Pagina:Pages de A76 Virgile t2.djvu/8

E Wikisource
Haec pagina nondum emendata est

s

COMMENTAR. II

lenta Homen de curru huius Dea :, dcque aurigatione Hebes, lib. 5. II. idque veriibus decem & tribus, quos ita Latinos reddidi pari numero , non vt operam meam cum Oeobani comparem.

Lucentes auro velox Saturnia luno

Aptat equos-.Hebe currufque rotafque volucres Aeratas circumferrato fubligataxi

Oftonis radiis ,esl aureus ambitus illis Incorruptus adhuc,canthi curuamine circum Fx are aptati fupra,mirabile vifu.

Modioli argento pulchro circundatt vtrinqut. Sella intus loris argento auroque venuilis Tenditur.afi orbes excurrunt crdine bino. Fulgidus argento temo deducitur inde. Illa mgum in fummo religat,mox lorea vincla 4urea compofuttipofl qua Regina citatos Sub iuga cogit equos, belli ftudtofa furentis. Quaerebam diu cur Homerus aliique Iunonemdefcnbapt curruum perftudiofam : & inueniebam hac Currus cur fortafle polTe efle caufam. Nam qui primus currum fb.eer ,uno’ fabricauit, Iunoni id opus dicauit,& in Argis, quae vrbs Iunoni facra. Tertulljanus de ipedtaculis : Tro-Currus in- chilus Argiuus auftqr efl currus primo Iunoni ad opusfuum uenror. dicauit. lifdem fere verbis Ifidorus. Sed de loco Tertulliani , & aliis,qui eadem,alibi a me didtum. Hxc ita multis, confulcns inopix interpretum, rj. Hoc regnvm ,&c. ] Proprie admodum da-Iuni > prxeft fur Iunoni cupiditas regni erigendi, vt qua : regnis segnis. atque opibus praeiit, vt Pallas bello, Verius amori. Eius tamen in Carthagine conatus fuit irritus, ideo tendit.Sedi in irrito conatu non cc flat, ideo/baet non tanquam imbecillam, vt vult Seruius.Nam qui imbecilla, qua : armis potens,qua : diues opum ?Sed/sHer illam blande ac tepere, vt mater filium. Sententias Virgilij ita influit Silius lib.r.

Hic luno ante Argos (fu Credidit alta vetuftas) Ante Agamemnoniam gratifiimq teita Mycenem, Optauit profugis aternam condere gentem. t6. Si t^v a fata sinant·] Quod tamen non Anebant. Nam Juppiter ad Venerem infra : —manent immota tuorum

Fata tibi.

Efl <j«i,qua via,qua ratione, id efl, fi fata aliqua ratione linant. Integrum verfum arripuit Prudentius. 2.in Symm.

17. Progeniem sed ENiM,&c]Superiori orationi iequentem opponit, quali dicat : Volebat illa Carthaginienie regnu orbi imperare,led audierat tamen fore populum, qui illud euerteret.in verbo audierat notatur ftudium Iunonis in perquirendo ferutandoque, quid futurum Carthagine. Illud progeniem duci non efl,progeniem ducendam,vt male quidam. Sed iam tum duci progeniem a Troiano ianguinc. Nam Anchiles in Ainca viuebat,& ALncas in Alcanio, atque ira fatale illud genus ducebatur iam tum in perniciem Carthaginis.Qua enim lege illi prxfens explicant per futurum ? Cum dicit progeniem,notat Onuphr.Panuinus in libello dc nominibus Roman. pofle accipiScipiones,qui deleucrunt Carthaginem : 1 ; enim erant /Emilix gentis,gens autem Aimiliade- ^muiorom duitacfljVt feribit Feftus,ab Aimiliofilio Aicanij, fi- 0t lij j£neae.Itaque audierat luno a faris,a loue,iam tum duci progeniem a Troiano languinc, qux aliquando CUerteret aices Carthaginis. I11 verbis Troiano a/anguine multi enallagem capiunt,vt dixerit [anguine pro genere , defendi potefi. Sed vide an proprie loqua- 5tngu« ^re tur ^ [anguine dixerit pro lemine. naia purifllmus fanguis in femen influit.Faciunt verba hxc Clementis. iib. 1 .Papdag.cap.<5.l4m vero nonnulli quoque antma-A lis femen fiatuunt effe Jpuniam [anguinis in effentia, qui innato mafculi calore,in coniunctione turbatus, ventilatus jpuniefcit,& deponitur in venis femtnariis. llinc Diogenes Apellontates vult Venerem Graceejfe dictam A‘φροΑσίακ Venas cm Ex his omnibus ett euidensfangumem ejfe humani corporis Aphiodnis, efientiam.Homcms eaam dixit,

