Migne Patrologia Latina Tomus 80
BonV.Episto102 80 Bonifacius V Parisiis J. P. Migne 1850 early modern edition, no apparatus this file was encoded in TEI xml for the University of Zurich's Corpus Corporum project (www.mlat.uzh.ch) by Ph. Roelli in 2013 Classical Latin orthography latin
EPISTOLA PRIMA.
BONIFACII PAPAE V AD JUSTUM NUPER ROFFENSEM EPISCOPUM, MODO MELLITI SUCCESSOREM IN ARCHIEPISCOPATU CANTUARIAE. Laudat eum quod Adelvaldum regem ad fidem perduxerit, speransque alios perducturum, pallium mittit, jusque ordinandi episcopos ei concedit.
Dilectissimo fratri Justo Bonifacius.
Quam devote, quamque etiam vigilanter pro Christi Evangelio elaboraverit vestra fraternitas non solum epistolae a vobis directae tenor, imo indulta desuper operi vestro perfectio indicavit. Nec enim omnipotens Deus aut sui nominis sacramentum, aut fructum vestri laboris deseruit, dum ipse praedicatoribus Evangelii fideliter repromisit: Ecce ego vobiscum sum omnibus diebus, usque ad consummationem saeculi (Matth. XXVIII). Quod specialiter, injuncto vobis ministerio, ejus clementia demonstravit, aperiens corda gentium ad suscipiendum praedicationis vestrae singulare mysterium. Magno enim praemio fastigiorum vestrorum delectabilem cursum bonitatis suae suffragiis illustravit, dum creditorum vobis talentorum fidelissimae negotiationis officii uberem fructum, impendens ei quod signare possitis, multiplicatis generibus praeparavit. Hocque etiam illa a vobis repensatione collatum est, qui injuncto ministerio jugiter persistentes, laudabili patientia redemptionem gentis illius exspectatis, et vestris ut proficerent meritis eorum est salvatio propinata, dicente Domino: Qui perseveravit usque in finem, hic salvus erit (Matth. X, XXIV). Salvati ergo estis spepatientiae et tolerantiae virtute, ut infidelium corda naturali ac superstitioso morbo purgata sui consequerentur misericordiam Salvatoris.
Susceptis namque apicibus filii nostri Adelvaldi regis, reperimus quanta sacri eloquii eruditione ejus animum ad verae conversionis et indubitatae fidei credulitatem fraternitas vestra perduxerit. Qua ex re de longanimitate clementiae coelestis certam assumentes fiduciam, non solum suppositarum ei gentium plenissimam salutem, imo quoque vicinarum, vestrae quoque praedicationis ministerio credimus subsequendam, quatenus, sicut scriptum est, consummati operis vestri merces a retributore omnium bonorum Domino tribuatur Et vere per omnem terram exisse sonum eorum, et in fines orbis terrae verba ipsorum (Psalm. XVIII), universalis gentium confessio (suscepto Christianae sacramento fidei) protestatur.
Pallium praeterea per latorem praesentium fraternitati tuae benignitatis studiis invitati direximus, quo videlicet tantum in sacrosanctis mysteriis celebrandis licentiam utendi impertivimus: concedentes etiam tibi ordinationes episcoporum, exigente opportunitate, Domini praeveniente misericordia, celebrare; ita ut Christi Evangelium plurimorum annuntiatione in omnibus gentibus quae necdum conversae sunt dilatetur. Studeat ergo tua fraternitas hoc quod sedis apostolicae humanitate percepit, intemerata mentis sinceritate servare, intendens cujus rei similitudine tam praecipuum indumentum humeris tuis bajulandum susceperis. Talemque te Domini imploranda clementia exhibendum stude, ut indulti muneris praemia non cum reatitudine, sed cum commodis animarum ante tribunal summi et venturi Judicis repraesentes. Deus te incolumen custodiat, dilectissime frater.
EPISTOLA II.
AD EDUVINUM REGEM ANGLORUM. Eum ad fidem Christianam exhortatur. Viro glorioso Eduvino regi Anglorum Bonifacius episcopus servus servorum Dei.
Licet summae divinitatis potentia humanae locutionis officiis explanari non valeat, quippe quae sui magnitudine ita invisibili atque ininvestigabili aeternitate consistit, ut eam nulla ingenii sagacitas quanta sit comprehendere disserereque sufficiat, quia tamen ejus humanitas ad insinuationem sui, reseratis cordis januis, quae de semetipsa proferantur secreta humanis mentibus inspiratione clementer infundit, ad annuntiandam vobis plenitudinem fidei Christianae, sacerdotalem curavimus sollicitudinem praerogare, ut perinde Christi Evangelium, quod Salvator noster omnibus praecepit gentibus praedicari, vestris quoque sensibus inserentes, salutis vestrae remedia propinemus.
