Ephemeris (Ausonius)

E Wikisource
 EPUB   MOBI   PDF   RTF   TXT
Ephemeris
Saeculo V

editio: Migne
fons: Corpus Corporum

Migne Patrologia Latina Tomus 19


Ephemeris (Ausonius Burdigalensis), J. P. Migne

Ephemeris

(0839A)Mane jam clarum reserat fenestras;
Jam strepit nidis vigilax hirundo.
Tu velut primam, mediamque noctem,
Parmeno, dormis.
Dormiunt glires hiemem perennem,
Sed cibo parcunt. Tibi causa somni,
Multa quod potas, nimiaque tendis
Mole saginam.
Inde nec flexas sonus intrat aures:
Et locum mentis sopor altus urget,
Nec coruscantis oculos lacessunt
Fulgura lucis.
Annuam quondam juveni quietem,
Noctis et lucis vicibus manentem,
Fabulae fingunt, cui Luna somnos
(0839B)Continuarit.
Surge, nugator, lacerande virgis.
Surge: ne longus tibi somnus, unde
Non times, detur. Rape membra molli,
Parmeno, lecto.
Fors et haec somnum tibi cantilena
Sapphico suadet modulata versu.
Lesbiae depelle modum quietis,
Acer Iambe.
Item Parecbasis.

Puer, eia, surge: et calceos,
Et linteam da sindonem.
Da, quidquid est, amictui,
Quod jam parasti, ut prodeam.
(0839C)Da rore fontano abluam
Manus, et os, et lumina.
Pateatque, fac, sacrarium,
Nullo paratu extrinsecus.
Pia verba, vota innoxia,
Rei divinae copia est.
Nec thus cremandum postulo,
Nec liba crusti mellei:
Foculumque vivi cespitis
Vanis relinquo altaribus.
Deus precandus est mihi,
Ac Filius summi Dei
Majestas uniusmodi,
Sociata sacro Spiritu.
Et ecce jam vota ordior:
(0839D)Et cogitatio Numinis
Praesentiam sentit pavens.
Pavetne quidquam spes, fides?
Oratio.

Omnipotens, solo mentis mihi cognite cultu,
Ignorate malis, et nulli ignote piorum,
Principio, extremoque carens: antiquior aevo,
Quod fuit, aut veniet: cujus formamque modumque
(0840A)Nec mens complecti poterit, nec lingua profari:
Cernere quem solus coramque audire jubentem,
Fas habet, et patriam propter considere dextram:
Ipse opifex rerum, rebus causa ipsa creandis,
Ipse Dei Verbum, Verbum Deus, anticipator
Mundi, quem facturus erat: generatus in illo
Tempore, quo tempus nondum fuit: editus ante,
Quam jubar, et rutilus coelum illustraret Eous:
Quo sine nil actum: per quem facta omnia: cujus
In coelo solium: cui subdita terra sedenti,
Et mare, et obscurae chaos insuperabile noctis:
Irrequies, cuncta ipse movens, vegetator inertum:
Non genito genitore Deus, qui fraude superbi
Offensus populi, gentes in regna vocavit,
Stirpis adoptivae meliore propage colendus:
(0840B)Cernere quem licuit proavis: quo numine viso,
Et patrem vidisse datum: contagia nostra
Qui tulit: et diri passus ludibria lethi,
Esse iter aeternae docuit remeabile vitae:
Nec solam remeare animam, sed corpore toto
Coelestes intrare plagas, et inane sepulcri
Arcanum vacuis adopertum linquere terris.
Nate patris summi, nostroque salutifer aevo,
Virtutes patrias genitor cui tradidit omnes,
Nil ex invidia retinens, plenusque datorum,
Pande viam precibus, patriasque haec perfer ad aures.
Da, Pater, invictam contra omnia crimina mentem,
Vipereumque nefas nocituri averte veneni.
Sit satis, antiquam serpens quod perdidit Evam,
Deceptumque adjunxit Adam: nos sera nepotum
(0840C)Semina, veridicis aetas praedicta prophetis,
Vitemus laqueos, quos lethifer implicat anguis.
Pande viam, quae me post vincula corporis aegri
In sublime ferat: puri qua lactea coeli
Semita ventosae superat vaga nubila Lunae.
Qua proceres abiere pii, quaque integer olim
Raptus quadrijugo penetrat super aethera curru
Helias, et solido cum corpore praevius Enoch.
Da, Pater, aeterni speratam luminis auram:
Si lapides non juro deos, unumque verendi
Suspiciens altare sacri, libamina vitae
Intemerata fero: si te Dominique, Deique,
Unigenae cognosco Patrem, missumque Duobus,
Qui super aequoreas volitabat Spiritus undas.
Da, Genitor, veniam, cruciataque pectora purga:
(0840D)Si te non pecudum fibris, non sanguine fuso
Quaero: nec arcanis numen conjecto sub extis:
Si scelere abstineo, errori obnoxius: et si
Opto magis, quam fido, bonus purusque probari.
Confessam dignare animam: si membra caduca
Exsecror, et tacitum si poenitet: altaque sensus
Formido excruciat, tormentaque sera gehennae
Anticipat, patiturque suos mens saucia manes.
(0841A)Da, Pater, haec nostro fieri rata vota precatu.
Nil metuam, cupiamque nihil, satis hoc rear esse,
Quod satis est. Nil turpe velim, nec causa pudoris
Sim mihi. Non faciam cuiquam, quae tempore eodem
Nollem facta mihi. Nec vero crimine laedar,
Nec maculer dubio. Paulum distare videtur
Suspectus, vereque reus. Male posse facultas
Nulla sit: at bene posse adsit tranquilla potestas.
Sim tenui victu, atque habitu. Sim charus amicis.
Et semper genitor, sine vulnere nominis hujus,
Non animo doleam, non corpore: cuncta quietis
Fungantur membra officiis: nec saucius ullis
Partibus amissum quidquam desideret usus.
Pace fruar. Securus agam. Miracula terrae
Nulla putem. Suprema mihi cum venerit hora,
(0841B)Nec timeat mortem bene conscia vita, nec optet.
Purus ab occultis cum te indulgente videbor,
Omnia despiciam, fuerit cum sola voluptas
Judicium sperare tuum. Quod dum sua differt
Tempora, cunctaturque dies, procul exige saevum
Insidiatorem blandis erroribus anguem.
Haec pia, sed moesto trepidantia vota reatu,
Christe, apud aeternum placabilis assere Patrem.
Salvator, Deus, ac Dominus, mens, gloria, verbum,
Filius, ex vero verus, de lumine lumen,
Aeterno cum Patre manens, in saecula regnans.
Consona quem celebrant modulati carmina David:
Et responsuris ferit aera vocibus, Amen.
Egressio.

