|
|
| Linea 44: |
Linea 44: |
|
|PostNomen= Summa contra Gentiles Liber I Capita LXXXIX |
|
|PostNomen= Summa contra Gentiles Liber I Capita LXXXIX |
|
}} |
|
}} |
|
|
|
|
<!--CAPUT 89 |
|
|
|
|
|
Quod in Deo non sunt passiones affectuum |
|
|
|
|
|
[24308] Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 1 |
|
|
Ex praemissis autem sciri potest quod passiones affectuum in Deo non sunt. |
|
|
|
|
|
[24309] Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 2 |
|
|
Secundum enim intellectivam affectionem non est aliqua passio, sed solum secundum sensitivam, ut probatur in VII physicorum. Nulla autem talis affectio in Deo esse potest: cum desit sibi sensitiva cognitio, ut per supra dicta est manifestum. Relinquitur igitur quod in Deo non sit affectiva passio. |
|
|
|
|
|
[24310] Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 3 |
|
|
Praeterea. Omnis affectiva passio secundum aliquam transmutationem corporalem fit: puta secundum constrictionem vel dilatationem cordis, aut secundum aliquid huiusmodi. Quorum nullum in Deo possibile est accidere: eo quod non sit corpus nec virtus in corpore, ut supra ostensum est. Non est igitur in ipso affectiva passio. |
|
|
|
|
|
[24311] Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 4 |
|
|
Item. In omni affectiva passione patiens aliqualiter trahitur extra suam communem, aequalem vel connaturalem dispositionem: cuius signum est quod huiusmodi passiones, si intendantur, animalibus inferunt mortem. Sed non est possibile Deum extra suam naturalem conditionem aliqualiter trahi: cum sit omnino immutabilis, ut supra ostensum est. Patet igitur quod in Deo huiusmodi passiones esse non possunt. |
|
|
|
|
|
[24312] Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 5 |
|
|
Amplius. Omnis affectio quae est secundum passionem, determinate in unum fertur, secundum modum et mensuram passionis: passio enim impetum habet ad aliquid unum, sicut et natura; et propter hoc ratione oportet eam reprimi et regulari. Divina autem voluntas non determinatur secundum se ad unum in his quae creata sunt, nisi ex ordine suae sapientiae, ut supra ostensum est. Non est igitur in ipso passio secundum affectionem aliquam. |
|
|
|
|
|
[24313] Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 6 |
|
|
Adhuc. Omnis passio est alicuius potentia existentis. Deus autem est omnino liber a potentia: cum sit purus actus. Est igitur agens tantum, et nullo modo aliqua passio in ipso locum habet. |
|
|
|
|
|
[24314] Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 7 |
|
|
Sic igitur omnis passio ratione generis a Deo removetur. |
|
|
|
|
|
[24315] Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 8 |
|
|
Quaedam autem passiones removentur a Deo non solum ratione sui generis, sed etiam ratione speciei. Omnis enim passio ex obiecto speciem recipit. Cuius igitur obiectum omnino est Deo incompetens, talis passio a Deo removetur etiam secundum rationem propriae speciei. Talis autem est tristitia vel dolor: nam eius obiectum est malum iam inhaerens, sicut gaudii obiectum est bonum praesens et habitum. Tristitia igitur et dolor ex ipsa sui ratione in Deo esse non possunt. |
|
|
|
|
|
Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 9 |
|
|
Adhuc. Ratio obiecti alicuius passionis non solum sumitur ex bono et malo, sed etiam ex hoc quod aliqualiter quis se habet ad alterum horum: sic enim spes et gaudium differunt. Si igitur modus ipse se habendi ad obiectum qui in ratione passionis includitur, Deo non competit, nec ipsa passio Deo convenire potest, etiam ex ratione propriae speciei. Spes autem, quamvis habeat obiectum bonum, non tamen bonum iam obtentum, sed obtinendum. Quod quidem Deo non potest competere, ratione suae perfectionis, quae tanta est quod ei additio fieri non potest. Spes igitur in Deo esse non potest, etiam ratione suae speciei. Et similiter nec desiderium alicuius non habiti. |
|
|
|
|
|
Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 10 |
|
|
