Migne Patrologia Latina Tomus 96
Donationes (Angelramnus Metensis), J. P. Migne
I. Angelramnus Fahonem et Gaudiacum Gorziensi monasterio donat (anno 770).(Ex D. Calmet, Hist. Lothar.) (1097A)
(1097B)Cum Christus unicus Filius Patris, qui cum Patre, et Spiritu sancto cuncta creavit ex nihilo, non dedignatus sit animam pro ovibus suis ponere, et acquisitas proprio cruore, servo sibi credito tradidit custodiendas, et si cui committantur, perspicere ac solerti studio pervigilare debet ut gregem sibi commissum, in quantum ipse qui tradidit, ei vires tribuere dignabitur, non negligendo necessaria omnia tam spiritualia quam et temporalia impendere studeat, ut talentum sibi creditum cum usuris Domino suo repraesentet. Ideo ego in Dei nomine Angilramnus, gratia Dei Metensis urbis episcopus, pro divino intuitu, vel animae nostrae remedio, seu pro aeterna retributione, una cum consensu cleri vel laicorum fidelium sancti Stephani protomartyris peculiaris (1097C)patroni nostri, cui Ecclesiae auctore Christo praeesse dignoscimur, donamus ad monasterium Gorziae, quod subjacet ipsi ecclesiae sancti Stephani, quod praedecessor noster bonae recordationis domnus Chrodegangus archiepiscopus, in honore sancti Petri et caeterorum sanctorum a novo aedificavit, et turbam monachorum sub sancta norma vitam degentes coacervavit, vel ubi sanctus Gorgonius, praeclarus videlicet martyr in corpore quiescit, et ubi Theomarus abbas sub manu nostra rector esse videtur, hoc est, res illas de ratione sancti Stephani, id est, in pago Bedinse, villam nuncupatam Faho, quam nunc per beneficium sancti Stephani, vel nostrum, Fredelaigus Vassus domini Carolimanni regis per precariam nostram tenere videtur, necnon et villam aliam (1097D)de ratione ipsius sancti Stephani, sitam in pago Wabrince, cognominatam Gaudiaco, quam Godfridus similiter homo dominicus, per beneficium sancti Stephani, vel nostrum, per precariam tenere videtur; ad ipsum jam fatum monasterium, vel ad illam sanctam congregationem inibi vitam degentem, volumus esse donatum: hoc est, in terris, domibus, aedificiis, campis, pratis, pascuis, vineis, silvis, cultis et incultis, aquis aquarumve decursibus, mobilibus et immobilibus, mancipiis, litis, accolabus, adjacentiis, appendiciis, cum integris terminis solitisque stratis earum, ad easdem villas jam fatas Faho et Gaudiaco aspicientibus, vel pertinentibus, ad partem sancti Petri, vel sancti Gorgonii, seu ad ipsos fratres proficiat in augmentis, ut eos melius delectet (1098A)pro nobis vel inclyto rege nostro, seu stabilitate regni Francorum, et successoribus nostris, Domini misericordiam attentius exorare, et illum censum quem usque nunc ipse Fredelaigus, vel Godfridus (1098B)ad partem sancti Stephani, vel nobis dederunt, ipsum ad partem ipsius monasterii, vel ad ipsos fratres annis singulis persolvant. Et cum ipsi de hac luce discesserint, ipsi fratres, ipsas jam fatas villas, cum omni superposito, absque illius contradictione vel judicis, aut pontificum successorumque nostrorum, exspectata traditione in eorum recipiant potestatem. Quaeso namque successores, patresque meos episcopos, et per inseparabilem Trinitatem adjurare praesumo, ut facta mea sic in aevum perdurare permittant, sicut ipsi habent velle ut gesta eorum per tempora prolixa conserventur. Anno ab Incarnatione Domini 770. Ego in Dei nomine Angilramnus peccator episcopus, hanc epistolam cessionis a me factam relegi et subscripsi. Signum Agnardus. Ego Optarius, ac si indignus (1098C)presbyter. Heboradus abbas. Arthecarius archidiaconus. Andreas. Gilo abbas. Sigillum Huvinodo. Harimandus notarius. Ego Ynasco intimus diaconus, jussus a Domino et pontifice meo Angilranno, hanc epistolam cessionis scripsi et subscripsi.
