Liber:Vico, Giambattista – Il diritto universale, Vol. I, 1936 – BEIC 1960672.djvu

Scriptor	Ioannes Baptista a Vico
Titulus	De universi iuris
Annus	1936
Editor	Laterza
Fons	Internet Archive
Paginae	- - - - - - frons - - - 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 -

Il diritto universale	frontespizio

Sinopsi del diritto universale	1

De universi iuris uno principio et fine uno	23

De opera proloquium	25

Liber unus	39

Principium	41

Capita I-XLIX	43

Caput I	43

Caput II - De natura Dei Optimi Maximi	43

Capita III-VI	43

Capita VII-IX	44

Caput X - De natura hominis integra	44

Capita XI-XVI	45

Caput XVII	46

Caput XVIII - Honestas definitur	46

Caput XIX	46

Caput XX	47

Caput XXI - De natura hominis corrupta	47

Capita XXII-XXV	47

Capita XXVI-XXX	48

Capita XXXI-XXXII	49

Caput XXXIII - Principium omnis humanitatis	49

Caput XXXIV - Vis veri	49

Caput XXXV - Ratio humana	50

Caput XXXVI - De virtute	50

Caput XXXVII - Virtus dianoetica et virtus ethica	50

Caput XXXVIII - Virtus ethica ethnicorum et christiana	51

Caput XXXIX - Virtutis partes tres	51

Caput XL - Virtutis divina origo	51

Caput XLI - Virtus vera	52

Caput XLII - Divina gratia	52

Caput XLIII - De iustitia	52

Caput XLIV - Ius esse in natura	53

Caput XLV - Hominem esse natura socialem	53

Caput XLVI - Utilitas occasio, honestas est caussa iuris et societatis humanae	54

Caput XLVII - Iuris naturalis definitio	56

Caput XLVIII - Fas seu ius naturale immutabile	56

Caput XLIX - Fundamentum humanae societatis socialis naturae cognitio	57

Capita L-XCIX	57

Caput L - De duplici rerum societate naturali: altera veri, altera aequi boni	57

Caput LI - Utriusque societatis leges	58

Caput LII - Ex cognitione et cognatione naturae tria iuris praecepta	60

Caput LIII - Quae sunt legitimae scientiae principia	60

Caput LIV - Societas veri in societate aequi boni inest et vicissim	61

Caput LV - Verum fons omnis iuris naturalis	61

Caput LVI - Iurisprudentiae et moralis christianae principium et finis idem	62

Caput LVII - Suum	62

Caput LVIII - Iustitiae definitio	62

Caput LIX - Iustitia omnis societatis fundamentum	63

Caput LX - De duplici societate aequali et inaequali personarum	63

Caput LXI - De duplici commensu	65

Caput LXII - De iure rectorio et aequatorio	65

Caput LXIII - De iustitia rectrice et aequatrice	66

Caput LXIV - Ius rectorium et aequatorium et cuiusque iustitiam doctrinae caussa distingui, vitae usu non separari	68

Caput LXV - De iustitia universa	69

Caput LXVI - De culpa, dolo, iniuria	69

Caput LXVII - De venia, poena, imputatone	70

Caput LXVIII - Omnes ignorantes peccare	71

Caput LXIX - De poenis in utraque societate rerum	72

Caput LXX - Iustitia particularis et universa, doctrina aliae, reipsa idem	74

Caput LXXI - Dominii, libertatis, tutelae genesis	75

Caput LXXII - Tres iuris voluntarii fontes	75

Caput LXXIII - Iuris necessarii fons unus	75

Caput LXXIV - Ordo nascendi seu natura dominii, libertatis, tutelae	76

Caput LXXV - 'Ius naturae prius' et 'posterius' interpretum eadem quae 'prima naturae' et 'naturae consequentia' stoicorum	76

