Pagina:Dimitrie Cantemir - Operele Principelui Demetriu Cantemiru, typărite de Societatea Academică Română. Volumul 1 - Descriptio Moldaviae. Cu charta g.pdf/164

E Wikisource
Haec pagina nondum emendata est
154
DEMETRII CANTEMIRI

sumque fuit, ut in omnibus lavris maioribus monachi graeci reciperentur, qui nobilium filios graecis litteris et scientia instruerent; ab eodem institutum fuit, ut in templo cathedrali in honorem patriarchalis ecclesiae alter chorus graecis psaltis constaret, totaque liturgiae dimidia graeco, dimidia slavonico sermone recitaretur, quod et hodie observatur.

Idem princeps etiam typographiam graecam et moldavam paravit, librosque ecclesiasticos et politicas leges imprimi iussit, qua re factum, ut primo evangelia et apostolici textus, mox et universa liturgia vernaculo sermone recitarentur.

Aliquot deceniis post, pium id Basilii institutum imitaus est Valachiae princeps Serbanus Cantacuzenus, et in sua provincia scholas typographiasque graecas et vernaculas condidit. Tandem sub finem elapsi saeculi aliqui Moldavorum etiam in latinam linguam et scientias incumbere coeperunt. Laudando exemple reliquis praeivit Miron quidam logotheta, accuratissimus Moldavorum historicus, qui filios suos in Poloniam misit, ibique eos latino sermone et liberalibus scientiis imbui curavit. De hinc et Duca, princeps Moldaviae, iuvenem doctissimum Iohannem Papam (qui postea Moscvae Comneni nomen assumpsit, tandemque metropolitanam Dristae sedem adeptus est) et Cygalam hieromonachum, ad filios suos erudiendos ad se in Moldaviam accersivit, post et parens noster Constantinus Cantemirius eruditissimum hieromonachum Ieremiam Cacavelam cretensem in Moldaviam vocavit, eiusque curae et doctrinae suos et aliorum baronum filios commisit: ex quo tempore plures Moldavorum graecis, italis et latinis literis operam navare inceperunt.

Finis.