Pagina:Patrologia Latina Vol. 54.pdf/84

163

164

S. LEONIS MAGNI SERMONES.

163 Aet paupere ipsius Jesu Christi Domini nostri persona sentitur, qui cum esset dives, ^[1] pauper factus est, ut nos sua paupertate ditaret (II Cor. viii, 9). Et ne deesse nobis ^[2] sua præsentia videretur, ita humilitatis et gloriæ suæ temperavit mysterium, ut quem Regem et Dominum in majestate Patris adoramus, eumdem in suis pauperibus pasceremus, liberandi ob hoc in die mala a damnatione perpetua, et pro intellecti pauperis cura, regni cœlestis consortiis inserendi.

Cap. IV. — Ut autem in omnibus, dilectissimi, placeat Domino vestra devotio, etiam ad hanc vos hortamur industriam, ut Manichæos ubicumque latentes vestris presbyteris publicetis. Magna est enim pietas prodere latebras impiorum, et ipsum in eis, Bcui serviunt, diabolum debellare. Contra istos enim, dilectissimi, omnem quidem orbem terrarum, et totam ubique Ecclesiam decet fidei ^[3] arma arripere; sed vestra in hoc opere devotio debet excellere, qui in progenitoribus vestris Evangelium crucis Christi ab ipso beatissimorum apostolorum Petri et Pauli ore didicistis. Non sinantur latere homines, qui legem per Mosen datam, in qua Deus universitatis conditor ostenditur, recipiendam esse non credunt; prophetis, et sancto Spiritui contradicunt, psalmos Davidicos, qui per universalem Ecclesiam cum omni pietate cantantur, damnabili impietate ausi sunt refutare; Christi Domini nativitatem secundum carnem negant; passionem et resurrectionem ejus Csimulatam dicunt fuisse, non veram; baptismum regenerationis totius gratiæ virtute dispoliant. Nihil est apud eos sanctum, nihil integrum, nihil verum. Cavendi sunt, ne cuiquam noceant; prodendi sunt, ne ^[4] in aliqua civitatis nostræ parte consistant. Vobis, dilectissimi, ante tribunal Domini proderit, quod indicimus, quod rogamus. Dignum est enim, ut eleemosynarum sacrificio ^[5] etiam hujus operis palma jungatur, auxiliante vobis per omnia Domino Jesu Christo, qui vivit et regnat in sæcula sæculorum. Amen.

SERMO X [Al. IX].

De Collectis V.

 

Synopsis. — I. Collectarum consuetudine ab apostolis Dtradita juvari fideles. Opes non tam possidendæ quam dispensandæ a Deo traditæ sunt. — II. Quam miseri qui opes suas in proprium tantummodo usum, non 164 Ain pauperes expendunt. — III. Sine misericordia in pauperes, cæteras virtutes non prodesse. — IV. Fidem sine operibus mortuam esse, per charitatem vivificari. Eleemosynæ ac temperantiæ bona quæ?

 

Cap. I. — Apostolicæ traditionis, dilectissimi, instituta servantes, pastorali vos sollicitudine cohortamur, ut diem quem illi ab impiorum superstitione purgatum, misericordiæ operibus consecrarunt, devotione religiosæ consuetudinis celebremus, ostendentes apud nos auctoritatem Patrum vivere, eorumque doctrinam in nostra obedientia permanere. Quoniam ^[6] sancta tautæ constitutionis utilitas, non præterito tantum tempori, sed etiam nostræ prospexit ætati, ut quod illis ad destructionem profuit vanitatum, hoc nobis proficeret ad incrementa virtutum. BQuid autem tam aptum fidei, quid tam conveniens pietati, quam egentium juvare ^[7] pauperiem, infirmorum curam recipere, fraternis necessitatibus subvenire, et conditionis propriæ in aliorum labore meminisse? In quo opere, quantum quis possit, ^[8] quantumque non possit, solus veraciter ille discernit, qui novit quid quibusque contulerit. Non solum enim spiritales opes et dona cœlestia Deo donante capiuntur, sed etiam terrenæ et corporeæ facultates ex ipsius largitate proveniunt, ut merito rationem eorum quæsiturus sit, ^[9] quæ non magis possidenda tradidit, quam dispensanda commisit. Muneribus igitur Dei juste et sapienter utendum est, ne materia boni operis fiat causa peccati. ^[10] Nam divitiæ, quod ad Cipsas species earum atque substantias pertinet, bonæ sunt, et humanæ societati plurimum prosunt, cum a benevolis habentur et largis, nec illas aut luxuriosus 35 prodigit, aut avarus ^[11] abstrudit, ut tam pereant male conditæ, quam insipienter expensæ. Cap. II. — Quamvis autem laudabile sit intemperantiam fugere, et turpium voluptatum damna vitare, multique magnifici facultates suas dedignentur occulere, et ^[12] in copia affluentes vilem atque sordentem horreant parcitatem, non est tamen talium aut felix abundantia, aut ^[13] probanda frugalitas, si ipsis tantum propriæ opes serviunt; si eorum bonis nulli juvantur pauperes, nulli foventur infirmi; si de magnarum abundantia facultatum non captivus Dredemptionem, non peregrinus solatium, non exsul sentit auxilium. Hujusmodi divites egentiores omnibus sunt egenis. Perdunt enim illos redditus quos ^[14] possent

1. Ita Vallicell. et codd. collect. 4 et 5. Alias, sicut dicit Apostolus, inops factus est.
2. Al., sui præsentia.
3. Editio Antuerp. in margine, scutum. Vallic., corripere.
4. Præpositionem in, a Rainaudo et Quesnello omissam, ex cæteris editionibus et omnibus nostris codicibus restituimus.
5. Editi, et hujus, ac dein nobis pro vobis. Prætulimus lectionem codicis Vallicell., cum quo in voce vobis concinunt mss. collect. 5.
6. Unus codex Vat., tanta sanctæ devotionis utilitas.
7. Ita Vallic. cod. Alias, paupertatem.
8. Verba, quantumque non possit, desiderantur in cod. ms. Victorino Quesnelli, nec non in aliis nostris collect. 5.
9. Cod. Vallic., qui eas non magis porrigendas tradidit, quam dispensandas commisit. Sed in hanc lectionem paulo ante scribendum fuerat, earum, uti præfert editio Antuerp., quæ tamen in cæteris vulgatam lectionem sequitur.
10. Sic cum Quesnello nostri codices. Anteriores editiones : Nam divitiæ quidem, quantum ad ipsas species, etc.
11. Cod. Vallic., obstruit. Paulo post idem cod. quam dissipentur expensæ.
12. Ms. Vallicell. et unus Vat., cum prima editione, inter copias.
13. Cod. Victorin. apud Quesnellum et nostri collect. 5, blanda frugalitas.
14. Ita ex Vallic. Alias, possunt. Paulo post pro incu-