II. Angelramnus Warangesi villam donat monasterio Gorziensi (anno 770).(Ex D. Calmet, ibid.) In nomine Domini, Angilrannus gratia Dei Metensis urbis episcopus. Pastorale quidem exercemus officium, si oves nobis a Deo commissas in quantum per vires Omnipotens suppetit, undique conspicimus, ut alimoniam tam spiritualem quam corporalem habere non desinant; et si de rebus ecclesiae quae (1098D)nobis ad regendum vel gubernandum tradita est, ecclesiis vel monasteriis ad eandem pertinentibus, vel aspicientibus, pro opportunitate servorum Dei, vel pauperum, aliquid impertimur, nihil contra auctoritatem canonicam, vel instituta Patrum agere aestimamus. Ideoque pro divino intuitu, vel animae nostrae remedio, una cum consensu clericorum vel laicorum fidelium, ecclesiae sancti Stephani, cui, auctore Deo, praeesse videmur, donamus ad monasterium sancti Petri, in loco qui vocatur Gorzia, quod bonae memoriae antecessor quondam noster domnus Chrodegangus archiepiscopus a novo aedificavit, vel ad illam sanctam congregationem monachorum inibi consistentium, ubi inclytus ac praeclarus videlicet martyr sanctus Gorgonius in corpore requiescit, vel ubi Theutmarus (1099A)[Theomarus] abbas sub manu nostra praeesse videtur, donatumque in perpetuum volumus esse, et plena animi devotione confirmamus; hoc est, in pago Calvomontense villam nuncupatum Warangesi villa, cum adjacentiis, vel appendicibus, seu opportunitatibus suis, tam terris, campis, pratis, pascuis, vineis, sylvis, cultis et incultis, aquis, aquarumve decursibus, mobilibus et immobilibus, mancipiis, litis ( Des Laboureurs ), accolabus, pecuniis, peculiis utriusque sexus, generis vel aetatis, cum integro termino, solidoque statu, facta omnia et ex omnibus totum et ad integrum, quatumcumque ad ipsam villam adspicere vel pertinere videtur, ad ipsum monasterium, vel ad ipsos fratres volumus esse donatum. Simili modo donamus in ipso pago rem illam in Manico-curte, (1099B)quam Haribertus ad partem sancti Stephani condonavit, et modo tenet filius suus, nomine Chrotecarius per precariam. Similiter donamus in ipso pago rem illam in Rehensa Coldo-curte, quam Beto ad partem sancti Stephani delegavit, et ipse modo per precariam tenet, seu et sortem illam in ipsa villa, quam Vibollagus per beneficium sancti Stephani vel nostrum tenere videtur. Simili conditione donamus in ipso pago rem illam in villa Acciago, una cum illa ecclesia inibi constructa, cum omnibus ad ipsam pertinentibus, quam Aglebertus filius Marcelli per beneficium sancti Stephani vel nostrum visus est habere. Donamus etiam rem illam in ipso pago cognominante Nodulfo, quam Ilduinus per beneficium sancti Stephani vel nostrum habere videtur: (1099C)necnon et illam rem in villa Buxarias, quam usque nunc Gondolanus per beneficium sancti Stephani visus fuit tenere, ad ipsum monasterium sit delegata vel data. Similiter donamus res illas in ipso pago in loco nuncupato Hadulfo-curtem, et ad Burtsolonivillam, quas Maurotus per suum testamentum ad partem sancti Stephani condonavit. Simili modo donamus res illas in ipso pago Calvomontensi, quas Harbertus et Warnildis ad partem sancti Stephani per suum testamentum delegaverunt, et modo ipsa Warnildis per precariam habere videtur in loco nuncupante Arcas, seu et Niguiemonte, ad ipsam casam Dei proficiant in augmentum. Similiter donamus res illas in ipso pago ad Ilibas, super fluvium Cernone, quas Halibertus ad partem sancti Stephani delegavit, (1099D)et modo filius suus Raboldus per precariam tenet. Similiter donamus res illas super ipsum fluvium Cernone, quas Suitbardus ad sanctum Stephanum dedit.
Simili conditione donamus in pago Suggentinse villain nuncupatam Childufo-villa, quam nunc Otto comes per beneficium sancti Stephani vel nostrum habere videtur, una cum illa sorte quam Gonthadus ad sanctum Stephanum dedit, et ipse modo per precariam tenet. Haec omnia superius comprehensa, tam in terris, domibus, aedificiis, campis, pratis, vineis, sylvis, cultis et incultis, aquis aquarumve decursibus, mobilibus et immobilibus, mancipiis, litis, accolabus, adjacentiis, appenditiis, cum integris terminis (1100A)solidisque statis eorum ad eas res pertinentibus vel aspicientibus, ad ipsum jam fatum monasterium, vel ipsos fratres proficiant in augmentis, ut eos melius delectet pro nobis, vel inclytis Regibus nostris Carolo atque Carlomanno, seu stabilitate regni Francorum, et successoribus nostris, Domini misericordiam attentius exorare. Et quisquis ex istis hominibus superius nominatis, vel aliis quibuslibet, de rebus superius intimatis, per beneficium sancti Stephani, vel per precarias ad censum habere videntur, illum censum quem usque nunc in donum ad opus nostrum dederunt, deinceps in antea ipsum censum ad ipsum saepe dictum monasterium, vel ad ipsos fratres persolvant. Et cum de hac luce decesserint, et dies obitus eorum advenerit, post eorum discessum ipsas res (1100B)cum omni superposito, absque ullius contradictione, vel judicis, vel pontificum, successorumque nostrorum exspectata traditione, ipsi fratres in suam recipiant potestatem; precorque successores dominosve meos, et per sanctam Trinitatem adjurare praesumo, ut facta mea sic in aevum perdurare permittant, sicut ipsi habent velle, ut gesta eorum in perpetuum perseverent. Actum super fluvium Mosae, in loco qui vocatur Fontanas, anno ab Incarnatione Domini DCCLXX, indictione VIII, epacta XIX, concurrente VII, anno primo regni Carlomanni Regis.