Supernae igitur majestatis clementia, quae cuncta solo verbo praeceptionis suae condidit et creavit, coelum videlicet et terram, mare et omnia quae in eis sunt (dispositis ordinibus quibus subsisterent) coaeterni Verbi sui concilio et sancti Spiritus unitate dispensans, hominem ad imaginem et similitudinem suam ex limo terrae plasmatum constituit, eique tantum praemii praerogativam indulsit, ut eum cunctis praeponeret atque, servato termino praeceptionis, aeternitatis subsistentia praemuniret. Hinc ergo Deum Patrem, Filium, et Spiritum sanctum, quid est individua Trinitas, ab ortu solis usque ad occasum humanum genus, quippe ut creatorem omnium atque factorem suum, salutifera confessione fidei veneratur et colit. Cui etiam summitates imperii rerumque potestates submissae sunt, quia ejus dispositione omnium praelatio regnorum conceditur. Ejus ergo bonitatis misericordia, totius creaturae suae dilatandae subsidiis, etiam in extremitate terrae positarum gentium corda frigida sancti Spiritus fervore in sui quoque agnitione mirabiliter est dignata succedere. Quae enim in gloriosi filii nostri Audubaldi regis gentiumque ei suppositarum illustratione clementia Redemptoris fuerit operata, plenius ex vicinitate locorum vestram gloriam conjicimus cognovisse. Ejus ergo mirabile donum, et in vobis certa spei coelestis longanimitate conferri confidimus. Cum profecto gloriosam conjugem vestram quae vestri corporis pars esse dignoscitur, aeternitatis praemio per sacri baptismatis regenerationem illuminatam agnovimus.
Unde praesenti stylo gloriosius, vos adhortandos cum omni affectu intimae charitatis curavimus, quatenus abominatis idolis eorumque cultu, spretisque fanorum fatuitatibus, et auguriorum deceptibilibus blandimentis, credatis in Deum Patrem omnipotentem, ejusque Filium Jesum Christum, et Spiritum sanctum, ut credentes a diabolicae captivitatis nexibus, sanctae et individuae Trinitatis cooperante potentia, absoluti, aeternae vitae possitis esse participes. Quanta autem reatitudinis culpa teneantur astricti hi qui idololatriarum perniciosissimam superstitionem colentes amplectuntur, eorum quos colunt exempla perditionis insinuant. Unde de eis per Psalmistam dicitur: Omnes dii gentium daemonia, Dominus autem coelos fecit (Psal. XCXV). Et iterum: Oculos habent et non vident, aures habent et non audiunt, et nares habent et non odorabunt. Manus habent et non palpabunt, pedes habent et non ambulabunt. Similes ergo efficiuntur his qui spem suae confidentiae ponunt in eis (Psal. CXIII). Quomodo enim juvandi quamlibet possunt habere virtutem hi qui ex corruptibili materia inferiorum etiam suppositorumque tibi manibus construuntur, quibus videlicet artificium humanum accommodans, eis inanimatam membrorum similitudinem contulisti; qui nisi a te moti fuerint, ambulare non poterunt, sed tanquam lapis in uno loco positus, ita constructi, nihilque intelligentes, ipsaque insensibilitate obruti, nullam neque laedendi neque juvandi facultatem adepti sunt? Qua ergo mentis deceptione eos deos quibus vosipsi imaginem corporis tradidistis colentes sequimini, judicio discreto reperire non possumus.
Unde oportet vos, suscepto signo sanctae crucis, per quod humanum genus est redemptum, exsecrando diabolicae versutiae supplantationem, qui divinae bonitatis operibus invidus aemulusque consistit, a cordibus vestris abjicere, injectisque manibus, hos quos eatenus materiae compage vobis deos fabricastis, confringendos diminuendosque summopore procurare; ipsa enim eorum dissolutio corruptioque, quae nunquam viventem spiritum habuit, nec sensibilitatem a suis factoribus potuit quolibet modo suscipere, vobis patenter insinuet, quod nihil erat quod eatenus colebatis, dum profecto meliores, vos qui Spiritum viventem a domino percepistis, eorum constructione nihilominus existatis; quippe quos Deus omnipotens, ex primi hominis quem plasmavit cognatione deductos, per saecula innumerabilibus propaginibus pullulare constituit.
Accedite ergo ad agnitionem ejus qui vos creavit, qui vobis vitae insufflavit spiritum, qui pro vestra redemptione Filium suum unigenitum misit, ut vos ab originali peccato eriperet et ereptos de potestate diabolicae nequitiae coelestibus praemiis muneraret. Suscipite verba praedicatorum et Evangelium Dei quod vobis annuntiant, quatenus credentes, sicut saepius dictum est, in Deum Patrem omnipotentem, et in Jesum Christum ejus Filium, et Spiritum sanctum, et inseparabilem Trinitatem, fugatis daemoniorum sensibus, expulsaque a vobis sollicitatione venenosi et deceptibilis hostis, per aquam et Spiritum sanctum renati, ei cui credideritis in splendore gloriae sempiternae cohabitare ejus opitulatione et munificentia valeatis.
