Fratres presbiteri et sacerdotes Domini, cooperatores ordinis nostri estis. Nos quidem quamvis indigni locum Aaron tenemus, vos locum Eleazari et Ithamaris. Nos vice duodecim apostolorum fungimur, vos ad formam LXX discipulorum estis. Nos pastores vestri sumus, vos pastores estis animarum vobis commissarum. Nos de vobis rationem reddituri sumus summo pastori domino Iesu Christo, vos de plebibus vobis commendatis. Et ideo, karissimi, videte periculum vestrum. Ammonemus itaque et obsecramus fraternitatem vestram, ut quæ vobis suggerimus, memoriæ commendetis, et opere exercere studeatis.
I.
[recensere]In primis ammonemus ut vita et conversatio vestra irræprehensibilis sit, scilicet ut cella vestra sit iuxta ecclesiam, et in domo vestra feminas non habeatis.
II.
[recensere]Omni nocte ad nocturnas surgite.
III.
[recensere]Cursum vestrum certis horis decantate.
IV.
[recensere]Missarum cælebrationes religiosæ peragite.
V.
[recensere]Corpus et sanguinem Domini cum timore et reverentia sumite.
VI.
[recensere]Vasa sacra manibus propriis abluite et extergite.
VII.
[recensere]Nullus cantet missam, nisi ieiunus.
VIII.
[recensere]Nullus cantet, qui non communicet.
IX.
[recensere]Nullus cantet, sine amictu, alba, stola, fanone, et casula.
X.
[recensere]Et hæc vestimenta nitida sint, et ad nullos usus alios sint.
XI.
[recensere]Nullus cum alba, qua in suos usus utitur, præsumat missam cantare.
XII.
[recensere]Nullus in ligneo aut in vitreo calice audeat missam cantare.
XIII.
[recensere]Nulla femina ad altare accedat, nec calicem Domini tangat.
XIV.
[recensere]Corporale mundissimum sit.
XV.
[recensere]Altare sit coopertum de mundis linteis.
XVI.
[recensere]Super altare nihil ponatur, nisi capsæ et reliquiæ, aut forte quattuor evangelia, et pixis cum corpore Domini ad viaticum infirmis.
XVII.
[recensere]Cetera in nitido loco recondantur.
XVIII.
[recensere]Missalem plenarium, lectionarium et antiphonarium unusquisque habeat.
XIX.
[recensere]Locus in secretario aut iuxta altare sit præparatus, ubi aqua effundi possit quando sacra vasa abluuntur, et ibi vas nitidum cum aqua dependeat, et ibi sacerdos manus lavet post communionem.
XX.
[recensere]Ecclesiæ vero sint bene coopertæ et cameratæ et atrium ecclesiæ sit sepe munitum.
XXI.
[recensere]Nullus extra ecclesiam per domos nec in locis non consecratis missam cantet.
XXII.
[recensere]Nullus solus missam cantet.
XXIII.
[recensere]Omnis presbiter clericum habeat vel scolarem, qui epistolam vel lectionem legat, et ad missam respondeat, et cum quo psalmos cantet.
XXIV.
[recensere]Infirmos visitate, et eos reconciliamini, et iuxta apostolum oleo sancto inungite, et propria manu communicate.
XXV.
[recensere]Et nullus presumat tradere communionem laico aut feminæ ad deferendum infirmo.
XXVI.
[recensere]Nullus vestrum pro baptizandis infantibus, aut infirmis reconciliandis, aut mortuis sepeliendis, præmium vel munus exigat.
XXVII.
[recensere]Videte, ut per negligentiam vestram nullus infans sine baptismo moriatur.
XXVIII.
[recensere]Nullus vestrum sit ebriosus et litigiosus, quia servum Domini non oportet litigare.
XXIX.
[recensere]Nullus arma ferat in sedictione, quia arma nostra spiritualia debent esse.
XXX.
[recensere]Nullus canum aut avium iocis inserviat.
