapienti viro quomodo ferenda.
771
Immortalitatem Animorum qui negarunt & quomodo.
625
Et qui corpoream fecere Animam.
626
Ignis è Terra prodeuntes scaturigines vnde.
43
Infamiam qua fortitudine ferre debet Sapiens.
771
Inoculcatio Plantarum quid.
180
Intellectus quomodo iudicium de rebus ferar.
824
Qui illius sint habitus.
454
Quî differat Intellectus à Sensu.
460
Quæ illius dotes.
465
Intellectus Humanus quid & quoruplex dignoscitur.
Quàm variæ Antiquorum opiniones.
425
Instinctus Brutorum quid.
Quàm mirabilis.
414
Ira & lenitas quid & vnde.
500
Iris, Halos, Area, Corona Solaris & Lunaris quî creetur.
102
Iris admirationis filia quos colores induat & quem seruet ordinem.
99
Vnde forma atcus eius.
100
Qua in regione aëris generetur, quæve llius diamerer obseruata.
101
Iridis præsagia & effectus.
102
Ius naturale, Gentium & Ciuile quid.
797
Ius quid & vnde oriarur.
An iustitiâ antiquius, annon Ius ars boni & æqui.
786
Iuris & æqui originem quomodo Epicurus ab vtilitate ducar.
786
Iuris naturalis capita generalia quæ.
An-non hominibus innatum communissimumque sit quod bonum, commodum, gratum fuerit prosequi, quod contrà fugere ? quemque se plusquam cæteros amare, vitam producere integram velle ac in Societate degere ?
800
Ius naturæ primatium quodnam dicitur, quod item secundarium.
795
Iuris ignorantia quare neminem excuset.
803
Iustitiæ generatim spectatæ quæ desinitio, diuisio, præcepta, munia, &c.
783
Iustitia Commutatiua & Diftributiua quid.
784
Iustitiæ quæ Virtutes dicantur annexæ.
808
Iustus quis dicendus.
787
Iustus omnis perturbationis cur immunis, iniustus contrà plenissimus.
804
an Lex iusto posita.
802
L
LAcus ille Pyræneorum cur pluuias tempestatesque creat in ipsum coniecto lapide.
56
Lacustres qui Pisces.
211
Lapidum variæ species.
112
Lapidum quæ generatio.
113
Quomodo lapidisicum fuerit semen obseruatum.
115
Lapidum quæ vires.
121
Leges quomodo initæ, quomodo inter homines pacta.
795
Leges an vtilitatis causâ conditæ.
796
Lemnar Noruegicus quid.
265
Lenitas vide Ita.
Liberalitas vide Benesicentia.
Liberum Arbitrium in homine quid.
822
Liberum & libitum quommodo differant.
823
Libertas seu liberum arbitrium an non idem cum Ratione, Consilio, Proposito, &c.
821
Libertatis natura in quanam consistat indifferentia.
823
Littorales Pisces qui vocentur.
210
M
MAgicæ plantæ quæ dicantur.
168
Quæ Magorum impostura de Theangelide herba diuinatrice.
169
Mala publica & priuata quæ, & quomodo ferenda.
769
Manna quid, & quàm varium.
85
Mansuetudo quid.
778
Marini pisces qui.
209
Maritalis occonomia in quo consistat.
751
Magnetis vnde variatio.
Vbi & quomodo acus visoriæ ope obseruata.
131
Magnes vnde tripolaris, multipolaris.
134
Quare ferro armatus corroboratur.
135
Magnes quid, vnde vis illi attractrix.
Quàm variæ opiniones.
122
Quare ferrum attrahit & Polos versus dirigitur.
128
Mare-ne Terrâ eminentius.
18
Maris æstus quî explicatur ex motu Terræ.
29
Maris Salsedinis quæ causa.
52
Maris fluxus & refluxus variæ opiniones.
27
An-ne Marini æstus cum Luna sit consensus.
28
Et quî declaratur.
29
Mare cur non exundet tot tantorumque exoneratione fluminum in ipsum.
22
Maris excursus & recursus quàm varij variis in littoribus obseruentur.
31
Mare quorsum dum spectatur littore apparet eminentius.
18
Medicinæ quæ Partes.
577
Medicina Catholica quid, vide Elixir vitæ,an dari possit.
142
Mel quomodo siat.
84
Memoria an differat à Phantasia.
406
Metalla quæ dicantur.
