Jump to content

Conventio Cleri Latini cum Rutheno

E Wikisource

iego wyprawieni będą. Est hoc conventio Cleri Latini ( Polonici) cum Rutheno me. diante Cyrillo Terlecki Eppo Luceoriensi cum scitu regis et domi norum Senatorum an . 1595 Varsaviae, in qua habetur : Prima tus Papae est agnoscendus, calendarium novum suscipietur, ceremoniae circa administrationem sacramentorum et missae graecae sine mutatione retinebuntur, Eppi Rutheni cum Po lonicis in senatu et comitiis habebunt sedes , post susceptam onionem celebrabitur ab Eppo Rutheno in Ecclesia Latina 8. Liturgia in praesentia regis lingua Slavico -Ruthena , liberum erit Spiritualibus Ruthenis in Ecclesia Latina et Spiritualibus Latinis in Ecclesia Ruthena sineludibrio Sacra celebrare ; circa processionem Spiritus S. erit declaratio, Graecos et Ro manos bene in eam credere et solum hucusque rectam intel ligientiam defuisse , reliquae dissensiones Papae ad solvendum relinquendae sunt , circa communionem sub utraque vel una specie nulla dissensio erit , sicut Eppus Luceoriensis a Cra coviens Eucharistiam etiam sub una specie sumpsit sed cum illa restrictione, eundem Eppum Cracoviensem ( Latinum ) debere sub utraque sumere specie, et hoc ad confirmandam unionem , bona ecclesiastica qualicumque ratione ( Ecclesiis Ruthenis) sive le ge sive praepotentia erepta restituentur , et omnes fundatio nes Eppatuum et Monasteriorum ; monachi et Clerici Rutheni liberi erunt ab omnibus dationibus , et admittentur ad omnes liberates , Rutheni Laici admittentur ad omnia officia terre stria , in civitatibus ad officia civilia et ad omnes libertates , matrimonia inter Polonos et Ruthenos libera erunt ; hi omnes articuii auctoritate comitiorum confirmabuntur et vim consti tionum obtinebunt; tandem Spirituales Rutheni ad regem de putabuutur. 23 178 Articuli sive conditiones quas nos Adamus Hipatius Po ciey Vladimiriensis et Cyrillus Luceoriensis Vladicae nostro et confratrum nostrum nomine a Catholica Romana Ecclesia prius quam ad ipsius Unionem accedamus , requirimus. Cum inter Romanae et Graece Religionis ac fidei homi nes de processu Spiritus S. contentio sit , quae unionem et consensionem plurimum impediat et non aliam pene ob cau sam , quam quod mutuo inter se intelligi nolimus; postulamus itaque , ne ad aliam confessionem stringamur sed sequamur, quam in Evangelii et Doctorum Sanctorum Religionis graecae scriptis traditam habemus , nimirum Spiritum S. non ex duon bus principiis nec duplici processu sed ex uno principio ve luti ex fonte ex Patre per Filium procedere secundum illud prouti in Concilio Florentino Patres religionis graecae suffra giis suis comprobarunt et attestati sunt in haec verba : Occi dentalium et Orientalium Sanctorum Scripta diligenter auscul tavimus , quorum alia Spiritum S. ex Patre Filioque , alia vero ex Patre per Filium procedere testantur, quae quidem omnia tametsi significent idem , nos tamen illud ex Filio postponen tes Spiritum S. ex Patre per Filium ab aeterno substantiali terque ut ab uno principio vel ab unica causa procedere pro fitemur, quando quidem praepositio per in Spiritus S. proces sione causam significat . Cultus divinus omnesque orationes matutinae , vesperae et nocturnae ut nobis integrae constent se cundum morem et consuetudinem receptam Orientalis Eccle siae nominatim vero liturgiae tres , Basilii , Chrysostomi, Gre gorii , quod fit tempore quadragesimali cum praesanctificatis donis , similiter ut aliae omnes ceremoniae Eeclesiae nostrae, quibus hucusque usi sumus : siquidem et Romae sub obedientia Summi Pontificis idem observatur. Sacramenta Sanctissimi corporis et Sanguinis Domini Nostri Jesu Christi ut nobis ita quemadmodum hucusque usi fuimus , sub utraque specie panis et vini temporibus perpetuis integre inviolabiliterque conserventur. Sacramentum baptismi et forma ipsius ut nobis oritatis Gubernii , ut jura Metropo litica super Eppis r. g. c. Archieppis r. I. Leopolien. adscri bantur, ex eo audi nequeat, quia a) penes revindicationem regnorum Galiciae asseclis r. g. c. ibidem valde numerosis aequalis tutella et protectio sit a Sua Majestate adpromissa, et b) quia clero graeco cath . qui quavis occasione contra clerum r. I. de