Dialogi Sacri/Liber I

I. Adamus, Gen 3

Serpens, Eva, Adamus, Jova

SERPENS. Cur vetuit vos Deus vesci omnibus arboribus pomarii?

EVA. Licet nobis vesci fructibus arborum pomarii. Tantum Deus nobis interdixit ea arbore, quae est in medio pomario, ne vesceremur fructu ejus, neve etiam attingeremus, nisi vellemus mori.

SERPENS. Nequaquam moriemini propterea. Sed scit Deus, si comederitis de eo, tum oculos vobis apertum iri, atque ita vos fore tanquam deos, scientes boni atque mali.

EVA. Ita plane videtur, et fructus ipse est pulcher sane visu, nescio an sit ita dulcis gustatu, verumtamen experiar. Vah, quam dulcis est? Impertiendum est etiam marito. Mi vir, si scires quam sapidus sit hic fructus, jamdudum comedisses. Accipe.

ADAMUS. Quando ita vis, faciam. Ah flagitium fecimus.

EVA. Quid est?

ADAMUS. Nonne vides misera, nos esse nudos?

EVA. Video, et me pudet, sed quid nobis faciendum est?

ADAMUS. Texamus nobis subligacula ex foliis, quibus tegamus pudenda.

EVA. Bene mones, et est hic ficus foliis magnis, et aptis huic rei.

ADAMUS. Sed o nos infelices. Videor mihi audire vocem.

EVA. Jova est. Miseram me, vereor ne deprehendat nos nudos. Abdamus nos in hoc densum nemus.

JOVA. Heus heus Adame, ubi es?

ADAMUS. Audita voce tua in pomario, territus sum, et quia nudus eram, abscondi me.

JOVA. Unde didicisti esse te nudum? Numnam comedisti de arbore, de qua praeceperam tibi ne comederes?

ADAMUS. Comedi quidem, sed praebuit mulier, quam tu adjunxisti mihi.

JOVA. Quidnam fecisti, mulier?

EVA. Decepta a serpente, comedi.

JOVA. Quoniam istud fecisti serpens, tu eris detestabilissima omnium bestiarum, omniumque animalium terrestrium, et incedes in pectus, et vorabis pulverem quamdiu vives. Quin etiam conciliabo tantas inimicitias inter te et mulierem, interque semen tuum et ejus, ut id conterat tibi caput, tu autem atteras ei calcem. Te quoque femina, afficiam plurimis doloribus et erumnis, ut cum dolore parias, et tota pendeas ex imperio viri tui. Et tu Adame, quoniam morem gerens uxori tuae, comedisti de arbore, cujus esu interdixeram tibi, habebis terram infœcundiorem tua culpa, et ex ea quaeres victum laboriose dum vives, cum interim ipsa procreabit tibi carduos et sentes. Tu vesceris herbis terra nascentibus, et cum sudore vultus tolerabis victum: donec redeas in terram, ex qua ortus es. Nam pulvis es, et in pulverem redibis.

II. Cainus, Gen 4

Jova, Cainus

JOVA. Caine, ubi est Abel, frater tuus?

CAINUS. Nescio. Numquid ego sum custos fratris mei?

JOVA. Quid fecisti? Ipse sanguinis fratris tui edit ad me clamorem de terra. Quamobrem uteris terra infesta, ut quae aperto ore hauserit sanguinem fratris tui, de tua manu, ea non praebeat amplis vim suam tibi colenti. Tu errabis vagus per orbem terrarum.

CAINUS. Mea culpa est major, quam ut possit remitti. En ego hodie exterminatus a te, ex ipso solo terrarum, errabo vagus per orbem terrarum, fugiens tuum conspectum: ita ut qui proximus invenerit, me interficiat.

JOVA. Immo vero quicumque interfecerit Cainum, subibit poenam septupli. Quare apponam tibi hanc notam, ne si quis inciderit in te, perimat te.

III. Lotus, Gen 18

Abrahamus, Jova, Genii duo, puer, Sara, Lotus, uxor Loti, Sodomitani

ABRAHAMUS. Video tres homines adversum me. Non dubium est, quin sint defessi de via, praesertim hoc tanto aestu: quare curram eis obviam, ut retineam eos apud me. Domine, si vis facere mihi gratissimum, noli alio potius divertere, quam ad me. Lavabitis pedes paucula aqua adhibita, deinde requiescetis sub arbore. Ego interea curabo vobis parandum panem, ut recreetis animos vestros, deinde pergatis. Haec est vobis idonea causa divertendi ad me.

GENII. Sic faciemus.

ABRAHAMUS. Jam propero in casam. Sara, sume propere tria sata farinae siligineae, ex qua depsticia facias panes subcineritios. Nam adventant nobis hospites, quos ego volo accipere laute. Itaque jam curro ad bovile: volo enim mactare vitulum, quo eos tractem opipare. Tu interea cura, ut nihil desit eis quod opus sit hospitibus.

SARA. Fiet. Propera, Hagar, incende ignem, tepefac aquam ad depsendum, dum ego promo farinam. Age jam, dum aqua tepesit, para mactram. Aram. Subige farinam: expediamus omnia, quae jussit erus.

ABRAHAMUS. Macta eum expedite, puer. Heus, Sara.

SARA. Quid vis mi vir?

ABRAHAMUS. Cura nobis luculentum focum.

SARA. Jam accensus est.

ABRAHAMUS. Impone ahenum. Volo ego hospites meos curari diligentissime atque humanissime. Estne adhuc detracta pellis isti vitulo, puer?

PUER. Immo jam dissectus est.

ABRAHAMUS. Conjiciamus haec frusta in ahenum. Subjice tu plura ligna, ut coquantur celerius. Dispuma jus. Hagar, instrue mensam, sed foris in umbraculo, sub arbore. Nihil libentius quam viatoribus benefacio. Et certe eos negligere, inhumanum est. Hospites, omnia sunt parata. Accumbite, et vesicmini laeto animo. Habes hic butyrum, habetis et lac. Boni consulite, quod adest, quodque Deus largitur in praesentia. Puer appone eis vitulinam.

JOVA. Ubi est Sara, uxor tua?

ABRAHAMUS. Adest in tabernaculo.

JOVA. Cum revisam te eadem tempestate anni, quae nunc est, habebit Sara, uxor tua, filium.

SARA. Ha ha he, ridiculum. Ego jam vieta sum, et indulgebo voluptati scilicet: cum meus quoque dominus consenuerit.

