Epistolae et diplomata (Ioannes XVIII)

E Wikisource
 EPUB   MOBI   PDF   RTF   TXT
Epistolae et diplomata (Ioannes XVIII)
Saeculo X

editio: Migne 1853
fons: Corpus Corporum


JoaXvi.EpEtDi3 139 Joannes XVIII Parisiis J. P. Migne 1853 early modern edition, no apparatus this file was encoded in TEI xml for the University of Zurich's Corpus Corporum project (www.mlat.uzh.ch) by Ph. Roelli in 2013 Classical Latin orthography latin


- I. Ioannes XVIII monasterii S. Florentii Salmuriensis privilegia et possessiones...

- II. Ioannis XVIII privilegium pro Ecclesia S. Mariae Isergensi. (Anno...

- III. Ioannes XVIII ecclesiae SS. Cosmae et Damiani ad Micam...

- IV. Ioannes XVIII monasterii SS. Benedicti et Scholasticae Sublacensis privilegia...

- V. Ioannes XVIII Benedicto, episcopo Portuensi, dimidium campi Stagnelli maledicti...

- VI. Ioannis XVIII papae privilegium pro Ecclesia Paderbornensi. (Anno 1005.)[SCHATEN,...

- VII. Ioannes XVIII confirmat donum a Rainaldo episcopo Parisiensibus canonicis...

- VIII. Ioannis XVIII papae privilegium pro monasterio S. Benigni Divionensis....

- IX. Ioannes XVIII Ecclesiae Pisanae canonicorum possessiones confirmat. (Anno 1007.)[UGHELLI,...

- X. Diploma Ioannis XVIII, quo confirmat episcopatum Bambergensem. (Anno 1007.)[MANSI,...

- XI. Confirmatio privilegiorum et metropolici iuris Sanctae Tolosanae Ecclesiae. (Anno...

- XII. Ioannes XVIII privilegia monasterii Floriacensis propugnat. (Circa annum 1008.)[...

- XIII. Ioannis XVIII papae privilegium pro monasterio Bellilocensi. (Anno 1004-1009.)[...

- XIV. Ioannis XVIII privilegium pro monasterio S. Victoris Massiliensis. (Circa...


I. Joannes XVIII monasterii S. Florentii Salmuriensis privilegia et possessiones confirmat. (Anno 1004.)[Dom MARTEN., Vet. Script. Collect. V, 1104.]

JOANNES episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio ROBERTO venerabili abbati monasterii S. Florentii confessoris Christi, siti in loco qui dicitur Salmurus, ejusdemque successoribus cunctisque in eodem loco commorantibus fratribus perpetuum vale.

Convenit apostolico moderamini pia religione pollentibus in benevola compassione succurrere, et promptum animi impertiri assensum. Tunc enim lucri potissimum praemium apud conditorem omnium Deum reponitur, quando venerabilia loca opportune ad statum rectitudinis sunt perducta. Igitur quia postulasti a nobis quatenus monasterium S. Florentii confessoris Christi, situm in loco qui dicitur Salmurus, in territorio Andegavensi, privilegiis sedis apostolicae decoraretur, libenti animo petitioni tuae assensum damus. Quia vero ipsum monasterium olim a Carolo imperatore nobiliter constructum fuerat in loco vocabulo Glonna, ubi S. Florentius post diutinam vitam spiritum coelo reddidit, et praeceptis imperialibus atque privilegiis cum amplissimis possessionibus roboratum atque ditatum est. Similiter a Ludovico cognomento Pio, ejus filio, omnis fiscalis exactionis vel cujuscunque legalis seu officiariae pensionis, simul etiam synodalis debiti omnium ecclesiarum, quae ipsi monasterio subjacent, immunitate ditatum, nos eidem antiquo monasterio faventes, precibus domnae Bertae reginae ac filiorum ejus Theobaldi et Odonis, apostolica auctoritate in perpetuum confirmamus atque constabilimus, ut si quis harum rerum temerator exstiterit, seu possessiones, ecclesias, terras vel aquas ejusdem loci violare tentaverit sub anathematis indictione damnatus sit. De illo novo coenobio, quod post vastationem Normannicam constructum est a nobilissimo comite Theobaldo, in loco qui dicitur Salmurus, in abbatia sanctae Dei Genitricis Mariae et sancti Joannis Baptistae, quae a Carolo filio Ludovici collata fuerat eidem S. Florentio, postulantibus supradictis filiis nostris, statuimus apostolica censura sub divini judicii obtestatione, ne aliorum quorumlibet dominio subjiciatur aut inferiori potestati subdatur, sed in perpetuum per succedentes haeredes Theobaldi atque Odonis regatur atque defendatur. Si quis autem eorum ipsum locum cuicunque extraneae personae transfuderit, seu quaecunque persona eumdem locum ab eis expetere aut coemere tentaverit, cum Juda proditore in extremo judicio anathema sit. Alligamus etiam eodem anathemate eos qui aliquid de his quae ad praesens idem locus possidet, vel deinceps acquisierit, auferre tentaverit, seu novas leges addere, nisi quantum constitutum est ab archiepiscopo Arduino et comite Odone filio Theobaldi. Statuimus etiam ut si decreto episcoporum pagus ille excommunicationis sententiam exceperit, liceat eidem coenobio missas et reliqua sacra celebrare, neque ab episcopis propter hoc aliquod praejudicium sustinere cogatur. Quod si abbati ipsius loci aliqua calumnia vel crimen impingatur, liceat eum sub duobus aut tribus episcopis causam dicere, neque irreverenter sine judicio illorum debeat molestari. Sint itaque servi Dei monachi ibidem habitantes, quieti ab omni molestia cupidorum, et liceat eis propria bona disponere, Deo favente, ac nostra apostolica auctoritate confirmante, ut nulla unquam persona, cujuscunque dignitatis, aliquid de rebus vel possessionibus quae ad eos pertinent quoquo modo auferre vel alienare praesumat. Haec autem sunt fiscus Lentiliacus cum ecclesia in honore S. Mariae et capellis S. Hilarii ac S. Vincentii, et omnibus quae in castro sitae sunt, vel quidquid amplius ad ipsum pertinet. Item, villa quae dicitur Distriacus cum ecclesia S. Juliani martyris, alia quoque villa quae dicitur Ulmis cum ecclesia S. Vincentii, et capella quae dicitur Mainiacus cum terris quae ad eas pertinent. Possessio etiam quae dicitur Capriniacus, cum ecclesia S. Georgii et capellis, quae vocantur vulgo S. Helerus et Savoya, cum terris quae ad eas pertinent; villa quoque vocabulo Cadvernis cum Daneziaco et ecclesia ibidem sita. Possessio quoque cum castello Carnonis, et S. Andreae sanctique Lamberti cum terris ad eas pertinentibus, ecclesia S. Petri cum capella S. Joannis. Item, alia villa quae dicitur Alomna, cum ecclesiis in honore S. Joannis et S. Docelini, cum terris ad eas pertinentibus. Alia quoque villa nomine Mironio, cum ecclesia in honore S. Caesarii et terris quae ad eam pertinent. Haec omnia auctoritate B. Petri apostolorum principis coram Deo ac terribili futuro judicio per hujus apostolici nostri privilegii confirmationem eidem loco sancimus atque decernimus, et quaecunque a fidelibus eidem loco deinceps collata fuerint, ut si quis nefarius contradicere, invadere aut calumniare praesumpserit, anathematis vinculo innodatus a Christianorum societate in perpetuum separetur. At vero qui pio intuitu observator ac in omnibus exstiterit custodiens hujus nostri apostolici constituti, benedictionis gratiam a misericordissimo Domino Deo nostro multipliciter consequatur, ac vitae aeternae particeps effici mereatur.