Ego Angilrannus peccator episcopus, hoc testamentum a me factum relegi et subscripsi. Ego Grimaldus abbas subscripsi. Ego Helborardus abbas subs. Ego Goso abbas subs. Ego Sigilbertus abbas (1100C)subs. Fredalius peccator coepiscopus subs. Stephanus presbyter subs. Andreas subs. Donatus subs. Ego Rocfridus subs. Sigillum Widigangi. Haymaldius subs. Dodonus subs. Hardonino subs. Hildelbodo subs. Adulpho. Ego Ynasco jussus a domino et pontifice meo Angilranno, hoc testamentum scripsi et subscripsi.
III. Angelramnus praedia quaedam sita in Alsatia donat coenobio sancti Avoldi (anno 787).(Ex D. Calmet, ibid.) Ego Engilramus in Dei nomine pontifex Metensis indignus, omnibus ecclesiis nobis commissis providere debemus sollicite, et fratribus ibidem Deo degentibus pacem facere, et a pravis hominibus defensare, (1100D)resque eorum custodire, ut securius Deo valeant servire. Ideoque coenobii beati Naboris quotidianis calamitatibus et miseriis pie atque misericorditer condolentes atque compatientes, quas sub advocati et ministri comitis Wolmeri nostri advocati, tam in exactionibus, quam in rapinis quas nocte et die indesinenter inferunt et faciunt hominibus ejusdem ecclesiae, eosque opprimentes et affligentes quotidie, ita ut non possent clamores eorum sustinere; his omnibus coenobium illud ad tantam devenit inopiam atque miseriam, quod vix possent reperire fratres qui Deo ibi et sancto Nabori vellent servire, quia non habebant unde ibi vivere: tandem recepto consilio, eundem comitem convocavimus, et per (1101A)nostram justitiam eum tamen constrinximus, quod et ipse ab hac injuria cessavit, subadvocatos et ministros corripuit. Pro hac igitur correctione et emendatione praedicti coenobii Wasco abbas, et sui fratres, nostro et omnium consilio, et ejusdem comitis, ut firma et rata esset, et ut deinceps eos comes, nec eorum successores inde inquietarent, quasdam villas quae erant ad praebendam corum, comiti in perpetuum tradiderunt, ut amodo ipse comes nec subadvocati vel ministri ullam tamen vel exactionem vel inquietationem eidem ecclesiae vel rusticis ejus inferrent seu facerent; si vero rustici eorum rebelles contra eos existerent, vel ad justitiam venire recusarent, praedictus comes per abbatem vel per fratres commonitus, illuc veniret, et abbas in nocte solvendo (1101B)eum cum suis, procuraret in nocte et in die subsequenti de rusticis justitiam facere, et de justitiis abbati duas partes, tertiam comes haberet, et his contentus esset, caetera vero ecclesiae beneficia et annalia servitia abbas et fratres in perpetuum possiderent, et sine aliqua inquietatione libere et pacifice haberent. Nomina villarum Walo, quae est juxta (1102A)Morspec castrum in Elisacia, juxta Humburo; Ropac villam apud Jugeswile, quatuor mansos juxta Salrab, Cundici cum ecclesia villam juxta Bozonisvillam. Itemque Ostingam villam et novem mansos apud Altor, juxta Tannae-villam, et unum mansum apud Hinkingam-villam. Haec omnia sicut in praesenti scripta esse videntur, ita authoritate beatorum Apostolorum Petri et Pauli, et omnium Sanctorum et Sanctarum, et nostra confirmamus atque roboramus, ut nullus comes vel advocatus, sive aliqua persona, vel homo, hanc chartam audeat violare, infringere atque mutare, sed firma et stabilis semper usque in hodiernum diem permaneat, omnesque qui hanc violare vel contraire tentaverint, iram Dei et maledictionem, et nostram excommunicationem (1102B)incurrant. Sign. Botperti advocati. Sig. Sigibaldi. Sig. Liepbridi archidiaconi. Sig. Mantfridi archidiaconi. Sig. Helimanni decani Sig. Bencenis praepositi. Sig. Ottonis praepositi. Actum hoc anno 29 regnante Carolo glorioso Rege, sub die 15 M. Junii. Subsignatum. Ego Allo notarius scripsi et Christophorus Thilman.