Epistolae et privilegia (Calixtus II)

by Calixtus II

Calixtus II

Epistolae et privilegia

saeculo XI

editio: Migne 1854
fons: Corpus Corporum

CalIi.EpEtPr24 163 Calixtus II Parisiis J. P. Migne 1854 early modern edition, no apparatus this file was encoded in TEI xml for the University of Zurich's Corpus Corporum project (www.mlat.uzh.ch) by Ph. Roelli in 2013 Classical Latin orthography latin

- I. Ad Adalbertum Moguntinum archiepiscopum. - De sui creatione. (Anno...

- II. Ad D[idacum] episcopum Compostellanum. - Robertum Franciscum, levirum suum,...

- III. Ecclesiae S. Antonii consecratio. (Anno 1119, Mart. 20.)[ Acta...

- IV. Ad Bernardum Ausciensem archiepiscopum. - Concedit ut mortuorum corpora...

- V. Ad Fridericum archiepiscopum Coloniensem. - Significat ei concilium in...

- VI. Clero et populo Lucensi praecipit ne vexari fratres S....

- VII. Ad Franconem Trenorciensem abbatem. - Privilegium Trenorciense. (Anno 1119,...

- VIII. Privilegium pro monasterio de Valle (dioec. Vesontion. ). (Anno...

- IX. Bulla apostolica qua capitulum Brivatense declaratur Romanae Ecclesiae immediate...

- X. Bulla pro monasterio S. Blasii. (Anno 1119, Iun. 18.)[NEUGART,...

- XI. Xenodochii Hierosolymitani privilegia et possessiones confirmat. (Anno 1119, Iun....

- XII. Bulla pro monasterio B. Mariae Electensis. (Anno 1119, Iun....

- XIII. Monasterii S. Aegidii iura ac bona confirmat. (Anno 1119,...

- XIV. Pro eodem monasterio. (Anno 1119, Iun. 28.)[ Hist. de...

- XV. Ad canonicos Bisuntinae ecclesiae S. Ioannis. - Litigantes S....

- XVI. Ad R. Massiliensem abbatem. - Permittit ei et fratribus...

- XVII. Excerptum bullae datae in gratiam monasterii S. Mariae Soricinensis....

- XVIII. Ecclesia S. Polycarpi confirmatur monasterio Electi. (Anno 1119, Iul....

- XIX. Ad Didacum episcopum Compostellanum. - Concilio « in festivitate...

- XX. Bulla de dono ecclesiae Sanctae Liberatae facto Stephano abbati...

- XXI. Epistola synodalis Calixti, Tolosano concilio praesidentis, qua cella S....

- XXII. Ad B. praepositum clerum et populum Hildesheimensem. (Anno 1119,...

- XXIII. Berengario abbati monasterii Crassensis in Septimania eiusque successoribus ecclesiam...

- XXIV. Ad illustrem feminam Iussolinam et filios eius, eiusdem argumenti...

- XXV. Bulla pro Geraldo priore Cadurcensis beati protomartyris Stephani ecclesiae....

- XXVI. Ad Henricum Anglorum regem pro controversia de primatu Eboracensis...

- XXVII. Ad Herveum abbatem Rotonensis monasterii. - Kemperlegiensibus ablatam de...

- XXVIII. Bulla pro Guidone abbate Turturiaci. (Anno 1119, Aug. 5.)[...

- XXIX. Excerptum bullae Calixti papae II, pro SS. Trinit. Pictav....

- XXX. Bulla pro coenobio Sancti Vincentii Silvanectensis. (Anno 1119, Sept....

- XXXI. Ad [Turgidum] Abrincensem et [Hildebertum] Cenomanensem episcopos, etc. -...

- XXXII. Parthenonis S. Mariae Fontis Ebraldi possessiones et privilegia confirmat....

- XXXIII. * Monasterii SS. Petri et Pauli et S. Gisleni...

- XXXIV. Monasterii Vindocinensis privilegia confirmat. (Anno 1119, Oct. 8.)[MANSI, Concil.,...

- XXXV. Privilegium pro abbatia Sancti Dionysii, prope Parisios. (Anno 1119,...

- XXXVI. Recenset atque confirmat possessiones abbatiae Burburgensis, monialium nobilium Ord....

- XXXVII. Ad Codebaldum episcopum Ultraiectensem. - Mitram episcopalem ei tribuit....

- XXXVIII. Monasterii Marbacensis protectionem suscipit et privilegia confirmat. (Anno 1119,...

- XXXIX. Ecclesiae S. Martini Turonensis privilegia confirmat. (Anno 1119, Oct....

- XL. Monasterii S. Bertini Sithiensis libertatem et privilegia confirmat. Anno...

- XLI. Ecclesiae Cameracensis privilegia confirmat. (Anno 1119, Oct. 31.)[ Mémoire...

- XLII. Ad clerum et populum Hildesheimensem. (Anno 1119, Oct. 31.)[Edidit...

- XLIII. G[isleberto] archiepiscopo Turonensi mandat ut litteras sequentes ad [Henricum]...

- XLIV. Ad Henricum Anglorum regem. (Anno 1119, Oct.-Nov.) Monastic. Anglic....

- XLV. Bulla de privilegiis monasterii Sanctae Mariae Iosaphat in dioecesi...

- XLVI. Decretum a Gaufrido episcopo Carnot. adversus Simoniam latum confirmat....

- XLVII. Monasterium Springirsbacense et eius discipli tam confirmat. (Anno 1119,...

- XLVIII. Ad Morvanum Venetensem et Brictium Nannetensem episcopos. - Ut...

- XLIX. Monasterii S. Remigii Remensis privilegia confirmat. (Anno 1119, Nov....

- L. Abbatiae S. Amandi seu Elnonensis, ordinis Sancti Benedicti privilegia...

- LI. Radulfum Dunelmensem, R[adulfum] Orcadensem, Ioannem Glascuensem et universos per...

- LII. Litterae Norwegiae regibus porrectae pro admissione Radulphi Orcadensium episcopi....

- LIII. Monasterii S. Martini de Campis Parisiensis possessiones et privilegia...

- LIV. Bulla pro Pacano abbate et monachis B. Mariae Stampensis....

- LV. Ad Iosceranum Lingonensem episcopum. - Iudicem eum constituit controversiae,...

- LVI. Ad monachos S. Viventii de Verzeio. - Iubet sub...

- LVII. B[enedictum] episcopum Lucensem rogat ut homines ad sese venientes...

- LVIII. Ad Stephanum abbatem Cisterciensem. - Cisterciensis monasterii capitula confirmat....

- LIX. Brunonem archiepiscopum Trevirensem liberum declarat ab omni potestate legati,...

- LX. Brunoni archiepiscopo metropolitanum ius aliaque prisca ornamenta constabilit. (Anno...

- LXI. * Hospitalem domum a Brunone, archiepiscopo Trevirensi, conditam Confluentiae...

- LXII. Ad Vol[ricum] Constantiensem episcopum. - Ut Schafhusensibus restituat praedium...

- LXIII. Privilegium pro monasterio S. Salvatoris Schaffnaburgensis. (Anno 1120, Ian....

- LXIV. Ad Hugonem Antissiodorensem episcopum. - Facultatem ei tribuit conferendi...

- LXV. Privilegium Calixti papae, quo confirmatur decretum concilii Bellovacensis de...

- LXVI. Monasterii Vizeliacensis immunitatem et possessiones confirmat. (Anno 1120, Ian....

- LXVII. Ad B[erardum] Matisconensem et G[ualterium] Cabilonensem episcopos. - Significat...

- LXVIII Ad canonicos Matisconenses. - Adversus vastatores villae de Monte...

- LXIX. A[delberto] abbati Schafhusensi significat se monasterii tutelam suscepisse. (Anno...

- LXX. Parthenonis Pulchriloci privilegia confirmat. (Anno 1120, Ian. 23.)[DE LA...

- LXXI. Ad Marbodum episcopum Redonensem. - De sententia excommunicationis prolata...

- LXXII. Privilegium pro monasterio S. Mariae Bonaevallis. (Anno 1120, Febr....

- LXXIII. Ad Umbaldum archiepiscopum Lugdunensem. - Adversus vastatores villae de...

- LXXIV. Bulla pro monasterio Sancti Cucuphatis in regione Vallensi. (Anno...

- LXXV. Ecclesiae S. Ioannis Vesontionensis canonicorum bona et privilegia confirmat....

- LXXVI. Ad Arelatensem, Aquensem et Ebredunensem archiepiscopos et caeteros episcopus...

- LXXVII Privilegium pro monasterio Cluniacensi. (Anno 1120, Febr. 22.)[MANSI, Concil....

- LXXVIII Ad canonicos Viennenses. - Antiqua Viennensis Ecclesiae privilegia confirmat....

- LXXIX. Ecclesiae Compostellanae metropolitanam Ecclesiae Emeritanae dignitatem delegat. (Anno 1120,...

- LXXX. Episcopis, abbatibus, clericis, etc., per Emeritanam et Bracarensem provincias...

- LXXXI. Speciales litterae ad Compostellanum archiepiscopum. (Anno 1120, Feb. 27.)[FLOREZ,...

- LXXXII. G[undisalvum] Colimbriensem et I[eronymum] Salmanticensem episcopos, iubet metropolitae Didaco...

- LXXXIII. * Ecclesiae Portugalensis protectionem suscipit possessionesque confirmat. (Anno 1120,...

- LXXXIV. Ad episcopos, principes, comites, milites et caeteros fideles per...

- LXXXV. Ad Pelagium Bracarensem episcopum. (Anno 1120, Mart. 5.)[D. Rodrigue...

- LXXXVI. Privilegium pro ecclesia S. Mariae Magdalenae Vesontionensis. (Anno 1120,...

- LXXXVII. Canonicae ad Plebem martyrum (Ulciensis) disciplinam, possessiones, privilegia confirmat....

- LXXXVIII. * Ad Amedeum episcopum Maurianensem. - Praecipit ut ecclesiam...

- LXXXIX. Ecclesiae S. Ioannis Modoetiensis possessiones confirmat. (Anno 1120, April....

- XC. Monasterii Sancti Salvatoris Papiensis bona et iura quaecunque confirmat....

- XCI. * Monasterii S. Pauli de Argon patrocinium suscipit, et...

- XCII. Ecclesiae S. Evasii Casalensis privilegia et possessiones confirmat. (Anno...

- XCIII. Oberto episcopo Cremonensi et eius successoribus concedit ius abbatum...

- XCIV. * Monasterii S. Saturnini Caralitani possessiones confirmat. (Anno 1120,...

- XCV Volaterris ecclesiam cathedralem dedicat. (Anno 1120, Maii 20.)[UGHELLI, Italia...

- XCVI. Ad Ioannem priorem Camaldulensem. - Privilegium monasterii Sextensis. (Anno...

- XCVII. Bulla pro monasterio S. Mariae de Morrona, eiusque abbate...

- XCVIII Ad Stephanum camerarium, legatum suum (Treviris morantem). - De...

- XCIX - C. Donationes omnes, a Gunnario eiusque uxore factas...

- CI. Ad Gunnarium nobilem virum (Anno 1120, Aug. 10.)[GATTULA, Hist....

- CII. Rogerio Volaterrano episcopo mandat ut tueatur possessiones monasterio Casinensi...

- CIII. Ecclesiam Aversanam manere Romanae Ecclesiae suffraganeam iubet, petente Roberto...

- CIV. * Geraldum archiepiscopum Ragusinum consecrat pallioque donat, et Ecclesiae...

- CV. * Episcopis Dalmatiae superioris, seu Diocleae, praecipit ut metropolitae,...

- CVI. Bulla pro monasterio Vulturnensi. (Anno 1120, Oct. 10.)[MABILL., Annal....

- CVII. Ad episcopos et alios fideles provinciarum Bituricensis, Burdegalensis, Auscitanae,...

- CVIII Monasterium S. Sophiae Beneventanum tuendum suscipit et bona iuraque...

- CIX [Alpheradae] abbatissae parthenonis S. Mariae Capuani- praecipit ut «...

- CX. * Eremi Turritam privilegia confirmat. (Anno 1120, Dec. 1.)

- CXI. Ad Wulgrinum archiepiscopum Bituricensem. - De expulsione monialium a...

- CXII. * Clericis S. Mariae Secusiensis, proposita excommunicatione, praecipit ut...

- CXIII. Ad Pontium Cluniacensem abbatem. - Ecclesiam S. Theodori attribuit...

- CXIV. Ad Didacum archiepiscopum Compostellanum, Ecclesiae Romanae legatum. (Anno 1120,...

- CXV. Bulla pro monasterio SS. apostolorum Petri et Pauli Cantuariensi....

- CXVI. Ad [Radulfum] archiepiscopum Cantuariensem. (Anno 1120.)[ Ibid. ]

- CXVII. Petente Pontio abbate Cluniacensi, parthenonis Marciniacensis protectionem suscipit. (Anno...

- CXVIII. Archiepiscopis Pisanis adimit ius consecrandi episcopos Corsicanos. (Anno 1121,...

- CXIX. Canonicorum S. Laurentii Ianuensis possessiones confirmat. (Anno 1121, Ian....

- CXX. * Umebaldi archiepiscopi Lugdunensis primatum confirmat. (Anno 1121, Ian....

- CXXI. * Ecclesiae Ravennatis iura confirmat. (Anno 1121, Ian. 7.)

- CXXII. Bulla de erectione seu restitutione episcopatus apud Tres Tabernas...

- CXXIII. Monasterii SS. Philippi et Iacobi et S. Walburgae in...

- CXXIV. Ad Widonem episcopum Curiensem. (Anno 1121, Febr. 4.)[BORGIA, Breve...

- CXXV. Monasterio Affligemensi asserit ecclesiam Bornhemiensem. (Anno 1121, Febr. 11.)[COCQUELINES,...

- CXXVI. Episcopatus Mutinensis fines, ecclesiaeque bona, petente Dodone episcopo, confirmat....

- CXXVII. Ad A. priorem S. Frigdiani Lucensis. (Anno 1121, Mart....

- CXXVIII. Monasterii S. Clementis Piscariensis possessiones et privilegia confirmat. (Anno...

- CXXIX. Ad Ottonem de Castro Iringi. - Aedificandae ecclesiae ac...

- CXXX. Ecclesiae S. Mariae et S. Walburgis Furnensis tutelam suscipit,...

- CXXXI. Ad omnes fideles. - Nuntiat Sutrium urbem tandiu obsessam...

- CXXXII. Ad canonicos regulares Bergtestadenses. - Eorum institutum approbat. (Anno...

- CXXXIII. Ad Franconem Trenorciensem abbatem. - Privilegium immunitatis. (Anno 1121,...

- CXXXIV. Ad eumdem. - Aliud privilegium. (Anno 1121, Maii 18.)[...

- CXXXV. Galterum episcopum Magalonensem, iam « Augusto praeterito » per...

- CXXXVI. Canonicorum Veronensium iura et bona confirmat. (Anno 1121, Iun....

- CXXXVII. Ad D[idacum] archiepiscopum Compostellanum. - De episcopis suspensis quia...

- CXXXVIII. D [idaco] archiepiscopo Compostellano scribit, Giraldi, qui consanguineam prioris...

- CXXXIX. Ad Attonem Arelatensem, Fulconem Aquensem, archiepiscopos, et caeteros per...

- CXL. Ad Uzeticensem, Tolosanum et Nemausensem episcopos. - Ut Ildefonsum...

- CXLI. Ad Raimundum de Baucio, Guillelmum de Sabrano, Elesiarium de...

- CXLII. Ad burgenses monasterii S. Aegidii. - Absolvit eos a...

- CXLIII. Ad Ildefonsum comitem Tolosanum. - Iubet, sub poena excommunicationis...

- CXLIV. Pelagio archiepiscopo Bracarensi praecipit « ut honorem B. Iacobi...

- CXLV. *[ Alpheradam] parthenonis S. Mariae Capuani abbatissam reprehendit quod,...

- CXLVI. D[idaco] archiepiscopo Compostellano Guidonem militem ad S. Iacobum iter...

- CXLVII. De confirmatione canonicorum regularium ecclesiae S. Sepulcri Hierosolumitanae et...

- CXLVIII. Archiepiscopo Caesariensi et caeteris episcopis, abbatibus, etc., per Hierosolymitanam...

- CXLIX. Ad Guarmundum patriarcham Hierosolymitanum. (Anno 1121, Iul. 6.)[ROZIÈRE, ibid.,...

- CL. Marco clerico Veneto scribit ex P[etri] episcopi Portuensis, legati...

- CLI. Ad Berengarium Narbonensem archiepiscopum et suffraganeos eius. - Moneant...

- CLII. B[osoni] apostolicae sedis legato mandat hortetur Urracam reginam, Ildefonsi...

- CLIII. Ad Toletanum archiepiscopum de eodem. (Anno 1121, Oct. 7.)[FLOREZ,...

- CLIV. Archiepiscopos et episcopos Hispaniae certiores facit de superioribus ad...

- CLV. Ad reginam de eodem. (Anno 1121, Oct. 7.)[FLOREZ, ibid.,...

- CLVI. Ad regem Ildefonsum de eodem. (Anno 1121, Oct. 7.)[FLOREZ,...

- CLVII. Ad Bernardum Toletanum primatem. - Iura primatus Toletani. (Anno...

- CLVIII. Ad eumdem. - Eiusdem argumenti. (Anno 1121, Nov. 3.)[MANSI,...

- CLIX. Ad Ovetensem et Legionensem episcopos. - Ut Toletano primati...

- CLX. Ad episcopus, abbates, et caeteros in Hispania. - Ut...

- CLXI. Ludovici Francorum regis rogatu, Noviomensis et Tornacensis episcopatuum unitatem...

- CLXII. Ecclesiae Miletensis privilegia, petente Gaufrido episcopo, confirmat. (Anno 1121,...

- CLXIII. Ad universos fideles. (Anno 1121, Dec. 28.)[UGHELLI, Italia sacra,...

- CLXIV. Ad Alexandrum regem Scotiae. - Quod ipse et episcopi...

- CLXV. Ad I[oannem] episcopum Glascuensem. (Anno 1122, Ian. 15.)[ Monastic....

- CLXVI. Ad episcopos Scotiae. - Quod obediant metropolitano suo, Eborum...

- CLXVII. Privilegium pro abbatia S. Germani a Pratis. (Anno 1122,...

- CLXVIII. Ad Heinricum V imperatorem. (Anno 1122, Febr. 19.)[NEUGART, Cod....

- CLXIX. Privilegium pro monasterio S. Petri Mellicensis. (Anno 1122, Mart....

- CLXX. Ad Ansericum archiepiscopum et canonicos Bisuntinos. - Privilegium maternitatis...

- CLXXI. Mundiburdium papale concessum monasterio Reichenbacensi. (Anno 1122, Mart. 24.)[RIED,...

- CLXXII. Privilegium pro monasterio Zwifaltensi. (Anno 1122, Mart. 24.)[PETRUS, Suevia...

- CLXXIII. Monasterium SS. Petri et Pauli Echenbrunnense confirmat. (Anno 1122....

- CLXXIV. Privilegium pro monasterio S. Mariae Godesavensi. (Anno 1122, Mart....

- CLXXV. Monasterii S. Salvatoris Milstadensis protectionem suscipit iuraque confirmat. (Anno...

- CLXXVI. Ecclesiae Lucensis privilegia quaedam, rogante Benedicto episcopo, corroborat. (Anno...

- CLXXVII. Privilegium pro monasterio S. Mariae Prataliensi. (Anno 1122, Maii...

- CLXXVIII. Monasterii Salvatoris et S. Bonifacii Fuldensis possessiones ac privilegia...

- CLXXIX. Monasterio S. Remigii Remensi matricem S. Martini ecclesiam cum...

- CLXXX. Ad R[odulfum] archiepiscopum Remensem. - De vitanda Simonia in...

- CLXXXI. Ottonem, comitem palatinum, collaudat quod in exercitu regis, cum...

- CLXXXII. Archiepiscopum Dolensem eiusque suffraganeos atque alios Ecclesiarum praelatos per...

- CLXXXIII. * Raynulfo comiti sub excommunicationis poena praecipit ut intra...

- CLXXXIV. Ottoni archiepiscopo et clero populoque Capuano interdictum Cinglensi ecclesiae...

- CLXXXV. Privilegium pro monasterio Casinensi. (Anno 1122, Sept. 16.)[GATTULA, Hist....

- CLXXXVI. Bulla pro monasterio S. Salvatoris Leutevensis. (Anno 1122, Sept....

- CLXXXVII. * T[arasiae], reginae Portugalensi preacipit ut, quem ceperit, Pelagium,...

- CLXXXVIII. D[idaco] archiepiscopo Compostellano mandat hortetur T[arasiam] reginam Portugalensem, ut...

- CLXXXIX. Petro creato abbati Cluniacensi gratulatur. (Anno 1122, Oct. 21.)[MABILLON,...

- CXC. Ad Cluniacenses. - Petrum electum abbatem probat. (Anno 1122,...

- CXCI. Ad canonicos regulares Bernriedenses. - Eorum institutum approbat. (Anno...

- CXCII. Monasterii S. Eustachii de Nerresta iure omnia et privilegia...

- CXCIII. Heinrico imperatori gratulatur quod tandem ad Ecclesiae gremium redierit....

- CXCIV. * Monasterii S. Mariae Pineroliensis possessiones quasdam confirmat. (Anno...

- CXCV. * Privilegium pro eodem monasterio. (Anno 1122, Dec. 28.)

- CXCVI. *[ Ottoni] archiepiscopo Capuano mandat ut a clericis qui...

- CXCVII. Ad Berengarium Foroiuliensem episcopum. - Adversus vastatores cuiusdam villae...

- CXCVIII. * Xenodochii S. Ioannis Hierosolymitani possessiones et privilegia confirmat....

- CXCIX. * Monachos Casinenses hortatur ut Oderisio electo abbati pareant....

- CC. Monasterii Sanctae Eupnemiae Brixiensis bona et iura enumerat, et...

- CCI. Frederici archipresbyteri et canonicorum Carpensium iura omnia ac privilegia...

- CCII. Confirmatio privilegiorum ecclesiae S. Rudperti Salzburgensis. (Anno 1123, Febr....

- CCIII. Praedium Wilzaccarae, cum ecclesia Sancti Caesarii in agro Mutinensi,...

- CCIV. Privilegium pro abbatia S. Mariae Vangadiciensi. (Anno 1123, Mart....

- CCV. Ad D[idacum] archiepiscopum Compostellanum. (Anno 1123, Mart. 6.)[FLOREZ, Esp....

- CCVI. Canonicorum ecclesiae Cremonensis privilegia et bona confirmat. (Anno 1123,...

- CCVII. * Monasterii Lenensis tutelam suscipit, bonaque ac privilegia confirmat....

- CCVIII. Privilegium pro ecclesia B. Mariae Blesensis. (Anno 1123, Mart....

- CCIX. Privilegium pro monasterio Usinnhovensi. (Anno 1123, Mart. 26.)[ Monumenta...

- CCX. In generali concilio Conradum, olim episcopum Constantiensem, sanctorum ordinibus...

- CCXI. Ad Girbertum episcopum Parisiensem. - Ut omnes clerici et...

- CCXII. Monasterii S. Bertini Sithiensis tutelam suscipit et privilegia confirmat....

- CCXIII. Ad Ioannem, Morinensium praesulem. Anno 1123, Mart. 30.[ Ibid.,...

- CCXIV. Monasterio S. Crucis Burdigalensi ecclesiam S. Macarii asserit. (Anno...

- CCXV. Ad populum et clerum Augustensem. (Anno 1123, Mart. 31.)[KHAMM,...

- CCXVI. Ecclesiae Monopolitanae libertatem et possessiones petente Nicolao episcopo, confirmat....

- CCXVII. Hamburgensibus commendat Adalberonem archiepiscopum a sese consecratum et pallio...

- CCXVIII. Confirmatio iurium omnium Ecclesiae Squillatinae. (Anno 1123, April. 2.)[COQUELINES,...

- CCXIX. Ad Antonium abbatem Senonensem. (Anno 1123, April. 2.)[ Gall....

- CCXX. Ad Ottonem Bambergensem episcopum, Pomeranorum apostolum. - De privilegiis...

- CCXXI. Privilegium pro monasterio S. Benedicti Cremensis. (Anno 1123, April....

- CCXXII. Parthenonem S. Salvatoris et S. Iuliae Brixiensem tuendum suscipit...

- CCXXIII. Privilegium pro ecclesia S. Deodati. (Anno 1123, April. 3.)[...

- CCXXIV. * Monasterio S. Gisleni asserit altaria nonnulla a Burcardo,...

- CCXXV. Bulla pro Alberone archidiacono et thesaurario Metensis ecclesiae Sancti...

- CCXXVI. Ad canonicos Bisuntinos S. Ioannis. - Componit controversias inter...

- CCXXVII. Ecclesiae Pisanae de consecratione episcoporum Corsicanorum privilegium testatur ultimo...

- CCXXVIII. Ad Petrum Segoviensem episcopum. - Pristina Ecclesiae eius, Saracenis...

- CCXXIX. Privilegium pro Sancti Victoris Massiliensis monasterio. (Anno 1123, April...

- CCXXX. Privilegium pro Ecclesia Papiensi. (Anno 1123, April. 15.)[SPELTA, Historia...

- CCXXXI. * Amedeo episcopo Maurianensi praeposituram ecclesiae S. Mariae Secusiensis...

- CCXXXII. Monasterii S. Georgii Veneti libertatem, privilegia, possessiones confirmat, imposito...

- CCXXXIII. Monasterium S. Mariae Glastoniensis dioecesis sub protectione sedis apostolicae...

- CCXXXIV. Monasterii Omnium Sanctorum Barensis possessiones, libertatem, privilegia confirmat. (Anno...

- CCXXXV. Ad Ludovicum Francorum regem. - Commendat P[etrum] cardinalem, legatum...

- CCXXXVI. Richardo, praeposito Springirsbacensi, et eius fratribus privilegia quaedam tribuit....

- CCXXXVII. Ad suffraganeos episcopos et abbates provinciae Bisuntinae. - Significat...

- CCXXXVIII. Ad episcopos Hispanos, abbates ac praepositos per Emeritanam et...

- CCXXXIX. Ad omnes episcopos, etc., per Europam dispersos. (Intra 1119-1124.)[ECCARD,...

- CCXL. Ad Pelagium Bracarensem episcopum. - De privilegiis eiusdem Ecclesiae....

- CCXLI. Bulla pro Ecclesia Barbastrensi. (Intra 1119-1124.)[AYNSA, Fundacion de Huesca,...

- CCXLII. Ad episcopum Pampilonensem. (Intra 1119-1124.)[AYNSA, Fundacion, excelencias, grandezas y...

- CCXLIII. Benedicto, episcopo Lucensi, pallii usum concedit. (Intra 1119-1124.)[UGHELLI, Italia...

- CCXLIV. Privilegium pro monasterio Andrensi. (Intra 1119-1124.)[D' ACHERY, Spicil., II,...

- CCXLV. Ad A. priorem et fratres S. Frigdiani Lucensis. (Intra...

- CCXLVI. B[erardo], episcopo Matisconensi officium episcopate interdicit donec ab iniuriis...

- CCXLVII. E. [leg. C., i. e. CONRADO] archiepiscopo Salsburgense commendat...

- CCXLVIII. Omnibus in ecclesia Compsana sepeliendis peccatorum absolutionem concedit. (Intra...

- CCXLIX. Ad universos reges, comites et principes. - Hortatur ut...

- CCL. Ad Goffridum abbatem Vindocinensem. - Rata habet privilegia omnia...

- CCLI. Ad Attonem Arelatensem archiepiscopum, Raimundum comitem Barcinonensem et Gaufredum...

- CCLII. Ad Galterium Magalonensem episcopum et alios. - Monachis S....

- CCLIII. Episcopo Rossellano praecipit ut vexare monasterium Alborense desistat. (Intra...

- CCLIV. Monasterii Hugeshoffen, a Wernhero comite de Ortenberg fundati, bona,...

- CCLV. Ad Ioannem episcopum Glascuensem. (Intra 1122-1124, Aug. 26.)[ Monastic....

- CCLVI. Ad. A. priorem S. Frigdiani et eius fratres. (Intra...

- CCLVII. Ludovico Francorum regi significat Robertum episcopum Atrebatensem, in generali...

- CCLVIII. Episcopum Rossellanum vituperat quod contra praeceptum suum iniurias monasterio...

- CCLIX. * Monachis Cluniacensibus praecipit ne amplius de Pontio cogitent....

- CCLX. Ecclesiae S. Ioannis [Vesontionensi] remissas a Raynaldo Burgundiae comite...

- CCLXI. Bulla pro confirmatione rerum ad ecclesiam Sanctae Mariae pertinentium....

- CCLXII. Inter Obertum episcopum Cremonensem et eius canonicos discordiam componit....

- CCLXIII. Privilegium pro coenobio Montis Angelorum. (Anno 1124, April. 5.)[...

- CCLXIV. Privilegium pro monasterio Bifurcensi. (Anno 1124, April. 11.)[MITTARELLI, Annal....

- CCLXV. Ad Ottonem Bambergensem episcopum. - De privilegiis Bambergensi Ecclesiae...

- CCLXVI. * Monasterii Dervensis privilegia confirmat. (Anno 1124, April. 13.)

- CCLXVII. Ad Iocerannum Lingonensem episcopum, etc. - Commendat Dervense monasterium,...

- CCLXVIII. * Ecclesiae S. Frigdiani Lucensis privilegia confirmat. (Anno 1124,...

- CCLXIX. Ad B[enedictum] episcopum et canonicos Ecclesiae Lucensis. (Anno 1124,...

- CCLXX. Didaco, archiepiscopo Compostellano, concedit ut Emeritana civitas Compostellanae civitati...

- CCLXXI. Ad episcopum Salmanticensem, de obedientia domino Compostellano exhibenda. (Anno...

- CCLXXII. Ad episcopum Colimbriensem, de obedientia domino Compostellano ut legato...

- CCLXXIII. Ad archiepiscopos caeterosque ecclesiasticos ordines per Galliam, Germaniam et...

- CCLXXIV. Ad Gaufridum Carnotensem, Ioannem Aurelianensem, et Stephanum Parisiensem episcopos....

- CCLXXV. Monasterii Rastedensis protectionem suscipit et eius bona ac privilegia...

- CCLXXVI. Privilegium pro monasterio S. Bertini Sithiensis. (Anno 1124, Oct....

- CCLXXVII. Monasterium S. Mariae Pomposianum tuendum suscipit eiusque bona ac...

- CCLXXVIII. Privilegium pro ecclesia Sancti Benigni Divionensis. (Anno 1124, Oct....

- CCLXXIX. Privilegium pro ecclesia S. Stephani Divionensis. (Anno 1124, Nov....

- CCLXXX. Monasterii S. Nicolai Buttenburgensis protectionem suscipit bonaque ac privilegia...

- CCLXXXI. * I[ordanum] principem Capuanum hortatur ne monasterii Casinensis terram...

- CCLXXXII. Ad Rustinum abbatem monasterii S. Blasii in Nigra Silva....

I. Ad Adalbertum Moguntinum archiepiscopum.--De sui creatione. (Anno 1119, Febr.)[MANSI, Concil. XXI, 190.] Dominus noster felicis memoriae Gelasius a Vienna discedens, injunxit mihi ut ad ejus praesentiam festinarem, postquam ipse Cluniacum pervenisset. Quod cum post dies aliquot implere satagerem, in itinere de ejus obitu mihi nuntiatum est. Ego, ut fratribus, qui cum domino eodem venerant, prout ratio exigebat, solatium exhiberem, Cluniacum cum gravi dolore perrexi. Dum autem super eorum consolatione attentius cogitarem, ipsi gravissimum mihi onus, et vires meas omnino transcendens, imposuerunt. Congregati namque in unum die altero post adventum meum episcopi, cardinales, et clerici, et laici Romanorum, invitum me penitusque renitentem in Romanae Ecclesiae pontificem Calixtum unanimiter assumpserunt.

II. Ad D[idacum] episcopum Compostellanum.--Robertum Franciscum, levirum suum, commendat. (Anno 1119, Mart. 2.)[FLOREZ, España sagrada, XX, 273.]

CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, ven. fratri D., Compostellano episcopo, salutem et apostolicam benedictionem

Hunc virum nobilem et familiarem nostrum pro quibusdam negotiis ad te direximus, quem rogamus ut honeste suscipias, et his quae tibi ex parte nostra dixerit fiducialiter acquiescas. Per ipsum etiam si Romanae Ecclesiae consilio vel auxilio indiges, nobis significare procures, quia nos te sicut filium in Christo charissimum et juvare et fovere, in quantum permiserit Dominus, parati sumus.

Dat. apud oppidum Cristam VI Non. Martii.

III. Ecclesiae S. Antonii consecratio. (Anno 1119, Mart. 20.)[ Acta sanctorum Bolland, tom. II Januarii, pag. 155.]

CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei.

Dominus noster Jesus Christus ante saecula permanens, unus cum Patre et Spiritu sancto Deus, in fine saeculorum, ex vera matre verus homo factus, omnibus in revera fide et digna operatione credentibus coelestis vitae aditum, humana mediante natura, aperire est dignatus. Qui etiam ad magnae indicium pietatis apostolis suis eadem qua et nos terrena materia creatis, nec ullius carnalis sapientiae vel dignitatis excellentia fultis ligandorum et solvendorum peccatorum potestatem concessit, B. Petro apostolo, in personam universalis Ecclesiae, ita inquiens: Tibi do claves regni coelorum, et quae ligaveris ligata sunt, et quae solveris soluta erunt. Cujus vices nos, licet indigni agentes ecclesiam beati confessoris Antonii corpore venerabilem, ad laudem et nomen sanctae et individuae Trinitatis, et honorem B. Mariae semper virginis, sub patrocinio tanti patroni, XIII Kal. Aprilis die consecravimus. Omnibus ergo ad eum spe impetrandae misericordiae confugientibus, salutem et apostolicam benedictionem remissionemque peccatorum, si ex corde poeniteant, auctoritate BB. Petri et Pauli apostolorum, exoptamus et concedimus. Invasorem autem et violatores coemeterii, sive rerum monachorum et clericorum in ea Deo servientium caeterorumque hominum ad eam pertinentium, ab omni Christianitate segregatos, sub anathematis excommunicationem ponimus, donec ad satisfactionem veniant et male pervasa restituant. Adfuit huic decreto laudator et confirmator Guigo Desiderii cum filiis suis, qui manu sua manui nostrae supposita jure sacramenti firmavit, quod in rebus monachorum vel clericorum ecclesiae nullam invasionem aut violentiam in reliquum exerceret: et si forte faceret, infra XIII dies admonitus emendaret, terminos coemeterii praefixos a se suisque inviolatos teneret.

Ostiensis episcopus; Joannes Cremensis, nostrique cardinales interfuere. G. prior, B. capellanus, D. canonicus Romonensis, etc. Soferde B. presbyter; Nantelmus, Gago, P. Provincialis, G. Rascas, cum caeteris clericis, sive laicis. Anno Domini millesimo centesimo decimo nono ab Incarnatione.

IV. Ad Bernardum Ausciensem archiepiscopum.--Concedit ut mortuorum corpora libere deinceps apud ecclesiam S. Mariae Ausciensem sepeliantur. (Anno 1119, April. 15.)[D. BOUQUET, Recueil, XIV, 322.] CALIXTUS, servus servorum Dei, venerabili fratri BERNARDO Ausciensi archiepiscopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Apostolicae sedis administratio, cui licet indigni largiente Domino deservimus, facit nos ecclesiis omnibus debitores. Idcirco petitioni tuae, frater in Christo charissime, annuendum censuimus, ut Ausciensi B. Mariae matrici Ecclesiae, cui Deo auctore praesides, liberam concesserimus in posterum sepulturam. Praesentis igitur decreti auctoritate statuimus ut mortuorum corpora libere deinceps apud eamdem B. Mariae matricem sepeliantur Ecclesiam. Siquidem beatissimus pater et magister noster papa Gregorius Joannem urbis veteris ( Orviette ) episcopum, quia in monasterio sepeliri mortuos prohibebat, horum exhibitione verborum corrigere procuravit. Ait enim: « Si ita est, a tali vos hortor immanitate recedere, et sepeliri mortuos ibidem vel celebrari missas, nulla ulterius habita contradictione, permittas: ne denuo querelam de his quae dicta sunt, Agapitus vir venerabilis ad me deponere compellatur. » Nemini ergo facultas sit vestram super hoc amodo Ecclesiam infestare; sed liberam habeat in posterum sepulturam, ut eorum qui illic sepeliri deliberaverint, devotioni et extremae voluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat. Si quis igitur, decreti hujus tenore cognito (quod absit), contraire tentaverit, honoris et officii periculum patiatur, aut excommunicationis ultione plectatur, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit.

Datum Anicii, per manum Chrysogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, VII Kalend. Maii, indict. XII, Dominicae Incarnat. anno 1120, pontificatus domni Calixti II papae anno I.

V. Ad Fridericum archiepiscopum Coloniensem.--Significat ei concilium in autumno Remis celebrandum pro felici Ecclesiae statu. (Anno 1119, April. 16.)[MARTEN., ampl. Collect. I, 631, ex ms. Colbertino.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri F[RIDERICO] Coloniensi archiepiscopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Quandiu mundi hujus pelagum navigamus, necesse est ut tempestates et collisiones flnctuum patiamur. Unde magnam nos oportet habere custodiam, ut commissi nobis navigii cursum sic, praestante Domino, dirigamus, quo ad quietis portum cum navis et. . . . . integritate pertingere valeamus. Esto igitur providens, frater charissime, atque sollicite, sicut coepisti, circumspice, quoniam praesto est Dominus Deus noster, qui ventis et mari potenter imperat, et subito tranquillum facit. Novimus quidem Domini et Ecclesiae inimicos adversus Ecclesiam posse latratus emittere; illud autem omnino nec divinis, nec humanis legibus reperitur, ut ab aliquo sedes apostolica judicetur, nedum ab illis qui Ecclesiae judicio condemnati sunt. Verumtamen ne populus Domini alicujus blanditiis, persuasionibus, fallaciis seducatur, si quis adversus Ecclesiam Dei se habere confidit, ad concilium quod in proximo autumno circa Remos per Dei gratiam celebraturi sumus accedat. Ibi enim magistri Ecclesiae viri religiosi et sapientes intererunt, ibi de statu Ecclesiae tractatus habebitur, ibi Ecclesiae status, cooperante Domino, consurget, et hostilis incursio destruetur, et ibi, praestante Domino, sufficiens dabitur cum Patrum auctoritate responsio. Constanter igitur age, strenue miles Christi, atque in propositi stadii certamine donec ad bravium pervenias, currere non desistas. Penitus etiam caveas ne pessima investitorum a tyranno illo putredine tua sinceritas contingatur. Pugnator enim fortis Dominus tecum est, neque nostrum tibi consilium et auxilium deerit, quod nobis misericordia divina contulerit.

Datum Anicii XVI Kalendas Maii.

VI. Clero et populo Lucensi praecipit ne vexari fratres S. Frigdiani patiuntur. (Anno 1119, Maii 1.)[BALUZ., Miscell. ed. Mansi, IV, 587.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, clero et populo Lucano, salutem et apostolicam benedictionem.

Adversus fratres S. Frigdiani quosdam vestrum scandalum nimis temere concitasse audivimus; unde dilectionem vestram litteris praesentibus visitantes rogamus et praecipimus, sicut et confratri nostro B. vestro episcopo mandasse meminimus, ut praedictos fratres vexari ab aliquibus nullo modo permittatis, donec nos ad partes vestras, praestante Domino accedamus. Tunc enim si qui contra eos causam habent, ad nostram poterunt venire praesentiam, et nos eis auctoritatem quod justum fuerit exsequemur.

Datum Brivati Kalend. Maii.

VII. Ad Franconem Trenorciensem abbatem.--Privilegium Trenorciense. (Anno 1119, Maii 10.)[MANSI, Concil., XX, 203.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo filio FRANCONI Trenorciensi abbati, ejusque successoribus regulariter promovendis in perpetuum.

Justis votis assensum praebere, justisque petitionibus aures accommodare nos convenit, qui licet indigni justitiae praecones, in excelsa apostolorum Petri et Pauli specula Domino disponente positi conspicimur. Idcirco petitionibus tuis clementius annuentes, Trenorciensi coenobio, cui Deo auctore praesides, ad exemplar praedecessoris nostri sanctae memoriae Paschalis papae, praesidium apostolicae protectionis impendimus, et loca illa quae vel antecessorum tuorum, vel tuae strenuitatis industria aut rationabiliter acquisivit, aut legitime recuperavit, vel antiquorum principum seu episcoporum liberalitate eidem coenobio concessa sunt, praesentis decreti pagina vobis vestrisque successoribus confirmamus. In episcopatu videlicet Claromontensi monasterium, etc.

Enumerat illius ecclesiae possessiones. Deinde:

Quaecunque praeterea in futurum largiente Deo, juste poteritis adipisci, firma vobis vestrisque successoribus, et illibata permaneant. Decernimus ergo, ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra conserventur, eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Ad haec adjicimus, ut idem locus, in quo B. Valeriani martyris, et S. Philiberti confessoris corpora requiescunt, ab omni jugo saecularis potestatis liber in perpetuum conservetur. Nec episcopo liceat cujuscunque dioecesis eumdem locum, excommunicationis, vel absolutionis, vel cujuslibet dispositionis occasionibus perturbare; aut cruces, seu quaslibet exactiones novas, burgo, et caeteris monasterii possessionibus irrogare. Missas quoque in eodem monasterio publicas celebrari, vel stationem ab episcopo praeter abbatis et fratrum voluntatem fieri prohibemus. Caetera etiam quae per reverendae memoriae Joannis, et praedicti domini Paschalis II pontificum privilegium, Trenorciensi monasterio confirmata sunt, confirmamus. Praeterea pro reverentia beatae Mariae semper Virginis, cujus nomine locus vester insignis est, in Annuntiatione Domini Salvatoris nostri, hymnum angelicum inter missarum solemnia, abbati vel fratribus pronuntiari concedimus. Obeunte te, nunc ejusdem loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem et B. Benedicti Regulam elegerint, ab apostolicae sedis episcopo, vel ejus legato propter difficultatem itineris, consecrandum. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere, de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore, ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus, subscripsi.

Datum apud Celsinianiam, per manum Chrysogoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, VI Idus Maii, indictione XII, Dominicae Incarnationis anno 1120, pontificatus autem domini Calixti papae II anno primo.

VIII. Privilegium pro monasterio de Valle (dioec. Vesontion. ). (Anno 1119, Maii 24.)[CHEVALIER, Mémoires hist. de Poligny, Lons-le-Saunier, 1767, 4o, tom. I, p. 320.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis monachis monasterii Sanctae Mariae de Valle quae in Bisuntino episcopatu juxta Poloniacum sita est, tam praesentibus quam futuris in perpetuum.

Officii nostri nos hortatur auctoritas pro ecclesiarum statu satagere et earum quieti, auxiliante Domino, providere: ea propter petitioni vestrae clementius annuentes, vobis, vestrisque successoribus in perpetuum confirmamus quaecunque monasterio vestro a nobilis memoriae Othone comite cognomento Guillelmo abavo nostro, et filio ejus Raynaldo collata sunt; quatuor videlicet ferreas caldarias, situsque earum in salinis, et vineas quae fuerunt Beatricis; villam Glenonem cum ecclesiae decimis, et omnibus ad eam pertinentibus; villam Mediolanum, et ecclesiam cum decimis et omnibus suis pertinentiis, et consuetudinem in silva Maidunensi; villam Besanensem cum ecclesia et decimis, et cunctis ad eam pertinentibus; locum qui dicitur Mutua, et ad se omnia pertinentia; donum quod de Gunterio et terram quam tenuit, factum est; piscariam Givriacensem, cum omni terra ad eam pertinenti, et quidquid in burgo Grosonensi acquisitum est. Confirmamus etiam vobis ecclesiam de Merriaco cum decimis; ecclesiam de Fronteniaco cum decimis; ecclesiam de Mintrio ( Mentri ) cum decimis; ecclesiam de Sans cum decimis; ecclesiam de Mornay, de monte Sancti Benigni ( Saint-Barain ), de Tormonte, cum decimis earum: et quaecunque monasterio vestro aut per vos legitime acquisita, aut a quibuscunque fidelibus de suo jure oblata sunt, sive in futurum largiente Domino, juste atque canonice acquiri offerrive contigerit. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque re divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Manciaci per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, IX Kal. Jun., indict. XII, Dominicae Incarnationis anno millesimo centesimo vicesimo, pontificatus autem domni Calixti II sanctissimi Patris anno primo.

IX. Bulla apostolica qua capitulum Brivatense declaratur Romanae Ecclesiae immediate subditum, eique conceditur ut chrisma, oleum sanctum, consecrationes ecclesiarum aut altarium et clericorum ordinationes a quo maluerint episcopo suscipere possint. (Anno 1119, Jun. 1.)[ Gall. Christ. nov. t. II, instr. p. 132.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiis Brivatensis ecclesiae Sancti Juliani canonicis tam praesentibus quam futuris in perpetuum.

Cum universis Ecclesiae filiis ex apostolicae sedis auctoritate ac benevolentia debitores existamus, illis tamen locis atque personis quae specialius ac familiarius Romanae adhaerent Ecclesiae, propensiori nos convenit charitatis studio imminere. Eapropter petitionibus vestris annuendum censuimus ut beati Juliani Brivatensem ecclesiam protectione sedis apostolicae muniremus, per praesentisque privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus ut quaecunque bona, quascunque possessiones concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium vel aliis justis modis ecclesia eadem in praesenti possidet, sive in futurum praestante Deo juste atque canonice poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus illibata permaneant. In quibus haec propriis duximus nominibus annotanda, videlicet: abbatiam S. Germani de Embron, abbatiam S. Marcellini de Cantogila, abbatiam S. Mariae de Pebrac, abbatiam S. Juliani Turonensis, ecclesiam S. Ferreoli, ecclesiam de Brassac, ecclesiam de Valle cum decima, ecclesiam de Solignac cum decima, ecclesiam Despaleneo cum decima, villam Tarraza, ecclesiam de Faveirolas cum decima, ecclesiam de Surlange cum decima, ecclesiam de Bellomonte cum decima; ecclesiam de Fontibus. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat eamdem ecclesiam temere perturbare, aut ei possessiones auferre vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra observentur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt usibus omnimodis profutura. Porro ecclesia ac praedia quae per praepositorum vel per aliarum ecclesiasticarum personarum temeritatem vel per laicorum violentiam distracta sunt, in usus ecclesiae reducantur, et sine contradictione alicujus personae illibata in posterum observentur; sane ut vestra ecclesia sub tutela et jurisdictione sanctae nostrae Romanae cui, Deo auctore, deservimus, Ecclesiae constituta, libera semper et quieta permaneat, omnem cujuslibet ecclesiae sacerdotem jurisdictionem quamlibet habere praeter rectorem sedis hujus apostolicae prohibemus. Chrisma, oleum sanctum, consecrationes altarium, vel ecclesiarum, ordines clericorum qui ad sacros ordines fuerint promovendi, a quo malueritis catholico suscipietis episcopo. Obeunte loci ejusdem abbate, sive praeposito, nullus ibi qualibet subreptionis astutia, seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris secundum Deum providerint eligendum. Ad indicium autem juris et proprietatis Romanae Ecclesiae, et libertatis vestrae, aureum unum quotannis Lateranensi palatio persolveritis. Si qua ergo in futurum ecclesiastica saecularisve persona hanc nostrae constitutionis paginam sciens temere contra eam venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem ecclesiae jura servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant.

Ego Calixtus catholicae episcopus.

Datum Brivatae per manum Grisogoni S. Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, Kal. Junii, indict. XII, Dominicae Incarnationis anno 1120, pontificatus autem domini Calixti II papae anno primo.

X. Bulla pro monasterio S. Blasii. (Anno 1119, Jun. 18.)[NEUGART, Cod. diplom. Alem., II, 47. Ex authentico ejusdem monasterii, sig. 232, 1, 3.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio RUSTINO, abbati monasterii S. Blasii, quod in Constantiensi episcopatu, in loco videlicet qui Nigra Silva dicitur, situm est, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Religiosis desideriis dignum est facilem praebere consensum, ut fidelis devotio celerem sortiatur effectum. Eapropter nos supplicationi tuae clementer annuimus, et Beati Blasii monasterium, cui Deo auctore praesides, cum omnibus ad ipsum pertinentibus sub tutela apostolicae sedis excipimus. Per praesentis igitur privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus, ut quaecunque hodie idem coenobium possidet, sive in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, vel oblatione fidelium juste atque canonice poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Nulli ergo omnino hominum liceat idem monasterium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Consecrationes altarium sive basilicarum, ordinationes monachorum, chrisma, oleum sanctum, et caetera ad episcopale officium pertinentia, a Constantiensi episcopo, in cujus estis dioecesi, accipietis, si tamen catholicus fuerit, et gratiam ac communicationem habuerit, et si ea gratis et sine pravitate voluerit exhibere. Alioquin liceat vobis catholicum, quem malueritis, adire antistitem, et ab eo consecrationum sacramenta suscipere, qui apostolicae sedis fultus auctoritate, quae postulantur, indulgeat. Sepulturam quoque ejusdem loci omnino liberam esse decernimus, et eorum qui illic sepeliri deliberaverint, devotioni et extremae voluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat. Porro clericos sive laicos, saeculariter viventes, ad conversionem suscipere, nullius episcopi et praepositi contradictio vos inhibeat. Obeunte te, nunc ejusdem loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet supreptionis astutia, seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem, et beati Benedicti Regulam providerit eligendum. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, temere contra eam venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo judicio atque examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen. Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus SS. Ego Conus Praenestinus episcopus SS. Ego Lambertus Ostiensis episcopus SS. Ego Petrus diac. card. Sanctorum Cosmae et Damiani SS. Ego Boso presb. card. titul. Sanctae Anastasiae SS. Ego Gregorius diac. card. Sancti Angeli SS. Ego Deusdedit presb. card. tituli S. Laurentii in Damaso SS. Ego Joannes presb. card. tituli S. Chrysogoni SS.

Datum apud S. Aegidium per manum Chrysogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi card. et bibliothecarii, XIV Kal. Julii, indict. XII, Dominicae Incarnationis anno 1120, pontificatus autem domini Calixti II papae anno primo.

XI. Xenodochii Hierosolymitani privilegia et possessiones confirmat. (Anno 1119, Jun. 19.) [ Codice diplomatico del sacro militare ordine Gerosolimitano, I, 269.]

XII. Bulla pro monasterio B. Mariae Electensis. (Anno 1119, Jun. 19.)[ Hist. de Languedoc, II, pr., p. 408.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio RAYMUNDO, Electensi B. Mariae monasterii abbati, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Officii nostri nos hortatur auctoritas pro ecclesiarum statu sollicitos esse, et quae recte statuta sunt stabilire. Propterea petitionibus tuis, fili in Christo clarissime Raymunde abbas, non immerito annuendum censemus, ut Electense B. Mariae monasterium cui Deo auctore praesides, quod videlicet ab ipso fundatore nobilis memoriae Bera comite beato Petro sub censu librae unius argenti singulis bienniis persolvendae oblatum est, ad exemplum praedecessoris nostri Leonis papae, apostolicae sedis privilegio muniremus. Per praesentis igitur privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus, ut quaecunque bona, quascunque possessiones idem coenobium in praesenti XII indictione legitime possidet, sive in futurum largiente Deo juste atque canonice poterit adipisci, firma . . . . successoribus et illibata permaneant, in quibus haec propriis duximus nominibus adnotanda. Monasterium videlicet Sancti Pauli quod dicitur Valolas, super ripas Aquilini cum appendiciis suis; ecclesiam Sancti Polycarpi super ripam Rivigrandis cum pertinentiis suis, sicut monasterio vestro D. praedecessoris nostri sanctae memoriae Paschalis papae judicio confirmata est, ecclesiam Sanctae Mariae de Urbione; et ecclesiam Sanctae Columbae de Chercobes super ripam Ers; ecclesiam de Pairano, et Sancti Papuli monasterium, et ecclesiam de terra Copelata de Villa-Nova; villam Flaciani, villam Cornelianam, ecclesiam S. Martini de cella, cum appendiciis suis, ecclesiam de castro Rasindo, et ecclesiam S. Mariae d' Esperazano, castrum Puncianum et ecclesiam, castrum de Verzola cum duabus ecclesiis, castrum Cornelianum et castrum Blancafort. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum gubernatione et sustentatione concessa sunt usibus omnimodis profutura. Obeunte te nunc ejus loci abbate vel tuorum quolibet successore, nullus ibi qualibet subreptione, astutia, seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris secundum Dei timorem et beati Benedicti Regulam providerit eligendum. Electus a dioecesano consecretur episcopo, si quidem ille gratis ac sine pravitate consecrationem voluterit exhibere; alioquin a catholico quem maluerit episcopo consecrationem accipiat. Hoc etiam capitulo praesenti subjungimus ut, quia locus vester beati Petri oblatio et ejus Romanae Ecclesiae juris est, nulli omnimodo archiepiscopo vel episcopo facultatis sit super eum, vel super vos, vel super aliquem vestrorum excommunicationis aut interdictionis proferre sententiam, sed libere semper et quiete sub jure et protectione sedis apostolicae persistatis, et argenti libram singulis trienniis, sicut a praefato comite institutum est, Lateranensi palatio persolvatis. Si qua ergo in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si nec satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat, etc.

Datum apud Sanctum Aegidium, per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi card, et bibliothecarii, III Kal. Julii, indict. XII, Dom. Incarnat. anno 1120.

XIII. Monasterii S. Aegidii jura ac bona confirmat. (Anno 1119, Jun. 28.)[MÉNARD, Histoire de Nimes. Paris, 1750, 4o, t. I, pr., p. 28.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo filio UGONI, abbati venerabilis monasterii Beati Aegidii, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Inter caeteras quae per Gothicam provinciam continentur ecclesias, Beati Aegidii monasterium specialius atque familiarius ad sedem cognoscitur apostolicam pertinere. Idem enim ipse venerabilis Pater Aegidius locum illum beato Petro, ejusque Romanae Ecclesiae, obtulit, ac jure proprietario sedi apostolicae mancipavit, prout scripturarum veterum monumenta evidentius manifestant. Ea propter, nos idem monasterium pleniori affectione diligere, et propensiori decrevimus charitatis studio confovere. Omnem igitur libertatem seu immunitatem vobis ac vestro coenobio per antecessorum nostrorum privilegia contributam, praesentis privilegii pagina roboramus; statuentes ut nulli omnino archiepiscopo vel episcopo liceat super idem coenobium vel abbatem, sive monachos ibidem Domino servientes, manum excommunicationis aut interdictionis extendere, sed tam vos quam monasterium, cum villa, quieti semper ac liberi ab omni episcopi exactione vel gravamine per omnipotentis Dei gratiam maneatis. Monachos vero et presbyteros seu clericos, qui in vestris obedientiis commorantur, pro delictis suis a quibuslibet laicis capi, verberari, aut ad redemptiones cogi penitus prohibemus. Porro universa quae in praesenti XII indictione monasterium vestrum, concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis, possidet, sivein futurum, largiente Deo, poterit adipisci, quieta semper et illibata permaneant; in quibus haec propriis visa sunt nominibus adnotanda; abbatiae videlicet S. Aegidii de Ungaria, S. Eusebii de Provincia; et ecclesiae S. Aegidii de Aceio, S. Aegidii de Duno, S. Aegidii de Limantio, S. Aegidii de Supervia, S. Eusebii de Longobardia, S. Baudilii de Hispania, S. Eulaliae de Barbasta; ecclesia de Ruminas, cum ipsa villa; ecclesia de Boccona, cum villa; ecclesia S. Andreae de Lucopello; ecclesia S. Aegidii de Tholmone; ecclesia S. Aegidii de Cressiaco, cum villa; S. Hippolyti de Melreo, cum villa; S. Lupi, S. Mariae de Fraxineto, S. Joannis de Gardonenca, cum villa, S. Crucis de Molerano; S. Martini de Cervario, S. Stephani de Corconna, S. Amantii, cum villa; S. Martini de Orianiches; S. Martini de Sinthiano; S. Andreae de Berniz, S. Saturnini de Seura, cum villa; villa de Bion, ecclesia S. Ceciliae de Stagello, cum villa, S. Felicis de Aspirano, cum villa; S. Columbae cum media villa, S. Andreae de Campo mariniano; S. Mariae de Saturanigues; S. Aegidii de Missiniaco; S. Stephani de Calesues; S. Petri de Provencheriis cum villa; S. Andeoli de Robiaco, cum villa, S. Victorini de Villa forte, S. Petri de Vannis, cum villa; S. Mariae de monte Alto, cum villa; S. Bandilii de Somerio; S. Servi ultra Rhodanum, cum villa; S. Petri et S. Michaelis juxta castrum Rossilionis; S. Privati, cum villa; S. Stephani de Minerba, cum villa; S. Christophori de Vacheriis, cum villa; S. Joannis de Albennatis, cum villa; S. Mariae de Rodose, cum villa; S. Columbae de Wapinco; S. Aegidii de Padernas, S. Maximi de Medenas; S. Petri de Intermontes, cum villa; S. Petri de Trancatellas; S. Joannis de Negano; S. Sebastiani de Alsatis; S. Petri de Launiaco; S. Salvatoris de Caisanigues; et S. Eugenii de Obresat, cum capellis et aliis possessionibus ad eas pertinentibus. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat super dictum coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerarie fatigare; sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt usibus omnimodis profutura. Sane illam Tolosani comitis, nobilis memoriae Raimundi, abdicationem auctoritate sedis apostolicae confirmamus. Siquidem comes ipse honores omnes ad Beatum Aegidium pertinentes, tam in valle Flaviana, quam in extrinsecis quidquid juste vel injuste videbatur tenere, omnes rectas sive pravas consuetudines quas ipsius antecessores aut ipse habuerant, ob honorem Dei et Beati Aegidii reverentiam, apud Nemausense concilium in manu domini praedecessoris nostri, sanctae memoriae, Urbani papae, jurans, Odiloni abbati et ejus fratribus dereliquit; et se atque universos successores suos, si forte hoc donum irritum facere pertentarent, quod ad se erat, damnatione ac maledictione multavit, atque a praedicto domino nostro excommunicationis inde sententiam in concilio dari fecit. Ad haec adjicientes, pro ampliori Beati Aegidii veneratione, statuimus ut infra terminos a nostris praedecessoribus constitutos, et a nobis etiam confirmatos, nemo prorsus aut super ipsam Beati Aegidii villam, depraedationem vel assultum facere, aut graviorem personae cuilibet inferre audeat laesionem. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus, catholicae Ecclesiae episcopus, subscripsi.

Datum apud Magalonam per manum Grisogoni, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, IV Kal. Julii, indict. XII, Dominicae Incarnationis anno 1120, pontificatus autem domni Calixti II papae anno primo.

XIV. Pro eodem monasterio. (Anno 1119, Jun. 28.)[ Hist. de Languedoc, tom. II, preuves, p. 408.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis abbati UGONI et monachis monasterii S. Aegidii, salutem et apostolicam benedictionem.

Propter dissensiones et scandala quae frequenter inter locum vestrum et comitem, inter abbatem et monachos emerserunt, monasterium vestrum grave admodum sustinuit in bonis temporalibus detrimentum. Ad hoc etiam ventum est ut inter caetera major thesauri pars distracta sit et dispersa, sicut ex relatione vestrae assertionis comperimus. Quod profecto tanto amplius nos gravare noveritis, quanto specialius atque familiarius locus vester ex ipsius Beati Aegidii oblatione ad Romanam cognoscitur Ecclesiam pertinere. Ne igitur malum hoc vires ulterius ullas obtineat, mansuro in perpetuum decreto statuimus, et omnimodis ex auctoritate sedis apostolicae prohibemus, ut nullus abbas, vel monachus thesaurum vel honores Ecclesiae qui aut modo habentur, aut in futurum largiente Domino acquirentur, alienare, distrahere, vel impignerare audeat; nisi forte pro his tribus causis: pro redemptione videlicet captivorum, pro communi et graviori familiae inopia, et pro emptione seu redemptione. Idipsum autem si contigerit, totius fiat communi deliberatione capituli, ut nihil dolo, vel subreptione aliqua, sed praedictarum necessitatum instantia committatur. Si quis igitur abbas vel monachus decreti hujus tenore cognito contraire tentaverit, abbas quidem abbatiae regimine careat, et sententiae excommunicationis subjaceat; monachus vero a monasterio penitus et ab ejus honoribus excludatur, et eadem excommunicationis sententia teneatur, nisi praesumptionem suam, tam abbas quam monachus, secundum commune capituli judicium, digna satisfactione correxerit. Tandem etiam excommunicationis sententiam super eos qui thesaurum vel honores monasterii, praeter quam superius definitum est acceperint, promulgamus.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus confirmo, etc.

Datum apud Magalonam per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, IV Kalend. Julii, indict, XII, Dominicae Incarnat. anno 1120, pontificatus autem domni Calixti II papae anno primo.

XV. Ad canonicos Bisuntinae ecclesiae S. Joannis.--Litigantes S. Joannis et S. Stephani canonicos juramentis suis solvit. (Anno 1119, Jun. 30.)[MANSI, Concil., XXI, 197.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis Bisuntinae ecclesiae S. Joannis evangelistae canonicis, salutem et apostolicam benedictionem.

Inter vestram, et B. Stephani ecclesiam, quaedam possessionum unitas per confratrem nostrum Humbaldum Lugdunensem archiepiscopum facta est, quae grave admodum inferre videbatur utrique ecclesiae detrimentum, nec omnino sine animarum periculo, quae inde facta fuerant juramenta poterant conservari. Quae supradictus frater noster, una cum archiepiscopo vestro Anserico, diligenter nostra etiam commonitione perspiciens, utriusque partis juramenta, ex reservata sibi et eidem archiepiscopo vestro licentia et potestate, prorsus absolvit. Et nos itaque absolutionem ipsam utrique ecclesiae necessariam providentes, praesentis decreti pagina confirmamus, ex ratam in perpetuum manere decernimus, auctoritate sedis apostolicae statuentes, et omnimedis praecipientes, ut neque vos S. Stephani canonicos, neque ipsi, aut quaelibet persona, vos deinceps super juramento illo praesumat impetere. Nulli etiam omnino hominum liceat, sibi honores vestros, praedia, et possessiones, et quaecunque juris ecclesiae vestrae sunt, pro illius unitatis vinculo vindicare, aut ea ulterius commiscere: sed omnia vobis vestrisque successoribus ita semper quieta et integra conserventur, sicut a tempore bonae memoriae Salinensis Hugonis, Bisuntini archiepiscopi, usque ad tempora fratris Hugonis archiepiscopi, qui in Jerosolymitana peregrinatione ad Dominum migravit, conservata noscuntur. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere, de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat.

Ego Calixtus, catholicae Ecclesiae episcopus, confirmo, et subscribo.

Datum apud Magalonam, per manum Chrysogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, II Kal. Julii, indict. XII, Dominicae Incarnationis anno 1120, pontificatus autem domini Calixti II papae anno primo.

XVI. Ad R. Massiliensem abbatem.--Permittit ei et fratribus suis divinum officium celebrare in Tarasconensi S. Nicolai ecclesia, eamque consecrari facere. (Anno 1119, Jul. 1.)[Ex archivis S. Victoris Massiliensis eruit D. Furnerius. --Edidit D. Marten., ampl. Collect., I, 663.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis R. Massiliensi abbati et ejus fratribus S. et A. B.

Dominus praedecessor noster sanctae memoriae Urbanus papa, uti ex ejus et domini papae Gelasii litteris intelleximus, Richardo Narbonensi archiepiscopo, tunc Massiliensi abbati, auctoritatis suae favorem dedit, ut apud Tarasconem, in loco videlicet donationis comitissae Stephaniae, ad honorem Dei ecclesiam aedificaret. Ipsemet etiam pontifex in eodem loco crucem fixit, et aquam benedictam sparsit. Et nos itaque monasterio vestro suam volentes justitiam conservari, licentiam vobis damus ut in loco ipso fratres vestri divina officia celebrent, et postquam ecclesia perfecta fuerit, si Avenionensis episcopus eam consecrare aut noluerit, aut propter clericorum contradictionem nequiverit, a quo malueritis catholico consecrari episcopo faciatis.

Datum Biterris Kal. Julii.

XVII. Excerptum bullae datae in gratiam monasterii S. Mariae Soricinensis. (Anno 1119, Jul. 6.)[ Gall. Christ. XIII, instr. 266.] Calixtus papa II Amelii Tolosani episcopi, Petrique Soricinensis abbatis petitionibus innuens, Beatae Mariae Soricinense monasterium cum omnibus ad ipsum pertinentibus sub apostolicae sedis tutelam suscipit, et contra pravorum hominum nequitiam protectionis suae patrocinio communit, statuens ut quaecunque bona, quascunque possessiones idem coenobium legitime possidet, aut in futurum, largiente Deo, juste atque canonice adipisci poterit, firma ipsi Petro ejusque successoribus et illibata permaneant. In quibus, inquit, haec propriis nominibus exprimenda duximus ipsam villam Soricinensem cum ecclesiis S. Martini et S. Michaelis, necnon decimis, oblationibus et aliis ad eam pertinentibus; ecclesiam Sancti Vincentii de Gandels, Sanctae Mariae de Blan, Sancti Martini de Podio Laurentii, Sancti Petri de Poditio, Sancti Anatolii, Sancti Salvii, Sancti Saturnini de Cadicio, Sancti Martini de Maderio, Sancti Pardulfi, Sancti Stephani de Cocoringo, cum earum pertinentiis; villam de Palajaco cum ecclesiis Sancti Martini et Sancti Joannis, ecclesiam Sancti Martini de Superio, Sanctae Mariae du Cauce, Sancti Genesii de Peirenhx; villam Pictam cum ecclesia Sancti Joannis et omnibus ad ipsam pertinentibus; villam Mauri in Ausciensi pago, monasterium Sancti Petri Cellamedulfi cum appendiciis suis. Obeunte te ejusdem loci abbate, inquit pontifex, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi quilibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem et beati Benedicti Regulam praeviderit eligendum.