Scriptum per manus Georgii notarii ac scriniarii sanctae Romanae Ecclesiae in mense Aprili, indictione secunda.

II. Joannis XVIII privilegium pro Ecclesia S. Mariae Isergensi. (Anno 1004.)[MARINI, Papiri diplom., tom. I, p. 238.]

JOANNES episcopus, servus servorum Dei, universis sanctae Romanae Ecclesiae filiis.

Officii nostri est omnium sanctarum Dei Ecclesiarum commoda generaliter considerare et maxime earum quae potentialiter sub jure et dominio nostrae Romanae Ecclesiae consistunt. Si quid est incommodum abolere, ne gravi incommoditate sua neglectae vilescant vel qualibet nos ac occasione debita solemnitate careat. Inter caetera cum plurima negotiorum genera ad sedem Romanam ex diversis mundi partibus deferantur, cumque ad multa constituenda, sive ordinanda conferamur, inter nonnulla praesentiarum accepimus illud quoque ad nostras aures pervenit; quod plebem sanctae Mariae intra civitate quae vocatur Iserge juxta fontem sancti Joannis Baptistae sitam, partim antiquitatis suae, partim negligentia pastoris ruinae lapsa defecerat. Sed nutu Dei ejusque genitricis Landinolfus comes, filius comitis Landolfi Graeci, cum bonae memoriae Gemma conjuge sua de rebus propriis pro redemptione animae eorum ipsam antiquam plebem ad honorem S. Mariae reaedificavit atque renovavit. Fuerat enim quondam occupata pastoribus qui non sibi profecerant ad augmentum, sed totius imminutionis dederat opprobrium. Ergo quamvis priorum Patrum exemplo doceamur, ut omnibus ecclesiis per totum orbem terrarum diffusis Christi amore qui eas nostri officii subesse voluit ministerio prodesse debeamus, tamen et haec nos ad subveniendum cogat necessitas. Quapropter dignum dicimus eam Ecclesiam Sanctae Mariae sitam juxta fontem sancti Joannis Baptistae intra civitatem quae Iserge vel in omni sua pertinentia, ut praefatus comes Landinolfus filius Landolfi Graeci cum suis haeredibus dominium et potestatem exerceant ad regendum servitores ipsius ecclesiae secundum Deum et ecclesiasticum ordinem, ut servitium Dei non minuetur sed augeatur et crescat. Decernimus etiam ut episcopus ejusdem Iserge civitatis nihil omnino de rebus vel ornamentis ipsius praefatae Ecclesiae Sanctae Mariae per quamlibet occasionem vel argumentum imminuere vel tollere praesumat; et nullatenus inde aliquid quasi privato accipere audeat; sitque ab omni externa potestate idonea atque perenniter secura. Si vero, quod non optamus, in alicujus malae opinionis piaculo servitores ipsius Ecclesiae deprehensi fuerint, episcopum ipsius civitatis regulariter instituimus corrigendos. Si autem episcopus eos emendare contempserit, apud sedem apostolicam decernimus audiendos atque regulariter corrigendos. Quod si fortasse quisquam hoc nostrae auctoritatis privilegium immutare praesumpserit, omnimodo frustretur, et primum quidem sui ordinis gradu privetur, atque anathematis ultione mittatur, partem cum Juda traditore in fine extremi exanimis habeat. Et per auctoritatem quam beatus Petrus in coelo, et in terra ligandi atque solvendi meruit potestatem, sit a participatione dominici corporis et sanguinis Domini nostri Jesu Christi, a nostro consortio, nisi resipuerit, perenniter reclusus, et quae statuta sunt perpetua possint diffinitione manere, et temeratorem praesentis decreti, de sua temeritate poenis multiplicibus subjacere.

Scriptum per manus Petri notarii sanctae Romanae Ecclesiae in mense Octobri, indictione tertia.

