i, J7 ECCLESIA A di obituS consignatur VI. idus Augusti anni [" MCCLXV. p XXL PETRUS II. Petrus electuS.ut aiunt, anno 1267.cumAu- xitano archiepiscopo, & aliis ejufdem provinciae antistitibus Raimundo Bigorrensi, Geral- do Lactorensi, Compainho Osorensi, præsenti- ’* bus quoque Efquivato Bigorrensi comite ac ’• Geraldo Armaniacensi, adfuit pactis matrimonii Constantiæ siliæ Gastonis vicecomitis Bear- nensis, cum Henrico Angliæ principe Richar- di Romanorum regis fuio, apud Montem » Martianum die Mercurii post octavam sancti . Martini, anno 1268. Biennio post instituitur curator testamenti Matæ, al. Amatæ viceco- " mitissæ Gastonis conjugis, cum Lactorensi episcopo Anno 1270. Gasto vicecomes cum Amata uxore fundavit parthenonem apud Montem- Martianum quem dotavit multis collatis latifundiis, pedagiis, seudis ; additis quoque ducentis solidis Morlanensibus annui red ; tus ; quæ omnia dedit in manus Petri Adurensis &sancta ggjteria episcopi, qui diplomati vicecomitiS suum apposuit sigillum. Ipse vero iisdem mo- nialibus quædam cum capituli consensii donavit anno 1276. præscrtim decimas in omnibus’ illarum agris acquisitis vel acquirendis, in parochia S. Laurentii de Bayries. Anno 1279. nonis Februarii sedit in Auscien- si concilio, habito in primis pro defensione ju- rium ecclesiæ Vasatensis, adversus senescal- lura Vasconiæ, ut intelligitur ex epistola syno- dica * ad Fduardum Angliæ regem ducem Aquitaniæ scripta, cui Petri nomen inscribitur. Postea an. 1283. ipse judex & arbiter electus a partibus composuit, adjutore Pontio de lniula decano Santonensi *, longa dilsidia inter ecclesiam Valat. & regios ministros. Videj to. XI. coneil. part. 2. in append. pag. 237j. & 1 2376. Petri episcopatum usique ad annum 1295. extendit Oihenartus. Contra vero nostri Sammarthani anno 1284. admittunt Geraldum episcopum post Petrum ; quos sequimur. XXII. GERALDUS. Geraldum sedisse anno 1284. probatur ex ces- sione comitatus B’gorrensis facta a Constantia comitissa hoc anno, in manibus senescalli regis Angliæ, præsentbus Amanevo metropolita Au* xitano, Petro Lactorensi, Geraldo Adurensi, & Raimundo-Arnaldo Tarbiensi.Nimirum mor— I tuo Esiquivato comite Bigorrensi, Constantia Gastonis vicecomitis Benearnensis primogenita pro ipfius herede agnita est ab omnibus comitatus ordinibus, ratione habita substitutionis factæ a Petronilla comitissa* Obstitit Lora Esquivati comitis Poror, Turenæ vicecomitissa, & adiit 4 In tabulis Silvr-majoris Engolismtnfb. Ibi itaque legimus, quod Petrus Adurensts S. Quiterix episcopus, & Pontius dc lniula decanus Engolifmensis ordinarunt cjuod Hugo episcopus k canonici Vafatcnlcs, medietatem pro indiviso junsdictionis & justitiae temporalis altae & bafsx civitatis Vafatensis
Eduardo Angliac regi Aquitanix duci tradant. Actum Burdigala dic Veneris ante festum B Mar. Ma^dalcnx an. Mccaxxxitr. D URENS IS. IIJ8 A Johannem de Greili Vast:omæ pro Angliæ rege senescallum, questa sibi ademtam injuste a Constantia hereditatem. Itaque rex Angliæ de his a senefcallo certior factus, juflit ut siio senescallo sequestro comitatus cederetur, donec de utriusque jure ferretur sententia. Hoc factum notatur apud Tarbam anno præfato 1284. die Mercurii post festum Annuntiatæ Deiparæ Virginis, coram Auscitanoarchiepiscopo nomine Amanevo, nostro Geraldo, episcopis Lactorensi & Tarbiensi, Gausberto sancti Maurini & Bonello Scalx-Dei abbatibus. Annus hio 1284. fere fuit episcopatus Ge- raldi principium & finis ; nam anno sequenti ’alius nobis adest episcopus nomine Petrus. XXIII. PETRUS III. Petras anno 1285. subscripsit codicillis Ge- raldi comitis Armaniacensis, quo ipsius curæ mandabat exsecutionem fui testamenti. Legimus eum adfuisse publicæ clientelæ profeflio- ni, quæ facta legitur Constantiæ comitissæ, ab optimatibus & nobilibus comitatus Bigorritani anno 1288. sed subodoramur nonnihil men- dosi in anni hujus annotatione, ld enim infe- , rius legitur actum VI1. idus Septembris, anni ’1283. ac paulo post Esquivati mortem. Itaque ad Petrum 11. pertinet, non ad tertium, quem lego adhuc inscriptum tabulis anni 1295. Juvat hic observare Petrum hoc in instrumento, pro Adurensi appellari Martianensum episcopum, titulo siimto a Martiano-monte oppido diœce- sis percelebri. Epistola regis Angliæ de VaIco- nia recuperanda data die x. Julii an. 1294. in- scripra legitur Amanevo archiepiscopo Auxi- tano, &c. & Petro Adurensi episcopo. Vide in Amanevo. XXIV. MArt 1 Nus 11. j Apud Sammarthanos legimus Martinum de Fosia præfuisse annis 1300. & 1506. ex libro 1 rubro episcopatus. Et quidem in laudato codi— 1 ce duo leguntur acta, quæ id probant. Primum est transactio inter nunc Martinum episcopum & Seguinum de Stagno militem, pro quarta parte dccimæ S. Hippolyti de Badigias; act. die Dominica ante festum Nativitatis B. Mariæ anno mccc. Alterum ejusdem diei & anni litteras dicti Seguini exhibet, quibus confitetur episcopo Adurensi quartam hanc decimat S.Hippolyti partem deberi:Actum Philippo rege Francorum regnante, Constantia Martianenji vb- cecomitijsa, Martino Adurenst episcopo. XXV. BERNARDUS. Nomen hujus episcopi, qui sedebat anno 1314. designatusper litteram B. fuisse Bernar- dum, divinat Oihenartus. Sed candide fatentur Sammarthani æque posse appellari, Bertrandum, Bonifacium, &c. Nobis vero constat eum dictum esse Bernardumj nam in chartis deprehendimus Bernardum episcopum annisIji8. & 1322. die 2. introitus Junii; item— » ■ que eodem anno in tabulis S. Severi. »