33
Quomodo comparantur cum Planetis.
135
Metalla perfecta & impersecta quæ dicantur.
136
Metallorum inuentio, & vsus.
138
Metalla quomodo gignantur & crescant.
139
Quomodo transmutentur.
141
Meteora quæ sint Virgæ, quomodo fiant, quæ obseruatæ.
106
Metus vide Spes.
Militaris Prudentiæ quæ munera.
761
Minarum effectus mirabilis vnde, quomodo tanta illarum ope pondera emoueantur.
48
Mineralia media quæ & quot species.
34
Misericor dia quid.
780
Mista quæ dicantur, & quot corum genera.
33
Modestia quid.
781
Mohamedis fabula sepulcri ferrei in altum suspensi vnde.
134
Molestia vide Voluptas.
Monarchia an-non optimus regiminis status.
Quid Regia, Tyrannis, Despotica.
757
Monarchæ quæ munera.
758
Montium altitudo an-non accipienda potiùs respectu supersiciei maris, quàm vt fieri solet respectu planitierum.
23
Morborum & Medicinæ quot partes speciesve.
577
Mors quid, & quomodo malum non reputanda.
Mortui quomodo deflendi sint, quomodo mortem sibi inferre non liceat.
665
Mors quæ naturalis & violenta Animalium.
Quæ causa mortis Hominum, quæ Brutorum, quæ Plantarum, &c.
605
Mortis meditatio quomodo sapienti habenda.
773
Mortem inter & corruptionem tam imperfefectorum quàm perfectorum viuentium quodnam discrimen.
608
Mors naturalis & violenta plantarum quæ.
190
Morus partium quis in Animalibus.
Qui voluntarij, qui inuoluntarij dicuntur.
512
Mucronatæ Aues quæ.
205
Mulieres quandonam parere desinunt, quandonam homines procreare.
Exempla aliquot extra præscriptum tempus.
597
N
NAtatus quid Animalium.
540
Natura parua & pauca desiderat.
726
Illi magnificentia iucundissimè fruuntur, qui eâ minimùm indigent.
Quod naturæ necessarium est, est facilè paratu, quod non necessarium, difficile.
727
Quomodo Epicurus tenuissimo victu, vt puta Maza, fabis sese felicem reputabat.
Simplicitas vilissimorum ciborum in agricolis parem quàm in Regibus exquisitissimorum lautities creat voluptatem.
728
Egregius Porphyrij locus victum tenuem commendantis.
730
Quodnam bonum tenuis victus.
Victus tenuis Socratem liberauit à peste.
733
Necessitas quotuplex apud Theologos.
841
Nili quæ origo.
24
Quàm variæ opinione illiusque de incremento & exundatione.
Quomodo germanam causam recentes velint esse pluuias.
25
Nitrum, Halinitrum, Salpetra, quid.
37
Nix quomodo fiat.
79
Vnde candor, vnde solutio.
Nix diuturna quare fructibus insidens nutrit radices.
Vnde niuis insalubritas ad potum.
80
Niuis quàm variæ obseruatæ formæ.
81
Nomina vtrum natura vel ex instituto.
524
Nubes quomodo gignatur & qua in regione aëris.
69
Quî differat à nebula seu caligine.
74
Nubes in aëre quomodo sustentari possunt.
73
Nurritio Plantarum quæ & quî fiat.
180
O
OBseruantia erga maiores ætate, dignitate, sapientia, &c.
813
Odium vide Amor.
Oeconomicæ Prudentiæ munera.
Itemque Nuptialis, Paternæ, Herilis, Possessoriæ.
750
Olera quæ dicantur.
154
Olfactus & Olfactio quomodo percipitur.
Quod-nam organum.
358
Opticus axis quid.
380
Oraculorum imposturæ.
859
P
PAradisææ Aues quàm falsò pedibus carere dicantur.
204
Paradisus Voluptatis.
679
Parentum mutua, naturalisve communicatio vnde.
754
Parhelia quî fiant, quanto tempore durent.
105
Quæ obseruata.
Quid de Paraselenis sentiendum.
106
Partes cæterorum Animalium quæ & quî à partibus hominis differant.
223
Partes quæ similares & dissimilares Animalium.
215
Partium quis vsus in Animalibus, an-ne Animalium membra nulla prouidentia fuerint ad certos vsus destinata, vti voluit casu tantùm Epicurus.