Bene valete.

III. Joannes XVIII ecclesiae SS. Cosmae et Damiani ad Micam auream privilegia tribuit. (Fragmentum.--Anno 1005.)[UGHELLI, Italia sacra, I, 57.] . . . . . . . . . . . . . . . . Data IV Kal. Aprilis per manus Gregorii episcopi et bibliothecarii S. R. E. atque episcopi sanctae Ostiensis Ecclesiae. anno, Deo propitio, pontificatus domini Joannis summi pontificis et universalis XVIII papae in sacratissima sede beati Petri apostoli secundo, in mense et indict. supradicta tertia.

IV. Joannes XVIII monasterii SS. Benedicti et Scholasticae Sublacensis privilegia confirmat. (Fragmentum.--Anno 1005.)[GEORGIUS in Baron. Annal. ed. Luc. XVI, 431.] . . . . . . . . . . . . . . . . Data per manus Benedicti regionarii notarii ac scriniarii S. R. E.

V. Joannes XVIII Benedicto, episcopo Portuensi, dimidium campi Stagnelli maledicti concedit. (Anno 1005.)[UGHELLI, Italia sacra, I, 119.] JOANNES episcopus, servus servorum Dei, dilecto nostro in Christo spirituali filio BENEDICTO reverendissimo episcopo S. Portuensis Ecclesiae suisque successoribus in perpetuum.

Quoties illa a nobis tribui sperantur quae rationi incunctanter conveniunt, animo nos decet libenti concedere, et petentium desideriis congruum impertiri suffragium. Ideoque postulasti a nobis quatenus ex nostra apostolica auctoritate concederemus tibi tuisque successoribus in perpetuum, id est integram medietatem de campo in integrum, qui vocatur Stagnellum maledictum, ubi nunc per nostram apostolicam benedictionem salinarum fila noviter construuntur, quem Benedictum de caetero vocari jubemus cum medietate filorum, atque medietate pensionum, et omnis publicae functionis quae de toto supradicto campo annualiter exierit, et cum omnibus ad supradictum campum, qui Stagnellum benedictum vocatur generaliter, et in integrum pertinentibus constitutum in territorio Portuense inter Campum majorem et pedicam quae vocatur Ticoh: haec omnia juris nostrae S. Romanae, cui Deo auctore deservimus, Ecclesiae, emissa nostra perceptione a praesenti tertia indictione tibi, tuisque successoribus in perpetuum ad tenendum et perfruendum concedimus tuis inclinati precibus. Si quis autem temerario ausu, quod fieri non credimus, contra hujus nostrae apostolicae confirmationis seriem venire tentaverit, sciat se auctoritate domini nostri apostolorumque principis Petri anathematis vinculo innodatum, et cum diabolo et ejus atrocissimis pompis, atque cum Juda traditore Domini et Salvatoris nostri Jesu Christi in aeterno igne concremandum, simulque et in voragine tartarea dimissum cum impiis deficiat. Qui vero custos et observator hujus nostri privilegii exstiterit, benedictionis gratiam et vitam aeternam a Domino consequatur.

Scriptum per manus Petri notarii et scriniarii S. R. E., in mense Julio, indict. suprascripta tertia. Bene valete. Decernimus ergo, etc. Si qua igitur, etc. Cunctis autem, etc. Amen.

VI. Joannis XVIII papae privilegium pro Ecclesia Paderbornensi. (Anno 1005.)[SCHATEN, Annal. Paderborn., tom. I, pag. 375.]

JOANNES episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio RATARIO, Paterbornensi venerabili episcopo suisque successoribus in perpetuum.

Sacrosancta apostolica sedes, dum maternae pietatis et regiminis universaliter in ecclesiis Christi obtinet officium, corroborationis, doctrinae et auctoritatis impendere incessanter eisdem debet suffragium. Quocirca tuae postulationi, reverendissime fili, in concedendo tibi tuaeque sedi apostolicae auctoritatis privilegio, et libenti animo annuimus et gratissima animi indulgentia concedimus. Ita enim caput gaudere poterit, si membra integra stabilito robore se habere senserit. Igitur ut ab antiquis sanctae Paterbornensis Ecclesiae sedes, cui Deo auctore praesides, fundata, ac rebus diversi generis dotata est, utque bonorum virorum ac fidelium Christi collatione hactenus copiis divitiarum possessionumque accrevisse visa est, ita eam perpetuo apostolici juris praecepto tibi tuisque successoribus in perpetuum manere decernimus: sintque a pravorum incursione, dolo et direptione tuta, quaecunque praedicta Ecclesia, imo sedes episcopalis possedisse hactenus videtur; vel quaecunque acquirere fidelium Christi collatione poterit, id est vicos, possessiones curtes, dioeceses, dioeceseonque territoria sibi pertinentia; item arces, castella, agros, vineta, flumina, lacus, cum omnibus quae in eis fiunt instrumentis, servos etiam et ancillas, itemque colonos, census seu reditus, aut etiam pensiones. Ista omnia, et sicut supra dictum est, quarumcunque possessionem praedicta Ecclesia habere visa est, aut videbitur, auctoritate apostolica eidem confirmamus et corroboramus, et in perpetuum valere decernimus, ut nulla violentia aut ingenio ab ea subripiantur aut alienentur. Item decernimus beati Petri apostoli auctoritate ut nulla ordinatio ibi episcopalis existat, id est nullus consecretur episcopus in praedicta Ecclesia, nisi electione filiorum ejusdem Ecclesiae approbatus; si quis autem insanus aut praesumptor res ejusdem Ecclesiae devastando, aut diripiendo, itemque minuendo contra hoc nostrae auctoritatis privilegium venire tentaverit, aut observare despexerit, nisi condigna emendatione resipuerit, excommunicationi subjaceat, anathematis vinculo innodetur, maledictione aeterna damnatus sit, ac cum reprobis poenis subjaceat aeternis.

