Pagina:Vico, Giambattista – Il diritto universale, Vol. III, 1936 – BEIC 1961890.djvu/65

E Wikisource
Haec pagina nondum emendata est
649
notae in lubrum alterum


industriae fructus, messes, ab eadem charitate dixere «poma» et, ut ab aliis naturae distinguerent, a colore «aurea» dixere. Qua simili ratione, ut primi poetae messes fecere poma, deinde Virgilius, antiquitatis scientissimus, messes aureum effinxit ramum, ut hoc libro infra dictum est in mythologia Aeneae virgiliani[1]. Hesperides sunt Atlantis filiae, qui caelum humeris sustinuerat: nam deorum religione, ut alibi dictum, vel primae omnium artes natae. Poma draco pervigil custodiebat: nempe terra squamosa, squalida[2], inculta, quae inter antiquos dumos, vepres spinasque frumentum legi prohibebat. Semperque vigilabat, quasi tempore non daretur sopori: quin usque et usque silvesceret. Hercules draconem occidit, ut alibi igne extinxit hydram — terram domuit — et poma — frumentum — reportavit. Aureum autem Discordiae pomum sunt igitur agri culti: nam de iis agrariae turbae extitere. De caelo demissum: nam agricultura deorum religione orta est. De eo contenderunt Iuno, Venus, Pallas: nam Venus est character plebeiorum; Iuno regina, character regii ordinis sive optimatium; Pallas sunt optimates in ordine, quia in turbis agrariis hastatorum ordo coortus est. Nani inscriptio «pulchriori detur», et iudicium Paridis, et inde troianum bellum, ex inobscuratione nativarum significationum a posterioribus poetis addita sunt: ut Plutarchus duos versus, qui extant in principio Iliadis XXIV [28 sq.], in quibus solis eius iudicii fit mentio, ab Homero expungendos existimet.

(pag. 481, n. 3).
Unde «legare» in testamenti? — Legislatores proprie qui?

Primi legati fuere primorum patrumfamiliarum famuli, dicti Homero κήρυκες[3], qui apud eundem modo sunt heroum comites, modo epularum ministri, modo ministri sacrorum,

  1. Cfr. part. II, cap. XXIV, § 15 sgg. e, in queste Notae, n. 120 [Ed.].
  2. Testo: «squallida» [Ed.].
  3. Testo: κύρυκες [Ed.].