XXXI.
[recensere]Nolite in tabernis bibere.
XXXII.
[recensere]Unusquisque vestrum, quantum sapit, plebi suæ de evangelio vel apostolo, die dominico vel festis diebus annuntiet.
XXXIII.
[recensere]Verbum enim domini debetis prædicare.
XXXIV.
[recensere]Curam pauperum peregrinorum et orfanorum habete, et eos ad prandium vestrum invitate.
XXXV.
[recensere]Estote hospitales, ut a vobis alii exemplum bonum capiant.
XXXVI.
[recensere]Omni die dominico ante missam aquam benedictam facite, unde populus aspergatur, et ad hoc solum vas habete.
XXXVII.
[recensere]Sacra vasa et vestimenta sacerdotalia nolite in vadium dare negotiatori aut tabernario.
XXXVIII.
[recensere]Nullus vestrum minus digne pœnitentem cuiuscumque rei gratia ad reconciliationem adducat, et ei testimonium reconciliationis ferat.
XXXIX.
[recensere]Nullus vestrum usuras exigat, et conductor sui senioris existat.
XL.
[recensere]Res et facultates, quas post diem ordinationis vestræ acquiritis, sciatis ad ecclesiam pertinere.
XLI.
[recensere]Nullus sine scientia et consensu vestro ecclesiam acquirat.
XLII.
[recensere]Nullus per potestatem sæcularium ecclesiam obtineat.
XLIII.
[recensere]Nullus per pecuniam alterius ecclesiam subplantet.
XLIV.
[recensere]Nullus per pecuniam alterius ecclesiam subplantet.
XLV.
[recensere]Nullus plures teneat ecclesias sine aliorum presbiterorum adiutorio.
XLVI.
[recensere]Nullatenus una ecclesia inter plures dividatur.
XLVII.
[recensere]Nullus alterius parœchianum, nisi in itinere aut ad placitum fuerit, ad missam recipiat.
XLVIII.
[recensere]Nullus in alterius parrœchiam missam cantet absque conpresbiteri voluntate et rogatu.
XLVIX.
[recensere]Nullus decimam ad alium pertinentem recipiat.
L.
[recensere]Nullus pœnitentem invitet carnem manducare et bibere vinum, nisi pro eo ad præsens elemosinam fecerit.
LI.
[recensere]Nullus præsumat baptizare, nisi in vigilia Paschæ et Pentecosten, nisi pro periculo mortis.
LII.
[recensere]Unusquisque fontes habeat, et si non potest habere lapideos, habeat aliud ad hoc præparatum, in quo nichil aliud fiat.
LIII.
[recensere]Videte ut omnibus parrœchianis vestris symbolum et orationem dominicam insinuetis.
LIV.
[recensere]Ieiunium quattuor temporum, et rogationum, et lætania maioris, plebibus vestris omnimodis observandum insinuate.
LV.
[recensere]Feria quarta ante quadragesimam plebem ad confessionem invitate, et ei, iuxta qualitatem delicti, pœnitentiam iniungite, non ex corde vestro, sed sicut in penitentiali scriptum est.
LVI.
[recensere]Tribus temporibus in anno, id est Natale Domini, Pascha, et Pentecosten, omnes fideles ad communionem corporis et sanguinis Domini accedere admonete.
LVII.
[recensere]Certis temporibus coniugatos ab uxoribus abstinere exhortamini.
LVIII.
[recensere]Eulogias post missam in diebus festis plebi tribuite.
LIX.
[recensere]Nullus sine stola in itinere incedat.
LX.
[recensere]Nullus induatur vestimentis laicalibus.
LXI.
[recensere]Nullus rem aut possessionem aut mancipium ecclesiæ vendere aut commutare aut quocunque ingenio alienare præsumat.
LXII.
[recensere]Nullus rem aut possessionem aut mancipium ecclesiæ vendere aut commutare aut quocunque ingenio alienare præsumat.