Datum et scriptum per manus Petri abbatis et cancellarii sacri palatii in mense Decembrio, indictione quarta [ al., tertia], anno Domino propitio domni Joannis XVIII papae tertio.

VII. Joannes XVIII confirmat donum a Rainaldo episcopo Parisiensibus canonicis factum. (Anno 1006.)[MANSI Concil. XIX, 291.]

JOANNES episcopus, servus servorum Dei.

Imperiosae rationis institutione in quibuslibet ordinandis ac disponendis rebus antiquorum priscae ac providae auctoritati, ut totius posteritatis subsequens adnisus diligenter obtemperando et prudenter imitando respondeat, utilitate sentitur, et sanioris censura judicii omnimodis roboratur. Et quoniam vita ipsa qua fruimur pollice multimodae brevitatis coercetur, et plerisque immatura succiditur, ad interminabilem diuturnitatis palmam altioribus salutarium velis virtutum subrigi, ac felicioribus bonorum incrementis operum diatim unumquemque submoneri, quam sit sanissimum facile est intueri. Quibus in Dei nomine et pace sanctorum omnium permotus ego Regenoldus Parisiorum episcopus ex mei vice officii commissi gregis vigilanti cura sollicitus, et memor magnae diei tremendi examinis, et utriusque justorum sive injustorum retributionis, operae pretium duxi ex accessibus patrimoniorum meorum, felici commercio, mihi internorum subsidia civium faenorari. Cujus devotionis fervore succensus notum esse volo omnibus, tam futuris quam et praesentibus, quia ob sempiternae praemia remunerationis, et pro obtinenda delictorum venia genitorum meorum, comitis videlicet Buchardi, ejusque opinatissimae conjugis Elisabeth, ut gremiis sanctae immortalitatis confoveri, et jucunditate lucis aeternae perpetim mereamur laetari, placuit vestrae reverentiae synodali conventu, et favore, ac notitia coetus reipub. quoddam alodum, vulgo vocitatum Largum Campum, conferre Sanctae Mariae Parisiacensi ecclesiae, et rebus vel usibus deputare fratrum inibi degentium Deoque canonice militantium. Ut autem praedictus Largus Campus, in pago et comitatu Wastiniensi consitus, silvis, villis et villulis, vineis, pratis, terris cultis et incultis, cum ecclesia in honore S. Maturini dicata cum omnibus appenditiis suis, ea quidem lege: ac omne jam dicti possessionem allodi S. Mariae, et praedictis collegis canonicae congregationis offerimus, ut nostri memoriale illis ab omnibus habeatur in psalteriis, ac missarum solemniis. ac cunctis vespertinis ac matutinalibus vi giliis, perpetuoque sit ratum jure; tria denique nostri anniversaria, videlicet patris, et matris, et ipsius antistitis Ragenoldi, ut [ l. omni, E. P.] regni devotione, et celebri commemoratione annuatim profiteantur obnixe precamur. Si quis vero rationis expers, livore et facibus avaritiae pervasus, nostrae devotionis adeo munificum pignus auferre, et quolibet jure, quacunque injuria voluerit impedire, mille auri librarum fratribus vel canonicis S. Mariae regia sublimitate cogatur exsolvere, et rusticano more, vel paralitate submissus, capitalis census dissolutione plectatur, et ad tolerandum perpes totius perpetuitatis tormentum, auctoritate Patris, et Filii, et Spiritus sancti sit maledictus et confusus, et nullis sanctorum suffragiis mereatur mederi, sitque conjunctus diabolo et angelis ejus in inferno inferiori, et pereat in aeternum.

Datum IV Non. Decemb. per manus Petri abbatis et cancellarii sacri Lateranensis palatii, anno III pontificatus Joannis octavi decimi et universalis papae in sacratissima sede B. Petri apostoli, indictione V.

VIII. Joannis XVIII papae privilegium pro monasterio S. Benigni Divionensis. (Anno 1006.)[ Gall. Christ., ed. vet., tom. IV, p. 163.]

JOANNES episcopus, servus servorum Dei GUILLELMO abbati salutem.

