Migne Patrologia Latina Tomus 80
EthAng.Donati 80 Ethelbertus Anglorum560-616 Parisiis J. P. Migne 1850 early modern edition, no apparatus this file was encoded in TEI xml for the University of Zurich's Corpus Corporum project (www.mlat.uzh.ch) by Ph. Roelli in 2013 Classical Latin orthography latin
I. Donatio regis Ethelberti de terra ubi situm est monasterium apostolorum Petri et Pauli cum terris adjacentibus.
In nomine Domini nostri Jesu Christi. Notum sit omnibus tam praesentibus quam posteris, quod ego Athelbertus, Dei gratia rex Anglorum, per Evangelicum genitorem meum Augustinum de idolatra facturus Christicola tradidi Deo per ipsum antistitem aliquam partem terrae juris mei, sub orientali muro civitatis Dorobernensis, ubi scilicet per eumdem in Christo institutorem monasterium in honore principum apostolorum Petri et Pauli condidi, et cum ipsa terra et cum omnibus quae ad ipsum monasterium pertinent perpetua libertate donavi adeo [ut nec] mihi, nec aliorum successorum meorum regum, nec ulli unquam potestati sive ecclesiasticae sive saeculari, quidquam inde liceat usurpare, sed in ipsius abbatis sint omnia libera ditione: si quis vero de hac donatione nostra aliquid minuere aut irritum facere tentaverit, auctoritate beati papae Gregorii nostrique apostoli Augustini simul et nostra imprecatione sit hic segregatus ab omni sanctae Ecclesiae communione, et in die judicii ab omni electorum societate. Circumcingitur haec terra, ubi situm est monasterium apostolorum Petri et Pauli cum terra adjacente his limitibus: in oriente ecclesia sancti Martini et inde ad Orientem be siwenidoune, et sic ad Aquilonem be wykyngmearch, iterum ad Orientem et ad Austrum be bureyaremearch, et sic ad Austrum et Occidentem be Kyngesmearch, iterum ad Aquilonem et Orientem be Kingesmearch, sicque ad Occidentem to Ritherchepe, et ita ad aquilonem to dryttingstrete. Actum est in civitate Doroberniae anno ab incarnatione Christi DCV, indictione VI. Ego Athelbertus, rex Anglorum, hanc donationem meam signo sanctae crucis propria manu confirmavi. Ego Augustinus gratia Dei archiepiscopus libenter subscripsi. Ego Aswaldus regis filius facio. Ego Hanugi filius dux laudavi. Ego Hocca comes consensi. Ego Andemundus referendarius approbavi. Ego Graphio comes benedixi. Ego Tangi filius regis optimas confirmavi. Ego Pinca consensi. Ego Geddi corroboravi.
II. Chorta Athelberti.
In nomine Domini nostri Jesu Christi. Notum sit omnibus tam praesentibus quam posteris, quod ego Athelbertus, Dei gratia rex Anglorum, per Evangelicum genitorem meum Augustinum de idolatra factus Christicola, tradidi Deo per ipsum antistitem aliquam partem terrae juris mei, sub orientali muro civitatis Doroberniae, ubi scilicet per eumdem in Christo institutorem, monasterium in honore principum apostolorum Petri et Pauli condidi, et cum ipsa terra, et cum omnibus quae ad ipsum monasterium pertinent perpetua libertate donavi, adeo ut nec mihi, nec alicui successorum meorum regum, nec ulli unquam potestati sive ecclesiasticae, sive saeculari, quidquam inde liceat usurpare, sed in ipsius abbatis sint omnia libera ditione. Si quis vero de hac donatione nostra, aliquid minuere, aut irritum facere tentaverit, auctoritate beati papae Gregorii, nostrique apostoli Augustini simul et nostra imprecatione, sit hic segretatus ab omni sanctae Ecclesiae communione, et in die judicii, ab omni electorum societate. Circumcingitur haec terra his terminis. In Oriente ecclesia sancti Martini, et inde ab Oriente, be siwenidoune, et sic ad Aquilonem, be wgkyngmearch, iterumque ad Orientem et ad Austrum, be bureyaremearch: et sic ad Austrum et Occidentem be kyngesmearch; item ad Aquilonem be kyngesmearch, sicque ad Occidentem to Ritherechepe, et ita ad Aquilonem to dryttingstrete. Actum est hoc in civitate Derobernie, anno ab incarnatione Christi 605, indictione 6.
Ego Athelbertus rex Anglorum hanc donationem meam, signo sanctae crucis, propria manu confirmavi. Ego Augustinus, gratia Dei archiepiscopus, libenter subscripsi. Ego Edbaldus, regis filius, favi. Ego Hamigisilus dux laudavi. Ego Hocca comes consensi. Ego Angemundus referendarius approbavi. Ego Graphio comes benedixi. Ego Tangisilus, regis optimas, confirmavi. Ego Pinca consensi. Ego Geddy corrobavi.