Quomodo rationes illius & suorum eneruantur penitusque refelluntur.
226
Partus Animalium quis maturus & legitimus, qui-ve immaturus illegitimusque censetur.
292
Quandonam Animalia pariunt.
293
Natiuitatis hominum quàm varium tempus.
Qui Chordi vocantur, &c.
294
Partus Cæsareus & lapideus quid.
295
Paruo viuere quæ & quanta virtus.
723
Pater liberos quî regere debet.
752
Paupertatem quî ferre debeat Sapiens.
772
Peccans omnis an ignorans.
825
Peccata an excusentur vi seu violentia, quæ necessitatem metumque comprehendat.
827
Pettificatæ res quî fiant.
Vnde formas accipiunt varias.
119
Phantasia quomodo variè à variis accipiatur.
398
Quid, & quæ facultates, qui effectus.
399
Imaginationis quæ vires, qui effectus.
423
Quæ functiones, quæ operationes.
409
Philosophandum quare iuueni & seni sit.
Quàm insigne exemplum Canij Philosophando morientis.
676
Pietas quæ debet esse erga Parentes.
812
Erga Patriam.
813
Pili vnde cauati, quomodo Aristoteles congenitos & post genitos dixerit.
595
Quare homines quo pilos crassiores, hispidioresque habent eo robustiores dicantur, luxuriosi, &c.
595
Pili hominibus in fronte cur non nascantur, &c.
595
Pisces qui Spinacei.
Qui littorales, squammosi & econtrà, qui saxatiles, qui è mari in fluuios excurrant.
209
Qui Carthaginosi.
211
Pisces qui Cetacei, qui branchiales.
Qui Marini, fluuiatiles, lacustres, &c.
208
Plantæ quomodo gignantur.
Et quæ natura duce, quæ culturâ proueniunt, quæ occulto semine, quæ manifesto.
169
Plantæ quomodo naturam mutare possunt, multiplicem-ve habere.
173
Plantæ an sint animatæ.
Quo modo Animalia dixit Epicurus.
144
Quomodo Veteres alij.
Plantarum quæ vita.
Quàm mirabiles Heliotropicæ
145
Plantæ animatæ quomodo dicantur.
Plantæ in arborem & herbam diuisio.
Quæ arborem inter & herbam differontia.
146
Plantarum semina quî varia repræsentent.
173
Plantarum quæ partes.
Quæve similares & dissimilares.
157
Plantarum quæ vires facultates.
Quæ plantarum qualitas vocantur primæ, secundæ, tertiæ.
160
Plantarum vnde color, sapor, odor.
163
Plantarum qualitates quæ vocantur occultæ.
Quæ purgantes, venenatæ, antidotæ.
164
Plantarum satio quomodo facienda.
177
Plantarum insitio quî fiat.
Quid inoculatio, emplastratio.
179
Plantarum qui morbi, quæ mors sterilitas.
189
Quis earum interitus naturalis, quis violentus.
190
Plantæ quæ neque arbores, neque herbæ solent appellari.
147
Plantarum quomodo fiat incrementum, accressio, magnitudo.
186
Plantæ quæ vitæ breuis & diuturnæ.
191
Plato condimentarium Hæreticorum cur à Tertulliano dicatur.
240
Platonici & Pythagorici quomodo Animam fecere incorpoream.
Quî illos secuti Animam substantiam seu per se quidpiam exsistens.
238
Pluuia quomodo fiat.
Quate in Ægypto pluuia non est.
74
Pluuiarum diuturnarum quæ causæ.
76
Quæ prognostica signa.
77
Pluuiæ nonnullæ prodigiosæ dictæ vt puta vituli, carnis, lactis, sanguinis, ranarum, lapidum,&c.vnde.
77
Politicæ Prudentiæ quæ munera.
754
Ponthias quis Ventus.
66
Prester quid.
98
Princeps quis dicendus.
759
Priuata Prudentia in quo consistat.
747
Prudentia in genere spectata quid, quî differat à Sapientia.
743
Quomodo Ars vitæ dicitur & scientia Felicitatis effectrix.
Quæ Prudentiæ munia generalia, quæ dotes, quæ opposita.
744
Prudentiæ quinque constituuntur species scilicet Priuata, Oeconomica, Politica, Regia, Militaris.
746
Pruina quomodo gignatur.
Pruinæ candor vnde.
79
Pullus in ouo quî nutriatur.