Quoniam concedenda sunt quae rationabilibus desideriis pertinere noscuntur, nostri apostolatus auctoritas ad roborandum piam devotionem sancta loca construentium in praestandis privilegiis debet minime abnegare. Igitur innuendum in Dei charitate tuae petitionis votum, quia per venerabilem Valterium Aeduorum pontificem a nobis postulare studuit quatenus monasterium quod ad laudem et gloriam Christi Domini nostri, et ejus gloriosissimae genitricis Mariae, et S. martyris Benigni honore, construere jam summo coepisti desiderio in comitatu Hiporiensi, inter duos fluvios Orgum videlicet atque Ancolim, situm in loco qui dicitur Fructuaria, privilegiis sanctae Romanae et apostolicae sedis omnimodo decoretur firmissimae stabilitatis corroboratione, ut sub tuitione ac patrocinio sanctae universalis cui Deo auctore deservimus Ecclesiae, jam ex hoc constitutum, alterius nunquam juri et ditioni submittatur Ecclesiae. Ideoque tam justis faventes desideriis hac nostra decernimus auctoritate apostolica idipsum praefatum Christi genitricis, ac S. Benigni quod construere niteris monasterium, amodo et usque in finem saeculi, sub patrocinio et tuitione sanctae Romanae et apostolicae matris Ecclesiae, cum omnibus quae ad illum pertinent, permanendum. Statuimus namque sub divini judicii obtestatione, et B. Petri apostolorum principis, nostraeque humilitatis interdictione, ut nullus unquam imperatorum, regum, episcoporum, ducum, marchionum, comitum, nullusque hominum in quolibet ordine et ministerio constitutus, audeat moleste, causis, vel ordinationibus ejusdem monasterii violenter incumbere, aut in possessionibus vel ornamentis quae ibi a fidelibus collata vel conferenda abbati, fratribusque inibi secundum regularem institutionem, ut modo Deo servientibus, temeraria praesumptione, post hujus nostri privilegii notitiam, praesumat auferre, aut decimae reditum ab eis exigere, seu de dominicatis terrenis hactenus exsulatis, in agris, pratis, vineis, seu quibuslibet rebus vel animalibus, sive de omnibus incultis, quae ipsorum industria sunt vel fuerint exculta, sive in ipso loco Fructuariae, ubi situm ipsum videtur monasterium, vel ubicunque ipsi aliquid ex jam dicti monasterii jure possidere visi fuerint; contestamus, etc. Statuimus et nos ut, post obitum decedentis abbatis, nemo unquam ibi, nisi quem consensus communis et voluntas fratrum ejusdem monasterii secundum Deum elegerint, construere praesumat abbatem; electo vero abbati sit facultas omni tempore praesulem eligendi, qui tam sibi quam caeteris fratribus ad sacros ordines promovendis, cum timore Dei, totiusque congregationis cohibentia ubicunque voluerint, consecrationis insignia hujus nostrae auctoritatis privilegio, absque ullo terreni pretii conferat munere. Quod similiter de oratoriis in praedicto loco Fructuaria aedificatis, vel aedificandis, omnibusque necessariae consecrationis ordinatione, sancientes tam praefati Guntardi judicatum, quam episcopale decretum, plurimorum jam pontificum ad corroboranda quae in ejusdem judicatus chartula continentur, subscriptione, firmatum, ex auctoritate omnipotentis Dei, qui beato Petro apostolorum primo claves regni coelorum tradidit, et ejusdem primi pastoris ac nostra ipsius vice quamvis indigne gerentibus, praesentis privilegii pagina confirmamus atque corroboramus, etc. Si quis autem etc. Joannes sanctae Ecclesiae apostolicus praesul, Leoni, Gessoni, Constantino, Sigefredo venerabilibus episcopis, mandamus eis ut cum summa diligentia consecrent abbatiam quae Fructuariensis vocatur.

Datum IV Non. Decembris per manus Ingilonis scriniarii sacrae apostolicae sedis, anno III pontificatus domni Joannis octavi decimi pontificis summi, et universalis papae in sacratissima sede B. Petri apostoli, indict. V.

IX. Joannes XVIII Ecclesiae Pisanae canonicorum possessiones confirmat. (Anno 1007.)[UGHELLI, Italia sacra, III, 356.]

JOANNES episcopus, servus servorum Dei, dilectissimis filiis nostris spiritualibus canonicis sanctae Dei Genitricis semperque virginis Mariae, vobis vestrisque successoribus in perpetuum.

Nostro quidem ordini congruit ut maximam curam exhibeamus erga omnipotentis Dei Ecclesias, et semper nostra mens pervigil existat in illos quos agnoscimus esse Jesu Christi Domini cultores. Igitur notum sit omnibus hominibus, tam praesentibus quam futuris, quia canonici Pisanensis Ecclesiae devote supplicarunt nostrum apostolatum per Joannem praefatae Ecclesiae diaconum, ut confirmaremus illis et omnibus eorum successoribus omnia quae nunc retinent ex parte canonicae ubi constituti sunt propter divinum opus perficiendum. Nos autem, divino spiramine compuncti, inclinavimus mentes nostras ad peragendam voluntatem praenominati diaconi, et caeterorum Deo servientium canonicorum. Confirmamus itaque illis quidquid nunc ad praesens retinent, sive quae per subsequentia tempora in praedicta canonica acquirere possunt, id est decimationem, vineas et terras, necnon et reliqua praedia. Quicunque autem ex his omnibus a jam dictis canonicis auferre tentaverit, sciat se incurrere in laqueum aeternae gehennae. Insuper ex auctoritate omnipotentis Dei, et beati Petri apostoli, et nostra, sciat se esse excomunicatum et maledictum, et a communione et ab Ecclesia separatum, atque cum Juda et diabolo condemnatum. Similiter, sicut superius missum est, per nostram apostolicam auctoritatem confirmamus eis praedium quod vocatur Pedianum, et reliqua omnia quae sibi absque tenimento canonice acquisiverunt, seu quae in antea acquirere possunt. Si quis autem praefatum praedium a canonica Sanctae Mariae auferre voluerit, anathematis vinculo perpetualiter se sciat esse condemnatum. Placitum quoque quod peregerunt praedicti canonici cum archipresbytero Bonizone, jubemus per apostolicam auctoritatem ut nullus dux sive marchio, episcopus, comes, vicecomes, vel magna parvaque hominis persona audeat illud requirere, vel recapitare; quia tamen ad nostri apostolatus praesentiam relatum est in conspectu Bonizonis archipresbyteri quidquid ipse per studium suae malignitatis in eos deliquit; qui autem illud placitum requirere praesumpserit, perpetuae maledictioni subjaceat.

Constitutum et peractum est hoc praeceptum a nobis in persona canonicorum S. Mariae, qui sunt: Petrus Domini gratia archipresbyter. Petrus decanus et cantor. Joannes archidiaconus. Joannes presb. et primicerius. Andreas presbyter. Albizo presb. et custos. Dominicus presbyter. Amalfredus presbyter. Ursus presbyter. Bonizo presbyter. Joannes presbyter. Leo presbyter. Theudo presbyter. Uvinizo presbyter. Albertus presbyter. Joannes diaconus. Petrus diaconus. Albericus diaconus. Dominicus diaconus. Leo clericus. Bonus filius clericus. Orbertus clericus.

