Pagina:Malleus maleficarum (ed. II) - Facsimile 00028.svg

  

et vocibus ⁊ figurationibas. ſed cum coꝛpoꝛa celeſtia nt virtuooꝛa ᷓ coꝛpoꝛa inferioꝛa. Jdeo multomagis actionibus coꝛpoꝛum ce​leſtium. Et iterum amplius malefici ſubijci­untur vt eoꝛum opera ex influentijs illoꝛuʒ coꝛpoꝛum ⁊ non ex aſtentia ſpirituū malo​rum pꝛoueniant. Foꝛtificatur argumentum ex. i. Regū. c. xvi. vbi ſaul qui vexabatur a e​mone alleuiabatur quando auid cytharaʒ percutiebat coꝛam eo ⁊  recedebat ſpiritus malus. Sed contra. Jmpobile eſt effectuʒ ne cauſa ſua pꝛoducere. ſed opera malefico​rum ſunt talia  non pount ni opere e­monū fieri. patet ex eſcriptione operum ma​leficoꝛum. ex Jdo. libꝛo. viij. ethimoꝉ. Ma​lefici icūtur ob magnitudinem facinoꝛum. Hi e elementa cōcutiunt. mentes hominū turbāt ⁊ abſ vllo veneni hauſtu ſola vi car​minū animas interimūt ⁊c̈. Huiuſmodi au​tem effectus non pount ex influentijs coꝛ­poꝛum celeſtium mediante homine cauſari. Pꝛeterea philoſophus in ethi. Difficile inq͛­rit quid t pꝛincipium operatōnis in anima Et oſtendit  opoꝛtet ee aliquod extrinſe­cum. Omne enim quod incipit e nouo ha­bet aliquā cauſam. Jncipit enim homo ope­rari quia vult. Jncipit autem velle. quia cō­ciliatur.  auteʒ pꝛeconciliatur ter aliquod concilium pꝛecedens. aut ergo eſt pꝛocedere in infinitū. aut opoꝛtet ponere aliquod pꝛin​cipiū extrinſecū quod pꝛimo mouet hominē ad cōciliandū ni foꝛte aliquis icat  hoc eſt a foꝛtuna ex quo ſequeretur omnes actus humanos ee foꝛtuitos. quod eſt abſurdum. Pꝛincipiuʒ ergo in bonis ad bona icit ee eum qui non eſt cauſa peccati. Jn malis au​tem cum homo incipit agere velle ⁊ concilia­ri ad peccandū opoꝛtet  huius etiam t ali­qua cauſa extrinſeca. ⁊ non poteſt ee alia ni­ iabolus ſertim in maleficis vt ſupꝛa pa​tuit qꝛ coꝛpus celeſte nō poteſt ad tales actus influere. ergo patet veritas. Pꝛeterea cuiꝰ po­teſtati ſubiacet motiuū. eius poteſtati ſubia­cet ⁊ motus qui a motiuo cauſat᷑. Motiuum autem voluntatis eſt aliquid aꝛehenſum ꝑ ſenſum vel intellectum quoꝝ vtrū ſubiacet poteſtati iaboli. Dicit e Auguſtinus in li​bꝛo. lxxxiij. q. Serpit hoc malum. ſ. quod eſt a iabolo per omnes additus ſenſuales. at ſe ee figuris accomodat ſe coloꝛib adheret ſonis. latet in ira ⁊ in fallacia ſermonis. odo­ribus ſe ſubijcit infundit ſapoꝛib. ⁊ q͛buſdā nebulis implet omnes meatus intelligentie. ergo videtur  in poteſtate iaboli eſt moue​re volūtatem  eſt irecte cauſa peccati. Pꝛe­terea omne quod ſe habet ad vtrūlibet indi­get aliquo etermināte ad hoc  exeat ī actū ſed lib. arbi. hominis ad vtrūlibet ſe habet. ſ. ad bonuʒ ⁊ malū. ergo ad hoc quod exeat in actum peccati indiget  ab aliquo etermi­netur ad malum. Maxime autem hoc vide­tur fieri a iabolo pꝛeſertim in operib male­ficoꝛum cuʒ eius volūtas eſt eterminata ad malum. ergo videtur  mala voluntas ia­boli eſt cauſa male volūtatis pꝛecipue in ma­leficis. ⁊ poteſt foꝛtificari ratio per hoc  ­cut bonus āgelus ſe habet ad bonum. ita ma​lus angelus ad malum. Sed ille reducit ho​mines ad bonum. ergo iſte ad malum. eſt e icit Dyonius lex iuinitatis immobiliter ſtabilita vt yma a ſummis perficiantur.
Reſpono. quia queſtio quo ad oꝛiginē ma­leficoꝛum operum fundatur. ſuper influen­tiam luminarium celeſtium oſtenditur per re​pꝛobationem trium erroꝛum qui hoc aere­re conantur. ſcilicet planetarioꝝ genetaliaco​rum. ⁊ fatalium oꝛdinem ponentiū hoc non ee pobile quo ad pꝛimū. Nam  queritur an ex impꝛeone luminarium celeſtiū cauſe​tur in hominibus vicium maleficoꝛum tunc ad iuertatem moꝛum attendendo ⁊ verita​tem fidei ſaluādo opoꝛtʒ ſub iſtinctōne iſ­ſerere videlicet  moꝛes hominū a deribus cauſari poteſt intelligi upliciter. Aut neceſ​ſario ⁊ ſufficienter. Aut iſpotiue ⁊ contin­genter. Si icatur pꝛimo modo tunc nō ſo­lum eſt falſum īmo hereticum. eo  chriſtia­ne religioni adeo repugnat  etiam veritas fidei in tali erroꝛe ſaluari non poteſt. Ratio. Dum enim ponit omnia a deribus necea­rio euenire. iam tollit meritum ⁊ per conſe­quens emeritum. Tollit ⁊ gratiam ⁊ ꝑ con​ſequens gloꝛiam. Tum quia honeſtas moꝝ per hunc erroꝛem pꝛeiudicium patitur um culpa peccantis in ſydera refunditur licētia maleficiendi ne repꝛehenone conceditur. ⁊ homo ad oꝛandum ⁊ colendum ſydera in­curuatur. Si autem icatur moꝛes hominū a iſpotionibus ſyderum variari iſpo­tiue ⁊ contingenter c poteſt habere veritatē quia nec rōni nec fidei repugnat. Planū e eſt  iſpotio coꝛꝑoꝛis varia multum facit ad variationem affectionū ⁊ moꝝ anime. vt plurimuʒ e anima complexiones coꝛpoꝛis imitatur. vt icit᷑ in ſex pꝛincipijs. U ⁊ co­lerici ſunt iracundi ⁊ ſanguinei ſunt benigni ⁊ melācolici ſunt īuidi. flegmatici pigri. hoc autē nō ē neceario. anima e ominat᷑ ſuo coꝛꝑi ⁊ maxime quando eſt adiuta per gr̄am Multos e videmus colericos manſuetos