JOVA. Cur tandem ridet Sara, negans se posse parere, quia consenuit? Estne aliquid, quod Jova non possit efficere? Cum revisam te, inquam, anno vertente, habebit Sara filium.

SARA. Ego non risi.

JOVA. Immo vero risisti. Sed jam pergamus conficere iter reliquum.

ABRAHAMUS. Ego comitabor vos, nisi molestum est.

JOVA. Egone ut celem Abrahamum, de eo quod sum facturus, ex quo profectura sit gens maxima et potentissima, per quem omnes gentes orbis terrarum sint consecuturae felicitatem? Nam certo scio, eum praecepturum esse suis liberis, et porro suae in posterum stirpi, ut vivant ex meo praescripto, et colant justitiam atque jus, ut ego praestem Abrahamo quae promisi ei: profecto non celabo, Abrahame, volo tibi indicare qui sim, et quo eam. Ego sum, Jova. Cum viderem dissipatos esse rumores, de tot tantisque flagitiis Sodomitanorum et Gomorraeorum, statui devenire huc, et explorare, utrum sint plane profligati, quemadmodum accepi fama et auditione: an non sint.

GENII. Nos quidem antecedamus.

ABRAHAMUS. Sed quid? Perdesne etiam bonos cum improbis? Si erunt quinquaginta viri boni in urbe, an etiam perdes? neque ignosces illi loco, propter illos quinquaginta bonos, qui erunt in eo? Absit, ut tu sic facias, ut interficias bonos cum malis, sitque eadem conditio proborum et improborum. Absit, ut tu qui moderaris totum orbem terrarum, non facias aequum.

JOVA. Si invenero in urbe Sodomae quinquaginta viros bonos, ignoscam toti loco propter eos.

ABRAHAMUS. Facio fortasse audacter, qui audeam alloqui te, Dominum meum, ipse pulvis et cinis: sed tamen si forte defuerint quinque de quinquaginta bonis, an propter quinque excindes totam urbem?

JOVA. Non evertam, si invenero ibi quadraginta quinque viros bonos.

ABRAHAMUS. Quid si quadraginta?

JOVA. Etiam propter quadraginta abstinebo.

ABRAHAMUS. Quaeso ne aegre feras, Domine, si pergo quaerere. Quid si triginta?

JOVA. Etiam sic abstinebo.

ABRAHAMUS. Possim videri audacior, qui alloquar Dominum meum. Quid si viginti?

JOVA. Etiam eorum causa non pervertam.

ABRAHAMUS. Interrogabo te hoc postremum, si tibi gravis non sum: Quid si decem?

JOVA. Propter decem non evertam.

GENII. Jam advesperascit, et nos appropinquamus urbi.

LOTUS. Video huc adventare duos hospites. Ibo eis obviam, ut eos deducam ad me. Salvete viri praestantissimi.

GENII. Salve et tu vir humanissime.

LOTUS. Peto a vobis ut divertamini in domum meam, ut ibi lotis pedibus pernoctetis, cras repetituri vestrum iter.

GENII. Immo pernoctabimus in foro.

LOTUS. At ego non patiar, divertimini ad me. Accipiam vos, si non laute, at certe hilare.

GENII. Fortasse erimus tibi graves.

LOTUS. Jucundi potius: ne veremini. Tam mihi erit gratum vos accipere hospitio, quam esset accipi a vobis, si istic essem.

GENII. Postquam tantopere vis, nolumus esse pertinaces.

LOTUS. Ergo sequimini me. Hic est mea domus. Intrate, quod bonum sit. Uxor cura calefaciendam aquam, ad lavandos pedes horum hospitum, et simul confice panes coquendos in foco. Vos interea hic requiescite, dum paratur cena. Age jam, uxor, construe mensam, fac ut omnia sint nitidissima, ne quid offendat animos horum. Hospites accumbite, utimini laeto animo his, quae suppeditant nobis in praesentia divina benignitate. Sed quid? Quem tumultum audio, uxor? Quis est iste clamor? Quae turbae excitantur?

UXOR LOTI. Hei mihi, periimus mi vir.

LOTUS. Quid tandem est mali?

UXOR LOTI. Tota civitas, mi vir, obsidet aedes nostras. Juvenes, senes, denique universi circumsident nos.

LOTUS. Valde vereor, quo haec evasura sint. Sed audio clamantes.

SODOMITANI. Heus heus, Lote, ubi sunt homines isti, qui venerunt ad te sub noctem? Produc eos nobis, ut eos cognoscamus.

LOTUS. O flagitium. Sed ne trepidate hospites. Exibo ad eos, et obserabo post me januam. Adsum. Quid clamatis?

SODOMITANI. Volumus videre hospites, qui diversantur apud te.

LOTUS. Obsecro vos, fratres mei, ne tantum scelus faciatis. Sunt mihi duae filiae, adhuc a viris integrae. Eas malo dedere vestrae libidini, quam sinere ut quid noceatis his hominibus, qui commiserunt se sub praesidium mei tecti.

SODOMITANI. Recede paulisper isthuc, ut consultemus de ista re. Quid facimus populares? Accipiamus ne puellas ea conditione, ut dimittamus juvenes?

ALTER. Non est opus longa deliberatione. Iste unus peregrinatur in nostra civitate, et nos reget, si diis placet.

SODOMITANI. Jam te Lote pejus mulctabimus, quam ipsos: ne tu putes nos velle subjici peregrinis. Agite, invadamus eum.

GENII. Recipe te confestim ad nos, Lote.

LOTUS. O facinus audax, o profligatam et perditam nationem. Obseremus fores firmissime.

SODOMITANI. Effringamus fores. Occidamus istos advenas, qui cum nusquam possint habitare, veniunt ad nos.

GENII. Ne trepida hospes, nunquam irrumpent nobis invitis.

LOTUS. O inauditam nequitiam. Siccine hic violari hospites et peregrinos, quorum jus debet esse sanctissimum?

GENII. Seda teipsum. Jam videbis ultionem praesentem.

SODOMITANI. Quid est hoc, o cives? Sumne ego caecus, an abortae sunt tenebrae densissimae?

ALIUS. Nescio quid accidat aliis, sed ego non magis despicio oculis, quam calcibus. Ubi est janua?

ALIUS. Cave, cave, ne incidas in me. Hei mihi, fregi frontem ad parietem.

ALIUS. At ego nescio ubi terrarum sim, neque possum invenire exitum ex hoc loco, neque ingressum in alium.