Datum apud castellum Avenionum per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, secundo Nonas Julii, indict. XIII, Dominicae Incarnationis anno 1120, pontificatus nostri secundo.

XVIII. Ecclesia S. Polycarpi confirmatur monasterio Electi. (Anno 1119, Jul. 14.)[MANSI, Concil., XXI, 231.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio RAIMUNDO Electensi abbati, salutem et apostolicam benedictionem.

Super ecclesia S. Polycarpi jam diu a praedecessore nostro sanctae memoriae Paschale papa inter vestrum et Crassense monasterium definitio facta est; nuper autem in concilio quod per Dei gratiam Tolosae celebravimus, Crassensis abbas Berengarius querelam deposuit, quod in definitione illa Crassense fuerit monasterium aggravatum, pro eo quod in unius tantum Crassensis fratris praesentia judicium fuerit promulgatum. Ne igitur aliqua ei conquerendi relinqueretur occasio, ex abundanti querimoniam ejus audivimus. Causa tamen diligentius indagata, nihil aliud in ea invenire potuimus quam quod praedicti domini nostri sententia definivit. Ea propter nos auctore Deo quod a sede apostolica de ipsa B. Polycarpi ecclesia constitutum est, ejusdem sedis apostolicae auctoritate firmamus, et ratum in perpetuum manere decernimus, praecipientes ut nulli omnino hominum liceat locum illum ab Electensis monasterii subjectione subtrahere, aut temerariis vos inde vexationibus fatigare. Si quis ergo decreti hujus tenore cognito, temere, quod absit! contraire tentaverit, honoris et officii sui periculum patiatur, aut excommunicationis ultione plectatur, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit. Fratres qui nostrae huic retractationi et decisioni interfuerunt, hi sunt: Cono Praenestinus et Lambertus Hostiensis episcopi; Boso, Deusdedit presbyteri; Petrus et Gregorius diaconi cardinales; Ricardus Narbonensis, Ato Arelatensis, Bernardus Auxiensis archiepiscopi; Raimundus Barbastrensis, Gualterius Magalonensis, Arnaldus Carcasiensis, Amelius Tolosanus, Berengarius Gerundensis, Gregorius Bigorritanus episcopi; Bernardus Atonis vicecomes Biterrensis, Centullus comes Bigorritanus.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Tolosae per manum Grisogoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, II Idus Julii, indictione XII, Dominicae Incarnationis anno 1120 [1119], pontificatus autem domini Calixti II papae anno priori [ f. primo].

XIX. Ad Didacum episcopum Compostellanum.--Concilio « in festivitate B. Lucae » Remis celebrando eum interesse vult. (Anno 1119, Jul. 14.)[FLOREZ, Esp. sagr., XX, 278.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri DIDACO Compostellano episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Ante susceptum apostolicae sedis ministerium fraterna te charitate dileximus; nunc divina dispositione in ejusdem regimine constituti, tanto amplius te diligere volumus, quanto plenius id facere commissa nobis administratio persuadet. Quamobrem fraternitatem tuam litteris praesentibus visitantes, rogamus atque monemus ut secundum concessam tibi a Domino facultatem matrem tuam Romanam Ecclesiam studeas adjuvare. Nos enim et te et Ecclesiam tuam, in quantum permiserit Dominus, honore debito volumus honorare. Rogamus etiam pro rege nepote nostro, ut eum pro dilectione nostra ita viriliter et constanter adjuves et sustentes, quatenus te nos libentius in tuis possimus petitionibus exaudire. Quae minus litteris continentur, filiis suis et fidelibus utrinque Petro, Girardo et A. plenius referenda commisimus. Concilio quod praestante Deo Remis in festivitate B. Lucae celebrare disposuimus, fraternitatem tuam interesse mandamus, si quo modo fieri possit. Quod si praepeditione canonica fueris praepeditus, priusquam montes transeamus, nostro te conspectui repraesentes.

Datum Tolosae, II Idus Julii.

XX. Bulla de dono ecclesiae Sanctae Liberatae facto Stephano abbati Casae-Dei ab Hildeberto episcopo Agennensi. (Anno 1119, Jul. 15.[ Gall. Christ., II, instr., 428.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio STEPHANO, abbati monasterii Casae-Dei, salutem et apostolicam benedictionem.

In ecclesia B. Liberatae, quae in Agennensi parochia sita est, clerici quondam saeculari nimium conversatione vivebant. Nuper vero divina gratia aspirati, pro vitae suae correctione et se et locum suum vestro monasterio contulerunt, quatenus ibi deinceps omnipotenti Deo sub monastici ordinis regula serviantur. Verum ne frater noster Hildebertus Aginnensis episcopus gravari super hoc videretur, eum praesentem rogavimus, ut praefatam ecclesiam ad honorem Dei et monasticae religionis disciplinam deinceps inibi conservandam coenobio vestro concederet: aliter enim fratres tui eam suscipere recusabant. Ille vero nostris precibus inclinatus, pro desiderio, et pura, ut credimus, voluntate, eamdem B. Liberatae ecclesiam cum pertinentiis suis B. Roberto vestrisque monachis praesentibus atque futuris per manus nostras plenaria donatione concessit, salvo episcopali jure, quod in eadem ecclesia hactenus visus est habuisse. Nos igitur hanc praedicti episcopi concessionem tanquam per nos factam apostolicae sedis auctoritate firmamus, et saepe dictam B. Liberatae ecclesiam, in tua tuorumque successorum tuitione ac dispositione per omnia perpetua stabilitate manere decernimus. Sane si quis huic nostro decreto, quod absit! contraire tentaverit, honoris et officii sui periculum patiatur, aut excommunicationis poena plectatur, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit.

Datum Tolosae Idibus Julii, indictione XII, Dominicae Incarnationis anno 1120, pontificatus autem domini Calixti papae II primo.

XXI. Epistola synodalis Calixti, Tolosano concilio praesidentis, qua cella S. M. de Gordiano adjudicatur Anianensi monasterio, adversus Arelatensem archiepiscopum et monachos Casae Dei. Anno 1119, Mai.)[MANSI, Concil., XXI, 227 . CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio PONCIO, Anianensis monasterii abbati, salutem et apostolicam benedictionem

Super cella S. M. de Gordiano jam diu apud sedem apostolicam facta quaestio invenitur. Siquidem domini nostri sanctae memoriae. Paschalis papae temporibus, et vos vestro, et monachi Casae Dei suo eam vindicare monasterio saepius tentaverunt. Post multas autem querimonias, cum praedictus dominus allegationes vestras diligentius constituto tempore audivisset; veritate tandem sagaciter indagata, cellam ipsam monasterio vestro adjudicavit, et in quaestione illa monachis Casae Dei perpetui silentii taciturnitatem indixit, sicut in diffinitionis ejus scripto plenius continetur. Caeterum fratres illi, etsi ex tunc toto ejusdem domini tempore quievisse visi sunt; ante nos tamen apud Clarummontem eamdem querimoniam renovarunt, asserentes se in judicio praegravatos, eo quod ipsorum justitia non ad plenum fuit inquisita. Nos, ut nulla eis adversus apostolicam sedem clamoris relinqueretur occasio, eorum scripta, et rationes perscrutati sumus, et nihil roboris, nihil in eis momenti reperientes, fratribus ipsi desistere ab hac deinceps inquietatione praecepimus.

Hoc frater noster Ato Arelatensis archiepiscopus audiens, et ipse clamare coepit, dicens: Arelatensem ecclesiam injuste suis possessionibus spoliatam, quoniam praedicta cella de Gordanicis cum rebus suis ad jus Arelatensis ecclesiae pertinebat, et per eam monachi Casae Dei locum illum sub censu annuo detinuerant. Cumque id frequentius inculcaret, ne aliquam ei videremur inferre injuriam, diem agendae causae apud Montempessulanum statuimus, ubi pars utraque conveniens suas protulit rationes. Quibus sufficienter inspectis, ex fratrum nostrorum sententia judicatum est, archiepiscopum debere super eadem ecclesia revestiri, si Arelatensem ecclesiam locum illum ante domini nostri judicium possedisse idoneis testibus comprobaret. Judicio itaque adimpleto, mox ei restituta est possessio, salvo nimirum Anianensis monasterii jure, si quod esset. Tunc etiam terminus constitutus est, in quo de proprietatis jure apud Tolosam in utriusque partis praesentia tractaretur. In ipso ergo concilio quaestio mota est. Et quidem Anianenses monachi cellam illam per Lodoici imperatoris, Caroli Magni imperatoris filii, et filii ejus Caroli regis scripta et largitiones, Anianensi monasterio vindicabant. Archiepiscopus vero se Lodoici, filii Bosonis regis Viennae, chyrographo fuebatur. Causa itaque aliquandiu coram omnibus ventilata, nos fratribus nostris Cononi Praenestino, et Lamberto Ostiensi, episcopis et cardinalibus, Bosoni Sanctae Anastasiae, Deusdedit Sancti Laurentii in Damaso, et Joanni Sancti Chrysogoni, presbyteris et diaconibus, Petro Sanctorum Cosmae et Damiani, Gregorio sancti Angeli, et Chrysogono Sancti Nicolai de Carcere, et archiepiscopis Oldegario Tarraconensi, et Bernardo Auxiensi, et item episcopis Raimundo Barbastrensi, Guidoni Lascurrensi, Galtero Magalonensi, et Goloni Leonensi, et abbatibus Arduino Sancti Savini, et Amico Sancti Laurentii foras muros, praecepimus, ut in partes secederent, et controversiam ipsam judicio canonico definirent. Egressi de concilio fratres inter se diutius contulerunt. Novissime discussis utrinque rationibus, et chartarum monumentis saepius revolutis, hujusmodi sententiam in concilii audientia ediderunt: donationis scripta, quae Arelatensi ecclesiae a praedicto rege Ludovico Bosonis filio, post Ludovici imperatoris, Magni Caroli filii, et filii ejus Caroli regis confirmationes, de cella de Gordanicis collata sunt, robur nullum obtinere. Quod enim Deo semel oblatum fuerat ab aliis, ulterius aliis non potuit erogari. Hoc etiam ex abundanti additum est, ut Ananienses monachi trium idoneorum testium assertione probarent, Anianense monasterium cellam de Gordanicis per triginta annorum spatium sine interruptione legitima possedisse, antequam eam monachi Casae Dei, per quos Arelatensis Ecclesia in possessionem intraverat, obtinerent. Et sic locus idem in jure deinceps ac possessione Anianensis monasterii permaneret.

Hanc profecto sententiam toto concilio placere, a fratribus nostris archiepiscopis, episcopis, abbatibus, acclamatum est. Confestim Anianenses in medium tres senes monachos protulerunt, qui tactis sacrosanctis evangeliis firmaverunt Anianenses monachos cellam de Gordanicis per triginta annorum spatium sine interruptione legitima possedisse, antequam eam Casae Dei monachi obtinerent.

Prolatam igitur a fratribus supra nominatis de jam saepe dicta cella sententiam, et totius assensu concilii approbatam, nos auctore Deo assertionis nostrae munimine confirmamus, et Anianensi monasterio super ea in posterum inferri calumnias, auctoritate sedis apostolicae penitus prohibemus.

Quaecunque praeterea Anianense monasterium per authentica praedecessorum nostrorum Joannis. Nicolai, Alexandri, Urbani, Paschalis, pontificum Romanorum, privilegia possidet, tibi tuisque successoribus in perpetuum confirmamus. Idem enim locus specialiter sub B. Petri jure ac protectione consistit.

Praedictam cellam de Gordanicis Arelatensis archiepiscopus in manu nostra, per virgam quam gestabat, in conspectu totius concilii refutavit. Nos vero eam tibi, fili in Christo charissime Ponti, et per te Anianensi monasterio, per eamdem virgam protinus restituentes, tam Arelatensi ecclesiae, quam et monasterio Casae Dei, perpetuum super eadem cella silentium sub anathematis obligatione indiximus; et instrumenta chartarum ab archiepiscopo et monachis Casae Dei vobis reddi praecipimus: ne illorum occasione aliquis denuo querimoniae scrupulus oriatur. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae confirmationis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit: secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacramento corporis ac sanguinis Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco sua servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen. Ego Calixtus, catholicae Ecclesiae episcopus. Ego Cono Praenestinus episcopus. Oldegarius Tarraconensis ecclesiae dispensator. S. Raimundi Barbastrensis episcopi. Ego archiepiscopus Bernardus Ausciensis, subscripsi. Ego Lambertus Ostiensis episcopus. Richardus Narbonensis archiepiscopus. Ego Petrus cardinalis Sanctorum Cosmae et Damiani. Ego Boso, tituli Sanctae Anastasiae presbyter cardinalis. Ego Ato Arelatensis episcopus. Ego Gregorius diaconus cardinalis Sancti Angeli. Ego Deusdedit, tituli S. Laurentii in Damaso presbyter cardinalis. Ego Fulco Aquensis archiepiscopus, subscripsi. Ego Galterius Magalonensis episcopus. Ego Joannes, presbyter cardinalis, tituli Sancti Chrysogoni, huic judicio interfui et subscripsi. Ego Amicus abbas S. Laurentii foris Muros. Ego Arduinus abbas S. Savini.

Datum Tolosae per manum Chrysogoni sanctae Romanae Ecclesiae cardinalis ac bibliothecarii, Idibus Julii, indictione XII, Dominicae Incarnat. anno 1119, pontificatus autem domni Calixti II papae anno primo.

XXII. Ad B. praepositum clerum et populum Hildesheimensem. (Anno 1119, Jul. 15.)[Ex codice Hildesh. saec. XV, qui servatur in tabulario reg. Hannoverano edidit JAFFÉ, Regesta pontif. Rom., p. 529, cum hac mentione: « Misit H. Sudendorf V. D. » ] B. praeposito, clero et populo Hildesheimensi, salutem et apostolicam benedictionem.

In octavis apostolorum (6 Julii) Tolosae cum fratribus nostris archiepiscopis et episcopis et abbatibus provinciae Goczie (Galliae?) Guasconiae concilium celebravimus. Ibi per Dei gratiam investitura penitus damnata est. Quamobrem universitatem vestram visitatione sedis apostolicae visitantes, rogamus et praecipimus ut illum qui per saecularem potentiam vestram invasit Ecclesiam, a vobis repellatis, et infra XX dies postquam litteras istas susceperitis, canonicam electionem facere maturetis.

Datum Tolosae Non. Junii [vid. leg. Id. Julii.]

XXIII. Berengario abbati monasterii Crassensis in Septimania ejusque successoribus ecclesiam S. Petri de Valeriis « sub censu annuo duorum aureorum » concedit. (Anno 1119, Jul. 20.)[BALUZ., Miscell. ed. Luc., III, 13 CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio BERENGARIO Crassensis monasterii abbati, salutem et apostolicam benedictionem.

Et justitiae ratio et rationis ordo nos admonet et compellit Ecclesiarum destitutioni paterna sollicitudine providere, illarum maxime quae specialiter ad sedem videntur apostolicam pertinere. Siquidem Beati Petri de Valeriis ecclesia, quae sanctae Romanae Ecclesiae juris est, interius exteriusque attrita et tam in spiritualibus quam etiam in temporalibus plurimum diminuta est. Eapropter nos eidem loco affectione debita providentes, tibi, dilecte in Christo fili Berengari abbas, tuisque successoribus sub censu annuo duorum aureorum regendum disponendumque committimus cum omnibus ad ipsum pertinentibus et cum omni libertate atque immunitate quam ei Dominus praedecessor noster sanctae memoriae Paschalis papa per privilegii sui paginam concessisse dignoscitur, quandiu videlicet vos apostolicae sedis communionem et gratiam habueritis, et in monasterio vestro monastici ordinis disciplina Domino praestante viguerit. Confidimus enim de omnipotentis Dei misericordia et religione vestra, quia per industriam vestram locus ille in religionis statum reduci et in temporalibus etiam debeat per Dei gratiam augmentari. Vestra igitur interest et in Romanae deinceps Ecclesiae obedientia et servitio devotius et enixius permanere, et de loci ipsius incremento ita sollicitudinem gerere ut largiente Deo hac semper habeamini gratia digniores. Si qua sane persona temere, quod absit! nostrae huic commissioni obviare tentaverit, honoris et officii sui periculum patiatur, aut excommunicationis ultione plectatur, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit. Ego Petrus diaconus cardinalis Sanctorum Cosmae Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus. Ego Joannes presbyter cardinalis de titulo Sancti Grisogoni. et Damiani.

Datum apud Sanctum Theodardum per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XIII Kalendas Augusti, indictione XII, Dominicae Incarnationis anno 1119, pontificatus autem domini Calixti II papae anno primo.

XXIV. Ad illustrem feminam Jussolinam et filios ejus, ejusdem argumenti cum superiore. (Anno 1119, Jul. 20.)[BALUZ., ibid. ] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectae filiae JUSSOLINAE illustri feminae et filiis ejus PETRO SICARDI et RAINARDO DE PERIGNANO, salutem et apostolicam benedictionem.

Gratias omnipotenti Deo et nobilitati vestrae referimus quod Beati Petri de Valeriis ecclesiam, quae Romanae Ecclesiae juris est, tanquam boni patroni et juvistis hactenus et fovistis. Rogamus autem ut idipsum deinceps melius per Dei gratiam faciatis. Nos enim destructioni ejusdem loci affectione debita condolentes, eum dilecto filio nostro Berengario Crassensi abbati et successoribus ejus regendum disponendumque commisimus cum omnibus honoribus et possessionibus suis et cum omni libertate et immunitate, sicut in domini praedecessoris nostri sanctae memoriae Paschalis papae privilegio continetur. Confidimus enim de omnipotentis Dei misericordia quia per ejus industriam locus idem tam in spiritualibus quam in temporalibus etiam poterit restaurari. Iterum ergo dilectionem vestram rogamus, et vobis in peccatorum vestrorum remissionem injungimus, ut secundum datam divinitus facultatem praedictam ecclesiam juvare amplius et sustentare curetis. Si quis autem adversus hanc commissionem nostram agere tentaverit, vos eumdem locum protectionis vestrae auxilio defendatis. Omnipotens Dominus beatorum apostolorum Petri et Pauli precibus vos, quae ei placita sunt operantes, ab omnibus peccatis absolvat, et ad vitam perducat aeternam. Amen.

Datum apud Sanctum Theudardum XIII Kalendas Augusti, indictione XII.

XXV. Bulla pro Geraldo priore Cadurcensis beati protomartyris Stephani ecclesiae. (Anno 1119, Jul. 30.)[Guil. DE LA CROIX, Series et Acta episc. Cadurcens., pag. 68.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis GERALDO priori, et ejus fratribus in Cadurcensi B. protomartyris Stephani ecclesia regularem vitam professis, tam praesentibus quam futuris, salutem et apostolicam benedictionem in perpetuum.

Praeceptum Domini habemus: Intrare per angustam portam, quia angusta via est quae ad vitam ducit: quia igitur vos, o filii in Christo charissimi, per divinam gratiam aspirati, mores vestros sub regularis vitae disciplina coercere, et ut angustam portam ingredi valeatis communiter secundum SS. Patrum institutionem omnipotenti Deo deservire, proposuistis; nos votis vestris paterno congratulamur affectu; unde et jam petitioni vestrae benignitate debita impartientes assensum, religionis propositum praesentis privilegii auctoritate firmamus. Statuimus enim ut nulli omnino hominum liceat vitae canonicae ordinem quem professi estis in vestra Ecclesia commutare, nemini etiam professionis vestrae facultas sit alicujus levitatis instinctu vel arctioris religionis obtentu, sine prioris vel congregationis licentia de statu discedere; quod si discesserit, nullus eum episcoporum, nullus abbatum, nullus monachorum, sine communium litterarum cautione suscipiat, quandiu videlicet in ecclesia vestra canonici ordinis tenor Deo praestante viguerit; nullus praeterea vobis in episcopum, in priorem, in archidiaconum, vel in ministrum cujuslibet ecclesiasticae dignitatis qualibet subreptione, astutia, seu violentia praeponatur, nisi cum fratrum consensu communi, vel fratrum partis consilii sanioris, secundum Dei timorem provideatur, regulariter eligendus. Sane archidiaconorum electio consilio prioris et sanioris partis capituli facta episcopo praesentetur, qui ei regulariter factae ad honorem Dei et sustentationem Ecclesiae accommodabit assensum. Porro si archidiaconorum aliquis temere, quod absit! vitae canonicae obviare, aut communi utilitati domus contumaciter obesse praesumpserit, et canonice monitus satisfacere contempserit ejus loco, altero substituto, in claustro quietus cum fratribus aliis permanebit. Ad haec tibi, dilecte in Christo fili Geralde prior, per praesentis decreti paginam confirmamus quidquid juris, vel honoris, vel reverentiae, in disciplina ordinatione Cadurcensis Ecclesiae praedecessor tuus bonae memoriae Gosbertus canonici ordinis in vestra Ecclesia institutor, rationabili providentia cognoscitur habuisse: universos insuper fratres communi vita viventes, cum omnibus rebus ipsorum qui nunc sunt, aut etiam fuerunt, protectionis apostolicae privilegio communimus; vobis, vestrisque successoribus confirmamus Ecclesiam S. Agapiti de Pairinihaco, et cuncta communia Cadurcensis Ecclesiae, quiete hactenus usque ad tempora haec habita, et possessa, et caetera omnia quae praedecessores nostri sanctae memoriae Urbanus et Paschalis papae II vestrae noscuntur Ecclesiae confirmasse de communi. Ergo nulli omnino hominum liceat eamdem Ecclesiam temere perturbate, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva in omnibus Cadurcensis episcopi reverentia. Illud quoque capitulo praesenti subjungimus, ut firmitas quae a bonae memoriae Geraldo episcopo in Cadurcensi Ecclesia constituta et ab ejus successoribus confirmata est, firma in posterum et inviolata perduret, ut videlicet suis in quibuslibet locis fuerint, nisi forte culpa propria excommunicati sint, missas in feria II audiant, et sepultura eis cum defecerint, non negetur. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, atque a pretioso corpore et sanguine Dei ac Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem pignus aeternae pacis inveniant. Amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum apud S. Leontium per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, III Kal. Aug., indict. XII, Dominicae Incarnationis anno 1120, pontificatus autem domni Calixti II papae an. II.

XXVI. Ad Henricum Anglorum regem pro controversia de primatu Eboracensis Ecclesiae sedanda (Anno 1119.)[ Monasticon Anglicanum, III, 143.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, charissimo in Christo filio HENRICO illustri Anglorum regi, salutem et apostolicam benedictionem.

Quaestio quae tam diu de professione illa inter Cantuariensem archiepiscopum et Eborum electum agitatur, et sedi apostolicae gravis est, et Eboracensi Ecclesiae non modicum ingerit detrimentum. Ea propter nobilitatem tuam rogamus, ut eosdem fratres nostros ad concilium pro quo eos vocavimus, sicut aliis jam his rogavimus, venire permittas; quatenus auctore Deo, in nostra et fratrum nostrorum praesentia diutina illa quaestio finem debitam sortiatur. Si quis etiam eorum antea nos visitare noluerit, eamdem ei tribuas facultatem.

XXVII. Ad Herveum abbatem Rotonensis monasterii.--Kemperlegiensibus ablatam de Bella Insula pecuniam reddat vel ad Remense concilium rationem redditurus, accedat. (Anno 1119, Aug. 3.)[Dom BOUQUET, Recueil, XV, 231.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio HERVEO Rotonensi abbati salutem et apostolicam benedictionem.

Abbatis ( Gurhandi ) et fratrum monasterii Sanctae Crucis de Kemperlegio adversus te querelam accepimus, quod pecuniam de Bella Insula, quam per violentiam abstulisti, eis minime restitueris: super qua videlicet a confratre nostro Gerardo Engolismensi, tunc apostolicae sedis legato, judicium datum est. Praecipimus ergo dilectioni tuae ut aut sine dilatione pecuniam reddas, aut si quam te justitiam habere confidis, ad Remense concilium venias, rationem ibi super hoc, praestante Domino, plenarie redditurus.

Data Petragoricis III Nonas Augusti.

XXVIII. Bulla pro Guidone abbate Turturiaci. (Anno 1119, Aug. 5.)[ Gall. Christ. nov., II, instr. 491.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio GUIDONI Turturiacensi abbati, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Turturiacense monasterium, quod a bonae memoriae Guidone vicecomite in alodio suo ad honorem Dei et beatorum apostolorum Petri et Pauli constructum est, specialiter ad Romanam Ecclesiam ex ipsius vicecomitis oblatione cognoscitur pertinere. Quamobrem nos illud beati Petri tuitione protegere, ejusque apostolicae sedis munimine decrevimus confovere. Tibi ergo, tuisque successoribus, dilecte in Christo filii Guido abbas, et per vos eidem monasterio in perpetuum confirmamus quae in praesenti aut ex praedicti vicecomitis largitione aut ex alia qualibet acquisitione legitime possidetis; ecclesiam videlicet Sancti Martini de Granges cum decimis et caeteris pertinentiis suis, ecclesiam Sancti Stephani de Naillac. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . de Castris in qua Sancti Joannis ecclesia continetur, ecclesiam sancti Trojani cum decimis et pertinentiis suis, capellam de Castro-Felicis, ecclesiam Sancti Raphaelis archangeli cum pertinentiis suis, et donum quod a Petro Bertramno archipresbytero de coemeterio ejusdem ecclesiae in manu Rainaldi episcopi factum est, ecclesiam Sancti Joannis de Valentino cum pertinentiis earum, ecclesiam Sancti Raphaelis quae infra muros castri Gelosii sita est, sicut eam Bertramnus Vasatensis episcopus et ejus clerici nostro [ f. vestro] monasterio tradiderunt, et ejus coemeteria quae intus vel extra muros posita sunt, capellam sanctorum Magni et Medardi, quae infra muros castri Excidolii posita est, ecclesiam Sancti Saturnini de Majac, ecclesiam Sancti Christophori de Saviniaco, ecclesiam Sancti Michaelis de la Pendula, ecclesiam Sanctae Eulaliae, ecclesiam Sancti Martini de Boseira cum appendiciis suis, ecclesiam Sancti Pantaleonis, ecclesiam Sancti Bartholomaei de Bausens; ecclesiam Sancti Petri de Bars cum decimis et appendiciis suis, ecclesiam Sancti Petri de Sarlhac; quaecunque praeterea in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, vel oblatione fidelium juste atque canonice praestante Domino adipisci poteritis, firma vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant. Decrevimus ergo ut nulli hominum liceat idem monasterium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, aut oblatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Obeunte nunc hujus loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem et B. Benedicti regulam providerint eligendum. Sepulturam quoque monasterii vestri, secundum antiquam consuetudinem, liberam permanere censemus. Ad indicium autem protectionis hujusmodi, quam a sede apostolica obtinetis, aureum unum quotannis Lateranensi palatio persolvetis. Si quis igitur in futurum archiepiscopus aut episcopus, eomes, vicecomes, aut ecclesiastica quaelibet saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo et tertio commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque examini districtae ultionis subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen . . . .

Infra visitur papae sigillum in quo legitur: et in aversa parte: Calixtus papa II. Et circa sigilli orbem: Firmamentum est Dominus timentibus eum. Prope sigillum sic subscripsit summus pontifex: Ego, Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus. Bullam pontificiam claudunt haec verba: Datum Petragoricis per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothec. et archivis., Nonis Augusti indictione duodecima, Dominicae Incarnationis anno millesimo centesimo vicesimo, pontificatus autem domini Calixti II papae anno primo.

XXIX. Excerptum bullae Calixti papae II, pro SS. Trinit. Pictav. (Anno 1119, Aug.-Sept,)[ Gall. Christ. nov, II, instr. 362.] Elisabeth abbatissae Pictaviensis monasterii SS. Trinitatis Calixtus papa confirmat bona monasterii, videlicet ecclesiam S. Petri de Camberria cum decima sua, ecclesiam S. Martini de Pailet cum decima sua, ecclesiam S. Juliani cum curte sua, ecclesiam S. Nicolai de Prato maledicto cum curte sua, ecclesiam S. Petri de Secondignec cum curte sua, ecclesiam S. Maximi de Contre cum curte sua, ecclesiam Sancti Ylarii de Villafolet cum curte sua, ecclesiam SS. Gervasii et Protasii cum curte sua, ecclesiam S. Mariae de la Forest cum integritate sua, ecclesiam S. Mariae de Murnai cum integritate sua, ecclesiam S. Gregorii in suburbio Pictavis cum integritate sua, ecclesiam S. Pelagii in suburbio cum integritate sua; infra ipsam civitatem Pictaviensem S. Petri puellare monasterium cum integritate sua, ita etiam ut cellerarius officium, et canonici praebendas de manu abbatissae in capitulo accipiant, et servitium debitum atque obedientiam, sicut hactenus fecisse noscuntur, monasterio et abbatissae prorsus exhibeant.

Datum Pictavi per manum Chrisogoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, v Kal. Septem. indict XII, Dominicae Incar. anno 1119 Calixti II anno primo.

XXX. Bulla pro coenobio Sancti Vincentii Silvanectensis. (Anno 1119, Sept. 3.)[ Gall. Christ., X, instr. 210.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio BALDUINO ecclesiae Sancti Vincentii abbati, salutem et apostolicam benedictionem.

Ecclesiam Sancti Vincenti in suburbio Silvanectensi, in alodio regali, a rege Francorum Philippo et matre sua Anna fundatam, multis possessionibus dotatam et omni libertate adinstar regalium ecclesiarum Sanctae Genovefae Parisiensis, sanctique Frambaldi Silvanectensis donatam cognovimus. Hanc autem ecclesiam negligentia inhabitantium ad summam penitus miseriam deductam in tempore nostri apostolatus oculo pietatis et misericordiae respicientes sub tutela B. Petri suscepimus, et has quas juste obtinet, ut semper obtineat libertates, auctoritate apostolicae dignitatis confirmamus; quatenus eadem ecclesia in omni libertate cum atrio ac omnibus hospitatoribus ac suis servientibus permaneat, et ab eis oblationes, decimas et omnes sui juris redditus repetens, officia christianitatis ejusdem ecclesiae clerici honeste ac solemniter implere studeant, in eadem autem ecclesia clerici regulares sub professione S. Augustini perpetualiter Deo serviant, praecipimus. Et ne quis ipsum ordinem immutare vel disturbare praesumat, sub anathemate interdicentes; omnibus fidelibus qui causa devotionis bona eis largiri voluerint, in remissionem peccatorum suorum injungimus; tibi autem, fili Balduine, cui commissa est cura et sollicitudo praedictae ecclesiae, auctoritate apostolicae sedis et dignitatis concedimus, ut possessiones ecclesiae quas in tempore antecessorum tuorum tibi malefactores vel saeculi potestates praeoccupaverint, in quolibet episcopatu fuerint, libera voce valeas repetere et modis omnibus recuperare, nec eis valeat praesumptio suae invasionis, cum tibi et ecclesiae tuae valeat auctoritas justae et regiae donationis. In ecclesiis vero Beatae Mariae, Sancti Reguli, Sanctique Frambaldi ac Sancti Evremundi de Credulio, ut clerici ejusdem ecclesiae omnium indifferenter reddituum canonicam portionem obtineant praecipimus. Ne quis autem ecclesiae jam dictae injuriosus existere praesumat, sub anathemate interdicimus, et omnibus eidem loco justa servantibus apostolicae benedictionis gratiam impendimus.

Datum apud Sanctum Florentinum ( in dioecesi Senonensi ), tertio Nonas Septembris.

XXXI. Ad [Turgidum] Abrincensem et [Hildebertum] Cenomanensem episcopos, etc.-- Commendat eis monasterium Savigniense. (Anno 1119, Sept. 9.)[MARTENE, ampl. Collect., I, 659.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabilibus fratribus Abrincensi et Cenomanensi episcopis, et Moritoniensi comiti, et dominis castellorum Filgeriarum et Meduanae et Sancti Hilarii, salutem et apostolicam benedictionem.

Notificamus dilectioni vestrae nos dilectum filium nostrum Vitalem, virum sapientem ac religiosum, abbatem Sanctae Trinitatis de Savigneio, et monasterium ejus in beati Petri tutelam et patrocinium suscepisse. Et locus etiam idem, uti accepimus, venerabilis est, et monasticae in eo religionis observantia per Dei gratiam custoditur. Rogamus itaque charitatem vestram, monemus atque praecipimus, ut pro beati Petri reverentia et dilectione nostra, idem coenobium cum omnibus ad ipsum pertinentibus, et fratres in eo Domino servientes diligere amplius deinceps, et adjuvare curetis, atque secundum datam vobis a Domino facultatem viriliter defendatis. Sane si qua forte persona, quod absit! saepefati monasterii bona minuere, auferre vel inquietare praesumpserit, donec satisfecerit, excommunicationis sententia feriatur. Porro quicunque locum eumdem juvare ac suis bonis honorare curaverit, omnipotentis Dei et apostolorum ejus benedictionem et gratiam, et peccatorum suorum indulgentiam consequatur.

Datum Andegavis V Idus Septembris.

XXXII. Parthenonis S. Mariae Fontis Ebraldi possessiones et privilegia confirmat. (Anno 1119, Sept. 15.)[ Gall. Christ. nov. II, 1314, in textu.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectae filiae PETRONILLAE abbatissae monasterii S. Mariae de Fontebraudi, et iis quae post eam regulariter in eodem regimine successerint in perpetuum.

Cum per Pictaviensem parochiam pro Ecclesiae servitio transitum haberemus, venerabilis fratris nostri Guillelmi Pictaviensis episcopi suggestione ad B. Mariae de Fontebraudi monasterium declinavimus; ubi monastici ordinis disciplinam vigere per omnipotentis Dei misericordiam cognoscentes, locum ipsum cum omnibus ad eum pertinentibus, B. Petri decrevimus patrocinio confovere. Unde etiam nostris, tanquam B. Petri manibus, in honore beatissimae et gloriosissimae Dei genitricis, semperque virginis Mariae oratorium dedicavimus, altare ipsius reliquiis beatorum martyrum Felicis et Adaucti, Saturnini, et Sisinnii, et B. Caeciliae virginis, quae in nostris habebantur scriniis, condientes. Omnibus autem, cooperante Deo, solemniter celebratis, ad populum, cujus undique illuc multitudo effluxerat, verbum ex more habuimus; et devotionem ejus diligentius attendentes, ex omnipotentis Dei, et B. Petri auctoritate, cujus, licet indigni, vices in Ecclesia gerimus, universis qui ad dedicationem convenerant, a quatuor annis et supra, unum; a tribus vero et infra, dies quadraginta de suis poenitentiis relaxavimus. Idipsum et de illis statuimus, qui a jejuniorum capite, usque ad octavas Paschae per sequentes annos, quandiu in eodem loco religionis monasticae ordo viguerit, monasterium debita devotione visitare, ac de suis facultatibus curaverint adjuvare. Ea insuper immunitate praefatum coenobium ex apostolicae sedis benignitate donavimus; ut omne illud spatium quod cruces in circuitu, ex praecepto nostro dispositae comprehendunt, exterius quietum deinceps inviolatumque permaneat: quatenus quicunque hominem in eo aut occiderit, aut laeserit. vel praedam fecerit, vel grave aliquod forisfactum commiserit, donec satisfaciat, reus sacrilegii habeatur. Sequenti sane die in capitulum venientes, in pleniorii tam fratrum, quam sororum conventu, praecepta venerabilis memoriae Roberti presbyteri do Arbresello, et loci et religionis institutoris, rata censuimus, et illibata servari; illud omnimodis sancientes, ut fideles quique, qui pro animarum suarum remedio; in Dei et ecclesiae vestrae servitio, vel apud monasterium vestrum, vel in locis ad ipsum pertinentibus persistere devoverint, vel in futurum devoverint, in eodem bono perseverent proposito; et juxta dispositionem et obedientiam ipsius loci abbatissae, aut priorissarum, quae per loca ad monasterium Fontisebraudi pertinentia disponuntur, ad honorem Dei sororibus fideliter et religiose deserviant: sicut etiam a bonae memoriae praedicto Roberto presbytero de Arbresello noscitur institutum.

Ad haec ut quietius ac devotius debita omnipotenti Deo servitia exsolvere valeatis, possessiones et loca monasterii vestri contra pravorum hominum nequitiam sedis apostolicae privilegio duximus munienda. Universa igitur quae vel in praesenti XIII indict. legitime possidetis, vel in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis poteritis adipisci, vestro in perpetuum monasterio confirmamus. Locum videlicet Agreria ex dono Berlaii de Monsterello, Rainaldi filii Ugonis, et Fulcheii Fexardi: locum Raalai ex dono Raginaudi de Salmuntiachaico: locum Cavanaici ex dono Aimerici de Bernezaico, et Gironii filii Gaineri: locum de Gaina, ex dono Radulphi de S. Joanne, Stephani de Maixime ( Messemé ), ac filii ejus Parciendi [ Aimerici ]: locum Mongoguerii ex dono Aimerici Flocelli: locum Varentis ex dono Pagani de Nozilliaco: locum Cantalupi ex dono Fulconis junioris Andegavensis comitis: locum Sovoliae ex dono Petri de Brisiaco: locum Girundae ex dono Raginaudi de Piollant, Salomonis hominis vicecomitissae de Castello Ayraldi, et Hugonis de Vivona: locum Boisrotardi ex dono Fulconis comitis Andegavensis, et Lisiardi de Sabrolio: locum Mauthaici ex dono Aubereti de Munta Joannis: locum Lajariae et Chevrerii ex dono Guillelmi de Mirembello: locum Astrici ex dono Reemffreiae, ac filiorum ejus Petri Achardi, et Airaudi: locum Podiae ex dono Petri Senebaudi: locum Villesalem ex dono Gausfridi Gastinelli: locum Preth ex dono Cothardi et filii ejus: locum Flathaici ex dono Gauffredi de Emglis: locum Landae de Belloveerio ex dono Petri de Gasnachia, Gothelini fratris ejus, et Petri de Thoucia nepotis eorum. Locum Lagrolae, ex dono Brientii de Comiquers, et fratrum ejus: locum Landae d' Apremonte ex dono Guillelmi, et fratris ejus de Asperomonte: locum Landae de Machecol, ex dono Garsii de Raes: locum Jafras, ex dono Radulphi Maliclavi, et Isdercii: locum Dentis, ex dono Giraudii de Sostei, Arberti filii ejus, et Guillelmi de Roccaforti: locum Tucio, ex dono Fulcaudi Frenicardi, et Aimerici fratris ejus, Bernardi Cantagrel, et Aimerici fratris ejus Aimarivillani, Dalmatii de Monte Borulpho, et Aimerici de Ranconi de cujus feodo erat, ita liberum et quietum sicut in venerabilis fratris nostri Geraldi Engolismensis episcopi, tunc apostolicae sedis legati definitione, et domni praedecessoris nostri sanctae memoriae Paschalis papae II, privilegio continetur. Locum la Gasconeria, ex dono Arberti de Burno, Guillelmi de Cella, et Guillelmi de Borno: locum Arblenth ex dono Guillelmi Aimerici: locum Montazesum, ex dono Aimerici Bernardi: locum Aufoillos: locum Conoul: locum Lobilleri, ex dono Petri de Vars, et fratris ejus: locum Calumme, vel Nemoris comitis, ex dono Simonis Avisant, concedente Fulcone Andegavensi comite: locum S. Bonifacii, ex dono Petri Pictavorum episcopi et capituli monachorum S. Cypriani; locum Ajars, vel Adarci, ad montem S. Joannis, ex dono Stephani de Magnac: locum Bobun, ex dono Petri de Montifreebo, Iterii Bernardi, et Aimerici Bruni: locum Argenteriam, ex dono Milesendis de monasterio novo. Haec tria loca praedicta sunt in Lemovicensi episcopatu. In episcopatu Bituricensi locum Ursani, et locum Parthaici, et Villulae, ex dono Aalardi Guillebaudi: locum Jarzaici, ex dono Huberti de Barsella, et Saturninae matris ejus: locum Villebratae, ex dono Rainaudi de Scurels, et Rogerii Senescau: locum Letardi, ex dono Erchembaudi de Borbum: locum Montaudun, ex dono Giraudi de Corb. et Giraudi Coraus: locum Villae Osmeri, ex dono Arvei presbyteri, et Achaudi fratris ejus: locum villae Corb. ex dono Gaudefridi de Blanqueffort, Guimonsbed, et Supplicii de Concartau: locum Prunerii Sicci, ex dono Supplicii de Concartau, Agnetis comitissae de Assis, et Guimunsbeth: locum Marthauges, ex dono Radulphi Becuns, et Elisabeth uxoris ejus, et filiorum eorumdem: locum Funuernum, ex dono Agnetis comitissae Dosassis: locum Funtarcherii, ex dono Patricii de Brulleio: locum Saugosae, ex dono Joannis de Lineriis, et Hugoni de monasterio: locum Taes, ex dono Joannis de Lineriis: locum Molins, ex dono Odonis de Duis. In Turonensi locum Raleii, ex dono Pagani de Mirambello, et uxoris ejus Belutiae, et filiorum eorum: locum Calfurneii ex dono Leonii, uxoris, et filii; locum Larunciae, ex dono Ogerii Fabri, Guillelmi de Tisthai et omnium fratrum eorum: locum Columberols, ex dono Raginaudi Rufi, et Gautherii-Jesu: locum Barbae novae, ex dono Fulconis junioris Andegavensis comitis: locum Beffos, ex dono Bartholomaei filii Rahardi, et Gili de Mota: locum Vallissicardi, ex dono Audeburgis de Monsterello: locum Pissabo, ex dono Guillelmi de Rullei: haec duo praedicta loca sunt in Cenomanica patria. Locum Choseaci, ex dono Auberti de Ligerio, et multorum aliorum, concedente Fulcone comite Andegavensi: molendina, exclusam de Chinone, prata de Verrom, terram de Doe, prata et census suos, ex dono Fulconis junioris Andegav. comitis: portum de Challeii, ex dono Alonis adolescentis, et fratris ejus in Andegavensi: portum de Rest, censum, decimam, et vinagium, ex dono Gauffredi Fulcrei: locum Logias, ex dono Sanitae, et filii Roberti: locum Curleo, ex dono Hersendis, et Stephani de Monte Sorelli filii ejus: locum Chanzellas, ex dono Girorii de Chinziaco, Galeth, et Ugonis duorum fratrum, et matrum eorum, ac sororum: locum Borennas, ex dono Fulconis junioris Andegav. comitis: locum Pignoneria, et terram Arcalors, et terram Petri de Monte Seiberti: terram et census Fulqueii quos emit ecclesia Fontisebraudi, concedente Fulcone comite: terram quam Adam habebat ad Pignoneriam ab Achaia, usque ad Andegavum, ex dono ipsius Adae, per manum episcopi Raginaudi, concessione comitis et comitissae, cum charitate quam dedit Petronilla abbatissa consanguinea ejus: locum S. Carileffi ex dono Chalonis de Blazone: locum Perillera ex dono Philippi de Blazone et uxoris ejus: nemus etiam et prata quae habebat a nemore Roho usque ad Alodia: locum Segnes, ex dono Grisciae de Doe, et filii ejus: locum Escoblant, ex dono Oggerii, Martrerii, et filii ejus Deri: locum sanctae Mariae de Hospitio juxta Aurelianum, ex dono episcopi Aurelian. et capituli canonicorum S. Crucis, ac Lodoici regis Franciae: Closum Auberi, ex dono Lodoici regis Franciae: locum Alta Brueria, ex dono praedicti regis, et Bertreae novercae ejus, de cujus dote erat, et ea quae Philippus rex apud Turonem dederat ei in dote, concedente Lodoico rege et uxore ejus. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare. Sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Si qua igitur in futurum ecclesiastica, saecularisve, etc.

Datum Turoni apud Majus Monasterium per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XVII Kal. Octob., ind. XIII, Dom. Incarnat. anno 1119, pontificatus autem domini Calixti II papae anno primo.

XXXIII. * Monasterii SS. Petri et Pauli et S. Gisleni Cellensis possessiones confirmat. (Anno 1119, Oct. 3.) [REIFFENBERG, Monuments pour servir à l' histoire des provinces de Namur, de Hainaut et de Luxembourg. Bruxelles, 1844, t. VIII, p. 345.]

XXXIV. Monasterii Vindocinensis privilegia confirmat. (Anno 1119, Oct. 8.)[MANSI, Concil., XXI, 195.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio GOFFRIDO Vindocinensis monasterii abbati, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Cum universis Ecclesiae sanctae filiis ex apostolicae sedis auctoritate ac benevolentia debitores [ add. nos] existimamus [ forte, existamus], illis tamen locis atque personis, quae specialius atque familiarius Romanae adhaerent Ecclesiae, propensiori nos convenit charitatis studio imminere. Quamobrem, charissime in Christo fili Goffride abbas, tuis petitionibus non immerito annuendum censuimus, ut Vindocinense monasterium, cui Deo auctore praesides; quod videlicet ab ipsis fundatoribus Goffrido Andegavensi comite et Agnete Pictaviensi comitissa sedi apostolicae oblatum est, ad praedecessorum nostrorum sanctae memoriae Alexandri, Urbani, Paschalis, Romanorum pontificum, exemplar, apostolicae sedis privilegio muniremus. Sicut ergo iidem fundatores devoverunt, et in eorum chirographo continetur, sub apostolicae sedis defensione ac Romana libertate, ab omni conditione aliarum personarum absolutum semper et liberum idem monasterium permanere sancimus. Ita videlicet, ut inter Romanum pontificem, et te tuosque successores, nulla, cujuscunque dignitatis vel ordinis persona sit, media habeatur. Nec ipse Vindocinensis abbas ad concilium ire, ubi papae persona non aderit, ullatenus cogatur. Porro ecclesiam B. Priscae in monte Aventino sitam, quam cum universis pertinentiis suis, praedicti domini nostri Alexandri papae concessione praedecessores tui longo tempore possedisse noscuntur, tibi tuisque successoribus cum omni dignitate, quae ad eamdem ecclesiam pertinet, confirmamus: sancti Spiritus judicio decernentes, ut nulla deinceps ecclesiastica saecularisve persona, praedictam B. Priscae ecclesiam, seu ecclesiae dignitatem, tibi tuisque successoribus qualibet astutia vel occasione auferre praesumat. Quod si forte contigerit, Romanae legatum Ecclesiae praedictum Vindocinense monasterium visitare, charitative ibi suscipiatur, et ei juxta loci possibilitatem diligenter quae corpori fuerint necessaria ministrentur. Porro legatus ipse in eodem loco nihil per se disponere vel corrigere audeat, neque occasione legationis rectorem loci vel fratres molestare praesumat. Sed si quid forte corrigendum cognoverit, papae notificare licebit. Si quis autem adversus locum illum pro aliquibus rebus causari voluerit, nullatenus abbas vel fratres ei respondeant, antequam Romanum pontificem consulant, quia quod sine nostro vel successorum nostrorum judicio distractum vel diffinitum fuerit, irritum erit. Sane ad indicium perceptae hujus a Romana Ecclesia libertatis, duodecim solidos monetae vestrae patriae quotannis Lateranensi palatio persolvetis. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Ego Calixtus, catholicae Ecclesiae episcopus, subscripsi.

Datum Parisiis per manum Chrysogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii VIII Idus Octobris, indict. XIII, Dominicae Incarnationis anno 1119, pontificatus autem domini Calixti II papae anno primo.

XXXV. Privilegium pro abbatia Sancti Dionysii, prope Parisios. (Anno 1119, Oct. 13.)[DOUBLET, Histoire de l' abbaye de Saint-Denis, p.477.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio Adae, abbati venerabilis monasterii quod in honore beati Dionysii martyris prope Parisios situm est, ejusque successoribus regulariter promovendis in perpetuum.

Piae postulatio voluntatis affectu debet prosequentes complere, quatenus, et devotionis sinceritas laudabiliter enitescat, et utilitas postulata vires indubitanter assumat. Quia igitur dilectio tua ad sedis apostolicae portum confugiens ejus tuitionem debita devotione requisivit, nos supplicationi tuae clementer annuimus, et beati martyris Dionysii venerabile monasterium cui Deo auctore praesides, cum omnibus ad ipsum pertinentibus sub tutela apostolicae sedis excipimus. Per praesentis igitur privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus, ut quaecunque libertas, quaecunque dignitas authenticis nostrorum praedecessorum Zachariae, Stephani, Leonis atque Alexandri II privilegiis concessa est, quaecunque bona catholicorum regum, vel aliorum fidelium legitimis oblationibus ad idem coenobium pertinere noscuntur, quaecunque etiam in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, vel oblatione fidelium, juste atque canonice poterit adipisci firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Obeunte te nunc ejusdem loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptione, astutia, seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris secundum timorem Dei, et beati Benedicti regulam, elegerint. Electus autem a Romano pontifice, vel a quo maluerit catholico episcopo consecretur. Chrisma, oleum sanctum, consecrationes altarium sive basilicarum, ordinationes monachorum, seu clericorum, eidem monasterio pertinentium, a catholicis episcopis accipietis, quemadmodum praedecessorum nostrorum canonicae aequitatis privilegiis institutum est. Missas sane publicas celebrare, aut stationem in eodem monasterio, praeter abbatis voluntatem, fieri prohibemus, sed nec interdicere, nec excommunicare, nec ad synodum vocare, vel abbatem, vel ipsius loci monachos, episcopis aut episcoporum ministris permittimus facultatem. Praeterea tam tibi quam tuis successoribus licentiam indulgemus in gravioribus negotiis sedem apostolicam appellare, nec appellantes ante finem negotii laesio ulla contingat, quatenus auctore Deo, in sanctae religionis studiis quieti et seduli permanere possitis. Si qua sane ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen

Scriptum per manum Petri notarii regionarii et scriniarii sacri palatii.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus subscripsi.

Datum Silvanecti per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diacoi cardinalis ac biliothecarii, III Idus Octobris, indictione decima tertia, Incarnationis Dominicae anno 1119, et pontificatus domni Calixti II papae anno primo.

XXXVI. Recenset atque confirmat possessiones abbatiae Burburgensis, monialium nobilium Ord. S. Benedicti a sorore sua Clementia Burgundiae duciss recens fundatae. (Anno 1119, Oct. 22.)[MIRAEUS, Opp. diplom., IV, 8.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectae filiae GODILDI Burburgensis monasterii Sanctae Mariae abbatissae, et his quae post eam in eodem regimine regulariter successerint, in perpetuum.

Sicut injusta poscentibus nullus est tribuendus effectus, sic legitima desiderantium non est differenda petitio. Quamobrem, dilecta in Christo filia Codildis abbatissa, nos tam tuis, quam charissimae sororis nostrae Clementiae Flandrensium comitissae, ipsius loci fundatricis, petitionibus annuentes, B. Mariae Burgense monasterium, cui Deo auctore praesides, sub apostolicae sedis tutela excipimus, et beati Petri patrocinio communimus.

Statuimus enim ut idem coenobium ab omni episcopali exactione, et ab omnium saecularium gravamine liberum per Dei gratiam semper quietumque permaneat.

Porro universa quae vel a praedicta comitissa, et viro ejus Roberto et filio Balduino comitibus, vel ab aliis quibusque fidelibus, de suo jure loco eidem collata vel per tuam industriam acquisita sunt, aut in futurum, largiente Deo, offerri, vel aliis modis acquiri contigerit, firma in perpetuum et illibata serventur. In quibus haec propriis duximus nominibus adnotanda, videlicet:

Berquariam unam ovium, quae vocatur Bonhem, in parochia Sancti Folquini, cum omni terra quae ibi deinceps accrescere poterit.

Berquariam unam in villa Lon. Berquariam unam in villa Slipi, super aquam Satha. Novam terram super flumen Ysaram, inter terram Sanctae Walburgis et Lamine Chinescuot, et quidquid terrae ibi deinceps accrescere poterit. Berquariam.

Altare de Fersnara [ alias Varssenaere juxta Brugas], molendinum unum super Lodic. In Dicasimutha medietatem reddituum de omnibus molendinis, quae ibi, vel modo sunt vel postmodum erunt. Crumadicuet, Paleendic, cum suis redditibus. In parochia quae S. Petri Bruc dicitur, quinque Ren.; in Clarambaldibruc terram, cum XII vaccis. Terram Folquini filii Walgeri. Terram Roberti filii Hugonis Parisiensis, cum vaccis viginti et una.

In parochia Erembaldi Capellae terram cum XXI vaccis. Terram novam, nunc de palude factam inter Watinensem ecclesiam et Broburg, cum decimatione, et totam decimam terrae quae de eadem palude postea excreverit. Decimationes novae terrae Castellani Tinardi. Terram Balduini Taxardi in parochia Bulingosela. Terram apud Stapla LXVI jugera.

Quinque mansos terrae Ruhault in parochia Ferlingehem. Terram de Petrihout, cum decimatione. Terram Godini cum decimatione. Decimationes novae terrae in Pevile, tam cultae quam colendae; ibidem XX jugera terrae in parochia Chilhem. Terram reddentem XL hod. avenae. Terram Dodonis, et uxoris ejus Gislae.

In parochia Loberga LV jugera terrae. In Winningosele XXX jugera terrae. In Greveninga unum lasallecum. In Broburg unam pensam anguillarum. In Lon unam pensam butyri. Veterem terram ipsi ecclesiae Sanctae Mariae adjacentem, cum decimatione. Beneficia etiam quae a vestrae professionis monialibus ecclesiae vestrae donata sunt, scilicet in Rubrus quartam partem decimationis. In Bulingasela terram Berwaldi. In vicina villa Crumbecca XC jugera terrae. In Popringahem XX jugera. Item in Bulingasela terram Alumi, Blitingari, et Tidinari.

In Sigeri capella terram Alferi regis; in parochia Sancti Folquini XL jugera terrae, ex dono Goffredi de Cassel. Item in parochia S. Folquini XVIII jugera ex dono Emmae. In parochia Broburg tria jugera et mansuram Godinari praepositi.

In Schalcleta unum mansum terrae. In Affinga jugera XX. In Broburg et Craiawic XX jugera. In terra Orphanorum XXVIII jugera. In Piticham terram Roberti, et XX hod avenae. Apud Aeggefridi capellam XIV jugera et dimidium. Terram omnemque substantiam Hildegardis uxoris Balduini.

In Druicham XXVI jugera, et terram de Proiastra.

Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere vel temerariis vexationibus fatigare: sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva Tervanensis episcopi canonica reverentia.

Obeunte autem hujus loci abbatissa, nulla ibi qualibet subreptione, astutia, violentia praeponatur, nisi quam sorores communi consensu vel sororum pars consilii sanioris secundum Dei timorem providerint regulariter eligendam.

Ad haec adjicientes statuimus ut, si quando episcopalis parochia a divinis fuerit officiis interdicta, liceat vobis (interdictis vel excommunicatis nullatenus admissis) divina officia clausis januis celebrare.

Porro clerici seu laici, qui sedulis ecclesiae vestrae servitiis intra claustri ambitum mancipantur, super excessibus suis abbatissae tantum respondeant.

Illud quoque subjungimus ut quicunque religionis causa se vel sua ecclesiae vestrae conferre voluerit, a nullo violenter aut injuste prohibeatur.

Si qua ergo in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, temere contra eam venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

+ Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Remis per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XI Kal. Novembris, indictione XIII, Incarnationis Dominicae anno 1119; pontificatus autem domni Calixti papae secundi anno primo.

XXXVII. Ad Codebaldum episcopum Ultrajectensem.--Mitram episcopalem ei tribuit. (Anno 1119, Oct. 30.)[HEDA, Hist. episcop. Ultraject., p. 148.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri GODEBALDO Trajectensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Nos quidem personam tuam interesse concilio sperabamus: caeterum sicut ex fratrum tuorum quos ad nos misisti, assertione cognovimus, in itinere a Deo impeditus es, ut ad nos sine graviori periculo minime potueris pervenire, propter quod absentiae tuae paternae dilectionis intuitu parcimus, confidentes quod in Dei et Ecclesiae tuae servitio deinceps secundum facultatem perseverare fideliter debeas: porro praepositos illos, qui a te tua vice invitati ad concilium se minime praesentarunt, discretioni tuae committimus, quatenus canonicam de eis justitiam exsequaris: quod enim auctore Domino inde a te factum fuerit, hoc ratum habebimus. Praeterea pro commissae tibi Ecclesiae reverentia, et nostrae diutinae ad invicem dilectionis affectu episcopalem mitram tibi, tuisque successoribus conferendam concedimus.

Datum Remis III Kal. Novemb., indict. XIII, anno 1120.

XXXVIII. Monasterii Marbacensis protectionem suscipit et privilegia confirmat. (Anno 1119, Oct. 30.)[WURTWEIN, Nova Subsidia diplom., Heidelb. 1781, 8o, tom. VII, p. 33.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiis in Marbacensi Ecclesia canonicam vitam professis eorumque successoribus in eadem religione per omnipotentis Dei gratiam permansuris in perpetuum.

Officii nostri nos hortatur auctoritas pro ecclesiarum statu sollicitos esse, et quae recte statuta sunt stabilire. Quamobrem venerabilis filii nostri Gerungi vestri praepositi precibus non difficulter accommodamus effectum. Praedecessorum siquidem nostrorum, videlicet sanctae memoriae Urbani II et Paschalis item II vestigiis insistentes, tam vos, quam vestra omnia sub tuitione apostolicae sedis excipimus, et praesentis privilegii auctoritate munimus. Quaecunque enim illi vobis ad libertatem loci vestri et munimentum religionis concesserunt, nos quoque concedimus et confirmamus, videlicet ut quaecunque hodie vestra ecclesia juste possidet, sive in futurum juste atque canonice poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant. Quidquid praeterea libertatis vel in praelati vestri electione, vel in professorum illi stabilitate, vel in sacramentorum omnium susceptione, seu in caeteris hujusmodi professionis canonicae religioni et stabilitati congruentibus ecclesiae vestrae a praedictis praedecessoribus nostris canonica aequitate concessum est, nos etiam praesentis scripti pagina stabilimus. Ad haec adjicientes, circa coenobii vestri ambitum occasione qualibet assultum fieri prohibemus. Si vero, quod absit! in atrio vestro vel in effusione sanguinis, vel in verborum elatione, sive in aliquo hujusmodi violentiam irrogari forte contigerit, nequaquam propter hoc a divinis Ecclesia vestra prohibeatur officiis. Porro laborum vestrorum, vel animalium decimas quae penes ipsum locum vestris sumptibus et laboribus excoluntur, vel nutriuntur quietas vobis et illibatas manere censemus, nec vos super hoc, aut ab episcopo ejusdem dioecesis, aut ab ejus ministris, seu parochialibus presbyteris inquietari permittimus. Communi enim vita viventibus, ut beatus scribit Gregorius ad Augustinum, Cantuariorum episcopum, jam de faciendis portionibus, vel exhibenda hospitalitate et adimplenda misericordia nobis erit quid loquendum, cum omne quod superest in causis piis ac religiosis erogandum est.

Sepulturam quoque ipsius coenobii omnino liberam esse sancimus, ut eorum qui illic sepeliri deliberaverint, devotioni et extremae voluntati, nisi excommunicati sint, nullus obsistat. Porro clericos, sive laicos saeculariter viventes ad conversionem suscipere nullius episcopi, vel praepositi contradictio vos inhibeat. Si quis ergo praesentis decreti tenorem sciens contra id temere venire tentaverit, apostolorum principis Petri et nostra animadversione multetur. Conservantibus autem haec pax a Deo et misericordia perpetuis saeculis conservetur. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Remis per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, III Kal. Novembris, indictione XIII, Incarnationis Dominicae anno 1119; pontificatus autem domni Calixti secundi papae anno primo.

XXXIX. Ecclesiae S. Martini Turonensis privilegia confirmat. (Anno 1119, Oct. 30.)[ Défense de l`insigne église de Saint-Martin de Tours, fol., preuves, p. 14.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiis Beati Martini Turonensis ecclesiae canonicis, tam praesentibus quam futuris, apostolicam benedictionem.

Cum universis Ecclesiae filiis debitores ex apostolicae sedis auctoritate ac benevolentia existamus, illis tamen locis atque personis, quae specialius Romanae adhaerent Ecclesiae propensioris nos convenit affectionis studio imminere. Ea propter, filii in Christo charissimi, vestris petitionibus annuentes tanto libentius Beati Martini ecclesiam in qua omnipotenti Domino deservitis protectione sedis apostolicae communimus, quanto amplius locus idem et beatissimi confessoris Christi corpore insignis habetur, et ad jus Romanae cognoscitur Ecclesiae pertinere, quidquid igitur libertatis, quidquid immunitatis, quidquid beneficii et honoris eidem ecclesiae vel per antecessorum nostrorum Adeodati, Leonis, Adriani, Sergii, Gregorii, Paschalis Romanorum pontificum privilegia, vel per Turonensium archiepiscoporum Crotberti, Ibonis et Airardi scripta, vel per regum praecepta collatum est, per praesentis privilegii paginam vobis vestrisque successoribus, et per nos praedictae Beati Martini ecclesiae confirmamus, statuentes ut claustrum vestrum usque ad muri cuneos liberum quietumque permaneat, sicut hactenus cognoscitur permansisse. Presbyteri quoque infra ecclesiae ambitum in cellulis, in oratoriis vestris, in ecclesia Sancti Venantii, et in capella Sancti Petri quae de Cardoneto dicitur commorantes, in ea qua praeteritis temporibus mansisse noscantur, libertate permaneant. Porro burgum, et alia omnia quae in Ludovici regis scripto continentur, ecclesia Sancti Pauli Cormoriacensis, ecclesia Sanctae Mariae de Bellomonte, ecclesia Sancti Cosmae cum appendiciis earum, et caetera omnia quae vel in praesenti legitime possidetis, vel in futurum largiente Domino juste poteritis adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et illibata serventur. Nulli ergo omnino hominum liceat eamdem ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, aut ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Chrisma, oleum sanctum, ordinationes canonicorum, qui ad sacros fuerint ordines promovendi, a Turonensi accipietis archiepiscopo, si quidem gratiam atque communionem apostolicae sedis habuerit, et si ea gratis ac sine pravitate voluerit exhibere; alioquin liceat vobis catholicum quem malueritis adire antistitem, et eadem ab eo sacramenta suscipere. Sane canonicus vester si Ecclesiarum archiepiscopi canonicus fuerit, beneficio abdicato, excommunicandi eum archiepiscopus non habeat facultatem. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem ecclesiae justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructus bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Romae per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, III Kalend., Incarnationis Dominicae 1119, pontificatus autem domni Calixti secundi papae anno primo.

XL. Monasterii S. Bertini Sithiensis libertatem et privilegia confirmat. Anno 1119, Oct. 31.[ Collection des Cartulaires, t. III, 260, Paris, 1841, 4o.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio LAMBERTO Sithiensis monasterii abbati, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Justis votis assensum praebere justisque petitionibus aures accommodare nos convenit, qui, licet indigni, justitiae custodes atque praecones in excelsa apostolorum Petri et Pauli specula positi, Deo auctore, conspicimur. Proinde, dilecte in Christo fili Lamberte abbas, tuis petitionibus annuentes, beati Bertini Sithiense monasterium, quod in Tarvannensi parochia situm est, cui, Deo auctore, praesides, sub tutela et protectione sedis apostolicae suscipimus, et contra pravorum hominum nequitiam auctoritatis hujus privilegio communimus. Statuimus enim universa ad idem monasterium legitime pertinentia vobis vestrisque successoribus quieta semper et illibata conservari, videlicet comitatus de omnibus terris quas Sanctus Bertinus habet in castellaria de Broburg, sicut Balduinus comes, per manum Joannis, episcopi, vobis concessit, et de omnibus terris quae per secessum maris, sive ex palustribus locis proveniunt, in omnibus videlicet parochiis quas Sanctus Bertinus habet in praedicta castellaria; duas garbas decimae, et de omnibus berquariis atque vaccariis decimationem, sicut Balduinus, comes Insulanus, vobis concessit, et omnia quae idem suo scripto confirmavit; molendina in atrio monasterii vestri constructa, terram de Culhem et Flechmel et Helescolke, quas per episcopum derationastis. Praeterea concordiam illam, quae facta est ante praedictum venerabilem Joannem, episcopum, inter vos et Everardum, clericum, videlicet de altari de Helcin et capellis ejus, omnino ratam censemus. In Tarvannensi quoque parochia, ecclesiam nuncupatam Oxelare et Warnestim et Haveskerke, altare de Merchem, ecclesiam de Eggafridi capella; in Tornacensi parochia, ecclesiam de Coclara, de Ruslethe et de Runbecca, cum capellis suis, ecclesiam de Lisgnege et de Snelgerkeke, et de Hermingehem et de Bovenkerke; in Attrebatensi parochia, altare de Anesin; in Coloniensi, ecclesiam de Fresquena et Wildestorp; in Belvacensi, terram Hubertuisin dictam, cum omnibus suis pertinentiis seu appendiciis, terram quoque Clarembaldi de Lustingehem, terram quam comes Robertus, pro animae suae remedio et filii sui Willelmi, vobis dedit; similiter berquariam quam comes Balduinus, qui in monasterio vestro sepultus est, adhuc vivens vobis dedit, et quam Carolus ei, in comitatu succedens, legali donatione concessit; item berquariam pro commutatione villae Ostresele datam, et duas portiones decimae de Brucsele. Omnes etiam decimationes annuatim, fratrum industria colligantur, ne sub censualitate, occasione dationis, res vestrae inquietentur vel impediantur. Curtes quoque monasterii ita libere in dispositione fratrum manere sancimus, ut nullus pro eisdem servandis quidquam juris haereditarii habeat. Ipsum praeterea monasterium, juxta praedecessorum nostrorum Victoris, Urbani, Paschalis papae sanctiones et privilegia, loco eidem collata, in sua plenius libertate ac immunitate perpetuo conservetur, adeo ut nulli, nisi Romano pontifici, salva tamen episcopi Tarvannensis canonica reverentia, in aliquo respondeat, quandiu illic regularis ordinis vigor ac disciplina permanserit. Porro abbatem in eodem monasterio, non alium, praeesse censemus, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars sanioris consilii, secundum Dei timorem et beati Benedicti Regulam, elegerint. At haec religioni vestrae concedimus, in communi parochiae interdicto, divina officia, clausis januis, celebrare. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem monasterium temere perturbare, et caetera omnia usque in finem, ut supra, in privilegio Paschalis papae ( sub num. 344).

