Pagina:Krueger, Studemund - Gai Institutiones, Berolini, 1877.djvu/35

I §13-20

―― 3 ――

     uincti sint, quibusue stigmata inscripta sint, deue quibus ob^[1]
     noxam quaestio tormentis habita sit et in ea noxa fuisse con-^[2]
     uicti sint, quiue ut ferro aut cum bestiis depugnarent traditi^[3]
     sint, inue ludum custodiamue coniecti fuerint, et postea uel^[4]
     ab eodem domino uel ab alio manumissi, eiusdem condi-^[5]
     cionis liberi fiant, cuius condicionis sunt peregrini dediticii.^[6]
     §14 [v. de peregrinis dediticiis.] Vocantur autem peregrini^[7]
     dediticii hi qui quondam aduersus populum Romanum armis
     susceptis pugnauerunt, deinde uicti se dediderunt. §15 Huius^[8]
     ergo turpitudinis seruos quocumque modo et cuiuscumque
     aetatis manumissos, etsi pleno iure dominorum fuerint, num-
     quam aut ciues Romanos aut Latinos fieri dicemus, sed omni
     modo dediticiorum numero constitui intellegemus. §16 Si uero^[9]
     in nulla tali turpitudine sit seruus, manumissum modo ciuem
     Romanum modo Latinum fieri dice||mus. §17 nam in cuius per-^[10]       pag.4
     sona tria haec concurrunt, ut maior sit annorum triginta, et
     ex iure Quiritium domini, et iusta ac legitima manumissione
     liberetur, id est uindicta aut censu aut testamento, is ciuis^[11]
     Romanus fit; sin uero aliquid eorum deerit, Latinus erit.
§18      [vi. de manvmissione vel cavsae probatione.] Quod au-^[12]
     tem de aetate serui requiritur, lege Aelia Sentia introductum
     est. nam ea lex minores xxx annorum seruos non aliter uo-
     luit manumissos ciues Romanos fieri, quam si uindicta, apud
     consilium iusta causa manumissionis adprobata, liberati fue-^[13]
     rint. §19^{[§ 1]} Iusta autem causa manumissionis est ueluti si quis
     filium filiamue aut fratrem sororemue naturalem, aut alum-^[14]
     num, aut paedagogum, aut seruum procuratoris habendi gra-^[15]
     tia, aut ancillam matrimonii causa apud consilium manu-^[16]
     mittat.

§20^{[§ 2]}      [vii. de consilio adhibendo.] Consilium autem adhibe-^[17]

---

1. §19. conf. Inst. 1, 6, 5.
2. §20. Inde ab 5 semper = Inst. 1, 5, 2

---

1. sint] sunt Cⁿ, conf. C^a pag. 301 || sint] sunt Cⁿ
2. sit (i. e. sunt it) Cⁿ, conf. C^a pag. 312 || conuicti ex conuictii correctum C
3. sint] sunt C || quiue ut Goeschen, quique aut Cⁿ
4. sint C¹, sunt C² || conlecti C
5. ab eodem Goeschen, auem C¹, ab eo ? C²
6. fiant] fiunt C || dediticici C
7. rubricam addidit C² || peregrini dediticii om. C¹, add. C²
8. deinde C²ⁿ, et C¹ (non et deinde nec deinde et) || uicti ex uictis correctum C
9. constituti C
10. personam Cⁿ
11. uindicta C², uincta C¹ || testamento C²ⁿ, I0I C¹, conf. C^a pag. 308 inf.
12. rubricam addidit C² || VI] VII C²
13. fuerint C², fueri C¹ (conf. C^a pag. 299)
14. naturalem C, naturales Inst.
15. pelagogum C || aut paedagogum collata § 39 del. Lachmann
16. apud om. C¹, add. C²ⁿ
17. rubricam add. C² || aut VII aut VIII fuerit in C² (conf. C^a).