Ut autem verius credatur, et ab omnibus conservetur, perpetualiter nostris propriis articulis confirmavimus hoc privilegium, insuper nostram papalem bullam subter imponi jussimus.

Joannes, divina praeeunte clementia, sanctae catholicae Ecclesiae apostolicus praesul.

Datum et scriptum per manus Petri cancellarii sacri Lateranensis palatii in mense Madio, ind. V.

X. Diploma Joannis XVIII, quo confirmat episcopatum Bambergensem. (Anno 1007.)[MANSI, concil. XIX, 286.] JOANNES episcopus, servus servorum Dei.

Officii nostri est omnium sanctarum Dei Ecclesiarum commoda generaliter considerare, et maxime earum quae specialiter sub jure ac dominio nostrae Romanae Ecclesiae consistunt; si quod est incommodum, abolere, ne pro gravi incommoditate sua neglectae vilescant, vel qualibet nacta occasione, debita solemnitate careant. Propterea omnibus sanctae Dei Ecclesiae fidelibus, praesentibus scilicet et futuris, notum esse volumus quia dilectus et spiritualis noster filius Heinricus, gloriosissimus atque invictissimus rex, divina inspirante clementia, de propriis haereditariis rebus, pro sua suorumque parentum anima, episcopatum in loco qui dicitur Babenberk, perfectae fidei et charitatis devotione, in honorem beatissimi Petri apostolorum principis esse constituit, commutatione facta jure ac legaliter cum Heinrico Wirzeburgensi episcopo de aliqua parte parochiae sui episcopatus. Unde etiam praedictus episcopus nobis suas litteras misit, ut, suo consensu, privilegio nostrae apostolicae auctoritatis episcopatus noviter factus fundaretur.

Pro qua ratione Heinricus secundus gloriosissimus rex nuntios suos ad nos direxit, qui nobis haec omnia dicerent, et nos pro hac sede confirmanda interpellarent. Cujus sanctissimam imitationem [intimationem?] paterna et praecordiali dilectione intuentes, omnes res quas B. Petro apostolorum principi, in loco praenominato, legitima ratione collectas contulit, nostrae auctoritatis privilegio confirmare decernimus, ea videlicet ratione ut episcopus ejus loci, et qui in perpetuum sui fuerint successores, ea secura tranquillitate possideant, et liberam habeant potestatem res et proprietates ejusdem ecclesiae ordinare atque componere, vel etiam augmentare; dissipare vero atque confundere nullam habeant potestatem.

Nostra quoque auctoritate sancimus uti in terminis et in rebus ejusdem ecclesiae nulla sit infestatio tyrannorum, vel aliorum quorumlibet pravorum hominum, sive sint in civitate ipsa Babenberk, sive in castellis et villis, servis et ancillis, tributariis, decimis, forestibus, silvis, piscationibus, venationibus, molendinis, campis, pratis, pascuis, terris cultis et incultis, et quidquid modo illuc pertinet, vel in futurum acquiri possit, per nostrae auctoritatis privilegium corroboratum, in secura quiete permaneat. Nullus ibi comes aut judex legem facere praesumat, nisi quam per concessionem gloriosissimi regis Heinrici vel successorum ejus episcopus loci ejusdem deligeret. Nulla aliena potestas ibi per violentiam irruat. Sit ille episcopatus liber et ab omni potestate extranea securus, Romano tantummodo mundiburdio subditus: quatenus episcopus eo melius cum canonicis suis servitio Dei possit insistere, et primi constructoris ejusdem loci et recuperatoris jugiter memoriam habere. Sit tamen idem suo metropolitano [ in cod Vienn. additur, archiepiscopo Moguntino] subjectus atque obediens. Quicunque haec praecepta servaverit, divinam remunerationem et apostolicam benedictionem accipiat. Qui autem contemptor et violator exstiterit, perpetui anathematis damnationi subjaceat, nisi resipiscens ad satisfactionem perveniat.

Scriptum per manus Petri notarii et scriniarii S. R. E. in mense Junio indict. V.

XI. Confirmatio privilegiorum et metropolici juris Sanctae Tolosanae Ecclesiae. (Anno 1007.)[COCQUELINES, Bullar. ampliss. Collect. I, 243.]

JOANNES episcopus, servus servorum Dei, dilectissimo in Domino Jesu Christo filio RAYMUNDO venerabili episcopo sedis Tolosae, tuisque successoribus in perpetuum.