Ego Calixtus, catholicae Ecclesiae episcopus, subscripsi.

Datum Remis, per manum Grisogoni, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, secundo Kal. Novembris, indictione tertia decima, Incarnationis Dominicae anno millesimo centesimo nono decimo, pontificatus autem domni Calixti II papae anno primo.

XLI. Ecclesiae Cameracensis privilegia confirmat. (Anno 1119, Oct. 31.)[ Mémoire de M. de Choiseul contre le magistrat de Cambrai, pièce VIII, teste LEGLAN, Glossaire de l' ancien Cambrésis, p. 131.] . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . Datum Remis per manum Grisogoni S. Romanae Ecclesiae diac. cardinalis ac bibliothecarii, II Kal. Novembr., indict. XIII, Incarnationis Dominicae anno 1119, pontificatus autem domni Calixti secundi papae anno primo. XLII. Ad clerum et populum Hildesheimensem. (Anno 1119, Oct. 31.)[Edidit JAFFÉ, Regesta pontif. Rom., cum hac mentione: « In tabular., reg. Hannover.--Misit H. Sudendorff. » ] Hildenensis [ leg. Hildesheimensis] Ecclesiae clero et populo, salutem et apostolicam benedictionem.

Audita et cognita obedientiae vestrae constantia, quam in canonica electione vestri episcopi habuistis, apprime gavisi sumus. Idcirco dilectionem vestram litteris praesentibus duximus visitandam, monentes atque praecipientes, ut in Romanae semper Ecclesiae et vestri episcopi obedientia persistatis. Nos enim in concilio Remis habito canonicam electionem et liberam consecrationem fratris nostri B[ertholdi], episcopi vestri, cum archiepiscopis, episcopis, abbatibus et cuncto clero approbavimus et auctoritate apostolica roboravimus. Si qui ergo vel ex clero vel ex populo canonicae vestrae electioni nondum consenserunt, commoniti a nobis id ipsum sentire vobiscum non differant, ne in sua pertinacia permanentes ecclesiasticae subjaceant ultioni.

Data Remis II Kal. Novembris.

XLIII. G[isleberto] archiepiscopo Turonensi mandat ut litteras sequentes ad [Henricum] Anglorum regem deferat, adhibitoque G[aufredo] archiepiscopo Rothomagensi, Thomam [leg. Thurstanum] archiepiscopum Eboracensem regi diligenter commendet. (Anno 1119, Oct.-Nov.)[ Monastic. Anglic. III, 144.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri GISLEBERTO Turonensi archiepiscopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Quia devotionis tuae dilectionem, et fidelitatis constantiam in beati Petri servitio saepius probatam agnovimus, ejus tibi negotium potissimum duximus committenda; siquidem prudentiam tuam pro venerabilis fratris nostri Thomae Eborum archiepiscopi causa, ex fratrum nostrorum consilio, nostra volumus legatione perfungi, in quo quanta nobis et Romanae Ecclesiae injuria irrogetur ipse, ut credimus, non ignoras. Tuam itaque, frater charissime, sollicitudinem exoramus, atque praecipimus, ut illas quas pro eodem fratre nostro Th. dirigimus litteras in Northmannia, ad regem Anglicum deferas, et primo earum traditioni regem ipsum vice nostra tu et confrater vester G. Rothomagensis archiepiscopus, quem in hujus allegationis exsecutione tibi socium exhibemus convenire, diligentissime studeatis. Eumque instantius deprecamini, ut in praedicti fratris nostri restitutione, ita matris suae Romanae Ecclesiae preces exaudiat, quatenus verus ejus filius. . . . . .

XLIV. Ad Henricum Anglorum regem. (Anno 1119, Oct.-Nov.) Monastic. Anglic. III, 144 . . . . . . servorum Dei charissimo in Christo filio, HENRICO illustri et glorioso Anglorum regi, salutem et apostolicam benedictionem. Saepe jam dilectionem tuam, pro venerabili fratre nostro Thoma Eborum archiepiscopo, verbis et litteris monuisse meminimus, et nihil adhuc in ejus negotio de honore Dei et Ecclesiae apud te valuimus impetrare. Unde graviori profecto correptione dignus fueras; sed quia duplici te dilectione complectimur, personae tuae, ad praesens, in exsecutione justitiae duximus indulgendum. Caeterum confratris nostri R. Cantuariensis archiepiscopi contemptum omnino diutius tolerare non possumus, et a dominis enim felicis memoriae Paschalis et Gelasii praedecessoribus nostris, et nobis ipse commonitus, nec electo Eboracensis Ecclesiae absque professionis exactione manus imponere, nec pro eodem negotio nostrae noluerit audientiae praesentare. Et ipsi ergo episcopale atque sacerdotale officium interdicimus et in matrice Cantuariensi Ecclesia; necnon et Eborum propria parochia tota divina omnia celebrari officia, et sepulturam mortuis prohibemus praeter infantium baptisma, et morientium poenitentias, donec praedictus frater noster Thomas, Eborum Ecclesiae restituitur, manere in ea quietius dimittatur. Si enim praedictus dominus noster Paschalis papa eum adhuc in electione positum ab Eborum Ecclesia nullatenus passus est, nos consecratum jam, per Dei gratiam, nostris, tanquam beati Petri manibus, exsulare prorsus pati, nec possumus, nec debemus.

XLV. Bulla de privilegiis monasterii Sanctae Mariae Josaphat in dioecesi Carnotensi. (Anno 1119, Nov. 1.)[BALUZ., Miscell. ed. Luc., III, 13.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio GIRARDO abbati monasterii Sanctae Mariae Josaphat juxta Leugas, in Carnotensi videlicet parochia siti, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Religiosis desideriis dignum est facilem praebere consensum, ut fidelis devotio celerem sortiatur effectum. Proinde nos, dilecte in Christo fili Giralde abbas, tam tuis quam venerabilis fratris nostri Gaufridi Carnotensis episcopi petitionibus annuentes, Beatae Mariae monasterium, cui Deo auctore praesides, in apostolicae sedis tutelam excipimus, et contra pravorum hominum nequitiam auctoritatis nostrae privilegio communimus. Statuimus enim ut quaecunque bona, quascunque possessiones idem coenobium in praesenti legitime possidet, sive in futurum largiente Deo juste ac canonice poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Ecclesiam scilicet Sancti Martini de Operatorio, et ecclesiam Sancti Arnulfi, cum decimis et terra quam dedit Goslenus de Leugis. Nulli ergo omnino hominum liceat idem monasterium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Salva nimirum Carnotensis episcopi canonica reverentia. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Remis per manum Grisogoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, Kal. Novembris, indictione XII, Incarnationis Dominicae anno 1119, pontificatus autem domini Calixti II papae anno primo.

XLVI. Decretum a Gaufrido episcopo Carnot. adversus Simoniam latum confirmat. (Anno 1119, Nov. 2.)[ Gall. Christ. VIII, inst. 318.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri Gaufrido Carnotensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Quae religionis honestate perspecta in Dei Ecclesia statuuntur, inconcussa debent stabilitate servari. Si quidem, frater in Christo charissime, de commissa tibi Ecclesia omnem Simoniacam expellere desiderantes pravitatem, assensu decani, praecentoris, subdecani, succentoris, et caeterorum praelatorum Ecclesiae statuisti, congregatione fratrum id ipsum approbante atque unanimiter postulante, ut nec decanus, nec praecentor, nec subdecanus, nec succentor, nec ulla alia ecclesiastica persona, vel canonicorum quisquam de honoribus ecclesiae, vel praebendis quidquam exigat vel accipiat, vel per se, vel per suppositam manum: nullus eorum qui canonici fiunt pro praebenda quidquam det vel promittat, aut per se similiter, aut per suppositam manum, neque post decessum praelatorum, qui nunc in ecclesia vestra vivunt, ullus vel decanus, vel praecentor, vel subdecanus, vel succentor in locum ipsum statuatur, quousque in communi capitulo liquido juret pro officio suo nihil dedisse vel promisisse, quousque etiam juret se pro praebendis nihil exacturum vel accepturum, aut per se, aut per suppositam manum: similiter post decessum simplicium canonicorum, qui modo in Carnotensi ecclesia vivunt, nullus in locum eorum canonicus sufficiatur, nisi ante in communi capitulo juret, vel tutor suus pro eo, si ipse infra annos fuerit, se pro praebenda nihil dedisse aut promisisse, nec per se, nec per suppositam manum. Hanc igitur constitutionem ad honorem Dei et animarum salutem a fraternitate tua provisam, nos praestante Deo, auctoritate sedis apostolicae confirmamus, et ratam in posterum permanere sancimus, etc.

Datum Remis per manum Crisogoni sanctae Romanae Ecclesiae cardinalis ac bibliothecarii, IV Nonas Novembris, indictione XIII, Incarnationis Dominicae anno 1119, pontificatus domini Calixti II anno primo, etc.

XLVII. Monasterium Springirsbacense et ejus discipli tam confirmat. (Anno 1119, Nov. 4.) [Hujus privilegii mentio tantum exstat apud JAFFÉ, Regesta Rom. pont., p. 531, cum hac clausula: « In tabulario Confluentino. Ex schedis Pertzii. » ]

XLVIII. Ad Morvanum Venetensem et Brictium Nannetensem episcopos.--Ut abbatem Rotonensem per districtionem canonicam compellant ad reddendam pecuniam abbati Kemperlegiensi debitam. (Anno 1119, Nov. 9.)[Dom BOUQUET, Recueil, XV, 231.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabilibus MORVANO Venetensi, BRICTIO Nannetensi, episcopis, salutem et apostolicam benedictionem.

Nuper Herveo Rotonensi abbati mandavimus ut pecuniam quam monasterio Sanctae Crucis de Kemperlegio injuste abstulit, juxta datum a confratre nostro Gerardo Engolismensi, tunc apostolicae sedis legato, judicium, dilatione seposita, restitueret, aut super hoc responsurus, Remis se nostro conspectui praesentaret. Caeterum, cum ipse ad Remense concilium pervenisset infecto negotio remeavit, insuper (quod gravius est) culpam suam, uti accepimus, per comitis nititur defendere potestatem. Unde fraternitati vestrae praecipimus ut eum ex parte nostra commoneatis quatenus abbati Sanctae Crucis usque ad proximas Epiphaniae octavas eamdem pecuniam integre reddat, alioquin vos tandiu in abbatem ipsum et in abbatiam, et in obedientias ejus quae in vestris dioecesibus sitae sunt, districtionem canonicam imponatis, donec ipse in nostra praesentia et nobis de contemptu, et abbati de illatis injuriis satisfaciat.

Data Remis, V Idus Novembris.

XLIX. Monasterii S. Remigii Remensis privilegia confirmat. (Anno 1119, Nov. 10.)[MARLOT, Metropol. Rem., II, 271.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo filio ODONI, abbati venerabilis monasterii S. Remigii, quod est secus urbem situm, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Apostolicae sedis auctoritate compellimur pro universarum Ecclesiarum statu satagere, etc. Statuimus ut quaecunque bona largiente Deo poteritis adipisci, firma haec vobis et illibata permaneant, in quibus haec duximus exprimenda: ecclesiam S. Mariae quae sita est extra muros castelli, cui Regitestis vocabulum est, cum omnibus ad eam pertinentibus, sicut eam venerabilis frater noster Rodulfus Remensis archiepiscopus a comite Hugone dimissam vestro monasterio contulit; ecclesiam S. Timothei cum parochia Burgi et appendiciis ad Burgum . . . . . . censum Codiciaci castri sexaginta solidorum, mansiones Ponti Vidulari in alodio Sancti Remigii sitas, quas Fridericus, ejusdem loci institutor, vestro monasterio contulit. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, etc.

Datum Remis per manum Chrisogoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, IV Idus Novemb., indict. XIII, Incarnat. 1119, pontificatus domini Calixti II papae anno II.

L. Abbatiae S. Amandi seu Elnonensis, ordinis Sancti Benedicti privilegia libertatis et immunitatis concedit. (Anno 1119, Nov. 20.)[MIRAEUS, Opp. diplom. II, 1155.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo BOVONI, abbati venerabilis monasterii S. Amandi, quod Elnonense dicitur, ejusque successoribus regulariter substituendis in Christum.

Et divinis praeceptis instruimur, et apostolicis monitis informamur, ut pro ecclesiarum statu impigro vigilemus affectu.

Quamobrem, dilecte in Christo fili Bovo abbas, tuis petitionibus accommodamus assensum, et Elnonense monasterium, cui Deo auctore praesides, ubi ejusdem beati Amandi corpus requiescere creditur, apostolicae sedis privilegio communimus.

Statuimus enim ut quaecunque bona, quascunque possessiones, idem locus concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis in praesenti possidet, sive in futurum largiente Deo juste atque canonice poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus, et illibata sub B. Petri tuitione permaneant.

In quibus haec propriis duximus nominibus adnotanda, villam videlicet Elnonem cum appendiciis suis ab omni saecularium dominio liberam, sicut a religiosis regibus Dagoberto, Pippino, Carolo, Ludovico, et comite Balduino cognoscitur emancipata.

In pago Laudunensi, cellam Barisiacum cum famulis et appendiciis suis.

In pago Cameracensi Braccolum, Novam Villam, Haltiacum cum appendiciis suis.

In pago Hainonensi Guariniacum, Moncelz, Scalpouz cum appendiciis suis.

In pago Ostrebatensi, Diptiacum, Ferinium, Scaldinium, Lurcium, Ruoth cum familia et appendiciis suis.

In pago Tornacensi Guillelmel, Frigidum Montem, Hertinium, Bovinias, Rumam, Spiere Holtein, cum appendiciis suis.

In pago Bracbatensi Herinias, Sein, Allenium, Varcinium, Anuinium, Securiacum, Vilare, Novas Domus, terras de Germinio, Milam, Rodam. Baceroth cum appendiciis suis.

In Flandriis, terras de Bonarda, de Roslare, de Ledda, de Hardoia, de Guinguiniis, de Marchengen, de Lapiscura, de Holscherca, de Berneiam, de Lecca, cum familia et appendiciis suis.

In Testerepo alodium singulis annis solvens viginti tres libras.

In Brugis capellam S. Amandi.

Super flumen Mosam villam Haringas cum familia, ecclesia, et appendiciis suis.

Super flumen Renum terras de Sulla et de Bogarda.

Porro altaria quae in diversis parochiis possessione legitima possidetis ab omni personatu libera vobis vestrisque successoribus in perpetuum servanda censemus; salvis nimirum consuetis episcoporum vel episcopalium ministrorum obsoniis.

In episcopatu Noviomensi altare de Sancto Martino, altare de cella, de Rongi, de Ruma, de Guillelmel, de Frigido Monte, de Hertinio, de Marchengen, de Guinguiniis, de Bernean, de Sedelegien, de Bichengen, de Ledda.

In episcopatu Laudunensi, cellam Barisiaci cum altari S. Remigii.

In episcopatu Cameracensi altare de Nova Villa cum appendiciis suis, altare de Gariniaco, de Scalpous, de Guariniaco cum appendiciis suis, de Villari, de Anuinio, de Lombisiaco.

In Atrebatensi, altare de Bulcinio, de Masten, de Helenuna, de Lurcio, de Scaldinio cum appendiciis suis, de Ruoth, de Ditiaco cum appendiciis suis, de Bulciniolo, decimam anguillarum apud Bulcem, et piscatorem unum in vivario.

Quidquid praeterea libertatis, quidquid tuitionis et immunitatis per authentica praedecessorum nostrorum sanctae memoriae Martini et Paschalis II Romanorum pontificum privilegia monasterio vestro collatum; quidquid etiam venerabilis fratris nostri, Rodulphi Remensis archiepiscopi, scripto ad petitionem illustris memoriae nepotis nostri comitis Balduini de injustis consuetudinibus quas praepositus villae abdicavit, de duobus diebus trium generalium placitorum relaxatis, de obstaculo apud Tuns, de divisione silvae Sancti Amandi, et silvae praefati comitis Balduini, paternae provisioni indultum est, vobis vestrisque successoribus confirmamus. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura.

Obeunte te nunc hujus loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi quolibet subreptionis astutia, seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris de suo vel de alieno, si oportuerit, collegio, secundum Dei timorem, et beati Benedicti Regulam elegerint, a dioecesano episcopo sine exactione et pravitate qualibet ipsius et clericorum ejus per Dei gratiam consecrandum.

Missas sane publicas in eodem monasterio per episcopum fieri, vel stationes aut ordinationes aliquas celebrari praeter abbatis ac fratrum voluntatem, omnimodis prohibemus, ne in servorum Dei recessibus, popularibus occasio praebeatur ulla conventibus.

Ad haec adjicimus ut nulli personae facultas sit idem monasterium invadere, vel vim invasionis inferre, quandiu ejusdem monasterii fratres regulariter vivere et abbati regulariter electo secundum sanos usus Ecclesiae obedire curaverint.

Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen

Locus + sigilli.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Belvaci, per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XII Kalend. Decemb., indict. XIII, Incarnat. Dominicae anno 1119, pontificatus autem domni Calixti secundi papae anno primo.

LI. Radulfum Dunelmensem, R[adulfum] Orcadensem, Joannem Glascuensem et universos per Scotiam episcopos, Ecclesiae Eboracensis suffraganeos, hortatur ut T[hurstano] archiepiscopo Eboracensi, per ipsum consecrato, obediant. (Anno 1119, Nov. 20.)[ Monasticon Anglic., III, 146.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabilibus fratribus RADULFO Dunelmensi, R. Orcadensi, JOANNI Glerguensi, et universis per Scotiam episcopis, Eboracensis Ecclesiae suffragantibus, salutem et apostolicam benedictionem.

Ad hoc disponente Deo, sedis apostolicae cura nobis commissa est, ut Ecclesiarum omnium sollicitudinem gerere debeamus; ea propter divinae destinationi nostrae metropolis Eborum Ecclesiae paterna benignitate compassi sumus; et venientem ad nos venerabilem fratrem Thomam ipsius electum benigne suscepimus; atque ad archiepiscopum, cooperante Domino, consecravimus; pallii quoque insigne, pontificalis videlicet officii plenitudinem, secundum consuetudinem apostolicae sedis ei concessimus. Non enim fratribus vestris rationabile visum est, ut pro illa confratris vestri R. Cantuariensi archiepiscopo querimonia diutius vacare Eboracensis debeat Ecclesia; praecipue cum fratrem frequenter ab apostolica sede commonitus nulla ei causa hac voluerit reverentiam exhibere: vestrae itaque fraternitati, praesentium litterarum auctoritate, praecipimus, ut praedictum fratrem nostrum Thomam tanquam metropolitanum vestrum diligere et honorare attentius procuretis, eique in posterum omni occasione seposita debitam obedientiam et reverentiam deferatis.

Datae Belvaci XII Kalend. Decembris.

LII. Litterae Norwegiae regibus porrectae pro admissione Radulphi Orcadensium episcopi. (Anno 1119.)[ Monast. Angl. tom. III, pag. 145.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiis AISTANO et SIWARDO Norwegiae regibus, salutem et apostolicam benedictionem.

Ab ipso fidei Christianae principio Ecclesiae Dei per principum munificentiam in temporalibus excreverint, et Dominus quidem honorificantes se honorificabit, et eorum potentiam abundantius dilatabit. Ea propter, filii in Christo charissimi, dilectionem vestram litteris apostolicis visitantes, rogamus vos et admonemus in Domino, ut filium nostrum Orcadensium episcopum, canonice ut accepimus electum, et in metropoli sua Eboraca ecclesia consecratum, benigne suscipiatis, ab injuria defendatis, et in episcopatu suo manere quietius faciatis.

LIII. Monasterii S. Martini de Campis Parisiensis possessiones et privilegia confirmat. (Anno 1119, Nov. 27.)[ Bullar. Cluniac., p. 39.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo filio MATTHAEO, priori monasterii Sancti Martini, quod de Campis dicitur, salutem et apostolicam benedictionem.

Sicut injusta poscentibus nullus est tribuendus effectus, sic legitima desiderantium non est differenda petitio. Proinde nos, dilecte in Christo fili Matthaee prior, tuis petitionibus annuentes, Beati Martini monasterium, cui auctore Deo ex venerabilis fratris nostri Pontii Cluniacensis abbatis institutione praesides, praesentis decreti auctoritate munimus, statuentes ut quemadmodum caetera Cluniacensis membra semper sub apostolicae sedis tutela permaneat. Cuncta etiam quae in praesenti duodecima indictione eidem loco pertinere videntur, quieta vobis semper et integra permanere sancimus, videlicet in pago Parisiensi decimam ejusdem praefati monasterii Sancti Martini, et altare et decimam de Callevio. In suburbio Parisiacae urbis, ecclesiam Sancti Jacobi cum parochia. Prope monasterium Sancti Martini capellam Sancti Nicolai. Infra urbem in vico qui dicitur Judaeorum, furnum quemdam, et ad magnum pontem duo molendina. Ecclesiam Sancti Dionysii de monte Martyrum cum capella quae ad Sanctum Martyrium appellatur. Nusiellum villam cum ecclesia et atico, et omnibus appendiciis suis. Rusiacum villam quam dedit Anselmus dapifer. Apud Taverniacum et Turnum et Moncellum, hospites et vineas, et census et silvam Castanearum, ex dono Odonis comitis de Corbolio, et aliam silvam de Castaneis juxta eamdem sitam, ecclesiam de Erigniaco. Apud Pontisaram castrum, de dono regio, et Radulfi Delicati, et Guarnerii Silvanectensis, hospites, censum et terras. Apud vallem Joiaci terram, censum et hospites, ex dono cujusdam monachi Berengarii, concedente Osmundo de Calvo monte et villam Castaneum cum ecclesia et decima, et terram de Puteolis et altare de Fontaneto. Altare, ecclesiam, aticum et decimam de Esven. Altare, aticum, et decimam de Campaniaco. Ecclesiam de Doctmonte cum appendiciis suis. Altare de Ermenonvilla. Ecclesiam de Duniaco et molendina, et caetera quae ibi sunt Sancti Martini. Apud pontem Ebali curtem et terras. Ceurentium villam cum appendiciis suis, et ecclesiam ejusdem villae, cum capella et decima de Luriaco. Bonseias cum ecclesia et appendiciis suis. Apud Nuseium Siccum, terram et censum. Et apud Clerici terram et censum, et Penthinum cum ecclesia et appendiciis suis, et Roveredum cum circumjacentibus terris. Apud Luuram in Parisiaco, ecclesiam cum atico. Apud Gornacum castrum monasterium Sanctae Mariae cum omnibus appendiciis suis. Villam Nuseium cum omnibus appendiciis suis. Maiatlas cum ecclesia et appendiciis suis. Decimam de Atiliaco. Villam Confluentiam cum ecclesia et appendiciis. Apud Sanctum Marcellum terram quam dedit Cleophas monachus. Apud Vitriacum villam, domum, torcular, vineas et censum, et molendinum de Arcoilo. Apud Clamardum, ecclesiam, terram, vineas et censum. Apud Sanctum Clodoaldum, terram quae Alnetus dicitur cum appendiciis suis. In monte Savias et monte Martyrum, torcularia et vineas. In Carnotensi pago ecclesiam de Bonnella, cum atrio, et hospitibus, et omnibus appendiciis suis. Visanis villam cum ecclesia et appendiciis suis. Bolovillam cum appendiciis suis. Et Escun et Olan montem, et villam Goucolum cum ecclesia et decima. Apud Meudonvillam, hospites et terras. Apud Capellam, hospites et terras, Rodenisvillam, cum ecclesia et appendiciis suis. Apud Carnotum, in burgo Sancti Caralni, hospites et censum. Apud villam quae Tabula dicitur, censum denariorum et decimam de Beveriis. Apud Crisperias, ecclesiam et decimam et hospites. Villam Bault. Sanctum Hilarium cum ecclesia et appendiciis suis. Gordum de Pissiaco. Apud Medendam de transverso per aquam de singulis navibus tres obolos, ex dono Gervasii dapiferi et concessione Philippi regis. Apud Miliacum castrum, et Contiacum decimum diem in reditu Pedagii partem, videlicet praefati Gervasii. In Aurelianensi pago, Hyenvillam cum ecclesia et tota parochia de Puteacio, et decimum mercatum cum omnibus appendiciis suis, et altare de Novavilla. In Senonensi pago, villam et atrium de Pringi et Novas. Apud Conam, ecclesiam et atrium cum appendiciis suis. In Suessionensi pago, villam quae Sancta Gemma dicitur, cum ecclesia et appendiciis suis, et terram de monte Aldonis. In Meldensi pago, Anetum villam cum ecclesia et atrio et appendiciis suis. In Laudunensi pago, Disiacum villam, et alodium de Branna cum appendiciis suis. In Noviomensi pago, ecclesiam de Castro, quod Capii dicitur, cum appendiciis suis. Altare de Heldicurte, et altare de Bevelone. In Ambianensi pago, ecclesiam de Signiaco cum appendiciis suis. Apud Arenas castrum ecclesiam Beatae Mariae cum appendiciis suis. Apud Ruam, Vertunum et Waben redditus salis et aquarias piscium. In Tarvanensi pago, altare de Feurentiaco cum appendiciis suis. In Belvacensi pago apud Bellum montem ecclesiam sancti Leonori cum appendiciis suis, et decimam de mediana curte. Apud Nusiacum terram et censum. Apud Mervacum, villam, altare, atrium et decimam, cum appendiciis suis, et altare Sancti Audomari cum appendiciis suis. Apud Belvacum ecclesiam Sancti Pantaleonis. Apud Montiacum Sanctae Opportunae, ecclesiam ejusdem sanctae cum appendiciis suis. In Silvanectensi pago monasterium Sancti Nicolai de Aciaco cum appendiciis suis. Apud Lorvillare, ecclesiam, atrium, decimam et hospites. In Anglia apud Londoniam, terram censualem et hospites, ex dono Radulfi de Juin, ex concessione Henrici regis. Apud castrum Barnastabale, ecclesiam cum appendiciis suis. Et caetera quae praedecessorum nostrorum sanctae memoriae Urbani papae et Paschalis II privilegiis continentur. Quaecunque praeter ea a quibuslibet de suo jure eidem loco collocata sunt, vel in futurum conferri contigerit, firma semper et illibata permaneant, tam a te quam ab aliis qui per Cluniacenses abbates eidem loco praepositi fuerint, possidenda, regenda ac perpetuo possidenda. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam scieas, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum apud Sanctum Dionysium, per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, V Kalend. Decembris, indict. XIII, Incarnationis Dominicae anno 1119, pontificatus autem domni Calixti II papae anno primo.

LIV. Bulla pro Pacano abbate et monachis B. Mariae Stampensis. (Anno 1119, Dec. 4.)[FLEUREAU. Les Antiquitez de la ville et du duchez d' Estampes. Paris, 1683, 4o, p. 491.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis PACANO abbati et B. Mariae Stampensis ecclesiae canonicis tam praesentibus quam futuris in posterum.

Officii nostri nos hortatur auctoritas ut Ecclesiarum quieti attentius providere, et suum cuique jus integrum conservare, in quantum permiserit Dominus, debeamus. Siquidem clamores vestros accepimus adversus eos qui parochianos vestros sine assensu vestro sepelire contumaciter praesumebant. Vestris igitur et charissimi filii nostri Ludovici gloriosi Francorum regis precibus incitati, ad ecclesiae vestrae quietem et libertatem per Dei gratiam conservandam, statuimus, et auctoritate apostolica prohibemus, ne cuiquam praeter assensum vestrum, parochianos vestros, milites seu alios, liceat sepelire. Praeterea vobis, vestrisque successoribus in perpetuum confirmamus ecclesiam Sancti Basilii et molendinum in burgo situm, et caetera omnia, quae concessione pontificum, liberalitate regum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis ecclesia vestra in praesenti possidet vel in futurum largiente Domino juste atque canonice poterit adipisci. Nulli ergo hominum facultas sit, ausu temerario, vestram ecclesiam perturbare, aut vestras bonas consuetudines immutare, possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva Senonensis archiepiscopi reverentia. Si quis igitur in futurum, ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei ac Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis ergo eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant.

Datum Senonis per manum Grisogoni, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, II Nonas Decembris, indictione XII, Incarnationis Dominicae anno 1119, pontificatus autem domni Calixti II papae anno I.

LV. Ad Josceranum Lingonensem episcopum.--Judicem eum constituit controversiae, quae est inter abbatem S. Petri Vivi Senonensis, et Molismensem. (Anno 1119, Dec. 5.)[MANSI, Concil., XXI, 196.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, JOSCERANNO Lingonensium episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Abbatis Arnaldi, et fratrum monasterii Sancti Petri Vivi, querelam accepimus, quod eis Molismensis et Remensis abbates quasdam possessiones jamdiu a beati Petri monasterio possessas, injuste abstulerint. Unde fraternitati tuae praecipimus ut longa dilatione seposita canonicam eis justitiam facias, nec monasterio eidem obesse permittas, quod secundum antiquam terrae consuetudinem instrumenta sine impressione sigilli composita declarantur.

Data Senonis Nonis Decembris

LVI. Ad monachos S. Viventii de Verzeio.--Jubet sub poenis interdicti, ut priorem de monasterio Cluniacensi recipiant. (Anno 1119, Dec. 7.)[Dom BOUQUET, Recueil, XV, 252.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, Verziacensis monasterii monachis et familiae, salutem, si obedierint, et apostolicam benedictionem.

Charissimi filii nostri Petri Cluniacensis abbatis et fratrum ejus querelam accepimus, quod recipere priorem de Cluniacensi monasterio recusetis, cum locus vester jam per triginta fere annos priorem tantum de domo eadem habuerit: in quo profecto magnum vobis et vestrae generare Ecclesiae detrimentum. Cum enim paci et religioni intendere debeatis, in dissensione et scandalo permanetis. Per praesentia igitur scripta vobis praecipiendo mandamus, ut usque festum proximum B. Thomae priorem de Cluniacensi recipiatis coenobio, ejusque debitam, sicut hactenus factum est, obedientiam praebeatis. Alioquin nos extunc ecclesiarum vobis introitum interdicimus, et in vestro monasterio divina prohibemns officia celebrari.

Datum Altissiodori, VII Idus Decembris

LVII. B[enedictum] episcopum Lucensem rogat ut homines ad sese venientes vel ab ipso redeuntes praesidio firmo muniat. A. priorem et ecclesiam S. Frigdiani commendat. (Anno 1119, Dec. 11.)[BALUZ., Miscell. ed. Luc. IV, 588.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri B. Lucano, episcopo salutem et apostolicam benedictionem.

Sicut aliis jam litteris dilectioni tuae mandavimus, nos te sicut fratrem in Christo charissimum diligere, et in quantum permiserit Dominus; honorare optamus. Rogamus autem fraternitatem tuam ut secundum datam tibi a Deo prudentiam ejus ecclesiam praecipue hoc studeas tempore adjuvare, et ad nos venientes vel a nobis redeuntes personas patriam illam secure conduci facias: rogamus praeterea dilectionem tuam, ut filium vestrum A. priorem S. Frigdiani, et ejus ecclesiam pro B. Petri reverentia, et dilectione vestra studeas amplius diligere et juvare. Idem enim locus specialiter B. Petri tutela et protectione consistit, et nos deesse ei nec possumus nec debemus.

Datum Altissiodori, III Idib. Decembris.

LVIII. Ad Stephanum abbatem Cisterciensem.--Cisterciensis monasterii capitula confirmat. (Anno 1119, Dec. 23.)[MANSI, Concil., XXI, 190.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, charissimis in Christo filiis STEPHANO venerabili Cisterciensis monasterii abbati et ejus fratribus, salutem et apostolicam benedictionem.

Ad hoc in apostolicae sedis regimen, Domino disponente, promoti conspicimur, ut ipso praestante religionem augere, et quae recta atque ad salutem animarum statuta sunt nostri debeamus auctoritate officii stabilire. Idcirco, filii in Christo charissimi, petitioni vestrae charitate debita impertimur assensum, et religioni vestrae paterno congratulantes affectu, Dei operi quod coepistis manum nostrae confirmationis apponimus. Siquidem consensu et deliberatione communi abbatum et fratrum monasteriorum vestrorum, et episcoporum, in quorum parochiis eadem monasteria continentur, quaedam de observatione Regulae B. Benedicti, et de aliis nonnullis quae ordini vestro et loco necessaria videbantur, capitula statuistis: quae nimirum ad majorem monasterii quietem, et religionis observantiam, auctoritate sedis apostolicae petitis confirmari. Nos ergo vestro in Domino profectui congaudentes, capitula illa et constitutiones auctoritate apostolica confirmamus, et omnia in perpetuum rata permanere decernimus. Illud nominatim omnimodo prohibentes, ne abbatum aliquis monachos vestros sine regulari commendatione suscipiat. Si qua igitur ecclesiastica saecularisve persona nostrae confirmationi et constitutioni vestrae temeritate aliqua obviare praesumpserit, tanquam religionis et quietis monasticae perturbatrix, auctoritate beatorum Petri et Pauli et nostra, donec satisfaciat, excommunicationis gladio feriatur. Qui vero conservator exstiterit, omnipotentis Dei et apostolorum ejus benedictionem et gratiam consequatur. Interdicimus autem ne quis conversos laicos professos vestros ad habitandum suscipiat.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus confirmavi, et subscripsi.

Datum Sodoloci per manum Chrysogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, decimo Kal. Januarii, indict. XII, Incarnationis Dominicae millesimo centesimo decimo nono, pontificatus autem domini Calixti II papae anno primo.

LIX. Brunonem archiepiscopum Trevirensem liberum declarat ab omni potestate legati, nisi a latere dirigatur. (Anno 1120, Jan. 3.)[HONTHEIM, Hist. Trevir., I, 504.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri BRUNONI Trevirensi archiepiscopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Consuetudo sedis apostolicae, et ipse rationis ordo exposcit, ut sapientes religiosasque personas et Romanae Ecclesiae obedientiae devotas existentes honorare amplius ac diligere debeamus. Proinde, frater dulcissime, postulationi tuae clementer annuimus, et personam tuam dilectionis brachiis amplectimur, et eam a cujuslibet legati potestate absolvimus, nisi forte a nostro latere dirigatur; confidimus enim in Domino, quia de sapientia ac religione tua et Deo ac Ecclesiae honor magnus utilitasque proveniat.

Data Cluniaci III Nonas Januarii.

LX. Brunoni archiepiscopo metropolitanum jus aliaque prisca ornamenta constabilit. (Anno 1120, Jan. 3.)[HONTHEIM., ibid. ] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri BRUNONI Trevirensi archiepiscopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Dignitatem vel Ecclesiae vel personis per authentica praedecessorum nostrorum privilegia traditam, nos quoque inconvulsam, praestante Deo, volumus conservari. Illud igitur dignitatis, illud honoris, quod Trevirensi Ecclesiae ac praedecessoribus vestris de sede apostolica est collocatum, nos ejusdem sedis auctoritate, cooperante Domino, stabilimus, et legitimum perpetuumque manere sancimus, ut videlicet Trevirensis Ecclesia super tres civitates Metim, Tullum et Virdunum metropolis habeatur, et ipsarum civitatum episcopi eam matrem ac magistram, salva in omnibus Romanae Ecclesiae auctoritate ac reverentia, recognoscant. Porro tibi tuisque legitimis successoribus, frater in Christo charissime, usum pallii confirmamus, et ex apostolicae sedis liberalitate jumento purpura instrato per constitutas ecclesiae stationes vehi, atque ante vos crucem deferri concedimus, sicut et praedecessores nostros tuis constat praedecessoribus concessisse.

Ego Calixtus Ecclesiae catholicae episcopus.

Ego Lambertus Ostiensis episcopus.

Datum Cluniaci per manum Crysogoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, III Nonas Januarii, ind. XIII, Incarn. Dom. 1120, pontificatus autem domini Calixti II papae anno I.

LXI. * Hospitalem domum a Brunone, archiepiscopo Trevirensi, conditam Confluentiae ante ecclesiam S. Florini, conservari jubet. (Anno 1119, Jan. 3.) [GUNTHER, Cod. diplom. Rheno-Mosell., I, 169.]

LXII. Ad Vol[ricum] Constantiensem episcopum.--Ut Schafhusensibus restituat praedium per vim ablatum. (Anno 1120, Jan. 3.)[NEUGART, Cod. diplom. Alem., II, 46.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri Vo. episcopo et canonicis Constantiensis Ecclesiae, salutem et apostolicam benedictionem.

Scafhusenses fratres agitatam diu querimoniam repetere non desistunt. Conqueruntur enim quod praedium a Tuotone illo eis oblatum per violentiam auferatis. Praecipimus ergo dilectioni ergo vestram ut eis aut praedium ipsum in pace et quiete reddatis, aut si quid in eo juris habere confiditis, opportuno loco et tempore ad exsequendam justitiam veniatis. Verumtamen illud nobis honestius et utilius videretur, si quisque quod suum est, sine scandalo et sicut fratres condecet, obtineret. Etsi enim Tuoto ille in apostasiam lapsus sit, et contra honorem Dei et salutem animae suae retrorsum abierit, nulla tamen ratione permittitur ut ea quae libere ac sponte obtulerat, debuerit abstulisse.

Data Cluniaci III Non. Jan..

LXIII. Privilegium pro monasterio S. Salvatoris Schaffnaburgensis. (Anno 1120, Jan. 3.)[Udalric. Bamberg. Cod., n. 300, ap. ECCARD Corp. hist., II, 299.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo filio N. Schaffusensi abbati ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Commissi nobis officii nos hortatur auctoritas pro ecclesiarum statu satagere et quae recte statuta sunt stabilire: primum, fili charissime N. abbas, tuis per charissimum fratrem N. Trevirensem arehiepiscopum petitionibus annuendum esse censuimus, ut venerabile S. Salvatoris monasterium cui Deo auctore praesides, quod videlicet ab N. quondam comite apud villam N. sub honore omnium sanctorum aedificatum et B. Petro in jus perpetuum oblatum est, ad exemplar praedecessorum nostrorum sanctae memoriae Gregorii VII et Urbani II pontificum Romanorum apostolicae sedis privilegio muniremus, per praesentis igitur privilegii paginam, apostolica auctoritate statuimus, ut quaecunque possessiones, quaecunque bona eidem monasterio, vel a praedicto N. sive N. comitibus vel aliis fidelibus de suo jure oblata sunt, aut in futurum, Domino largiente, offerri vel quibuslibet justis modis acquiri contigerit, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Nulli ergo omnino hominum liceat praefatum coenobium temere perturbare, vel ejus possessiones seu res caeteras auferre, oblatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Obeunte te nunc ejusdem loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia vel violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu vel fratrum pars consilii sanioris secundum beati Benedicti regulam elegerint. Extremi olei confectio, consecrationes altarium seu basilicarum, ordinationes clericorum et caetera ad episcopale officium pertinentia ab episcopo Constantiensi, in cujus estis dioecesi, accipietis, si tamen catholicus est, et gratiam et communionem apostolicae sedis habuerit, et si ea gratis ac sine pravitate voluerit exhibere; alioquin liceat vobis catholicum quem malueritis, adire antistitem et ab eo consecrationum sacramenta suscipere. Sepulturam quoque ipsius monasterii liberam omnino decernimus, ut eorum qui illic sepeliri deliberaverint, devotioni et extremae voluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat. Sane cellas Beatae Agnetis et Beatae Mariae occasione qualibet ac monasterii vestri proprietate per te vel successores tuos vel quemlibet alium subtrahi vel alienari, et eorum bona temere aut violenter auferri, vel imminui penitus prohibemus, et si qua forte ablata sunt sub divini obtestatione judicii reddi praecipimus. Mansuro praeterea in perpetuum decreto sancimus, ut nulli omnino viventium liceat in vestro monasterio aliquas proprietatis conditiones, non haereditarii juris, non advocatiae, non investiturae, neque cujuslibet potestatis, quae libertati et quieti fratrum noceat, vindicare: sed abbas cum fratribus advocatum sibi, quem perspexerit utiliorem, instituat, et si oportuerit, amoto eo alium tertium providebit. Laicos seu clericos saeculariter viventes ad conversionem suscipere nullius episcopi vel praepositi condictio vos inhibeat. Porro decimas, quae a laicis detinentur, pertinentes ecclesiis, quas habetis vel habebitis, si eas recuperare, annuente Domino, potueritis, vestris perpetuo usibus mancipandas absque omni contradictione episcoporum censemus, salva episcopali reverentia. Illud etiam capitulo praesenti subjungimus, ut nulli episcoporum facultas sit, sine Romani pontificis licentia, loca vestra vel monachos interdictioni vel excommunicationi subjacere. Ad indicium autem perceptae a Romana Ecclesia libertatis auri unciam quotannis Lateranensi palatio persolvetis. Si qua igitur deinceps ecclesiastica saecularisve persona, hujus privilegii paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, atque a sacratissimo corpore et sanguine Dei ac Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, et in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem cidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Datum Cluniaci per manum Grisogoni sanctae Ecclesiae Romanae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, III Nonarum Januarii, indictione XVI, Incarnationis Dominicae anno 1120, pontificatus autem domni Calixti II papae anno primo.

LXIV. Ad Hugonem Antissiodorensem episcopum.--Facultatem ei tribuit conferendi ecclesiis canonicorum et monachorum ecclesias quas laici obtinuerant. (Anno 1120, Jan. 3.)[BOUQUET, Recueil, XV, 232.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri HUGONI Antissiodorensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Religiosis fratrum nostrorum desideriis non solum favere, sed ad ea debemus ipsorum animos incitare. Desideras siquidem, frater charissime, ut quaedam episcopatus tui ecclesiae ad honorem Dei per ejus gratiam regulariter ordinentur. Nos itaque bonae voluntati tuae paterno gratulantes affectu, tibi licentiam indulgemus in commissis tibi ecclesiis, in quibus videlicet clerici saeculares sunt, canonicos regulares vel monachos religiosos de ecclesiis parochiae tuae ordinandi. Praeterea magnam de tua religione fiduciam obtinentes, liberam tibi, dictante justitia, concedimus facultatem conferendi ecclesiis regularium fratrum canonicorum, sive monachorum in tua parochia existentium ecclesias quasdam, quas injuste laici consueverant obtinere. Ad haec fraternitati tuae canonicam majoris ecclesiae ordinationem ac dispositionem nec non et caeterarum episcopatus tui ecclesiarum, auctoritate sedis apostolicae confirmamus, ut videlicet tam ecclesiae quam monasteria debitam tibi tanquam Patri et magistro reverentiam prorsus exhibeant, sicut etiam tuis catholicis praedecessoribus exhibuisse noscuntur. Si quis autem adversus haec audaci temeritate proruperit, donec satisfecerit, ecclesiasticae satisfaciat ultioni.

Data Cluniaci, III Nonas Januarii, indict. XIII.

LXV. Privilegium Calixti papae, quo confirmatur decretum concilii Bellovacensis de discordia inter Guillelmum episcopum Catalaunensem et canonicos Cheminonenses, quibus Richardus Albanensis episcopus immunitatem nimiam indulserat. (Anno 1120, Jan. 5.)[ Gall. Christ. X, instr. 162.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, ALARDO abbati et ejus fratribus in ecclesia Beati Nicolai regularem vitam professis, tam praesentibus quam futuris in perpetuum.

Locum vestrum et Beati Nicolai ecclesiam in silva Luviz confrater noster bonae memoriae Richardus Albanensis episcopus, tunc apostolicae sedis in partibus illis vicarius, ab aedificationis exordio, sicut ex scripto ejus comperimus, in apostolicae sedis possessionem jusque suscepit, ecclesiam et atrium benedixit, et ab omnium episcoporum jure emancipavit: quod domnus praedecessor noster sanctae memoriae Paschalis papa decreti sui auctoritate firmavit. Cum autem nos in Galliarum partibus pro Ecclesiae servitio moraremur, coram nobis et fratribus nostris apud Belvacum a te querimonia facta est, pro eo quod frater noster Guillelmus Catalaunensis episcopus locum ipsum in ejus parochia constitutum vehementius infestaret; unde fratres nostri qui nobiscum aderant eumdem episcopum charitate debita convenerunt, ut aut ab infestatione illa desisteret, aut, si se in causa hac praegravatum crederet, plenariam a nobis justitiam accepturus, quiete atque pacifice gravamen suum exponeret. Tunc ille tanquam vir religiosus et sapiens, accepto fratrum suorum qui secum erant consilio, ad honorem Dei et apostolicae sedis reverentiam, si quid minus in praedicti loci et ecclesiae oblatione fuerat se completurum episcopali benignitate respondit. In nostra ergo et fratrum nostrorum Cononis Praenestini, Lamberti Ostiensis, Leodegarii Vivariensis, Clarembaldi Silvanectensis, et Petri Belvacensis, episcoporum, et cardinalium Bosonis Sanctae Anastasiae, et Joannis Sancti Chrysogoni, presbyterorum; Petri, Sanctorum Cosmae et Damiani; Gregorii, S. Angelii; Chrysogoni, Sancti Nicolai, et Romani, Sanctae Mariae in Porticu, diaconorum praesentia, idem venerabilis frater Guillelmus Catalaunensis episcopus saepedictum locum et ecclesiam Sancti Nicolai in silva Luviz, in jus proprium et omnimodam libertatem beato Petro et ejus Ecclesiae Romanae concessit, et in manu nostra omnem deinceps calumniam inde refutavit; nos vero ejus dulcedinem ac benevolentiam attendentes, tam ipsi quam ipsius catholicis successoribus, clericorum ad sacros ordines promotiones, chrismatis et olei dationem, si gratis ac sine pravitate voluerint exhibere, concessimus: alioquin liceat vobis catholicum quem malueritis adire antistitem, et ab eo eadem sacramenta suscipere. Sane de presbytero qui populum regere debebit, statuimus ut a canonicis electus episcopo praesentetur, et ab eo curam animarum suscipiat, eique inde rationem reddat, et vocatus ad synodum ejus vadat.

Universa igitur, prout superius distincta sunt, nos auctoritate sedis apostolicae confirmamus, et illibata futuris temporibus confirmari sancimus. Praeterea praedicti domini nostri Paschalis papae vestigia subsequentes, vitae canonicae ordinem quem secundum beati Augustini regulam professi estis, cooperante Domino roboramus, et ne cui post professionem exhibitam proprium quid habere, neve sine abbatis vel congregationis licentia claustri cohabitationem deserere liceat, interdicimus. Obeunte te nunc ipsius loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris secundum Dei timorem providerint regulariter eligendum, electus a Romano pontifice confirmetur. Sepulturam quoque ipsius loci liberam esse censemus, ut eorum qui illic sepeliri deliberaverint devotioni et extremae voluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat. Porro terra circa ecclesiae vestrae ambitum sita, sicut in scripto Hugonis comitis continetur, tota usque ad Cotem, Calcis Furnum, vallem Rainaldi, campum Durfosson, viam Barrensem Sancti Verani super aqua Chimenon, stirpam Fulcradi, extremum rivulum Braydis, Francvadum quod est in aqua Brosson, et ultra sedem Hilduini quantum est jactus balistae, et tota terra Culmontis cum aqua et lignis, seu caeteris usibus, sic in vestro semper jure ac successorum vestrorum quieta et libera conservetur, ut nulli liceat hominum praeter vestram illic voluntatem operis aliquid exercere, nec episcopis vel quibuslibet ecclesiarum ministris facultas sit de ipsius terrae frugibus, quae domus vestrae laboribus colitur, decimas aut terragium exigere, vel molestias irrogare: villam etiam adjacentem in ea quae a praedicto comite concessa et scripto firmata est libertate permanere decernimus. Ad haec universa praedia et bona quae vel inpraesentiarum legitime possidetis, vel in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, vel oblatione fidelium juste atque canonice poteritis adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant; in quibus ecclesiam Sanctae Oeildis cum omnibus ad eam pertinentibus proprio duximus nomine adnotandam.

Nulli ergo hominum liceat saepedictam ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis ausibus fatigare; sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Ad indicium autem juris ac possessionis Romanae Ecclesiae, necnon et libertatis vestrae, decem Catalaunensis monetae solidos quotannis Lateranensi palatio persolvetis. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem ecclesiae justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen. Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus signavi. Ego Lambertus episcopus Ostiensis interfui et signavi. Ego Petrus diaconus cardinalis Sanctorum Cosmae et Damiani, interfui et signavi. Ego Gregorius diaconus cardinalis S. Angeli, interfui et signavi. Ego Romanus diaconus cardinalis Sanctae Mariae in Porticu, interfui et signavi.

Data Cluniaci per manum Chrysogoni sanctae Romanae Ecclesiae cardinalis ac bibliothecarii, Nonis Januarii, indictione XIII, Incarnationis Dominicae anno 1120, pontificatus autem domni Calixti II papae anno primo.

LXVI. Monasterii Vizeliacensis immunitatem et possessiones confirmat. (Anno 1120, Jan. 12.) [Hujus privilegii mentio tantum exstat apud Mabillonium, Annal. ord. Ben., t. VI, p. 46.]

LXVII. Ad B[erardum] Matisconensem et G[ualterium] Cabilonensem episcopos.--Significat se Trenorciensis monasterii altaria consecrasse, et coemeterium benedixisse. (Anno 1120, Jan. 14.)[MANSI, Concil., XXI, 205.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabilibus B. Matisconensi, et G. Cabilonensi, episcopis, salutem et apostolicam benedictionem.

Dilectioni vestrae notum fieri volumus, quia nos nuper Trenortium venientes, abbatis et fratrum ejusdem loci petitionibus altaria consecravimus, coemeterium benediximus; ibique aquam benedictam fundentes, terminos circumquaque poni praecepimus. Infra quos videlicet terminos, sicut per cruces juxta terrae consuetudinem distinctae sunt, captiones, depraedationes, assultus, vel aliquid hujusmodi fieri et prohibuimus, et penitus prohibemus. Si quis igitur huic nostrae constitutioni contraire audaci temeritate praesumpserit, a divinis officiis, donec satisfecerit, suspendatur: quicunque vero observator exstiterit, omnipotentis Dei, et apostolorum ejus, benedictionem et gratiam consequatur.

Datum Matiscone, XIX Kal. Febr., indict. XIII.

LXVIII Ad canonicos Matisconenses.--Adversus vastatores villae de Monte Godino. (Anno 1120, Jan. 14.)[MANSI, Concil., XXI, 214.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis Matisconensis Ecclesiae canonicis, salutem et apostolicam benedictionem.

Villam de Monte Godino ad vestram ecclesiam pertinere, et per vestrum ministerium dispensari audivimus. Caeterum milites quidam locum illum occasione depraedantur, quos auctoritate litterarum praesentium commonemus, ut a devastatione illa et inquietatione desistant. Quod si contemptores exstiterint, et ipsi ac fautores eorum tandiu ab ecclesiarum liminibus sequestrentur, et in terris eorum divina officia interdicantur, praeter infantium baptismata et morientium poenitentias: donec aut Lugdunensium archiepiscopi, de cujus parochia locus est, aut vestri episcopi judicio, satisfaciant.

Data XIX Kalend. Februarii.

LXIX. A[delberto] abbati Schafhusensi significat se monasterii tutelam suscepisse. (Anno 1120, Jan. 14.)[NEUGART, Cod. diplom. Aleman. II, 46.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis A. Scaphusensi abbati et ejus fratribus, salutem et apostolicam benedictionem.

Suggerentibus nobis venerabili fratre notro B. Treverensi archiepiscopo et Hu. scholastico, ecclesiam vestram et bona ejus in beati Petri tutelam et protectionem suscipientes scriptorum nostrorum munimine roboravimus et venerabili fratri nostro Vo. Constantiensi episcopo super ea, quae inter eum et vos agitur, querimonia litteras misimus. Idcirco nobis minus competens visum est, vestrae iterum ecclesiae per fratrem vestrum M. privilegium destinare, aut alias de eadem querimonia litteras replicare. Illud autem omnino petimus et rogamus ut pro nobis et pro catholicae Ecclesiae unitate orationes ad Deum assiduas effundatis, et in illa, quae Christus est, unitate attentius maneatis. Rogamus etiam, sicut aliis jam litteris rogavimus, ut nobis unum ex vestris fratribus dirigatis, qui et Teutonicam linguam noverit et Latinam.

Data Matiscone XVIII Kal. Febr.

LXX. Parthenonis Pulchriloci privilegia confirmat. (Anno 1120, Jan. 23.)[DE LA MURE, Hist. ecclés. de Lyon, p. 300.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectae filiae PETRONILLAE abbatissae monasterii Sanctae Mariae de Fonte Ebraudi, et ejus sororibus, salutem et apostolicam benedictionem.

Quae divini amoris intuitu a quibusque fidelibus, de suo jure Dei Ecclesiis offeruntur, inconvulsa debent illibataque servari.

Siquidem filius noster Lugdunensis Ecclesiae archidiaconus Theotardus, et camerarius Chotardus, Pontius canonicus, nec non et viri nobiles Bonus Par cum uxore sua Tubelle ac filiis, et Dalmaticus cum filiis suis Dalmatio et Pontio, divina gratia inspirante, praedium suum qui antiquitus Mons Chotardi, nunc vero Pulcher Locus appellatur, vestro monasterio contulerunt.

Volumus praeterea et praecipimus quod dona quae fecit Gandemarus Carpinellus annuente uxore, et Joanne fratre suo, pro remedio animarum suarum in provincia vocata de Fores integra in posterum remaneant et inconcussa.

Quod nimirum donum venerabilis frater noster Humbaldus Lugdunensis archiepiscopus, cum praedicto archidiacono nostra petiit auctoritate firmari.

Nos ergo eorum petitionibus annuentes, praedicti praedii donationem, cum ecclesia quae in eo constructa est et caetera quae a supradictis personis seu a quibuslibet viris de jure suo ei collocata sunt, aut in futurum largiente Deo conferri contigerit, praesentis scripti pagina vestro monasterio confirmamus.

Nulli ergo omnino hominum facultas sit supradictum locum, et quae ad eum pertinent a vestri coenobii unitate ac subjectione subtrahere, possessiones ejus auferre, vel ablatas retinere vel minuere, sed omnia integra conserventur, ancillarum Dei et pauperum usibus profutura.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus confirmavi.

Datum Lugduni per manum Chrisogoni, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, X Kal. Februarii, Incarnationis Dominicae anno 1120, pontificatus autem domni Calixti papae II anno primo.

LXXI. Ad Marbodum episcopum Redonensem.--De sententia excommunicationis prolata in abbatem et monachos S. Melanii. (Anno 1120, Febr. 5.)[BALUZ., Misc. III, 14.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri MARBODO Redonensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Prudentiae tuae gratias agimus quod datam super abbatem Sancti Melanii et monachos pro contumacia sua excommunicationis sententiam firmiter hactenus observasti. Rogamus autem et praecipimus ut et deinceps id ipsum facias, donec canonicis secundum mandatum nostrum plenarie revestitis, abbas ipse cum monachis et cum canonicorum testificatione ad nos veniat, et de contemptu nostro Ecclesiae judicio satisfaciat.

Data Viennae Nonis Februarii.

LXXII. Privilegium pro monasterio S. Mariae Bonaevallis. (Anno 1120, Febr. 7.)[MANRIQUE, Annal. Cisterc., I, 94.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis JOANNI abbati monasterii Sanctae Mariae de Bonavalle, et ejus fratribus tam praesentibus quam futuris in perpetuum.

Etsi nos universis Ecclesiae filiis debitores ex apostolicae sedis benevolentia existimamus, vobis tamen propensiori convenit charitatis studio providere. In Viennensis siquidem Ecclesiae adhuc regimine positi, sapientium ac religiosorum virorum consilio locum vestrum elegimus, et vos assensu charissimi filii nostri Stephani Cisterciensis abbatis, de ipso venerabili ac religioso Cisterciensi monasterio assumptos, in eo statuimus ut ibi deinceps religionis monasticae disciplina, protegente Domino conservetur. Vestris ergo, filii in Christo charissimi, petitionibus annuentes, vos et praedictum locum vestrum sub apostolicae sedis tutela suscipimus, et vestra omnia beati Petri patrocinio communimus; confirmamus insuper vobis omnem terram quae Bonus Fons nominatur, mansum Asueni, cum terris et silvis Sinconis militis de Bellovisu, Garini de Pineto, Guillelmi de Castellione . . , mansum de Ribato ex concessione Guillermi abbatis Sancti Theodorici, et fratrum ejus, etc., etc. Decernimus, itaque ut nemini liceat vos et vestrum monasterium temere perturbare, aut possessiones ejus auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra et illibata conserventur eorum pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo, tertiove commonita, si non congrua satisfactione emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Ego Calixtus Ecclesiae catholicae episcopus.

Datum Viennae per manum Grisogoni, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, VII Idus Februarii, indictione tertia, Incarnationis Dominicae anno millesimo centesimo vicesimo.

LXXIII. Ad Umbaldum archiepiscopum Lugdunensem.--Adversus vastatores villae de Monte Godino. (Anno 1120, Febr. 10.)[MANSI, Concil., XXI, 214.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, charissimo et venerabili fratri UMBALDO Lugdunensi archiepiscopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Venerabilis fratris nostri B. episcopi et ecclesiae Matiscensis ad nos querela pervenit, quod parochiani tui, videlicet Wicardus de Anton. et Guido incatenatus Matiscensis Ecclesiae in villa de Monte Godino gravamen et injurias inferre non desinunt, locum ipsum pravis exactibus affligentes. Unde fraternitati tuae injungimus ut eos diligenter commoneas, quatenus aut res ecclesiasque liberas dimittant, aut in tua vel ipsius Matiscensis episcopi curia inde justitiam faciant. Quod si contempserint, tu de eis, tanquam de sacrilegis, plenam pro tui officii debito justitiam exsequaris.

Data Viennae, IV Idus Februarii.

LXXIV. Bulla pro monasterio Sancti Cucuphatis in regione Vallensi. (Anno 1120, Febr. 13.)[MARCA, Marca Hispanica, Appendix, p. 1253.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio ROLANDO abbati venerabilis monasterii Sancti Cucuphatis martyris Octovianensis ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Religiosam vitam eligentibus apostolicum convenit adesse praesidium, ne forte cujuslibet temeritatis incursus aut eos a proposito revocet, aut robur, quod absit! sacrae religionis infringat. Ea propter, dilecte in Domino fili Rotlande, tuis piis postulationibus clementer annuimus, et praefatum monasterium Sancti Cucuphatis martyris, quod ad jus et proprietatem beati Petri nullo medio pertinere dignoscitur, in quo divino mancipati estis obsequio, ad exemplar praedecessorum nostrorum Sylvestri, Joannis, Benedicti, et Urbani papae II, Romanorum pontificma, sub beati Petri et nostra protectione suscipimus et praesentis scripti privilegio communimus. Decernimus itaque ut monasterium praefatum tam in capite, quam in membris, et quascunque possessiones et quaecunque bona in praesenti possidet vel acquisiturum est, firma ei et integra sub jure et ditione beati Petri pleno jure perpetuo conserventur, in primis statuentes ut ordo monasticus secundum Deum et beati Benedicti Regulam in eodem monasterio jugiter observetur, in quibus possessionibus et bonis haec propriis nominibus duximus exprimenda. Locum ipsum in quo praefatum monasterium situm est in villa ipsius coenobii, et castrum Octovianum de Fruneto, vel de Aqualonga, item castro Ricarli, vel de Cirtulo et de Sancto Emeterio, vallem de Gausach et de Campiniano cum decimis et primitiis, aquis, terminis, et montibus universis, alodia, et possessiones de Budigiis et de Aculione, sicut Oto abbas emit, et domum de Rivosicco cum possessionibus suis, alodia et possessiones cum aquis et molendinis quae sunt in castro de Rivorubeo; monasterium Sanctae Caeciliae de monte Ferrato cum ecclesiis Sancti Felicis et Sancti Joannis de Vocarisses, monasterium Sancti Pauli extra muros Barcilonae, cum alodio quod ibi obtulit Giribertus et uxor ejus, monasterium Sancti Salvatoris de Breda cum podio de monte Sirtille; monasterium Sancti Laurentii cum ecclesia Sancti Stephani in monte ejusdem et cum ecclesia Sancti Stephani de Castella, cum possessionibus dictorum monasteriorum; ecclesiam Sancti Petri et Sancti Severi integriter de Octaviano; ecclesiam Sancti Vincentii de Aqua Alba, cum ipsa dominicatura, ecclesias Sancti Stephani et Sanctae Mariae Palatii de intra moenia cum villare de Caberictibus integriter, et de villa Tort, et villam Sancti Stephani et Beatae Mariae cum fabricis ejusdem et cum decimis et primitiis eisdem pertinentibus; capellam Sancti Genesii et Sanctae Eulaliae de Tapiolas cum decimis et primitiis; et dominicaturam de valle Gregoria integriter, capellas Sancti Cucuphatis de Rifano et Sancti Atiscli de Vilanzir et Sancti Martini et Sancti Romani de monte Cathano, Sanctae Margaritae de Buada, cum dominicaturis ipsarum, ecclesias Sancti Stephani de palatio Auzito, Sancti Felicis de Castella, Sancti Sebastiani de monte Majori cum ipso monte Sanctae Mariae de Toldello, Sancti Felicis de villa Mylanis, cum dominicaturis ipsarum, et cum decimis et primitiis, capellas Sanctae Mariae Fontisrubei, cum alodio quod ibi obtulit Geraldus Mironis, Sancti Ementerii, Sanctae Mariae de Gausach, et Sancti Laurentii de Fonte Calciato, cum possessionibus ipsarum; ecclesias Sanctae Mariae cum castro de Feles, Sanctae Mariae de Monasteriolo, Sancti Petri de Masquefa, cum castro de Sancta Cruce de Palatio, Santae Mariae de Capellatiis, Sanctae Mariae de Aqualata, Sanctae Mariae de Clariana, cum castro et cum dominicaturis, et cum decimis et primitiis pertinentibus dictarum ecclesiarum, capellas Sancti Sylvestri de Valzano, Sancti Cucuphatis de Moja, Sancti Cucuphatis de Garrigiis, Sancti Benedicti de Spicellis, Sancti Stephani de Castelleto, et Sancti Petri de Vim, cum dominicaturis, possessionibus, et cum decimis et primitiis ipsarum, ecclesias Sancti Juliani et Sanctae Mariae de Sancta Oliva cum ipso castro, et Sancti Salvatoris; Sancta Maria de Calderio cum ipso castro, cum stagnis et aquis, et Sancti Vincentii et Bartholomaei de Albipryana, cum ipso castro, cum terminis et possessionibus, decimis et primitiis ejusdem pertinentibus; ecclesias Sancti Sepulcri, et Sanctae Mariae de Amposta, et castrum de Ripa de Cascayo cum ecclesia, cum stagnis et aquis, villis, possessionibus universis, cum decimis et primitiis, cum Algena Dertosae, ab aqua de Uticona usque in extrema villa de Alcozer, sicut in instrumentis commissionum generalium continetur, capellas Sancti Martini, Sancti Felicis, Sancti Genesii, quae sunt ad ipsam curtem de Fagio, et Sancti Felicis de castro fidelium, cum dominicaturis ipsarum, ecclesia Sancti Quirici, et Sancti Petri de Cortentibus cum decimis et primitiis integriter et possessionibus, alodia et possessiones. Denique hortos, vineas, aquam in civitate Barcilonensi, et in dominicaturis de provinciana, de Sancto Baudilio, de Lupricato in plurimis locis, de Sancto Joanne de Pinu de Sanctis, de Sarriano, de Galiffa, de duodecimo, de Cervilione, hortos comitales, sicut domnus comes dimisit jam dicto monasterio; de Orta, de Palomar, de Bitulona, cum manso abbatiali, cum pariliatis ejusdem, dominicaturas de Massanis, de Gerunda, de Corniliano, de Molleto, de Ficana, de Pedrenchs, cum capella de palatio Auzito, castrum de Malleato, de Pulchrovicino, dominicaturas de Plegamans, de Calidis, de Laura, de Castellar, de Minorisa, de Ausona, de Garnisas, cum capella quae ibi est, alodia et possessiones quae sunt in castro de Tarracia, in Lizano superiori et inferiori, in Corrono superiori et inferiori, in Samalus, in Laroxa in pluribus locis, in monte Cathano, et in radicibus montis Cathani versus orientem, juxta fluvium Bisancii, et de alia parte versus meridiem et circum inter montem et villam Rafiam vel Calciatam, alodia et possessiones de turribus bisibus de castro Fontisrubei, de Carol, de Priniana, de monte Acuto, de Castro Viti, de Messana de monte Superbo, de castro Olerdulae, alodia et possessiones sive pertinentia quae sunt in episcopatu Barchinonensi, Gerundensi, Vicensi, Minoricae, Dertusensi, cum universis ad monasterium pertinentibus superius datis praefato monasterio. Confirmamus quoque decimas et primitias, oblationes, defunctiones, redditus ad monasterium vestrum pertinentes in supradictis ecclesiis vel extra, parochiis, castris, dominiis, sive in aliis locis quae ante triginta annos monasterium vestrum praedecessorum nostrorum, regum, comitum, episcoporum, clericorum vel aliorum hominum concessione, largitione, donatione, emptione et venditione (possidet), nos in perpetuum cum omnibus supradictis vestris usibus omnino quietas, integras et immunes conservari censemus. Decernimus vero ut nulli omnino hominum liceat praefatum monasterium vestrum temere perturbare aut invadere, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, vel injuste datas vel alienatas suis usibus vindicare, minuere, vendere, male alienare, vel temerariis vexationibus fatigare; sed si quae vero aliter quam dictum est factae fuerint, eas penitus irritas esse censensus. Statuimus vero ut nullus unquam regum, nullus episcoporum, nullus hominum, in quolibet ordine et ministerio sit constitutus, audeat moleste causis ejusdem monasterii incumbere nec homines illorum per ullam causam distringere, sed, ut superius legitur, tibi tuisque successoribus detinendum et Dei cum timore regendum. Sepulturam ejusdem loci liberam omnino esse decernimus, ut illorum qui illic sepeliri deliberaverint devotioni et extremae voluntati, nisi forte excommunicati fuerint, nullus obsistat. Obeunte te nunc loci hujus abbate vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu vel fratrum pars consilii sanioris secundum Dei timorem et beati Benedicti regulam elegerint. Electus autem a dioecesano episcopo consecretur, si quidem gratiam atque communionem apostolicae sedis habuerit, et si gratis ac sine omni pravitate vel aliquo dolo vel retentu id voluerit exhibere. Alioquin ad matrem suam Ecclesiam Romanam vel ad Romanum pontificem recurrat, aut ab alio quem maluerit episcopo catholico de speciali mandato nostro sine aliquo strepitu consecretur. Eadem auctoritate de ordinationibus fratrum clericorum suorum, de chrismate, de oleo, de altarium sive basilicarum decernimus consecratione. Statuimus quod abbas possit clericos suos interdicere, corrigere, et excommunicare, si causa evidens exstiterit, Deum tamen prae oculis habendo. Baptisma vero assuetum monasterio et suis ecclesiis confirmamus. Et si abbas vel monachus vel qualiscunque clericus vel laicus, ipsius monasterii et suis ecclesiis ab archiepiscopo vel a dioecesano episcopo, vel a quibuscunque praesulibus vel personis ecclesiasticis juste vel injuste interdictus vel excommunicatus fuerit, a nostra apostolica auctoritate exinde permaneat absolutus. Decernimus itaque ut sicut idem monasterium cum moenibus suis specialiter beati Petri juris et proprietatis existit et in eo hactenus est observatum, nulli nisi Romano pontifici fas sit ipsum interdicto supponere aut excommunicationis vinculo innodare. Ad indicium autem hujus a sede apostolica praestitae protectionis et debitae libertatis, pro ecclesia Sancti Pauli singulis annis bysantium unum Lateranensi palatio persolvetis. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus, subscripsi

Datum Romae per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XVII Kal. Martii, indictione XIII, anno Incarnationis Dominicae millesimo centesimo vicesimo, pontificatus autem domni Calixti II papae anno secundo.

