Altera istius generis machina, paucis uerbis à Vitruuio descripta, congi ales situlas citius effert. At propterea ad aquas ex puteis, in quos multæ continenter influunt, hauriendas utilior est quàm prima: ea ferreo loculamento tympanis carens habet circum axem ligneum rotam, quæ à calcan tibus uersatur. Axis autem diu, quòd careat tympano, durare non potest: cæteris primæ similis est, nisi quod duplicem habeat catenam ab illa diuersam. Fibulas autem in huius machinæ axem, ut in aliarum tympanum infigere debet, quos alij simplices, alij ter curuatas efficiunt , sed utris quatuor cuspides
- Rota quæ a calcantibus uersatur A. Axis B. Catena duplex C.
- Annulus duplicis catenæ D. Situlæ E. Fibula simplex F.
- Fibula ter curuata G.
Tertia, quæ longè præstat duabus iam expositis, fabricatur cùm riuus ad fodinam deduci potest: cuius impetus pinnas percutiens circumagit rotam, quam habet loco rotæ à calcantibus uersatæ: quod ad axem attinet, similis est secundæ : quod ad tympanum, quod est circum axem, catenam, libramentum primæ. Situlas uerò habet multò capaciores quàm etiam secunda. Sed quia situlæ citò frangi solent, metallici rarò his machinis utuntur: malunt pau− cas aquas quin primis machinis extrahere uel siphonibus exantlare, mul tas uel pilis per fistulas haurire uel in utribus item extrahere.
