Pagina:De motibus aeris.pdf/28

E Wikisource
Haec pagina emendata est

Illud maximae conspicuum habet fulmen, scilicet magneticam polaritatem ferro et caemento acquisitam sive recto, sive obliquo quodam fulminis influxu. Plurimi speculatores hoc esse proprium fulminis astrunt inter quos omni fide dignus Abbas Chapsal.

Die vigesima quarta Augusti 1842, erupit fulmen in loco cui nomen est „Ille“, domumque fabri ferrei cuiusdam tetigit. Statim variam suppellectilem in fabrica positam scrutatus est Abbas Chapsal reperiit que varia instrumenta ferrea in magnetem versa.

Polaritatem laminarum ferrearum spontaneam fieri moverunt omnes, quum huiusmodi lamina constantem habent relationem cum magno magnetico fluente, atque etiam quum harum laminarum rectae stirpes ad merediem aut septentrionem spectant. Itaque meridionalis polus magneticus ad Austrum, borealisque ad septentrionem situs est; sed in magnetica polarisatione quum gignit fulmen, contrarium plerumque evenire compertum est.

D. Quetelet perspicere potuit quantum vis fulmine in galvanometrum quendam speculi apud Bruxellas positi. Procella quaedam savierat, fulmenque pluries irruens urbis tecta tetigerat; quod adeo in hoc instrumentum influxit, ut acus galvanometri e prestino statu ad vigesimum quartum gradum aberrarent.

 

 

Grando unum est ex iis factis quibus maxime studuerunt omnis aetatis meteororum speculatores, eaque non satis hactenus explanata fuit.

D. Faye putat grandinei globuli formationem particulam esse grandineae procellae.

Tria sunt facta in procellis, quibus studere maxime interest.

I. Velocitas qua incedit procella, plano gradu sese movens