LXXV. Ecclesiae S. Joannis Vesontionensis canonicorum bona et privilegia confirmat. (Anno 1120, Febr. 15.)[MANSI, Concil. XXI, 197.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis canonicis Bisuntinae ecclesiae S. Joannis evangelistae, tam praesentibus quam futuris in perpetuum.

Sicut injusta poscentibus nullus est tribuendus effectus, sic legitima desiderantium non est differenda petitio. Quamobrem, charissimi in Christo filii, petitioni vestrae clementer annuimus, et tam vos, quam vestra omnia, protectione sedis apostolicae munientes, quae in praesentiarum legitime possidere videmini, vobis vestrisque successoribus in perpetuum confirmamus, videlicet domos vestras, etc. Enumerat illius ecclesiae possessiones. Deinde: Decernimus ergo ut nulli hominum liceat eamdem ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra conserventur, eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Porro thesaurum vestrae ecclesiae, nisi forte pro redemptione captivorum, vel famis necessitate, aut emptione terrarum ab aliquo distrahi prohibemus. Sane vestris archipresbyteris, et archidiaconis interdicimus, ut ecclesias vestras, et earum presbyteros, seu clericos, praeter archiepiscopi et totius capituli vestri commune consilium, interdictionis sententiae subdere non praesumant. Praeterea quieti vestrae ecclesiae propensius intendentes, et ejus servare justitiam cupientes, consuetudines, quas B. Stephani ecclesia ei ex antiquo debere cognoscitur, et quae continentur in libro qui nuncupatur Regula, confirmamus, ut videlicet in Purificatione beatae Mariae, canonici S. Stephani ad processionem conveniant, et cereos septuaginta duos exhibeant. In coena Domini, cum candelabris, et majori cruce ad sancti chrismatis confectionem conveniant. In Sabbato sancto sex libras cerae ad magnum cereum faciendum praebeant; canonicos quatuor ad legendas quatuor lectiones, et praeter illos presbyterum canonicum ad collectam. Ipso die Paschae, brachium S. Stephani cum processione solemniter afferant. In Sabbato Pentecostes duos canonicos ad legendas duas lectiones mittant, et praeter illos presbyterum canonicum ad collectam. In messione, et vindemia Poliaci, ceram quae sufficiat. In festo S. Stephani in Augusto, vaccam, vel quatuor solidos, et modium vini. In Ultrajurensi vindemia, ceram quae sufficiat. Per totum annum, dum erit vinum in cellario S. Joannis, cubitum unum candelae in unoquoque sero tribuant. Si canonici simul coenaverint, candelam in coena, quantum fuerit; sin autem, unicuique canonico, qui moratur a Nigra Porta usque ad antiquum murum, dimidium pedem candelae, praeposito ulnam unam, decano similiter. In Nativitate Domini, sicut in Pascha, brachium S. Stephani cum processione solemniter afferant. De toto monte, clerici, seu laici, decimam parochiae vestrae attribuant, laici tamen omnia jura parochialia ecclesiae S. Joannis Baptistae persolvant. Si quando fit placitum Dei oblatio inter Sancti Joannis, et Sancti Stephani canonicos dividatur. Coemeterium S. Stephani, cum eleemosyna casati, utriusque ecclesiae commune permaneat. In receptione tam regum, quam episcoporum, clerici S. Stephani ad ecclesiam vestram cum sericis cappis veniant. In electione Bisuntini archiepiscopi, clerus et populus civitatis, secundum antiquam ecclesiae vestrae consuetudinem, in capitulo vestro conveniant; universas etiam consuetudines, et tenores, quos a tempore Salinensis Hugonis archiepiscopi vestri, usque ad tempus jam dicti fratris nostri Hugonis, vestri similiter archiepiscopi qui in Jerosolymitana peregrinatione defunctus est, vestra ecclesia tenuit, et possedit, ut deinceps integre quieteque teneat, et possideat, firmitate perpetua stabilimus. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae confirmationis vel concessionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini nostri Redemptoris Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat, Cunctis autem eidem ecclesiae justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis sentiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant, Amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus, subscripsi.

Datum Romae XV Kal. Martii, indictione XIII, Incarnationis Dominicae anno 1120, pontificatus autem domini Calixti II papae anno secundo.

LXXVI. Ad Arelatensem, Aquensem et Ebredunensem archiepiscopos et caeteros episcopus per provinciam. (Anno 1120, Febr. 18.)[DE BELZUNCE Antiquité de l' Église de Marseille, tom. I, p. 422.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabilibus fratribus ATTONI Arelatensi, FULCONI Aquensi, et [GUILLELMO] Ebredunensi archiepiscopis, et caeteris episcopis per provinciam, salutem et apostolicam benedictionem.

Massiliense monasterium ad Romanam specialiter Ecclesiam pertinere, vestra, ut credimus, dilectio non ignorat. Quamobrem fraternitatem vestram rogamus et praecipimus, ut possessiones omnes, quas locus idem per triginta et amplius annos tenuisse cognoscitur, quietas et jam in posterum dimittatis. Si quis autem juris quidquam in eis se habere confidit, sedem apostolicam adeat, et nos ei plenaria potestate justitiam faciemus.

Datum Valentiae XII Kal. Martii.

LXXVII Privilegium pro monasterio Cluniacensi. (Anno 1120, Febr. 22.)[MANSI, Concil. XXI, 208.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, charissimo in Christo filio PONTIO Cluniacensi abbati, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Religionis monasticae modernis temporibus speculum, et in Galliarum partibus documentum, B. Petri Cluniacense monasterium, ab ipso suae fundationis exordio sedi apostolicae in jus proprium est oblatum. Proinde Patres nostri sanctae recordationis Joannes XI, item Joannes XII, Agapitus II, Benedictus VI, item Benedictus VII, Leo VII, item Leo IX, Gregorius VI, item Gregorius VII, Alexander II, Stephanus, Victor III, Urbanus II, Paschalis II, et Gelasius II, Ecclesiae Romanae pontifices, locum ipsum singularis dilectionis ac libertatis praerogativa donarunt, et universa ei pertinentia privilegiorum suorum sanctionibus muniverunt. Statutum est enim ut omnes ecclesiae, coemeteria, monachi, et laici universi infra terminos habitantes qui sunt a rivo de Salnai, et ab ecclesia Rusiaci, et cruce de Lornant: a termino quoque molendini de Tornasach, per villam quae dicitur Varentia, cum nemore Burseio; a termino etiam qui dicitur Perois, ad rivam usque ad Salnai: sub apostolicae tantum sedis jure ac tuitione permaneant. Neque ipsi Cluniacensis loci presbyteri, aut etiam parochiani, ad cujuslibet, nisi Romani pontificis, et Cluniacensis abbatis, cogantur ire synodum vel conventum. Sane pro abbatis, monachorum, seu clericorum, infra praedictos terminos habitantium ordinatione, pro chrismatis confectione, pro sacri olei, ecclesiarum, altarium, et coemeteriorum consecratione, Cluniacense monasterium, quem maluerit, antistitem convocet. Cluniacenses monachos ubilibet habitantes, nulla omnimodo persona, praeter Romanum pontificem, et legatum qui ad hoc missus fuerit, excommunicet aut interdicat. Porro si monachus, clericus, aut laicus, sive cujuslibet ordinis professionisve persona, nisi forte certa de causa excommunicata sit, Cluniacensium claustrorum mansiones elegerit, absque contradictione alicujus suscipiatur, et quae de suo jure attulerit, libere a monasterio habeantur. Altaria, coemeteria, et decimae Cluniacensium monachorum, et quaecunque juris eorum sunt, a nemine auferantur, vel minuantur. De monachis aut monasteriis Cluniacensibus, nulli episcoporum, salvo jure canonico, si quod in eis habent, liceat judicare, sed ab abbate Cluniacensi justitia requiratur. Quam si apud eum invenire nequiverit, ad sedem apostolicam recurratur. In abbatiis, quae cum suis abbatibus ordinationi Cluniacensis monasterii datae sunt, videlicet S. Martialis Lemovicensis, S. Eparchi Engolismensis, monasterii novi Pictavis, S. Joannis Angeliacensis, monasterii Lesatensis, Moysiacensis, Figiacensis, et S. Aegidii Nemausensis; in Arvernia, Mausiacensis, Tiarnensis, Menacensis; in episcopatu Eduensi, Vizeliacensis; in Autissiodorensi, S. Germani; in Cameracensi, Hunoldi curtis; in Rothomagensi, abbatia apud Pontisaram; in Tarvanensi, S. Bertini, et S. Wlmare; in Italia, S. Benedicti super Padum, sine Cluniacensis abbatis praecepto nullatenus eligant. Pro altaribus et ecclesiis sive decimis vestris, nulli episcoporum facultas sit, gravamen aliquod vobis aut molestias irrogare. Sed sicut eorum promissione quaedam ex parte, quaedam ex integro habuistis, ita et in futurum habeatis. Ecclesiarum vestrarum decimas, quae a laicis obtinentur, si secundum Deum eorum potestati subtrahere vestrae religionis reverentia poterit, ad vestram, et pauperum gubernationem vobis liceat possidere. Decimas laborum vestrorum, pro quibus tam vos, quam alios monasticae religionis viros inquietare episcopi consueverunt, illorum videlicet, quos dominicaturas appellant, qui vestro sumptu a monasteriis, et cellae vestrae clientibus excoluntur, sine omni episcoporum et episcopalium ministrorum contradictione deinceps quietius habeatis, qui vestra peregrinis fratribus et pauperibus erogatis. Ecclesiae omnes, quae ubilibet positae sunt, seu capellae vestrae, et coemeteria, libera sint, et omnis exactionis immunia, praeter consuetam episcopi paratam, et justitiam in presbyteros, si adversus sui ordinis dignitatem offenderint. Liceatque vobis, seu fratribus vestris, in ecclesiis vestris presbyteros eligere. Ita tamen ut ab episcopis, vel ab episcoporum vicariis, animarum curam absque venalitate suscipiant. Quam si committere illi, quod absit! ex pravitate voluerint: tunc presbyteri, ex apostolicae sedis benignitate, officia celebrandi licentiam consequantur. Ecclesiarum vestrarum consecrationes si dioecesani episcopi gratis noluerint exhibere, a quolibet catholico suscipietis episcopo. Nec cellarum vestrarum ubilibet positarum fratres, pro qualibet interdictione vel excommunicatione, divinorum officiorum suspensionem patiantur; sed tam monachi ipsi, quam famuli eorum, et qui se professionis monasticae devoverunt, clausis ecclesiarum januis, non admissis dioecesanis, divinae servitutis officia celebrent, et sepulturae officia peragant. Percussuram quoque proprii numismatis vel monetae, quandocunque vel quandiu vobis placuerit, habeatis. Haec igitur omnia, sicut a nostris praedecessoribus constituta sunt, ita et nos auctoritate apostolica constituimus, et praesentis privilegii decreto confirmamus. Praeterea, fili in Christo Ponti, quem nos in Viennensis ecclesiae positi regimine, nostris per Dei gratiam manibus in abbatem consecravimus: et personam tuam, et locum cui Deo auctore praesides, totis dilectionis visceribus amplectentes, et quieti vestrae attentius providentes, haec adjicienda censuimus: ut abbatiarum vestrarum electis, nullus episcoporum sine commendatitiis Cluniacensis abbatis litteris, consecrationis, vel ordinationis manus imponat. Alioquin et consecrator, tanquam constitutionis apostolicae praevaricator, graviori subjaceat ultioni, et consecrati electio, sive ordinatio, donec apostolicae sedi et ejus Cluniacensi monasterio satisfiat, irrita habeatur. Porro presbyteris parochialium ecclesiarum, S. Mariae, et S. Odonis, Cluniacensium, ejiciendi et suscipiendi in ecclesiam ex antiqua consuetudine poenitentes, et nuptiales chartas faciendi, licentiam indulgemus. Prohibentes, tam Matisconensem episcopum, quam et alios super hoc, vel super aliis, quae statuta sunt vobis molestias irrogare. Si quis igitur ausu temerario, etc.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus, subscripsi.

Datum Valentiae per manus Chrysogoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarit, VIII Kalend. Martii, indict. XIII, Incarnationis Domanicae anno 1120, pontificatus autem domini Calixti II papae, anno secundo.

LXXVIII Ad canonicos Viennenses.--Antiqua Viennensis Ecclesiae privilegia confirmat. (Anno 1120, Febr. 25.)[MANSI, Concil. XXI, 191.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis PETRO decano, et canonicis sive clericis Viennensis Ecclesiae, tam praesentibus quam futuris, in perpetuum.

Etsi Ecclesiarum omnium cura nobis ex apostolicae sedis administratione immineat, Viennensi tamen specialius convenit studio providere. Ipsa enim primum, disponente Deo, sollicitudini nostrae commissa est, et ad ejus regimen nos episcopalis gratiam consecrationis accepimus. Ex communis igitur et singularis dilectionis debito incitati, matrem vestram, filii in Christo charissimi, sanctam Viennensem Ecclesiam diligere, honorare, et B. Petri patrocinio decrevimus confovere. Omnem itaque dignitatem, et munitionem, ac liberalitatem, quam vel per authentica praedecessorum nostrorum Silvestri, Nicolai, Leonis, Gregorii, et caeterorum Romanorum pontificum privilegia, vel per imperatorum, regum, principum, et caeterorum fidelium largitionem concessam obtinet, nos quoque, auctore Deo, concedimus et praesentis privilegii pagina confirmamus. Ut videlicet super septem provincias primatum obtineat: super ipsam Viennensem, super Bituricam, Burdigalam, Auxitanam quae Novempopulitana dicitur, super Narbonam, Aquensem, et Ebredunensem, et in eis Viennensis archiepiscopus Romani pontificis vices agat, synodales conventus indicat, et negotia ecclesiastica juste canoniceque definiat. Porro illa sex oppida vel civitates, Gratianopolis videlicet, Valentia, Dia, Alba, Vivarium, Geneva, Maurienna, in ejus tanquam in proprii metropolitani obedientia et subjectione permaneant. Tarantasiensis autem archiepiscopus, licet aliquibus habeatur ex apostolicae sedis liberalitate praelatus, Viennensi archiepiscopo tanquam primati suo subjectus obediat. Sane in Salmoracensi archidiaconia consecrationes, vel ordinationes, et quidquid ad pontificale officium pertinet, Viennensis Ecclesia praeter alicujus inquietationem seu diminutionem habeat. Abbatia quoque S. Petri foris portam Viennae sita, et intra eamdem urbem abbatia S. Andreae, una monachorum, altera sanctimonialium, abbatia S. Teuderii, et abbatia Sanctae Mariae de Bonavalle, quae, praestante Deo, nostris sumptibus et nostris est fundata laboribus, in saepedictae Viennensis Ecclesiae jure ac subjectione persistant. In ipsa etiam Romanensi ecclesia, quamvis Romanae se faciat libertatis, visis tamen praedecessorum nostrorum privilegiis, et imperatorum praeceptis, tam in saecularibus, quam in regularibus clericis et canonicis inibi ordinatis vel ordinandis, pontifices Viennenses omnem habere decernimus potestatem. Similiter in ecclesia B. Donati, et B. Valerii, et ecclesia B. Petri de Campania, et Beatae Mariae de Annoniaco. Castra praeterea quae per nos recuperata sunt vel acquisita, scilicet Pompeiacum, Sasserlum, et castrum de Malavalle, Viennensi Ecclesiae in perpetuum confirmamus. Coemeterium vero quod dominus praedecessor noster sanctae memoriae Paschalis papa circa B. Mauritii ecclesiam consecravit, liberum esse sancimus, ut eorum qui illic sepeliri deliberaverit, et devotioni, et extremae voluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat, salvo nimirum propriae jure parochiae. Ad haec, pro ampliori Viennensis ecclesiae dilectione, ante Viennensem archiepiscopum per provinciam suam crucem deferri concedimus, et Viennensem Ecclesiam alicui subjacere legato, nisi cardinali, vel alii de Romana provincia, qui a Romani pontificis latere dirigitur, prohibemus. Porro in ecclesiis quas in Viennensi episcopatu post assumptum apostolicae sedis ministerium consecravimus, Viennensis archiepiscopus eamdem, quam habuerat ante, interdicendi ac ordinandi habeat potestatem. Sane intra claustri ambitum, ubi clericorum mansiones continentur, nullus omnino laicorum deinceps habeat mansionem, aut assultum, vel rapinam facere, seu corporalem cuilibet audeat injuriam irrogare. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae confirmationis vel concessionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini nostri Redemptoris Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem Ecclesiae justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis sentiant, et apud districtum Judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Valentiae V Kal. Martii, indictione decima tertia, Incarnationis Dominicae an. 1120, pontificatus autem domini Calixti II papae anno secundo.

LXXIX. Ecclesiae Compostellanae metropolitanam Ecclesiae Emeritanae dignitatem delegat. (Anno 1120, Febr. 26.)[FLOREZ, España sagrada, XX, 292.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri DIDACO Compostellano archiepiscopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Omnipotentis dispositione mutantur tempora, et transferuntur regna. Hinc est quod magni quondam nominis nationes detritas et depressas, exiguas vero quandoque legimus exaltatas. Hinc est quod in quibusdam regionibus paganorum tyrannide potentiae Christianae dignitas conculcatur: in quibusdam item Christiani nominis potestatem paganorum feritas occupavit, sicut et Emeritanae civitati constat peccatis exigentibus accidisse. Cum enim inter nobiles Hispaniarum civitates et ipsa nobilis appareret, ita divina dispositione mutatis temporibus Moabitarum sive Maurorum est tradita potestati, ut in ea, et pontificalis gloria, et Christianae fidei dignitas deperierit. Ipsae quoque suffraganeae civitates, exceptis duntaxat tribus, Colimbria videlicet et Salmantica, atque Avila, in quibus adhuc per Dei gratiam episcopalïs cathedra perseverat, eadem tyrannide occupatae, a sua similiter gloria exciderunt. Caeterum in mutatione hac nos ex consueta sedis apostolicae dispensatione juxta fratrum nostrorum consilium et honori Dei et animarum saluti duximus providendum, ne aut illis Christianorum reliquiis proprii capitis deesset unitas, aut tam nobilis Ecclesiae pontificalis omnino deperiret auctoritas. Ob majorem igitur B. Jacobi apostoli reverentiam, cujus glorioso corpore vestra Ecclesia decoratur, et ob praecipuam personae suae dilectionem, supplicante nepote nostro Illefonso Hispaniarum rege, et fratribus nostris H. Portugalensi episcopo, ac P. Cluniacensi abbate, necnon et Laurentio Ecclesiae vestrae canonico, praefatae metropolis dignitatem honorabili ac cleri et populi multitudine abundanti, Compostellanae sedi auctore Deo concedimus: ejusque suffraganeos qui vel modo sedes proprias obtinent, vel in futurum, Domino miserante, obtinuerint tibi, charissime frater et coepiscope Didace, tuisque successoribus, metropolitano jure ordinandos regendosque subjicimus, et in civitatibus illis quae proprios olim antistites habuerunt, si cleri et populi multitudo et vota meruerint, episcopos ordinandos, liberam vobis concedimus facultatem. Vestra igitur interest ita deinceps Ecclesiam Romanam diligere, ita in ejus obedientia et fidelitate persistere, ut in ejus benevolentia et liberalitate archiepiscopi constituti, hujus gratia dignitatis inveniamini digniores. Si qua ergo in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate agnoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat: obedientibus autem atque servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Bene valete.

Datis Valentiae per manum Grisogoni, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, IV Kal. Martii, indict. XIII, Incarnationis Dominicae anno 1120, pontificatus autem domini Calixti II anno II.

LXXX. Episcopis, abbatibus, clericis, etc., per Emeritanam et Bracarensem provincias constitutis significat se Didaco archiepiscopo Compostellano vices suas in eorum partibus commisisse. (Anno 1120, Febr. 27.)[FLOREZ, ubi supra, p. 295.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis fratribus et coepiscopis, abbatibus, clericis, principibus, et caeteris fidelibus per Emeritanam et Bracarensem provincias constitutis, salutem et apostolicam benedictionem.

Antiqua sedis apostolicae institutio exigit, et charitatis debitum nos compellit, eos qui et prope et qui longe sunt positi visitare et saluti omnium sollicite providere. Quamobrem, filii in Christo charissimi, necessarium duximus venerabili fratri nostro D. Compostellano archiepiscopo in partibus vestris vices nostras committere, qui una vobiscum quae apud vos fiunt ecclesiastica negotia diligenter audiat, et opportunitatibus vestris et ecclesiarum vestrarum sedula sustentatione provideat. Rogamus itaque universitatem vestram et praecipimus, ut eum tanquam vicarium nostrum reverenter suscipere atque debita ei humilitate obedire sicut B. Petri filii procuretis. Praeterea cum opportunitas ecclesiasticae utilitatis exegerit, ad ejus vocationem conveniatis, et synodales cum eo conventus ad honorem Domini celebretis, quatenus collaborantibus vobis corrigenda corrigere, et confirmanda possit per Dei gratiam confirmare.

Dat. Valentiae III Kal. Martii.

LXXXI. Speciales litterae ad Compostellanum archiepiscopum. (Anno 1120, Feb. 27.)[FLOREZ, ibid. ] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri DIDACO Compostellano archiepiscopo salutem et apostolicam benedictionem.

Et personam tuam et commissam tibi Ecclesiam quanta dilectionis gratia complectamur, operum exhibitio manifestat, Tibi enim super Emeritanam et Bracarensem provincias vices nostras commisimus, et B. Jacobi ecclesiam metropolitanae dignitatis gloria decoravimus. Hortamur itaque fraternitatem tuam et monemus in Domino, ut Romanae Ecclesiae beneficium recognoscas, et injunctam tibi obedientiam, ita cooperante Deo, adimplere studeas, quatenus et illis quorum tibi cura commissa est salubriter providere, et B. Petri semper possis gratiam promereri.

Datis Valentiae III Kal. Martii.

LXXXII. G[undisalvum] Colimbriensem et I[eronymum] Salmanticensem episcopos, jubet metropolitae Didaco obedire. (Anno 1120, Mart. 2.)[FLOREZ, ibid., p. 294.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabilibus fratribus et coepiscopis G. Colimbriensi, J. Salmanticensi salutem et apostolicam benedictionem.

Commissi nobis officii auctoritas nos compellit, ut pro Ecclesiarum omnium statu sollicite per Dei gratiam existamus. Idcirco, fratres charissimi, tam vobis quam vestris Ecclesiis duximus providendum, ut secundum suffraganeorum episcoporum consuetudinem caput ad quod debeatis recurrere habeatis. Porro sollicitudinem hanc venerabili fratri nostro et coepiscopo Didaco Compostellano providimus injungendam. Praecipimus itaque fraternitati vestrae ut ei super vos et reliquos vestrae provinciae episcopos et parochias archiepiscopo ex liberalitate sedis apostolicae constituto plenam deinceps obedientiam et reverentiam deferatis, et B. Jacobi Compostellanam Ecclesiam matrem vestram in posterum cognoscatis.

Dat. apud Castrum Cristam, VI Nonas Martii.

LXXXIII. * Ecclesiae Portugalensis protectionem suscipit possessionesque confirmat. (Anno 1120, Mart. 2.) [Mentio hujus privilegii exstat apud RIBEIRO, Dissertaçõnes chronologicus e criticas sobre a historia de Portugal. Lisboa, 1810, 8o, t. V, 5.]

LXXXIV. Ad episcopos, principes, comites, milites et caeteros fideles per Hispaniam. (Anno 1120, Mart. 4.)[FLOREZ, Esp. sagr. XX, 316.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis fratribus et filiis episcopis, principibus, comitibus, militibus et caeteris fidelibus per Hispaniam, salutem et apostolicam benedictionem.

Egregiae memoriae Illefonsus rex defuncto genero nobilis recordationis Raymundo comite, fratre nostro, filium ejus regem instituit, et regnum ei per juramenta potentium stabilivit, prout vos ipsi certius cognovistis: postea vero ipsius pueri regis mater, praedicti regis filia, cum eum coronari fecissent, alia juramenta prioribus contraria violenter extorsit et ad filii sui destructionem maternae pietatis oblita conatus sui molimine intendit. Quod profecto quam impium sit, et omni rationi contrarium, omnis ratione utens facile potest advertere. Nec puer enim avi sui beneficio tam irrationabiliter defraudari, nec mater adversus filium tanta debuit nequitia animari, ut per eam quod filio juraverant, ad aliud cogerentur. Apostolica igitur auctoritate praecipimus ut pro sequentis juramenti extorsione, quae a praedicta regina facta est, nullus omnino dimittat, quin filio ejus primum observet inviolabiliter juramentum. Cum enim post jusjurandum legitime factum, aliud fieri non debuerit quod postea contra illud extortum est minime observandum est.

Dat. Veneriis, IV Non. Martii

LXXXV. Ad Pelagium Bracarensem episcopum. (Anno 1120, Mart. 5.)[D. Rodrigue DA CUNHA Catalogos dos bispos do Porto. Porto, 1742, fol., part. II, p. 10.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri PELAGIO Bracarensi episcopo salutem et apostolicam benedictionem.

Portugalensis episcopatus ecclesias, quas Bracarensis Ecclesia usurpabat, domnus praedecessor noster sanctae memoriae Paschalis papa confratri nostro Hugoni Portugalensi episcopo, secundum antiquam terminorum definitionem, restituendas litterarum suarum auctoritate mandavit, quod cum minime impleretur, ipse canonicam, tam super easdem ecclesias, quam super contemptores, justitiam assecutus est. Qua postea similiter audaci temeritate comperta filius noster B. presbyter cardinalis, in partibus illis apostolicae sedis legatus, graviorem, sicut accepimus, inde in Burgensi concilio sententiam promulgavit. Nos itaque, praedicti domini nostri vestigia subsequentes, iterata sedis apostolicae praeceptione, mandamus, ut infra quadraginta dies, postquam ad te litterae istae pervenerint, praedicto fratri nostro Hugoni Portugalensi episcopo, easdem Ecclesias, cum rerum suarum facias integritate restitui. Alioquin nos ex tunc saepedicti domini nostri, et legati sui sententiam, aequitate canonica promulgatam, apostolicae sedis auctoritate confirmantes, tibi pontificale officium, donec ei satisfacias, interdicimus

Dat. Beveris III Non. Martii.

LXXXVI. Privilegium pro ecclesia S. Mariae Magdalenae Vesontionensis. (Anno 1120, Mart. 11.)[Mémoires et documents inédits de la Franche-Comté, tom. II, p. 317.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei.

Confirmamus concessam a bonae memoriae Hugone Salinensi Bisuntino archiepiscopo, claustri vestri et domorum ei adhaerentium libertatem et conductum in urbe, sicut in ejusdem archiepiscopi chirographo continetur. Confirmamus etiam possessiones quae ab eodem fratre collatae sunt, videlicet mansum armarii capellani cum furno et appendiciis suis: vicum ad caput vestrae ecclesiae a parte orientis inter mansum Sibonis et Varnerii, et mansum Odonis a parte occidentis, viam a porta ejusdem civitatis usque ad refectorium vestrum a porta meridiana, terra quae est a porta Arenarum usque ad dormitorium canonicorum, sive vestita sit domibus aut vineis, sive vacua sit, nemus quod fetet juxta urbem . . . . . . . Bisuntii, ecclesiam Sancti Jacobi infra arenas cum appendiciis suis; mansum Remigii supra Dubim; mansum Constantini juxta molendinum in vico Baptenti, partem vicum Baptenti, redditus qui dicuntur Manaydae in torculari Naal, foragium vestrae quod expugnavistis duello contra Hubaldum de Abbans, terram ecclesiae vestrae sive sit vestita vineis aut domibus, sive vacua sit, tres solidos censuales in placito generali ex dono Stephani vice-comitis, decimas parochiae vestrae, sicut eas hactenus canonice possedistis, antiquas quoque et rationabiles consuetudines ipsius Ecclesiae ratas habere censemus.

Datum Vapnuci V Idus Martii, indict. XIII, an. Incarnat. Dominicae 1120, pontificatus autem domni Calixti papae II an. II.

LXXXVII. Canonicae ad Plebem martyrum (Ulciensis) disciplinam, possessiones, privilegia confirmat. (Hanc bullam esse Astae datam die 28 mensis Martii anni 1120 testatur Giofredo in Hist. patr. Monum., Aug. Taurin., 1836, Script. p. 376.) [Vide Ulciensis Ecclesiae Chartarium, Augustae Taurin., 1753, fol., p. 2.]

LXXXVIII. * Ad Amedeum episcopum Maurianensem.--Praecipit ut ecclesiam S. Mariae Secusiensem Arberto praeposito Ulciensi intra dies 40 restituat. (Anno 1120, Mart. 28.) [Vide ubi supra.]

LXXXIX. Ecclesiae S. Joannis Modoetiensis possessiones confirmat. (Anno 1120, April. 11.)[GIULINI, Memorie di Milano. Milano, 1760, 4o, V, 555.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio GUILLELMO Modoetiensi archipresbytero ejusque successoribus canonice substituendis in perpetuum.

Sicut injusta poscentibus nullus est tribuendus effectus, sic legitime desiderantium non est differenda petitio. Idcirco, dilecte fili Guillelme archipresbyter, ecclesiam beati Joannis Baptistae, cui Deo auctore praeesse cognosceris, sub apostolicae sedis tutelam suscipimus, et cum omnibus ad eam pertinentibus beati Petri patronicio communimus. Idem enim locus a nobilis memoriae Teodelinda regina constructus, amplis etiam honoribus, possessionibus et thesauro ditatus, veneratione dignus habetur et celebris. Per praesentis igitur privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus, ut quaecunque bona, quascunque possessiones, concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis in praesenti possidet, aut in futurum largiente Domino juste et canonice poterit adipisci, firma tibi, tuisque successoribus, et illibata permaneant. In quibus haec propriis visa sunt nominibus exprimenda. Monasterium videlicet Sancti Petri de Cremella cum ecclesia Sancti Sisinni; ecclesia Sancti Joannis de Blutiaco, Sancti Georgii de Coltiaco, Sancti Joannis de Castromartis. In Vellate ecclesia Sanctae Mariae et Sancti Fidelis; ecclesia S. Juliani de plebe Colonia cum capellis; ecclesia Sancti Eusebii. In Sexto ecclesia Sancti Alexandri, Sancti Michaelis, et Sancti Salvatoris; ecclesia Sancti Martini, Sancti Petri, Sancti Michaelis, Sancti Salvatoris, Sanctae Agathae, Sancti Donati, Sancti Mauritii, Sancti Georgii, et ecclesia Sancti Alexandri, Sancti Eugenii de Concuretio. Nulli ergo hominum facultas sit vestram ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra et illibata conserventur, eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Sana illa feudorum beneficia, quae venerabilis frater noster Jordanus Mediolanensis archiepiscopus vestrae ecclesiae in praenominatis ecclesiis ad communem fratrum sustentationem concessit vobis, vestrisque successoribus auctoritate apostolica confirmamus. Statuentes ut nulli omnino liceat ea deinceps a communi fratrum utilitate auferre, subtrahere, vel modis quibuslibet immutare. Ad vestram praeterea, et ecclesiae vestrae quietem institutiones, et consuetudines confirmamus, quae in ecclesia vestra, vel in capellis ad eam pertinentibus rationabili deliberatione quiete hactenus habitae cognoscuntur. Si qua igitur ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae praemia actionis percipiant, et apud districtum judicem aeternae pacis inveniant. Amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus. Datum Terdonae per manum Chrysogoni sacrae Romanae Ecclesiae diacon. cardin. ac bibliothecarii, III Idus Aprilis, indictione XIII, Incarnationis Dominicae anno 1121, pontificatus autem domni Calixti papae II anno II.

XC. Monasterii Sancti Salvatoris Papiensis bona et jura quaecunque confirmat. (Anno 1120, April. 17.)[MARGARINI, Bull. Casin., tom. II, p. 135.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo filio JOANNI abbati venerabilis monasterii, quod dicitur Domini Salvatoris secus Papiam, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Officii nostri nos hortatur auctoritas pro ecclesiarum statu satagere, et quae recte statuta sunt stabilire. Quamobrem, dilecte in Christo fili Joannes abbas, postulationi tuae clementer annuimus, et Domini Salvatoris monasterium cui, Deo auctore, praesides, cum omnibus ad ipsum pertinentibus, ad exemplar praedecessorum nostrorum sanctae memoriae Joannis, Benedicti, Paschalis Romanorum pontificum, sub tutela apostolicae sedis excipimus, quod videlicet monasterium Adeleis imperatrix augusta, suis impensis renovatum, sua nihilominus liberalitate ditasse cognoscitur. Praesentis scilicet privilegii auctoritate statuimus, ut quaecunque bona, quaecunque praedia urbana, sive rustica, culta seu inculta, quaecunque possessiones, utensilia, vel ornamenta, vel a praefata augusta, vel ab aliis fidelibus, de suo jure, eidem monasterio collata sunt, sive in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, vel oblatione fidelium juste atque canonice poterit adipisci, firma tibi, tuisque successoribus, et illibata permaneant. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones, sive res, utensilia, vel ornamenta auferre, vel ablata retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur, eorum, pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Nec decimae reddituum praedicti monasterii Domini Salvatoris ab ullius Ecclesiae praesule, vel ministris exigantur. Obeunte te, nunc ejus loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia, seu violentia proponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem, et beati Benedicti Regulam elegerint. Electus autem ad Romanum pontificem consecrandus accedat. Chrisma, oleum sanctum, consecrationes altarium sive basilicarum, ordinationes monachorum seu clericorum vestrorum, qui ad sacros fuerint ordines promovendi a quibusvis malueritis catholicis accipietis episcopis. Porro in illius monasterii ecclesiis baptisma celebrari permittimus, ubi praeteritis temporibus celebratum cognoscitur. Missas sane publicas in eodem monasterio celebrari, aut stationem, sive ordinationem aliquam praeter abbatis voluntatem, ab episcopo quolibet fieri prohibemus. Ad haec dalmaticae, sandaliorum, necnon chirothecarum usum tibi, tuisque successoribus, juxta praedecessorum nostrorum statuta, concedimus. Et absque omni jugo, seu ditione cujuscunque personae ipsum coenobium libere permanere sancimus, ut soli cathedrae Romanae, et apostolicae Ecclesiae subditum habeatur. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei ac Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Ego Calixtus Catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Placentiae, per manum Chrisogoni, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XV Kalend. Maii, indictione XIII, Incarnat. Dominicae 1121, pontificatus autem domini Calixti papae II anno II.

XCI. * Monasterii S. Pauli de Argon patrocinium suscipit, et bona ac privilegia confirmat. (Anno 1120, April. 17.) [Vide LUPI (M.) Codicem diplomaticum Bergomatis. Bergomi, 1784, fol., II, 907.]

XCII. Ecclesiae S. Evasii Casalensis privilegia et possessiones confirmat. (Anno 1120, April. 23.)[DE CONTI, Notizie storiche di la cista di Casale, tom. l, p. 334.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio GERARDO praeposito, et ejus fratribus in ecclesia Sancti Evasii regulariter viventibus, tam praesentibus quam futuris in perpetuum.

Desiderium quod ad religiosum praepositum, et animarum salutem pertinere monstratur, auctore Deo, sine aliqua est dilatione complendum. Proinde nec petitioni vestrae benignitate debita impartimur assensum, vitae namque canonicae ordinem quem professi estis praesentis privilegii auctoritatem firmamus, et ne cui post professionem exhibitam proprium quid habere, vel sine praepositi, vel sine congregationis licentia de claustro discedere liceat interdicimus, et tam vos, quam vestra omnia sedis apostolicae protectione munimus. Vobis itaque vestrisque successoribus in eadem religione per Dei gratiam permansuris omnia perpetuo possidenda sancimus, quae in praesentiarum pro communis vitae sustentatione legitime possidere videmini. Quaecunque etiam in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis poteritis adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant. Nec praepositorum alicui facultas sit ecclesiae praedia personis saecularibus in feudum dare, vel quibuslibet ingeniis alienare. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat eamdem Beati Evasii ecclesiam temere perturbare, claustri vestri domus invadere, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Sane clericos saeculariter viventes ad praepositi vestri conversionem suscipere nullius episcopi, vel praepositi contradictio vos inhibeat. Illud praeterea omnimodis interdicimus, ne quis militum, seu quorumlibet saecularium personarum de rebus ejusdem ecclesiae, seu rusticorum ad ipsius ecclesiae parochias pertinentium decimas auferre praesumat. Sed in vestros, seu ecclesiae vestrae usus juxta sanctiones canonicas conferantur. Vobis quoque vestrisque successoribus in catholica unitate permanentibus id concedimus facultatis, ut si aliquando Vercellensi ecclesiae catholicus defuerit episcopus, chrisma, oleum sanctum, ordinationes clericorum, a quo malueritis catholico suscipiatis episcopo, conservata in posterum catholici episcopi debita reverentia. Ad hanc adjicientes vobis licentiam indulgemus in duabus ecclesiae vestrae festivitatibus fidelibus ad eam convenientibus competentem remissionem de peccatis per annos singulos faciendis. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem ecclesiae justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Placentiae per manum Grisogoni sanctae Ecclesiae Romanae diaconi cardin. ac bibliothecarii, IX Kal. Maii, indict. XIII, Incarnationis Dominicae anno 1121 pontificatus autem D. Calixti II papae anno II.

XCIII. Oberto episcopo Cremonensi et ejus successoribus concedit jus abbatum monasterii S. Petri consecrandorum. (Anno 1120, April. 23.)[UGHELLI, Italia sacra, IV, 600.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri OBERTO Cremonensi episcopo salutem et apostolicam benedictionem.

Et tuam, et Ecclesiae tuae atque civitatis fidelitatem ac devotionem, frater charissime, cognoscentes, consueta sedis apostolicae benignitate specialiter vos decrevimus honorare. Quamobrem dilectionis tuae petitionibus annuentes, abbatis monasterii Sancti Petri, quod in civitate tua situm est, consecrationem tibi et successoribus tuis ex apostolicae sedis liberalitate concedimus, salvo nimirum in omnibus jure, censu et reverentia sanctae Romanae, cui Deo auctore deservimus, Ecclesiae. Tua igitur interest, frater charissime, ita in concessione hac Romanae Ecclesiae benignitatem cognoscere, ut apud eam in posterum majora etiam possis per Dei gratiam obtinere. Si quis autem hujus concessionis nostrae paginam sciens contra eam temere venire tentaverit, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit, honoris et officii sui periculum patiatur, aut excommunicationis ultione plectatur.

Datum apud Roncum veterem IX Kalend Maii.

XCIV. * Monasterii S. Saturnini Caralitani possessiones confirmat. (Anno 1120, Maii 12.) [Hujus privilegii mentio exstat apud MARTENE ampl. Collect. I, 657.-- Datum Pisis per manum Grisogoni S. R. E. cardinalis ac bibliothecarii, IV Idus Maii, indict XIII, Incarnat. Domini anno 1121, pontificatus autem domini Calixti papae II anno II.]

XCV Volaterris ecclesiam cathedralem dedicat. (Anno 1120, Maii 20.)[UGHELLI, Italia sacra, I, 1439.] ROGERIUS Volaterranus episcopus an. 1120, Callixtum e Galliis Romam petentem Volaterris excepit hospitio, ab eodemque impetravit ut cathedralem consecraret, ut ex hac inscriptione restaurata a Luca Alemanno Volaterrano episcopo liquido apparet.

D. Callixtus II. P. M. cum Romam e Gallia ad Pontificatus Coronam suscipiendam proficisceretur, Volaterras perveniens, templum hoc Virgini in Coelum Assumptae dicatum XII Cardinalibus, Pisarum Archiepiscopo, V. Episcopis, cum Rogerio Volaterranorum Antistite intervenientibus solemni, celebrique pompa consecravit. Mauritani Victoris sacri, capitis auro obducti dono illustravit, ac omnibus idem singulis annis pie adeuntibus octonis diebus viginti de injunctis dies indulsit, XIII Kal. Junii MCXX. Cujus jamjam labentem memoriam ex vetustissimis monumentis depromptam Lucas Alemannius Episcopus Volaterranus e temporum faucibus abripuit, marmoreoque hoc lapide aeternavit VI Idus Martii M. DC. X.

XCVI. Ad Joannem priorem Camaldulensem.--Privilegium monasterii Sextensis. (Anno 1120, Maii 21.)[MITARELLI, Annal. Camaldul. tom. III, p. 285.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo filio JOANNI Camaldulensium fratrum priori salutem et apostolicam benedictionem.

Quae religionis prospectu statuta sunt, firma debent perpetuitate servari, siquidem dominus praedecessor noster sanctae memoriae Paschalis papa Sextense monasterium, quod videlicet beati Petri juris est, et in solius apostolicae sedis tutela et dispositione existit, tibi, charissime in Christo Joannes prior, tuisque successoribus regendum disponendumque commisit, ut ibi per curam vestram et studium monastici ordinis disciplina cooperante Domino, servaretur, idem enim locus in spiritualibus et temporalibus admodum diminutus in religionis statum reformari posse per vos potissimum videbatur. Nos ergo et tuis, et fratrum tuorum petitionibus clementius annuentes, et praedicti loci meliorationi et apud Deum, et apud homines propensius intendentes, quod a praedicto domino nostro factum est, auctore Domino, confirmamus, et praefatum Sextense Sancti Salvatoris monasterium sub tuo tuorumque successorum regimine, dispositione et subjectione futuris temporibus permanere decernimus. Unde liberam vobis concedimus facultatem secundum congregationis vestrae consuetudinem abbatem in loco ipso per Dei gratiam statuendi, et monasterium in spiritualibus et temporalibus disponendi, omnem quae coenobio eidem a nostris praedecessoribus concessa est, libertatem praestante Domino confirmantes, salvo in omnibus apostolicae sedis jure et reverentia. Confidimus enim in Domino, quia per instantiam vestram et sollicitudinem saepe dictus locus et in religionis monasticae disciplinam reformabitur, et rerum temporalium accipiet incrementum. Si quis igitur paginae hujus tenore cognito, temere, quod absit! contraire tentaverit, honoris et officii sui periculum patiatur, aut excommunicationis ultione plectatur, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit. Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus SS. Ego Lambertus Ostiensis episcopus SS. Ego Deusdedit cardin. presbyter Sanctae Susannae SS. Ego Joannes presbyter cardinalis tituli Sancti Grisogoni SS. Ego Petrus diaconus cardinalis Sanctorum Cosmae et Damiani SS. Ego Gregorius diaconus cardinalis sancti Angeli SS. Ego Petrus diaconus cardinalis Sancti Adriani SS.

Datum Vulterris per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XII Kal. Junii, indictione XIII, Incarnationis Dominicae anno 1121, pontificatus autem domni Calixti II papae anno II.

XCVII. Bulla pro monasterio S. Mariae de Morrona, ejusque abbate Girardo. (Anno 1120, Maii 21.)[MURATORI, Antiq. Ital., III, 1131.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto ulio abbati monasterii Sanctae Mariae de Morrona . . . . . oribus regulariter substituendis in perpetuum.

Et divinis praeceptis instruimur, et apostolicis monitis informamur, ut pro Ecclesiarum statu impigro vigilemus affectu. Proinde, dilecte in Christo fili, Gerarte abbas, petitionibus tuis clementer annuimus, et Beatae Mariae monasterium, cui Deo auctore praesides, cum omnibus ad ipsum pertinentibus sub tutela sedis apostolicae suscipientes, beati Petri, cujus juris esse cognoscitur, patrocinio communimus. Per praesentis igitur privilegii paginam eidem monasterio in perpetuum confirmamus universa quae ei aut a nobis . . . . Ugicione comite, et filiis ejus Ugolino, Rainerio, Lotherio, et Bolgarino, aut ab aliis quibusvis fidelibus legitime collata, vel concessa sunt . . . . . . . Castellum de Vivario cum Pantano, et aliis pertinentiis ejus: possessiones de Morrona, de Castello de Sojana, de Negotiana, de . . . . alto, de Massa, de monte Gemmule. Quaecunque praeterea in futurum largiente Domino idem monasterium juste atque canonice poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata . . . . . Nulli ergo omnino hominum liceat saepedictum monasterium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur, eorum pro . . . . . . atione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque . . . . . . . dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus subscripsi. Ego Lambertus Ostiensis episcopus subscripsi. Ego Petrus cardinalis presbyter tituli Sanctae Susannae subscripsi. Ego Joannes presbyter cardinalis tituli Sancti Grisogoni subscripsi.

Datum Vulterris per manum Grisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis et bibliothecarii, XII Kalendas Junii, indictione XIII, Incarnationis Dominicae anno 1121, pontificatus autem domini Calixti II papae anno secundo.

XCVIII Ad Stephanum camerarium, legatum suum (Treviris morantem).--De suo in Urbem adventu. (Anno 1120, Jun. 3.)[HONTHEIM, Hist. Trevir. diplom., I, 506.] Celare te, fili, non possumus, quod Longobardiae Tusciaeque regionem sine ullo tumultu, quin etiam magna usi felicitate peragravimus, et tertio Nonas Junii ad Urbem, Domino benefavente, propius accessimus. Caeterum fratres nostri episcopi et cardinales cum toto clero et nobilitate populoque extra Urbem obviam nobis progressi, summis honoribus exceperunt. Et Frigii quidem corona capiti nostro imposita, gaudentes, exsultantesque per viam sacram, ad Lateranense palatium usque solemni nos ritu prosecuti sunt; ubi postquam auctore Deo bene ac secure fuimus, Petrus Leonis in magno hominum omnis ordinis coetu, clientelaribus sese sacramentis Ecclesiae, nobisque devinxit. Similiter a praefecto et fratribus ejus, nec non a Leone Frangipane, totaque illa gente Stephano Northmannoque factum. Neque ab horum sese studiis, impigra parendi voluntate, Petrus Columna, caeterique nobiles Romanorum secrevere. Itaque ob haec, tam prospere ac feliciter gesta, laudes gratiasque Deo Domino nostro quam amplissimas agas velim; et in istis ubi commoraris jam regionibus, ut rem Ecclesiae sustentes atque amplifices, viribus quantum poteris, connitere.

XCIX--C. Donationes omnes, a Gunnario ejusque uxore factas Casinensi monasterio confirmat, addito annuo censu Lateranensi palatio per monachos persolvendo. (Anno 1120, Aug. 9.)[COCQUELINES, Bull. Collect., tom. II, p. 169.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, charissimis in Christo filiis GIRARDO Casinensis monasterii abbati, et ejus fratribus tam praesentibus quam futuris, in perpetuum.

Et commissi nobis officii sollicitudo deposcit, et paternae charitatis benignitas nos compellit ut ecclesiarum omnium providere necessitatibus debeamus. Verumtamen locis illis et personis, quae specialius ac familiarius Romanae adhaerent Ecclesiae, quaeque amplioris religionis et dignitatis gratia praeeminent, propensiori nos convenit affectionis studio imminere. Ea propter, filii in Christo charissimi, petitioni vestrae non immerito annuendum censimus, ut in stationi vestrae subsidium aliquod conferamus. Per praesentis igitur scripti auctoritatem vobis vestrisque successoribus perpetrata stabilitate concedimus ecclesias illas, quas vir nobilis domicellus Gunnari una cum uxore sua Helena beato Petro cognoscitur contulisse, ecclesias scilicet S. Petri de Nugulbi, S. Nicolai de Nugulbi, S. Heliae de Sitin, et S. Petri de Nurci cum pertinentiis suis, ut de ipsarum redditibus, prout facultas ministraverit, indumenta semper Casinensi conventui praeparentur, salvo nimirum censu quatuor solidorum denariorum Papiensium singulis annis Lateranensi palatio. Sane possessiones, et dona omnia, quae praedictus Gunnari beato contulit Benedicto, vel collaturus est, apostolicae sedis munimine confirmamus, statuentes ut illa omnia similiter in vestimentorum vestrorum praeparatione in perpetuum conserventur. Si quis igitur in futurum judex, domicellus, aut ecclesiastica quaelibet saecularisve persona, decreti hujus tenore cognito, praedictas ecclesias, et caeteras praefati Gunnari oblationes auferre, vel minuere, aut a constituta vestimentorum Casinensis conventus praeparatione subtrahere vel mutare praesumpserit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem, qui observatores exstiterint, beatissimi Patris nostri Benedicti precibus, omnipotentis Dei, et apostolorum ejus Petri et Pauli gratia et benedictio, et peccatorum remissio tribuatur. Amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus SS.

Datum Beneventi per manum Chrysogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, V Idus Augusti, indictione XII, Incarnationis Dominicae anno 1121, pontificatus autem domni Calixti II papae anno II.

CI. Ad Gunnarium nobilem virum (Anno 1120, Aug. 10.)[GATTULA, Hist. Casin., tom. I, p. 426.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, illustri viro GUNNARIO, et uxori ejus HELENAE, filiabus suis VERAE et SUSANNAE, salutem et apostolicam benedictionem

Audivimus de vobis quod, divina gratia inspirati, quaedam beato Benedicto, ejusque Casinensi monasterio de vestris facultatibus contuleritis. Unde gratias vobis agimus, atque omnipotentis Dei misericordiam deprecamur, ut B. Benedicti precibus ex hoc et in futuro dignam vobis mercedem restituat.

Rogamus autem, et in peccatorum vobis remissionem injungimus, ut in eo quod coepistis constantius maneatis; non enim coepisse virtus est, sed perfecisse; et qui perseveraverit usque in finem, hic salvus erit (Matth. XXIV). Sic quidem nos, et ecclesias, et donum, quod eidem monasterio a vobis factum est apostolicae sedis auctoritate confirmamus, prohibentes ne quis illum subtrahere, diminuere, aut in posterum sine Casinensium fratrum consensu audeat commutare, sed eorumdem fratrum indumenta quietum semper illibatumque permaneat

Datum Beneventi quarto Idus Augusti.

CII. Rogerio Volaterrano episcopo mandat ut tueatur possessiones monasterio Casinensi a Gunnario donatas. (Anno 1120, Aug. 10.)(GATTULA, Hist. Casin., t. I, p. 426.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri ROGERIO Vulterrano episcopo, apostolicae sedis legato, salutem et apostolicam benedictionem.

Quam specialiter, quam praecipue monasterium Casinense ad protectionem Romanae spectet Ecclesiae tuam non credimus latere notitiam. Idcirco fraternitatem tuam rogamus et praecipimus ut donum quod B. Benedicto, ejusque monasterio ab illustri viro domicello Gunnari, et uxoris ejus Helena factum est pro bati Benedicti reverentia, quietum atque ab omni infestatione liberum facias permanere. Nos enim donum ipsum scripti nostri assertione firmavimus, et ecclesias quasdam ex ipsis Gunnari et uxoris ejus Helenae oblatione ad beatum Petrum pertinentes jam dicto Casinensi monasterio ex apostolicae sedis liberalitate concessimus. Nolumus ergo ut per quorumlibet violentiam subtrahantur, seu infestentur, sed omnia quiete ac libere ad fratrum indumenta Casinensium conserventur, caeterasque ecclesias seu possessiones, quas beatus Benedictus in Sardiniae partibus obtinet sollicitudini tuae attentius commendamus.

Datum Beneventi IV Idus Augusti.

CIII. Ecclesiam Aversanam manere Romanae Ecclesiae suffraganeam jubet, petente Roberto episcopo. (Anno 1120, Sept. 24.)[UGHELLI, Italia sacra, I, 486.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, ven. fratri ROBERTO episcopo Aversano, ejusque successoribus canonice instituendis in perpetuum.

Ex fratrum relatione comperimus, qui causam plenius cognoverunt, ab ipso fere sui principio Aversana Ecclesia Romanae fideliter adhaesit Ecclesiae, unde Romana sibi Ecclesia eam, tanquam specialem filiam, specialiter vindicavit, et in ea episcopos tanquam ut in aliis suis specialibus Ecclesiis ordinavit. Siquidem D. praedecessor noster S. memoriae Leo papa IX primum ibi episcopum Azolinum consecravit, porro Urbanus Guimundum, Gelasius Robertum episcopos consecravit, quorum nos auctoritatem, et vestigia subsequentes, praefatam Aversanam Ecclesiam in solius Romanae Ecclesiae subjectione decrevimus conservandam. Apostolica igitur auctoritate statuimus, et perpetua stabilitate sancimus, ut eadem Ecclesia Aversana in Romanae Ecclesiae unitate, atque obedientia perseveret, eique soli tanquam suffraganea metropolitanae suae subjecta sit, ut in ea per Romani semper pontificis manum episcopus consecraretur. Nulli erga omnino hominum liceat hanc paginam nostrae exemptionis, etc.

Ego Calixtus Catholicae Ecclesiae episcopus.

Ego Petrus Portuen. episcopus consensi et subscripsi.

Ergo Robertus presb. card. tit. S. Sabinae consensi.

Ego Benedictus presb. card. . . . . consensi et subscripsi.

Ego Anastasius card. presb. tit. S. Clementis subscripsi.

Ego Desiderius presb card. S. Praxedis consensi et subscripsi.

Ego Joannes presb. card. tit. S. Grisogoni subscripsi.

Ego Joannes presb. card. tit. S. Eusebii subscripsi.

Ego Petrus presb. card. S. Marcelli subscripsi.

Ego Petrus presb. card. S. Mariae Aracoeli.

Ego Petrus presb. card.

Ego Romoaldus diaconus card. S. Mariae in via Lata.

Ego Stephanus diac. card. S. Mariae de Scola Graeca.

Datum Beneventi per manum Grisogoni S. R. E. diaconi card. bibliothecarii, VIII Kal. Octobris, indict. XIV, Incarn. Dom 1121, pontificatus Calixti II an. secundo.

CIV. * Geraldum archiepiscopum Ragusinum consecrat pallioque donat, et Ecclesiae ejus possessiones juraque confirmat. (Anno 1120, Sept. 28.) Vide Illyricum sacrum FARLATI, t. VI, p. 60.]

CV. * Episcopis Dalmatiae superioris, seu Diocleae, praecipit ut metropolitae, Gerardo episcopo archiepiscopo Ragusino, obediant. (Anno 1120, Sept. 28.) [Vide ibid. p. 62.]

CVI. Bulla pro monasterio Vulturnensi. (Anno 1120, Oct. 10.)[MABILL., Annal. Ben., VI, 641, ex autographo membraneo apud V. cl. Francisc. Valesium Romanum.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio MANSONI abbati venerabilis monasterii Sancti Petri, quod in Monte Vulturno apud cryptam Beati Michaelis archangeli situm est, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Cum universis per orbem Ecclesiis debitores, ex commissi nobis administratione officii, existamus, illorum tamen locorum protectioni propensiori nos convenit studio imminere, quae ad jus proprium sanctae Romanae, cui, Deo auctore, deservimus, Ecclesiae noscuntur specialius pertinere. Quamobrem, dilecte in Christo fili Manso abbas, petitioni tuae clementer annuimus, et Beati Petri Vulturnense monasterium, cui Deo auctore praesides ad praedecessorum nostrorum exemplar, sedis apostolicae munimine confovemus. Statuimus enim ut coenobium ipsum et abbates ejus, et monachi, nulli alii nisi Romanae et apostolicae sedi, cujus est jus et proprietas, sint subjecti. Nec alicui episcoporum liceat in eodem loco aut in cellis ejus aliquid constituere aut ordinare, quod sacris canonibus aut nostro huic statuto refragari videatur, nec eis fas sit, si praegravati Romanam sedem appellaveritis, aliqua sub occasione judicii, violentiam, nisi ante Romanum pontificem, vel ejus legatum, vobis aut successoribus vestris inferre. Per praesentis etiam privilegii paginam tibi tuisque legitimis successoribus, et per vos eidem monasterio confirmamus ecclesiam Sancti Andreae de Octaviano, cum castello suo, castellum de Monticulo cum ecclesiis suis, villam, quae dicitur Aquatecta, cellam Sanctae Mariae de Luco, ecclesiam Sancti Nicolai de Vitealba, Sanctae Christinae, Sancti Laurentii in Rapulla, Sancti Nicolai, Sanctae Mariae de Monte, Sancti Georgii, Sanctae Barbarae, Sancti Apollinaris in ipso Monte. In Melfia ecclesia Sancti Antonini, Sancti Nicolai, Sancti Eustachii, Sancti Martini, Sancti Petri de Berula, Sancti Felicis de Fuciano, Sancti Faviani trans Aufidum, Sancti Jacobi, Sancti Laurentii, Sancti Stephani sub Cisterna. Item Sancti Marciani trans Aufidum. In Labello ecclesiam Sanctae Barbarae, Sancti Marci, Sanctorum Joannis et Pauli, et omnium Sanctorum. In territorio Spinacioli ecclesiam Sanctae Trinitatis in Catuna, Sanctae Mariae de Ulmeto, Sanctae Mariae in Edera, et Sancti Aegidii. In Andro ecclesiam Sancti Salvatoris, Sancti Nicolai. In Gurgo ecclesiam Sancti Salvatoris. In Paciano ecclesiam Sancti Angeli cum olivetis et trapetis. In Baro ecclesiam Sancti Matthaei et Leuci. In Arbore longa ecclesiam Sancti Angeli. In territorio Salpitano ecclesiam Sancti Nicolai de Varisento, Sancti Theodori, Sancti Martini, ecclesiam Sancti Stephani in Plancaro, Sanctae Mariae de Calavio cum omnibus earum pertinentiis. In monte Melone ecclesiam Sancti Andreae. Quaecunque praeterea vel in praesenti XIV indictione saepedictum coenobium concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis possidet, aut in futurum poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant.

Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem monasterium temere perturbare, aut ei subditas possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Obeunte te, nunc ejus loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris secundum Dei timorem et Beati Benedicti Regulam elegerint, a Romano pontifice consecrandum. Oleum sanctum et consecrationes altarium sive basilicarum, ordinationes cujuscunque professionis vel ordinis clericorum, ab episcopis, in quorum dioecesibus estis, accipietis, si ea impendere gratis et sine pravitate voluerint, et si gratiam atque communionem apostolicae sedis habuerint, alioquin liceat vobis a quo malueritis catholico episcopo consecrationis sacramenta percipere. Ad haec eleemosynas, quae gratis monasterio pro vivis vel mortuis offeruntur, a vobis suscipiendas absque omni episcoporum molestia et contradictione censemus. Ad indicium autem supradictae proprietatis et perceptae a Romana Ecclesia libertatis, auri unciam quotannis Lateranensi palatio persolvetis.

Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructus bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Ego Petrus Portuensis episcopus.

Ego Joannes presbyter cardinalis tit. Sancti Grisogoni.

Datum Beneventi per manum Grisogoni, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, VI Idus Octobris, indictione XIV, Incarnationis Dominicae anno 1120, pontificatus autem domni Calixti II papae anno II.

CVII. Ad episcopos et alios fideles provinciarum Bituricensis, Burdegalensis, Auscitanae, Turonensis, Britanniae. --Gerardum, Engolismensem episcopum, legatum apostolicum instituit. (Anno 1120, Oct. 16.)[MANSI, Concil. XXI, 212.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis fratribus et filiis archiepiscopis, episcopis, abbatibus, principibus, et caeteris tam clericis quam laicis, per Bituricensem, Burdegalensem, Auscitanam, Turonensem, et Britanniam, provincias constitutis, salutem et apostolicam benedictionem.

Et Patrum praecedentium institutio exigit, et fraternae charitatis debitum nos compellit, ut providere salubriter universis Ecclesiae filiis, auxiliante Domino, procuremus. Verum quia ubique praesentes esse, aut per nos ipsos cuncta exercere non possumus, fratres nostros, quos nimirum opportunos credimus, in partem nostrae sollicitudinis evocamus. Ea propter venerabili fratri nostro Gerardo Engolismensi episcopo nostras in partibus vestris vices duximus committendas: quaemadmodum et dominus praedecessor noster sanctae memoriae Paschalis papa commisisse cognoscitur. Confidimus enim in Domino, quia ipse ministerium hoc ad honorem Dei, et salutem vestram, sancto cooperante Spiritu, fideliter ministrabit. Rogamus itaque universitatem vestram, monemus atque praecipimus ut ei, tanquam vicario nostro, humiliter pareatis; et cum opportunitas ecclesiasticae utilitatis exegerit, ad vocationem ejus unanimiter convenire, et synodales cum eo conventus solemniter celebrare curetis, quatenus communi deliberatione corrigenda corrigere, et confirmanda possit, auctore Domino, confirmare.

Datum Beneventi XVII Kal. Novembris.

CVIII Monasterium S. Sophiae Beneventanum tuendum suscipit et bona juraque ejus confirmat (Anno 1120, Nov. 29.)[UGHELLI, Italia sacra, VIII, 104. In nomine Domini omnipotentis Salvatoris nostri Jesu Christi, et in nomine sanctissimae et individuae Trinitatis. CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo filio JOANNI abbati monasterii venerabilis S. Sophiae, intra Beneventum siti, ejusque successoribus regulariter promovendis in perpetuum.

In apostolicae sedis administratione, divina disponente clementia, constituti. necesse quidem habemus omnes Ecclesias B. Petri patrocinio confovere, et ipsarum quieti paterna sollicitudine providere. Verumtamen locis illis ac personis quae devotius Romanae adhaerent Ecclesiae, quaeque amplioris religionis gratia praeeminent, propensiori nos convenit studio subvenire. Quamobrem, in Christo fili Joannes, postulationi tuae clementer annuimus, et S. Sophiae coenobium, ad cujus regimen nos te, auctore Domino, nostris tanquam beati Petri manibus consecravimus, sub tutela et jurisdictione, sicut hactenus mansit perpetuo manere, praesentis paginae auctoritate sancimus, ut nimirum soli Romanae Ecclesiae subditum, ab omni Ecclesiarum seu et personarum jugo liberum habeatur. Praeterea praedecessorum nostrorum vestigiis inhaerentes, universa quae privilegiis illorum, ad ejusdem monasterii immunitatem, vel possessionem, tuis sunt praedecessoribus attributa, tibi tuisque successoribus regulariter promovendis praesenti privilegio contribuimus. Cellas quoque et ecclesias, aut villas, quae a praedecessoribus tuis praenominato videntur coenobio, juste ac rationabiliter acquisita, possidendas omni in tempore confirmamus; hoc est, ecclesiam S. Benedicti, quae dicitur Xenodochium Sancti Joannis, S. Euphemiae, Sancti Petri, quae nominatur Trasanii, S. Raymundi, S. Mariae Rotundae intra eamdem civitatem Beneventanam, ecclesiam S. Mariae, S. Petri, S. Nicolai, S. Erasmi, S. Marciani, S. Mariae, S. Angeli, foras ante eamdem civitatem in Pantano, ecclesiam S. Benedicti, Sancti Vitalis, S. Mercurii, apud olivam S. Angeli, S. Mariae de Scolcaturi una cum omnibus pertinentiis in Vado Azara S. Benedicti in Faffone Sancti Valentiniani, apud votum S. Felicis cum terris, in Cornito Sancti Sylvestri cum duobus rivis, S. Mariae in Parituli, S. Marciani in Ventecano, S. Martini in Cuano, S. Petri in Pazano, S. Nicolai. Item Beneventi S. Stephani in Paloaria, Sanctae Mariae in Lucornara, et curtes duas S. Mariae in Sabbeta, S. Mariae in Templana, in civitate Triana S. Angeli cum Cellis, S. Stephani, in Fromarii S. Gregorii, in Escle Sancti Angeli in Peloso; in Aliperao ecclesias S. Mariae, S. Angeli, S. Petri, S. Marci, S. Joannis, S. Laurentii, S. Luciae in Casale S. Mariae, S. Apolloniae, S. Annae in Calisti, S. Mariae, in territorio S. Marcelli, in Carfiano S. Mauri, S. Joannis, S. Constantini, S. Anastasii, in Asculo S. Petri, S. Desiderii, in Illiceto S. Ephrem, in Morteto S. Petri, in Tuscano S. Adolphi, S. Hieronymi, S. Guerardi, S. Severini, Sancti Anastasii. Apud Arolam S. Mercurii, apud Bivinum S. Martini. In Biferno monasterium S. Angeli cum cellis, S. Petri, S. Vincentii, S. Trinitatis, in Valle Luparia S. Crucis. Apud Rederium S. Martini in Alirino S. Michaelis, Sanctae Mariae, in monte Malo S. Felicis, in Sertore S. Viti. Apud Montes S. Marci, juxta fossam S. Stephani, in territorio Campi laeti Sanctae Luciae, juxta civitatem Florentinam monasterium S. Salvatoris in Clusano S. Christophori, castellum Forneti cum omnibus pertinentiis, castellum antiquum cum omnibus pertinentiis; ecclesiam S. Donati cum omnibus illorum pertinentiis, mobilibus ac immobilibus.