GENII. Lote, si quos habes praeterea generos, aut filios, aut filias, denique quoscunque habes in oppido, educ ex hoc loco. Nam nos quidem jam delebimus hunc locum. Huc enim ad hoc ipsum missi sumus a Jova, apud quem increbuit tanta importunitas horum.

LOTUS. Habeo vobis gratiam, qui habeatis rationem, non solum meae salutis, sed etiam meorum. Jam adeo eos.

UXOR LOTI. Valde sum sollicita de meo viro, qui est egressus domo: ita consceleratus est hic totus populus. Metuo ne quid gravius patiatur, etiam a suis. Nam hodie nulla sancta fides est, ne inter fratres quidem.

LOTUS. Jam redeo.

GENII. Quid egisti?

LOTUS. Visus sum jocari eis, quorum saluti providebam.

ALIUS. Homines sunt desperati. Pereant, quoniam nolunt servari. Sed jam diluculum est, et tempus admonet emigrandum esse hinc. Agendum adjunge tibi uxorem tuam et duas filias, quae restant, ne aggregeris ad interitum tam perditae civitatis. Quid cunctaris? Nunquam potest nimis mature vitari periculum.

LOTUS. Atqui non videtur emigrandum tam mane.

GENIUS. Atqui nos non sinemus te perire, quin potius manu educemus te, et tuam conjugem, et filias. Agite, exeamus ex oppido. Sed cave, si tuam vitam amas, ne respicias post tergum, neve usquam moreris in planitie. Evade in montes, ne pereas.

LOTUS. Peto a te, Domine, ut remittas hoc mihi, postquam tu pro tua benignitate devincis me tanto beneficio, ut custodias mihi vitam. Certe non potero evadere in montes, quin me attingat illud malum, quo moriar. Sed est hic propinquum oppidulum ad confugiendum, in quo quaeso ut liceat mihi evadere, et ita consulere vitae meae est sane perparvum.

GENIUS. Etiam in hac re indulgebo tibi, ut non evertam istud oppidum. Confer te illo, neque enim licet mihi facere quicquam, quin tu eo perveneris.

IV. Abrahamus, Gen 22

Abrahamus, Isaacus, Genius

ABRAHAMUS. Jam tertium diem iter facimus, et videor videre procul locum destinatum sacrificio. Vos hic operimini una cum asino, dum ego et puer imus illuc, ut adoremus Deum, postea redituri ad vos. Tu, Isaace, portabis haec ligna ad comburendam hostiam, ego feram ignem et cultrum. Eamus.

ISAACUS. Mi pater.

ABRAHAMUS. Quid vis fili mi?

ISAACUS. Hic quidem est ignis et ligna, sed ubi est agnus immolandus?

ABRAHAMUS. Deus providebit ipse sibi agnum in sacrificium, fili; nos interea pergamus. Ecce venimus in locum, quem Deus dicebat mihi. Construamus hic aram. Recte est, disponamus lignum. Nunc mi fili, oportet te colligem, mactemque quando ita visum est Deo optimo maximo, cujus voluntati resistere nefas est.

ISAACUS. Mi pater, si ita certum est Deo, fiat. Nam didici ei, tibi quoque parere in rebus omnibus.

ABRAHAMUS. Pater omnipotens, cujus est imperare, obsequor tuis jussis, tibi macto hanc hostiam, hoc cultro, mea ipsius dextera.

GENIUS. Abrahame, Abrahame.

ABRAHAMUS. Quis me vocat?

GENIUS. Cave ne afferas manum puero, cave ne laedas. Jam enim mihi satis perspecta est tua religio et pietas, qui propter me, non peperceris filio, eique unico.

ABRAHAMUS. Hem, quid hoc rei est? Sed videone arietem in dumo haerentem cornibus? Salva res est: vivet Isaacus, haec mactabitur gratior Deo victima.

V. Ephron, Gen 23

Abrahamus, Hettaei, Ephron

ABRAHAMUS. Ego sum peregrinus et advena inter vos, Hettaei. Quare tribuite mihi possessionem sepulturae inter vestras, ubi sepeliam Saram conjugem meam, quae mortua est, ut scitis.

HETTAEI. Attende nos, domine. Tu es quidam princeps divinus in nobis: tibi est eligere ex nostris sepulcretis, ubi inhumes tuum mortuum. Nemo nostrum prohibebit te suo sepulcro, quo minus sepelias in eo.

ABRAHAMUS. Ago vobis gratias, pro vestra tanta humanitate ac liberalitate. Sed si nobis cordi est, ut sepeliam meum defunctum et auferam e conspectu meo: concedite mihi praeterea, ut agatis pro me cum Ephrone filio Sigoris, ut attribuat mihi recessum duplicem, quae habet in extremo sui agri, et attribuat justo argenta, in vestra praesentia, in usum sepulcri.

EPHRON. Ausculta mihi patientius, domine. Ego tibi dono agrum, et recessum agri, et quidem in praesentia meorum popularium. Sepeli tuum mortuum.

ABRAHAMUS. Immo tu potius ausculta mihi. Ego solvam tibi pecuniam pro agro, quam tu accipe a me.

EPHRON. Domine, attende. Hic fundus, quo de agitur inter nos, est quadringentis siclis argenti: si vis sepelire tanti.

ABRAHAMUS. Accipio tanti. Et jam appendam tibi praesentem pecuniam. Vos Hettaei estote testes, ut Ephron addicat mihi in possessionem, quadringentis his siclis argenti, agrum suum duplici recessu, qui ager est e regione Mambrae, id est Hebronis, una cum ipso receptu, et omnibus arboribus, quae sunt undique in toto spacio ejus.

EPHRON. Addico.

HETTAEI. Testes erimus.

VI. Rebecca, Gen 24

Dispensator Abrahami, Rebecca, Laban, Bathuel

DISPENSATOR. Heus heus puella, da mihi bibere paulum aquae ex tua urna.

REBECCA. Immo vero perlibet, vir optime. Hem, bibe. Quin etiam adaquabo tuos camelos, quantum sat erit.

DISPENSATOR. At ego te, pro isto beneficio, dono his inauribus, atque his duabus armillis. Sed age fac sciam, cujus sis filia: et an sit in aedibus tui patris locus, ubi possimus pernoctare.

REBECCA. Equidem sum filia Bathuelis, quem Melca peperit ex Nachore. Straminis autem et pabuli apud nos affatim est, nec non locus ad pernoctandum. Sed ego curro in oppidum, ut nuntiem haec omnia domi, ita ut habent.