Caput LXXVI - Eius divisionis usus	80

Caput LXXVII - Omnis iuris voluntarii materies et forma	80

Caput LXXVIII - Nota omnis iuris naturalis aeterna	81

Caput LXXIX - Iuris naturalis rigor aeternus	81

Caput LXXX - Iurisprudentiae christianae propria principia	82

Caput LXXXI - Mens legum et ratio legum	82

Caput LXXXII - Verum legum et certum legum	82

Caput LXXX1II - Certum ab auctoritate, verum a ratione	83

Caput LXXXIV - Pragmaticus legum et philosophus legum	84

Caput LXXXV - Omnis interpretationis fundamentum	84

Caput LXXXVI - Dominii, libertatis, tutelae divina origo	85

Caput LXXXVII - Omnium rerumpublicarum fontes tres	86

Caput LXXXVIII - De auctoritate	86

Caput LXXXIX - Auctoritatis notatio	86

Capita L-XCIX	87

Caput XC - De auctoritate naturali	87

Caput XCI - Auctoritatis naturalis novum nomen	88

Caput XCII - Auctoritatis naturae divina origo	88

Caput XCIII - Ex ea homo in omni natura mortali summus	88

Caput XCIV - Et ex ratione auctoritas ipsa orta	88

Caput XCV - Ex auctoritate naturae anctoritatis iuris	89

Caput XCVI - Omne ius voluntarium 'auctoritas' dicta	89

Caput XCVII - Prima originaria iurium acquisitio	90

Caput XCVIII - De auctoritate monastica	90

Caput XCIX - Auctoritate monastica homo in solitudine summus	90

Capita C-CXLIX	90

Caput C - De iure maiorum gentium	90

Caput CI - De auctoritate oeconomica	93

Caput CII - Patres in familia summi	93

Caput III - Familiae primum rerumpublicarum rudimentum	94

Caput CIV - Alterum clientelae	95

Caput CV - Rerumpublicarum caussa et occasio	101

Caput CVI - Respublica quid?	101

Caput CVII - Respublica amplissima universitas iuris	102

Caput CVIII - De dominio eminenti, civili libertate et summo imperio	104

Caput CIX - Universi iuris publici materies	104

Caput CX - De auctoritate civili	104

Caput CXI - Auctoritatis civilis divina origo	105

Caput CXII - De iustitia architectonica	105

Caput CXIII - Civilis potestas imago Dei	106

Caput CXIV - Ius civile merum	107

Caput CXV - Iuris civilis principium	108

Caput CXVI - Iurisditio et iurisdictio	108

Caput CXVII - Caussae certi iuris	108

Caput CXVIII - Ius civile commune	110

Caput CXIX - Tertia originaria iurium acquisitio	111

Caput CXX - Iura omnia privata utilitate, publica auctoritate	111

Caput CXXI - Dominium, libertas, tutela, iuris privati materies	111

Caput CXXII - Iuris privati divina origo	112

Caput CXXIII - De iure quiritium romanorum	112

Caput CXXIV - Ius quiritium romanorum fabula iuris gentium	114

Caput CXXV - Per quam fabulam ius civile propinquat vero	115

Caput CXXVI - Cur romani iuris maiorum gentium testes praecipui?	115

Caput CXXVII - Prima lex civilis agraria	116

Caput CXXVIII - De iure optimo romanorum	118

Caput CXXIX - Ius quiritium quoddam ius feudale romanorum	119

Caput CXXX - 'Quirites' appellatio potestatis civilis romanorum	121

Caput CXXXI - Praetor iuris quiritium romanorum minister	121

Caput CXXXII - 'Ius' praesentia potestatis civilis	121

Caput CXXXIII - De iure quiritium publico	122

Caput CXXXIV - Ius civile commune tradux iuris maiorum gentium in minorum	122

Caput CXXXV - De iure minorum gentium	123

Caput CXXXVI - De iure naturali gentium et iure naturali philosophorum	126

Caput CXXXVII - De iure naturali gentium proprio et minus proprio	128

Caput CXXXVIII - Tres rerumpublicarumformae merae	128

Caput CXXXIX - Cur tres rerumpublicarum merarum formae?	130

Caput CXL - Lex fundamentalis cuiusque reipublicae merae	131

Caput CXLI - Proprietas cuiusque reipublicae merae	132

Caput CXLII - Summa iuris civilis divisio in mores ac leges	134

Caput CXLIII - Mores et leges iuris naturae interpretamenta	135

Caput CXLIV - Ordo nascendi sive natura rerumpublicarum merarum	136

Caput CXLV - De formis rerumpublicarumex populorum natura	137

Caput CXLVI - De iustitia rerumpublicarum ex ipsarum natura	139

Caput CXLVII - Cuiusnam in quaque republica mera est iurisdictio?	140

Caput CXLVIII - Quaenam in quaque republica mera est iurisdictio?	141

Caput CXLIX - De primis legibus	142

Capita CL-CLXXXXIX	148

Caput CL - De plebiscitis et plebisscitis	148

Caput CLI - Rerumpublicarum merarum divina origo	151

Caput CLII - De ordinibus	152

Caput CLIII - De rerumpublicarum conservatione, corruptione, emendatione, occasu	156

Caput CLIV - Ut respublicae ita leges emendantur	158

Caput CLV - De rerumpublicarum recursu	158

Caput CLVI - De divino iuris circulo	159

Caput CLVII - De rebuspublicis mixtis	162

Caput CLVIII - De legibus sacratis	164

Caput CLIX - Nota distinguendi rerumpublicarum mixtarum naturam	167

Caput CLX - De lege regia	169

Caput CLXI - De auctoritate senatus in republica romana libera optimatibus mixta	170

