viduae lacrymis mensam tuam luxu Evangelici divitis extruxisti, ejusmodi miseriis montes aureos coacervasti. Super his infelix ingemisce privatim et publice, alioquin audi quid tibi intenditur: Quoniam venient dies in te, et circumdabunt te, et coangustabunt te undique, et ad terram prosternent te, eo quod non cognovisti tempus visitationis tuae.
Audivimus superbiam Moab, superbus est valde. Superbia ejus et arrogantia ejus plusquam fortitudo.
EPISTOLA XXXIII.
PURGATIO GERBERTI OB CONTROVERSIAM A SE DESCRIPTAM.
Domino et reverentissimo praesuli DIEDERICO G. fidelis Caesaris.
O decus Romani imperii! tantumne rationis patri quondam reipub. deperisse dicemus, ut populus cum
pastore velut ignavum pecus praeda sit hostium? Generositatem, magnanimitatem, prudentiam vestram, tanquam tres fortissimas legiones pro domo Israel opponite, ducem his divinitatem praeficite: ne qui felicitatem vestram, gloriam existimavimus nostram, si decus imperii amittimus, proinde inglorii reddamur. Et nos quidem haec dicimus, non ut admonitione egeatis, sed ut mentem nostram pro vobis sollicitam interpretemur. Quo genere interpretationis nuper usi sumus, in controversia acerrimi hostis, vestram majestatem exacerbantis, ubi culpam infidi interpretis subisse veremur, dum motibus animorum ejus orationem non aequavimus. At si haec intentio placet, deinceps elaborabimus, et amicorum atque inimicorum affectus diligentius exprimemus, ut quid
sequi, quid vitare debeatis, per nos plena fide pernoscatis. Qua in re vobis lucem, hosti tenebras offudisse gaudemus. Valete.
EPISTOLA XXXIV.
AD WILLIGISUM MOGUNTINUM ARCHIEPISCOPUM.
Multa chartis non credimus, quae legatis committimus, ut huic abbati Airardo sibi intimo Pater meus Adalbero Remorum archiepiscopus, vobis per omnia fidus, multa commisit, de statu et pace regnorum vobiscum habenda. Insuper ea quae per epistolam vobis significavit, sic se habere Dominum testem invocat. Ut sibi sic legato credite, et quae vobis placeant, si non est aptum scriptis, ei vivis rependite verbis. Sed, o mi pater! moerens simili de causa moerentem quibus affabor verbis? Caesare destituti,
praeda hostium sumus; Caesarem in filio superesse putavimus. O quis prodidit, quis nobis alteram lucem eripuit? agnum matri, non lupo committi oportuit. Me quidem doloris immanitas mihi consulere non patitur, nunc fertur animus praeceps in hostes Italos, qui mea funditus diripiunt: nunc quasi meliora deliberans, terrarum longinqua petit. Sed dum redit Otto, dumque haerent infixi pectore vultus, dum Socraticae disputationes ipsius frequentes occurrunt, refringitur impetus, et peregrinationis meae taedium apud Gallos utcunque relevatur. Consule, Pater, etsi erga majestatem vestram nulla mea sunt merita, tamen nec defuit, nec defectus aberit, si fortuna ut quondam riserit. Cum tempus opportunum nacti
eritis, et cum imperatricibus, et cum his ad quos referre putabitis, me servum fidelem Caesaris ab exsilio revocabitis, qui nihil deliqui, nisi quod Caesari fidelis exstiti. Vos ergo soli onus meum fertis, quod nec amicis principibus communicare curavi, donec experirer quid per eum quem potissimum judico fieri posset.
EPISTOLA XXXV.
AD GERALDUM ABBATEM AURILIACENSEM.
Quantis occupationibus reipub. detineatur noster. ut ita dicamus, fiduciarius Pater Adalbero Remorum archiepiscopus, et tarditas hujus legati indicat, et praesens ab urbe Remensi absentia. Causa negotium continens, status regnorum est. Nam dum a Lothariensis regni primatibus obsides accipit, dum filio
imperatoris parere cogit sub regis Francorum clientela, dumque Henricum in Gallia regnare prohibet, vestro nomini convenientia, quae mitteret non habuit. At si vobis gratum fore senserit, vestem auro textam, quam verecunde veterem misit, nova immutabit, quod brevitas temporis non habuit: stola insuper Phrygii operis adjuncta, cum caeteris ejusdem generis. Statum regni nostri, quidve agat et moliatur ille Hugo Raimundi, per vos scire cupit. In commune hoc sentimus, quod vobis ratum, nobis praestantissimum.
EPISTOLA XXXVI.
AD WIDONEM ABBATEM GANDAVENSEM, EX PERSONA ADALBERONIS.
Vide Patrologiae tom. CXXXVII in ADALBERONE
REMENSI, epist. 5.
EPISTOLA XXXVII.
AD ROBERTUM PALATINUM.
Plurimum te mei meminisse puto, quem dies noctesque privatis curis intersero. Itaque et dominam meam Theuphanu [Theophaniam] mei recordari facies, quam semper cupio bene valere, et cum filio feliciter imperare. Cujus memoriam, ut aequum est, frequentem habeo, ad cujus auxilium me quamplurimos declamatores, ut nosti, exacuisse Gallia testis est. Ergo tui officii erit rescire et rescribere, an in Francia velut miles succenturiatus pro castris Caesaris remaneam, an paratus omne periculum subire vos adeam, an potius ad iter quod tu et domina mea bene novisti, me praeparem, ut Papiae in palatio dispositum
est: simulque non tacebis, ubi, et quando, et quid tu de hac re sentias. Hoc quoque te nosse velim, quaecunque in eodem palatio tutis auribus commisi de fide, pietate, stabilitate illius famosi Adalberonis archiepiscopi erga herilem nostri Caesaris filium, et fidenter, sic se habere juxta ejus scire et posse.
EPISTOLA XXXVIII.
AD ECBERTUM ARCHIEPISCOPUM TREVIRENSEM, EX PERSONA
ADALBERONIS.
AD ECBERTUM ARCHIEPISCOPUM TREVIRENSEM, EX PERSONA
ADALBERONIS.Vide ubi supra, epist. 6.
EPISTOLA XXXIX.
AD NOTEGARIUM EPISCOPUM LEODIENSEM.
Vigilias ne PP. famosissimae quondam fidei pro