(0841C)Satis precum datum Deo,
Quamvis satis numquam reis
Fiat precatu numinis.
Habitum forensem da, puer:
Dicendum amicis est Ave,
Valeque quod fit mutuum.
Quod cum per horas quatuor . . . . .
Inclinet ad meridiem,
Monendus est jam Sosias.
Locus invitationis.

Tempus vocandis namque amicis appetit;
Ne nos, vel illi demoremur prandium:
Propere per aedes curre vicinas, puer.
Scis ipse, qui sint. Jamque, dum loquor, redi.
(0841D)Quinque advocavi. Sex enim convivium
Cum rege justum: si super, convicium est.
Abiit, relicti nos sumus cum Sosia.
Locus ordinandi coqui.

Sosia, prandendum est. Quartam jam totus in horam
(0842A)Sol calet: ad quintam flectitur umbra notam.
An vegeto madeant condita obsonia gustu,
(Fallere namque solent), experiundo proba.
Concute ferventes palmis volventibus ollas,
Tinge celer digitos jure calente tuos:
Vibranti lambat quos humida lingua recursu.
( Desunt multa. )
Quadrupedum, et volucrum, vel cum terrena marinis
Monstra admiscentur: donec purgantibus Euris
Difflatae liquidum tenuentur in aera nubes.
Nunc fora, nunc lites, laeti modo pompa theatri
Visitur. Et turmas equitum, caedesque latronum
Perpetior: lacerat nostros fera bellua vultus:
Aut in sanguinea gladio grassamur arena.
Per mare navifragum gradior pedes: et freta cursu
(0842B)Transilio, et subitis volito super aera pinnis.
Infandas etiam veneres, incestaque noctis
Dedecora, et tragicos patimur per somnia coetus.
Perfugium tamen est, quotiens portenta soporum
Solvit rupta pudore quies, et imagine foeda
Libera mens vigilat: totum bene conscia lectum
Pertractat secura manus. Probrosa recedit
Culpa tori, et profugi minuiscunt crimina somni:
Cerno, triumphantes inter, me plaudere: rursum
Inter captivos trahor exarmatus Alanos.
Templa deum, sanctasque fores, palatiaque aurea
Specto, et Sarrano videor discumbere in ostro:
Et mox fumosis conviva accumbo popinis.
Divinum perhibent vatem, sub frondibus ulmi
Vana ignavorum simulacra locasse soporum,
(0842C)Et geminas numero portas: quae fornice eburno
Semper fallaces glomerat super aera formas:
Altera, quae veros emittit cornea visus.
Quod si de dubiis conceditur optio nobis:
Deesse fidem laetis melius, quam vana timeri.
Ecce ego jam malim falli: nam, dummodo semper
Tristia vanescant, potius caruisse fruendis,
Quam trepidare malis. Satis est bene, si metus absit.
Sunt et qui fletus, et gaudia controversa
Conjectent: varioque trahant eventa relatu.
Ite per obliquos coeli, mala somnia, mundos,
Irrequieta vagi qua difflant nubila nimbi.
Lunares habitate polos. Quid nostra subitis
Limina, et angusti tenebrosa cubilia tecti?
Me sinite ignavas placidum traducere noctes,
(0842D)Dum redeat roseo mihi Lucifer aureus ortu.
Quod si me nullis vexatum nocte figuris
Mollis tranquillo permulserit aere somnus;
Hunc lucum, nostro viridis qui frondet in agro
Ulmeus, excubiis habitandum dedico vestris.