DISPENSATOR. Ago tibi gratias, Jova, quod non destituisti tua bonitate, et fide, Abrahamum, erum meum, tui cultorem, qui me deduxeris per eam viam, qua venirem domum cognatorum domini mei.

LABAN. Ain tu?

REBECCA. Ita est.

LABAN. Et dono dedit tibi istas inaures, et armillas?

REBECCA. Etiam.

LABAN. Ubi reliquisti?

REBECCA. Ad fontem, et ecce eum tibi apud camelos.

LABAN. Precor tibi Jovam propitium homo.

DISPENSATOR. Et ego tibi vicissim, vir humanissime.

LABAN. Narravit nobis haec soror mea Rebecca, quinam sis, et unde venias. Quod cum primum audivi, statim curavi parari tibi diversorium, et tuis camelis stabulum, ne foris maneas. Quamobrem sequere me.

DISPENSATOR. Ago tibi gratias pro tanta comitate diligentia. Sequor.

LABAN. Eamus hac. Hic sunt aedes nostra. Vos curate hos camelos stramine et pabulo. Vos afferte aquam lavandis pedibus hujus, et comitum. Bene est, accumbite.

DISPENSATOR. Dabitis mihi veniam. Non capiam cibum, quin prius dixero, cujus causa huc venerim.

LABAN. Dic ergo.

DISPENSATOR. Ego sum servus Abrahami, hominis, quem Deus ditavit mirum in modum, ove, capra, bove, argento, auro, servis, ancillis, camelis, atque asinis: cui etiam jam seni Sara uxor peperit filium, quem ipse constituit haeredem ex asse, meque etiam jurejurando astrinxit, ne locarem ei nuptum, quae esset ex Cananaeis, in quorum terra habitaret ipse: sed irem domum paternam, eique eligerem uxorem gentilem. Cui quum ego dicerem, “Quid si mulier nolet me sequi?” “Deus,” inquit, “cui ego per omnem vitam parui, tecum mittet nuntium suum, qui tibi secundabit hoc iter. ita sumes ei uxorem mihi gentilem, ortamque ex domo paterna. hac re exolveris te religione jurisjurandi, quo te astringo: si forte non impetraveris, ut mulier te sequatur.” Ita persuasus sum, ut venirem. Quumque hodie venissem ad fontem, ita cogitabam mecum: “Jova Deus eri mei Abrahami, si tu mihi ades in hoc itinere, da mihi ut me nunc hic stante ad fontem, veniat puella haustura, quae mihi roganti det aquam ex urna bibendam, atque etiam aquetur meos camelos, ut intelligam eam esse quam destinasti ero meo.” Vix haec mecum tacitus cogitaram, quum subito ecce egressa Rebecca, ferens urnam in humeris, descendit ad fontem, atque haurit. Et quum petivissem potum ex ea, confestim deposita urna offert, et dicit etiam sese adaquaturam camelos: quod et fecit, adaquavitque me, et camelos. Ego quaesivi ex ea, “cujus esset filia?” Respondit, “Bathuelis filii Nachoris, ex Melca.” Tum ego accommodavi fronti ejus inaures, et manibus armillas: et summisse adorans Jovam Deum eri mei Abrahami, gratias egi, quod deduxisset me in rectam viam ad conciliandam filiam erilis cognati filio erili, quam ex his argumentis intellexi eam esse. Nunc ergo si certum est vobis facere hoc beneficium domino meo, facite ut sciam: sin minus, nihilo secius, ut insistam aliam viam.

LABAN. Haec res plane ex Deo orta est, neque nos omnino possumus repugnare tibi.

BATHUEL. Ita habet. Proinde habe tibi Rebeccam tuo arbitratu, eamque ducito nupturam ero tuo, sicut visum est Jova.

DISPENSATOR. Gratiam habeo Deo primum, qui ita voluerit: deinde vobis, qui non repugnaveritis. Tu vero Rebecca, et vos, non recusabitis haec quantulacunque dona, quae attuli jussu mei domini.

VII. Idumus, Gen 25

Esaus, Jacobus

ESAUS. Imperti mihi de rufo, de rufo isto. Nam redeo rure exanimatus lassitudine.

JACOBUS. Vende mihi in praesentia praerogativam tuae aetatis.

ESAUS. En ego jamjamque emorior. Quo mihi istam praerogativam?

JACOBUS. Ergo confirma mihi jam nunc venditionem jurejurando.

ESAUS. Confirmo, quid vis? juro, addico. Nihili facio jus istud aetatis, prae edulio.

VIII. Venator, Gen 27

Rebecca, Jacobus, Isaacus, Esaus

REBECCA. Pater tuus misit venatum fratrem tuum Esaum, me audiente, ut afferat ferinam: ex qua confectum pulpamentum ipse edat, eique bene precetur a Jova, antequam moritur. Nunc audi fili mi, quid velim a te fieri. Adi pecus, et inde afferto mihi duos haedos opimos, ex quibus conficiam patri tuo edulium, quali maxime delectatur: quod offeres ei, ut tibi bene precetur, priusquam excedat vita.

JACOBUS. Sed frater villosus est, ego depilis. Quod si forte pater me attrectaverit, putabit se mihi esse ludibrio. itaque mihi male, non bene precabitur.

REBECCA. Istam imprecationem ego praestabo, nate: tu modo gere mihi morem.

JACOBUS. Si ita jubes, certum est obsequi. Eo.

REBECCA. Mihi magnopere curandum est, ut agam hanc rem callide, et prudenter, ne meus maritus deprehendat fallaciam. Nam ut amat rusticum illum Esaum, nunquam eum postponet Jacobo, nisi fraude inductus. Ego vero Jacobum plus amo, et studeo eum obrepere in felicitatem quam conciliabunt patris preces ei, cui bene ornatus fuerit.

JACOBUS. Redeo mater: affero haedos.

REBECCA. Factum bene: age dum parem cupediam patri tuo, cujusmodi scio suavem esse ejus palato. Recte est, parata sunt omnia. Nunc age, induam te vestimenta preciosa Esai, quae habeo penes me. Hic ornatus te condecet.

JACOBUS. Quid manus et collum, quod pilis caret?

REBECCA. Vestientur pelle haedorum. Bene habet: accipe nunc hunc escam, atque hunc panem, quem confeci. Abi, vide ut agas prudenter.

JACOBUS. Dabo operam, Pater.

ISAACUS. Quis tu es fili?