LXIII.
[recensere]Diem dominicum et alias festivitates absque opere servili a vespere in vesperam celebrare docete.
LXIV.
[recensere]Cantus et choros mulierum in atrio ecclesiæ prohibete.
LXV.
[recensere]Carmina diabolica quæ super mortuos nocturnis vulgus cantare solet, et cachinnos quos exercent, sub contestatione Dei omnipotentis vetate.
LXVI.
[recensere]Cum excommunicatis nolite communicare.
LXVII.
[recensere]Nullus illis præsumat missam cantare, sed et plebibus vobis commissis hoc annuntiate.
LXVIII.
[recensere]Ad nuptias nullus vestrum eat.
LXIX.
[recensere]Omnibus denuntiate ut nullus uxorem accipiat, nisi publice cælebratis nuptiis.
LXX.
[recensere]Raptum omnimodis prohibete, et ut nullus ad proximam sanguinis sui accedat, et ut alterius sponsam nullus ducat.
LXXI.
[recensere]Porcarios et alios pastores vel dominica die ad missam venire facite.
LXXII.
[recensere]Chrisma semper sub sera sit aut sub sigillo propter quosdam infideles.
LXXIII.
[recensere]Volumus autem scire, de quolibet presbitero si ex ingenuis sit parentibus natus aut ex servili conditione. Si de nostra parrœchia est natus vel ad quem locum prætitulatus.
LXXIV.
[recensere]Si servus est, ostendat kartam libertatis. Si de alia parrœchia ostendat litteras commendaticias, quas formatam vocant.
LXXV.
[recensere]De ministerio etiam vobis commisso vos ammonere curamus, ut unusquisque vestrum expositionem symboli et orationis dominicæ, iuxta tradictionem orthodoxorum patrum penes se scriptam habeat, et eam pleniter intelligat, et inde prædicando populum sibi commissum sedulo instruat.
LXXVI.
[recensere]Orationes missarum præfationem quoque canonis et eundem canonem bene intelligat et memoriter ac distincte proferre valeat.
LXXVII.
[recensere]Epistolam et evangelium bene legere possit, atque saltem ad litteram eius sensum manifestare.
LXXVIII.
[recensere]Psalmorum verba et distinctiones regulariter ex corde cum canticis consuetudinariis pronuntiare sciat.
LXXIX.
[recensere]Sermonem Athanasii episcopi de fide sanctæ trinitatis, cuius initium est: Quicumque vult salvus esse, memoriter teneat, et sensum illius intelligat et verbis communibus enuntiare sciat.
LXXX.
[recensere]Exorcismos et orationes ad caticuminum faciendum, ad fontem quoque consecrandum, et reliquas præces super masculum et feminam, pluraliter ac singulariter distincte proferre valeat.
LXXXI.
[recensere]Similiter ordinem baptizandi, ad succurrendum infirmis, ordinem quoque reconciliandi, iuxta modum sibi canonicæ reservatum, atque ungendi infirmos, orationes quoque eidem necessitati competentes bene sciat legere.
LXXXII.
[recensere]Similiter ordinem et præces in exequiis atque agendis defunctorum.
LXXXIII.
[recensere]Cantum nocturnum atque diurnum noverit.
LXXXIV.
[recensere]Compotum minorem, id est epactas, concurrentes regulares, terminos paschales, et reliquos sapiat.
LXXXV.
[recensere]Martyrologium et pœnitentialem habeat, et cetera.
LXXXVI.
[recensere]De ordinandis pro certo scitote, quia nullo modo a nobis promovebuntur, nisi aut in civitate nostra, aut in aliquo monasterio ad tempus conversati fuerint, et litteris eruditi, et idonei videantur ecclesiasticæ dignitati.
LXXXVII.
[recensere]Videte si absque horum quæ præmisimus scientia ministerium vestrum facere potestis, et plebes vobis commissas ad vitam ducere, et Christo representare.