Pagina:Ioannes Baptista a Vico - Opera latina tomus I - Mediolani, 1835.djvu/283

E Wikisource
Haec pagina emendata est
253
liber secundus

eique victori Transylvaniam jam obsequi; tres arces, unde ipsi aliquod famis adlevamentum, ab se modo captas; Peter-Varadini pontes ab ipsis Turcis interruptos, et arcem vacuam derelictam; Danubium inter et Tibiscum hostes non habere ubi pede consistant; sibi a transfugis compertum exploratumque, qua vexentur adstrictissima commeatus inopia; spem iis auxilii adfulgere nullam. Malit igitur honestas pacis conditiones accipere, quam aut ferro aut fame perire; et cum possit servare quamplurimos, nolit perdere: ne ejus miles foedae taedio vitae idem, quod universus exercitus Turcicus, audeat. In eo obsequii constantiam satis superque spectatam, ut ultra bonae artis animi nomen non mereat. Si suis consiliis auscultare velit, eum, cum Auria, Legato suo, agere sua fide jubet.

Foeda Agriensium fames.Obsessi interea famis perpetiebantur mala, ut ii sua linguae sublimi formula dicerent, a primo humani generis parente nulli unquam mortalium accidisse: multi inediâ confecti; complures clam ad Germanos transfugere, et eorum aliquis Christianis sacris initiatus. Languescente corpore deficiunt animi.Sed ut naturâ comparatum, quod corporis viribus ad languorem datis, animi quoque vires deficiunt; universi et pagani et milites longa tabe pallentes, ut virorum duntaxat lentum motum exilemque vocem praeseferrent, Rustenem adeunt, circumsistunt: jamque deesse sibi ultra perferendae famis virtutem; si pergat paucos dies obsidium substinere, arce vacuâ hostem potiturum: dedere potius obsecrant, ut servet tot pias Mehmedi animas, quae Rempublicam in aliis partibus tueantur. Praeclara rara.Pauci aliquot (nam id proprium virtutis raritas) quos omnis ferociae sensus nondum reliquerat, Erecta aliquot praesidiariorum virtus.fortiorem aerumnis finem orant: ei quando in hostem inciderint, qui vel eam sibi fortiter occumbendi miseram voluptatem praeripiat: fame perire inertiae proprium sit; mortem autem sibi consciscere sine aliqua reipublicae utilitate jurisjurandi religio vetet; ne Musulmanorum miseria quidquam commodet Christianis, petunt ut quam cito arcem incendat. Rustenes ad arcis deditionem flectitur.Ad haec Rustenes cogitans, compluries a Primo Vezirio et Senatu auxilium flagitasse; novembrem mensem circumagi, nec hactenus missum; Caraphaeum, gravem vel cum hostibus ducemAuctoritas Ducis., haut falsa aut ficta sibi scripsisse: regia autem urbe commota summam rem curari, partes negligi intelligens; et eam fortium virorum virtutem, quae sub eo meruerant, reipublicae servandam longe utilius ratus. Vult arcem Caesari dedere.Caraphaeo ablegat, qui nunciet, se in Germani Imperatoris manus arcem aequissimis conditionibus acceptis