Per praesentis itaque hujus privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus, ut quicunque hodie nominatum illud monasterium juste possidet, quaeque in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, seu oblatione fidelium juste canoniceque poterant adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Quamobrem decrevimus ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut illi possessiones auferre, seu oblationes requirere, minuere vel temerariis vexationibus fatigare; verumtamen omnia integre conserventur eorum pro quorum sustentationum ac gubernationum concessa sunt usibus omni modo profutura. Obeunte autem ejus loci abbate vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptione, astutia, vel violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Domini timorem, atque beati Benedicti Regulam elegerunt, a Romano pontifice maximo inungendum et consecrandum. Chrisma, oleum sanctum, consecrationes altarium, sive basilicarum, ordinationes monachorum, qui ad sacros ordines promovendi ab episcopis, in quorum dioecesibus estis, accipietis siquidem gratiam, et communionem apostolicae sedis habuerint, et si gratis ea ac sine pravitate impenderint. Si quis vero his obstiterit, liceat vobis a quocunque volueritis catholico episcopo praedicta sacramenta percipere.

Si qua igitur ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostram constitutionis paginam sciens, temere contra eam venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate privetur, reamque se divino judicio existere cognoscat de perpetrata iniquitate, et a sacratissimo sanguine et corpore Domini omnipotentis nostri Jesu aliena fiat, ac segregetur, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem econtra juste obser vantibus sit pax et tranquillitas Domini omnipotentis nostri Jesu Christi, quatenus hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen.

Ego Calixtus catholicae sedis et Ecclesiae episcopus. FIRMAMENTUM EST DOMINUS TIMENTIBUS EUM.

Datum Beneventi per manus Siconis S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, III Kal. Decemb., indict. XIV, pontificatus autem domini Calixti II papae anno secundo; ab Incarnatione autem omnipotentis Salvatoris nostri Jesu Christi anno millesimo centesimo vicesimo.

CIX [Alpheradae] abbatissae parthenonis S. Mariae Capuani- praecipit ut « quinta feria post octavas Pentecosten ( d. 9. Junii 1121) ad sese veniat rationis reddendae causa quo jure ecclesiam S. Mariae Cinglensem monasterio Casinensi abstulerit. » (Anno 1120.) [Vide PETRI, Chronicon. Casin., l. IV, c. 70.]

CX. * Eremi Turritam privilegia confirmat. (Anno 1120, Dec. 1.) [ Vita S. Brunonis Carthusiensium institutoris primi. Bruxellae 1639, 8o, p. 414.]

CXI. Ad Wulgrinum archiepiscopum Bituricensem.--De expulsione monialium a Carentonio parthenone. (Anno 1120, Dec. 3.)[MARTENE, ampl. Coll. I, 664, ex chartario archiepiscopi Bituricensis.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri W. Bituricensi archiepiscopo et canonicis S. Stephani S. et A. B.

Praedecessorem tuum Leodegarium archiepiscopum apud ecclesiam S. Mariae de Carentonio regulares instituisse canonicos domini praedecessoris nostri sanctae memoriae Paschalis privilegium manifestat, sanctimonialibus quae ibi fuerant, propter minus honestam earum conversationem, expulsis, atque in aliis religiosis monasteriis collocatis. Caeterum post ipsius obitum, quidam fratrum vestrorum canonicorum S. Stephani cum laicorum favore, regulares illos canonicos expulerunt, et sanctimoniales illas ad eamdem ecclesiam introduxerunt. In quo profecto et religiosa praedecessoris tui constitutio, et reverenda praedecessoris nostri confirmatio annullata est. Mandamus itaque dilectioni tuae, atque praecipimus, ut, sanctimonialibus illis eductis, praedictos canonicos ad ecclesiam reducatis, et quiete ac pacifice in canonici disciplina ordinis permanere faciatis. Quod si forte aut sanctimoniales egredi aut vos canonicos reducere nolueritis, nos et illis et illarum fautoribus ecclesiarum introitum interdicimus, atque locum ipsum divinis carere officiis praecipimus, donec mandati nostri sententia impleatur.

Datum apud S. Germanum III Nonas Decembris.

CXII. * Clericis S. Mariae Secusiensis, proposita excommunicatione, praecipit ut ipsam ecclesiam intra dies 40 Arberto praeposito Ulciensi restituant. (Anno 1120, Dec. 15.) [Vide Ulciensis Ecclesiae Chartarium, Aug. Taurin., 1753, fol., p. 111.]

CXIII. Ad Pontium Cluniacensem abbatem.--Ecclesiam S. Theodori attribuit Cluniaco. (Anno 1120, Dec. 28.)[MANSI, Concil. XXI, 207.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, charissimo in Christo filio PONTIO abbati Cluniacensi, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Religionis monasticae modernis temporibus speculum, et in Galliarum partibus documentum B. Petri Cluniacense monasterium, ab ipso suae fundationis exordio sedi apostolicae in jus proprium est oblatum. Proinde patres nostri sanctae recordationis Joannes XI et alii usque ad nostra tempora Ecclesiae Romanae pontifices, locum ipsum singularis dilectionis ac libertatis praerogativa donarunt, et universa ei pertinentia privilegiorum suorum sanctionibus munierunt. Propterea, fili in Christo beatissime Ponti, quem nos in Viennensis ecclesiae regimine positi, nostris per Dei gratiam manibus in abbatem consecravimus: et personam tuam, et locum, cui Deo auctore praesides, totis dilectionis visceribus amplectentes, quieti vestrae, et ecclesiarum vestrarum, attentius providentes, ecclesiam S. Theodori de Rocha Bovecorit, cum omnibus pertinentiis suis, laudantibus ipsius ecclesiae clericis, a venerabili fratre nostro Willelmo Petragoricensi episcopo, tibi, et ecclesiae Cluniacensi humiliter et devote donatam, auctoritate apostolica tam tibi quam successoribus tuis, perpetuis temporibus confirmamus, et praesentis privilegii pagina communimus. Si quis igitur ausu temerario, impiaque praesumptione contra Deum, et sanctos ejus apostolos, contraque animam suam, hoc nostrae apostolicae auctoritatis privilegium in aliquo infringere tentaverit, incunctanter se noverit nostrae apostolicae maledictionis aculeo transpunctum, nostrae apostolicae excommunicationis telo perfossum, nostri etiam apostolici anathematis gladio transverberatum, nec, nisi per dignam satisfactionem saluti pristinae reparandum. Ei ergo qui conservator exstiterit, sit pax Domini Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiat, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniat. Amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus, subscripsi.

Datum Laterani per manum Chrysogoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, V Kal. Januar., indict. XV, pontificatus autem domni Calixti II papae, anno secundo.

CXIV. Ad Didacum archiepiscopum Compostellanum, Ecclesiae Romanae legatum. (Anno 1120, Dec. 31.)[FLOREZ, Esp. sagrada, XX, 309.] CALIXTUS episcopus, servus serv. Dei, ven. fratri D. Compostellano archiepiscopo et S. R. E. legato, salutem et apost. bened.

Speciali fraternitati tuae statum nostrum, et quae circa nos sunt, pro dilectionis affectu decrevimus specialiter indicare. Nos siquidem postquam in Urbe honorificentissime suscepti fuimus, in Beneventanas partes, et inde in Apuliam usque Barum descendimus. Apuliae ducem, Capuae principem, et alios comites et barones in homagium et fidelitatem suscepimus. Ad Urbem postea prospere redeuntes, B. Petri ecclesiam, quam fideles nostri de inimicorum manibus liberaverant, visitavimus. Super altare B. Petri missarum solemnia celebravimus, et in eadem ecclesia presbyterorum, diaconorum et subdiaconorum ordinationes largiente Domino fecimus. Nunc secure atque pacifice per Dei gratiam in Lateranensi palatio permanemus. Rogo itaque, frater charissime, ut matrem tuam Romanam Ecclesiam sicut bonus filius diligas, adjuves et substentes. Sane dilectissimum nepotem nostrum Illefonsum regem dilectioni tuae attentius commendamus, rogantes ut eum secundum datam tibi a Domino sapientiam consiliari studeas et juvare; per hoc enim personam tuam nos praecipue diligemus, et in tuis te petitionibus libentius audiemus. Praeterea praesentium latorem D. abbatem amore nostro amplius habeas commendatum.

Dat. Laterani II Kal. Januarii.

CXV. Bulla pro monasterio SS. apostolorum Petri et Pauli Cantuariensi. (Anno 1120.)[ Chronica W. Thorn, ap. TWISDEN, Rer. Angl. Script., II, 1797.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, etc.

Sicut monasterium Apostolorum Petri et Pauli Cantuariense in initio nascentis Christianae religionis apud regnum Anglicum in monasticae religionis observantia exstitit primum, ita in posterum cum omnibus ad se pertinentibus ab omni maneat servitio liberum; ab omni mundiali strepitu inconcussum, nec ecclesiasticis conditionibus seu angariis, vel quibuslibet obsequiis saecularibus ullo modo subjaceat, aut ullis canonicis juribus serviat, etc. Et parum post sequitur: Illud adjicientes, ut liceat vobis pro divini servitii celebratione cum vobis placuerit, signa ecclesiae vestrae pulsare. Illam praeterea turpem arietum, panum et potus extorsionem ab eodem monasterio penitus removemus, quam ibi sanctae Trinitatis monachi ex quadam quasi consuetudine sibi vindicare contendunt.

CXVI. Ad [Radulfum] archiepiscopum Cantuariensem. (Anno 1120.)[ Ibid. ] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo fratri Cantuariensi archiepiscopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Beatorum apostolorum Petri et Pauli, etc. Et infra: Caeterum, sicut accepimus vos eam tardis signorum suorum pulsationibus et indecenti arietum et panum et potus extorsione gravatis, quod omnino et sanctorum Patrum institutionibus et praedecessorum nostrorum privilegiis adversatur. Quamobrem praesentibus litteris, fratres in eadem ecclesia servientes, in sanctorum festivitatibus quorum reliquiae apud eos sunt, signa pulsare cum voluntate permittatis; indignum est enim ut ecclesia tanta Romanorum pontificum libertate donata, hujusmodi debeat exactionibus subjacere.

CXVII. Petente Pontio abbate Cluniacensi, parthenonis Marciniacensis protectionem suscipit. (Anno 1120.) [ Bullar. Cluniac., 41.]

CXVIII. Archiepiscopis Pisanis adimit jus consecrandi episcopos Corsicanos. (Anno 1121, Jan. 3.)[MANSI, Concil. XXI, 269.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis fratribus et coepiscopis per insulam Corsicae constitutis eorumque successoribus in perpetuum.

Nec facilitati, nec injustitiae deputandum est, si quandoque pro rerum necessitate diverso licet modo aliqua disponantur. Romana enim Ecclesia, omnium mater et caput ab ipso capite nostro Domino Jesu Christo constituta Ecclesiarum omnium, et populorum paci et saluti debet dispensationis suae moderamine providere. Quamobrem nos qui, licet indigni Domino disponente apostolicae administrationis curam gerimus, quae vel a nobis, vel a praedecessoribus nostris minori cautela et consilio facta sunt, ne forte aliis exemplum obstinate praebeamus, in statum decrevimus meliorem per Dei gratiam reformare. Felicis siquidem memoriae dominus praedecessor noster Urbanus papa, multis et gravioribus necessitatibus coarctatus, pro dilectione atque servitio a Pisana Ecclesia et civitate Romanae Ecclesiae abundanter ac frequenter impenso, eamdem Ecclesiam ex liberalitate sedis apostolicae disposuit honorare, unde consecrationem episcoporum Corsicanae insulae Pisano antistiti collata pallii dignitate concessit. Super qua nimirum concessione inter Pisanos et Januenses gravis oriebatur dissensio. Ipsi etiam Corsicani episcopi ad Pisani antistitis consecrationem accedere penitus recusabant. Hac profecto discordia praedictus dominus Urbanus papa vehementer timens, et gentis vestrae lamentationi, quae diu episcopalis officii administratione caruerat, debita benignitate compatiens, eorumdem episcoporum consecrationem ad Romanum pontificem revocavit, et in sua potestate retinuit, et ex tunc toto tam ipsius quam successoris sui sanctae memoriae Paschalis papae II [tempore] Corsicani episcopi a Romano tantum pontifice consecrati sunt, licet Pisanus saepe numero ejusdem domini Paschalis papae aures pro negotio isto pulsaverit.

Postea vero piae recordationis papa Gelasius pari ac majore etiam necessitate compulsus, et ab eisdem Pisanis expetitus, praedicti pontificis Urbani statuta concessionis suae privilegio renovavit.

Cujus nos vestigia subsecuti, cum ad Pisanam Ecclesiam convenissemus, devotionem populi et cleri attendentes, et eorum petitioni clementius annuentes, id ipsum favoris nostri assertione firmavimus. Unde tanta inter Pisanos et Januenses crevit discordia, ut depraedationes, et bella, et multa sanguinis effusio facta sint. Hujus quippe occasione discordiae tanta Saracenis accessit audacia, ut Italiae fines totius invadentes, nonnulla in maritimis loca, gladio et igne vastaverint, multosque viros, mulieres et parvulos captivos abduxerint. In ipsa etiam urbe Romana tam cleri et populi turbatio facta est; adeo ut ante ipsum beati Petri corpus, in pleno, quem celebravimus, conventu, hujus rei revocationem pene omnis clerus et populus postularent, eo quod Romana Ecclesia detrimentum in praedictorum episcopatuum amissione patiebatur, et totius scandali, et guerrae causa, et seminarium videbatur. In eodem etiam conventu clerici et laici ejusdem insulae cum litteris adfuere id ipsum a nobis suppliciter postulantes. Causa igitur inter fratres diebus plurimis ventilata, diligenterque discussa, communi episcoporum, cardinalium, et clericorum, atque nobilium Romanorum deliberatione cum non parvo populi favore sancitum est concessionem illam non debere in posterum efficaciam obtinere, quia et ad Romanae Ecclesiae detrimentum extra Urbem cum paucis facta fuerat, et multa inde, ut dictum est, scandala et pericula procedebant. Ad honorem igitur omnipotentis Dei, et sanctorum apostolorum Petri et Pauli cum episcoporum, cardinalium, et clericorum conventu apostolica auctoritate statuimus, ut consecratio episcoporum Corsicanae insulae a Romano tantum pontifice futuris temporibus celebretur. Prohibentes vos, ac successores vestros vel Pisanos, vel cuilibet alii episcopo, vel archiepiscopo subjacere, sed solius Romani pontificis obedientia, et subjectione, atque consecratione in perpetuum maneatis.

Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei, et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni anatheniatis subjaceat. Cunctis autem eamdem constitutionem servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Scriptum per manus Gervasii regionarii et notarii sacri palatii.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Ego Crescentius Sabinensis episcopus subsc.

Ego Petrus Portuensis episcopus subs.

Ego Vitalis Albanus episcopus subs.

Ego Bonifacius cardinalis presbyter tit. S. Marci subsc.

Ego Robertus presb. card. S. Sabinae subs.

Ego Gregorius presb. card. tit. S. Priscae subsc.

Ego Desiderius presb. card. S. Praxedis subs.

Ego Joannes presb. card. S. Chrysogoni subsc.

Ego Petrus presb. card. S. Sixti subsc.

Ego Benedictus presb. card. S. Eudoxiae subs.

Ego Joannes presb. card. S. Caeciliae subsc.

Ego Divizo card. tit. S. Equitii subs.

Ego Theobaldus presb. cardin. tit Pamachii subscripsi.

Ego Rainerius presb. card. tit. SS. Marcellini, et Petri subsc.

Ego Deusdedit presb. card. tit. S. Laurentii in Damaso subsc.

Ego G. G. presb. card. tit. Lucinae subs.

Ego Hugo presb. card. tit. SS. Apostolorum subs.

Ego Joannes presb. card. tit. S. Eusebii subs.

Ego Amicus presb. card. tit. S. Crucis in Jerusalem subsc.

Ego Romoaldus diac. card. Eccl. S. Mariae in via Lata subs.

Ego Gregorius diac. card. S. Eustachii subs.

Ego Aldo diac. card. SS. Sergii et Bacchi subs.

Ego Romanus diac. card. S. Mariae in Porticu subscripsi.

Ego Stephanus diac. card. S. Mariae Scholae Graecae subsc.

Ego Jonathas diac. card. SS. Cosmae et Damiani subscripsi.

Ego Gualterius diac. card. S. Theodori subs.

Ego Gerardus diac. card. Sanctae Luciae subs.

Datum Laterani per manum Chrysogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, III Non. Januarii, ind. XIV, Incarnat. Dom. anno 1121, pont. autem D. Calixti II an. II.

CXIX. Canonicorum S. Laurentii Januensis possessiones confirmat. (Anno 1121, Jan. 5.)[UGHELLI, Italia sacra, IV, 853.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis VILLANO praeposito, et canonicis matricis ecclesiae Beati Laurentii Januensis, tam praesentibus quam futuris in perpetuum.

Bonis saecularium studiis non tantum favere, sed ad ea ipsorum debemus animos incitare, qui pro nostri officii debito saluti omnium providere compellimur. Marianus siquidem Calaritanus judex tam animae suae remedio quam pro sui restitutione honoris vestrae Beati Laurentii matricis ecclesiae sex juris sui curtes, videlicet Quartum, Arsemina, Caput terrae, Sepullum, Aquamfrigidam, Fontana de Eugas cum omnibus ad ea pertinentibus obtulit. Ex quibus postea tres sibi, consensu vestro, accipiens, sex alias, videlicet Sebathus, Paudus, Baral, Tracasali, Fercella, Sanctam Victoriam de Villa Pupulci, ubi dicitur Tereste cum omnibus pertinentiis suis pro contracambio earum trium, scilicet Quarti, Caput terrae, et Aquae frigidae ecclesiae vestrae restituit. Ita tamen, ut vestra ecclesia detrimentum in eodem contracambio pateretur, tres priores collatas sibi curtes cum pertinentiis suis sine calumnia, et contradictione acciperet. Hanc nimirum oblationem, atque concessionem, nos dilectionis vestrae precibus annuentes, auctoritate sedis apostolicae confirmamus, et ratam in perpetuum manere sancimus. Confirmamus etiam vobis ecclesiam S. Joannis Arseminae cum ecclesiis suis, et caeteris ad eam pertinentibus, quae nobis a venerabili fratre nostro Guillelmo Calaritano archiepiscopo tradita, et scripti sui munimine confirmata est, ipso judice cum uxore sua Pretiosa, et consanguineis parentibus collaudante, et instantius exorante. Quaecunque praeterea vestra ecclesia in praesenti legitime obtinet, vel in futurum largiente Deo juste atque canonice poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus semper et illibata decernimus conservari. Nulli ergo omnino hominum liceat vestram ecclesiam temere perturbare aut ejus possessiones auferre vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Si quis igitur nostrae confirmationis hujus tenore cognito, temere, quod absit! contraire tentaverit, honoris et officii sui periculum patiatur, et excommunicationis ultione plectatur, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Chrysogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, Non. Januarii, ind. XIV, Incarnationis Dominicae anno 1121, pontificatus autem domini Calixti II papae anno II.

CXX. * Umebaldi archiepiscopi Lugdunensis primatum confirmat. (Anno 1121, Jan. 5.) [ Primatie de Lyon, pr., p. 5, teste Bréquigny, Table chron. II, 500.]

CXXI. * Ecclesiae Ravennatis jura confirmat. (Anno 1121, Jan. 7.) [RUBEI, Hist. Raven. 323.]

CXXII. Bulla de erectione seu restitutione episcopatus apud Tres Tabernas ( in Calabria ). (Anno 1121, Jan. 14.)[MARTENE, ampl. Coll. I, 669.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili viro fratri JOANNI Trium Tabernarum episcopo, nostris per Dei gratiam manibus consecrato, ejusque successoribus canonice substituendis in perpetuum.

Et synodalium decretorum auctoritas, et pontificalium gestorum series manifestat, saepe sedi apostolicae licuisse disjuncta conjungere, et sedes et ecclesias pro ratione temporum commutare. Olim Trium Tabernarum ecclesia et sedes propria proprium cognoscitur episcopum habuisse, sed quia propter Saracenorum violentiam episcopalem sedem conservare non potuit, ad Romanam Ecclesiam pro habendo episcopo confugit. Unde universarum per orbem Ecclesiarum Romana mater Ecclesia Squillacensi eam ecclesiae conjunxit. Sane temporibus nostris divinae placuit majestati locum illum misericorditer visitare, et cleri et populi multitudine reparata, in statum pristinum restituere. Nos itaque divinae cooperatores existere gratiae cupientes, habito fratrum nostrorum consilio, per charissimum fratrem nostrum cardinalem Desiderium presbyterum, quem ad partes illas direximus, totius rei opportunitate diligenter inspecta, et populi petitione, et cleri electione, et comitis caeterorumque honoratorum consensu, cardinalem in ea episcopum nostris per Dei gratiam manibus consecravimus. Apostolica igitur auctoritate praecipimus, ut praedicta Trium Tabernarum ecclesia proprium deinceps episcopum habeat, cujus dispositione ac providentia, juxta sanctorum Patrum instituta, per omnipotentis Dei gratiam gubernetur. Porro tibi tuisque successoribus, charissime frater et coepiscope Joannes, eamdem parochiam confirmamus cum oppidis, villis et pertinentiis suis, videlicet Taberna, Catanzario, Rocca. Tiriolo, et Sellia, confirmamus et tibi domum gloriosi comitis Goffredi, scilicet villanos centum cum terris et vineis apud Cantarazium, et molendinum unum, et possessiones omnes et villanos et molendinum, quas, quos, et quod Guilielmus Carbonellus in praedicti cardinalis manu ecclesiae reddidit. Item ex dono Joannis Caprioli villanos triginta cum ducentis modiis terrae et quinque millibus pedum vinearum, quaecunque praeterea ecclesia vestra liberalitate principum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis in praesenti possidet, aut in futurum, largiente Domino, poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Decernimus ergo ut nulli hominum facultas sit, hanc nostram episcopalis dignitatis restitutionem mutare, vel saepedictam ecclesiam temere perturbare, possessiones ejus auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra serventur tam tuis quam clericorum et pauperum usibus profutura. Si quis igitur in futurum ecclesiastica vel saeculari praeeminentia, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam tentaverit, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio de perpetrata iniquitate cognoscat; qui vero praemissis paruerit, fructum hic bonae actionis accipiat, et apud districtum judicem particeps aeternae pacis inveniatur. Amen.

Datum Laterani per manum Grisognoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XIX Kal. Februarii, indictione XIV, Incarnationis Dominicae anno 1121, pontificatus autem domini Calixti papae II anno secundo.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae pontifex.

Ego Crescentius Sabinensis episcopus

Ego Petrus Portuensis episcopus.

Ego Vitalis Albanensis episcopus.

Ego Bonifacius presbyter ecclesiae tituli Sancti Marci.

Ego Benedictus presbyter cardinalis tituli Sanctae Mariae.

Ego Joannes presbyter cardinalis tituli S. Ceciliae.

Ego Theobaldus presbyter cardinalis tituli S. Pammachii.

Ego Rainerius presbyter cardinalis tituli S. Praxedis.

Ego Petrus sanctae Romanae Ecclesiae presbyter cardinalis tituli Sanctae Susannae.

Ego Deusdedit presbyter cardinalis tituli S. Laurentii in Damaso.

Ego Gregorius presbyter cardinalis tituli S. Luciae.

Ego Joannes presbyter cardinalis tituli S. Grisogoni.

Ego Amelius presbyter cardinalis tituli Sanctae Crucis in Hierusalem.

Ego Petrus presbyter cardinalis tituli S. Marcelli

Ego Sigizo presbyter cardinalis tituli S. Eusebii.

Ego Robertus presbyter cardinalis tituli S. Sabinae.

Ego Formoaldus diaconus cardinalis tituli SS. Sergii et Bacchi.

Ego Romanus diaconus cardinalis Sanctae Mariae in Portic

Ego Jonatas diaconus cardinalis SS. Cosmae et Damiani.

Ego Gualterius diaconus cardinalis S. Theodori.

CXXIII. Monasterii SS. Philippi et Jacobi et S. Walburgae in Sacra Silva protectionem suscipit bonaque confirmat. (Anno 1121, Jan. 22.)[WURTWEIN, Nova Subsidia diplom., VII, 43.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio BERTHOLFO abbati monasterii, quod in honore sanctorum apostolorum Philippi et Jacobi et sanctae Walburgae virginis constructum est, in Argentinensi episcopatu, in loco videlicet qui Sacra Silva dicitur, ejusque successoribus regulariter substituendis in posterum.

Religiosis desideriis dignum et facilem praebere consensum, ut fidelis devotio celerem sortiatur effectum; quamobrem nos, dilecte fili in Christo Bertholfe abbas, petitioni tuae clementer annuimus et monasterium cui Deo auctore praesides quod beato Petro et ejus sanctae Romanae Ecclesiae sub annuo unius aurei censu oblatum et ad honorem omnipotentis Dei, et sanctorum apostolorum Philippi et Jacobi et sanctae Walburgis virginis dedicatum est, ad exemplar domni praedecessoris nostri sanctae memoriae Paschalis papae, protectione sedis apostolicae communimus. Statuimus enim ut universa, quae a religiosis principibus Frederico duce, et Petro ejusdem loci fundatoribus, vel ab aliis fidelibus de suo jure monasterio eidem collata sunt, aut in futurum largiente Deo dari, offerri, vel aliis justis modis acquiri contigerit, quieta vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant. Nullique omnino hominum liceat eumdem locum temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Si qua sane ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Chrisogoni, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XI Kal. Februar., indict. XIII, Incarnationis Dominicae anno 1121, pontificatus autem domni Calixti papae anno secundo.

CXXIV. Ad Widonem episcopum Curiensem. (Anno 1121, Febr. 4.)[BORGIA, Breve Istoria del dominio temporale della sede apostolica nelle due Sicilie. Roma, 1789, 4o, append., p. 47.] . . . . . . Postquam in Urbe honorificentissime suscepti sumus, et B. Petri ecclesiam et caeteras Urbis ecclesias de inimicorum manibus liberavimus, a nostris fidelibus invitati Beneventum perreximus, ubi ducem Apuliae, principem Capuae ac caeteros barones et capitaneos terrae in hominium et fidelitatem nostram recepimus; inde in Apuliam et usque Barum descendentes pacem et treuguam Dei per totam illam terram statuimus. Post haec ad Urbem reversi, B. Petri ecclesiam visitavimus et in ea presbyterorum, diaconorum ordinationes fecimus, et ad Lateranense palatium honorifice redeuntes, Dominicae Nativitatis festum (25 Dec. 1120) celebravimus; in quo nimirum palatio secure nunc permanemus. CXXV. Monasterio Affligemensi asserit ecclesiam Bornhemiensem. (Anno 1121, Febr. 11.)[COCQUELINES, Bullar., II, 173.] CALIXTUS II, episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio FULGENTIO abbati Affligimiensi monasterii, quod ad honorem B. Petri apostolorum principis in Cameracensi dioecesi situm est, ejusque successoribus regulariter substituendis, in perpetuum.

Quae religionis intuitu statuuntur, inconvulsa debent stabilitate servari; siquidem venerabilis frater noster Burgundus, Cameracensis episcopus, consilio et assensu archidiaconorum ac reliquorum clericorum Ecclesiae suae, consilio etiam et hortatu venerabilis fratris nostri Rodulphi Remensis archiepiscopi (sicut in eorum missis ad nos litteris continetur), nec non et rogatu, et supplicatione Sifridi Bornhemiensis abbatis et fratrum suorum, Affligimiensi monasterio Bornhomiensem commisit ecclesiam, ut in ea deinceps monastici ordinis disciplina per Dei gratiam habeatur. Olim quidem in loco eodem ordo fuerat canonicus institutus; sed guerris supervenientibus, tanta paupertatis inopia coarctus est, ut neque ordinem canonicum conservare, neque per se in ecclesiastica posset honestate persistere.

Nos itaque tam praedictorum fratrum, quam et sororis nostrae Clementiae Flandrensium comitissae, quae ipsius loci dispensatrix est, petitionibus annuentes, et de religione vestra plurimum confidentes, praedictae Bernhomiensis ecclesiae commissionem praesentis privilegii pagina confirmamus.

Statuentes ut, auctore Deo, in Affligimiensis monasterii unitate ac subjectione, sub regulae monasticae disciplina, in perpetuum perseveret, ita nimirum libera et quieta sicut antea in ordine canonico fuerat, cum altaribus de Havesdunc, Hingem, Kereberga, Rimenham, Merchecloa, et cum omnibus quae in praesenti legitime possidet, vel in futurum, largiente Deo, juste atque canonice poterit adipisci.

Nulli ergo omnino hominum facultas sit, praefatam Bernhomiensem ecclesiam a dispositione vestri monasterii removere, seu qualibet occasione subtrahere, possessiones ejus auferre, vel temerariis vexationibus fatigare; sed ita sub vestro monasterio maneat, sicut a praedicto fratre nostro Burgardo, dioecesano episcopo constitutum, et ipsius chirographo confirmatum est.

Si qua igitur in futurum cujuslibet dignitatis honorisve persona, nostrae hujus confirmationis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, honoris et officii sui periculum patiatur, et excommunicationis ultione plectatur, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit.

Qui vero conservator exstiterit, Dei omnipotentis, et apostolorum Petri et Pauli benedictionem et gratiam consequatur. Amen.

Ego Calixtus catholicae ecclesiae episcopus laudavi.

Datum apud S. Petrum per manum Chrysogoni, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis et bibliothecarii, III [ adde Kalendas] Februarii, indictione XIV, Incarnationis Dominicae anno millesimo centesimo vicesimo primo, pontificatus autem domni Calixti II papae secundo.

CXXVI. Episcopatus Mutinensis fines, ecclesiaeque bona, petente Dodone episcopo, confirmat. (Anno 1121, Mart. 4.)[UGHELLI, Italia sacra, II, 117.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri DODONI Mutinensi episcopo, ejusque successoribus canonice substituendis in perpetuum.

Sicut injusta poscentibus nullus est tribuendus effectus, sic legitime desiderantium non est differenda petitio. Tuis ergo, frater in Christo charissime Dodo episcope, precibus annuentes, ad perpetuam sanctae, cui Deo auctore praesides, Mutinensis Ecclesiae pacem ac stabilitatem, praesentis decreti auctoritate sancimus ut universi episcopatus fines quieti deinceps omnino et integri tam tibi quam tuis successoribus conserventur. Qui nimirum fines his distinctionibus distenduntur, videlicet a terminis illis qui Lucanum et Pistoriensem episcopatus a Mutinensi dividunt usque ad flumen illud quod appellatur Burana, et usque ad terminum illum qui vocatur Mutia, atque inde usque ad illum terminum qui Bononiensem episcopatum et Mutinensem a Regino discernunt. Ecclesiarum vero quae infra hos terminos continentur, consecrationes, clericorum promotiones, decimas et oblationes secundum sanctorum canonum constitutiones tibi tuisque successoribus concedimus et confirmamus, praecipue in plebe S. Mariae de Bodriuntio, quae est in curte Sici, et in capellis ejus; in omnibus ecclesiis quae sunt in castro et in curte Solariae, et plebe Roncaliae, et in capellis ejus; in omnibus ecclesiis de Ponte ducis, in ecclesia de Camurana; in ecclesiis de curte Curtiolae; in ecclesia de Scoplano; in ecclesia S. Petri in Siculo et in ecclesiis quae sunt in castro et curte Paciani, Leonensi abbatia, et in omnibus ecclesiis quae sunt in plebe Rubiani. Quaecunque praeterea bona, quaecunque possessiones, quas in praesenti legitime possidetis, vel in futurum largiente Deo, juste et canonice poteritis adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Decernimus ergo ut nulli omnino episcoporum facultas sit infra praedictos confines sine tuo vel successorum tuorum consensu ecclesiam consecrare, chrisma conficere, aut clericos ordinare, praeter ecclesias et clericos de castro et burgo Nonantulae; nulli etiam hominum liceat praedictam ecclesiam perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur tam tuis, quam clericorum et pauperum usibus profutura. Sane de presbyteris qui per parochias ad monasteria pertinentes in ecclesiis constituuntur, praedecessoris nostri sanctae memoriae Urbani II papae sententiam confirmamus, statuentes ne abbates in parochialibus ecclesiis, quas tenent, absque episcoporum consilio, presbyteros collocent, sed episcopi parochiae curam cum abbatum consensu sacerdoti committant, ut ejusmodi sacerdotes de plebis quidem cura episcopo rationem reddant, abbati vero pro rebus temporalibus ad monasterium pertinentibus debitam subjectionem exhibeant, et sic sua cuique jura serventur. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisve sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat; cunctis autem vestrae ecclesiae justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Ego Calixtus Ecclesiae catholicae episcopus.

CXXVII. Ad A. priorem S. Frigdiani Lucensis. (Anno 1121, Mart. 14.)[BALUZ, Miscell. ed. Luc. IV, 387.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio A. priori S. Frigdiani, salutem et apostolicam benedictionem.

Placuit fratribus nostris episcopis et cardinalibus, ut regulares canonici, qui a domino praedecessore nostro felicis memoriae Paschali PP. in Lateranensi fuere ecclesia constituti, et postea persecutione cogente, cesserunt, nunc quiete reddita in locum ipsum per Dei gratiam reducantur. Unde nos eis nostras litteras dirigentes ad camdem jussimus ecclesiam, omni remota occasione, reverti. Tua itaque sollicitudo ita eos juvare, atque ita eis in hoc pro amore Dei et nostra dilectione studeat subvenire, quatenus a Deo in Dei gratia merearis, et nos petitiones tuas cum opportunum fuerit libentius admittamus.

Datum Laterani II Idus Martii.

CXXVIII. Monasterii S. Clementis Piscariensis possessiones et privilegia confirmat. (Anno 1121, Mart. 29.)[ Chron. Casnur. ap. MURATORI Scrip. Ital., II, II, 881.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo filio GISONI abbati venerabilis monasterii S. Clementis, quod in Insula Piscariensi situm est, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Apostolicae sedis auctoritate debitoque compellimur pro universarum Ecclesiarum statu satagere, et earum maxime quieti quae specialius eidem sedi adhaerent, ac tanquam jure proprio subjectae sunt, auxiliante Domino, providere. Ea propter petitionibus tuis, fili in Christo charissime Giso, non immerito annuendum censuimus, ut monasterium B. Clementis, cui Deo auctore praeesse cognosceris, ubi videlicet gloriosissimum corpus ejusdem martyris requiescere credimus, sicut in domini prae decessoris nostri papae Leonis privilegio continetur, sedis apostolicae auctoritate muniremus. Mansuro igitur in perpetuum decreto statuimus, ut quascunque possessiones, quaecunque bona idem monasterium in praesenti legitime possidet, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant, in quibus haec propriis duximus nominibus exprimenda. In comitatu scilicet Teatino castrum Insulae; monasterium S. Nicolai in Caramanico, cum cellis et caeteris ad idem monasterium pertinentibus; ecclesiam S. Crucis, ecclesiam S. Martini ad Guttam, ecclesiam S. Joannis, ecclesiam S. Cesidii, monasterium S. Trinitatis de Lapidaria, ecclesiam S. Mariae in Pesile, S. Angeli, S. Cesidii, S. Bartholomaei de Orta et castrum Fare. In comitatu Balbensi monasterium S. Trinitatis cum pertinentiis suis; in comitatu Pinnensi castrum Alanne, Bectorrita, Castellione, Olibula, Corvaria, Pesclu, Roccam de Soti, Petram iniquam cum ecclesiis et pertinentiis suis. In eodem comitatu monasterium S. Desiderii, et ecclesiam Sancti Quirici, cum pertinentiis suis. In comitatu Aprutino monasterium S. Clementis cum castellis, videlicet Castro vetere, Sancto-vetere, Guardia cum ecclesiis et villis ad praedictum monasterium pertinentibus. Quaecunque praeterea in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis poteritis adipisci, firma tibi tuisque successoribus, et integra conserventur. Decernimus ergo ut nulli omnino episcopo vel comiti, aut prorsus alicui hominum, facultas sit praefatum monasterium temere perturbare aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere vel minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, aut ei aliquas exactiones imponere, sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus profutura. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona hanc nostrae constitutionis paginam sciens contra eam temere venire tentaverit, secundo tertioque commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus hic fructum bonae actionis percipiant et apua districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Scriptum per manum Gervasii, scriniarii regionarii, et notarii sacri palatii.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus subscripsi.

Datum Laterani per manum Grisogoni S. Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, quarto Kalendas Aprilis, indictione decima quarta, Incarnationis Dominicae anno millesimo centesimo vicesimo primo, pontificatus autem domini Calixti II papae anno quarto.

CXXIX. Ad Ottonem de Castro Iringi.--Aedificandae ecclesiae ac monasterii potestatem facit sub certis conditionibus. (Anno 1121, Mart. 30.)[MANSI, Concil., XXI, 211.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, nobili et illustri viro OTTONI de castro Iringi, salutem et apostolicam benedictionem.

Devotionem tuam spectavimus, quia praedium tuum Puribergk, ubi ecclesiam in honorem apostolorum Petri et Pauli aedificare desideras, in qua videlicet regulares fratres in omnipotentis Dei servitio communiter consecrentur, B. Petro, ejusque Romanae ecclesiae obtulisti. Eamdem itaque oblationem nos ad honorem Dei, et salutem animae tuae suscipientes, locum ipsum B. Petri patrocinio communimus. Statuimus enim ut nullus eum occupare, nullus ibi assultus facere, vel molestias ausu temerario audeat irrogare, sed omnia quae vel a te jam collata sunt, vel in futurum de suo jure a quibusque fidelibus conferentur, quieta et integra sub apostolicae sedis munimine conserventur. Ita tamen, ut exinde pro censu singulis quatriennariis alba cum amiciis suis Lateranensi basilicae B. Laurentii persolvatur. Statuimus etiam ut deinceps, neque tibi, neque alicui haeredum tuorum, facultas sit se in praedicti loci advocatiam ingerere, sed juxta fratrum electionem et liberam voluntatem, advocatus ibi per Dei gratiam statuatur. Idipsum et de praelato loci decernimus observandum. Si quis autem huic nostrae constitutioni temere, quod absit! contraire tentaverit: honoris et officii sui periculum patiatur, aut excommunicationis ultione plectatur, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit. Qui vero locum ipsum, et fratres in eo Domino servientes juvare, suisque rebus honorare curaverint, omnipotentis Dei, et apostolorum ejus Petri et Pauli benedictionem et gratiam, et peccatorum suorum veniam consequantur. Amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus collaudans confirmavi hanc litteram per manum Chrysogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, III Kal. Aprilis, indict. XIV, Incarn. Dominicae anno 1121, pontificatus autem Domini Calixti II papae anno tertio.

CXXX. Ecclesiae S. Mariae et S. Walburgis Furnensis tutelam suscipit, bonaque ac privilegia confirmat. (Anno 1121, Mart. 30.)[MIRAEUS, Opp. diplom., III, 33.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis FROMOLDO Furnensi praeposito et ejus fratribus in ecclesia sanctae Genitricis Dei Mariae ac sanctae Walburgis Deo servientibus, salutem et apostolicam benedictionem.

Justis votis assensum praebere, justisque petitionibus aures accommodare nos convenit. Quia igitur dilectio vestra ad apostolicae securitatis portum confugiens, ejus tuitionem devotione debita expetivit; nos supplicationi vestrae clementer annuimus, et sanctae Mariae seu B. Walburgis Furnensis ecclesiam, cum omnibus ad eam pertinentibus, sub tutela sedis apostolicae suscipimus, et per eam saecularium omnium, propitiante Domino renovemus.

Per praesentis igitur privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus, ut quaecunque praedia, quaecunque bona, vel a catholicis Flandriae principibus eidem ecclesiae donata, vel aliorum fidelium legitimis donationibus collecta sunt, et quaecunque in praesentiarum juste possidet, quieta ei et integra conserventur; quorum partem propriis nominibus subnotavimus.

Videlicet centum mensuras terrae apud Polinchova, septuaginta sex ex berquaria Mengeri, et XXIV ex berquaria Reingeri, XXX et sex mensuras terrae, ex berquaria Sigeri, mensuras terrae apud Sandeshove ex berquaria . . . . . Quas omnes terras nobilis memoriae comitissa Gertrudis, affirmante nepote suo Balduino comite filio Roberti junioris, in praebendas quatuor fratrum vestrorum obtulit: XII mensuras terrae ex berquaria Reingeri ad lumen ecclesiae: XXXVI mensuras terrae ex berquaria Hagabeni apud Sandeshove ex dono praefatae comitissae et consensu nepotis ejus comitis Balduini ad usum fratrum et ad lumen Ecclesiae. XL mensuras terrae ex visconissa ex berquaria Girardi ad praebendas unius fratris.

Decimam quoque septem parochiarum, id est Binanburgh, Butanburgh, Wulpen, Duncapella, Romescapella, Ingeri capella, Parevis, sicut modo est, vel si per terram novam creverit: unam libram de lardario comitis; item in visconissa ad restaurandam ecclesiam praedictam unam berquariam, scilicet Nabasce . . . . et apud Sandeshove unam berquariam in farina . . . Ex quibus singulis annis solvuntur quinquaginta librae. Inde ad regendas scholas annuatim quinque librae; ad praelationem apud Dunkerkam vaccariam cum XXV vaccis, et novem mensuras terrae.

Quaecunque praeterea in futurum concessione pontificum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis vestra ecclesia poterit adipisci, firma semper ad communem usum fratrum et illibata permaneant.

Decernimus ergo ut nulli omnino hominum lice eamdem ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, aut temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura.

Sepulturam quoque ejusdem loci omnino liberam esse censemus, ut eorum qui illic sepeliri deliberaverint, devotioni extremae voluntatis, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat.

Sane praepositus non alius vestro collegio praeponetur nisi qui consensu communi vestrae Ecclesiae fuerit cum Dei timore provisus

Hanc igitur apostolicae benignitatis praerogativam vobis impendimus, ut ecclesia vestra ab omni episcopalis exactionis debito libera permaneat; liceatque vobis, ut si quando episcopalis parochia a divinis fuerit officiis interdicta, clausis januis divina celebrare officia. Porro clericis qui sedulis ecclesiae vestrae servitiis intra ambitum claustri existunt, cum justitiae ratione auctoritas quoque vestra prospexit, ut pro excessibus suis intra idem claustrum correctionis jura percipiant.

Si qua ergo in futurum ecclesiastica saecularisve persona hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam venire tentaverit, secundo tertiove com monita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat.

Cunctis autem eidem Ecclesiae justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae sedis episcopus.

Datum Laterani per manum Chrysologi S. R. Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, III Kalendas Aprilis, indictione XIV, Incarnationis Dominicae anno millesimo centesimo vicesimo, pontificatus autem domini Calixti II papae anno secundo.

CXXXI. Ad omnes fideles.--Nuntiat Sutrium urbem tandiu obsessam quoad Burdinus antipapa et ipsa urbs sibi tradita sit. (Anno 1121, April. 27.)[MANSI, Concil., XXI, 280.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis fratribus et filiis archiepiscopis, episcopis, abbatibus, prioribus, et caeteris tam clericis quam laicis beati Petri fidelibus per Gallias constitutis, salutem et apostolicam benedictionem.

Quia dereliquit populus legem Domini, et in judiciis ejus non ambulabat, visitavit Dominus in virga iniquitates eorum, et in verberibus peccata eorum. Paternae tamen conservans viscera pietatis, de sua confidentes misericordia non relinquit. Diu siquidem peccatis exigentibus, per illud Teutonicorum regis idolum, Burdinum videlicet, fideles Ecclesiae conturbati sunt; et alii quidem capti sunt, alii usque ad mortem carceris maceratione afflicti sunt. Nuper autem festis paschalibus celebratis, cum peregrinorum et pauperum clamores ferre penitus non possemus, cum Ecclesiae fidelibus ab Urbe digressi sumus, et tandiu Sutrium obsedimus, donec divina potentia, et supradictum Ecclesiae inimicum Burdinum, qui diabolo nidum ibidem fecerat, et locum ipsum omnino in nostram tradidit potestatem. Rogamus itaque charitatem vestram, ut pro tantis beneficiis una nobiscum Regi regum gratias referatis, et in catholicae Ecclesiae obedientia et servitio constantissime maneatis, retributionem debitam in praesenti et in futuro ab omnipotente Domino per gratiam ejus recepturi. Rogamus etiam ut has litteras alter alteri praesentati, omni remota negligentia, faciatis.

Datum Sutrii, quinto Kalendas Maii.

CXXXII. Ad canonicos regulares Bergtestadenses.--Eorum institutum approbat. (Anno 1121, Maii 9.)[MANSI, Concil., XXI, 212] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis EBERQUINO praeposito, et ejus fratribus in ecclesia sanctorum Joannis et Martini quae in Salizburgensi pago, in loco videlicet qui Berchgetesgaden dicitur, sita est regularem vitam professis, tam praesentibus quam futuris in perpetuum.

Praeceptum Domini habemus: Intrate per angustam portam, quia angusta via est quae ducit ad vitam (Luc. XIII; Matth. VII). Quia ergo vos, o filii in Christo dilectissimi per divinam gratiam aspirati, mores vestros sub regularis vitae disciplina coercere, et ut angustam ingredi valeatis portam, communiter secundum sanctorum Patrum constitutionem, omnipotenti Domino deservire proposuistis: votis vestris paterno congratulamur affectu. Unde etiam petitioni vestrae, benignitatis debitae impertientes assensum, religionis propositum praesentis privilegii auctoritate firmamus. Statuimus enim ut nulli omnino hominum liceat vitae canonicae ordinem quem professi estis in vestra ecclesia commutare. Nemini etiam professionis vestrae facultas sit, alicujus levitatis instinctu, vel arctioris religionis obtentu, sine praepositi vel congregationis licentia de claustro discedere. Quod si discesserit, nullus eum episcoporum, nullus abbatum, nullus monachorum, sine communium litterarum cautione suscipiat: quandiu videlicet in ecclesia vestra canonici ordinis tenor Domino praestante viguerit. Sane juris ecclesiastici sacramenta a dioecesano suscipietis episcopo: si quidem gratiam atque communionem apotolicae sedis habuerit, et si ea gratis ac sine pravitate voluerit exhibere. Alioquin liceat vobis pro eorumdem sacramentorum susceptione catholicum quem malueritis adire antistitem. Porro loci vestri advocatiam sine praepositi et fratrum consensu, aut a fundatorum haeredibus, aut quibuslibet aliis occupari, omnibus prohibemus. Nulli ergo omnino hominum facultas sit, praedictam ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, aut temerariis vexationibus fatigare: sed integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Ad indicium autem perceptae hujus a Romana Ecclesia libertatis, aureum unum quotannis Lateranensi palatio persolvetis. Si qua ergo in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, etc.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Chrysogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, VII Idus Maii, indictione XIV, Incarnationis Dominicae anno 1122, pontificatus autem domini Calixti II papae anno tertio.

CXXXIII. Ad Franconem Trenorciensem abbatem.--Privilegium immunitatis. (Anno 1121, Maii 18.)[MANSI, Concil., XXI, 205.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio FRANCONI Trenorciensi abbati, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Venerabilia et Deo dicata loca tanto enixius juvare nos convenit et fovere, quanto specialius eorum nobis cura et sollicitudo divina dispositione noscitur imminere. Propter quod, charissime in Christo fili Franco abbas, petitioni tuae aures nostras affectu debitae benignitatis inclinamus. Et quoniam Trenorciense monasterium singulariter ad B. Petri, cujus juris est, spectat custodiam; et quae nunc habetur ecclesia, nostris per Dei gratiam manibus consecrata est; locum eumdem singulari apostolicae sedis patrocinio communimus. Praesentis igitur decreti auctoritate statuimus, ut nulli deinceps episcoporum facultas sit pro altaribus et ecclesiis, sive decimis, vel etiam omnibus ad haec rite pertinentibus, quae ante interdicta antecessoris nostri sanctae memoriae Urbani papae vobis cognita possedistis, seu post, episcoporum concessione acquisistis, gravamen aliquod irrogare: sed sicut eorum permissione quaedam ex parte, quaedam ex integro habuistis, ita et in futurum perenniter habeatis. Ipsarum quoque quas nunc habetis ecclesiarum decimas, quae a laicis obtinentur, si eorum potestati subtrahere vestrae religionis reverentia potuerit, ad vestram et pauperum sustentationem vobis liceat possidere. Quaecunque praeterea in futurum largiente domino juste poteritis adipisci, firma vobis, vestrisque successoribus et illibata permaneant. Ad haec adjicimus, ut idem locus, in quo B. Valeriani martyris, et sancti Philiberti confessoris corpora requiescunt, ab omni jugo saeculari potestatis liber in posterum conservetur. Nec episcopo liceat cujuscunque dioecesis eumdem locum excommunicationis vel absolutionis, vel cujuslibet dispositionis occasionibus perturbare: aut cruces, seu quaslibet exactiones novas burgo caeteris monasterii possessionibus irrogare. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit: secundo, tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus, subscripsi.

Datum Albae, per manum Chrysogoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XV Kalendas Junii, indictione XIV, Incarnationis Dominicae anno 1122, pontificatus domni Calixti papae anno tertio.

CXXXIV. Ad eumdem.--Aliud privilegium. (Anno 1121, Maii 18.)[ Ibid. ] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio FRANCONI Trenorciensi abbati, ejusque successoribus regulariter substituendis.

Venerabilia et Deo dicata loca tanto enixius juvare nos convenit et fovere, quanto specialius eorum nobis cura et sollicitudo divina dispositione cognoscitur imminere. Propter quod, charissime in Christo fili Franco abbas, petitioni tuae aures nostras affectu benignitatis debitae inclinamus. Et quoniam Trenorciense monasterium singulariter B. Petri, cujus juris est, spectat custodiam; et quae nunc habetur ecclesia, nostris per Dei gratiam manibus consecrata est: locum eumdem singulari apostolicae sedis patrocinio communimus. Praesentis igitur decreti auctoritate statuimus, ut coemeterium quod juxta idem monasterium benediximus, quietum semper ac liberum habeatur. Porro salvitatis et securitatis termini, qui per positas in spatioso monasterii circuitu cruces distincti sunt, ita firmi omnino et inviolabiles conserventur, ut nulli prorsus facultas sit, infra eos depraedationes vel assultus facere, aut temeritate qualibet graviores cuiquam injurias irrogare. Sane definitionem quae inter vestrum et beati Florentii monasterium, de ecclesiis Sanctae crucis et Sancti Nicolai a domno praedecessore nostro sanctae memoriae Urbano papa Turoni facta est, auctoritate sedis apostolicae confirmamus. Ad haec universa quae vestrum monasterium, aut in praesenti decima quarta indictione legitime possidet, aut in futurum largiente Deo juste atque canonice poterit adipisci, per praesentis scripti paginam tibi tuisque successoribus in perpetuum roboramus. In quibus haec duximus nominibus exprimenda. Videlicet in espicopatu, etc. Enumerat illius ecclesiae possessiones, Deinde: Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat vestrum coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, aut temerariis vexationibus fatigare: sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt usibus omnimodis profutura. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae confirmationis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus, subscripsi.

Datum Albae, per manum Chrysogoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XV Kal. Junii, indictione XIV, Incarnationis Dominicae anno 1122, pontificatus autem domini Calixti II papae anno tertio.

CXXXV. Galterum episcopum Magalonensem, jam « Augusto praeterito » per litteras admonitum, iterum hortatur ut judicet inter fratres S. Sepulcri Hierosolymitani et monachos Anianenses, de ecclesia Salvatoris de Rubo litigantes. (Anno 1121, Maii 29.)[ROZIERE, Cartulaire du Saint-Sépulcre, 73.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri G[ALTERO], Magalonensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Pro ecclesia Salvatoris de Rubo, ad sepulcrum Jerosolymitanum pertinente, Augusto praeterito ad fraternitatem tuam litteras nostras direximus, ut Jerosolymitanos fratres eam quiete faceres, dictante justitia, possidere. Porro, sicut accepimus, quia ex ignorantia nomen Sanctae Mariae de Rubo in litteris continebatur eisdem, nullam inde fratres per te habere justitiam potuerunt. Unde praesentibus litteris fraternitati tuae mandamus ut causam eorumdem fratrum et Anianensium monachorum diligenter audias, et eam, Domino cooperante, definias, quatenus suam quaeque pars justitiam consequatur. Nolumus enim quod Jerosolymitana Ecclesia per alicujus occasionem nominis in jure suo detrimentum quodlibet patiatur.

Data apud Castrum Arenarium, IV Kalendas Junii.

CXXXVI. Canonicorum Veronensium jura et bona confirmat. (Anno 1121, Jun. 14.)[UGHELLI, Italia sacra, V, 772.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis THEOBALDO archipresbytero, et caeteris Veronensis Ecclesiae canonicis, tam praesentibus quam futuris, in perpetuum.

Sicut injusta poscentibus, etc., et illibata permaneant. In quibus haec propriis duximus nominibus adnotanda, ecclesias videlicet S. Georgii, S. Joannis Baptistae, S. Andreae, S. Clementis, S. Ceciliae, S. Faustini, S. Firmi cum capella, et S. Pauli: in burgo ecclesias S. Joannis Baptistae, S. Petri in Carnario, et S. Joannis in Quintiano. Castrum de Bruno cum capellis et reliquis pertinentiis suis; castrum Gratiane, Martiane, et puliani, Biunde, Porcile, et Calmasinum cum capellis, et caeteris pertinentiis eorum. Villam Quinti, et locum qui dicitur Villa cum capellis earum. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat vestran. Ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare. Sed omnia integre conserventur, etiam pro eorum sustentatione pro quibus concessa sunt usibus omnimodis et profutura; ad haec adjicientes censemus ut distributionem beneficiorum canonicae vestrae nullus impedire, inquietare, vel sibi audeat vindicare, sed sicut praeteritis temporibus constituta, et praedecessorum nostrorum privilegiis roborata est, ita et in posterum, auxiliante Deo, firma et inviolabilis perseveret. Nulli etiam vestrum facultas sit beneficia quae capituli solent largitione distribui, de alterius manu suscipere, sed pristina in eis consuetudo futuris temporibus conservetur. Praesenti praeterea decreto sancimus ut, si personae idoneae in Ecclesia vestra repertae fuerint, nullus de alia ecclesia in archipresbyterum vel archidiaconum praeferatur: quod si archipresbyterum, vel archidiaconum uno simul tempore obire contigerit, donec alii substituantur, eorum vices beneficiorum distributionibus per praepositum suppleantur, quemadmodum et in collatis Ecclesiae vestrae praedecessorum nostrorum privilegiis continetur. Si qua igitur in futurum, etc.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum in territorio Palinensi XVIII Kal. Jul., ind. XV, Incarn. Domin. an. 1122, pontificatus autem D. Calixti II papae anno III, per manum Chrysogoni diaconi et cancellarii S. apostolicae sedis.

CXXXVII. Ad D[idacum] archiepiscopum Compostellanum.-- De episcopis suspensis quia non interfuerant concilio, et de Bracarensi archiepiscopo a legatione subtracto. (Anno 1121, Jun. 21.)[FLOREZ, Esp. sag. XX, 336.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri D. Compostellano archiepiscopo salutem et apostolicam benedictionem.

Dignitatem et honorem tibi et Compostellanae Ecclesiae pro bono et utilitate concessimus; si fratres illi tuis nolunt obedire mandatis, nos gravamur. Et tu quidem jam de ipsis justitiam ex parte fecisti: hortamur tamen fraternitatem tuam ut Colimbriensem, Lucensem et Minduniensem, seu alios episcopos, iterum diligenter commoneas, quatenus tibi studeant, obedire humiliter: quod nisi infra quadraginta dies post commonitionem tuam fecerint, nos ex tunc datam in eos a te sententiam, donec satisfaciant, auctore Domino confirmamus. De Bracarensi autem charitati tuae taliter respondemus: Sicut in partibus nostris fama est, et sicut in missis ad nos per P. canonicum et capellanum tuae Ecclesiae, litteris ostendisti, Ecclesiam Bracarensem opprimere, et tibi ejus dignitatem vindicare, nimium concupiscis. Idcirco ejusdem fratris in parte hanc inobedientiam toleramus, donec te ipse auxiliante Deo aut per vos ipsos ad nostram praesentiam veniatis, aut sufficientes pro vobis in causa hac nuntios transmittatis. Terminum autem praesentationis hujus sequentis anni nativitatem B. Joannis Baptistae deliberavimus. Praedictum nuntium tuum, qui [quem vel quia] pro te fideliter laborasse cognovimus, dilectioni tuae commendamus, rogantes ut eum pro amore nostro de charo deinceps habeas chariorem.

Datis in territorio Tiburtino XI Kal. Julii.

CXXXVIII. D [idaco] archiepiscopo Compostellano scribit, Giraldi, qui consanguineam prioris conjugis duxerit matrimonium esse dirimendum. (Anno 1121, Jun. 21.)[FLOREZ, ubi supra, p. 381.] CALIXTUS episcopus, servus serv. Dei, venerabili fratri D. Compostellano archiep., salutem et apost. benedict.

Frater iste, quem ad nos misisti, Giraldus viva obis voce narravit quod cum muliere quadem rem diu habuerit. Post aliquantum vero temporis uxorem duxit, quae prioris mulieris consanguinea in gradu tertio reperta est. Quod si se causa sic habet, fratribus nostris visum est ut uxorem illam debeat prorsus dimittere. Cum enim illicitas omnino contraxerit nuptias, licitum postea potuisse consequi matrimonium non videtur.

Dat. in territorio Tiburtino XI Kal. Julii

CXXXIX. Ad Attonem Arelatensem, Fulconem Aquensem, archiepiscopos, et caeteros per Provinciam episcopos. --Ut Ildefonsum comitem et ejus socios, nisi monasterio S. Aegidii intra dies 40 satisfecerint excommunicent. (Anno 1121, Jun. 21.)[MINARD, Hist. de Nîmes, tom. I, pr., p. 30.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabilibus fratribus et coepiscopis, ATTONI Arelatensi, FULCONI Aquensi, BERENGARIO Narbonensi et GALTERIO Magalonensi, salutem et apostolicam benedictionem.

Abbatis (Hugonis) et fratrum S. Aegidii querelam accepimus, quod Ildefonsus comes, parochianorum vestrorum, Raimundi de Balcio, Elesiarii de Castrias, Guillelmi Rainoaldi de Merenas, consilio et auxilio, ecclesiam et burgum S. Aegidii armata manu invaserit, incendia ibi et homicidia fecerit, et burgenses ad perjurium contra monasterii fidelitatem coegerit. Rogamus itaque fraternitatem vestram atque monemus ut comitem et alios ex parte nostra diligentius moneatis, quatenus monasterium et burgum abbati et fratribus liberum quietumque dimittant, et comes castrum noviter ad destructionem constructum destruat, et eidem monasterio de ablatis rebus et de illatis injuriis vestro judicio satisfaciat. Quod si infra quadraginta dies post litterarum nostrarum acceptionem minime adimpleverit, nos in eos excommunicationis sententiam, donec satisfaciant, promulgamus; et in eorum terris divina omnia officia et sepulturam, praeter infantium baptisma et morientium poenitentias, interdicimus, loca etiam ad quaecunque ipsi perrexerint, quandiu in eis fuerint, a divinis omnino vacare officiis.

Data in territorio Tiburtino, XI Kal. Julii.

CXL. Ad Uzeticensem, Tolosanum et Nemausensem episcopos. --Ut Ildefonsum comitem, nisi monasterio S. Aegidii ablata restituerit, excommunicatum denuntient. (Anno 1121, Jun. 22.)[D. BOUQUET, Recueil, XV, 239.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabilibus fratribus RAIMUNDO Uzeticensi, [AMELIO] Tolosano et JOANNI Nemausensi episcopis, salutem et apostolicam benedictionem.

Quot mala, quot perturbationes et injurias Ildefonsus comes monasterio S. Aegidii fratribusque intulerit, tanto ipsi melius nostis, quanto propius habitatis. Unde nostris eum studuimus litteris commonere quatenus ablata restituat et monasterium cum burgo et aliis pertinentiis abbati et fratribus liberum et quietum dimittat, et castrum quod ad ejusdem villae destructionem construxit, destruat. Si hoc infra quadraginta dies post eorumdem litterarum acceptionem adimplere curaverit, Deo gratias referamus: alioquin ex tunc in personam et consiliarios ejus excommunicationis sententiam, Domino cooperante, proferimus: et in terris eorum divina omnia officia et sepulturam, praeter infantium baptisma et morientium poenitentias, interdicimus; loca etiam ad quaecunque ipsi pervenerint, quandiu in eis fuerint, a divinis omnino praecipimus vacare officiis. Mandamus igitur fraternitati vestrae, ut hanc datam a nobis sententiam et annuntietis, et, donec comes satisfecerit, per totas vestras observari parochias faciatis.

Datum in territorio Tiburtino X Kal. Julii.

CXLI. Ad Raimundum de Baucio, Guillelmum de Sabrano, Elesiarium de Castrias, Rainonem de Castlar, et Guillelmum Rainoardi.--Minatur se eos, tanquam Ildefonsi comitis consiliarios et auxiliatores, excommunicaturum, nisi infra dies quadraginta cessent ab infestatione monasterii S. Aegidii. (Anno 1121, Jun. 22.)[D. BOUQUET, ibid., p. 240.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, nobilibus viris Raimundo de BAUCIO, Guillelmo de SABRANO, Elesiario de CASTRIAS, Rainoni de CASTLAR, et Guillemo RAINOARDI, salutem et apostolicam benedictionem.

Relatum nobis est quod Ildefonsus comes suggestione vestra et auxilio ecclesiam et burgum S. Aegidii armata manu invaserit, incendia ibi et homicidia fecerit, et burgenses ad perjurium contra monasterii fidelitatem coegerit: quae nimirum omnia magnum vestrarum generant periculum animarum. Per praesentia igitur scripta vobis praecipiendo mandamus ut eumdem comitem sollicite moneatis, quatenus infra quadraginta dies post nostrarum acceptionem litterarum, ecclesiam et burgum S. Aegidii abbati fratribusque liberum omnino et quietum dimittat. Quod si comes et vos nostro huic contempseritis obedire mandato, nos in eum et in vos excommunicationis, et in terris vestris interdictionis sententiam, auctore Domino, promulgamus.

Data in territorio Tiburtino X Kal. Julii.

CXLII. Ad burgenses monasterii S. Aegidii.--Absolvit eos a sacramento fidelitatis exhibito comiti Ildefonso, qui ad perjurium ipsos compulerat. (Anno 1121, Jun. 22.)[D. BOUQUET, Recueil, XV, 240.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiis burgensibus monasterii S. Aegidii, majoribus et minoribus, salutem et apostolicam benedictionem.

Nulli vestrum ignotum credimus quod B. Aegidii monasterium cum omnibus ad ipsum pertinentibus Romanae Ecclesiae juris sit, et sub B. Petri et apostolicae sedis tutela et protectione consistat. Quamobrem quicunque vos et locum ipsum offendit, nos prorsus offendit, et vestra injuria in sedem cognoscitur apostolicam redundare. Comperimus siquidem Ildefonsum comitem vos ad juramentum contra fidei firmitatem et contra fidelitatem monasterii per violentiam compulisse: unde nos et animarum vestra rum saluti et monasterii utilitati sollicitudine debita providentes, vos ab illius juramenti obligatione absolvimus. Porro juramentum illud vos invielabiliter observare praecipimus quod prius abbati et monasterio feceratis.

Data in territorio Tiburtino, X Kal. Julii.

CXLIII. Ad Ildefonsum comitem Tolosanum.--Jubet, sub poena excommunicationis ut damna S. Aegidii monasterio illata resarciat. (Anno 1121, Jun. 22.)[D. BOUQUET, ibid., p. 239.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio ILDEFONSO illustri comiti, salutem et apostolicam bendictionem.

Raimundus filius noster, Hugo abbas et fratres monasterii S. Aegidii, quod B. Petri juris est, contra te vehementius conqueruntur, quod ecclesiam et burgum S. Aegidii armata manu invaseris, incendia ibi et homicidia feceris, et burgenses ad perjurium contra monasterii fidelitatem coegeris. Queruntur etiam quia juxta terminos a nostris praedecessoribus positos, et a nobis firmatos, castrum quoddam ad destructionem villae construxeris. Super his omnibus miramur nos nimium et gravamur, quippe locus idem cum omnibus pertinentiis suis ad sedem tantum apostolicam spectare cognoscitur, et nos bonam de tua indole fiduciam habebamus. Monemus ergo nobilitatem tuam atque praecipimus ut infra quadraginta dies, postquam litteras praesentes acceperis, ecclesiam et burgum S. Aegidii abbati et fratribus illorum omnino quietum dimittas, castrum illud destruas, et de ablatis rebus ac sacrilegio perpetrato fratrum nostrorum et coepiscoporum Atonis Arelatensis, Berengarii Narbonensis et Galterii Magalonensis judicio satisfacias. Quod si contemptor exstiteris, nos Romanae Ecclesiae monasterium nullatenus patientes, ex tunc in personam tuam, et in eos quorum consilio mala haec facta sunt, excommunicationis sententiam promulgamus, et in tota terra vestra divina officia et sepulturam, praeter infantium baptisma et morientium poenitentias, auctoritate sancti Spiritus interdicimus.

Datum in territorio Tiburtino, X Kal. Julii.