Convenit apostolico moderamini pia religione pollentibus benevola compassione succurrere, et poscentium animis alacri devotione impertiri consensum: ex hoc enim lucri potissimum praemium apud conditorem omnium reponitur Dominum, quando venerabilia loca opportune ordinata ad meliorem fuerint sine dubio statum perducta. Igitur quia vestra dilectio nostro apostolatui humiliter postulat a nobis quatenus concedamus et confirmemus tibi jam dicto episcopo ecclesiam protomartyris Stephani, et Sancti Saturnini, et Sanctae Mariae, quod vocatur sedis Tolosae cum omnibus fundis et casalibus vel adjacentiis eorum, hoc est, casis, vineis, terris et silvis, atque villis, campis, pratis, pascuis, salictis, arboribus pomiferis, fructiferis vel infructiferis diversi generis, puteis, fontibus, rivis, aquis aquarumque decursibus, molendinis, piscationibus, necnon et salinarum filas, cultum vel incultum; una cum servis et ancillis, colonis et colonabus ibidem pertinentibus, et cum omnibus supra scripto episcopo ( leg. episcopatui, vel episcopio) generaliter et in integro pertinentibus situm in comitatu Tolosano, tibi atque successoribus tuis detinendum, emissa praeceptione concedere, et confirmare deberemus. Inclinati precibus tuis per hujus privilegii seriem supra scriptum episcopum ( leg. episcopatum, vel episcopum) cum omnibus fundis et casalibus suis, vel cum omnibus pertinentiis et adjacentiis, ut superius legitur, a praesenti quinta indictione, et usque in perpetuum, tibi tuisque successoribus concedimus et confirmamus detinendum. Insuper decernimus ut nullus episcopus in illis partibus habeat licentiam in toto fine episcopii tui quamlibet ordinationem facere, nisi fuerit tuo consensu. Quapropter statuentes apostolica censura, sub divini judicii obtestatione anathematis interdictum, ut nulli unquam nostrorum successorum pontificum, vel aliae cuilibet magnae personae contra te successoresve tuos aliquam molestiam aut damnum facere liceat, sed potius autem in usu et utilitate tui episcopii in perpetuum maneat. Si quis autem temerario ausu contra hujus nostrae apostolicae praeceptionis paginam a nobis promulgatam agere praesumpserit, aut in supra scripto episcopio consecrationem fecerit, nisi tuo fuerit consensu, aut aliquam rem ipsius episcopii minuere voluerit, sciat se judicio humilitatis nostrae per auctoritatem Dei omnipotentis, et beatorum apostolorum Petri et Pauli anathematis vinculo ligatum, et cum diabolo et omnibus impiis, quorum ignis non exstinguetur, et vermis non morietur, sine fine damnatum, nisi ad plenam emendationem festinare studuerit. Qui vero custos et observator exstiterit hujus nostri apostolici privilegii in omnibus benedictionis gratiam et misericordiam, vitamque aeternam a misericordissimo Domino nostro, consequi mereatur in saecula saeculorum. Amen.

Scriptum per manus Stephani notarii et scriniarii sacri Lateranensis palatii in mense Junio, et indictione quinta.

Bene valete.

XII. Joannes XVIII privilegia monasterii Floriacensis propugnat. (Circa annum 1008.)[ Gall. Christ. t. VIII, p. 18, ex biblioth. Vatic.]

JOANNES, servus servorum Dei, praecellentissimo Francorum regi ROBERTO ecclesiastici honoris vigorem . . . . . . . .

Olim fama vulgante vestram, praecellentissime regum, ecclesiasticum honorem comperimus diligere atque tenere excellentiam; ex qua re necesse est ut, si aliarum ecclesiarum honor a vobis excolitur eam quae omnium caput est tanto amplius honoretis, quanto constat reliquas ab ipsa exordium sumpsisse. Comperimus autem quosdam episcopos vestri regni auctoritatem sedis apostolicae, quam in Romana urbe beatus Petrus suis tribuit successoribus, adeo contemptui habere ut nullatenus se observaturos dicant. Quam contumaciam in Transalpinis nos audientes fore episcopis, et minime credentes, misimus fratrem et coepiscopum nostrum Bip. antistitem, ut rei veritatem agnosceret, qui se quidem a vobis honorifice susceptum, et diu humanissime tractatum asseruit, dum in sui praesentia auctoritatem sanctae Romanae Ecclesiae despici audivit. Nos ergo pro susceptione fratris vestrae excellentiae gratias agimus. Miramur autem vestram magnificentiam hoc potuisse perpeti, ut in vestra praesentia, nam ibi, sicuti comperimus, praesens eratis, sancta Romana despiceretur Ecclesia. Sed quia hoc vobis displicuisse nunc usque dissimulastis, hortamur vestram excellentiam ut de caetero non taceatis, quinimo regia potestate decreta apostolicae sedis inconvulsa manere faciatis. Nam, ut nobis relatum est, memorati episcopi privilegia, quae sancti praedecessores nostri regno concesserunt, destruere conantur: quae res nos graviter constristat; quia si nos statuta antecessorum nostrorum non servamus, nec nostra servari confidimus. Proinde per omnipotentiam Domini, auctoritate quoque B. Petri principis apostolorum et nostra, hortamur atque praecipimus ut auctores hujus praesumptionis in proximo Pascha ad nos venire faciatis. Sunt autem Leterius pseudoarchiepiscopus Senonum, et ejus Aurelianensis suffraganeus Fulcho, qui in tantam prorupit proterviam, ut Gauzlino abbati monasterii S. Benedicti praeciperet privilegia a sede apostolica suo monasterio collata igne cremare. Volumus autem ipsum abbatem pariter advenire, ut apud sanctam, cui Deo licet concedenti indignus praesum, sedem coram finiatur controversia, et contemptor S. Petri digna plectatur poena. Qui vero tua amantissima admonitione spreta, vel imperio spreto, ad sanctum Petrum et ad nos venire despexerit nisi corporis infirmitas eum gravaverit, a divinis se alienum mysteriis ex Dei et nostra sciat existere sententia. Cujus aegritudinis modum tuae excellentiae litterae regali sigillo signatae nostrae indicare curabunt sollicitudini. Vestri itaque honoris magnitudo nostra studeat adimplere monita, et eos qui sedem apostolicam appellaverunt, nulla sinat ab adversariis rerum suarum pati dispendia, ne, si, quod absit! aliter quam mandamus actum fuerit, non solum contumacibus, verum omni vestro regno anathematis invehatur censura. Sempiternus Deus sua vos protectione custodiat, et post longa temporalis regni curricula ad regna perducat aeterna. Amen.

XIII. Joannis XVIII papae privilegium pro monasterio Bellilocensi. (Anno 1004-1009.)[ Gall. Christ., ed. 1, t. IV, p. 151.]

JOANNES episcopus, servus servorum Dei, omnibus regibus, episcopis, ducibus, comitibus atque nobilibus populis Francorum, praesentibus et futuris, sanctae fidei in Christo pacem et apostolicam benedictionem.