304
Pulueratrices Aues quæ.
206
Puluis pyrius intra sistulam machinæ tormentariæ conclusus tantam vnde creat accelerationem.
49
Pusillanimitas, vide Spes.
Pyrites, Cadmia, Antimonium, quid.
41
R
RAtio ignaua circa prædestinationem quæ dicitur.
842
Quæ Metens.
Quomodo explicant & soluunt Theologi.
843
Regiæ seu Monarchicæ prudentiæ quæ species & munia.
757
Regni ingenium cur eximiè noscendum.
759
Reguli quæ virtus, quæ voluptas.
711
Quæ sides.
Et quî differat illius felicitas ab ea Thorij Balbi.
713
Reipublicæ quot species.
756
Quæ Reipublicæ forma constantior, &c.
758
Ad Rempublicam accedere quis debeat.
749
Religio in Deum quæ iustitiæ species.
808
Reptatus Animalium quis.
541
Reptilia quæ dicantur Animalia.
203
Respiratio in Animalibus quid & vnde.
Cui inseruiat.
319
Respirent-ne pisces & cætera quæ pulmone carent Animalia.
An Plantæ.
324
Ros quomodo creetur.
78
S
SAlis communis quid & quæ illius species.
36
Salpetra quid.
38
Sanguinis motus vnde.
222
Sanguinis de circulatione quàm variæ opiniones.
312
Sapiens ad Voluptatem quî se reducere debeat, qualem-ve tranquillitatem animi & indolentiam curare corporis.
715
Seruitutem sapiens quomodo ferre debet.
771
Satyri an dentur.
196
Saxatiles qui pisces.
211
Semen-ne in generatione ex omnibus defluit partibus.
272
Sensus variæ acceptiones.
328
Quæ illius definitio an-ve facultas Animalium propria.
329
Sensum esse animæ quasi Animam quomodo voluit Epicurus.
329
Sensus an vnicus, an multiplex.
331
Sensus vulgares quinque qui sunt.
Recte-ne Aristoteles nec plures nec pauciores voluit.
331
Sensus in quanam corporis parte resideat.
334
Sensibiles species quid.
337
Sensibus quis percipendi modus.
338
Sensibilis quæ natura,
339
Sensibile exsuperans corrumpit-ne Sensum.
340
Sensibile quotuplex.
Quid sensibile per se, & per accidens.
Quid proprium quidve commune, &c.
341
Quomodo Optici sensibilia communia distinguant.
342
Sensibilis res siue sensus capax quî fieri potest vt gignatur ex insensilibus.
Quomodo probat Epicurus, &c,
Iure ne dixit Anaxagoras omnia ita esse in omnibus vt particulæ sensiles sint insensilibus commistæ.
343
Sensus Communis an quidpiam distinctum à Phantasia.
Quomodo iudicare debeat singulorum discrimina, & an non externorum sensuum functiones percipere ne res in infinitum abeat.
Sensus communis quî differat ab Intellectu, Ratione, &c.
402
Sexus vterque vtrum concurrat ad generationem.
268
Quomodo Hippocrates & Galenus in vtroque sexu semen in masculeum & femineum seu validius & imbecillius præterea distinxere.
An femineum semen actione omni spoliandum.
269
Sexus in plantis vnde noscitur, quare mas & femina, &c.
Quare quæ minores, laxiores, imbecilliores, candidiores, fecundiores feminæ dicantur, mates-ve maiores, densiores, robustiores, nigriores, steriliores.
173
Similitudo prolem inter & parentes vnde.
283
Sobrietas quid.
776
Societatis hominum quis finis.
802
Solidepedum Animalium quot species.
196
Quæ Bisulcorum.
197
Quæ Cornigerorum ruminantium.
198
Solum quomodo parandum vt pingue lætumque reddatur.
Quomodo & quando triticum terræ dandum, & quomodo sem inum conditio cognoscenda.
174
Somnus quomodo creetur.
Quid Vigilia.
350
Somnia & insomnia quid, quare res per somnum apparent.
417
Exempla aliquot.
919
Quæ diuinatio per somnium.
421
Spadones quare calui non fiant, salaces verò plu rimùm.
596
Specillorum quæ ratio.
Quæve etiam perspicillorum, Conspicillorum, Telescopiorum, &c.
Speculum conuexum quare rem minorem, concauum verò candem maiorem exhibeat.