CXLIV. Pelagio archiepiscopo Bracarensi praecipit « ut honorem B. Jacobi in Portugalia, quem praedecessor ejus [Mauritius] Bracarensis archiepiscopus a Compostellano archiepiscopo habuerit in praestimonium, et quem ipse violenter retineat, redintegret. » Anno 1121 [Vide Hist. Compostell. ap. FLOREZ, Esp. sagr., XX, 340.]

CXLV. *[ Alpheradam] parthenonis S. Mariae Capuani abbatissam reprehendit quod, « secundis transactis terminis, » ad judicium non venerit. Minatur se, nisi veniat aut legatos mittat, ecclesiam Cinglensem monasterio Casinensi restituturum esse. (Anno 1121.) [Vide PETRI Chronic. monast. Casin., I, IV, c. 70.]

CXLVI. D[idaco] archiepiscopo Compostellano Guidonem militem ad S. Jacobum iter facientem, commendat. (Anno 1121, Jul. 5.)[FLOREZ, Esp. sagr. XX, 339.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri D. Compostellano archiepiscopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Miles iste fidelis noster Guido votum habuit beatissimi Jacobi apostoli ecclesiam visitandi. Rogamus itaque dilectionem tuam ut quandiu ibi fuerit eum pro amore nostro commendatum habeas. Si qua vero nobis significare volueris, ei fideliter committere poteris.

Dat. Lat. III Non. Julii.

CXLVII. De confirmatione canonicorum regularium ecclesiae S. Sepulcri Hierosolumitanae et eorumdem possessionum (Anno 1121, Jul. 6.)[ROZIÈRE, Cartulaire du Saint-Sépulcre, p. 15.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiis GERARDO priori et ejus fratribus in ecclesia Sancti Sepulcri regularem vitam professis, tam praesentibus quam futuris, in perpetuum.

Praeceptum Domini habemus: Intrate per angustam portam, quod est angusta via quae ducit ad vitam. Quia igitur vos, o filii in Christo charissimi, per divinam gratiam aspirati, mores vestros sub regularis vitae disciplina coercere, et, ut angustam valeatis ingredi portam, communiter secundum sanctorum Patrum institutionem omnipotenti Domino deservire proposuistis, nos votis vestris paterno congratulemur affectu; unde etiam petitioni vestrae benignitate debita impertientes assensum, religionis propositum praesentis privilegii auctoritate firmamus. Statuimus enim ut nulli omnino hominum liceat vitae canonicae ordinem, quem professi estis, in vestra ecclesia commutare; sed firmus atque inviolabilis, auctore Deo, futuris temporibus conservetur. Praesentis praeterea decreti stabilitate vobis vestrisque successoribus in eadem religione mansuris ea omnia perpetuo possidenda sancimus, quae in praesentiarum pro communis victus sustentatione concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium vel aliis justis modis videmini obtinere: videlicet medietatem cunctarum oblationum quae ad sepulcrum Domini offeruntur; oblationes quoque crucis; decimas Jerosolymitanae civitatis et locorum adjacentium, exceptis decimis fundae, et dimidiam partem beneficii a rege pro cambio episcopatus Bethlehemitici traditi, quemadmodum omnia in bonae memoriae Arnulphi patriarchae concessionis et confirmationis pagina distinguuntur; ex ipsius etiam patriarchae concessione ecclesiam Sancti Petri in Joppen cum honoris et dignitatis suae integritate, et ecclesiam Sancti Lazari cum appendiciis suis. Ad haec universa, quae in futurum, largiente Deo, juste atque canonice poteritis adipisci, quieta vobis vestrisque successoribus et integra conserventur. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnibus omnimodis profutura. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata nequitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat; cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Scriptum per manum Gervasii, scriniarii regionarii et notarii sacri palatii.

Datum Laterani, per manum Grisogoni, sacrae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, II Nomas Julii, indictione IX, Incarnationis Dominicae anno 1122, pontificatus autem domini Calixti II papae anno III.

Datum Laterani, XVIII Kalendas Maii.

CXLVIII. Archiepiscopo Caesariensi et caeteris episcopis, abbatibus, etc., per Hierosolymitanam provinciam constitutis, B[alduino] regi, etc., nuntiat se Guarmundo patriarchae pallium misisse. (Anno 1121, Jul. 6.)[ROZIÈRE, ibid., p. 14.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo fratribus et filiis Caesariensi archiepiscopo et caeteris episcopis, abbatibus, prioribus per Jerosolymitanam provinciam constitutis, illustri quoque atque charissimo filio et consanguineo nostro B[ALDUINO] regi, principibus, baronibus, clero et populo Jerosolymitano, [salutem] et apostolicam benedictionem.

Defuncto venerabili fratre nostro Ar[nulfo] bonae memoriae patriarcha, in confratris nostri Guar[mundi] electione vos unanimiter convenisse tam ex missis a vobis litteris quam ex certa sapientium ac religiosorum legatorum nostrorum narratione comperimus et gavisi sumus; unde etiam petitioni vestrae assensum libenter praebuimus, et, licet praeter consuetudinem Romanae Ecclesiae videretur, et nos causae hujus exsecutionem legato nostro venerabili fratri P[etro], Portuensi episcopo, injunxissemus, ob Dominici tamen sepulcri reverentiam et dilectionem nostram per legatos ipsos pallium non distulimus destinare, in quo nimirum praedicto fratri nostro pontificalis seu patriarchalis officii plenitudinem tribuimus, integritatem ei et commissae sibi Jerosolymitanae Ecclesiae dignitatis et potestatis auctoritate apostolica confirmantes, ut deinceps illi facultas sit concilia et episcopales consecrationes, sancto cooperante Spiritu, celebrandi. Ad vos igitur scripta praesentia dirigentes, universitatem vestram rogamus et rogantes monemus ut in matris vestrae Romanae Ecclesiae unitate atque obedientia firmi et stabiles maneatis; ipsa enim per Dei gratiam multo filiorum suorum sanguine vestram Ecclesiam liberavit, et ipsa pro vobis quotidie in ultramontanis et citramontanis partibus elaborat. Sane supradictum fratrem nostrum patriarcham vestrum diligere, honorare atque humilitate debita curetis et obedientia venerari, ut per curam ejus et sollicitudinem salutem in vobis omnipotentis Dei misericordia operetur, quatenus et vos de eo gaudium et ipse de vobis coronam in aeterni judicis examine mereatur. Dominus noster Jesus Christus, qui diebus nostris locum pedum suorum glorificare dignatus est, beatorum apostolorum Petri et Pauli precibus sua vos protectione custodiat, de inimicis suis vobis victoriam tribuat, et peccatorum vinculis vos absolutos ad vitam perducat et gloriam sempiternam.

Datum Laterani, II Nonas Julii.

CXLIX. Ad Guarmundum patriarcham Hierosolymitanum. (Anno 1121, Jul. 6.)[ROZIÈRE, ibid., p. 72.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri GUAR[MUNDO], Jerosolymitano patriarchae, salutem et apostolicam benedictionem.

In Dominici Sepulcri ecclesia quiddam dissensionis audivimus emersisse; pro ea cantor et succentor, in domibus suis quasi saeculariter manentes, regularium fratrum choro praesideant, et ad libitum suum per quamcunque personam de divinorum officiorum celebratione praecipiant. Quod quam indecens, quam absurdum et quam regularium honestati et quieti contrarium sit, facile prudentia tua potest advertere. Itaque sollicitudini tuae injungimus eos diligentius commonere ut una cum fratribus in claustro maneant et ministeria sua honeste, sicut decet, per se ipsos impleant, aut religiosos fratres a gravedine oneris hujus expediant; alioquin nos inhonestatem hanc diutius pati nequibimus, quin eam ab illa venerabili Dei domo penitus expellamus. Satis enim cantori et succentori potest sufficere si eis in saeculari conversatione manentibus cantorie beneficium dimittatur, et religiosi fratres libere per seipsos de divinis officiis celebrandis debite charitatis unanimitate disponant.

Data Laterani, II Nonas Julii.

CL. Marco clerico Veneto scribit ex P[etri] episcopi Portuensis, legati sui, litteris se cognovisse eum possessiones suas B. Petro « sub censu annuo unius byzantii » obtulisse. Laudat pietatem ejus mittitque fundamentorum condendae ecclesiae lapidem primum. (Anno 1121, Jul. 24.)[UGHELLI, Italia sacra, V, 1238.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio MARCO clerico, salutem et apostolicam benedictionem.

Clarissimus et venerabilis frater, et legatus noster P. Portuensis episcopus missis litteris significavit nobis te possessiones tuas per manus suas beato Petro, ejusque Romanae Ecclesiae obtulisse, sub censu annuo unius byzantii. Ubi videlicet ecclesiam aedificare desideras, in qua sub jure ac dominio B. Petri regulares canonici conversentur. Et nos ergo devotionem tuam et desiderium approbantes, oblationem ipsam suscepimus, et pro te omnipotenti Domino supplicamus, ut bonum quod coepisti opus, ad honorem suum et salutem tuam te faciat consummare. Propterea lapidem quem in fundamento illius ecclesiae ponere debeas, mittimus, in eo tibi nostrum consensum et gratiam indulgentes.

Datum Aversae VIII Kal. Augusti.

CLI. Ad Berengarium Narbonensem archiepiscopum et suffraganeos ejus.--Moneant Ildefonsum comitem Tolosanum, ut abbatem S. Aegidii, quem expulerat, ad monasterium redire permittat; sin autem, ipsum excommunicatione et interdicto multent. (Anno 1121, Oct. 4.)[BOUQUET, Recueil, XV, 236.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabilibus fratribus BERENGARIO Narbonensi archiepiscopo et suffraganeis ejus JOANNI Nemausensi et GALTERIO Magalonensi episcopis, salutem et apostolicam benedictionem.

Relatum nobis est quod comes Ildefonsus filium nostrum Hugonem, abbatem S. Aegidii, de monasterio traxerit, et ad castrum de Belcayra violenter ductum se juramenti extorsione Cluniacum ire coegerit, ita videlicet ut nisi per ejusdem licentiam deinceps abbas ad B. Aegidii monasterium revertatur. Quod nimirum quam grave sit prudentia vestra facile potest advertere: et profecto si tantum facinus impune dimittitur, graviora ex eo in futurum in majoribus etiam personis pericula evenire. Praecipimus igitur fraternitati vestrae, ut eumdem comitem moneatis quatenus abbatem a juramento illo prorsus absolvat, atque ad monasterium redire absque inquietatione permittat, et praedictum B. Aegidii monasterium quod Romanae Ecclesiae juris est, cum omnibus rebus suis omnino liberum quietumque dimittat. Quod si adversus abbatem vel locum ipsum comes calumniam gerit, nos ei libenter suo tempore justitiam faciemus. Sed si contemptor exstiterit, vos vice nostra et ipsum ab ecclesiarum liminibus separate, et in tota ejus terra, in civitatibus et castellis divina omnia officia interdicite, praeter infantium baptisma et morientium poenitentias.

Data Melfiae IV Nonas Octobris.

CLII. B[osoni] apostolicae sedis legato mandat hortetur Urracam reginam, Ildefonsi regis filiam, ut Didacum archiepiscopum Compostellanum e custodia emittat, et castella illi ablata restituat; eamque, nisi intra dies 40 obedierit, convocatis episcopis, excommunicari ac totam ejus terram affici interdicto jubet. (Anno 1121, Oct. 7.)FLOREZ, Esp. sagr., XX, 341.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili dilecto in Christo filio B. presbytero cardinali, apostolicae sedis legato, salutem et apostolicam benedictionem.

Saepe tibi scripsisse meminimus voluntatem fratrum nostrorum esse, ut ad eos quantocius remeares. Verumtamen quia emergentia negotia nos compellunt, adhuc tibi quaedam pro temporis opportunitate injungimus, per quae diutius oportet te immorari. Significatum siquidem nobis est quia nobilis memoriae Ildefonsi regis filia Urraca regina charissimum fratrem nostrum Didacum Compostellanae Ecclesiae archiepiscopum et nostrum etiam in provinciis quibusdam legatum dolo et proditione quadam ceperit, eumque castella Ecclesiae cum honoribus in illius dare potestatem coegerit: neque tamen sic eum a captione dimiserit; quod profecto piaculum nullatenus a Dei est Ecclesia tolerandum. Nosti enim a Domino de sacerdotibus dictum: Qui vos spernit, me spernit; et qui tangit vos, tangit pupillam oculi mei. Praesentibus igitur litteris dilectioni tuae praecipimus ut eamdem reginam remota dilatione commoneas, quatenus praedictum fratrem nostrum liberum omnino dimittat; castella et honores Ecclesiae cum sua integritate restituat, et de tanta praesumptione Deo ejusque Ecclesiae satisfaciat. Quod nisi infra quadraginta dies post commonitionem tuam adimpleverit, sollicitudo tua, convocatis aliis fratribus et episcopis, in eam et in fautores ejus excommunicationis sententiam proferat, et in tota ejus terra divina omnia officia, praeter infantium baptisma et morientium poenitentiam, interdicat, donec quod tam pessime factum est, Ecclesiae judicio plenarie corrigatur.

Dat. Melfiae Nonis Octobris.

CLIII. Ad Toletanum archiepiscopum de eodem. (Anno 1121, Oct. 7.)[FLOREZ, ibid., p. 342.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri B[ERNARDO] Toletano archiepiscopo apostolicae sedis legato, salutem et apostolicam benedictionem.

Egregiae memoriae Ildefonsi regis filiam Urracam reginam manus suas ad novum et pessimum facinus extendisse audivimus, et vehementius contristati sumus. Significatum nobis est siquidem quod charissimum fratrem nostrum Didacum Compostellanae Ecclesiae archiepiscopum, et nostrum etiam in quibusdam provinciis legatum, dolo et proditione quadam coeperit, eumque castella Ecclesiae cum honoribus in illius dare potestatem coegerit, neque tamen sic eum a captione dimiserit. Quod profecto piaculum nullatenus a Dei est Ecclesia tolerandum. Nosti enim a Domino de sacerdotibus dictum: Qui vos spernit, me spernit, et qui tangil vos, tangit pupillam oculi mei. Praesentibus ergo litteris fraternitati tuae praecipimus ut eamdem reginam, remota dilatione, commoneas, quatenus praedictum fratrem nostrum liberum omnino dimittat, castella et honores Ecclesiae cum sua integritate restituat; et de tanta praesumptione Deo ejusque Ecclesiae satisfaciat. Quod nisi infra quadraginta dies post commonitionem tuam adimpleverit, fraternitas tua convocatis aliis fratribus et coepiscopis, in eam et in fautores ejus excommunicationis sententiam proferat, et in tota ejus terra divina omnia officia, praeter infantium baptisma et morientium poenitentias, interdicat, donec quod tam pessime factum est Ecclesiae judicio plenarie corrigatur.

Dat. Melfiae Nonis Octobris.

CLIV. Archiepiscopos et episcopos Hispaniae certiores facit de superioribus ad Bosonem cardinalem et Bernardum archiepiscopum Toletanum litteris. (Anno 1121, Oct. 7.)[FLOREZ, ibid., p. 343.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabilibus fratribus archiepiscopis et episcopis per Hispaniam, salutem et apostolicam benedictionem.

Quoties nova et viris catholicis non ferenda per alicujus nequitiam oriuntur, manu sunt celeri exstirpanda, ne vires in posterum, quod absit! sumant: ad quae sollicitiores existere nos oportet, quoniam, licet indigni, Dei et Christi ejus locum in Ecclesia obtinemus. Significatum siquidem nobis est quod Urraca regina charissimum fratrem nostrum Didacum Compostellanum archiepiscopum, et nostrum etiam in quibusdam provinciis legatum, dolo et proditione quadam ceperit, eumque castella Ecclesiae cum honoribus dare in illius potestatem coegerit, neque tamen sic eum a captione dimiserit. Quod profecto piaculum nullatenus a Dei est Ecclesia tolerandum. Praesentibus itaque litteris vobis praecipiendo mandamus ut quando vel a fratre nostro Bernardo Toletano archiepiscopo vel a filio nostro Bosone presbytero cardinali, quibus hanc causam commisimus, vocati fueritis, remota dilatione in unum convenire curetis, et eorum consilio in eamdem reginam et in fautores ejus excommunicationis sententiam proferatis, et in tota ejus terra divina omnia, praeter infantium baptisma et morientium poenitentias, interdicatis officia, donec praedictum fratrem nostrum liberum prorsus dimittat, castella et honores Ecclesiae restituat, et de tanta praesumptione Deo ejusque Ecclesiae satisfaciat.

Dat. Melfiae Nonis Octobris.

CLV. Ad reginam de eodem. (Anno 1121, Oct. 7.)[FLOREZ, ibid., p. 344.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, illustri reginae URRACAE, salutem et apostolicam benedictionem.

Nisi gravissimam praesumptionem tuam corrigere summa cum festinatione curaveris, omnino tibi timendum est ne Dei judicio gravissime feriaris: etenim manus tuas in Dei et Christi ejus vicarium, venerabilem fratrem nostrum Didacum, Compostellanae Ecclesiae archiepiscopum, et nostrum in provinciis quibusdam legatum, diceris extendisse, cui etiam amicitiam securitatemque promiseras. Cum scriptum sit de sacerdotibus per prophetam: Nolite tangere christos meos, et in prophetis meis nolite malignari. Et iterum ipse Dominus dicit: Qui vos tangit, tangit pupillam oculi mei. Ex nobis ipsis perpendere possumus quantum nequitia haec omnipotenti debeat Domino displicere, qui vel laesionem quamlibet in oculorum nostrorum pupillis absque gravi non possumus angustia tolerare. Ne igitur timenda illa divini judicii sententia feriaris, litterarum tibi praesentium auctoritate praecipimus, ut praedictum fratrem nostrum, remota dilatione, liberum prorsus dimittas, castella Ecclesiae cum honoribus quos abstulisti, restituas; et de tanto facinore Deo, ejusque Ecclesiae, humiliter satisfacias: alioquin pro certo cognoveris quoniam qui sacerdotem suum oculi sui pupillam constituit, super te graviter ulciscetur, et nos per nos ipsos, et per fratres nostros ipso auxiliante, tam de persona tua, quam de factoribus, et de tota terra tua, eam justitiam faciemus, quod alii exemplo tuo in posterum talia non praesument.

Dat. Melfiae Nonis Octobris.

CLVI. Ad regem Ildefonsum de eodem. (Anno 1121, Oct. 7.)[FLOREZ, ibid., p. 345.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, charissimo nepoti suo IL. strenuo et glorioso Hispaniarum regi, salutem et apostolicam benedictionem.

Omnipotenti Deo et Domino nostro Jesu Christo gratias agimus, qui nos aegritudine gravissima laborantes, secundum miserationum suarum multitudinem pristinae restituit sanitati: gratias etiam ei referimus quia infra Urbem et extra Urbem necnon et per totam Italiam fideles Ecclesiae ita nobis uniti sunt, quod omnes nostrae parent humiliter voluntati. Verumtamen unum est super quod vehementissime contristamur, quia sicut audivimus mater tua Urraca regina, nec Deum timens, nec beatissimo apostolo ejus Jacobo reverentiam exhibens, in Dei et Christi ejus vicarium venerabilem fratrem nostrum Didacum, Compostellanum archiepiscopum, et nostrum etiam in provinciis quibusdam legatum, te praesente manus suas sacrilega praesumptione extendit. Quanto autem dilectionis affectu idem frater noster te amplexus fuerit, et quo te olim amore educaverit, tua non debet nunc oblivisci nobilitas. Noveris etiam Dominum in Evangelio dicere: Ego diligentes me diligo, et honorificantes me honorificabo. Si ergo praedictus fraterna pueritia personam tuam dilexit, si eam in quantum potuit sublimavit, et si per te multa et gravia perpessus est, tu eum, fili charissime, diligas et honores, et per te ac per fideles tuos omnino studeas ut a captione liber penitus dimittatur, quatenus exemplo hoc personae aliae te amplius diligant, vehementius de tua bonitate confidant, et se libentius pro tuo servitio defatigent. De caetero dilectionem tuam rogamus, ut saepe nobis statum et incolumitatem tuam litteris et nuntio intimare procures, quia si juvare te sufficienter non possumus, tuo tamen successui congaudemus: etenim te tanquam charissimum ac specialem Ecclesiae filium et tanquam carnem nostram, vera dilectione diligimus, et nostrum tibi consilium et auxilium libentissime ministrabimus. Omnipotens Dominus beatorum apostolorum suorum Petri et Pauli, necnon et Jacobi precibus, ad honorem suum, et tuam salutem, personam tuam et regnum conservet, et te ad vitam pervenire faciat sempiternam.

Datis Melfiae Nonis Octobris.

Litteras alias quas matri tuae mittimus, ei per tuum facias nuntium praesentari.

CLVII. Ad Bernardum Toletanum primatem.--Jura primatus Toletani. (Anno 1121, Nov. 3.)[MANSI, Concil., XXI, 215.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri BERNARDO Toletano primati, ejusque successoribus canonice substituendis in perpetuum.

Postquam supernae miserationis dignatio insignem quondam et inter Hispaniarum urbes magni nominis civitatem Toletanam, studio et labore gloriosae memoriae regis Ildefonsi de Sarracenorum tyrannide liberaverunt: domini praedecessores nostri sanctae recordationis Urbanus et Paschalis, Ecclesiae Romanae pontifices, ejusdem civitatis ecclesiam pristinae studuerunt restituere dignitati. Unde, reverendissime frater et coepiscope Bernarde, pallium tibi, pontificalis videlicet officii plenitudinem, conferentes, in totis Hispaniarum regnis primatem te privilegiorum suorum sanctionibus statuerunt: sicut praedecessores tuos, praedictae urbis pontifices, constat antiquitus exstitisse. Quorum nimirum Patrum nostrorum vestigiis insistentes, tam tuis, quam et reverendissimi nepotis nostri Ildefonsi regis precibus duximus annuendum: ut auctore Domino, eumdem tibi tuisque successoribus honorem, et per vos Toletanae Ecclesiae confirmemus. Apostolica igitur auctoritate statuimus ut per universa Hispaniarum regna primatus obtineas dignitatem. Verum personam tuam in manu nostra propensiori gratia retinentes, censemus ut solius Romani pontificis judicio ejus causa, si qua fuerit, decidatur. Te itaque universi Hispaniarum praesules primatem respicient; et ad te, si quid inter eos quaestione dignum exortum fuerit, referent: salva tamen in omnibus Romanae ecclesiae auctoritate, et salvis metropolitanorum privilegiis singulorum. Sane Toletanam Ecclesiam praesentis privilegii stabilitate munimus, Complutensem ei parochiam cum terminis suis, necnon et ecclesias omnes, atque dioeceses, quas jure proprio antiquitus possedisse cognoscitur, confirmantes: episcopales praeterea sedes Ovetum, Legionem, Palentiam, eidem Toletanae Ecclesiae, tanquam metropoli, subditas esse decernimus. Reliquas vero, quae antiquis ei temporibus subjacebant, cum Dominus omnipotens Christianorum restituerit potestati suae dignatione misericordiae, ad caput proprium referendas decreti hujus auctoritate sancimus. Porro illarum dioeceses civitatum, quae Sarracenis invadentibus metropolitanos proprios amiserunt, eo tenore vestrae subjicimus ditioni, ut, quoad sine propriis exstiterint metropolitanis, tibi, ut proprio, debeant subjacere, salvo tenore privilegii, quod a nobis Compostellanae Ecclesiae pontifici est collatum. Si quae autem metropoles in statum fuerint proprium restitutae, suo quaeque dioecesis metropolitano restituatur, ut sub proprii pastoris regimine super divini collatione beneficii glorietur. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecula risve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, etc.

Datum Mantiae, per manus Chrysogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, III Nonas Novembris, indictione XV, Incarnationis Dominicae anno 1122, pontificatus autem domini Calixti II papae anno tertio.

CLVIII. Ad eumdem.--Ejusdem argumenti. (Anno 1121, Nov. 3.)[MANSI, ibid., 216.] Pro bonitate tua, et antiqua Toletanae ecclesiae nobilitate, domnus praedecessor noster sanctae memoriae Paschalis papa, et personam tuam, et eamdem commissam tibi ecclesiam spiritualiter honoravit: unde suum te vicarium in partibus Hispaniarum constituit, et sedis apostolicae legationem tibi honorifice commendavit. Et nos circa te, benignitatem et gratiam attendentes, pari te dilectione amplectimur, et honorificentia honoramus, eamdem tibi legationem totam, cooperante Domino, tribuentes, exceptis nimirum Bracarensi et Emeritana metropoli. Ad ejusdem quoque patris nostri exemplar, omnes tibi ecclesias cum possessionibus et redditibus suis concedimus et confirmamus, quas ipse idem dominus et pater noster cognoscitur concessisse: salvo tamen in omnibus jure et dominio Romanae Ecclesiae, necnon censu annis ei singulis persolvendo. Tui enim de caetero est, frater Bernarde, ita supradictam matrem tuam Ecclesiam Romanam diligere, ita licet in remotioribus partibus venerari: ut ejus semper gratia et magnificentia dignior habearis.

Datum Mantiae III Nonas Novembris.

CLIX. Ad Ovetensem et Legionensem episcopos.--Ut Toletano primati subjaceant. (Anno 1121, Nov. 3.)[MANSI, ibid., 216.] Praedecessor noster sanctae memoriae Urbanus papa antiquam Toletanae Ecclesiae nobilitatem cognoscens, ejusque paupertati compatiens, Ovetensem et Legionensem ecclesias archiepiscopo Toletano concessit, et scripti sui auctoritate firmavit. Ad cujus exemplar nos praedictae Ecclesiae decernimus auxiliante Domino providere. Monemus itaque fraternitatem vestram, atque praecipimus ut Toletano archiepiscopo atque primati, tanquam metropolitano proprio reverentiam et obedientiam impendatis.

Datum Mantiae, III Nonas Novembris.

CLX. Ad episcopus, abbates, et caeteros in Hispania.--Ut Bernardo Toletano primati tanquam apostolico legato pareant. (Anno 1121. Nov. 3.)[MANSI, ibid. ] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, archiepiscopis, episcopis, abbatibus, praepositis, necnon et caeteris, tam clericis, quam laicis, per Hispanias constitutis, salutem et apostolicam benedictionem.

Notitiam vestram latere non credimus, quod domini praedecessores nostri sanctae recordationis Urbanus et Paschalis, Ecclesiae Romanae pontifices, venerabilem fratrem nostrum Bernardum Toletanum primatem affectione praecipua dilexerunt, et tanquam specialem filium honorarunt. Etenim ei suas vices in vestris partibus committentes, legatum eum sedis apostolicae statuerunt. Et nos ergo eamdem ei dilectionem et eamdem gratiam exhibentes, nostras ei vices, nostramque similiter legationem duximus committendam. Rogamus igitur universitatem vestram, monemus atque praecipimus ut ei sicut legato nostro humiliter obedire, et synodales cum eo ad vocationem ejus celebrare conventus, cum ecclesiasticae utilitatis causa exegerit, procuretis: quae parante Domino corrigenda corrigere, et confirmanda communibus auxiliis confirmare.

Datum Mantiae III Nonas Novembris.

CLXI. Ludovici Francorum regis rogatu, Noviomensis et Tornacensis episcopatuum unitatem confirmat. (Anno 1121, Dec. 9.)[MARLOT, Metropolis Remensis, II, 277.] CALIXTUS, servus servorum Dei, charissimo in Christo filio LUDOVICO illustrissimo et gloriosissimo Francorum regi, salutem et apostolicam benedictionem.

Patres tui gloriosae memoriae Francorum reges, postquam per omnipotentis Dei misericordiam Christianae fidei rudimenta perceperunt, Romanam Ecclesiam devotione praecipua coluerunt, nec satis eis visum est matrem suam suis tantum temporibus venerari, sed ejus reverentiam, obedientiam et affectum suis etiam posteris, jure quodam haereditario, reliquerunt. Unde divinae inspirationis gratia factum est ut et tu qui ex eadem regali descendens progenie, in regni hujus regimine successisti, in morum quoque probitate succedens, et in devotione supradictae matris tuae haeres ingenuus permaneres. Hoc nos diebus nostris experti sumus, hoc et tota pene Romana Ecclesia recognoscit; ea propter petitiones tuas, fili charissime, clementer admittere, ac personam tuam et regnum specialius, auctore Deo, decrevimus honorare. Postulas siquidem ut antiquam Noviomensis ac Tornacensis parochiarum unitatem auctoritatis nostrae robore confirmemus, multa siquidem, et magna inter utramque Ecclesiam terrarum spatia continentur, et suum quaeque, ut asserunt, posset antistitem obtinere: sed quoniam dilectionis tuae abundantia nos compellit, petitioni huic facilem impertimur assensum. Noviomensis igitur Tornacensis Ecclesiarum et parochiarum unitatem, a nostris praedecessoribus inconvulsam usque ad haec tempora conservatam, praesentis decreti pagina confirmamus, et ratam in perpetuum permanere decrevimus, auctoritate apostolica statuentes, ut utrique Ecclesiae unus tantum praesit episcopus; verumtamen caput et episcopalis dignitatis sedes Noviomi futuris temporibus habeatur. In his omnibus confratrem nostrum Lambertum episcopum sollicitiorem existere volumus, et sic per Dei gratiam utrique Ecclesiae providere, ut neutra pastoralis officii et doctrinae gratia defraudetur. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae institutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sanctissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eam servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructus bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus laudans signavi.

Datum Neocastri per manum Chrisogoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, V Idus Decemb., indict. XV, Incarnat. Dom. an. 1122, pontificatus autem domini Calixti II papae anno III.

CLXII. Ecclesiae Miletensis privilegia, petente Gaufrido episcopo, confirmat. (Anno 1121, Dec. 23.)[CAPIALBI, Memorie per servire alla storia della Chiesa Miletese. Napoli, 1835, 8o, p. 145.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili Patri [ lege Fratri] GAUFRIDO Militensi episcopo suisque successoribus canonice substituendis in perpetuum.

Officii nostri nos hortatur auctoritas pro ecclesiarum statu sollicitos esse, et quae recte statuta sunt stabilire; proinde. charissime in Christo frater Gaufride episcope, tuis petitionibus annuentes, et praedecessorum nostrorum sanctae memoriae Gregorii VII, et Urbani II, Ecclesiae Romanae pontificum, statuta firmantes, praesentis privilegii stabilitate sancimus ut Militensis Ecclesia sub jure sedis apostolicae specialiter perseveret, omnesque successores tui, quemadmodum tu et praedecessores tui per manus Romani pontificis consecrentur. Auctoritate apostolica etiam confirmamus ut Bibonensis in Militensem translata, sicut praedictorum praedecessorum nostrorum privilegiis decretum est, maneat in perpetuum; addentes etiam ut Taurianensis Ecclesia, quae, peccatis accolarum exigentibus, desolata est, in dioecesim Militensem cedat, et Militensi deinceps episcopo subjecta permaneat, ut una utriusque, Bibonensis scilicet et Taurianensis, Ecclesia dioecesis habeatur, et deinceps Militensis vocabulo nuncupetur. Nulli ergo hominum liceat eamdem Militensem Ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel oblatas retinere, minuere vel temerariis vexationibus fatigare, sed universa quae concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis, aut in praesenti possidet, aut in futurum largiente Domino poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant, praesertim quae ad Bibonensem et Taurianensem Ecclesias, sive in possessione, sive in regimine juste visa sunt pertinere. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem mandata Ecclesiae justa servantibus, sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus. FIRMAMENTUM EST DOMINUS TIMENTIBUS EUM.

Datum Laterani per manum Crysogoni catholicae R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, decimo Kalendas Januarii, indictione decima quinta, Incarnationis Dominicae anno 1122, pontificatus autem D. Calixti II, anno III.

CLXIII. Ad universos fideles. (Anno 1121, Dec. 28.)[UGHELLI, Italia sacra, IX, 367.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, universis Ecclesiae fidelibus salutem et apostolicam benedictionem.

Notum sit omnibus sanctae matris Ecclesiae fidelibus, atque orthodoxis hoc praesens scriptum quandocunque cernentibus, vel legentibus, seu audientibus, quod nos praesentia nostra quarto episcopatus nostri, anno vero ab Incarnatione Domini millesimo centesimo vicesimo secundo, indictione quinta decima, reformandae pacis causa inter Guglielmum ducem Italiae, et Rogerium Siciliae comitem partes Calabriae adventasse, et Neocastrum praefata causa per quindecim dies moram fecisse, et inde per Catanzarium reditum habuisse, ibique ecclesiam in honorem sanctae Mariae matris Domini, et apostolorum principum Petri et Pauli cum pluribus episcopis et cardinalibus nostris, quorum nomina subscripta sunt, propriis manibus per Dei gratiam dedicasse, et caput et dignitatem episcopatus totius parochiae et pertinentiae Trium Tabernarum ipsi ecclesiae concessisse, et confirmasse, cui quidem ecclesiae, ex parte, et auctoritate Dei, et beatae Mariae Genitricis ejus, apostolorum principum Petri et Pauli, assensu et confirmatione episcoporum et cardinalium, qui inibi nobiscum interfuerunt, tale munus misericordiae et remissionis contulimus, et concessimus, ut omnes, quorum corpora in coemeterio ejusdem ecclesiae suo voto sepeliuntur, nisi in excommunicatione et absque confessione morerentur, ab omnibus peccatis suis ipsa hora absolverentur, et extorres infernalium cruciatuum, et perpetuae gehennae redderentur, et primae resurrectionis participes noscerentur. Addidimus quod nutu Dei et consensu episcoporum et cardinalium, et auctoritate apostolicae dignitatis et ecclesiasticae potestatis, ut omnes qui ad annualia testa dedicationis praefatae ecclesiae, quae per octo dies celebranda decrevimus, scilicet a festivitate Innocentium usque ad eorumdem octavas, devote venirent, unum annum remissionis criminalium peccatorum, et tertiam venialium, cum confessi essent, vel infra octavam confiterentur, supradicta auctoritate consequerentur, et obtinerent. Universos autem qui eidem ecclesiae suas eleemosynas largiti, et largituri sunt, ipsamque defensuri, sive augmentaturi, nec minuturi, ex parte Dei, et auctoritate sanctae Dei genitricis Mariae et apostolorum principum Petri et Pauli, et nos benedicimus, ac in nostris orationibus recipimus.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Ego Lambertus Ostiensis episcopus.

Ego Aegidius Tusculanus episcopus.

Ego Crescentius Sabinensis episcopus.

Ego Petrus Portuensis episcopus.

Ego Vitalis Albanensis episcopus.

Ego Baricensis archiepiscopus.

Ego Rodulphus Rheginus archiepiscopus.

Ego Gregorius S. Severinae archiepiscopus.

Ego Fulco Aquensis archiepiscopus.

Ego Goffredus episcopus Messanae.

Ego Vellardus Agrigentinus episcopus.

Ego Rainaldus Militensis episcopus.

Ego Angerius Cathacensis episcopus.

Ego Henricus episcopus Neocastri.

Ego Petrus Squillacensis episcopus.

Ego Radulphus Marturani episcopus.

Ego Petrus Malven. episcopus.

Ego Joannes Anglonen. episcopus.

Ego Girardus Potentiae episcopus.

Ego Joannes Catacensis episcopus.

Ego Villelmus Albertinen. episcopus.

Ego Policronius Genicocastren. episcopus.

Ego Gervasius Umbriacen. episcopus.

Ego Gerontius Geracen. episcopus.

Ego Nicolaus S. Angeli Militensis ecclesiae abbas.

Ego Hubertus S. Eufemiae abbas.

Ego Lambertus magister Hierimit.

Ego Rogerius S. Juliani abbas.

Ego Bonifacius presbyter cardinalis tit. S. Marci.

Ego Benedictus presbyter cardinalis Sancti Petri ad Vincula tit. Eudoxiae.

Ego Joannes presbyter cardinalis tit. S. Caeciliae.

Ego Divizzo presbyter cardinalis Sanctorum Silvestri et Martini, tit. Equitii.

Ego Theobaldus presbyter cardinalis tit. Pamachii.

Ego Crescentius presbyter cardinalis tit. Sanctorum Marcellini et Petri.

Ego Desiderius presbyter cardinalis tit. S. Praxedis.

Ego Petrus presbyter cardinalis tit. S. Priscae.

Ego Deus dedit presbyter cardinalis tit. Sancti Laurentii in Damaso.

Ego Gregorius presbyter cardinalis tit. Sancti Laurentii in Lucina.

Ego Joannes presbyter cardinalis tit. S. Grisogoni.

Ego Amico presbyter cardinalis tit. Sanctae Crucis in Hierusalem.

Ego Sigizzo presbyter cardinalis tit. S. Sixti.

Ego Petrus presbyter cardinalis tit. S. Marcelli.

Ego Robertus presbyter cardinalis tit. S. Sabinae.

Ego Romoaldus diaconus cardinalis Sanctae Mariae in Via Lata.

Ego Aldo diaconus cardinalis Sanctorum Sergii et Bacchi.

Ego Petrus diaconus cardinalis Sancti Adriani.

Ego Romanus diaconus cardinalis Sanctae Mariae in Portic.

Ego Jonathas diaconus cardinalis SS. Cosmae et Damiani.

Ego Henricus diaconus cardinalis S. Theodori.

Datum Catanzarii per manum Grisogoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, V. Kal. Januarii, ind. XV, anno Dominicae Incarnationis 1122, pontificatus vero dom. Calixti II papae anno quarto.

CLXIV. Ad Alexandrum regem Scotiae.--Quod ipse et episcopi pareant Eborum archiepiscopo, metropolitano suo. (Anno 1122, Jan. 15.)[WILKINS, Concil. Brit., I, 481.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, illustri et glorioso Scotorum regi ALEXANDRO salutem et apostolicam benedictionem.

Pro episcoporum qui in tuo sunt regno praesumptione, atque pro venerabilis fratris Thurstani, Eborum archiepiscopi, negotio alias ad te jam litteras misimus, nec exauditi sumus. Quamobrem nobilitatem tuam litterarum praesentium visitatione in Domino commonentes praecipimus, ut regni tui episcopos sese invicem consecrare, absque metropolitani licentia nullatenus permittas. Cum autem ecclesiarum opportunitas exegerit, ad metropolitanum suum, Eboracensem videlicet archiepiscopum, electi reverenter accedant, et aut per ejus manum, aut, si necessitas ingruerit, per ejus licentiam consecrationem accipiant. Cui nimirum archiepiscopo et illos et teipsum tanquam patri et magistro humiliter obedire, apostolica auctoritate praecipimus.

Dat. Tarenti XVIII Kal. Februarii.

CLXV. Ad J[oannem] episcopum Glascuensem. (Anno 1122, Jan. 15.)[ Monastic. Anglic., III, 147.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri JOANNI Glascuensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Eborum Ecclesiae postulatione a domino praedecessore nostro sanctae memoriae Paschali papa in episcopum consecratus es. Quam profecto benignitatem cum humiliter recognovisse debueris, in tantam, uti accepimus, superbiam elevatus es, ut metropolitano tuo, Eboracensi archiepiscopo, nec pro nostro etiam praecepto professionem volueris exhibere. Contemptus hujus pertinaciam nos diutius pati non posse pro certo cognoveris, propter quod repetita tibi praeceptione praecipimus, ut Eboracensem Ecclesiam. in cujus capitulo tanquam ejus suffraganeus electus es, non ut ingratus filius, recognoscas matrem tuam, et venerabili fratri nostro Thomae metropolitano tuo professionem exhibeas; alioquin sententiam quam ipse in te canonica aequitate protulerit, nos auctore Deo ratam habebimus.

Data Tarenti XVIII Kalend. Februarii.

CLXVI. Ad episcopos Scotiae.--Quod obediant metropolitano suo, Eborum archiepiscopo. (Anno 1122, Jan. 15.)[WILKINS, Concil. Brit. Magnae, tom. I, p. 481.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo fratribus, universis per Scotiam episcopis, Eborum Ecclesiae suffraganeis, salutem et apostolicam benedictionem.

Nostris jamdudum litteris universitatem vestram nos monuisse meminimus, ut venerabili fratri nostro Thurstano, Eborum archiepiscopo, reverentiam et obedientiam deferatis. Caeterum, sicut nobis significatum est, vos usque adhuc id facere neglexistis: ea propter iterata vobis apostolicae sedis praeceptione mandamus ut, omni occasione seu dissimulatione seposita, praedictum fratrem nostrum Eboracensis Ecclesiae archiepiscopum, metropolitanum vestrum inposterum cognoscatis, eique reverentiam et obedientiam impendatis. Porro Ecclesiarum electi ad eum pro consecrationis susceptione tanquam metropolitanum suum accedant, nec alter eorum sine ipsius licentia consecrare praesumat. Et hujusmodi enim consecratio irrita erit, et nos dimittere non poterimus quin canonicam inde justitiam, praestante Domino, faciamus.

Datum Tarenti XVIII Kal. Februarii.

CLXVII. Privilegium pro abbatia S. Germani a Pratis. (Anno 1122, Jan. 28.)[BOUILLARD, Hist. de Saint-Germain des Prés, preuv., pag. XXXV.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio HUGONI abbati monasterii Sancti Germani de Pratis, quod secus Parisiensem civitatem situm est, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Piae postulatio voluntatis effectu debet prosequente compleri; quatenus et devotionis sinceritas laudabiliter enitescat, et utilitas postulata vires indubitanter assumat. Quia igitur dilectio tua ad sedis apostolicae portum confugiens, tuitionem ejus devotione debita requisivit; nos supplicationi tuae clementer annuimus et Beati Germani monasterium, cui auctore Deo praesides, cum omnibus ad ipsum pertinentibus sub beati Petri tutelam protectionemque suscipimus. Per praesentis itaque privilegii paginam tibi tuisque successoribus in perpetuum confirmamus omnem honorem, omnem dignitatem, et omnem etiam libertatem, quae per authentica sedis apostolicae privilegia, vel regum scripta vestro monasterio collata est. Statuimus etiam ut quaecunque bona, quaecunque possessiones, concessione pontificum, liberalitate regum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis ad vestram ecclesiam pertinent, et quaecunque in futurum largiente Deo juste atque canonice poteritis adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant. In quibus haec propriis duximus nominibus adnotanda, videlicet in pago Pictaviensi ecclesiam Sancti Germani de Nentriaco; in pago Bituricensi ecclesiam de Catherigiaco cum aliis ecclesiis quas vestrum monasterium possidet, etc. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat vestram ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre vel oblatas retinere, minuere vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Ad haec mansuro in perpetuum decreto sancimus, ut in gravaminibus vestris liceat vobis libere sedem apostolicam appellare. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Botenti per manum Grisogoni, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, V Kalendas Februarii, indictione XV, Incarnationis Dominicae anno millesimo centesimo vicesimo secundo, pontificatus autem domni Calixti II papae anno tertio

CLXVIII. Ad Heinricum V imperatorem. (Anno 1122, Febr. 19.)[NEUGART, Cod. diplom. Alem. ex cod. ms. 55 biblioth. Scafhus. ad S. Joannem.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, consanguineo suo H. regi.

Dolemus valde quia visitare te apostolicae salutationis alloquio secundum cordis nostri desiderium non audemus. Praesentes tamen litteras et nuntium venerabilem fratrem nostrum A. Aquensem episcopum, qui et noster et tuus consanguineus est, et vera communiter affectione nos diligit, ad tuam duximus praesentiam dirigendum, et ut voluntatem nostram plenius recognoscas, et a nimietate duritiae per Dei gratiam resipiscas. Siquidem et tu nobis, et nos tibi longe sumus amplius debitores, quam sibi ad invicem praedecessores nostri exstiterunt. Praeter illud enim commune paternitatis debitum, quo ex apostolicae sedis administratione tenemur, et praeter illam imperii dignitatem, quam per solius Romani pontificis ministerium reges Alemannici consequuntur, proxima carnis consanguinitas nos compellit, ut audire nos mutuo et diligere debeamus. Nemo quippe carnem suam odio habuit, sed fovet et nutrit. Te igitur sicut consanguineum nostrum, quem gemina in Christo dilectione diligere, honorare et super omnes exaltare cupimus, commonemus, ut Ecclesiae pacem ulterius non recuses, pravorum suggestiones, qui in nostris placere sibi capitibus gloriantur, ad cor tuum ascendere non permittas, nec servus omnium velis esse, qui debes omnibus imperare. Nihil, Henrice, de tuo jure vindicare sibi quaerit Ecclesia, quae sicut mater sua omnibus gratuito administrat. Nec regni nec imperii gloriam affectamus, sed soli Deo in Ecclesiae suae justitia deservire optamus. Redi ergo ad teipsum, redi, et quis, quid effectus sis, diligenter excogita. Non confidas in superbiis iniquorum, quoniam Deus superbis resistit. Habes milites adjutores tuos: habet Ecclesia Regem regum omnium defensorem suum, qui et sanguine suo eam mercatus est. Habet et sanctos apostolos Petrum et Paulum, dominos et patronos suos. Dimitte quod tuae ministrationis non est, ut digne valeas ministrare quod tuum est. Obtineat Ecclesia quod Christi est, habeat imperator quod suum est. Sit pars utraque contenta suo officio, nec sibi ad invicem ambitione aliqua sua usurpent, qui debent omnibus justitiam observare. Si nos audire, et religiosorum et sapientum consilio nostris volueris monitis obedire, et Deo, et saeculo magnum gaudium dabis, et cum temporalis regni et imperii fastigio etiam aeterni regni gloriam consequeris. Praeterea nos et totam Ecclesiam ita tibi nexibus dilectionis devincies, ut vere princeps, vere rex, et vere imperator per omnipotentis Dei gratiam videaris. Quod si stultorum, et imperare tibi volentium adulationibus, et pravitatis suggestionibus praecipitanter adhaeseris, nec honorem Deo et Ecclesiae debitum reddideris, per religiosos et sapientes viros Ecclesiae Dei non sine laesione tua curabimus providere, quoniam sic esse diutius non valemus.

Dat. XI Kal. Mart. Leguntii episcopus.

CLXIX. Privilegium pro monasterio S. Petri Mellicensis. (Anno 1122, Mart. 10.)[HUEBER, Austria illustrata, p. 7.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio ERKENFRIDO, abbati monasterii S. Petri de Medelikeh, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum

Officii nostri nos hortatur auctoritas pro ecclesiarum statu satagere, et quae recte statuta sunt stabilire. Quamobrem, dilecte in Christo fili Erkinfride abbas, petitioni tuae clementer annuimus, et secundum postulationem confratris nostri Reginmari Pataviensis Ecclesiae episcopi, beati Petri monasterium, cui Deo auctore praesides, ad exemplar domini praedecessoris nostri sanctae memoriae Paschalis papae sedis apostolicae patrocinio communimus, eumdem etiam locum Luipaldus marchio a parentibus suis aedificatum in loco Medlikch in parochia Pataviensi, et sub patronatus jure possessionem beato Petro et sanctae Romanae Ecclesiae obtulit ejus tuitione perpetuo confovendum. Per praesentis ergo privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus, ut quaecunque praedia, quascunque possessiones, sive ecclesias cum decimarum oblationibus praefati principes Luipaldus et pater ejus Luipaldus, et caeteri parentes, seu alii fideles de suo jure ipsi monasterio contulerunt, vel in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium offerri, vel aliis modis acquiri contigerit, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Obeunte te nunc ejus loci abbate, vel tuorum quolibet successorum nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris secundum Dei timorem et beati Benedicti Regulam elegerint a Romano pontifice consecrandum. Porro circummanentium abbatum subire judicium non cogamini, nisi forte illorum, qui ad sedis apostolicae proprietatem pertinent cum ecclesiasticae necessitatis causa exegerit. Chrisma, oleum sacrum, consecrationes altarium, sive basilicarum, ordinationes monachorum, qui ad sacros fuerint ordines promovendi, a Pataviensi accipietis episcopo, siquidem gratiam atque communionem sedis apostolicae habuerit, et si ea gratis, et sine pravitate voluerit exhibere; alioquin liceat vobis catholicum, quem malueritis, adire antistitem, et ab eo consecrationum sacramenta suscipere, qui apostolicae sedis fultus auctoritate, quae postulantur indulgeat. Laicos sane seu clericos saeculariter viventes ad conversionem suscipere nullius episcopi vel praepositi contradictio vos inhibeat. Sepulturam quoque ejusdem loci omnino liberam esse decernimus, ut eorum qui illic sepeliri deliberaverint, devotioni et extremae voluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat. Advocatus autem loci ejusdem Luipaldus marchio maneat, vel ejus haeres, qui marchiam obtinuerit. Verumtamen neque illis, neque alicui, prorsus hominum liceat in eodem monasterio vel in bonis ejus quidquam sibi temere vindicare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Ad indicium autem susceptae a Romana Ecclesia exemptionis aureum unum pro annis singulis Lateranensi palatio persolvetis. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sanctissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Datum Laterani per manum Chrisogoni, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, VI Idus Martii, indictione XV, Incarnationis Dominicae anno 1122, pontificatus autem domni Calixti II papae anno IV.

CLXX. Ad Ansericum archiepiscopum et canonicos Bisuntinos. --Privilegium maternitatis ecclesiae S. Joannis in ecclesiam S. Stephani. (Anno 1122, Mart. 19.)[MANSI, Concil. XXI, 199.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri ANSERICO, MANASSE decano, STEPHANO archidiacono, STEPHANO thesaurario, HUGONI archidiacono, et caeteris Bisuntinae ecclesiae B. Joannis apostoli et evangelistae canonicis, salutem et apostolicam benedictionem.

Decessorum statuta, sicut legitima et justa, successorem convenit custodire, ita debet etiam male facta salubri provisione corrigere. Ea propter nos subreptionem illam, quae domino praedecessori nostro sanctae memoriae Paschali papae e clericis S. Stephani de maternitatis judicio facta est, ad veritatis et justitiae curavimus ordinem revocare. Inter vos enim, et canonicos S Stephani, super episcopali cathedra, et ecclesiastica maternitate, longo jam fuerat tempore agitata discordia. Siquidem canonici S. Stephani, ecclesiam suam matricem antiquitus exstitisse, sed propter ejus destructionem episcopos ad B. Joannis ecclesiam secessisse, prout poterant, allegabant. Econtra vos ecclesiam vestram per longa temporum spatia episcopalem sedem sine interruptione legitima possedisse, scriptorum memoria, et veterum virorum attestationibus firmabatis. Haec profecto discordia cum ad praedicti domini nostri audientiam pervenisset, nostro eam commisit examini finiendam, eo quod ipsius vices illis in partibus gereremus; ita videlicet ut si canonici S. Stephani quinque idoneis probare testibus possent, quod post redintegrationem ecclesiae suae, infra annos triginta super querela hac quaestionem fecissent, per quam illorum videretur interrupta retentio, scilicet vel ante antistitem suum, vel ante Romanae legatum Ecclesiae, in communi audientia hac probatione perfecta, privilegia eorum jus proprium obtinerent, episcopalis sedes apud B. Stephani ecclesiam haberetur: alioquin vos a querela hac liberi maneretis, et episcopalem teneretis sedem sicut prius tenueratis. Eamdem quoque ipsius negotii decisionem, usque ad tunc proximam B. Mariae Assumptionem, idem dominus a nobis perfici consummarique praecepit: Nos ejus obedientes mandalis, adhibitis fratribus nostris, et coepiscopis, Gauceranno Lugdunensi, Hugone Gratianopolitano, Leodegario Vivariensi, Berardo Matisconensi, Stephano Eduensi, Galtero Cabilonensi, Gauceranno Lingonensi, Pontione Bellicensi, Guidone Gebennensi, Gulineo Sedunensi, et Pontio abbate Cluniacensi, et decem et septem abbatibus, atque aliis religiosis viris, apud Trenorcium utramque partem convenimus. Ubi cum pars vestra justitiae suae allegationes ostenderet, nos probationis exsecutionem a praedicto domino constitutam, a S. Stephani canonicis requisivimus; qui vix tandem testes aliquot, non tamen idoneos, produxerunt. Alius enim pro commisso perjurio, sive turpi nativitate, alius pro sacrilegio, alius pro pretii conductione, alius pro excommunicatione qua diu alligatus fuerat, reprobatus est. Sic praefati B. Stephani canonici, jam suae partis causam defendere non valentes, a probatione proposita in conspectu omnium defecerunt. Tunc ex communi fratrum judicio definitum est, vestram B. Joannis ecclesiam debere maternitatis praerogativam in perpetuum obtinere. Unde nos una cum eis, eamdem vestram ecclesiam ex tunc a querela illa liberam fore decrevimus, episcopalem in ea sedem permanere irrefragabiliter statuentes. Auctoritate insuper apostolica, in cujus vocati partes sollicitudinis fueramus, sub anathematis obligatione praecepimus, ut nullus eam ulterius clericus, sive laicus inde inquietare, aut inquietanti favorem praesumeret ministrare. Hac promulgata ex communi deliberatione sententia, canonici Sancti Stephani ad nos secretius accesserunt, ut constituendae inter vos et illos pacis diem praefigeremus suppliciter postulantes. In quorum verbis nos nihil doli, nihil prorsus versutiae opinantes, supplicationi eorumdem annuimus, et diem eis, uti postulaverant, constituimus. Mox ipsi a nobis fraudis inito consilio discedentes, unum ex fratribus suis, Petrum scilicet de Moneta, ad praedictum praedecessorem nostrum, furtim et nobis nihil omnino tale opinantibus, direxerunt. Is postquam curiae se praesentavit, multa ferens et nonnulla confingens mendacia, inter caetera suggerere domino ausus est nos de praedicto negotio nihil fecisse, neque in ejus exsecutionem obedire mandato sedis apostolicae voluisse. In haec figmenta discedens, et rursus ad curiam rediens, reliquos secum deceptores adduxit, congregatisque eis, discussio quasi a principio facta est. Novissime quaedam illarum personarum, quae tam celebri, ut praedictum est, judicio reprobatae fuerant, imo et aliae nequaquam idoneae, ad praefatam probationem admissae sunt. Duo ex clericis nostris, quos pro jam dicti confirmatione judicii miseramus, advenerant, sed cum omnia quae acta fuerant, diligenter exponerent, proficere nullatenus potuerunt. Canonici quippe S. Stephani ita jam curiam totam figmentorum suorum fallaciis, et assentationum blandimentis asperserant: ut aliis nullum in ea locum habentibus, ipsi scriptum maternitatis acceperint. Post aliquantum temporis, illorum fraudem idem dominus, et recognovisse asseritur, et super ea vehementius doluisse. Unde etiam tibi, charissime frater archiepiscope Anserice, per sui auctoritatem scripti liberam contulit facultatem, episcopalia in qua velles ecclesia peragendi. Postea vero quam nos in apostolicae sedis administrationem divina fuimus gratia constituti, vos aures nostras super eadem querimonia iterum atque iterum propulsastis. Nos autem supradictam deceptionem, necnon et causam omnem plenius cognoscentes, utpote qui ab ipso pueritiae nostrae tempore in illis educati partibus fuimus, et nostris totius rei veritatem oculis vidimus, utramque partem ad nostram secundo praesentiam convocavimus. Vos, ut mandatum fuerat, convenistis, sed illi se nullis praemissis excusationibus subtraxerunt. Tertia tandem, terminum tam eis quam vobis in B. Lucae festivitate praefiximus: sed in parte altera, etiam hac vice contempti sumus. Cum enim vos praesentes fueritis, et per quindecim dies in curia permanentes, terminum transieritis, illi nec venerunt, nec responsales aliquos transmiserunt: quamobrem fratribus nostris episcopis et cardinalibus, necnon et archiepiscopis, episcopis et abbatibus qui nobiscum aderant, visum est, B. Stephani canonicos diffugium petiisse, ne coram nobis negotium tractaretur, qui et ipsorum dolositatem, et justitiae vestrae puritatem certissime sciebamus. Ex communi ergo eorumdem fratrum nostrorum consilio, illud maternitatis scriptum, quod per tantae fraudis versutiam saepedicto domino nostro subreptum est, apostolica auctoritate cassamus, statuentes ut nullam in posterum vim prorsus obtineat; sed in tota Bisuntinae civitatis parochia, sola B. Joannis ecclesia omnem episcopalis sedis et matricis ecclesiae possideat futuris temporibus dignitatem, quam priscis cognoscitur temporibus possedisse. Porro consuetudines omnes, quas ecclesia S. Stephani a tempore Hugonis Salinensis bonae memoriae Bisuntini archiepiscopi, usque ad tempora fratris nostri Hugonis, qui in Jerosolymitana peregrinatione defunctus est, tam in spiritualibus, quam in temporalibus ecclesiae vestrae persolvit, quiete vobis deinceps, et eidem vestrae ecclesiae persolvantur. Ad haec, absolutionem, quae tam a te, charissime in Christo frater et episcope Anserice, quam et ab Humbaldo Ludgunensi archiepiscopo, super juramento illo clericis utriusque ecclesiae facta, et a nobis dum adhuc in partibus ultramontanis essemus, confirmata est, praesentis quoque decreti pagina roboramus, et ratam perpetuo manere decernimus, auctoritate sedis apostolicae statuentes, et omnimodis praecipientes, ut neque vos S. Stephani canonicos, neque ipsi, aut quaelibet persona, vos ulterius super juramento illo praesumat impetere. Si nostrae igitur sanctioni huic B. Stephani canonici audaci praesumptione contraire tentaverint, tibi, dilecte in Christo frater Anserice Bisuntine archiepiscope, tuisque successoribus licentiam damus de personis eorum, et de ipsa etiam ecclesia, cooperante Deo, donec satisfecerint, justitiam exsequendi. Si qua etiam in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem B. Joannis ecclesiae justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen.

Scriptum per manus Gervasii scriniarii regionarii, et notarii sacri palatii.

Datum Laterani, XIV Kal. Aprilis, indict. XV. Incarnat. Dominicae anno 1122, pontificatus autem domini Calixti II papae anno quarto.

Ego Calixtus, catholicae Ecclesiae episcopus, subscripsi.

CLXXI. Mundiburdium papale concessum monasterio Reichenbacensi. (Anno 1122, Mart. 24.)[RIED, Cod. diplom. Ratisb., ex codice Traditionum Reichenbacensi coaevo.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio ERCHENGERO abbati monasterii Sanctae Mariae, quod in Ratisponensi episcopatu apud Richinbach situm est, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Piae postulatio voluntatis effectu debet prosequente compleri: eapropter, dilecte in Christo fili Erchingere abbas, postulationi tuae annuendum censuimus, et beatae Mariae, cui auctore Deo praesides, monasterium, quod a probo viro Diupoldo marchione, et uxore ipsius Adelheide fundatum, et beato Petro ejusque sanctae Romanae Ecclesiae oblatum est, sedis apostolicae patrocinio communimus. Praesentis igitur decreti pagina apostolica auctoritate statuimus. ut possessiones et bona omnia quae idem monasterium in praesenti legitime possidet, sive in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium aut aliis justis modis largiente Domino poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et integra conserventur. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat praedictum monasterium temere perturbare aut ejus possessiones auferre vel ablatas retinere, minuere vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia, ut dictum est, integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Obeunte te nunc ejusdem loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu vel fratrum pars consilii sanioris secundum Dei timorem et beati Benedicti Regulam elegerint. Hoc ipsum et de advocati constitutione praecipimus, qui tamen advocatus si fratribus gravis et monasterio inutilis fuerit, amoto eo alius substituatur. Sane abbatis benedictionem, altarium consecrationem, monachorum ordinationes ab episcopo in cujus estis dioecesi, accipietis, si quidem gratiam et communionem apostolicae sedis habuerit, et si ea gratis ac sine pravitate voluerit exhibere; alioquin liceat vobis, catholicum, quem malueritis, adire antitistem, et eadem sacramenta ab eo suscipere. Sepulturam quoque ipsius loci omnino liberam esse censemus, ut eorum qui illic sepeliri deliberaverint, devotioni et extremae voluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat, salvo in omnibus dioecesani episcopi jure ac reverentia. Ad indicium autem perceptae hujus a Romana Ecclesia libertatis, aureum unum quotannis Lateranensi palatio persolvetis, quemadmodum et a praedicto marchione Diutpaldo constitutum est. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat; cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Datum Laterani IX Kalend. Aprilis, indictione XV, Incarnationis Dominicae anno 1122, pontificatus autem domni Calixti II papae anno quarto.

CLXXII. Privilegium pro monasterio Zwifaltensi. (Anno 1122, Mart. 24.)[PETRUS, Suevia ecclesiastica, 916.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, UDALRICO abbati monasterii quod in loco qui Zwiwulda dicitur, istum est, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Religiosis desideriis dignum est facilem praebere consensum, ut fidelis devotio celerem sortiatur effectum, apostolicae siquidem sedis devotissimi filii Liutoldus et Cuono comites de facultatibus propriis monasterium, in loco qui Zwifulda dicitur, aspirante Domino construxerunt: quod in beatae Dei genitricis semper virginis Mariae honore ac nomine consecratum, beato Petro apostolorum principi et sanctae ejus Romanae et apostolicae Ecclesiae obtulerunt. Quam nimirum oblationem, nos auctoritate sedis apostolicae confirmantes, ad exemplar domini praedecessoris nostri sanctae memoriae Urbani papae praedictum locum sub beati Petri tuitione confovendum suscipimus, et contra viventium omnium infestationes praesentis decreti stabilitate munimus. Statuimus enim ut quidquid praedicti comites divinae aspirationis instinctu eidem coenobio contulerunt, et quaecunque a quibuslibet fidelibus de suo jure, aut hactenus collata sunt, aut in futurum annuente Domino conferri contigerit, tibi, charissime in Christo frater Udalrice, qui nunc eidem loco in abbatem praeesse divina dispositione cognosceris, tuisque successoribus, iis semper firma et illibata permaneant. Nulli ergo hominum liceat idem monasterium perturbare aut ejus possessiones auferre vel ablatas retinere, vel temerariis vexationibus fatigare: sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Obeunte te nunc ejus loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem praeviderint eligendum. Hoc ipsum etiam de advocati constitutione praecipimus. Qui tamen advocatus, si inutilis monasterio repertus fuerit, amoto eo alius substituatur. Chrisma, oleum sanctum, consecrationes altarium, sive basilicarum ab episcopo in cujus dioecesi estis, accipietis, nisi forte simoniacum esse constiterit, aut apostolicae sedis communionem non habere. Quod si constiterit, liceat vobis, a quocunque malueritis episcopo catholico et clericorum ordinationes, et caetera sacramenta suscipere. Si quis saecularium in eodem coenobio locum sibi sepulturae desideraverit praeparari, liceat vobis pie desiderata concedere. Ad indicium autem perceptae hujus a Romana Ecclesia libertatis aureum unum quotannis Lateranensi palatio persolvetis. Si quis ergo in futurum archiepiscopus aut episcopus, imperator aut rex, princeps aut dux, comes, vicecomes, judex, potens aut impotens, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus laudans.

Datum Laterani per manum Chrisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, nono Kalendas Octobris, indictione decima quinta, Incarnationis Dominicae anno 1122; pontificatus autem domni Calixti papae II anno quarto.

CLXXIII. Monasterium SS. Petri et Pauli Echenbrunnense confirmat. (Anno 1122. Mart. 24.) [LANG, Regesta sive Rerum Boicarum autographa e regni scriniis. Monaci, 1822, 4o, t. I, p. 119.]

CLXXIV. Privilegium pro monasterio S. Mariae Godesavensi. (Anno 1122, Mart. 25.)[WENCK, Hessische Landesgeschichte, I, 287.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio BURCHARRO abbati monasterii Sanctae Mariae, quod in Spirensi parochia in loco qui Godesova situm est, ejusque successoribus regulariter substituendis in praepositos.

Officii nostri nos hortatur auctoritas pro Ecclesiae statu satagere, et quae recte statuta sunt stabilire; si quidem illustris vir Bertholdus comes de Hohenburc Beatae Mariae monasterium, cui, dilecte in Christo fili, Deo auctore, praesides, in praedio suo in loco Godesova dicitur, propriis constructum sumptibus beato Petro ejusque Romanae Ecclesiae sub censu annuo unius Spirensis monetae denarii obtulit. Et nos ergo ejus devotionem laudabilem perpendentes, et tuis precibus annuentes, oblationem ipsam ad honorem Dei et beati Petri apostolorum principis, cum omnibus ad eam pertinentibus, protectione sedis apostolicae communimus. Statuimus enim, ut nulli prorsus hominum liceat ipsum monasterium ausu temerario perturbare, aut ejus possessiones auferre vel ablatas retinere, minuere vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia quae aut hodie legitime possidet, aut in posterum largiente Domino juste poterit adipisci, quieta et libera sub Romano patrocinio conserventur. Obeunte te, vel tuorum quolibet successorum, nullus qualibet subreptionis astutia, seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem et beati Benedicti regulam elegerint. Hoc ipsum etiam de advocati constitutione praecipimus, qui tamen advocatus si inutilis monasterio fuerit repertus, amoto eo alio substituatur. Ecclesiarum consecrationes, abbatis et fratrum ordinationem ab episcopo, in cujus dioecesi estis, accipietis, nisi forte simoniacum eum esse aut apostolicae sedis communionem et gratiam constiterit non habere. Quod si fuerit, liceat vobis catholicum adire, et ab ipso eadem sacramenta percipere. Sepulturam quoque loci ipsius omnino liberam esse censemus, ut eorum qui illic sepeliri deliberaverint devotioni et extremae voluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat, salva tamen in omnibus dioecesani episcopi reverentia. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona hanc nostrae constitutionis paginam sciens contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen.

Ego Calixtus catholicae episcopus Ecclesiae laudans.

Datum Laterani per manum Chrisogoni sacrae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, IX Kal. Aprilis, indict. XV, Incarnationis Dominicae anno 1122, pontificatus autem domini Calixti II papae anno IV.

CLXXV. Monasterii S. Salvatoris Milstadensis protectionem suscipit juraque confirmat. (Anno 1122, Mart. 27.) [Vide HORMAGR, Archiv. fiir Geographie Historie, staats u. Kriegs Kunst. Wien, 1810, 4o, p. 329.]