JACOBUS. Esaus primogenitus tuus. Exequutus sum mandatum tuum. Surge, age vescere farina, ut mihi bene prece sis.

ISAACUS. Quid sibi vult, quod tam cito nactus es, fili?

JACOBUS. Jova, Deus ille quem colis, objecit mihi.

ISAACUS. Accede huc, ut te attrectem fili, sciamque utrum sis ipse Esaus, nec ne. Quid hoc? vox quidem Jacobi est, sed manus Esai. Tune ergo es ipse natus meus Esaus?

JACOBUS. Planissime.

ISAACUS. Accede ad me, ut vescar tua ferina, fili, tibique bene precer. Suavis esca sane. Funde unum.

JACOBUS. Hem tibi.

ISAACUS. Nunc age, amplectere me. Quam suavis odor venit ad nares meas. Fragras fili mi, non aliter quam solet ager laetus monere Jovae. Faxit Deus, ut terra pinguis, irrigata rore caelesti, effundat tibi magna copia segetes et uvas. Tibi serviant nationes, te colant populi, dominus sis fratrum tuorum, teque revereantur ex eadem matre nati, qui tibi imprecabitur, esto execrabilis, et infelix: qui tibi bene volet, et optabit, esto fortunatus.

JACOBUS. Bene gessi meum negotium, mater. Non agnovit me, et ex attrectatione putavit esse Esaum.

REBECCA. Bene est. Sed Esaus jam reversus parat ferinam, quam offerat patri. Videamus quid agat, nam multum fallet eum spes.

ESAUS. Attolle te mi pater, et vescere mea ferina, ut mihi bene preceris.

ISAACUS. Nam quis tu es?

ESAUS. Rogas? primogenitus tuus Esaus.

ISAACUS. Totus obstupesco, horreoque. Quis ergo is est, qui modo attulit mihi ferinam? Nam ex ea prorsus comedi ante tuum adventum, eique fausta omnia sum precatus: quae res rata erit.

ESAUS. Hei mihi, num quid causae est, quin ego perpetuo perierim? Attamen mihi quoque bene precare pater.

ISAACUS. Frater tuus rem astu tractavit, abstulitque faustitatem tuam.

ESAUS. Nae ille probe respondet suo nomini, qui me jam bis circumvenerit. Primum fraudavit me praerogativa aetatis: deinde nunc intercepit bonam precationem mihi debitam. Sed nihilne tibi reliquum fecisti, quo mihi faustum aliquid precere?

ISAACUS. Profecto feci eum dominum tuum, statuique ut fratres ei servirent, eumque munivi frumento et vino. Quid vis tibi jam faciam fili?

ESAUS. Solumne id habebas? imperti etiam me aliqua felicitate. Heu quid agam miser?

ISAACUS. Habebis quidem domicilium minus bonum, et a pinguitudine soli, et a supero rore caeli, et vivens gladio servies fratri: veruntamen erit tempus illud, cum tu vicissim vinces, excutiesque jugum ejus de collo tuo.

ESAUS. Non procul aberit luctus a patre meo. Nam certum est mihi interficere Jacobum fratrem.

IX. Jacobus Profugus, Gen 29

Jacobus, Pastores, Rachel

JACOBUS. Fratres, unde estis?

PASTORES. Ex Charra.

JACOBUS. Ecquid nostis Labanem, filium Nachoris?

PASTORES. Maxime

JACOBUS. Valetne?

PASTORES. Valet, atque ecce tibi Rachelem filiam ejus, huc venientem cum pecudibus.

JACOBUS. Hem diei multum adhuc est, necdum tempus est cogendi pecoris. Quin adaquatis pecudes, deinde ituri pastum?

PASTORES. Non possumus, donec convenerint omnes greges, quo avolvamus saxum ab ore putei, atque ita adaquemus.

JACOBUS. Sed venit Rachel agens pecus: quid cesso avolvere saxum, ut hauriam ei aquam, atque hanc primam ab ea in eam gratiam? O mea Rachel, amplectere me.

RACHEL. Abstine tu manum, quis tu es?

JACOBUS. Ego sum Jacobus patruelis tuus, filius Rebeccae, non contineo lacrimas prae gaudio.

RACHEL. O felicem adventum. Sed ego cesso ire in urbem, ut nuntiem haec meo patri.

X. Laban, Gen 31

Laban, Jacobus, Rachel

LABAN. Quae ratio impulit te, ut inscio me, abduceres meas filias, tanquam ferro partas? Cur clam et nesciente me aufugisti, neque fecisti me certiorem, ut prosequerer te voluptate carminum, tympanorum, cithararum? neque permisisti mihi, ut oscularer meos natos, et natas? Stulte sane fecisti. Et erat mihi in manu nocere vobis. Sed Deus vester patrius heri monuit me, ut caverem ne te offenderem ulla re. Verum esto, profectus sis sane prae desiderio, quod capiebas e domo paterna: deos vero meos cur furatus es?

JACOBUS. Illuc feci adductus metu, veritus ne tu eriperes mihi tuas filias. Quod autem attinet ad tuos deos, si quem penes inveneris eos, per me quidem plectatur capite. Noscita praesentibus necessariis nostris , si quid tui est apud me.

LABAN. Recte dicis. Perscrutabor vestra tabernacula.

JACOBUS. Non recuso , quo minus vestiges omnia.

RACHEL. Video me esse in magno periculo. Nam Laban pater meus, conquiri per omnia tentoria suos deos penates, quos ego furata sum, meo viro nesciente. Quod si factum deprehendetur, concitavero magnas turbas. Comminiscenda aliqua fallacia est, et quidem subito. Nam meus pater jam aderit hic. Probe, inveni viam ebruam eos in hoc stercore camelino, deinde sedebo super: facile cum fallam.

LABAN. Rimatus sum acerrime tabernaculum Jacobi, tum Lie, tum duarum ancillarum. Nusquam inveni. Restat tabernaculum Rachelis: in quo si non erunt, mirabor. Haec omnia sunt mihi perscrutanda. Hic quidem non sunt, neque hic. Quid sub hac culcitra? Tantundem. At in hoc angulo erunt: at non sunt.

RACHEL. Noli aegre ferre, domine, quod non possum assurgere tibi: nam sum in menstruis.

LABAN. Perquisivi omnia diligentissime: sed nusquam comperi meos deos penetrales.