Rex Anglorum Athelbertus misericordia omnipotentis Dei catholicus, omnibus suae gentis fidelibus, et adventum gloriae magni Dei et Salvatoris nostri Jesu Christi, beata spe exspectantibus, salutem vitaeque aeternae beatitudinem, largiente summi Regis clementia. Ego Athelbertus in solio paterno confirmatus, paceque divinitus concessa, eo jam per decem quinquennia sceptrigera potestate potitus, et per Venerabiles sacrae fidei doctores Spiritus sancti gratia irradiatus, ab errore falsorum deorum, ad unius veri Dei cultum toto corde conversus, ne ingratus beneficiorum appaream illi a cujus sancta sede nobis in regione umbrae mortis sedentibus lux veritatis emicuit, inter alias quas fabricavi ecclesias monitu et hortatu beatissimi papae Gregorii et sancti patris nostri Augustini, ipsi beatissimo apostolorum principi Petro et doctori gentium Paulo monasterium, a fundamentis construxi, illudque terris variisque possessionum donariis decorare studui, inibique monachos Deum timentes aggregari feci, et cum consilio ejusdem reverentissimi archipraesulis Augustini, ex suo sancto sanctorum collegio venerabilem virum secum ab apostolica sede directum. Petrum monachum elegi, eisque, ut ecclesiasticus ordo exposcit, abbatem praeposui. Hoc igitur monasterium ad provectum debiti culminis promovere desiderans, suarumque possessionum terminis dilatare gestiens, sana mente integroque consilio, cum Edbaldi filii mei aliorumque nobilium optimatumque meorum consensu, ob redemptionem animae meae et spem retributionis aeternae obtuli ei etiam villam nomine Sturiga alio nomine dictam Cistelei cum omnibus redditibus ei jure competentibus, cum mancipiis, silvis cultis vel incultis, pratis, pascuis, paludibus, fluminibus, et contiguis ei maritimis terminis eam ex una parte cingentibus, omnia, mobilia vel immobilia in usus fratrum sub regulari tramite et monastica religione inibi Deo servientium: missurum etiam argenteum, scapton aureum, iterum sellam cum freno aureo, et gemmis exornatam, speculum argenteum, armilcaisia closerica, camisiam ornatam, quod mihi xenium de domino papa Gregorio sedis apostolicae directum fuerat, quae omnia supradicto monasterio gratanter obtuli. Quod etiam monasterium ipse servus Dei Augustinus sanctorum apostolorum, ac martyrum reliquiis variisque ecclesiasticis ornamentis ab apostolica sede sibi transmissis copiose dictavit, seseque in eo et cunctos successores suos ex autoritate apostolica sepeliri praecepit, Scriptura dicente « non esse civitatem mortuorum, sed vivorum. » Ubi etiam mihi et successoribus meis sepulturam providi, sperans me quandoque ab ipso apostolici ordinis principe cui Dominus potestatem ligandi atque solvendi dedit et claves regni coelorum tradidit, a peccatorum nexibus solvi et aeternae beatitudinis januam introduci.
Quod monasterium nullus episcoporum, nullus successorum meorum regum, in aliquo ledere aut inquietare praesumat, nullam omnino subjectionem in ea sibi usurpare audeat, sed abbas ipse qui ibi fuerit ordinatus, intus et foris cum consilio fratrum secundum timorem Dei libere eum regat et ordinet, ita ut in die Domini dulcem illam piissimi Redemptoris nostri vocem mereatur audire dicentis: Euge, serve bone et fidelis, quia super pauca fuisti fidelis, super multa te constituam; intra in gaudium Domini tui. Hanc donationem meam in nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti, largitate divina ut mihi tribuatur peccatorum remissio, per omnia, cum consilio reverentissimi patris Augustini, condidi, idque ad scribendum Augemundum presbyterum ordinavi. De his ergo omnibus quae hic scripta sunt, si quis aliquid inde minuere preaesumpserit, sciat se aequissimo judici Deo et beatis apostolis Petro et Paulo rationem esse redditurum. Confirmata est haec donatio praesentibus testibus reverentissimo patre Augustino Dorovernensis Ecclesiae archiepiscopo primo, Mellito quoque et Justo Londoniae, et Ronfensis Ecclesiae praesulibus, et religioso famulo Christi Laurentio presbytero, Edbaldo filio meo, Hamigisilo duce, Augemundo referendario, Hocca et Graphione comitibus, Tangesilo et Pinca et Geddi et Aldhuno regis optimatibus, aliisque plurimis diversarum dignitatum personis. Actum sane quadragesimo quinto anno regni nostri, sub die V Idus Januarii.
III. Aedelbearht, rex occidentalium Saxonum seu Cantuariorum, vendidit Waermundo episcopo XX acras terrae et unum vinculum dimidium civitatis Strobi et unum mansium, pro ejus pecunia, XV pund. et XXX mancuso ( sic habetur in charta ) anno 790. Subscribunt Aerdelbearht rex; Crolnolth archiepiscopus; Eulhstan, Swithun, Guthheard, Dioruull episcopi; Ettheldred et Aelfred filii regis; Uullaf, Uurseth, abbates; Uulthem presbyter; Uuerenberth et Celmund ministri; Eannulf, Oric, Uulfhere, Aetheluulf; Humbearht, Uullaf, Aldred, Aethelred; Dryhtwald et Biorhtuulf duces.