383
Spes, Metus, Audacia, Pusillanimitas quomodo creantur
495
Status hominum primæuus quis fuerit.
Egregius Porphyrij locus.
787
Status Animæ Rationalis quis post mortem.
650
Stellæ noctu per aërem discurrentes vnde & quid.
108
Quomodo generentur.
109
Quid Ignes cæteri variis formis noctu excurrentes.
110
Sterilitas Plantarum vnde.
189
Sulphur, Bitumen quid & quot species.
40
Sympathia, Antipathiaque Plantarum vnde.
Quæ sese amont, quæ verò fugiant.
166
Syrenes quid.
196
Systole an diastole sit, quâ cor agit propriè loquendo, exprimitque ictum quo pulsatur pectus.
312
T
TActus quid & quomodo percipiatur, annon præcellit humanus.
Quod organum, &c.
533
Tactio quî peragatur.
Quare tela præuisa minùs ferirc dicantur, vnde titillatio ad plantam pedis adeò sensibilis, &c. vnde etiam affrictu naris sternutatio, & auris internæ quare tussis, &c.
355
Talionis ius in quo consistat.
785
Telescopiorum quæ ratio.
384
Temperantia Virtus in quonam consistat.
Quæ illius species.
773
Temperans Vir quis dicendus.
774
Temperamentum quid & quotuplex.
549
Temperamentum ex quinque Chymicorum princi piis an constare quear iuxta illorum præscripta.
554
Temperies quæ sana dicitur Animalium.
549
Temperies sana quid, quidve illam restituat ac seruet.
560
Temperies morbosa quid.
Quomodo illam Chymici restituere posse iactant.
564
Terra ex se an grauis potiusquam leuis dicenda.
12
Terra & Aqua quî vnicum constituant globum
Terra vnde dicta.
1
Terra-ne animata, an inanimis.
Terræ de natura variæ antiquorum opiniones & denommationes.
2
Terræ quæ figura, quæve magnitudo.
4
Terram globosam esse quomodo stabilitur, & contrariam partem tenentibus respondetur.
5
Terræ ambitus quantus & quomodo ab Astronomis agnitus.
8
Terræ quis in Mundo situs an-ne immota consistat.
9
Terra an-non ingens Magnes ad sese cuncta trahens.
135
Terra cur suo in loco fixa mancat neque nutet neque cadat.
Quàm variæ opiniones.
10
Terra quomodo circumhabitetur, & quibus illius incolæ appellentur nominibus.
Non-ne dantur Antipodes.
13
Quomodo Patrum aliqui dari negabant, quomodo ve Antistes quidam dari asscrens sede sua fuit depulsus.
Experientia dari quomodo postea demonstrauit.
14
Terrarum macrarum & pinguium variæ species.
34
Terræ-motus vnde.
45
Terræ tremor & pulsus quid.
49
Terræ-motus duratio quænam obseruata.
Quæ loca illi obnoxia, & qua præsertim anni tempestate accidit.
51
Terræ-motu absorptæ memorantur plurimæ Ciuitates & Insulæ non modò verumetiam montes.
50
Terram intra, ac præsertim sub montibus quî fieri potest vt tantum aquæ suppetat vaporibus tot continenter creandis.
21
Thermometri seu Calendarij descriptio.
71
Vnde mirabilis illius effectus, &c.
72
Thule Insula à Pythea quomodo nauigata.
17
Togatæ Prudentiæ quæ munia.
760
Tonitru quid, quibusve creatur modis.
88
Quàm mirabiles illius effectus.
90
Tubulum per vitreum quare pisum leni flatu pulsum pernicitate tanta explodatur.
48
Transmigratio Pythagorica Animarum quid.
622
Tritones quid an-ve dentur.
196
Typhon quid.
98
V
VAginnipeneis alis quæ vtuntur animalia.
214
Venarum quæ origo.
Quis motus sanguinis.
221
Venæ lacteæ in animalibus vnde.
306
Quàm variæ opiniones.
Vnde color ille candidus & cui vsui.
306
Ventus quid & quomodo fiat.
An à Terra, aqua, aut aëre venti ducant originem, an-ve fluens aër robustior euadens eundo.
63
Ventorum quæ nomina.
68
Venti vnde contrarij & quomodo Lucretius cum aqua comparet, & violentiores scilicet ventos quasi torrentes esse velit.
65
Ventorum varietas vnde.
Venti quare calidi & frigidi.