JACOBUS. Quod nam concepi tantum scelus, aut quod facinus admisi in te, ut tu me sic persequere? Scrutatus es omnia mea utensilia: ecquid invenisti de ulla supellectile tuae domus? Prome hoc coram necessariis utriusque nostrum, ut ipsi judicent de utroque nostrum. Jam viginti annos egi apud te, tuae oves et caprae numquam fuerunt infecunda: non comedi arietes tuae oviariae, nihil ad te retuli ereptum feris: ipse semper praestiti damnum, tu mihi semper imputasti. Si quid per furtum amissum est tam interdiu quam noctu, meo periculo amissum est. Denique ea fuit mea conditio, ut de die conficerer aestu, et de nocte gelu: et interea somnus abesset ab oculis meis. Jam hic mihi vigesimus annus agitur, cum sum domi tuae. Servivi tibi quatuordecim annos, pro tuis duabus filiabus: sex autem pro ovibus et capris: cum tu interea mutavisti mihi mercedem decies. Quod nisi Deus patrius, videlicet Deus Abrahami, et terror Isaaci, affuisset mihi, tu quidem dimisisses me vacuum. Sed respexit ille miserias et labores quibus sum perfunctus, id quod heri satis ostendit.

LABAN. Meae sunt hae filiae, mei filii, meum pecus: denique quicquid hic vides, meum est. Et nunc quo pacto optime consulam meis his filiabus et filiis quos pepererunt? Opinor, si ego et tu feriemus fœdus, quod sit testimonio utrique nostrum.

JACOBUS. Optime. Ego hic erigam cippum ex hoc saxo: vos mei propinqui accumulate lapides. Capiamus cibum super hoc tumulo.

LABAN. Hic hodie tumulus erit medius, testis inter me et te.

JACOBUS. Perplacet. Atque ex hac re vocabitur Galaadus.

LABAN. Aut etiam Mispa, ut significet, Deum aspecturum quid fiat a me et te, quum discesserimus alter ab altero. Quod si tu eris durus meis filiabus, aut si duces alias in matrimonium praeter eas, tu haec pacta perinde sunto, atque si nulla facta sint. Atque hujus quidem rei testis esto Deus utrique. Vides hunc tumulum, vides et hunc cippum, quem extruxi inter me et te? Hic tumulus, et hic cippus, testes sunt, neque me adversum te, neque te adversum me transiturum eos ad nocendum. Deus Abrahami et Deus Nachoris, utriusque patrius, sunto nostri vindices.

JACOBUS. Ego conjuro per terrorem mei patris Isaaci. Atque ut haec sint sanctissima, faciam hodie sacrificium in hoc monte, ad cujus epulas vos omnes invito.

LABAN. Condicimus.

XI. Jacobus Redux, Gen 33

Esaus, Jacobus

ESAUS. O salve multum mi frater carissime.

JACOBUS. Salve tu plurimum germane mihi optatissime.

ESAUS. Ut te libenter amplector, post longum spatium temporis?

JACOBUS. Et mihi profecto jam diu nihil fuit jucundius, quam nunc videre te incolumem. Ita que prae gaudio non teneo lacrimas.

ESAUS. Nec ego possum non flere, ita totus laetitia gestio. Sed quid sibi vult iste grex mulierum et puerorum, quos tecum ducis?

JACOBUS. Uxores sunt, et liberi, quibus me Deus, quae sua est liberalitas, ditavit.

ESAUS. Quid autem tibi vult totus ille grex, quem offendi veniens?

JACOBUS. Volui te eo dono mihi placare.

ESAUS. Satis multa habeo frater, habe tibi tua.

JACOBUS. Ne repudia me, quaeso, si te mihi propitium habeo, accipies a me munusculum. Nam quod vidi faciem tuam, videor mihi vidisse numen quoddam: nec mirum, qui mihi tam facilis fueris. Itaque quaeso, ut accipias a me munusculum, quod ad te adductum est: postquam Deus pro sua benignitate tam multis bonis me cumulavit, ut nulla re caream.

ESAUS. Quando urges tantopere, accipio, etsi nihil opus erat. Age eamus, ego ibo una tecum.

JACOBUS. Scis pueros esse teneros, ovesque et capras, boves praegnantes: quod si fatigentur vel unum diem, actum est de ovibus et capris omnibus, interibunt. Sed amabo i prae, ego pergam clementer, et placide, prout postulant ea quae prae me duco, ipsique pueri, donec veniam ad te in Seir.

ESAUS. Saltem relinquam tibi aliquot ex meis comitibus.

JACOBUS. Quid opus gere obsecro mihi morem.

XII. Josephus Venditus, Gen 37

Simeon, Levis, Ruben, Josephus, Judas, Mercatores

SIMEON. Ecce vobis somniator ille. Agite, occidamus eum, dejiciamusque corpus ejus in aliquam specum.

LEVIS. Sed quid renunciabimus patri, de eo?

SIMEON. Devoratum esse ab aliqua fera. Videbimus quorsum evadent ejus somnia.

RUBEN. Impium sit, maculare manus sanguine pueri, idque fratris. Deducimini ab ista mente. Nihil potestis gravius consulere in nos, aut in patrem nostrum.

SIMEON. Unde tibi incessit ista nova religio? Vis ergo sinamus eum vivere, qui suis insomniis portendit, nos omnes, ipsosque adeo parentes, fore sibi supplices? Annon dignus est, qui eat somniatum apud inferos?

RUBEN. Frater, si ita futurum est, qui caveas? sin minus, quid times? Usque adeo ne indignum tibi videtur, si puer imperitus somniavit? Quid potest esse culpae in somniis? Postremo, si adeo obfirmastis animum, neque potestis avocari ab isto consilio, est hic puteus sine aqua: saltem abstinete manus, demittite in puteum, culpa erit aliquanto minor.

SIMEON. Ruben, tu videris. Nobis certum est perdere puerum.

JOSEPHUS. Plurima salute vos impertio, fratres amantissimi.

SIMEON. At nos te male maxime impertimus, qui somnias te coli a fratribus, quos nunc salutas tam blande. Agite, discindamus vestem hanc versicolorem, qua pater eum ornavit, delicatulum puellum.

JOSEPHUS. Hei mihi, quid cogitatis mihi facere?

LEVIS. Necabimus.

JOSEPHUS. Ah ne facite.

SIMEON. Stat sententia.

JOSEPHUS. O fratres carissimi, per Deum optimum maximum, per communem nostrum parentem, qui conficitur maerore, obsecro, obtestor, quid feci? quod est meum scelus? quae mala mens vos agit?