Praeterea benedictionem protectoris vestri beati Petri apostolorum principis vobis direximus, id est, camisiam cum ornatura in auro una, et laena Anciriana una, quod petimus ut eo benignitatis animo gloria vestra suscipiat, quo a nobis noscitur destinatum.
EPISTOLA III. AD EDELBURGAM EDUVINI REGIS CONJUGEM. Gratulatur eam fidem recepisse, monetque ut hoc merito suo regi praestet beneficium. Munuscula etiam mittit, speculum argenteum, et pectinem eburneum. Dominae gloriosae filiae Edelburgae reginae, Bonifacius episcopus servus servorum Dei.
Redemptoris nostri benignitas humano generi, quod pretiosi sanguinis sui effusione a vinculis diabolicae captivitatis eripuit, multa providentia, quibus salvaretur, propinavit remedia; quatenus sui nominis agnitione diverso modo gentibus innotescens, creatorem suum suscepto Christianae fidei agnoscerent sacramento: quod quidem vestrae gloriae sensibus coelesti collatum munere mystica regeneratio vestrae purgationis patenter innuit.
Magno ergo largitatis Dominicae beneficio mens nostra gaudio exsultavit, quod scintillam orthodoxae religionis in vestri dignatus est conversione succendere. Ex qua re non solum gloriosi conjugis vestri, imo totius gentis suppositae vobis intelligentiam in amorem sui facilius inflammaret. Didicimus namque, referentibus his qui ad nos gloriosi filii nostri Audubaldi regis laudabilem conversionem nuntiantes pervenerunt, quod etiam vestra gloria, Christianae fidei suscepto mirabili sacramento, piis et Deo placitis jugiter operibus enitescat. Ab idolorum etiam cultu, seu fanorum auguriorumque illecebris se diligenter abstineat, et ita in amore Redemptoris sui immutata devotione persistens invigilet, ut ad dilatandam Christianam fidem incessabiliter non desistat operam commodare.
Cumque de glorioso conjuge vestro paterna charitas sollicite perquisisset, cognovimus quod eatenus abominandis idolis serviens ad suscipiendam vocem praedicatorum suam distulerit obedientiam exhibere. Qua ex re non modica nobis amaritudo congesta est, ab eo quod pars corporis vestri ab agnitione summae et individuae Trinitatis remansit extranea. Unde paternis officiis vestrae gloriosae Christianitatis nostram commonitionem non distulimus conferre, adhortantes quatenus divinae inspirationis imbuta subsidiis importune et opportune agendum non differas, ut et ipse Salvatoris nostri Domini Jesu Christi cooperante potentia Christianorum numero copuletur, ut perinde intemerato societatis foedere jura teneas maritalis consortii. Scriptum namque est: Erunt duo in carne una (Matth. XIX). Quomodo namque unitas vobis conjunctionis inesse dici poterit, si a vestrae fidei splendore interpositis detestabilis erroris tenebris remanserit ille alienus? Unde orationi continuo insistens, a longanimitate coelestis clementiae illuminationis illius beneficia impetrare non desinas. Ut videlicet quos copulatio carnalis affectus unum quodammodo corpus exhibuisse monstratur, hos quoque unitas fidei, etiam post hujus vitae transitum, in perpetua societate conservet. Insiste ergo, gloriosa filia, et summis conatibus duritiam cordis ipsius religiosa divinorum praeceptorum insinuatione mollire summopere dematura, infundens sensibus ejus quantum sit praeclarum quod credendo suscepisti mysterium, quantumve sit admirabile quod renata praemium consequi meruisti. Frigiditatem cordis ipsius sancti Spiritus annuntiatione succende, quatenus, amoto torpore perniciosissimi cultus, divinae fidei calore jus intelligentiam tuarum exhortationum frequentatione succendat; ut perfecto [profecto] sacrae Scripturae testimonium per te expletum indubitanter praeclareat: Salvabitur vir infidelis per mulierem fidelem (I Cor. VII). Ad hoc enim misericordiam Dominicae pietatis consecuta es, ut fructum fidei creditorumque tibi beneficiorum Redemptori tuo multiplicem resignares. Quod equidem, suffragante praesidio benignitatis ipsius, ut explere valeas, assiduis non desistimus precibus postulare. His ergo praemissis, paternae vobis dilectionis exhibentes officia, hortamur ut nos (reperta portitoris occasione) de his quae per vos superna potentia mirabiliter in conversione conjugis vestri submissaeque vobis gentis dignatus fuerit operari, prosperis quantocius nuntiis reveletis; quatenus sollicitudo nostra, quae de vestri vestrorumque omnium animae salute optabilia desideranter exspectat, vobis nuntiantibus relevetur, illustrationemque divinae propitiationis in vobis diffusam opulentius agnoscentes, hilari confessione largitori omnium bonorum Deo et beato Petro apostolorum principi uberes merito gratias exsolvamus.
Praeterea benedictionem protectoris vestri beati Petri apostolorum principis vobis direximus, id est, speculum argenteum, et pectinem eburneum inauratum, quod petimus ut eo benignitatis animo gloria vestra suscipiat quo a nobis noscitur destinatum.