Pagina:Nicolai Copernici torinensis De revolutionibus orbium coelestium.djvu/79

E Wikisource
Haec pagina nondum emendata est

atque angulus qui sub KLE per canonem angulorum meridianorum, è quibus reliqua, ut iam demonstrata sunt, cognoscentur. Deinde propter EN ascensionem rectam, dantur partes signiferi EM, quibus stella cum M signo caelum mediat.

De finitoris sectionibus. Cap. v.

HOrizon autem circulus, alius est rectae sphaerae, alius obliquae. Nam rectae sphaerae horizon dicitur, ad quem aequinoctalis erigiur, sive per polos est aequi noctialis circuli. Obliquae vero sphaerae vocamus eum, ad quem circulus aequinoctialis inclinatur. Igitur in horizonte recto omnia oriuntur et occidunt, fiuntque dies noctibus semper aequales. Omnes eum parallelos motu diurno descriptos per medium secat horizon, nempe per polos, et accidunt ibi quae iam circum meridianum explicavimus. Diem vero hic accpimius ab ortu Solis ad occasum, non utcunque à luce ad tenebras, uti vulgus intelligit, quod est a diluculo ad primam facem, de quo tamen circa ortum et occasum signorum plura dicemus. E contrario, ubi axis terrae erigitur horizonti, nihil oritur et occidis, sed in gyrum omnia versata semper in aperto sunt, vel in occulto, nisi quod alius motus produxerit, qualis est annuus circa Solem: quo sequitur per semestre spacium diem ibi durare perpetuum, reliquo tempore noctem: nec alia quam hyemis et aestatis discrimine, quoniam aequinoctalis circulus ibi convenit in horizonte. Porrò in sphaera obliquea, quaedam oriuntur et occidunt, quaedam in aperto sunt semper, aut in occulto, fiunt interim dies et noctes inaequales. Ubi horizon obliquus existens contingit duos circulos parallelos, iuxta modum inclinationis, quorum is qui ad apparentem polum est, definit semper patentia, et ex adverso qui ad latentem est polum, latentia. Inter hos ergo limites per totam latitudinem incedens horizon, omnes in medio parallelos in circumferentias secat inaequales, excepto aequinoctiali, q maximus est parallelorum: et maximi circuli bifariam se invicem secant. Ipse igitur finiens obliquus dirimit in hemisphaerio superiori versus apparentem polum maiores parallelorum circumferentias, eis quae ad Austrinum latentemque