SIMEON. Frustra rogas.

JOSEPHUS. Fratrem vestrum?

SIMEON. Certum est.

JUDAS. Ah vester sum, vester sum frater.

SIMEON. Surdo canis. Dimittite.

RUBEN. At ego subduco me hinc, non sustineo adesse in tam tristi spectaculo.

JUDAS. Heu me miserum, quo detrudor? Nimium ad manes. O pater, pater, quam tristem nuntium accipies de filio? in quanto luctu trahes vitam? Juda obsecro tuam fidem, miserere mei, miserere parentum.

LEVIS. Sedeamus hic meridiaturi.

JUDAS. Video mercatores quosdam venientes, vultis auscultare mihi? Quid profuerit nobis cruenta caedes fratris nostri? vendamus cum potius Ishmaelitis, quos videtis venientes. Ne afferamus hostiles manus fratri. Abstineamus sanguine. Nam certe frater noster est, procreatus eodem semine. Agite, finite vos exorari.

LEVIS. Recte ait.

SIMEON. Sed ne forte.

JUDAS. Frater, ne metue, amittes eum venditione, non minus quam nece.

LEVIS. Ita est. Accedit etiam quaestus ex venditione: quem quaestum amittemus, si eum necaverimus.

SIMEON. Sino, fiat.

JUDAS. Heus mercatores, vultisne emere puerum quemdam elegantem?

MERCATORES. Fortasse: fac videamus.

JUDAS. Extrahite eum e puteo: empturi sunt.

JOSEPHUS. Nunc quidem mihi pereundum est, video, extrahor ad caedem.

JUDAS. Ne trepida, non necaberis, sed venderis. En vobis puerum lepida forma.

MERCATORES. Hercle, bellum et ingenium. Quanti eum indicatis?

JUDAS. Triginta argenteis.

MERCATORES. Accipimus. Accipite pecuniam.

XIII. Josephus Captus, Gen 40

Josephus, Praegustator Pharonis, Pistor

JOSEPHUS. Quid accidit, ut hodie vultu sitis adeo maesto?

PRAEGUSTATOR. Somniavimus uterque, et caremus conjectore.

JOSEPHUS. At habet Deus conjectores. Agite, narrate mihi.

PRAEGUSTATOR. Videbar mihi in somnis videre ob oculos vitem, ex qua tres palmites orirentur: quae deinde quasi germinaret, produxit florem, unde uvae plenae racemis maturescebant. Erat autem mihi in manu poculum Pharaonis. Itaque cepi uvas, easque in id expressi, deinde tradidi ei in manum.

JOSEPHUS. Haec est interpretatio: tres palmites, tres dies sunt. Hinc ad triduum Pharao jubebit te produci e carcere, restituetque in locum muneris pristinum, stabisque ei ad cyathos, ut ante. Quamobrem ubi adeptus fueris hoc tantum bonum, facito, quaeso, ut memineris mei, praestesque mihi hoc beneficium, ut facias mentionem mei apud Pharaonem, meque extrahas ex hac domo. Nam surreptus sum clam ex terra Hebraeorum, neque hic quicquam feci, quamobrem compingerer in carcerem.

PISTOR. Recte sane interpretatus es. Sed audi meum quoque somnium. Tria alba canistra erant super capite meo, in quorum summo inerant Pharaonis omnis generis cibi pistorii, quos inde aves comedebant.

JOSEPHUS. Accipe conjecturam. Tria canistra, tres dies sunt. Abhinc tres dies, jussu Pharonis securi ferieris, atque in crucem tolleris, ubi alites vorabunt tuum cadaver.

XIV. Josephus Conjector, Gen 41

Pharao, Josephus

PHARAO. Somniavi quiddam, quod nemo mihi potest interpretatione explicare. Te autem audio esse conjectorem somniorum, ideoque te accersivi.

JOSEPHUS. Equidem is sum, per quem Deus interpretetur somnium tuum, Pharao. Itaque narra.

PHARAO. Videbar mihi astare ripae fluminis, atque ex eo exierunt septem vaccae bene habitae, et pulchrae visu, quae pascebantur in carecto. Ecce autem deinde septem aliae, graciles, et deformes supra modum, et tenui corpore, quales numquam vidi in Aegypto: quae devoraverunt priores, quas cum demisissent in sua viscera, tamen id non apparebat, adeo semper macie deformes erant, ut prius. Ego somno solutus sum. Deinde rursus oppressus somno, videbar videre septem spicas crescentes in uno calamo, opimas, et formosas: secundum quas succrescebant totidem aliae graciles, et tenues, et exesae uredine, quae devoraverunt septem illas generosas. Haec ego indicavi conjectoribus, sed nemo est qui possit mihi explicare.

JOSEPHUS. Somnium tuum unum est, Pharao. Deus praemonet te eorum quae facturus est. Septem vaccae generosae sunt septem anni, septem spicae, item idem volunt: unum idemque somnium est. Septem vero vaccae et spicae tenues, septem alii sunt anni, quibus fames vigebit. Hoc idipsum est quod dixi: Deus quod facturus est, tibi indicat. Sic habeto: septem annos proximos futuros esse fertilissimos frugum terrae, praesertim in Aegypto, quos sequetur alteri, ita infesti penuria omnis cibi, ut laeta illae ubertas priorum sit omnino consumenda fame. Tantae inquam laborabitur penuria, ut tantae rerum abundantiae ne vestigium quidem ullum super sit. Nam quod bis somniasti, id ideo factum est, ut intelligas omnino decretum esse Deo ita facere, idque brevi. Quare de spice, Pharao, virum aliquem scientem, et peritum, quem praeficias Aegypto. Praeterea curatores et aediles annonae, qui legant quintas in Aegypto, cogantque quam maximum numerum frumenti, his proximis septem annis uberibus, quod condant nomine tuo in urbes. Ita fiet, ut proximo septennio duplas consequaris annonas, quibus Aegyptus defendatur a fame et pernicie altero septennio.

PHARAO. O salutaris consilium, et dignum homine sapientissimo. An quisquam hodie est, qui aeque spiret numen, atque hic? Ergo cum Deus indicet tibi Josephe tantas res, non est dubium quin tu sis prudentissimus et sapientissimus omnium. Itaque jam nunc volo, ut sis gubernator domus meae, utque omnis meus populus pareat imperio tuo. Major ero te solum tantum. En trado tibi curam et gubernationem totius Aegypti, atque ad confirmationem hujus rei, hunc annulum detractum meis digitis, induo tuis: teque dono hac veste byssina, et hoc torque aureo. Jubeoque te vehi curru primo secundum meum, et volo proclamari ante te, 'Congenulate'.