Venti frigidi quare non contuibent setenitatem, conturbent verò calidi.
66
Ventorum impetus tantus, tamque diururnus vnde.
67
Verecundia quæ Virtus.
774
Vesuuiana incendia vnde.
43
Victus tenuis, vide Natura.
Vinum alia-ve id genus corpora difficiliùs quare conglacient quàm aqua.
83
Virtutis etymologia, definitio, acceptiones variæ.
736
Quodnam Virtutis medium.
Quare Virtus in medio consistir.
738
Virtutis diuisio in quatuor celebres partes Prudentiam, Temperantiam, Fortitudinem & Iustitiam.
742
Virtus cum planta radicis amaræ quî comparatur.
707
Virtus ipsa Moralis quodnam bonum pariat.
Quàm egregia de illa Scientiam, éruditionemque complectente habent Aristoteles, Cicero, Seneca, &c.
706
Visus & Visio quî fiunt, quibus vtuntur organis.
369
In oculis qui & quot obsetuéntur netui, quot tunicæ, quot humores, &c.
Quodnam organi visus temperamentum.
970
In qua oculi parte fiat visio an in tunica retina an in crystallino, an non potiùs in cerebro.
Cataractam quomodo intemerato oculo euellebat Parisinus Chirurgus.
371
Visio an siat per emissionem cuiuspiam rei ex oculis, an non verò potiùs per receptionem cuiuspiam rei ex ipsis rebus.
372
An omnes radij qui ex toto circumhemisphærio rebusque in ipso positis diffunduntur, pertingant ad pupillam, an solùm qui prodeunt ex partibus ipsi directè obuersis.
Axis opticus quis dicitur.
379
Visio vno solo dumtaxat ooulo quare peragatur.
Cur-ve res quælibet geminis respecta oculis simplex videatur non gemina
393
Curitem è tenebris ea videantur quæ sunt in luce & non contrà.
290
Vita beata in quo consistat.
693
Vita animalium quid.
582
Vitæ hominum quæ longæuitas.
599
Exempla aliquot quorumdam qui centum annos longè superârint, quorumdam item qui & centum solùm attigerint, &c.
599
Vitæ animalium breuis ac longæ quæ causa.
612
Vitæ animalium quæ duratio.
598
Vitriolum quid.
38
Vncungues quæ aues.
204
Volatus quis animalium.
537
Voluntatis flexilitas Intellectus flexilitatem quare sequatur & quomodo.
824
Voluptas & molestia quid.
481
Voluptas ab omnibus animalibus quare appetatur.
701
Voluptasne sit suapte natura bonum an malum.
694
Voluptasne dolori post-habenda.
697
Voluptas summum Bonum, dolor verò summum malum quî declaratur.
714
Voluptas quæ creatur Temperantia, & quomodo reputandi felices qui amputant reiiciuntque non necessarias vanasque cupiditates.
323
Voluptas quæ fuerit quam Epicurum vitæ Bearæ finem fecerit.
Quomodo Patrum plurimi interpretentur.
678
Voluptas actiones an non omnes hominum puro licet viso virtutis amore factas, comitatur.
709
Voluptas quæ molestiam creat quomodo fugienda, &c.
Quomodo Virtuti iungenda.
708
Vox Animalium quomodo creetur, & quid sit.
520
Vox vnde non mutatur in Eunuchis.
Vndenam nec caluescere nec podagra laborare obseruentur.
Vocem flentes cur acutiorem, ridentes autem grauiorem mittant.
Vocis inæqualitas vnde.
Vox vnde acutain pueris, &c.
594
Vtile an nihil quod non sit honestum.
803
Vtile, Bonum, & honestum ad voluptatem quomodo referantur.
703
Vtilitas priuata an carior esse debeat quàm Amicorum, Parentum, Patriæ, &c.
804
Vtilitati suæ, suoque iuri an non quis renuntiare valeat, vt aut à seipso patiatur iniuriam, aut ab altero non patiatur inuitus.
807
Vilitas quæ Ius comitatur quomodo capienda.
804
Z
ZOnas in quot Terra diuidatur.
Zonæ quæ frigidæ, quæ temperatæ dicantur & quæ torrida, quæ-ve habitabiles, & quibus incolarum illarum donentur nominibus.
Annon toti terræ habitatæ circumfusus Oceanus.
15
Zoophyta quæ Animalia dicantur.
212