CLXXVI. Ecclesiae Lucensis privilegia quaedam, rogante Benedicto episcopo, corroborat. (Anno 1122, April. 4.)[BALUZ., Miscell., edit. Luc., IV, 187.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri BENEDICTO Lucano episcopo salutem et apostolicam benedictionem.

Omnipotenti Deo, cujus misericordia super vitas melior est, gratias agimus, qui diebus iis Lucanum populum ad plenam pastoris sui obedientiam inclinavit. Etsi enim praeteritis temporibus prudentes ac religiosi viri Ecclesiae Lucanae praesederint, populus tamen potius temporalia quaerens, quam saluti suae providens, minime libenter illis prout oportuit obedivit. Unde factum est ut nonnulla Lucanae Ecclesiae bona, tam ecclesiastica quam saecularia, et a multis direpta et in usus proprios sint detenta. Quia igitur, frater charissime, hanc tibi gratiam et Lucano populo misericordia divina concessit, ut tibi tanquam Patri, et animarum episcopo desideret humiliter obligare, fraternitatem tuam ad recuperanda ea quae nequiter distracta sunt tam in plebibus et capellis, quam etiam in aliis possessionibus, enixius laborare praecipimus. Ad hoc enim tibi Dominus quam habes tribuit facultatem, ut ipso auxiliante per tuam industriam restaurentur, quae per antecessorum tuorum incuriam in alienum quasi dominum transierunt. Ut autem et iis, et aliis, quae administrationi episcopali conveniunt instanter vigiles, petitioni tuae benignitate debita duximus annuendum. Auctoritate itaque apostolica prohibemus ne in Lucano episcopatu praeter episcopi conscientiam juxta illud Chalcedonensis concilii capitulum, monasterium, vel ecclesia quaelibet construatur. Interdicimus etiam ne monachi catechumenorum aut infirmorum in populo unctiones facere, vel publicas poenitentias dare praesumant. Quod si ad monasterium parochialis ejus populus pro divini officii susceptione convenerit, per capellanum presbyterum, cui ab episcopo populi regimen et animarum cura commissa fuerit, sacramenta eadem ministrentur, salvis tamen consuetudinibus caeterarum Ecclesiarum. Sane de parochialibus ecclesiis, quas in Lucano episcopatu monachi tenent, synodalem domini praedecessoris nostri S. mem. Urbani II papae sententiam confirmamus, ne videlicet in eis absque episcopi consilio presbyteros collocent. sed episcopus parochiae curam cum abbatum, vel priorum consensu sacerdoti committat, ut ejusmodi sacerdotes de plebis quidem cura episcopo rationem reddant. Abbati vero pro rebus temporalibus ad monasterium pertinentibus debitam subjectionem exhibeant; et sic sua cuique jura servent. Porro si Lucanae dioecesis monasteria vel ecclesiae inter se causas habuerint, et ab altera parte ad episcopum querela pervenerit, ejus judicio controversia terminetur, salva Romanae Ecclesiae auctoritate, et exceptis monasteriis et ecclesiis quae ad Romanam spectant Ecclesiam. Illud quoque omnimodo prohibemus ne excommunicatos vel interdictos Lucani episcopi, qui siquidem contra prohibitam communionem suscipiat. Ad haec mansuro in perpetuum decreto sancimus ut Lucanus episcopus non quorumlibet violentia laicorum, sed juxta sanctorum Patrum constitutiones ab Ecclesiae canonicis eligatur. Tibi praeterea tuisque successoribus praedecessorum nostrorum sacrae memoriae Alexandri II et Paschalis II pontificum privilegia confirmamus, et stabilitate perpetua roboramus. Si quis igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem Ecclesiae jura servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Datum Laterani per manum Cridovoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, II Nonas Aprilis, indict. XV, Incarnat. Dominicae millesimo centesimo vicesimo tertio pontificatus autem divi Calixti II papae anno quarto.

CLXXVII. Privilegium pro monasterio S. Mariae Prataliensi. (Anno 1122, Maii 1.)[ORSATO, Historia di Padova, Pad., 1678, fol., p. 295.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio ISELBERTO abbati Sanctae Mariae, quod in Paduano episcopatu, in loco quod Pratalia dicitur, situm est, salutem et apostolicam benedictionem.

Ex venerabilis fratris nostri Bernardi Parmensis episcopi relatione didicimus vestrum monasterium a Maltraverso de Montebello et fratribus, atque aliis consanguineis ejus comitibus in proprii patrimonii praedio sumptibus eorum fundatum, et beato Petro, ejusque Romanae Ecclesiae sub annuo duorum aureorum censu oblatum fuisse, quam nimirum oblationem tam tuis, dilecte in Christo fili Iselberte abbas, quam ipsius fratris nostri precibus suscipientes, idem monasterium cum omnibus pertinentiis suis protectione sedis apostolicae communimus. Statuimus tamen ut quaecunque bona, quascunque possessiones in praesenti quinta decima indictione legitime possidet, sive in futurum largitore Deo juste atque canonice poterit adipisci, firma tibi, tuisque successoribus, et illibata permaneant. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem monasterium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnino integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, ut secundum Gregorii decreta quiete semper Deo servire valeant. Ad indicium autem nostrae hujus tuitionis et confirmationis, aureos duos quotannis Lateranensi palatio persolvetis. Si quis igitur, decreti hujus tenore cognito, temere, quod absit! contraire tentaverit, honoris et officii sui periculum patietur, atque excommunicationis ultione plectetur, nisi praesumptione digna satisfactione correxerit.

Scriptum per manum Gervasii scriniarii regionarii, et notarii sacri palatii.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani Kalendis Maii, indict. XV, Incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domini Calixti II papae anno IV.

CLXXVIII. Monasterii Salvatoris et S. Bonifacii Fuldensis possessiones ac privilegia confirmat. (Anno 1122, Maii 9.)[DRONKE, Cod. diplom. Fuld., 378.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio ERLOLFO abbati venerabilis monasterii Salvatoris Domini nostri Jesu Christi et Sancti Bonifacii, quod situm est in loco qui vocatur Bochonia, juxta ripam fluminis quod vocatur Fulda, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Cum universis per orbem Ecclesiis debitores ex apostolicae sedis auctoritate ac benevolentia existamus, illis tamen locis quae specialius ad Romanam noscuntur Ecclesiam pertinere, propensiori nos convenit studio providere. Quam ob rem, dilecte in Christo fili Erlolfe, abbas, petitiones tuas benignius admittentes, Salvatoris Domini nostri Jesu Christi et Sancti Bonifacii monasterium regimini tuo commissum ad exemplar praedecessoris nostri sanctae memoriae Alexandri papae beati Petri patrocinio communimus. Statuimus enim ut quaecunque bona, quascunque possessiones concessione pontificum, liberalitate regum vel imperatorum, oblatione fidelium vel aliis justis modis idem coenobium in praesenti quinta decima indictione possidet, vel in futurum, largiente Deo, poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Sane omnem cujuslibet ecclesiae sacerdotem et ipsum specialiter episcopum in cujus dioecesi locus idem constructus est quamlibet ibi ditionem habere vel auctoritatem praeter nostram sedem apostolicam prohibemus; adeo ut nisi ab abbate fuerit invitatus nec missarum ibidem solemnia celebrare praesumat. Interdicimus etiam ne magnae cuilibet aut parvae personae facultas sit vim aliquam seu controversiam monasterio eidem inferre in rebus et familiis ejus. Nec placitum ibi vel in caeteris ejus locis unquam quis habeat; nec servos vel colonos ad servitium aliquod constringat nisi cui abbas pro necessitatis suae utilitate assensum praebuerit. Nec femina illuc ingredi qualibet temeritate praesumat. Porro quidquid in donis, oblationibus et fidelium decimis saepedicto monasterio vestro per antecessorum nostrorum privilegia concessum et confirmatum est, nos quoque concedimus et praesentis privilegii pagina confirmamus. Usum quoque dalmaticae atque sandaliorum prout a nostris praedecessoribus constitutum est tibi, charissime fili, tuisque successoribus ex apostolicae sedis liberalitate concedimus. Obeunte te nunc ejusdem loci abbate vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu vel pars consilii sanioris secundum Dei timorem et beati Benedicti Regulam elegerint a Romano pontifice consecrandum: qui primatum in omni loco et conventu ante alios abbates Galliae et Germaniae obtinebit; et si forte aliquo fuerit crimine accusatus de sede tantum apostolica judicium exspectabit. Congruis vero temporibus monasterii vestri religio sedi apostolicae intimetur, ne forte, quod absit! animus gressusque rectitudinis vestrae a norma justitiae ob nostri libertatem privilegii retrahatur. Ad haec patrum nostrorum vestigiis insistentes, tibi tuisque successoribus concedimus et inviolabili stabilitate conferimus monasterium Sancti Andreae apostoli, quod vocatur Exaiulum, situm Romae juxta ecclesiam Sanctae Dei Genitricis semperque virginis Mariae quae vocatur ad Praesepe, cum omnibus mansionibus caminatis et cellis, cum curte puteo et introitu per portam majorem a via publica, et cum omnibus intra vel extra urbem juste ad ipsum pertinentibus. Si quis igitur archiepiscopus aut episcopus, imperator, rex, dux, marchio, comes aut ecclesiastica quaelibet saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Scriptum per manum Gervasii scriniarii regionarii et notarii sacri palatii.

(S. p.) Ego Calixtus, catholicae Ecclesiae episcopus. (B. V.)

Datum per manum Grisogoni sanctae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, VII Idus Maii, indictione XV, Incarnationis Dominicae anno 1122, pontificatus autem domni Calixti II papae anno IV.

CLXXIX. Monasterio S. Remigii Remensi matricem S. Martini ecclesiam cum dimidia villae S. Remigii parte et monasterio Montis Majoris alteram villae partem cum capella S. Mariae addicit. (Anno 1122, Maii 16)[MABILL., Annal. Bened., VI, 644. CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiis ODONI abbati monasterii Sancti Remigii et ejus fratribus salutem et apostolicam benedictionem.

Quae judicii veritate discussa sunt, inconvulsa debent stabilitate servari. Super ecclesia siquidem Sancti Martini de villa Sancti Remigii inter vos et Montis Majoris monasterium querimonia longo jam tempore agitata est, de qua domni quidem praedecessores nostri sanctae memoriae, Paschalis et Gelasius, apostolicae sedis pontifices, juxta bonae memoriae Arberti Avenionensis episcopi eoncessiones, definitionis sententiam ediderunt. Caeterum Montis Majoris monachis renitentibus, et obedire omnino nolentibus, post multas dilationum fugas, a nobis quoque de restitutione litterae missae sunt. Postremo utriusque monasterii labores et dispendia paternae pietatis oculo intuentes, post aliquantum temporis alia rursum scripta direximus, ad agendam causam utrique parti terminum praefigentes. Et vos quidem parati atque muniti statuto termino accessistis; abbas vero Montis Majoris absens fuit, neque pro se vel pro toto negotio, nisi quemdam Rodulfum clericum, delegavit. Causa igitur in nostra et fratrum nostrorum praesentia diligenter discussa, et diligentius indagata, communi consilio definitum est, praedictorum Patrum decisionem et episcopi concessionem debere inconvulsam illibatamque servari: ut videlicet matrix Sancti Martini ecclesia de villa Sancti Remigii, cum medietate ipsius villae, sub Beati Remigii monasterii jurisdictione ac proprietate perpetuo maneat: reliquae vero medietatis proprietatem cum capella Sanctae Mariae, Montis Majoris monasterium quietam illibatamque obtineat: ita tamen, ut parochialia omnia de tota omnino villa eidem matrici ecclesiae conferantur. Si vero mulieres a partu surgentes ad eamdem capellam pro beatae Dei Genitricis semper virginis Mariae devotione convenerint, sua ibi persolvere vota concedimus. Hanc itaque definitionis sententiam nos auctoritate apostolica confirmamus, et inconcussam omnino atque inviolabilem decernimus conservari, Montis Majoris abbati et fratribus perpetuum in causa hac silentium imponentes. Si quis autem definitionis hujus tenore cognito, temere, quod absit! contraire tentaverit, nisi secundo tertiove commonitus satisfecerit, officii sui periculo et ecclesiasticae severitatis ultioni subjaceat. Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus laudans subs. Ego Cono Praenestinus episcopus interfui judicio et subs. Ego Lambertus Ostiensis episcopus subs. Ego Vitalis Albanus episcopus subs. Ego Clunzo Tusculanus episcopus interfui judicio et subs. Ego Gregorius Terracinensis episcopus interfui et subs. Ego Rainerus Ariminensis episcopus interfui et subs. Ego Gregorius Sancti Angeli diaconus cardinalis subs. Ego Jacintus subdiaconus prior subs. Ego Romanus S. R. E. subdiaconus subs. Ego Hugo sacrae basilicae subdiaconus subs. Ego GG. presbyter cardinalis tit. Lucinae judex datus interfui et subs. Ego Petrus presbyter cardinalis tit. Calixti judex datus interfui et subs. Ego Saxo tit. Sancti Stephani presbyter cardinalis subs. Ego Joannes tit. Sancti Grisogoni presbyter cardinalis subs. Ego Odaldus presbyter cardinalis tit. Sanctae Balbinae interfui et subs.

Datum Laterani per manum Grisogoni S. R. E. diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XVII Kal. Junii, indictione XV, Incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domni Calixti II papae anno IV.

CLXXX. Ad R[odulfum] archiepiscopum Remensem.--De vitanda Simonia in praebendis Sancti Timothei, de Roberto priore Sancti Oricoli revocando, et de monachis servandis in ecclesia Reitestensi. Anno 1122, Maii 16.)[MABILLON De re diplom., 618, ex autographo S. Remigii.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri R. Remensi archiepiscopo salutem et apostolicam benedictionem.

Gaudemus de te, frater charissime, atque omnipotenti Deo et dilectioni tuae gratias agimus, quia constitutas per episcopatum tuum ecclesias sollicite gubernare, et in statum congruum reformare totis nisibus elaboras. Significatum autem nobis est quod in ecclesia sanctorum martyrum Timothei et Apollinaris, ad Sancti Remigii monasterium pertinente, saeculares canonici commorentur, quorum aliquo obeunte, Sancti Remigii abbas ejus praebendam ex antiquo donare aut vendere consuevit: quod contra Deum et contra sanctorum Patrum instituta existere tua prudentia non ignorat. Mandamus itaque fraternitati tuae ut malam illam consuetudinem in melius per Dei gratiam studeas commutare: ita videlicet ut Sancti Remigii abbas praebendam deinceps donare aut vendere non praesumat - sed deficientibus canonicis, qui ad praesens in eadem ecclesia commorantur, loco eorum constituantur monachi, qui sub Sancti Remigii abbatis obedientia et dispositione beati Benedicti Regulam et monasticae religionis observantiam debeant custodire. Mandamus etiam ut Rotbertum priorem ecclesiae Sancti Oricoli, qui olim Sancti Remigii abbas exstitit, et cujus nunc incuria bona ejusdem ecclesiae devastantur, a loco illo prorsus amoveas: quatenus eo in claustro Beati Remigii collocato, per abbatem alius in eadem ecclesia tuo consilio statuatur, qui auctore Deo loco illi praeesse, atque in spiritualibus et in temporalibus etiam valeat salubriter providere. Sane constitutionem illam quae de ecclesia Sanctae Mariae Registetis ad Beati Remigii monasterium pertinente a te constituta, et a nobis scripti nostri pagina confirmata est, inviolabiliter facias in posterum conservari: neque monachos in loco eodem juxta constitutionem ipsam positos vel ponendos, per canonicorum seu laicorum quorumlibet violentiam de choro vel de processionibus expelli permittas. Quod si contra mandatum nostrum factum fuerit, plenariam de praesumptoribus justitiam praestante Domino exsequaris.

Datum Laterani XVII Kal. Junii.

CLXXXI. Ottonem, comitem palatinum, collaudat quod in exercitu regis, cum caperetur Paschalis II, militasse eum poeniteat. Hortatur ut construat ecclesiam in B. Petri potestate ponendam. A[zzonem] episcopum Aquensem, in Germaniam missum, commendat. (Anno 1122, Jun. 25.)[ Monumenta Boica, X, 233.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, illustri viro OTTONI comiti palatino salutem et apostolicam benedictionem.

Dolere te ac vehementer tristari audivimus, eo quod in illa regis expeditione fueris in qua dominus noster sanctae memoriae Paschalis papa nimis crudeliter captus fuit, non tamen captioni aut retentioni ejus consilium seu auxilium praebuisti; unde gaudemus valde et omnipotenti Deo gratias agimus, quod cor tuum sancti Spiritus visitatione ad poenitentiam inclinavit. Ut autem de bono in melius proficias, atque in Ecclesiae unitate semper et obedientia perseveres, in remissionem tibi peccatorum tuorum injungimus ecclesiam regularium fratrum construere quae ad honorem Dei et salutem animae tuae sub beati Petri et ejus Romanae Ecclesiae jure ac ditione in perpetuum debeat permanere. Per hoc enim omnipotentis Dei gratiam et nostrum poteris consilium et auxilium obtinere. Charissimum fratrem et consanguineum nostrum A. Aquensem episcopum, quem in partes vestras direximus, nobilitati tuae commendamus, rogantes, ut ei pro beati Petri reverentia ducatum, et si qua alia necessaria fuerint, praebeas.

Data Laterani VII Kalend. Julii.

CLXXXII. Archiepiscopum Dolensem ejusque suffraganeos atque alios Ecclesiarum praelatos per eamdem provinciam constitutos, de concilio generali in Urbe celebrando certiores facit. (Anno 1122, Jun. 25.)[MANSI, Concil. XXI, 255.] Venerabilibus fratribus, Dolensi archiepiscopo et suffraganeis ejus, et abbatibus atque aliis ecclesiarum praelatis per eamdem provinciam constitutis salutem et apostolicam benedictionem.

Pro magnis et diversis Ecclesiae negotiis in proxima Quadragesima generale in Urbe concilium celebrare disposuimus. Praecipimus ergo ut, omni occasione seposita, in eadem Quadragesimae Dominica, qua Oculi mei canitur, in Urbe nobiscum sitis: quatenus et nos vobiscum et cum aliis fratribus archiepiscopis, episcopis, abbatibus, ac religiosis viris generale per Dei gratiam concilium celebremus, et ea communibus auxiliis pertractemus, quae ad honorem Dei et Ecclesiae suae pacem atque utilitatem sancto Spiritu cooperante perveniant.

Datum Lateranis, VII Kal. Julii.

CLXXXIII. * Raynulfo comiti sub excommunicationis poena praecipit ut intra dies 20 ecclesiam Cinglensem monasterio Casinensi restituat. (Anno 1122.) [Vide PETRI Chronicon Cassin.,. IV, c. 70.]

CLXXXIV. Ottoni archiepiscopo et clero populoque Capuano interdictum Cinglensi ecclesiae et monasterio S. Mariae impositum, abbatissamque Alpheradam dejectam atque excommunicatam nuntiat. (Anno 1122.)[GATTULA, Hist. Casin., 49.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri OTTONI archiepiscopo, clero et populo Capuano, salutem et apostolicam benedictionem.

Noverit dilectio vestra nos Alpheradam abbatissam monasterii S. Mariae de Capua quater, et eo amplius nostris litteris et nuntiis monuisse, ut Casinenses fratres de Cinglensi ecclesia B. Mariae, de qua videlicet injuste spoliati fuerint revestiret; porro ipsa nequaquam nostris monitis obedivit imo contemptui obstinaciam addens, se in causa hac nunquam nobis obsecuturam respondit. Ea propter nos contumaciam illius habenis severitatis ecclesiasticae refrenandam, et suam B. Benedicti monasterio justitiam duximus conservandam; unde in praedicta Cinglensi Ecclesia, et in ipso etiam Capuano B. Mariae monasterio divina omnia officia interdicimus, eamdem abbatissam a monasterii regimine sequestravimus, et tam eam quam fautores ejus in causa hac excommunicationi addiximus. Tibi ergo, charissime frater archiepiscope, praecipiendo mandamus, ut in eodem B. Mariae monasterio nullum divinum officium celebrari permittas. Datam hanc a nobis interdictionis et excommunicationis sententiam per tuam parochiam nuntiari facias et teneri. Vobis autem clericis et laicis omnimodo prohibemus ne contra interdictum nostrum ecclesiam ipsam ingredi, aut cum excommunicatis participare nullatenus praesumatis.

CLXXXV. Privilegium pro monasterio Casinensi. (Anno 1122, Sept. 16.)[GATTULA, Hist. Casin., II, 335.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, reverendissimo et charissimo fratri GIRARDO Casinensis monasterii Beati Benedicti abbati, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Omnipotenti Deo, cujus melior est misericordia super vitas, gratias agimus, qui gloriosus in sanctis suis, atque mirabilis, et virtutes suas ubicunque vult ineffabili bonitate ostendit. Ipse quippe dignationis suae potentia beatissimum Benedictum Patrem omnium constituit monachorum, ipse eum monasticae legis latorem et operatorem esse disposuit. Ipse illius meritis Casinense monasterium, in quo et sanctissime vixit, et gloriosissime obiit, omnibus per occidentem monasteriis clementi benignitate praefecit. Cujus profecto divinae bonitatis cooperatores existere, apostolicae sedis auctoritas, et vestra circa Romanam Ecclesiam semper, ac nostro potissimum tempore, ferventes devotio nos hortantur. Divinae igitur constitutionis propositum prosequentes, locum ipsum praecipua dilectione complectimur, et omnia quae ad eum pertinent quieta semper, et ab omnium mortalium jugo libera, sub solius sanctae Romanae Ecclesiae jure, ac defensione perpetua permanere decernimus. In quibus haec propriis duximus nominibus adnotanda.

In primis monasterium Domini Salvatoris positum ad pedem Casini montis, monasterium S. Dei Genitricis virginis Mariae, quod vocatur Plumbarola, monasterium S. Mariae in Cingla, cellam S. Benedicti in Capua cum cellis et pertinentiis suis, S. Angeli ad formam, S. Joannis Puellarum, S. Rufi, S. Benedicti Pizuli, S. Angeli ad Odaldiscos, S. Angathae in Aversa, S. Ceciliae, et S. Demitrii in Neapoli, S. Sophiae in Benevento, S. Benedicti ad portam Rufini, S. Nicolai in Civitate nova, S. Benedicti in Pantano, S. Nicolai in Petra Pulecina, S. Georgii in Fenacleo, S. Joannis in Turlecoso, S. Petri in Rossano, S. Angeli in Capraria, S. Januarii prope Beneventum, S. Martini ibidem, S. Dionysii in Ponte, et S. Anastasii, S. Mariae in Canneto, juxta fluvium Trinium, S. Benedicti, S. Laurentii in Salerno, S. Mariae in Tremiti cum ipsis insulis, S. Liberatoris in Marchia cum omnibus suis pertinentiis, S. Benedicti in Marsi, S. Mariae in Luco, S. Connatis in civitella, S. Angeli in Rarrejo cum omnibus pertinentiis suis, S. Mariae ancillarum Dei in civitate Cosentia, S. Mariae in Banza, S. Petri de Lacu, S. Petri de Ovellano, S. Erasmi, et S. Benedicti et S. Scholasticae in Cajeta, S. Magnis in fundis, S. Stephani, et S. Benedicti et S. Agathae in Tarracina, S. Petri in Foresta, S. Pauli ibidem, S. Mariae in Ponte curvo, S. Angeli, S. Nicandri et S. Thomae in Troja, S. Eustasii in Paulatia, S. Benedicti in Altarino, S. Benedicti in Pectinari, S. Mariae in Casale plano, S. Illuminatae in castello Lemusano, S. Trinitatis, et S. Georgii in Termule, S. Focatis in Lesina cum fauce et piscaria, S. Benedicti in Asculo, S. Eustati in Petra abundanti, S. Eustati in Vipera, S. Mariae in Baretano, S. Scholasticae in Pinnis, S. Salvatoris in Tave, S. Nicolai juxta fluvium Trutinum in Aprutium cum pertinentiis suis, S. Joannis ad Scursonem, S. Benedicti in Frunto, S. Benedicti in Tesino fluvio, S. Apollinaris in Firmo, qui dicitur ad Opplaniis, S. Mariae in Arboscla, S. Martini in Saline, S. Angeli in Marano, et SS. Septem Fratrum, et S. Laurentii, S. Benedicti in Ripaursa. In comitatu Aquinensi cellam S. Gregorii, S. Mauritii, S. Pauli, S. Constantii, S. Christophori, S. Nicolai, S. Mariae in Albaneta, S. Nicolai in Ciconia, S. Benedicti in Clia, S. Nazarii in Comino, S. Valentini, S. Martini, S. Urbani, S. Angeli, S. Pauli, S. Felicis, S. Salvatoris, S. Angeli in Valleluci, S. Michaelis in Oliveto, S. Nicolai in Pica, S. Angeli in Cannucio, S. Mariae in Berulis, S. Petri in Escleto, S. Luciae et S. Petri in Coruli, S. Sylvestri, S. Martini, et S. Luciae in Arpino, S. Mariae de castello Zopponis, S. Martini in pede Arcis, S. Benedicti in colle de Insula, S. Mariae in Baruco, S. Nicolai in Turrice, S. Germani in Sora, S. Benedicti - in Paskesano, S. Petri in Morinis, S. Angeli in Pescolo canali, S. Patris in Formis, S. Angeli in Albe, S. Erasmi in Pomperano, S. Mariae in Cellis, S. Pastoris in civitate Tiburtina. In Venefro, S. Benedicti, S. Nazarii, S. Martini in ipsa Furta, curtem S. Mariae in Sala, S. Benedicti Pizuli ibidem, S. Benedicti in Cesima, S. Benedicti in Sessa, et S. Leonis, curtem quae dicitur Lauriana, S. Benedicti in Tiana cum pertinentiis suis, S. Mariae in Calvo, S. Nazarii in Anglena, S. Adjutoris et S. Benedicti in Alifa, S. Dominici in Telesia, S. Martini in Vulturno; in Amalfi S. Crucis et S. Nicolai, S. Crucis in Isernia, et Marci in Carpinone, S. Valentini in Ferentino, S. Angeli in Algido, S. Marci in Ceccano, S. Agathae in Tusculano, et S. Jerusalem, S. Benedicti in Albano. In Roma monasterium S. Sebastiani in Palladio; in Luca cellam S. Georgii; in territorio Pisanae civitatis S. Sylvestri, S. Salvatoris in civitella. In ducatu Spoletino, S. Mariae in Calena, S. Benedicti in Trani, S. Benedicti in Baro, S. Petri imperialis in Tarento. In Calabria cellam S. Anastasiae, S. Mariae in Tropea, S. Nicolai in Salectano, S. Euphemiae in Marchia. In comitatu Aretino monasterium S. Benedicti, et S. Benedicti in Crema. In Sardiniae insula ecclesiae S. Mariae in Thirgo, S. Heliae in monte sancto, et S. Helisei cum omnibus eorum pertinentiis, S. Mariae de Sabucco, S. Mariae de Soralbo, S. Mariae de Tanecle, S. Petri de Trecingle, S. Nicolai et S. Mariae in Solio cum pertinentiis earum, S. Nicolai de Talasa, S. Michaelis Ferrucisi, S. Georgii in Ticillo, S. Petri de Simbrano, S. Petri in Nurchi, S. Nicolai de Nugulli et Sancti Joannis, S. Ileliae de Sitin. Item civitatem, quae dicitur S. Germani positam ad pedem Casini montis, castellum S. Petri, quod ab antiquis dictum est castrum Casini, castellum Sancti Angeli, Plumbarolam, Pignatarium, Pedemmontis, Juncturam, Castrum S. Ambrosii, S. Apollinaris, S. Georgii, Vallem Frigidam, S. Andreae, Vantram monasticam, Vantram comitalem, S. Stephani Teramum, Fractae, Castrum novum, mortulam cum curte, quae dicitur casa Fortini, Cucurutium, Caminum, Sujum cum omnibus pertinentiis suis ex utraque parte fluminis, turrem ad mare juxta fluvium Garelianum, castrum Pontis curvi, S. Petri in Flia, S. Victoris, Torrochim, Cervariam, Sancti Heliae, Vallem Rotundam, Sarracinescum, Cardetum, Aquam fundatam. Vitecosum, castrum Cetrarii cum pertinentiis suis et ecclesiis; in Marchia Teatina, castellum Latinianum, montem Albrici, Mucclam, Sancti Quirici cum portu, Frisam, S. Justam, in comitatu Asculano castellum quod dicitur Octavum, et post montem Civianum, et Trivilianum, et Cavinum: in principatu, castellum Ripae Ursae, Montembellum, Petra Fracida; in Comino Vicum Alvum, in territorio Corseolano castrum Auriculum, Piretum Roccham in cameratam Fossam caecam; in Annolfi Fundicum, in territorio Trojano Castillianem de Baroncello, S. Justam, villam S. Nicolai, quae de Galliciano dicitur; in monte S. Angeli hospitale; in territorio Capuano quoldum de Liburia: in comitatu Teanensi curtem S. Felicis cum ecclesia S. Hippolyti.

Per praesentis quoque privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus, ut quaecunque in praesenti vestrum coenobium juste possidet, sive in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, vel oblatione fidelium juste atque canonice poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, vel injuste datas suis usibus vindicare, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Praeterea patrum nostrorum vestigia subsequentes vestrum coenobium caeteris per occidentem coenobiis praeferendum asserimus; et tam te quam successores tuos in omni conventu episcoporum, seu principum superiores omnibus abbatibus consedere, atque ex judiciis priorem caeteris sui ordinis viris sententiam proferre sancimus. Usum etiam compagorum ac chirothecae, dalmaticae ac mitrae, tam tibi quam successoribus tuis in praecipuis festis, et diebus Dominicis ad missas, seu in consessu concilii habendum concedimus. Sane tam in ipso venerabili monasterio, quam et in cellis ejus, cujuslibet Ecclesiae episcopum, vel sacerdotem, praeter Romanum pontificem ditionem quamlibet excommunicandi, aut interdicendi, aut ad synodum provocandi praesumere prohibemus; ita ut nisi ab abbate prioreve loci fuerit invitatus, nec missarum solemnia inibi audeat celebrare; liceatque ipsius monasterii et cellarum ejus fratribus, clericos cujuscunque ordinis, seu laicos de quocunque episcopatu ad conversionem venient et in sanitate, vel in aegritudine cum rebus suis, absque episcoporum vel cujuslibet personae contradictione suscipere, nisi tunc idem clerici seu laici a dioecesanis episcopis pro certis fuerint excommunicati criminibus, liceat absque cujuslibet saecularis vel ecclesiasticae potestatis inhibitione subjectos monasterii tui tam monachos quam sanctimoniales feminas judicare, liceat fratribus per cellas, in civitatibus constitutas, ad divina officia celebranda, quandocunque voluerint, signa pulsare, populum Dei tam ipsum coenobium quam et in cellas ejus ad Dei verbum audiendum ingredi, nullus episcopus excepto pro communi totius civitatis vel parochiae interdicto prohibeat; chrisma, oleum sanctum, consecrationem altarium sive basilicarum, ordinationes clericorum, a quocunque malueritis, catholico accipiatis episcopo; baptismum vero et infirmorum visitationes per clericos vestros in oppidis vestris seu villis agetis. Ad perpetuum etiam hospitium tibi tuisque successoribus Palladii cellam concedimus, ut de vestra illic congregatione, quem volueritis ordinetis: quem si forte Romano pontifici in abbatem promovere placuerit, omnino tamen, tanquam vestrae congregationis monachum sub vestra decernimus dispositione persistere. Reditum quoque, qui ab officialibus nostris apud Ostiam vel Portum de navibus exigi solet, navi vestrae, siqua eo venerit, relaxamus. Obeunte te, nunc ejus loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia, seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem, et beati Benedicti Regulam elegerint, a Romano pontifice onsecrandum, sicut in Domini praedecessoris nostri sanctae memoriae Leonis papae privilegio continetur. Ad haec tam praesentium, quam futurorum avaritiae ac nequitiae obviantes, omnes omnino seditiones, quas levas dicunt, seu direptiones, in cujuscunque abbatis morte, aut electione, fieri auctoritate apostolica interdicimus. Porro pro amplioris benevolentiae gratia, quam nos praeter nostrorum praedecessorum dilectionem circa vestrum monasterium gerimus, licentiam tibi, ac legitimis successoribus tuis concedimus, ut si quis ejusdem monasterii vestri et cellarum ejus possessiones aut res violenter abstulerit, post quam ipsorum episcopi, a vobis tertio invitati, justitiam de eis facere omnino noluerint, vos super eosdem raptores, secundo tertiove commonitos, canonicam excommunicationis sententiam proferatis. Sepulturam sane loci vestri, et monasteriorum vestrorum liberam omnino esse censemus, ut eorum, qui illic sepeliri deliberaverint devotioni et extremae voluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat.

Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem praefato coenobio justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus subcripsi.

Datum Berulis per manum Ugonis, sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, XVI Kalend. Octobris, indictione prima, Incarnationis Dominicae anno 1123 pontificatus domni Calixti papae II anno V.

CLXXXVI. Bulla pro monasterio S. Salvatoris Leutevensis. (Anno 1122, Sept. 18.)[ Gall. Chr. VI, instr. 277.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei. dilecto filio AUGERIO abbati monasterii S. Salvatoris, quod intra Leutevensem civitatem situm est, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Religiosis desideriis dignum est facilem praebere consensum, ut fidelis devotio celerem sortiatur effectum. Tuis igitur, dilecte in Christo fili Augeri abbas, precibus annuentes, monasterium sancti Salvatoris, cui Deo auctore praesides, quod a bonae memoriae Fulcrando Lutevensi episcopo fundatum est, in beati Petri tutelam suscipimus, et cum omnibus ad ipsum pertinentibus protectione sedis apostolicae communimus. Statuimus enim ut quaecunque aut ipsius Fulcrandi episcopi, vel successorum ejus concessione, aut aliorum virorum oblatione, sive alia acquisitione legitima idem monasterium inpraesentiarum juste possidet, sive in futurum largiente Deo juste atque canonice poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant, in quibus haec propriis nominibus duximus adnotanda: videlicet quidquid locus vester intra ipsam civitatem Lutevam vel extra in hominibus et rebus aliis obtinet, ecclesiam S. Martini de Combis, cum tota parochia et pertinentiis suis; ecclesiam S. Genesii de Furnis, cum monte Vinacoso et pertinentiis suis; capellam S. Michaelis, et villam de Conchis in eadem parochia; ecclesiam S. Vincentii de Gutta; ecclesiam S. Petri de Crozo; ecclesiam S. Pontii ad duas mansiones. In Biterrensi episcopatu ecclesiam S. Felicis de Solaco, cum capellis, decimis, et caeteris suis pertinentiis; ecclesiam S. Georgii de Busiaco, tertiam partem castri de Nefiano; ecclesiam S. Albani cum pertinentiis suis. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat eidem monasterio laesionem inferre, novas ab eo exactiones exigere, ipsum temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum usibus pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt omnino profutura. Obeunte autem te ipsius loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia, seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris secundum Dei timorem et B. Benedicti Regulam elegerint. Abbatum vero benedictionem, altarium consecrationem et caetera episcopalia dioecesanus episcopus vestro monasterio gratis, et absque ulla exactione exhibeat. Sepulturam quoque loci vestri liberam esse decernimus, ut illorum qui illic sepeliri deliberaverint devotioni et extremae voluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat. Si quae igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non canonica satisfactione congrue emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio de perpetrata iniquitate cognoscat, et a SS. corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat; cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Ego Calixtus catholicae episcopus Ecclesiae.

Datum Anagniae per manum Hugonis S. R. E. subdiaconi, XIV Kal. Octobr., indict. I, Incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domini Callixti II papae anno IV.

CLXXXVII. * T[arasiae], reginae Portugalensi preacipit ut, quem ceperit, Pelagium, archiepiscopum Bracarensem, dimittat, alioquin ex tunc in eam et fautores ejus sententiam excommunicationis dat. (Vide epistolam sequentem).

CLXXXVIII. D[idaco] archiepiscopo Compostellano mandat hortetur T[arasiam] reginam Portugalensem, ut P[elagium] archiepiscopum Bracarensem secundum litteras suas e custodia dimittat. Quod nisi statuto tempore fecerit, reginae excommunicationem terraeque ejus interdictum promulgari jubet. (Anno 1122, Sept. 24.)[Florez, Esp. sagr. XX, 380.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, D. Compostellano archiep. salutem et apost. benedic.

Pervenit ad nos quod Portugalensis regina T. fratrem nostrum P. Bracarensem archiepiscopum ceperit, eumque adhuc in captione detineat. Unde nostras ei litteras dirigentes praecepimus, ut usque ad proximum B. Jacobi apostoli et Thomae festum liberum illum cum hominibus et rebus suis, quietumque dimittat, alioquin ex tunc in eam et in fautores ejus excommunicationis sententiam dedimus, et in tota terra ejus divina officia, praeter infantium baptisma et morientium poenitentias, interdiximus, donec fratrem ipsum dimittat, et Romanae Ecclesiae de hac injuria satisfaciat. Praecipimus ergo, frater, fraternitati tuae, ut eamdem T. per litteras et nuntios tuos commoneas, et nisi juxta litterarum nostrarum mandatum constituto termino eumdem fratrem nostrum dimiserit, congregatis fratribus et coepiscopis illarum partium, nostram hanc sententiam per tuam et ipsorum parochias nuntiari facias, et firmiter observari.

Datum Anagniae VIII Kalend. Octobris.

CLXXXIX. Petro creato abbati Cluniacensi gratulatur. (Anno 1122, Oct. 21.)[MABILLON, Annal. Bened. VI, 79.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo filio PETRO Cluniacensi abbati, salutem et apostolicam benedictionem.

Filiorum nostrorum Cluniacensium fratrum relatione didicimus, te communi voto, assensu et desiderio in abbatis regimine per Dei gratiam esse constitutum. Unde nos omnipotenti Deo gratias agimus, et quod de te ab eisdem fratribus factum est, auctoritate sedis apostilicae confirmamus. Monemus igitur dilectionem tuam et hortamur in Domino, ut et domum et commissam tibi congregationem sic studiose regere, sicque satagas per divinum auxilium gubernare, quatenus per tuae sollicitudinis industriam Cluniacense monasterium et in spiritualibus, et in temporalibus augeatur, atque ad animarum salutem in loco ipso religionis integritas nullis unquam occasionibus violetur. Nos enim et tuam personam, et locum ipsum ea volumus affectione diligere, illo cupimus honore atque juvamine confovere, quo a nostris praedecessoribus tuos novimus praedecessores dilectos pariter et adjutos.

Data Laterani XII Kal. Novembris.

CXC. Ad Cluniacenses.--Petrum electum abbatem probat. (Anno 1122, Oct. 21.)[ Ibid. ] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiis Cluniacensis monasterii monachis, salutem et apostolicam benedictionem.

Quia nos in pastorum nostrorum defectione omnipotens Dominus hoc tempore visitavit, monasterium vestrum in multis magnum incurrisse incommodum et fraternitatem vestram detrimenta nonnulla perpeti audivimus et labores. Unde tanto nos contristari et dolore gravius cognoscatis, quanto amplius locus idem ad Romanam videtur Ecclesiam pertinere. Verumtamen vos, filii in Domino dilectissimi, super hujusmodi perturbationibus non miremini, scientes quia omnes qui pie volunt vivere in Christo persecutionem patientur. Ad coronam quippe nisi per tribulationes et certamina non pervenitur, dicente Apostolo ac testante: Nemo coronabitur, nisi qui legitime certaverit. In his itaque certaminibus non formidetis, neque terreamini, quia confortator et auxiliator vobis Dominus aderit, qui sperantes in se minime derelinquit, sed de coelo victoriam tribuit, et coronam immarcescibilem gloriae suis fidelibus usque in finem viriliter persistentibus administrat. Nos quoque vos tanquam filios nostros charissimos semper diligere, semper, in quantum poterimus, adjuvare, ac semper, Domino auxiliante, protegere procurabimus. Abbatem sane vestrum Petrum, quem nuper ad honorem Dei et beati Petri, nec non et vestri utilitatem monasterii communi voto et conniventia elegistis, nos in ejusdem administratione regiminis sancto cooperante Spiritu stabilimus: quem sic specialem beati Petri filium specialiter diligere volumus, atque ipsi, et per eum vestro monasterio possessiones, bona omnia et dignitates, quas nostri vobis confirmavere praedecessores, et quas hactenus locus vester quiete habuisse dignoscitur, confirmamus. Praecipimus etiam, et statuentes penitus interdicimus, ne quis fratrum vestrorum, aut ulla omnino persona occasione Pontii olim abbatis in vestra audeat congregatione scandalum suscitare. Nam sicut ei nos monasterium ipsum ex parte beati Petri et Romanae commiseramus Ecclesiae, ita ipse illud in manu nostra per quamdam virgam beato Petro et Romanae Ecclesiae absque ulla recuperationis spe in perpetuum refutavit. Si quis ergo contra nostrum interdictum hoc in vestra, quod absit! congregatione scandalum commovere praesumpserit, Dei et beati Petri atque apostolicae sedis indignationem incurret; qui autem conservator exstiterit, et praedicto abbati Petro reverentiam debitam et obedientiam exhibuerit, omnipotentis Dei et apostolorum Petri et Pauli et nostram gratiam, nec non et peccatorum suorum, largiente Domino, indulgentiam obtinebit.

Datum Laterani XII Kal. Novembris, indictione prima.

CXCI. Ad canonicos regulares Bernriedenses.--Eorum institutum approbat. (Anno 1122, Nov. 12.)[MANSI, Concil., XXI, 211.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiis OTHONI praeposito, et ejus fratribus in B. Martini ecclesia regularem vitam professis, tam praesentibus quam futuris in perpetuum.

Religiosis desideriis dignum est facilem praebere consensum, ut fidelis devotio facilem sortiatur effectum. Eapropter nos tam vestris, quam nobilis viri Ottonis precibus inclinati ecclesiam vestram in honorem Domini Salvatoris, et B. Martini intra episcopatum Augustensem, in loco qui dicitur Bernried, constructam, in qua sub regularis vitae observantia, et canonici ordinis disciplina, omnipotenti Domino servire decrevistis, in B. Petri et Romanae Ecclesiae tutelam, protectionemque suscipimus, et sedis apostolicae patrocinio communimus. Statuimus enim ut omnia quae illi, vel ab eodem Ottone, et uxore ejus Adelheide, vel ab aliis fidelibus de suo jure aut jam collata sunt, aut in posterum largiente Domino conferentur, quieta vobis, vestrisque successoribus, in eadem religione mansuris, et illibata permaneant. Decernimus quoque ut nulli omnino hominum liceat eamdem ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis fatigationibus vexare; sed omnia integre conserventur, eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva Augustensis episcopi reverentia. Praepositorum vero libera et canonica, maxime de eadem, vel de qualicunque spirituali congregatione, fiat electio, et post professionem juste exhibitam, nemini vestrum liceat proprium quid habere, nec sine praepositi vel congregationis licentia de claustro discedere, ut in eo, quod assumpsistis, proposito, largiente Domino constanter in perpetuum maneatis. Advocati etiam et defensores eidem cellae utiles ab ipsius loci fratribus provideantur, et libere eligantur. Ad indicium autem perceptae hujus a Romana ecclesia libertatis, albam cum cingulo et amictu B. Petro in Lateranensis palatii capella singulis trienniis persolvetis. Si qua ergo in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, etc.

D. Calixtus, catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, II Idus Novembris, indictione prima, Incarnationis Dominicae anno 1122, pontificatus autem domni Calixti papae II anno quarto.

CXCII. Monasterii S. Eustachii de Nerresta jure omnia et privilegia confirmat. (Anno 1122, Nov. 22.)[MURATORI, Antiq. Ital., V, 815. CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio GERBERTO abbati Sancti Eustachii, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Officii nostri auctoritate debitoque compellimur pro Ecclesiarum statu satagere, et quae recte statuta sunt, stabilire. Tuis igitur, Gerberte dilecte in Christo fili, precibus annuentes, Beati Eustachii monasterium, cui Deo auctore praesides, quod ex dono Rambaldi comitis, et matris ejus Gislae beato Petro apostolo oblatum est, tanquam juris nostri locum, Romanae Ecclesiae patrocinio confovere, atque apostolicae sedis privilegio decernimus communire. Universa ergo quae ex ipsius comitis et matris ejus donatione, vel aliorum virorum largitione locus idem juste possidet, auctore Domino, confirmamus, omniaque pertinentia in ecclesiis, in mansis, fundis, casalibus, domibus atque familiis, servis originalibus, simulque rebus et possessionibus, et frugibus et actionibus, nec non aquis, molendinis, olivetis, vel quidquid in quibuscunque locis habere vel tenere videtur. Quaecunque praeterea in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium, praedictum monasterium poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Decernimus igitur ut nulli omnino hominum liceat idem monasterium temere perturbare, aut aliquas ipsius res auferre, et ablatas retinere, minuere, vel temerariis ausibus impugnare; sed integra omnia conserventur eorum pro quorum regimine et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura . . . . . Episcopalia a Tervisiensi accipietis episcopo, si quidem gratiam et communionem apostolicae sedis habuerit, et ea gratis et sine pravitate exhibere voluerit. Alioquin, a quocunque malueritis, catholico ea suscipiatis episcopo. Obeunte te vero ejus loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem, et beati Benedicti Regulam elegerint a Romano pontifice consecrandum. Laicos vero, sive clericos, secundum beati Benedicti constitutionem, ad conversionem suscipere licentiam habeatis. Decimas fructuum vestrorum, quos sumptibus propriis laboribusve colligitis, vobis absque alicujus episcopi contradictione habendas censemus. Ad indicandum autem Romanae Ecclesiae jus proprietatis sex solidos denariorum Venetorum annis singulis Lateranensi palatio persolvetis. Si quis igitur in posterum archiepiscopus, episcopus, imperator, aut rex, princeps, dux, comes, vicecomes, marchio, aut castaldio, seu quaelibet ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, etc.

Scriptum per manum Gervasii, scriniarii regionarii et notarii sacri palatii.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Ugonis Romanae Ecclesiae subdiaconi, X Kalendas Decembris, indictione prima, Incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domni Calixti II papae anno quarto.

CXCIII. Heinrico imperatori gratulatur quod tandem ad Ecclesiae gremium redierit. Legatos suos apud cum morantes commendat. Imperatorios legatos ad sese mitti vult. (Anno. 1122, Dec. 13.)[MANSI, Concil., XXI, 280.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, charissimo in Christo filio HENRICO glorioso Romanorum imperatori Augusto, salutem et apostolicam benedictionem.

Omnipotenti Domino Deo nostro, auctori omnium bonorum, laudes et gratias agimus, qui per immensam bonitatis suae clementiam cor tuum aspiratione sui Spiritus illustravit, et te, jamdudum nimium reluctantem, nunc tandem ad Ecclesiae gremium revocavit. Siquidem prout dilecti filii nostri et diaconi cardinalis, et fidelium nuntiorum tuorum relatione, ac litterarum lectione percepimus, sano usus concilio, nostris et Ecclesiae catholicae salutaribus monitis humiliter obedisti. Et nos ergo in beati Petri filium paternae affectionis brachiis te suscipimus, et personam tuam et imperium tanto deinceps amplius et benignius diligere, ac divina praeeunte gratia honorare optamus, quanto devotio prae tuis modernis praedecessoribus Romanae Ecclesiae obedisti, et quanto specialius carnis es nobis consanguinitate conjunctus. Age ergo, fili charissime, ut tu nobis et nos te fruamur in Domino, perpendat imperialis excellentia tua, quantum diuturna Ecclesiae imperiique discordia Europae fidelibus intulerit detrimentum, et quantum nostra pax afferre poterit boni fructus, Domino cooperante, incrementum. Sane de statu nostro noverit tua dilectio, quia, licet nos graviter quandoque infirmi fuerimus, nunc tamen per Dei gratiam incolumes sumus, et tuam tam animae quam corporis sanitatem per omnia desideramus. De iis autem quae viva voce referenda praedictis fidelibus tuis nuntiis commisisti, per eosdem quid nobis et nostris videatur fratribus, respondemus. Legatos itaque nostros qui apud vos sunt benevolentiae vestrae attentius commendantes, rogamus ut, quia concilium indictum a nobis accelerat, cito eos ad nos Domino largiente remittas. Tuos vero legatos ita instructos dirigas ut juxta promissum tuum regalia in integrum Ecclesiae Romanae restituant. Ad haec pro nepote nostro Metensi episcopo et fratribus ejus gratias tuae benignitati referimus, quoniam in iis primitias bonitatis tuae cognovimus. Illa enim bonae voluntatis pax esse conspicitur, ex qua bonae voluntatis opera demonstrantur. Fratres enim episcopi, cardinales, et totus Romanus clerus una nobiscum te, et principes, et barones tuos salutant, divinae majestatis misericordiam deprecantes, ut vos ad honorem suum, et Ecclesiae suae, in longum custodiat.

Data Idibus Decembris.

CXCIV. * Monasterii S. Mariae Pineroliensis possessiones quasdam confirmat. (Anno 1122, Dec. 28.) [ Historiae patriae Monumenta. Aug. Taurin., 1836. Chartae, I, 754.]

CXCV. * Privilegium pro eodem monasterio. (Anno 1122, Dec. 28.) [ Ibid., p. 756.]

CXCVI. *[ Ottoni] archiepiscopo Capuano mandat ut a clericis qui monasterium Capuanum, Casinensibus monachis subjectum, injuriis affecerint, poenas vetat. (Circa annum 1122.) [Vide PETRI Chronic. Casin., lib. IV, c. 72.]

CXCVII. Ad Berengarium Forojuliensem episcopum.--Adversus vastatores cujusdam villae ad monasterium Lerinense pertinentis. (Intra an. 1120-1123, Dec. 24.)[Dom BOUQUET, Recueil, XV, 247.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili BERENGARIO Forojuliensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Filius noster Petrus Lerinensis abbas, cum suis fratribus ad nos veniens, querelam in conspectu nostro deposuit, quod Troandus miles, parochianus tuus, quamdam villam ipsorum devastavit, et ejusdem villae habitatores, monachos et laicos, multis exactionum oppressionibus infestaverit. Questus est etiam quod Adalbertus et frater ejus Raimundus scilicet, parochiani tui, eamdem villam igni combusserunt: in cujus nimirum villae destructione maximum detrimentum Lerinense monasterium pati cognoscitur. Unde fraternitati tuae mandamus atque praecipimus, ut Troandum ipsum moneas quatenus praedictam villam, cum habitatoribus et pertinentiis suis, Lerinensibus fratribus omnino liberam quietamque dimittat, nec eam deinceps ullis vexationibus inquietet. Quod si contempserit, tu, charissime frater et coepiscope, talem inde Lerinensi monasterio, quod nostrum est, justitiam facias, qualem tibi a nobis in tuis desideras negotiis exhiberi. Porro super illos qui combustionem fecerunt, sententiam proferas quae de ignem mittentibus a dominis praedecessoribus nostris Urbano et Paschale facta, et a nobis ipsis confirmata est; excepto tamen quod discretionis tuae providentia, et abbatis Lerinensis vel congregationis consilio, pro satisfactione quam fecerint, misericorditer fuerit condonatum.

Datum Laterani IX Kal. Januarii.

CXCVIII. * Xenodochii S. Joannis Hierosolymitani possessiones et privilegia confirmat. (Anno 1123, Jan. 8.) [BOSIO, Dell' istoria della sacra religione di S. Jiov. Gierosol. Roma, 1621, fol., I, 48.

CXCIX. * Monachos Casinenses hortatur ut Oderisio electo abbati pareant. (Anno 1123.) [Vide PETRI Chron. mon. Casin., l. IV, c. 78.]

CC. Monasterii Sanctae Eupnemiae Brixiensis bona et jura enumerat, et sub sanctae Romanae Ecclesiae protectione confirmat. (Anno 1123, Febr. 10.)[MARGARINI, Bullar. Casin., II, p. 136.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio PETRO abbati monasterii Sanctae Euphemiae quod in Brixiensi parochia in latere montis qui Dignus dicitur, situm est, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Divinis praeceptis instruimur, et apostolicis monitis conformamur, ut pro ecclesiarum statu, impigro vigilemus affectu. Quamobrem, dilecte in Christo fili Petre abbas, petitioni tuae clementius duximus annuere, ut Beatae Euphemiae monasterium, cui auctore Domino praesides, quod a piae memoriae, Landulpho Brixiensi episcopo, ab ipsa sua fundatione constructum est, apostolicae sedis tuitione ac patrocinio muniremus. Per praesentis igitur privilegii paginam, apostolica auctoritate statuimus, ut possessiones, praedia et bona omnia, quae idem monasterium in praesenti juste possidet, vel in futurum, largiente Domino, justis modis poterit adipisci, firma ei et illibata jure perpetuo conserventur. In quibus haec propriis nominibus annotamus: castrum Sanctae Euphemiae, cum capella Sanctae Mariae. Curtem Bazani, Zoco; Rainae, Siluole, curtem Rezati, cum castro et capella Sancti Petri; duo massaritiae in Virle positae, Bistone, Alpes Letinae. Medietatem curtis de Mazano, cum castro, turribus, et capella Sancti Bartholomaei, et Sanctae Margaritae. Medietatem castri Gurzagi. Quidquid habetis in plebe de Gavardo, et in plebibus Salande, Materno, Tusculano, Gargnana. In Brixia casam unam terraneam. In Francia goba sex jugera vinearum, in Cubiade sortes sex. In loco qui dicitur Villo, capellam Sanctae Euphemiae. In Fontasio massaritias quatuor. In Burne unam sortem, cum familiis. In plebe civitas petias vinearum quatuor. In Lauze sortes duas, cum familiis. In Pascardo unam. In Niardo unam, et in Aune unam. Juxta fluvium Mellae curtem Leole cum castro et capella Sancti Martini. In Cassivico sortes tres. In Calino sortes duas. In Miliano et in Mistriano corticellam unam. Castrum Rodelianum, cum capellis Sanctae Mariae et Sancti Andreae. In Corsano curticellam unam cum familia. In Dunello sortes octo cum capella Sancti Joannis. In Carso capellam Sancti Laurentii, cum tribus sortibus. Nulli ergo archiepiscopo, episcopo, vel abbati, aut alicui prorsus hominum facultas sit, idem monasterium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva Brixiensis episcopi reverentia canonica. Obeunte te nunc ejus loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, vel de suo, vel de alio, si oportuerit, collegio, secundum Dei timorem et beati Benedicti Regulam elegerint, a Brixiensi episcopo consecrandus; sicut a supradicto bonae memoriae Landulpho episcopo constitutum est. Porro idem coenobium in ea libertate manere sancimus, in qua praedictus episcopus, et loci fundator, ipsum posuisse cognoscitur. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum Judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Scriptum per manum Gervasii scriniari regionarii et notarii sacri palatii.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Ugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, IV Idus Februarii, indictione I, Incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domni Calixti papae II anno quinto.

CCI. Frederici archipresbyteri et canonicorum Carpensium jura omnia ac privilegia confirmat. (Anno 1123, Febr. 10.)[MURATORI, Antiq. Ital., V, 821.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto Filio FREDERICO archipresbytero, et caeteris canonicis plebis Sanctae Dei Genitricis Virginis Mariae, quae in pago Carpensi sita est, eorumque successoribus in perpetuum.

Commissa nobis apostolicae sedis auctoritate debitoque compellimur, pro universarum Ecclesiarum statu satagere, et earum maxime quieti quae specialius eidem sedi adhaerent, et tanquam jure proprio subjectae sunt, auxiliante Domino providere. Astulphus siquidem Longobardorum rex in regni sui pago, quod Carpum dicitur, Beatae Mariae semper virginis ecclesiam construxisse dignoscitur, quam ut a vicinorum episcoporum, in quorum confiniis idem pagus erat, contentionibus et molestiis omnino liberam redderet, quasdam de praedicta curte possessiones in locis convenientibus utrique dedit, et Mutinae quidem juxta ecclesiam Sancti Thomae, Regino vero juxta ecclesiam Sancti Apollinaris. Super haec ecclesiam illam in jure semper sedis apostolicae permanere constituit, et libertatem ex Stephani papae privilegio acquisivit. Quam videlicet libertatem praedecessores nostri supradictae Carpensi ecclesiae usque ad nostra tempora servaverunt. Et nos ergo eamdem libertatem praedictae ecclesiae per Dei gratiam conservandam statuimus, ut nulli episcopo, vel nulli omnino ecclesiasticae saecularive personae eadem ecclesia subjecta sit, nisi tantum apostolicae sedi, ad quam, ut praedictum est, jure proprietatis et tutela defensionis specialiter pertinere cognoscitur. Decimas quoque Carpensis territorii absque ulla divisione sive diminutione, vobis vestrisque successoribus firmas perpetuo manere sancimus, sicut eas praedecessorum nostrorum apostolicae memoriae Gregorii VII et Urbani, et Paschalis II atque aliorum concessione hactenus habuistis, ita ut de praedictis decimis nulli alicui possidere, vel ab aliquo accipere, nisi de consensu et permissione plebis, liceat. De chrismate et oleo sancto atque ordinatione vestra, sive consecrationibus ecclesiarum, a quocunque velitis episcopo catholico, accipiendis licentiam vobis liberam indulgemus, sicut a praefatis pontificibus constat fuisse concessam. Capellas autem quae ad jus vestrae ecclesiae pertinere noscuntur, id est S. Martini, S. Laurentii, S. Nicolai, absque ullius molestia perpetuo vobis vestrisque successoribus per omnia stabilitas esse censemus. Atque infra terminos vestrae parochiae nullam ecclesiam, nisi per vestram licentiam, et vobis subjectam, aedificari praecipimus. Infra eosdem quoque terminos praeposito plebis clericos ordinare permittimus, ad cujus providentiam et dispositionem tam ordinationes et promotiones clericorum, qui infra eamdem parochiam ordinandi vel promovendi sunt, quam etiam praelationes eorum qui in subditis ecclesiis proficiendi sunt, pertinebunt. De criminalibus etiam intra supradictos terminos poenitentias dare, et reconciliationem facere vobis concedimus. Praeterea per praesentis decreti paginam apostolica auctoritate statuimus, ut quaecunque praedia sive possessiones eadem ecclesia juste possidet, sive in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, vel oblatione fidelium, juste atque canonice poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus permaneant. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat eamdem ecclesiam temere perturbare, aut a vestra congregatione actiones vel exenium aliquod exigere, vel res vestras in beneficium cuiquam dare, aut possessiones ejusdem ecclesiae auferre, minuere vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur, vestris vestrorumque successorum usibus omnimodis profutura. Sane si quis deinceps archiepiscopus aut episcopus, praepositus vel abbas, imperator aut rex, marchio, vel dux, vel comes, vicecomes, judex aut castaldio, seu quaelibet ecclesiastica vel saecularis persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonitus, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reumque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi alienus fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem ejusdem ecclesiae justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus subscripsi.

Datum Laterani per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, IV Idus Februarii, indictione prima, incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domini Calixti II papae anno quinto.

CCII. Confirmatio privilegiorum ecclesiae S. Rudperti Salzburgensis. (Anno 1123, Febr. 19.)[HANSIZII, Germania sacra, tom. II, p. 941.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis HERMANNO praeposito, et canonicis in episcopali ecclesia S. Rudperti Salzburgensi regularem vitam professis, tam praesentibus quam futuris in perpetuum.

Justis terram inhabitantibus per prophetam Dominus praecipit, cum panibus occurrere fugienti; idcirco vos, filii charissimi, de saeculo fugientes gratanter excipimus, et per sancti Spiritus gratiam sedis apostolicae munimine confovemus. Vitae namque canonicae ordinem, qui per dilectissimum fratrem nostrum Chunradum Salzburgensem archiepiscopum in vestra est Ecclesia institutus, praesentis privilegii pagina confirmamus. Statuimus enim ut nulli omnino hominum liceat eumdem ordinem in vestra ecclesia mutare. Et ne cui vestrum post professionem exhibitam, proprium quid habere, neve sine praepositi, vel congregationis licentia claustri cohabitationem deserere liceat, interdicimus, et tam vos, quam vestra omnia sedis apostolicae protectione munimus. Vobis itaque, vestrisque successoribus in eadem religione mansuris ea omnia perpetuo possidenda sancimus, quae in praesentiarum pro communis victus sustentatione legitime possidere videmini, et quaecunque deinceps poteritis adipisci. Ad haec decrevimus ut nulli hominum facultas sit, vestram Ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temeritatis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva metropolitani proprii reverentia. Ad haec audientes statuimus ne, obeunte ipsius loci praeposito, nullus in praepositum qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris secundum Dei timorem providerint eligendum. Si qua igitur in futurum ecclesiastica sive saecularis persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam ire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis accipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, XI Kalend. Martii, indictione I, Incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domni Calixti papae II anno IV.

CCIII. Praedium Wilzaccarae, cum ecclesia Sancti Caesarii in agro Mutinensi, ad canonicos regulares pertinere, contra petitionem monachorum Nonantulensium, decernit. (Anno 1123, Febr. 26.)[MURATORI, Antiq. Ital., V, 257.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, canonicis ecclesiae Sancti Caesarii, quae sita est in curte quae dicitur Wilzacara, tam praesentibus quam futuris, sub regulari observantia permansuris in perpetuum.

Officii nostri nos hortatur auctoritas, pro Ecclesiarum statu satagere, et quae recte statuta sunt, auxiliante Domino, stabilire. Comitissa siquidem Mathildis, singularis beati Petri filia, in paterni juris praedio, quod Wilzacara dicitur, jam diu regulares fratres congregare proposuit. Porro cum a Nonantulensibus monachis de eodem praedio quaestio fieret, eadem illustris domina sollicitius procuravit ne quid calumniae fratribus illic viventibus superesset. Parato enim juxta praeceptum domni praedecessoris nostri sanctae memoriae Paschalis papae judicio, legitimis testibus jurejurando sancitum est, supradictum praedium quadraginta annis a marchione Bonifacio et ejus filia Mathilda possessum esse. Beati vero Caesarii ecclesiam, in eodem praedio sitam, cum suis possessionibus per quadraginta annos nulla monachorum dominatione, vel legitima litis illatione interposita, liberam ab eis perseverasse. Nos igitur ad praedicti domni praedecessoris nostri exemplar locum ipsum et congregationem vestram in jus et tutelam sanctae sedis apostolicae suscipientes, ab omnium deinceps personarum exactione liberam permanere censemus. Statuentes ut quaecunque bona per supradictam comitissam in usus fratrum illic Deo servientium concessa sunt, aut in futurum, largiente Deo, per alios fideles legitime dari, offerrive contigerit, quieta semper et integra conserventur. Nulli ergo omnino liceat ecclesiam ipsam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis exactionibus fatigare: sed omnia integre conserventur, eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Chrisma, oleum sanctum, consecrationes altarium, sive basilicarum, ordinationes clericorum, qui ad sacros fuerint ordines promovendi, a quo malueritis, catholico accipietis episcopo. Ad indicium autem perceptae a Romana Ecclesia libertatis, bysantium aureum quotannis Lateranensi palatio persolvetis. Si quis igitur ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonitus, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat reumque se divino judicio, etc.

Scriptum per manum Gervasii scriniarii regionarii et notarii sacri palatii.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus subscripsi.

Datum Laterani per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, quarto Kalendas Martii, indictione prima, Incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domini Calixti II papae anno V.

CCIV. Privilegium pro abbatia S. Mariae Vangadiciensi. (Anno 1123, Mart. 6.)[MITTARELLI, Annal. Camald., III, append., 292.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio LITALDO abbati Vangadiciensi monasterii Sanctae Mariae, quod in comitatu montis Silicani super Athicem veterem situm est ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Officii nostri cura nos admonet Ecclesiarum quidem omnium praesertim ad jus beati Petri, ac sanctae Romanae Ecclesiae pertinentium, et utilitati intendere et quieti salubriter auxiliante Deo providere. Tuis igitur, dilecto in Domino fili Litalde abbas, precibus annuentes Vangadiciense Beatae Dei genitricis Virginis Mariae monasterium, cui Domino auctore praesides, quod a nobilis memoriae Ugone marchione constructum et ab ipsa fundatione sui per praedecessorem nostrum sanctae recordationis papam Sylvestrum libertate donatum est, sedis apostolicae patrocinio communimus. Possessiones namque ipsius et bona omnia quae vel idem marchio, vel alii quilibet homines de suo jure loco illi attulerunt, vel in posterum ei juste offerri a quocunque contigerit, firma tibi tuisque successoribus et illibata permanere censemus; in quibus haec propriis duximus nominibus adnotanda: villam scilicet abbatiae, in qua monasterium consistit cum plebe Sancti Joannis, villam Vangaditiam cum ecclesia Sancti Michaelis, villam quae dicitur Salvaterra cum ecclesia Sancti Antonini, villam Cavazzanam, cum ecclesia Sancti Laurentii. In episcopatu Veronensi ecclesiam Sancti Salvatoris infra civitatem constructam cum pertinentiis suis. Possessiones illas, et in Bardulino, et in aliis locis ejusdem episcopatus. In episcopatu Vincentino terram de Albareto. In episcopatu Patavensi ecclesiam Sancti Petri sitam in monte Silicano cum pertinentiis suis, curtem Vallis Almerici cum ecclesia Sancti Andreae. In Este ecclesiam Sancti Firmi et Sancti Petri cum pertinentiis suis. In Palso ecclesiam Sancti Michaelis, possessiones in curia Villae, et in aliis locis ejusdem episcopatus. In episcopatu Adriensi ecclesiam Sancti Petri in villa Conceda, ecclesiam Sancti Bartholomaei de Gorgnano. Borsetum cum ecclesia Sancti Zenonis. In Contina, ecclesiam Sancti Sixti, Venece cum ecclesia Sancti Martini, et alias possessiones in eodem episcopatu, vel comitatu Possessiones in episcopatu Ferrariensi, et in episcopatu Bononiensi ecclesiam Sanctorum Simonis et Judae de Urbizano cum suis pertinentiis. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem monasterium temere vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Praefati quoque praedecessoris nostri statuta servare cupientes, apostolica sancimus auctoritate, ut monasterium ipsum sub apostolicae sedis tuitione salvum et in cunctis quietum consistens a potestate seu dominio episcoporum cum omnibus, quas in praesentiarum possidet, ecclesiis, vel quas in futurum juste adeptum fuerit, permaneat liberum, et a synodalibus prorsus exactionibus absolutum. Liceat itaque tibi tuisque omnibus successoribus singulas ecclesias vestras cum coemeteriis, baptisteriis, capitulis, synodis libere possidere easque per proprios instituere sacerdotes absque alicujus episcopi contradictione vestrorum insuper promotiones clericorum, consecrationesque basilicarum, atque infantium in villis vestris constitutorum baptisma, consignationes episcoporum, quos invitare dignum duxeritis ministeriis, celebrari, similiter stabiliterque censemus. Praeterea sacerdotibus in parochialibus ecclesiis monasterii quolibet tempore degentibus tam publicas, quam privatas parochianis utique suis imponendi poenitentias praesentis favore privilegii licentiam indulgemus, quorum etiam studio quaestiones apud ipsos de conjugiis exortae, ut juxta sanctorum Patrum terminentur institutiones, ad te tuosque successores referantur. Sacrosanctum vero chrisma singulis annis abbas monasterii per suos a quocunque voluerit episcopo legatos accipiat, acceptum autem baptismalibus consueto more studeat ecclesiis distribuere. Sane curtis abbatiae, Vangaditiae, Salva terrae, simulque Cavazane decimas miserationis intuitu ex integro vobis habendas concedimus, in aliis vero locis praediorum, quae sumptibus propriis excolitis, reddituumque vestrorum decimationes nostra vobis vindicare liceat auctoritate. Obeunte te nunc ejus loci abbate vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres eorum consensu, vel fratrum pars sanioris consilii de suo, vel si necesse fuerit de alieno religiosorum fratrum collegio secundum Dei timorem et beati Benedicti Regulam providerint eligendum; electus autem ad Romanum pontificem consecrandus accedat. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam venire temere praesumpserit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus. FIRMAMENTUM EST DOMINUS TIMENTIBUS EUM.