JOSEPHUS. Ne vivam, Pharao, nisi tu unus eris in tota Aegypto, cujus injussu non audebit quisquam vel mutire.

PHARAO. Deinceps jam non vocaberis Josephus, sed Saphnathopaneas, ut nomine ipso pollicearis interpretationem obscurorum. Atque ego tibi despondeo Asnatam, filiam Potiphrae pontificis Heliopolitani.

JOSEPHUS. At ego tibi, Rex, pro tantis beneficiis, habeo gratiam, quantam maximam possum: daboque operam Deo volente, ut nec te mandati, nec me recepti muneris poeniteat.

XV. Josephus Agnitus, Gen 44

Praefectus domus Josephi, Filii Israelis, Judas, Josephus

PRAEFECTUS. Restate viri. Heus vos appello, sistite gressum. Hoccine est humanum factum, aut dignum hospitibus, pensare bonum malo? An nesciebatis eam esse, qua erus est solitus potare? At etiam sperabatis cum ignoraturum, qui est divinus? Male omnino a vobis factum.

FILII. Quid tibi vis homo, cum tua ista iracundia? Aut quid nos accusas?

PRAEFECTUS. Ita vos Deus amet, ut nescitis.

FILII. Nam qui sciamus?

PRAEFECTUS. Suffurati estis pateram eri mei. Scitis nunc? At etiam ut fingunt vultum?

FILII. Pace tua dixerimus, vir optime: abest procul a nobis istud facinus. Tute scis, ut reportaverimus ad te usque e finibus Cananaeorum, argentum repertum in ore saccorum nostrorum: tantum abest ut sustulerimus e domo domini tui aurum, aut argentum. Ita tecum agemus. Si quem penes deprehensa fuerit patera, ipse moriatur, nos omnes perpetuae servituti addicamur.

PRAEFECTUS. Immo agemus mitius. Qui fuerit convictus furti, mihi servus esto: caeteri liberi discedunto.

FILII. Placet: deponamus sarcinas ocyus. Hem, scrutare ut libet.

PRAEFECTUS. Placet conquirere a maximi sarcina, ad minimi. Hic quidem non est, neque hic: sed profecto invenietur. Ubi ubi est, diu celari non potest. Euge manifestum furtum. Hic est in sacco minimi natu. An etiam nunc potestis negare? Deprehendine ego furem manifestarium?

FILII. Aperta res est, periimus funditus. Heu rem miseram, et luctuosam. An ulli unquam mortales fuerunt aeque infortunati, atque nos sumus?

JUDAS. Equidem nequeo satis mirari. Atat, data nobis sunt verba. Redeamus propere omnes ad Saphnathopaneam, si ulla superest spes salutis. Ah pater, pater, quam metuo male, ne tibi accidat, quod metuebas tantopere.

JOSEPHUS. Quod facinus fecistis hospites? An ignoratis, me unum eorum esse qui divinant?

JUDAS. Quid dicemus domine? quid loquemur? quam causam afferemus: Deus patefecit peccatum nostrum: ecce nos tibi servos, una cum eo apud quem inventa est patera.

JOSEPHUS. Bona verba. Immo ipse unus mihi serviet, vos redite salvi ad patrem vestrum.

JUDAS. Quaero ut liceat mihi pauca loqui apud te, cum bona venia, nam tu quidem es alter Pharao. Cum primum huc venimus, ut tute scis, frumentandi gratia, rogasti numnam esset nobis pater, aut frater. Cumque respondissemus, patrem esse nobis senem, fratremque natum jam annoso patre, cujus item germanus alter excessisset vita, illum tum solum restare domi cum matre, patrique esse carissimum, jussisti fratrem illum adduci ad te, quod diceres velle te videre. Nos respondimus, patrem non posse carere eo, quin moereretur prae maerore. Tum tu interdixisti nobis aditu ad te, nisi minimus natu frater compareret nobiscum. Nos retulimus omnem rem patri. Cumque juberet nos redire huc eadem de causa, negavimus venturos sine fratre. Pater dicere, ex duobus filiis, quos sustulisset, et uxore, alterum a feris devoratum esse, nec postea visum sibi: alterum superesse, qui si abduceretur a se, et aliquid humanitus accideret ei, nos fore in causa ut senex misere interiret. Nunc si revertar ad eum, neque reducam puerum, quem unice amat, simulatque viderit me, morietur; atque ita fuerimus autores miserrimae mortis patris nostri, ejusque senis. Atque ego vas factus pueri sistendi. Quare obsecro, ut ego potius serviam servitutem apud te, pro puero: ipse redeat domum cum fratribus. Neque enim sustineo redire ad patrem, sine puero, ne videam mala quibus afflictabitur.

JOSEPHUS. Enim vero jam non contineo me, nec possum amplius dissimulare. Vos exite omnes foras. O fratres mei, ego sum Josephus. Obsecro, estne superstes pater? Quid obstupuistis? amplectimini me. Oh, non continet lacrimas. Ego sum Josephus germanus vester, quem vendistis mercatoribus in Aegyptum. Proinde ne angimini, neve dolete, quod me vendideritis. Nam hoc totum profectum est a providentia Dei, qui voluit ut huc antevenirem. Etenim duo anni fame infesti elapsi sunt: superest adhuc quinquennium, quo neque sementis fiet, neque messis. Quamobrem Deus praemisit me in hac loca, quo sciebat vos esse venturos, ut esset qui servaret vos, paternamque domum. Itaque non vos, sed Deus misit me, qui effecit ut essem Pharaoni pater, toti ejus familiae dominus, universis aegyptiis princeps. Quocirca proficiscimini continuo ad patrem, et narratote ei, me esse et vivum, et magnum, atque gratiosum: proinde ne cunctetur commigrare ad me una cum tota domo, et pecoribus. Supellectilem ne moretur: plurimam enim hic esse. Nam alam nos in terra quadam feraci, non procul hinc. Ecce vos videtis oculis vestris, videt charissimus frater Benjamin, ut colloquar vobiscum meo ipsius ore: licet agnoscatis, et omnia renuncietis patri. O mi Benjamin, teneone ego te? ut libenter amplector charissimum mihi capitulum. Agite, amplectar vos omnes. Salvete fratres, redditi mihi post longum tempus.

FILII. Salve et tu frater mitissime.