Caput CLXII - 'Senatus populusque romanus' quando dici coepit	172

Caput CLXIII - De legibus ex natura reipublicae distinguendis	173

Caput CLXIV - De senatusconsultis in republica libera optimatibus mixta	174

Caput CLXV - Iuris auctores	176

Caput CLXVI - Praetor romani iuris custos	176

Caput CLXVII - De iurisprudentia arcana romana	177

Caput CLXVIII - De characteribus heroicis	179

Caput CLXIX - De lingua heroica, quae est fas gentium	181

Caput CLXX - De etymis heroicis	184

Caput CLXXI - Soli patricii romani iurisconsulti	185

Caput CLXXII - In bona republica libera omnia senatusconsulta de iure publico	190

Caput CLXXIII - In bona republica libera nullae leges consulares de iure privato	191

Caput CLXXIV - Iuris arcani bona	195

Caput CLXXV - Iuris romani praestantia	196

Caput CLXXVI - Lex XII Tabularum finis et fons romani iuris	197

Caput CLXXVII - De iurisprudentia rigida antiquorum	197

Caput CLXXVIII - Definitio antiquae iurisprudentiae	198

Caput CLXXIX - Definitio aequitatis civilis	198

Caput CLXXX - Iurisprudentia antiqua verum negligit, certum curat	198

Caput CLXXXI - Iurisprudentia lacedaemoniorum	199

Caput CLXXXII - Ius antiquum fictionibus totum scatens	200

Caput CLXXXIII - De sapientia heroica	201

Caput CLXXXIV - Uni romani sapientiam heroicam conservarunt	207

Caput CLXXXV - Philosophia iurisconsultorum a sapientia heroica derivata	209

Caput CLXXXVI - Cur romani regni artibus praeclarissimi?	214

Caput CLXXXVII - De iurisprudentia benigna sive atheniensi et de iure praetorio	215

Caput CLXXXVIII - Definitio iurisprudentiae benignae	219

Caput CLXXXIX - De aequitate naturali	219

Caput CLXXXX - Ut romana iurisprudentia ex atheniensi et spartana coaluit	220

Caput CLXXXXI - I. De legibus, consuetudine et exemplis ex rerumpublicarum natura	221

Caput CLXXXXII - De origine feudorum	222

Caput CLXXXXIII - II. De ordine civili et naturali pro rerumpublicarum natura	223

Caput CLXXXXIV- III. De legibus ex ordine et extra ordinem	224

Caput CLXXXXV - IV. De senatusconsultis ex ordine et extra ordine	225

Caput CLXXXXVI - V. De iudiciis ex ordine et extra ordinem	226

Caput CLXXXXVII - VI. De legibus, senatusconsultis, iudiciis ex ordine aut extra ordinem in republica mista	228

Caput CLXXXXVIII - VII. De iudiciis directis et utilibus pro rerumpublicarum natura	229

Caput CLXXXXIX - VIII. De eloquentia forensi pro rerumpublicarum natura	230

Capita CC-CCXXII	231

Caput CC - IX. De iudiciis stricti iuris et bonae fidei ex rerumpublicarum natura	231

Caput CCI - X. De iudiciis et arbitriis pro rerumpublicarum natura	232

Caput CCII - XI. De iudiciis condemnatoris et absolutoriis pro rerumpublicarum natura	233

Caput CCIII - XII. De imperio mero et misto pro rerumpublicarum natura	234

Caput CCIV - XIII. De poenis pro rerumpublicarum natura	236

Caput CCV - Ut iurisprudentia benigna adolevit et perfecta est sub principatu	238

Caput CCVI - I. Multitudine legum et clementiae fama	238

Caput CCVII - II. Senatusconsultis de iure privato	239

Caput CCVIII - III. Quaestionibus criminum ex ordini naturali	240

Caput CCIX - IV. Iure praetorio ius civile emendante	241

Caput CCX - V. Iure optimo ex praetorum edictis constituto	242

Caput CCXI - VI. Aucta iurisprudentum auctoritate	243

Caput CCXII - VII. Sectis iurisconsultorum	245

Caput CCXIII - De iurisprudentia sub Adriano	248

Caput CCXIV - De iure romano sub Constantino	249

Caput CCXV - Ius medium romanum imago iuris antiqui	250

Caput CCXVI - Ius praetorium tradux iuris antiqui	251

Caput CCXVII - De reipublicae mutationibus a iure optimo	251

Caput CCXVIII - Iuris et iurisprudentiae romanae vices divinae providentiae accepto tribuendae	254

Caput CCXIX - Iura pro humanae vitae corruptae ordine nata	256

Caput CCXX - Per iuris fabulas vitae verum excussum	256

Caput CCXXI - Rerum demonstratarum in vera Dei cognitione consensio	257

Caput ultimum - Divinae et humanae eruditionis circulus demonstratus	257

Conclusio	258

Appendice - Pareri per la stampa	259

I. Del revisore ecclesiastico	261

II. Del censore civile	263

Tomus II sequitur.