Amplius. Sicut divina perfectio impedit potentiam additionis alicuius boni obtinendi a Deo, ita etiam, et multo amplius, excludit potentiam ad malum. Timor autem respicit malum quod potest imminere, sicut spes bonum obtinendum. Duplici igitur ratione suae speciei timor a Deo excluditur: et quia non est nisi existentis in potentia; et quia habet obiectum malum quod potest inesse. |
|
|
|
|
|
Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 11 |
|
|
Item. Poenitentia mutationem affectus importat. Igitur et ratio poenitentiae Deo repugnat, non solum quia species tristitiae est, sed etiam quia mutationem voluntatis importat. |
|
|
|
|
|
Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 12 |
|
|
Praeterea. Absque errore cognitivae virtutis esse non potest ut illud quod est bonum apprehendatur ut malum. Nec est nisi in particularibus bonis ut alterius malum possit bonum existere alteri, in quibus corruptio unius est generatio alterius: universali autem bono ex nullo particulari bono aliquid deperit, sed per unumquodque repraesentatur. Deus autem est universale bonum, cuius similitudinem participando omnia dicuntur bona. Nullius igitur malum sibi potest esse bonum. Nec potest esse ut id quod est simpliciter bonum et non est sibi malum, apprehendat ut malum: quia sua scientia est absque errore, ut supra ostensum est. Invidiam igitur in Deo impossibile est esse, etiam secundum suae speciei rationem: non solum quia invidia species tristitiae est, sed etiam quia tristatur de bono alterius, et sic accipit bonum alterius tanquam malum sibi. |
|
|
|
|
|
Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 13 |
|
|
Adhuc. Eiusdem rationis est tristari de bono et appetere malum: nam primum est ex hoc quod bonum aestimatur malum; secundum vero est ex hoc quod malum aestimatur bonum. Ira autem est appetitus mali alterius ad vindictam. Ira igitur a Deo longe est secundum rationem suae speciei: non solum quia effectus tristitiae est; sed etiam quia est appetitus vindictae propter tristitiam ex iniuria illata conceptam. |
|
|
|
|
|
Contra Gentiles, lib. 1 cap. 89 n. 14 |
|
|
Rursus, quaecumque aliae passiones harum species sunt vel ab eis causantur, pari ratione a Deo excluduntur.--> |
|
Thomas AquinasSumma contra Gentiles00
CAPUT 88
Quod in Deo est liberum arbitrium
Contra Gentiles, lib. 1 cap. 88 n. 1
Ex praedictis autem ostendi potest quod in Deo liberum arbitrium invenitur.
Contra Gentiles, lib. 1 cap. 88 n. 2
Nam liberum arbitrium dicitur respectu eorum quae non necessitate quis vult, sed propria sponte: unde in nobis est liberum arbitrium respectu eius quod volumus currere vel ambulare. Deus autem alia a se non ex necessitate vult, ut supra ostensum est. Deo igitur liberum arbitrium habere competit.
Contra Gentiles, lib. 1 cap. 88 n. 3
Adhuc. Voluntas divina in his ad quae secundum suam naturam non determinatur, inclinatur quodammodo per suum intellectum, ut supra ostensum est. Sed ex hoc homo dicitur prae ceteris animalibus liberum arbitrium habere quod ad volendum iudicio rationis inclinatur, non impetu naturae sicut bruta. Ergo in Deo est liberum arbitrium.
Contra Gentiles, lib. 1 cap. 88 n. 4
Item. Secundum philosophum, in III Ethic., voluntas est finis, electio autem eorum quae ad finem sunt. Cum igitur Deus seipsum tanquam finem velit, alia vero sicut quae ad finem sunt, sequitur quod respectu sui habeat voluntatem tantum, respectu autem aliorum electionem. Electio autem semper per liberum arbitrium fit. Deo igitur liberum arbitrium competit.
Contra Gentiles, lib. 1 cap. 88 n. 5
Praeterea. Homo per hoc quod habet liberum arbitrium, dicitur suorum actuum dominus. Hoc autem maxime competit primo agenti, cuius actus ab alio non dependet. Ipse igitur Deus liberum arbitrium habet.
Contra Gentiles, lib. 1 cap. 88 n. 6
Hoc etiam ex ipsa nominis ratione haberi potest. Nam liberum est quod sui causa est, secundum philosophum, in principio metaphysicae. Hoc autem nulli magis competit quam primae causae, quae Deus est.
Capita LXXXVII