Sancta apostolica sedes, Romana scilicet Ecclesia, quia a beatissimo principe apostolorum capite Petro obtinet Ecclesiarum sua sanctae auctoritatis robore ligandi solvendique potestate, membra supposita pie studet fulcire, et loca sacri cultus ubi videt nutantia solidare, solidata confirmare, quatenus ecclesiasticus status dispensante Deo sanctae fidei et religionis morem cum pace exsequatur, et ab ejus laceratione pravi homines terreantur. Quapropter notum sit vestrae sublimitati, quia nobilissimus atque strenuissimus comes Fulco innotuit nobis, se quoddam monasterium in nomine et honore sanctae et individuae Trinitatis, Patris, et Filii, et Spiritus sancti, atque similiter in honore coelestium agminum super quae Deus assidet, hoc est Cherubim et Seraphim, a fundamentis construxisse pro suae animae redemptione. Cui monasterio privilegium sanctae apostolicae auctoritatis contra improbitates malorum perenne munimen exposcit. Ita quae ipse pro amore Dei eidem loco contulit, atque confirmando delegavit, nullus temerator, nulla nobilis seu ignobilis persona minuere praesumat. Est autem monasterium praedictum situm in pago Turonico, juxta flumen qui vocatur Andria, in prospectu castelli qui dicitur Locas, ipsum denique locum sub tuitione et defensione sanctorum apostolorum Petri et Pauli, successorumque nostrorum hujus sanctae sedis pontificum humiliter deprecando et commendando posuit, ut nullius dominatio regis et principis seu archiepiscopi et episcopi, aut cujuscunque dignitatis personae praefatum monasterium inquietare, vel disturbare, seu minuere audeat, neque de terris, aquis, vineis, pratis, silvis, molendinis, villis, villarumque redditibus, servis et ancillis, ecclesiis, vel de iis omnibus quae ad praesens ipse comes concessit, seu quae concedere debet, aut a fidelibus ipsi loco dabuntur, quisquam cupiditate impulsus auferre praesumat; quod ista sancta apostolica nostraque auctoritate statuimus, et in perpetuum confirmatum esse volumus, ut quicunque de his quae supradicta sunt in aliquo temerator exstiterit, et contra hanc nostram sanctionem, nostrique juris defensionem venire tentaverit, ex auctoritate Patris, et Filii, et Spiritus sancti, simulque beati Petri apostolorum principis, et Pauli gentium doctoris, quibus ligandi et solvendi in coelo et in terra potestas concessa est, nostra etiam pastorali sententia excommunicatus, atque perpetuo vinculo anathematis innodatus, et cum Juda Domini nostri traditore, et diabolo, infernalibus poenis damnatus permaneat, nisi ad satisfactionem et congruam emendationem venerit. Statuimus autem eidem monasterio apostolicae auctoritatis privilegium, ut nullo modo ab ullo archiepiscopo vel episcopo sententiam excommunicationis sustineat, neque pro aliquo jure, nec ordinatione quamcunque molestiam ab eisdem episcopis cogatur sustinere, ut sit quietus idem locus, sub jure et defensione beatorum apostolorum Petri et Pauli, et pontificum suae sedis hujus in perpetuum. Quod si aliquis rebellis contra hanc nostram auctoritatem, scilicet archiepiscopus vel episcopus quicunque, ipsum locum excommunicare voluerit, ipse sit excommunicatus, et locus iste absolutus, in aeternum et in saeculum saeculi. Amen.

XIV. Joannis XVIII privilegium pro monasterio S. Victoris Massiliensis. (Circa annum 1009.)MARINI, Papiri diplom., I, 64.]

JOANNES episcopus, servus servorum Dei, GIFREDO venerabili abbati et omnibus fratribus de monasterio S. Victoris dilectissimis filiis nostris spiritualibus salutem et gratiam, insuper et benedictionem apostolicam.

Consuetudo fuit nostrorum antecessorum pontificum subvenire omnibus ad se propter bonum opus convenientibus: illam quoque bonam consuetudinem, quam in illis audiendo, videndo cognovimus; cum omni devotionis studio conservare debemus, ut agnoscens nos Dominus suum velle perficere, reddat nobis vicissitudinem cum ab hac praesenti vita nos subtraxerit. Voluimus itaque ut monasterium S. Victoris cum omnibus monachis, et reliquis Deo servientibus ibidem permanentibus, semper honorabiliter permaneat, ita ut omnia sua, quae eidem monasterio pertinent, quiete et pacifice teneat. Cellas quoque sibi subjectas, cortes et villas, et reliqua loca sibi pertinentia per apostolicam auctoritatem ei confirmamus, amodo et usque in perpetuum, ita ut nulla magna parvaque persona audeat unquam aliquam molestiam inferre ex omnibus quae pertinent praedicto monasterio; et qui inferre praesumpserit, ex auctoritate omnipotentis Dei, et beati Petri apostoli, et nostra sciat se esse excommunicatum et maledictum, et insuper a communione et ab Ecclesia separatum, et cum Juda et diabolo in atrocissimis poenis perpetualiter damnatum. Joannes sanctae catholicae et apostolicae Ecclesiae apostolicus praesul hoc dedit privilegium, ut nullus metropolitanorum, nullus episcoporum, nullus comes, nec vicecomes, nec ulla magna parvaque persona aliquid audeat auferre de rebus monasterii S. Victoris, nec ullum judicium nec placitum audeat facere nec tenere, nec infra monasterium, nec in totam terram S. Victoris, quae hodie habet et in antea habebit, nec ullus abbas jam introeat in monasterio, nisi quem omnis congregatio elegerit. Et qui hoc privilegium infringere voluerit, non valeat, sed componat in vinculo auri optimi libras centum. Insuper iram omnipotentis Dei incurrat, et sit excommunicatus ex auctoritate sancti Petri apostoli, et nostra, et sanctorum trecentorum Patrum, et hoc privilegium firmum et stabile permaneat.

+ Bene valete.

+ Petrus scriniarius scripsit.