n&rgb< ϊ’ίζ ayaQoTo, αΐμάΙ® £·χρμ«) eitaq’ Fatre bono, & [anguine me glorior ejfe. iS. Popvlvm late regem] Nomen efl pro participio, id efl,late regnantem. Ita viciflim participium pro nomine.Lucrctius,lib.z.

— & corpora cunila volantum,

pro,volucram. De magnitudine Romani populi ninilhicdico, releruansadlib. 6.^£neidos. Tantum Italisnum B’ nummum Commodi, qui adhuc vilitur,in quo Ira- rn>us· lia fupra mundi orbem ledet , dextra iceptrum gerens, iupra caput funt turres & propugnacula in morem coronx.Ex verfu Virgilij Prudentius in Symmachum,

Ndnnepudet Regem populum, fceptrtfque potentem. jp. Ventvrvm excidio ] Leg ? notam Iui. Scaligeri lib.4.Pocr.c.i 6.

20. Volvere] Proprie, nam Paves voluunt, & ^oluo vet’ nent fila. Grxciiiiflftp.^KAwOttr. Philoftrarus,«s*Aa- um it0IU° σμίν#[αίο defhnata,zd verbum,voluta, glomerata, neta. Pari indplc Poetx alij.Quidius in epift. Sapphus.·. Et data funt vita fila feuera mea.

Statius.7. Theb.de Parcis reuoluereflamina, Claudianus. 1. Rap. de iildcm :

C Longaque ferratis euoluunt fecula penfis. , —, . ■ t, - j r r /—’ ■ Clotho vd—

Quin Κλωβω vna Parcarum nomen mdc lumlir. Cui dc jirta PJutarchus de ibrte luna : attribuit verbum muiti ab flamine,quod colligit.Nonnuslib.$.(u<>/e’<A’» Ρ®,fatalis fufi. Plautus a Parcis etiam fermonem in Menxchm.<Q#«>» ego hominem, fiquidem viuo, vita deuoluamfua. Nam,vt vita conuolutione, & glomeratione flaminis producitur, & fit longior ; ita, fit breuior, cum flamen iam conuolutum deuoluitur, vt praecidatur. Ita explicat Plautum Simon Blofius. Ad Parcas quoque allulit Paulinus epift. j 6. Fatafimulantut vitas nere de calathis. De illarum poteftate, ita ftatim :!» gremio anus (Plato) penftim Necefiitatis expo- roat^f nit , & tres ei filias addit concinnantes & verfantes fu- C3rum. fum, & per fila ludentes. Hoc fcihcet lanificio autumans D eas conficere res hominum, & tempora cuiquefignata detexere.

21. Parcas] Ridiculi funt, qui Parcas diftas putant, quod parcant nemini. Hanc Grammaticorum pjrcl’um antiphrafim alibi explodam. Vere di&x funt ParCa, etymon’ qubd Parcxfint,idefl,peiparcx, atque auarx, & parum liberales. Nam cum vitx finis approximat, flarim filum lecant, neque minimum vira ; poncedunt vitra deftinata fata. Varro,quem citat Agellius, ducit a pariendoicredo,quod ftatim a partu infantis vitam fufeipiant.

22. Satvrnia ] Bene in hunc lofcumSeruius, habetque laudatorem Iulium Scaligerum : Saturnia ui(J autem nomen quafi ad crudelitatem aptum pofuit.Vtrgi-Inis enim vbicunque loui vel Iunoni Saturni nomen ad-E iungit, caufas etiam crudelitatis adneclit, vt Nec Saturnius bac oculis pater afficit aquis. & alibi, Es germana louis, Saturnique altera proles·, Irarum tantos voluis fub peftorefluttus ? 23. Charis a rg i s]Iuno apud Homerum. 4. Argiluno» 11. inter vrbes fibi chariflimas principe loco Argos nij. numerat. Inde Iunonis Argiux honefla appellatio, cuius meminit Euripides, & Plutarchus de folcrtia animalium.

24. Ma