depressione et persequutionibus querulatur, hoc in casu causa fundata querimoniarum praestaretur, c) quia id non tantum tres Eppos r . g. c. malecontentos redde . ret, sed etiam clero et populo universim ansam praeberet ad desserendam unionem ad exemplum vicinorum in imperio russico, d) quia Sedes Romana probabiliter sese nullatanus commoveri sineret ad amplianda jura r. 1. Archipporum Leo polien ., quae pro Metropolitis r . g. c. tempore susceptae unionis sunt stipulata, prouti id ex coutextu ipsius Bullae 780 Clementis VIII et ex contextu notae Nuntii Apostolici Vien, collimari potest, e) quia Gubernium Galicien. in suis ante . rioribus relationibus nunquam projectum hocce fecerat, sed to ties opinabatur, separatam pro ritu graeco - cath. in Galicia restaurandam esse Metropoliam . Caeterum hic de incorpo randis huic Metropoliae Eppis Hungariae r. g. c. non est amplius sermo, cum id jam a Sua Majestate sit decisum. III Ut Leopolis pro Sede Metropolitana, designetur, quia Halicz antiqua Metropolitarum Sedes in circuitu dioecesis Leopoliens. reperiatur, adeoque perinde non agatur hic de creatione novae sed resuscitatione antiquae Metropoliae, quae circumstantia Romae rei huic compulsum daret. IV. Pro dotatione assignetur congrua 10,000 fl, quae erat Eppis Leopolien . assignata cum additamento 2000 ex fundo religionis, donec Bona in processu cum comitibus Skarbkie existentia reciperentur. V. Ut dignitas Metropolitae non proposito a Gubernio Sponring sed potius Eppo Premisliensi Angellowicz confer ratur, quia a) pro promovendo alio esset valde repentina promotio, prae Eppo vero actuali Angellowicz haud prome rita , et injuriosa , qui jam non tantum ab 11 annis Eppum sed adpraesens etiam omnium trium dioecesium administra. torem agit, et ita presbytero noviter in Metropolitam crean do haud subjici debeat. b ) Ipsum Gubernium an . 1796 pro posuerat, ut dignitas Metropolitae non simplici presbytero sed uni ex actualibus Epis conferratur, c) Etiam haec circumstan tia pro Eppo Angellowicz pugnat, quod Leopoli sit Semina rium pro tribus dioecesibus, et Antistes Leopol. super idem superinspectionem habere debeat, cum ille rector seminarii generalis erat, et ob merita ejus in hoc seminario ei Eppa tus a Sua Majestate collatus sit. 781 Caeterum restauratio Metropoliae praecedere debet pro visionem aliarum Sedium Eppalium, et nominanda a Sua Majestate individua a futuro Metropolita suam confirmationem et consecrationem obtinere debeant. Haec opinio supremae cancellariae aulicae et in Con. silio status invenit unanimem sententiam, et a Sua Majestate juxta tenorem decreti aulici ddto 11 Septembris 1806 Nro. 16,239 in toto approbata, atque restauratio Metropoliae Hali ciensis separatae ex toto a ritu latino ac elevatio Eppatus Leopolien. ad Metropoliam cum dotatione projectata decisa est . In cujus sequellam sub eodem expediebantur ad Sedem Pontificiam literae ddto 11 7bris 1806 , quibus Antonius Angellowicz Summo Pontifici pro confimatione praesentabatur, et petebatur, ut Papa Ecclesiam hactenus cathedralem Leopo liensem ad Metropolitanam evehere, et hujus Eppum pro futu ris temporibus non solum dignitate verum etiam juribus et praerogativis, quae per literas Apostolicas p. m. Clementis VIII de an. 1595 „ Decet Romanum Pontificem “ Haliciensi et Kijoviensi Metropolitae concessae erant, benevole insignire ejusdemque Metropolitanae jurisdictioni caeteros duos Ep pos graeeo catholicos Premisliensem et Chelmensem univer sumque per Galiciam Clerum et populum ejusdem ritus sub ordinare velit. At adversarii r . g. c . non cessabant a suis machinatio nibus. Dum negotium Metropoliae in suprema Aula agitare tur, in Russia sub 24 Julii 1806 nominabatur Hieraclius Li sowski Archieppus Polocensis in Metropolitam unitarum in I ussia Ecclesiarum ( Vid. manuale scriptum Imperator. Ale xandri ddto 24 Julii 1806) . Hac circumstantia utebantur oso res r. g. c. ad praepediendum Romae negotium restauratio nis Metropoliae Haliciensis et confirmationis nominati Metro politae Angellowicz, cujus promotio iis non arridebat. Sedes Romana se induci permisit, ut se contrariam ad instantiam Aulae c. r. intuitu restaurationis Metrop. Haliciensis et confir