Datum Laterani per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, II Nonas Martii, indictione prima, Incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domini Calixti II papae anno V.

CCV. Ad D[idacum] archiepiscopum Compostellanum. (Anno 1123, Mart. 6.)[FLOREZ, Esp. sagr., XX, 385.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, ven. fratri D. S. Jacobi archiep. et legato R. E., salutem et apost. benedic.

Perspectis Lucensis Ecclesiae ejusque episcopi nuntiis agnovimus dilectionem vestram legatione vobis digne a nobis olim tradita, nescio quorum perversorum impedimento, minime fungi: unde valde doluimus et miramur nostra in vestris partibus in tantam devenire tribulationem. Quapropter eamdem legationem sicut prius vobis confirmamus, et quasi filium charissimum monemus, ut nostra in vestris partibus peragatis, et quae corrigenda sunt, corrigatis, emendetisque hujus sacrae sedis licentia et auctoritate. Valete.

Ego cardinalis Deusdedit S. Laurentii conf. Joannes cardinalis. Petrus cardinalis . . . . . conf.

Data apud Lateranum II Nonas Martii. Scripta per manus Ugonis subdiaconi.

CCVI. Canonicorum ecclesiae Cremonensis privilegia et bona confirmat. (Anno 1123, Mart. 6.)[MURATORI, Antiq. Ital., V, 247.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis Cremonensis ecclesiae canonicis, eorumque successoribus in perpetuum.

Officii nostri nos hortatur auctoritas paternam pro Ecclesiarum statu sollicitudinem gerere, et quae ad earum quietem et pacem constituta sunt, stabilire. Quapropter, charissimi in Christo filii, petitionibus vestris clementi benignitate impertientes assensum, ad domni praedecessoris nostri sanctae memoriae papae Urbani exemplar, vestram Beatae Mariae Dei Genitricis ecclesiam, cum omnibus rebus suis, apostolicae sedis tuitione ac patrocinio defensamus. Statuimus enim ut quaecunque bona, quascunque possessiones congregationis vestrae unitas hactenus possedisse per authentica et legitima scripta cognoscitur, vel episcoporum donatione, vel regum, aut caeterorum fidelium oblatione, vobis vestrisque successoribus firma semper et illibata permaneant. In quibus haec propriis nominibus exprimenda signamus, videlicet: Butaningum, Castrum Vetus, Insulam, Radaldiscum, Casam Novam, Butalianum, Atunellum, Fontanellam: Capellam Sancti Salvatoris, ecclesias Sancti Petri de Curticella ultra Padum, Sanctae Mariae de Mareulingo, Sancti Michaelis de Marasse, et Sancti Michaelis de suburbio Civitatis, cum pertinentiis earum. Nec non oratorium Sancti Mauritii cum eorum pertinentiis. Oblationes etiam altaris Sancti Imerii, et caeterorum altarium vestrae ecclesiae, communitatis vestrae usibus in perpetuum semper exhibendas fore censemus. Quidquid praeterea in futurum ad congregationis vestrae regimen juste legaliterque conferri contigerit, firmum semper et integrum stabilitate perpetua conservetur, eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessum est, usibus omnimodis profuturum. Ad haec adjicientes praecipimus ut nullus episcopus, comes, vicecomes, sive procurator de ipsa vos canonica infestare, aut de terris ejus fodrum, vel aliquam dationem, vobis invitis, tollere, seu vos vestrosque successores de ipsis terris aliquando sine legali judicio molestare vel disvestire praesumat. Praeterea, ut omnipotentis Dei servitio per ipsius gratiam quietius insistatis, vos et praefatam ecclesiam ab episcoporum gravamine removentes, decernimus ut eis non liceat, invitis fratribus, in vestra canonica habitare. Vos autem, filii in Domino dilectissimi, oportet mores vestros ab omni malo corrigere, et conversationem vestram ad normam institutionis canonicae custodire, ut, quod nomine censemini, re etiam in divinae majestatis oculis esse possitis. Si quis igitur in crastinum archiepiscopus, episcopus, imperator, aut rex, princeps, dux, marchio, aut comes, vicecomes, judex, aut ecclesiastica quaelibet saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam venire temere tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, secundo Nonas Martii, indictione prima, incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domini Calixti II papae anno V.

CCVII. * Monasterii Lenensis tutelam suscipit, bonaque ac privilegia confirmat. (Anno 1123, Mart. 16.) [ZACCARIA Dell' antichissima badia di Leno libri tre. Venezia, 1767, 4o, p. 111.]

CCVIII. Privilegium pro ecclesia B. Mariae Blesensis. (Anno 1123, Mart. 19.)[ Gall. Chr., VIII, instrum, 421. CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, Stephano abbati et canonicis in Blesensi ecclesia B. Mariae regularem vitam professis, tam praesentibus quam futuris, in perpetuum.

Bonis religiosorum fratrum et sanctorum virorum desideriis non solum favere, sed ad ea ipsorum etiam debemus animos incitare. Nobilis siquidem vir Theobaldus, Blesensium comes, venerabili fratre nostro Gaufrido Carnotensi episcopo commonente atque hortante, pro amore Dei et religionis canonicae reverentia vestram beatae et gloriosae Virginis Mariae Dei Genitricis ecclesiam, quam in saeculari potestate sui dominii retinebat, cum omnibus suis rebus et possessionibus Deo et vobis per ejusdem episcopi manum, sicut ipsius attestatione didicimus, reddidit et penitus refutavit hoc nimirum tenore, ut deficientibus de eadem ecclesia clericis saecularibus, eorum honores sive possessiones ecclesiasticae in usum vestrum et fratrum, qui post vos in regulari vita, Domino auctore, successerint, redigantur; quandiu vero illi vixerint, praebendarum redditus, quos hactenus tenuerunt, dimittere non cogantur. Idem insuper comes communi vestrae utilitati devote intentus, capellam Sancti Carilephi, quam pater ejus et ipse primum possederant, per supradicti episcopi manum vestris usibus mancipavit, ita videlicet ut quocunque tempore decedentibus de ea personis, praebendarum redditus ad Beatae Mariae ecclesiam transferantur, et opportuno tempore secundum abbatis arbitrium in capella eadem aliqui regularium substituantur. Nos ergo et praefati strenui atque illustris comitis desiderium laudabile judicantes, et ipsius precibus annuentes, quod ab eo de praefatis ecclesiis per manum fratris nostri et coepiscopi Gaufridi factum est, confirmamus, et ratum atque inviolabile futuris temporibus permanere praecepimus. Si quis igitur decreti hujus tenore cognito, temere, quod absit! contraire tentaverit, honoris et officii sui periculum patiatur, aut excommunicationis ultione plectatur, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, XIV Kalendas Aprilis, indictione prima, Incarnationis Domini anno 1123, pontificatus autem domini Calixti II papae quinto.

CCIX. Privilegium pro monasterio Usinnhovensi. (Anno 1123, Mart. 26.)[ Monumenta Boica, tom. X, p. 449.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio BRUNONI abbati monasterii Sanctae Mariae, quod in Frisengensi episcopatu in loco qui Schira dicitur, situm est, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Omnibus nos debitores esse apostolica doctrina insinuat; verumtamen religiosis viris sollicitius subvenire commissae nobis administrationis auctoritas exhortatur. Tu siquidem, fili charissime, sicut veridicorum virorum attestatione didicimus, una cum tuis fratribus in monasterio in loco qui Usinhoven dicitur, degens, prae nimia ipsius loci incommoditate aquarumve inopia, nec tuae nec illorum poteras saluti proficere. Unde, habito venerabilium fratrum nostrorum archiepiscoporum, Adalberti Moguntini videlicet apostolicae sedis legati, et Chonradi Salzburgensis consilio, habitationem vestram in Schirrum transferre communiter decrevistis. Qui nimirum locus ab Ottone Palatino comite, consentiente egregia femina Petrissa comitissa, et aliis quinque comitibus in cujusdam scirothecae investitione per manus nostras Deo et beato Petro oblatus, conversationi monasticae aptus, et fratrum videtur usibus opportunus. Nos itaque verae dilectionis et charitatis intuitu, vestris humillimis supplicationibus accommodantes assensum, mutationem hanc seu translationem ad honorem Dei et religionis augmentum firmamus, ut curam prioris loci, qui beati Petri juris est, nullatenus amittatis. Eumdem insuper novae habitationis locum beati Petri munimine confovemus, et vos tanquam dilectos a Domino filios defensionis nostrae brachiis sustentamus. Per praesentis igitur decreti paginam apostolica auctoritate statuimus, ut quaecunque praedia, quaecunque bona nobilis memoriae Hazocha cum filiis suis Ekkahardo, Bernhardo Ottone comitibus, seu etiam illustris recordationis comes Bertholdus, comes etiam Chonradus et frater ejus Otto, et fratres Otto, Bernhardus et Ekkahardus, aliique fideles Christi pro suarum animarum salute, congregationi vestrae de suo jure obtulisse noscuntur, quaecunque etiam in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, vel oblatione fidelium juste atque canonice poteritis adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat vestrum coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt usibus omnimodis profutura. Chrisma, oleum sanctum consecrationes altarium sive basilicarum, ordinationes monachorum, qui ad sacros fuerint ordines promovendi, ab episcopo in cujus dioecesi estis accipietis, si quidem gratiam atque communionem apostolicae sedis habuerit, et si ea gratis ac sine pravitate exhibere voluerit; alioquin liceat vobis catholicum quem malueritis adire antistitem, qui apostolicae sedis fultus auctoritate, quae postulantur indulgeat. Obcunte te nunc ejus loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres consensu communi, vel fratrum pars consilii sanioris vel de suo vel de alieno si oportuerit collegio secundum Dei timorem et beati Benedicti Regulam clegerint. Porro sepulturam loci vestri omnino liberam esse sancimus, ut eorum, qui illic sepeliri desideraverint devotioni et extremae voluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat. Sane advocatum vobis secundum vestrum arbitrium, aliorum quoque religiosorum, et sani consilii virorum, quem potissimum elegeritis, concedimus, qui timoris amorisque Dei respectu, vestrae utilitati bene provideat. Ipse tamen si molestus vobis exstiterit, nostra auctoritate liceat alium vobis idoneum constituere. Porro nec ipsi, nec aliis facultas sit advocatiam loci vestri sibi quasi haereditariam vindicare, vel vobis renitentibus possidere. Si quis igitur in futurum archiepiscopus aut episcopus, imperator aut rex, princeps aut dux, comes, vicecomes, judex, aut ecclesiastica quaelibet saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniat. Amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Hugonis, sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, VII Kalend. Aprilis, indictione prima, Incarnationis Dominicae anno 1123; pontificatus autem domni Calixti papae II anno V.

CCX. In generali concilio Conradum, olim episcopum Constantiensem, sanctorum ordinibus ascribit. (Anno 1123, Mart. 28.)[MANSI, Concil., XXI, 289.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri UDELRICO episcopo, clero et populo Constantiensi, salutem et apostolicam benedictionem.

Fratres vestri, quos ad apostolicam sedem direxistis, multa nobis ac fratribus nostris, de illius sancti viri defuncti, Conradi, vestri episcopi, actibus retulerunt miracula, et quae per eum Dominus omnipotens fecerat, certificare scriptis et verborum attestationibus studuerunt. Nostris itaque fratribus episcopis et cardinalibus, et aliis archiepiscopis, episcopis, et abbatibus, ac religiosis qui aderant, viris visum est, eumdem sanctum apud Deum honorabilem meritis, nos apud homines, quantum nobis fas est, honorabilem memoria facere debere. Unde in generali quod celebramus concilio, ejus venerationem fratribus omnibus nuntiamus. Ad honorem igitur Dei atque ipsius S. Conradi reverentiam largiente Domino constituimus, ut ipsius inter sanctos recordatio futuris temporibus habeatur, et miracula, quae per eum a Deo facta dicuntur, si vera sunt, scripturis et lectionibus memoriter deinceps teneantur. Vos vero, fratres et filii dilectissimi, apparentium in terra vestra florum odore refecti, ita in posterum conversari, atque ita pie vivere, cooperante Domino, satagatis, ut et ipsi aliis odorem virtutum reddere, per sancti Spiritus gratiam valeatis. Omnipotens Dominus beatorum apostolorum Petri et Pauli precibus, et praedicti sancti viri orationibus sua nos miseratione custodiat et ad vitam perducat aeternam.

Datum Laterani V Kal. Aprilis.

CCXI. Ad Girbertum episcopum Parisiensem.--Ut omnes clerici et abbates diaeceseos ipsi pareant. Item ut canonicus Parisiensis, alterius ecclesiae episcopus effectus, praebendam amittat. (Anno 1123, Mart. 28.)[MANSI, Concil., XXI, 210, ex minore Pastorali Ecclesiae Paris.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri GIRBERTO episcopo, et canonicis Parisiensis Ecclesiae, salutem et apostolicam benedictionem.

Apostolicae administrationis debito provocamur, suam ecclesiis dignitatem et justitiam conservare. Quapropter vestram matricem Beatae Mariae ecclesiam in suae dignitatis statu volumus per Dei gratiam permanere. Pro praesentis scripti stabilitate statuimus, ut omnes et clerici, et abbates, ad sedem Parisiensem pertinentes, tibi, charissime frater Girberte episcope, tanquam pastori suo et tanquam membra capiti adhaerentia, et successoribus tuis, debitam obedientiam et reverentiam semper exhibeant. Illud etiam juxta sanctorum censuram decernimus, ut si aliquis Ecclesiae Parisiensis canonicus, ad episcopatus fuerit honorem promotus, et alterius ecclesiae gubernacula beneficiaque susceperit: illius, de qua assumptus est, Ecclesiae privetur canonica.

Datum Laterani, V Kal. April. indictione I.

CCXII. Monasterii S. Bertini Sithiensis tutelam suscipit et privilegia confirmat. (Anno 1123, Mart. 30.)[ Collection des Cartulaires, III, 262.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio LAMBERTO, abbati Sithiensis monasterii Sancti Bertini, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Sicut injusta poscentibus nullus est tribuendus effectus, sic legitima desiderantium non est differenda petitio. Tuis igitur, dilecte in Domino fili Lamberte abbas, justis petitionibus annuentes, Sithiense Beati Bertini monasterium, cui, Deo auctore, praesides, sub tutelam et protectionem sedis apostolicae confovendum suscipimus. Statuimus enim ut nullus abbas in eodem monasterio praeponatur, nisi quem fratres, communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem et beati Benedicti Regulam, de sua congregatione providerint eligendum. Porro, juxta domni praedecessoris nostri sanctae memoriae Paschalis papae decretum, abbatis subrogationem penes Alciacum, non aliunde quam de vestro monasterio, fieri apostolica auctoritate decernimus. Sane, juxta Roberti comitis corroborationem, a villa Arkas, et a molendinis quae infra ambitum monasterii vestri continentur, nulla prorsus, usque Broburg et Lodic, alia molendina intersint, sicut nec retroactis fuere temporibus. Molentes autem omnemque molturam, quam de ministerio advocati Sancti Bertini, sive aliunde, quiete hactenus possedistis, deinceps libere et absque omni contradictione vos possidere censemus. Deinde totum illud atrii spatium quod ab omni basilicae vestrae parte, usque ad medium Agnionis fluvii cursum interjacet, sicut per fratrem nostrum Joannem, Morinorum episcopum, constat esse sacratum, ita nos ecclesiae vestrae praesenti decreto firmamus, cum piscariis et terris adjacentibus, cultis sive incultis, videlicet a praefata villa Archas usque ad vetus monasterium, prout priscis temporibus possedistis. Illarum quoque decimarum medietatem, quae vobis et canonicis Sancti Audomari communi jure proveniant, scilicet de Sancto Michaele, de Sancto Quintino in Lokenes, de Sancto Martino extra burgum, de Sancto Jacobo de Tatinghuem, et de Cormettes, necnon et illorum quatuor denariorum communis telonei, quos fraternitas tua, una cum praefatis canonicis, adversus burgenses, sibi, coram episcopo Tarvanensi, rationabiliter vindicavit, scripti hujus auctoritate firmamus. Refectionem praeterea, quam fratribus monachis et pauperibus in tuo anniversario tribuendam constituisti, nos inviolabilem permanere sancimus. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, etc.

Datum Laterani, per manum Hugonis, sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, tertio Kal. Aprilis, indictione prima, Incarnationis Dominicae anno millesimo centesimo vicesimo tertio, pontificatus autem domni Calixti II papae anno quinto.

CCXIII. Ad Joannem, Morinensium praesulem. Anno 1123, Mart. 30.[ Ibid., p. 294.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri JOANNI, Morinorum episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Beati Bertini monasterium, cum omnibus rebus et possessionibus suis, ad Romanae jus Ecclesiae pertinere, fraternitati tuae credimus esse notissimum. Qua in re bona ejus, quae antiquitus cognoscitur possedisse, decreti nostri pagina confirmavimus. Tuae igitur dilectioni rogando, mandamus ut omnia bona ejus manutenere ac defendere studeas, et praesertim ea quae praedecessorum nostrorum sunt privilegiis confirmata; satagas etiam, et firmiter in posterum teneas, ut abbatis erogatio penes Alchiacum de praefato monasterio fiat, et inde electo, sine occasione aliqua, manum benedictionis imponas, quatenus et nos beati Petri filios pro amore nostro a te amplius diligi cognoscamus, et tu a nobis gratiarum merearis accipere actiones.

Datum Laterani, III Kal. Aprilis.

CCXIV. Monasterio S. Crucis Burdigalensi ecclesiam S. Macarii asserit. (Anno 1123, Mart. 30.)[MABILLON, Annal. Bened., VI, 98.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis ANDRONI abbati et monachis Sanctae Crucis, salutem et apostolicam benedictionem.

Inter vos et monachos Sancti Macarii de subjectione et obedientia querimonia est agitata: et quidem vos fratres illos in religione vestrique subjectione coenobii retinere juxta vestram consuetudinem volebatis, ipsi autem rebelles vobis inobedientes effecti a vestra subjectione se subtrahere nitebantur. Proinde a Burdegalensi archiepiscopo evocati ad praesentiam ejus venerunt, sed ipsius et religiosorum abbatum ac monachorum qui aderant, obedire judicio contempserunt; qua de re ab ipso excommunicati sunt. Tunc illi magis contra vos se erigentes, ad legatum nostrum Girardum Engolismensem episcopum perrexerunt et ab eo virgam quamdam pastoralem dictam quibusdam subreptionibus acceperunt, cujus virgae occasione Sancti Macarii ecclesiam per se abbatiam esse liberam voluerunt, sicut monasterium Sanctae Crucis exstitit. Deinde archiepiscopus ad nostrum concilium evocatus, eos mandatis suis et monitis evocavit, ut de transgressione hac in nostra praesentia responderent. Cum autem utrique ad nostram praesentiam venissetis, et illi a nobis inducias postulassent, diem utrique parti praefiximus, qua coram nobis et nostris fratribus querimonia sopiretur. Die igitur constituta vos adfuistis, sed altera pars a conspectu nostro se absentavit. Nobis ergo et fratribus nostris justum et rationabile visum est, ut neque vos vestra fraudari justitia, neque illi de sua debuissent lucrari absentia. Idcirco in generali fratrum nostrorum, episcoporum et cardinalium et aliorum, archiepiscoporum, episcoporum, abbatum ac religiosorum virorum concilio collaudavimus, ut praedicta Sancti Macarii ecclesia, sicut ab antiquo fuit, ita et in posterum in vestri monasterii sit obedientia et dispositione subjecta. Ille vero baculus sive subreptionis virga in vestrum dominium redigatur, et ne aliquod de caetero scandalum moveat omnino frangatur. Si quis autem hanc nostram et generalis concilii constitutionem et collaudationem aliqua temeritate infregerit, sancti Spiritus judicio et indignationi sedis apostolicae subjacebit: Monachi autem Sancti Macarii excommunicatione, qua et a nobis et archiepiscopo percussi sunt, tandiu teneantur, donec ad abbatis Sanctae Crucis obedientiam revertantur.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, III Kal. Aprilis, indictione II, anno Incarnationis Dominicae 1123, pontificatus autem domni Calixti II papae anno V.

CCXV. Ad populum et clerum Augustensem. (Anno 1123, Mart. 31.)[KHAMM, Hierarchia Augustana, pars I, p. 198.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, clero et populo Augustensi, salutem et apostolicam benedictionem.

Dilectus frater noster Hermannus, episcopus vester, ad sedem apostolicam cum multo labore et fatigatione sui pervenit, et sanctae Romanae Ecclesiae matrem suam humilitate debita et obedientia recognovit. Quem nos paterna dilectione suscepimus, et tanquam obedientem filium nobiscum diligenter habuimus. Ipsum itaque ad vos cum nostra gratia et integritate sui episcopalis officii remittentes, universitatem vestram rogamus, monemus atque praecipimus, ut eum benigne suscipiatis, affectione praecipua diligatis, et ei sicut patri et magistro vestro, nec non et animarum vestrarum episcopo reverentiam et obedientiam humiliter impendatis.

Data Laterani II Kal. April.

CCXVI. Ecclesiae Monopolitanae libertatem et possessiones petente Nicolao episcopo, confirmat. (Anno 1123, Mart. 31.)[UGHELLI, Italia sacra, I, 963] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dil. fratri NICOLAO Monopolitano episcopo, ejusque successoribus canonice substituendis in perpetuum.

Sicut injusta poscentibus nullus est tribuendus effectus, sic legitima desiderantium non est differenda petitio. Quia igitur dilectio tua ad sedis apostolicae portum confugiens iteratam ejus tuitionem devotione debita requisivit, nos supplicationi tuae clementer annuentes et dictam Monopolitanam ecclesiam, cui Deo auctore praesides, decreti praesentis auctoritate munimus. Statuimus enim ut eadem ecclesia nulli alii praeter apostolicam sedem subjectionis reverentiam debeat, sicut per apostolicae memoriae praedecessorem nostrum Urbanum II in Beneventana synodo definitum, et privilegii testimonio confirmatum, necnon et a S. recordationis Paschali papa privilegii munimine roboratum est. Te igitur tuosque successores hujus libertatis gratia perfruentes sub solius apostolicae sedis obedientia in perpetuum manere decernimus, statuentes ut quaecunque Monopolitana ecclesia hactenus juste possedit, aut hodie possidet, sive in futurum juste et canonice poterit adipisci, in castellis, villis, silvis, in ecclesiis, in monasteriis caeterisque possessionibus, tibi tuisque successoribus episcopali jure regenda semper, ac disponenda serventur, salva in omnibus Romanae et apostolicae Ecclesiae reverentia. Obeunte te, vel tuorum quolibet successorum, clero, populoque Monopolitano facultas sit, semota omni pravitate, episcopum canonice eligendi, electus autem a Romano pontifice consecrabitur. Sane si quis in crastinum archiepiscopus, episcopus, imperator aut rex, princeps aut dux, comes, vicecomes, judex, aut ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini Nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Hugonis S. R. E. subd., II Kal. Aprilis, ind. I, Incarn. Dom. anno 1123, pontificatus autem D. Calixti II PP. V.

CCXVII. Hamburgensibus commendat Adalberonem archiepiscopum a sese consecratum et pallio donatum. (Anno 1123.)[LAPPENBERG, Hamburg. Urkund., I, 126.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, clero et populo Hamaburgensi, salutem et apostolicam benedictionem.

Desideriis vestrae dilectionis nostro concordante judicio, venientem ad apostolorum limina et ad nos dilectum fratrem nostrum Athelberonem, in cujus electionem vota vestra convenerant, Patrum, ut confidimus, canonicis regulis congruentem et constitutionis ecclesiasticae non ignarum, benigne suscepimus. Quem de charo chariorem ulnis dilectionis et charitatis visceribus amplectentes, vobis in archiepiscopum nostri tanquam beati Petri manibus consecravimus. Consecrato etiam cum nostrae gratiae abundantia pallium pontificale, videlicet officii plenitudinem, ex apostolicae sedis benignitate contulimus. Quo infra ecclesiam ad sacra missarum solemnia uti debebit, diebus illis qui in vestrae ecclesiae privilegiis distinguuntur. Hunc igitur sub litterarum nostrarum prosecutione ad Ecclesiae vestrae regimen dirigentes plena hortamur affectione diligi, plena humilitate venerari. Confidimus enim magnum, Deo auctore, utilitatis fructum per ejus doctrinam et providentiam vobis omnibus profuturum.

CCXVIII. Confirmatio jurium omnium Ecclesiae Squillatinae. (Anno 1123, April. 2.)[COQUELINES, Bullar. amp. Collect., tom. XI. p. 184.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri PETRO archiepiscopo, a nobis de Squillatina Ecclesia in Panormitanam translato, ejusque successoribus canonice instituendis, in perpetuum.

Justis votis assensum praebere, justisque petitionibus aures accommodare nos convenit, qui, licet indigni, justitiae custodes atque praecones in excelsa apostolorum principum Petri et Pauli specula positi, Domino disponente, conspicimur. Tuis igitur, frater in Christo charissime Petre archiepiscope, justis petitionibus annuentes, sanctam Panormitanam Ecclesiam, cui auctore Domino per nos institutus praesides, auctoritate sedis apostolicae communimus; statuimus enim ut Panormum, Misiliminum, Cornelianum, Bicaris, Therme cum pertinentiis suis, et possessiones, et coloni, decimae, et episcopalia jura ipsius parochiae, nec non et omnia quae terrae principes, et alii fideles viri de jure suo eidem Ecclesiae contulerunt, et quae ipsi Ecclesiae jure antiquo pertinere videntur, quieta et libera, in tua tuorumque successorum ditione auctoritatis nostrae assertione permaneant; omnem quoque libertatem, quae a praedecessoribus nostris sanctae memoriae Alexandro II, Gregorio VII et Paschale II Romanae Ecclesiae pontificibus praedecessoribus tuis Panormitanis archiepiscopis Nicodemo et Alcherio, et per eos Panormitanae Ecclesiae concessa dignoscitur, nos quoque auctoritate apostolica damus tibi et per industriam tuam Ecclesiae ipsi concedimus, et decreti hujus pagina confirmamus. Pallii quoque usum, qui antecessoribus tuis a nostris antecessoribus est concessus, dilectioni tuae concedimus; quo videlicet uti debetis diebus illis qui in Ecclesiae tuae privilegiis distinguuntur. Cujus indumenti honor quoniam modesta actuum vivacitate servandus est, hortamur, ut ei morum tuorum ornamenta conveniant, quatenus auctore Deo recte utrobique possis esse conspicuus. Quamobrem, charissime frater, quoniam pastoralis curae constringit officium, dilige fratres, ipsi quoque adversarii propter mandatum Dominicum tuo circa te copulentur affectu, pacem sequere cum omnibus: sanctimoniam, sine qua nemo videbit Deum: piis vaces operibus: virtutibus polleas; fulgeat in pectore tuo rationale judicii cum superhumeralis actione conjunctum: ita procedas in conspectu Dei, et totius Israel; hujusmodi gregi commisso praebeas exempla, ut videant opera tua bona, et glorificent Patrem tuum qui in coelis est; sit in lingua sermo, sit coeli fervor in animo: creditum tibi agrum Dominicum exerce dum licet, semina in timore: dum tempus est bonum faciendo non deficias; tempore enim suo metes, non deficiendo vigilanter. Itaque terrena negotia relinquendo coelestibus anhela, quae retro sunt obliviscens, in ea quae ante sunt temetipsum extende; meus tua in saeculari veritate non diffluat, sed tota in unum currat atque confluat finem, quem mira suavitate David respexerat, cum dicebat: Unam petii a Domino, hanc requiram ut inhabitem in domo Domini omnibus diebus vitae meae. Sancta Trinitas fraternitatem tuam suae gloriae protectione circumdet, et ad finem, qui non finitur, pervenire concedat. Si qua vero in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem Ecclesiae justa servantibus, sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi cardinalis, IV Nonas Aprilis, indictione prima, Incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domni Calixti II papae anno V.

CCXIX. Ad Antonium abbatem Senonensem. (Anno 1123, April. 2.)[ Gall. Christ. XIII, instr. 488.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo filio ANTONIO abbati monasterii Senonensis quod in Tullensi parochia situm est.

Tuis igitur, fili in Christo charissime Antoni abbas, justis petitionibus annuentes statuimus, etc., ut illibata permaneant, in quibus haec propriis visa sunt vocabulis exprimenda: ecclesiam Vipodicellae, etc., ecclesiam de Plania, ecclesiam S. Joannis, ecclesiam S. Maurici Senonensis, etc., ecclesiam de Stopax, ecclesiam episcopi Villae, ecclesiam Danuebrii, etc. Sane advocatum loci vestri quicunque per Metensem episcopum constitutus fuerit, etc., delegato advocatis beneficio contentum esse praecipimus, etc.; cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Datum Laterani per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subd. card., IV Non. Aprilis, indict. I, Incarnationis Dominicae an. 1123, pontificatus autem domini Calixti II papae anno V.

CCXX. Ad Ottonem Bambergensem episcopum, Pomeranorum apostolum.--De privilegiis Bambergensi Ecclesiae concessis. (Anno 1123, April. 3.)[MANSI, Concil., XXI, 193.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri OTTONI Bambergensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Bonis fratrum nostrorum studiis non solum favere, sed ad ea ipsorum etiam debemus animos incitare. Tuis ergo, charissime et venerabilis frater Otto Bambergensis episcope, supplicationibus inclinati, monasteria quae ipse propriis sumptibus exstruxisti, et Bambergensi ecclesiae conferens, apostolicae sedis roborari munimine quaesivisti, in B. Petri ejusque Romanae Ecclesiae protectione suscipimus contra pravorum hominum nequitiam defensanda. Statuimus ergo ut possessiones, praedia et bona omnia, quae et fraternitas tua eisdem monasteriis divini amoris intuitu contulit, quaeque aliorum fidelium justa oblatione concessa sunt, aut in futurum juste legaliterve acquiri vel offerri contigerit, firma eis et illibata Domino auctore permaneant. Ordinationes sane abbatum vel monachorum suorum a catholicis episcopis dioecesanis accipiant. Rerum vero ipsorum monasteriorum curam et administrationem in tuo tuorumque successorum arbitrio et potestate remanere censemus. Nulli itaque hominum facultas sit eadem monasteria perturbare, aut eorum possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis fatigationibus vexare; sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Si qua igitur ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eisdem monasteriis justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant.

Scripta per manum Gervasii scriniarii regionarii et notarii sacri palatii.

CCXXI. Privilegium pro monasterio S. Benedicti Cremensis. (Anno 1123, April. 3.)[GATTULA, Hist. Casin., I, 285.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio VIVIANO praeposito ecclesiae Beati Benedicti apud Romam, salutem et apostolicam benedictionem.

Religiosis desideriis dignum est facilem praebere consensum, ut fidelis devotio celerem sortiatur effectum. Henricus siquidem comes Pergamensis cum totius populi Cremensis suffragio, et conniventia pro animarum suarum salute in praedio possessionis suae cellam in honore beati Benedicti devotione et reverentia obtulerunt. Hanc videlicet cellam venerabilis frater noster Rogerius tunc Voliterrensis episcopus, ejusdem Henrici comitis filius, pro patris sui, et Cremensis populi desiderio et rogatu jamdudum sub tutelam sedis apostolicae, sicut et caetera Casinensis monasterii membra suscipi postulavit.

Nos igitur tam illorum, quam tuis, dilecte fili Viviane ejusdem loci praeposite, petitionibus annuentes pro sanctissimi Patris nostri Benedicti reverentia et filii nostri Oderisii abbatis dilectione, ad cujus curam ex Casinensis coenobii jure locus idem pertinet, cellam ipsam per decreti praesentis paginam sub apostolicae sedis tutelam, protectionemque suscipimus. Statuimus ergo ut cella eadem quieta semper et libera in Casinensis monasterii possessione et unitate permaneat, nec ulli omnino personae liceat eam Casinensi monasterii jure dominioque subtrahere, aut separare. Quaecunque vero praedia, quaecunque possessiones, a supradicto comite Henrico, et a Cremensibus, vel aliis fidelibus viris eidem loco ad fratrum sustentationem collata sunt, vel in futurum largiente Domino conferentur, firma vobis in perpetuum, quieta, et integra conserventur. Quae videlicet possessiones habentur in Cremonensi territorio in villa Heire, in Rivi Zinga, in Veilate, in Mozanica, in Vauri, et in Josano, et in Boteliano. Decernimus itaque ut nulli omnino hominum liceat idem monasterium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt usibus omnimodis profutura. Ordinationes monachorum qui ad sacros ordines fuerint promovendi, seu clericorum monasterio pertinentium a quo malueritis catholico episcopo accipietis, qui apostolicae sedis fultus auctoritate postulatur indulgeat. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, honoris et officii sui periculum patiatur, aut excommunicationis ultione plectatur, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit. Quicunque vero domum ipsam, et in ea Domino servientes fovere, suisque rebus honorare curaverit, omnipotentis Dei et apostolorum ejus gratiam consequatur. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manus Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, tertio Nonas Aprilis, indictione prima, Incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem Calixti II papae quinto.

CCXXII. Parthenonem S. Salvatoris et S. Juliae Brixiensem tuendum suscipit ejusque possessiones ac privilegia confirmat. (Anno 1123, April. 3.)[MARGARINI, Bullar. Casin., II, 137.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectae in Christo filiae ERMINGARDAE abbatissae monasterii Domini Salvatoris nostri, et S. Juliae virginis et martyris, quod Novum dicitur, et in civitate Brixia situm est, ejusque sororibus tam praesentibus quam futuris in perpetuum.

Quae a praedecessoribus nostris ecclesiasticae utilitatis prospectu statuta sunt, firma debent perpetuitate servari; ea propter petitiones tuas, charissima in Christo filia, non immerito annuendum censuimus, ut Beatae Juliae monasterium, cui, Deo auctore, praesides, quod videlicet ab Ansa regina intra civitatem Brixianam constructum est, apostolicae sedis privilegio muniremus. Per praesentis igitur scripti paginam constituimus, ut idem monasterium sub apostolicae sedis protectione, et regia defensione submissum, nullius unquam alterius jurisdictionibus submittatur; adeo ut quisquam sacerdotum, nisi ab ipsius loci abbatissa fuerit invitatus, nec missarum ibi solemnia celebrare praesumat. Possessiones autem ipsius loci, quae ab eadem Ansa regina, et successoribus suis imperatoribus, vel ab aliis fidelibus legaliter concessae sunt, tibi, tuisque sororibus et his, quae post vos in eadem religione successerint, confirmamus: curtes, scilicet, Sermionem Ceruanicam, Nuvelariam, Berciagum, Barbadam, Alfianum, Calvatonem, Ciconiariam, Miliarinam, Sermidam, necnon Cosenagum novum, Monticellum, cum omnibus basilicis eidem monasterio pertinentibus, scilicet in Sermione una, in Nuvelaria una, in Berciago duae, in Barbada una, in Alfiano una, in Calvatone duae, in Ciconaria una, in Meliarina una, seu etiam curtes, villas, castella, basilicas, et omnia eidem monasterio pertinentia; quaecunque praeterea in futurum, largiente Deo, juste atque canonice poteritis adipisci, firma tibi et eidem monasterio, illibataque permaneant. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem monasterium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, aut ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur earum, pro quarum sustentatione ac gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Obeunte te, vel aliqua ipsius monasterii abbatissa, nulla ibi qualibet subreptionis astutia praeponatur, nisi quam sorores communi consensu, vel sororum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem, et beati Benedicti Regulam elegerint. Sane abbatissa ipsius loci licentiam habeat ad honorem Dei, ecclesias construendi, mercatum et castella in terris ad praefatum monasterium pertinentibus, ubicunque voluerit, pro utilitate monasterii construendi. Nullus etiam episcopus, dux, marchio, comes, vicecomes, vel aliqua magna parvaque persona ullum districtum in aliquibus locis ipsius monasterii judicare, seu aliquod placitum, absque licentia abbatissae, habere praesumat; aut res monasterii quovismodo alienare, vel ibi molestiam inferre, aut fodrum, vel mansionaticum seu ripaticum, aut paratas, sive aliquas functiones exigere. Decimas praeterea et primitias laborum vestrorum, et districtum servorum, et liberorum, ad vestrum coenobium pertinentium confirmamus. Chrisma, oleum sanctum, consecrationes altarium sive basilicarum, ordinationes abbatissae, vel monacharum sive caeterorum clericorum, qui ad sacros fuerint ordines promovendi, seu quidquid ad sacrum mysterium pertinet, a quibuscunque catholicis praesulibus fuerint postulata, gratis concedimus, et absque reprehensione tribuenda, sicut Anselperga prima abbatissa ejusdem monasterii, a Paulo beatae memoriae, apostolicae sedis pontifice, pro fragilitate feminei sexus obtinuit. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus SS.

Datum Laterani, per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, III Non. Aprilis, indictione I, Incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domni Calixti II papae anno V.

CCXXIII. Privilegium pro ecclesia S. Deodati. (Anno 1123, April. 3.)[ Hist de l' Eglise de Saint-Dié, p. 377.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, ALBERTO venerabili praeposito Sancti Deodati, caeterisque fratribus, salutem et apostolicam benedictionem.

Venientes ad nos ecclesiae vestrae canonici, dilectus filius noster Hunaldus, et Hugo vester scholasticus, petierunt ut ecclesiae vestrae possessiones, jura sua, dignitates juxta quod in privilegiis vestris continentur, tam in his quae a praedecessoribus nostris Romanae sedis praesulibus obtinuistis, quam in his quae ab aliis pontificibus, seu imperatoribus, vel ducibus suscepistis, nos quoque nostra auctoritate firmaremus. Eorum itaque petitioni, quae justa videbatur, clementer annuentes, vobis vestraeque in perpetuum confirmamus Ecclesiae, quidquid in privilegio praedecessoris beatae memoriae Leonis papae firmatum est. Praeterea nominatim ecclesiam Sancti Remigii in monte juxta quod venerabilis frater Riquinus Tullensis episcopus scripto et sigillo suo vobis confirmavit. Necnon etiam tenorem ecclesiarum vestrarum, quas in episcopatu Basiliensi habetis, sicut ad nostra usque tempora tenuistis, et a Rodulpho beatae memoriae Basiliensi episcopo scripto, et sigillo suo confirmatum suscepistis. Videlicet ut in quarto anno ecclesia de Ungrersheim pro decimis quadraginta solidos Basiliensis monetae, et capella de Mittegvibre quinque solidos, et illa de Vuegvibre similiter quinque persolvat. Eisdemque ecclesiis supradictis viduatis, sacerdotes in eis pro voluntate praepositi, atque fratrum vestrae ecclesiae ponantur. Quaecunque etiam in posterum concessione principum, seu liberalitate pontificum, aut oblatione fidelium, ecclesiae vestrae canonice accesserint, auctoritate sedis apostolicae rata et inconcussa vobis permanere decernimus. Si quis igitur, decreti hujus tenore cognito, temere, quod absit! contraire tentaverit, honoris et officii sui periculum patiatur, aut excommunicationis ultione plectatur, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, III Non. Aprilis, indict. I, Incarnat. Dominicae anno 1123, pontificatus autem domni Calixti II papae anno V.

CCXXIV. * Monasterio S. Gisleni asserit altaria nonnulla a Burcardo, episcopo Cameracensi, concessa. (Anno 1123, April. 4.) [Vide REIFFENBERG, Monum. t. VIII, p. 348.]

CCXXV. Bulla pro Alberone archidiacono et thesaurario Metensis ecclesiae Sancti Stephani. (Anno 1123, April. 5.)[MEURISSE, Hist. de Metz, p. 414.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio ALBERONI archidiacono et thesaurario Sancti Stephani Metensis ecclesiae, salutem et apostolicam benedictionem.

Quae a fratribus nostris beneficia ecclesiis collata sunt, nos auctore Deo debemus integra servare. Idcirco altari nostrae ecclesiae Sancti Stephani beneficia, quae a religiosis episcopis in ejus dote collata sunt, confirmamus. In quibus nominatim exprimimus ecclesiam de Guapeio cum tota ipsa curte, et cum omnibus appendiciis ipsius curtis, scilicet mansis, terris, cultis et incultis, pratis, pascuis, nemoribus, silvis, censibus, fontibus, rivis et eorum decursibus et mundilionibus, campis, vineis etiam illis quae sitae sunt in territorio villae quae dicitur Lauriacum, cum integro banno, sicut libere et absolute, ac nullo refragante, ad usum thesaurarii principalis et aliorum subcustodum concessa sunt et ab antecessoribus tuis possessa. Quaecunque praeterea bona, et quaecunque possessiones tam in ecclesiis quam in terris cultis et incultis, vineis, pratis, silvis, mancipiis, censibus, redditibus infra civitatem Metensem vel extra eidem altari pertinent ad tuos et successorum tuorum thesaurariorum usus, ita quieta decernimus, et libera conservari, ut nulli ecclesiasticae saecularive personae facultas sit ea vobis auferre, vel ausu temerario molestiam irrogare. Si quis autem, decreti nostri hujus tenore cognito, temere, quod absit! contraire tentaverit, honoris et officii periculum patiatur, aut excommunicationis ultione plectatur, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit.

Ergo Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, Nonis Aprilis, indictione prima, Incarnationis Dominicae anno millesimo centesimo vicesimo tertio, pontificatus autem domni Calixti II papae quinto.

CCXXVI. Ad canonicos Bisuntinos S. Joannis.--Componit controversias inter ecclesias S. Joannis et S. Stephani. Jubet ut privilegium ecclesiae S. Stephani concessum a Paschali papa reddatur. (Anno 1123, April. 6.)[MANSI, Concil., XXI, 202.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis B. Joannis evangelistae canonicis, salutem et apostolicam benedictionem.

Discordiam quae inter vos, et canonicos sancti Stephani, longo jam tempore perduravit, a nobis in praesentia fratrum nostrorum episcoporum et cardinalium, tali noveritis fine conclusam, ut videlicet in vigiliis festivitatis Inventionis corporis S. Stephani, ad vesperas, canonici S. Joannis ad ecclesiam B. Stephani cum processione pergant, et in crastino ejusdem inventionis, unum modium vini, et carnem unius vaccae, vel quatuor Bisuntinae monetae solidos, a canonicis ecclesiae loci accipiant. Clerici etiam S. Stephani, in vigiliis S. Joannis ante portam Latinam, ad vesperas, ad Sanctum Joannem veniant. Decanus vero Sancti Stephani hominium semper archiepiscopo faciat, et per manum ejus archidiaconatum de Dola et Amos perpetuo jure obtineat. Candelae etiam, quae in exteris claustri domibus, canonicis S. Joannis a canonicis S. Stephani antiquitus praebebantur, nisi per quadraginta continuos dies post Inventionem, et alios quadraginta dies post dedicationem altaris B. Stephani, alio tempore non solvantur. Et cera, quae mittebatur vindemiis Lausannensis pagi, deinceps non solvatur. Sex autem brae cerae, in Sabbato sancto Paschae, S. Joannis thesaurario persolvantur, et in Purificatione sanctae Mariae, singulis canonicis Sancti Joannis, qui ad processionem venerint, cerei singuli tribuantur. Et etiam candelae solito more ad cellarium, dum vinum canonicorum commune fuerit, singulis noctibus persolvantur. Caeterae etiam consuetudines, tam a clericis S. Joannis, quam a clericis S. Stephani, in spiritualibus, et in temporalibus, irrefragabiliter observentur. Privilegium sane, quod a domino nostro sanctae memoriae Paschali papa de maternitate factum est, canonici Sancti Stephani Anserico Bisuntino archiepiscopo, vel Lausannensi episcopo reddant, usque ad proximas apostolorum Petri et Pauli octavas. Si quis ergo contra hoc mandatum nostrum, vel privilegium retinere, vel pacem hanc infringere attentaverit, tanquam reus, et sacrilegus, et pacis ecclesiasticae perturbator, excommunicationi subjaceat, et in locis quibus fuerit, quandiu ibi permanserit, divina non celebrentur officia, quousque ad ejusdem pacis redeat unitatem. Qui vero conservator exstiterit, omnipotentis Dei, et apostolorum ejus Petri et Pauli benedictionem et gratiam consequatur. Amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus, subscripsi.

Datum Laterani, per manum Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, VIII Idus Aprilis, indictione I, Incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domni Calixti II anno quinto.

CCXXVII. Ecclesiae Pisanae de consecratione episcoporum Corsicanorum privilegium testatur ultimo concilii Lateranensis die damnatum esse. (Anno 1123, April. 6.)[MANSI, Concil., XXI, 290.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis fratribus et coepiscopis per insulam Corsicae constitutis eorumque successoribus in perpetuum

Quot mutationes, quot scripta inter se diversa de vestris facta sint consecrationibus tota jam pene cognovit Europa. Unde peccatis existentibus, multa scandala, multae caedes et rapinae, multa etiam homicidia atque perjuria provenerunt. Quamobrem Romana Ecclesia levitatis et inconstantiae a compluribus arguebatur, eo quod ipsa discordiae hujus seminarium, et occasio videbatur. Nos itaque in praeterito, quod nuper celebravimus Laterani, concilio, totius negotii hujus seriem coram universis fratribus qui nobiscum aderant, exposuimus, videlicet quoniam felicis memoriae praedecessor noster papa Urbanus necessitate quadam compulsus Corsicanorum episcoporum consecrationem per privilegium suum antistiti Pisano concessit; qui tamen postmodum, et Romanae Eclesiae scandalum pertimescens, et gravem inter Pisanos et Januenses oriri discordiam videns, concessionem ipsam mutavit, et antecessores vestros, sicut moris fuerat, suis manibus consecravit.

Post hunc, piae recordationis dominus papa Paschalis, quanquam in multas et gravissimas devenisset necessitates, nullis tamen precibus aut promissionibus ad hoc induci potuit, ut praedictas Pisanis firmaret concessiones, sed praedecessorum vestrorum consecrationes Romanae Ecclesiae conservavit.

Cujus successor papa Gelasius, majori et graviori necessitate Roma exire coactus, transmontanas partes navigio adeundo, privilegium idem, quod a domino papa Urbano de consecratione vestra Pisanis collatum fuerat, cum Pisa, venisset, renovavit. Quod tamen postmodum eamdem Pisanorum et Januensium perturbationem prospiciens annullavit.

Nos etiam, qui eorum loco, imo B. Petri, licet indigni, successimus, de ultramontanis partibus ad Urbem accelerantes, Pisas devenimus, ubi eorumdem praedecessorum nostrorum Urbani, et Gelasii vestigia subsecuti, ejusdem populi precibus ac devotione devicti, eamdem innovavimus concessionem. Cum vero ad Urbem per Dei gratiam venissemus de facto non . . . . . cleri, et populi commotionem invenimus, eo quod in concessione illa, quae extra Urbem, et cum paucis facta fuerat, Romana Ecclesia diminutionem patiebatur, et totius discordiae, ut dictum est, ministrare fomitem videbatur. Nos itaque post multam et diutinam deliberationem, communicato consilio cum fratribus nostris episcopis, et cardinalibus, atque nobilibus Romanorum, nec non multa cleri et populi multitudine, easdem evacuavimus concessiones, et vobis, ac successoribus vestris apostolicae sedis privilegio antequam restituimus libertatem, et fratrem nostrum Sagonem, episcopum nostris tanquam B. Petri manibus consecravimus, quae tandem scripta ab apostolica sede utrique parti collata in praesentia Pisanorum et Januensium, quos pro ejusdem negotii definitione ad concilium vocaveramus, coram universis archiepiscopis, episcopis, abbatibus, ac reliqua cleri et populi multitudine fecimus recitare, et factum nostrum de quo nulli mortalium judicare concessum est, fratrum nostrorum consilio et judicio commisimus finiendum. Ex quibus electi sunt judices, qui omni videbantur suspicione carere: quorum nomina sunt haec: Patriarcha Veneticus, Viennensis, Ravennat. Capuanus, Salernitanus, Narbonensis, Sypontinus, Panormitanus, Barensis, Neapolitanus, Tarraconensis, Senonensis, Burdegalensis archiepiscopi, episcopi Vivariensis, Trojanus, Magolanensis, Astensis, et alii complures, qui in partem Lateranensis palatii secedentes, et causam totam utrinque diligentius indagantes, post multam deliberationem, et consilium communi assensu, et privilegia super hoc Ecclesiae Pisanae collata cassari, et ultimum, quod Corsicanus episcopus a nobis ad aliorum correptionem, et ad B. Petri patrimonium recuperandum factum fuerat, proprium obtinere robur debere dixerunt

Quod consilium venerabilis frater noster Walterius Ravennas archiepiscopus vice judicum electorum, nobis, et reliquis fratribus recitavit, idem concilium asseverans vim obtinere judicii. Porro nos, quod a praenominatis fratribus nostris deliberatum fuerat, in novissimo concilii die coram universa synodo recitari praecipimus. Cumque ab omnibus archiepiscopis, episcopis, et abbatibus et reliqua cleri et populi multitudine placere sibi frequenter acclamatum fuisset, nos cognita eorum sententia, et cleri et populi Romani voluntate perspecta, sancti Spiritus censura, et auctoritate apostolica, scripta de vestra consecratione Pisanae Ecclesiae collata, damnavimus, et quod a nobis de vestra libertate statutum fuerat, eadem auctoritate firmavimus, Pisanis perpetuum super hoc silentium sub anathematis vinculo imponentes.

Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eam servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen. Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus. Ego Robertus card. tit. S. Eusebii subsc. Ego G. G. card. SS. Apostolorum subsc. Ego Benedictus card. tit. S. Eudoxiae ss. Ego Anastasius presb. tit. B. Clement. ss. Ego Joannes presb. card. tit. S. Caeciliae ss. Ego Theobaldus tit. Pamachii card. ss. Ego Desiderius presb. card. tit. S. Praxedis ss. Ego G. G. presb. card. tit. Lucinae ss. Ego Theobaldus presb. card. tit. S. Anastasiae ss. Ego Joannes card. S. Chrys. interfui, et ss. Ego Petrus presb. card. tit. S. Marcelli ss. Ego Crescentius Sabinensis episcopus. Ego Petrus Portuensis episcopus subsc. Ego Vital. Albanus episcopus subsc. Ego Praenestinus episcopus subsc. Ego Aegidius Tusculanus episcopus ss. Ego Petrus card. presb. tit. S. Calixti ss. Ego Crescentius card. presb. tit. SS. mart. Marcellini et Petri subsc. Ego Gherardus presb. card. S. Priscae et Aquilae subsc. Ego Sigizo presb. card. S. Sixti ss. Ego Deusdedit presb. card. tit. S. Laurentii in Damaso subsc. Ego Rossemannas card. diac. S. Georgii ad Velum Aureum subsc. Ego Comes diac. card. S. Mariae in Aquiro subsc. Ego G. G. diac. card. S. Angeli subsc. Ego Romanus diac. card. S. Mariae in Porticu subsc. Ego Stephanus diac. card. S. Mariae Scholae Graecae subsc. Ego Jonathas diac. card. SS. Cosmae et Damiani subsc. Ego G. G. diac. et card. SS. Sergii et Bacchi ss. Ego Joannes diac. S. Nicolai ad Carceres subsc. Ego Ubertus diac. card. S. Mariae in Via Lata subsc. Ego Gregorius diac. card. S. Luciae septem Solii subsc. Ego Angelus diac. card. S. Mariae in Dominica subsc. Ego Gregorius diac. card. S. Viti ss. Ego Matthaeus diac. card. S. Adriani subsc.

Datum Laterani per manum Guidonis Romanae curiae camerarii, VIII Id. Aprilis, indict. I, Incarnat. Dominicae an. 1123, pontificatus autem D. Calixsti II papae an. V.

CCXXVIII. Ad Petrum Segoviensem episcopum.--Pristina Ecclesiae ejus, Saracenis ereptae, jura restituit, petente « nepote suo rege Illefonso. » (Anno 1123, April. 9.)[COLMENARES, Historia de Segovia, p. 110.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio PETRO Segoviensi episcopo, ejusque successoribus instituendis canonice in perpetuum.

Cunctis sanctorum decretales scientibus liquet quod Secoviensis Ecclesia magnae olim nobilitatis et potentiae in partibus Hispaniarum exstiterit. Sed peccatorum populi multitudine procreante, a Sarracenis eadem civitas capta, et ad nihilum Christianae religionis illic libertas reducta est, adeo ut per trecentos et eo amplius annos nulla illic viguerit Christiani pontificis dignitas. Nostris autem temporibus divina populum suum respiciente misericordia, studio gloriosae memoriae Ildefonsi Secoviensis civitas reaedificata et restituta est Christianae religioni. Igitur voluntate et consensu unanimi cleri et plebis ejusdem civitatis, nemo comprovincialium pontificum, ut sunt litterae petitae, primum illius urbis post tanta tempora praesulem eligi divinae placuit examini majestatis. Et nos ergo miserationi supernae gratiae respondentes, tum benevolentia Romanae Ecclesiae solita, et digna Secoviensis Ecclesiae reverentia, tum clarissimi nepotis nostri regis Ildefonsi precibus invitati, restituere pristina jura Ecclesiae tuae hac privilegii auctoritate volumus, et bona sua seu possessiones confirmamus. Statuimus ergo ut possessiones seu terminos, et bona omnia, quae idem episcopatus in praesenti possidet, aut in futurum, largiente Domino, juste et canonice poterit adipisci, firma tibi successoribusque tuis et illibata permaneant. In quibus haec propriis duximus nominibus adnotanda, videlicet haereditatem de Petrone usque ad semitam de Collad Formoso, de Balbatome usque ad Manblela, de Monteillo usque ad vadum Soto. Et infra hos terminos, Coca, Iscar, Collar, Portellium, Pennam fidelem, Castrellum de Lacer, Covas, Sacramenia, Bebigure, Bernoie, Maderol, Fraxinum, Alchite, Setempublica, Pedraca. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem episcopium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare. Praeterea de his omnibus tam villis, quam et castellis, jam praenominatis, decimas et oblationes vivorum ac defunctorum de toto episcopatu ecclesia S. Mariae habeat et possideat; nullique episcoporum ordinationes clericorum ejusdem episcopatus, vel consecrationes ecclesiarum sine proprii antistitis auctoritate liceat celebrare. Si quis igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem Ecclesiae jura servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus ejusdem fructus bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

FIRMAMENTUM EST DOMINUS TIMENTIBUS EUM.

S. PETRUS. S. PAULUS.

CALIXTUS PAPA SECUNDUS.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus. Datae Laterani per manus Hugonis sanctae Romanae Ecclesiae subdiaconi, V Idus Aprilis, indictione I, Incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domini Calixti II papae anno V.

CCXXIX. Privilegium pro Sancti Victoris Massiliensis monasterio. (Anno 1123, April 11.)[ Hist. de Languedoc, II, pr., p. 424.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio RADULPHO abbati venerabilis monasterii Sancti Victoris Massiliensis, ejusque successoribus regulariter constituendis, in perpetuum.

Officii nostri nos hortatur auctoritas, pro ecclesiarum statu sollicitos esse, et quae recte statuta sunt stabilire. Quapropter, dilecte in Christo fili Radulphe abbas, petitioni tuae clementer annuimus et S. Salvatoris monasterium, in loco qui Quiriacus dicitur situm, quod praedecessore tuo Ricardo, tunc Massiliensi abbate, rogante, et D. antecessore nostro sanctae memoriae Urbano papa qui praesens ibi aderat, jubente, a quampluribus archiepiscopis et episcopis vice ipsius domini dedicatum est, et cum omnibus ecclesiis, terris, et possessionibus ejus ita liberum et quietum, ac successoribus tuis, et per vos Massiliensi coenobio permanere sancimus, sicut ipsum die consecrationis suae, idem Richardus et fratres Massilienses tenuisse noscuntur: cui nimirum Quiriacensi monasterio dignitates omnes, et libertates omnes quas a principio fundationis suae obtinuit, nos per praesentis privilegii paginam confirmamus, etc. Nullus etiam episcopus homines in eodem monasterio vel tota adjacente villa degentes, a servitio monachorum dimoveat, et in expeditionem quamlibet vel communiam exire compellat, etc.

Datum Laterani per manum Hugonis sanctae Ecclesiae Romanae subdiaconi, III Idus Aprilis, indictione I, Incarnationis Dominicae anno millesimo centesimo vicesimo tertio.

CCXXX. Privilegium pro Ecclesia Papiensi. (Anno 1123, April. 15.)[SPELTA, Historia di Pavia, 1597, 4o, p. 287.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, fratri BERNARDO Papiensi episcopo, ejusque successoribus in perpetuum.

Justis votis assensum praebere, justisque postulationibus aures accommodare nos convenit, qui licet indigni justitiae custodes atque praecones in excelsa apostolorum principum Petri et Pauli specula positi Domino disponente conspicimur. Ea propter, reverende in Christo frater et coepiscope Bernarde, precibus tuis clementius annuentes, omnem vestrae Ecclesiae dignitatem per praedecessorum nostrorum privilegia, vel authentica scripta concessa nos quoque praesenti privilegii auctoritate firmamus, siquidem fraternitatis tuae inter sacra missarum solemnia pallio uti, et tam tibi quam successoribus tuis in processione Palmarum, et feriae secundae post Pascha equum album udone coopertum equitare, necnon et crucem inter ambulandum praeferre concedimus. Monasterium Sancti Donati a Ticinen. [ Leg. a B. Liutphredo] quondam episcopo in Scovilla fundatum licet extra vestram dioecesis sita videantur, sicut hactenus habita sunt cum omnibus ad ipsa pertinentibus in vestra semper ditione ac dispositione habeantur. Caeterorum etiam monasteriorum, quae infra vestrae dioecesis fines sunt canonica dispositio, et abbatum, qui in eis sunt, vel abbatissarum discussio, electio, et consecratio vestro semper arbitrio conservetur; salvo in omnibus apostolicae sedis privilegio: quos profecto vel quorum presbyteros ad vestrum expediat venire concilium sane in monasteriis, aut capellis aliquibus praeter matricem Ecclesiam baptismum generale fieri petatur prohibemus, in quibus si qua forte praecepta contra sacros canones elicita inveniri contigerit, nostris canonicis non praejudicet institutis, clericos, sanctimoniales, viduas urbis vestrae, sine vestra conscientia nemo praesumat in judicium trahere, aut vim eorum rebus inferre. Nec coemeteriorum, quae intra vel extra civitatem sunt, curam vobis, aut potestatem subtrahere quaelibet persona praesumat, nec ullus unquam cujuscunque dignitatis aut potentiae homo quasi sub obtentu hospitalitatis in tuo venerabili episcopio, aut in domibus sacerdotum tuorum, et omnium clericorum sine tua tuorumque successorum voluntate applicare praesumat, nec in rebus mobilibus aut immobilibus, sive personis cujuscunque conditionis ad vestram Ecclesiam pertinentibus, invasionem aut violentiam vobis invitis fieri, sine legali ratione permittimus. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat eamdem ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnino integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt usibus omnimodis profutura. Ad majorem quoque ipsius Papiensis Ecclesiae dignitatem confirmantes, statuimus, ut in synodali celebratione conventuum, tam tu quam successores tui, ad sinistrum Romani pontificis latus primum sessionis locum perpetualiter habeatis. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam venire tentaverit, secundo tertiove canonice commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cuntis autem eidem Ecclesiae justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen. Scriptum per manum Gervasii scriniarii regionarii et notarii sacri palatii. Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus subscripsi Ego Petrus Portuensis episcopus consensi et subscripsi. Ego Gregorius Sancti Angeli diaconus cardinalis, etc. Ego Roazanus diaconus cardinalis Sanctae Mariae in Porticu, etc. Ego Matthaeus diaconus cardinalis Sancti Andriani. Ego G. G. presbyter cardinalis tituli Lucinae interfui et subscripsi. Ego Jo. presbyter cardinalis tituli S. Grisogoni interfui et subscripsi. Ego Petrus cardinalis presbyter tituli Calixti subscripsi. Ego Comes presbyter cardinalis tituli S. Sabinae subscripsi.

Datum Laterani per manum Hugonis S. Romanae Ecclesiae subdiaconi, XVII Kal. Maii, indictione prima, Incarnat. Dominicae 1123, pontificatus autem domini Calixti II papae anno quinto.

CCXXXI. * Amedeo episcopo Maurianensi praeposituram ecclesiae S. Mariae Secusiensis ac de ipsa civitate Secusia jus parochiale concedit. (Anno 1123, April. 26.) [Vide Historiae patriae Monum., Chart. I, p. 751, Aug. Taurin., 1836.]

CCXXXII. Monasterii S. Georgii Veneti libertatem, privilegia, possessiones confirmat, imposito monachis aureorum duorum tributo annuo. (Anno 1123, Maii 8.)[UGHELLI, Italia sacra, V, 1204.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio TRIBUNO abbati monasterii S. Georgii, quod in Venetiae partibus situm est, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Piae postulatio voluntatis effectu debet prosequente compleri, quatenus et devotionis sinceritas laudabiliter enitescat, et utilitas postulata vires indubitanter assumat. Quia igitur dilectio tua, reverendissime in Christo fili Tribune abbas, ad apostolicae sedis portum confugiens ejus tuitionem humilitate debita requisivit, nos supplicationibus tuis clementi benignitate impartimur assensum, et B. Georgii monasterium, cui auctore Deo praesides, Romanae Ecclesiae patrocinio communimus. Per praesentem enim privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus, ut locus idem sub B. Petri tutela et protectione liber in perpetuum conservetur. Nec patriarcha, nec episcopus, nec persona quaelibet ecclesiastica saecularisve praesumat te vel successores tuos ad concilium cogere, aut in vos vel monachos vestros excommunicationis, seu etiam interdicti sententiam promulgare, in monasterio ipso quidquam praeter vestram voluntatem statuere, aut monachos vestros excommunicatos, sive ejectos, vel fugitivos absolvere, aut suscipere, vel sine tuo tuorumque successorum consensu ad ordines promovere. Porro universa quaelibet, quae aut in praesenti legitime possidetis, aut in futurum, largiente Deo, juste atque canonice poteritis adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Nulli ergo omnium hominum liceat idem monasterium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Chrisma, oleum sanctum, consecrationes altarium sive basilicarum, ordinationes monachorum, qui ad sacros fuerint ordines promovendi, a dioecesano accipietis episcopo, siquidem gratiam et communionem apostolicae sedis habuerit, etiamsi ea gratis ac sine pravitate voluerit exhibere; alioquin pro eorumdem sacramentorum susceptione catholicum quem malueritis antistitem adeatis, qui apostolicae sedis fultus auctoritate, quod postulatur, indulgeat. Obeunte vero te nunc ejus loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus tibi qualibet subreptionis astutia, vel violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris secundum Dei timorem, et D. Benedicti Regulam providerint eligendum. Ad indicium autem perceptae hujus a Romana Ecclesia libertatis, aureos duos quotannis Lateranensi palatio persolvetis. Si quis igitur in futurum patriarcha, archiepiscopus vel episcopus, aut ecclesiastica quaelibet saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisve sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata cognoscat iniquitate, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Datum Laterani per manum Aimerici sanctae Romanae Ecclesiae diac. card. et cancell. VIII Idus Maii, indict I, Incarn. Dom. anno 1123, pontificatus autem D. Calixti II PP. anno V.

CCXXXIII. Monasterium S. Mariae Glastoniensis dioecesis sub protectione sedis apostolicae recipitur, eique bona omnia et donationes confirmantur. (Anno 1123, Maii 15.)[COCQUELINES, bullarum Collect., II, 187.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectissimo filio SIGEFRIDO PELOCHINO, salutem et apostolicam benedictionem.

Religiosis desideriis dignum est facilem praebere consensum, ut fidelis devotio celerem sortiatur effectum. Quamobrem nos, fili in Christo charissime, postulationis tuae desideriis benignius annuentes, beatae Dei Genitricis, et gloriosae semper virginis Mariae monasterium, cui annuente Deo praesides, in Ecclesiae Romanae protectionem tutelamque suscipimus; et contra hominum perversorum molestias ejus privilegio confovemus. Per praesentis enim decreti paginam auctoritatemque statuimus, ut quaecunque ab apostolicis archiepiscopis, regibus et principibus, aliisque fidelibus, vestro monasterio largitione legitima collata sunt, quieta ei et integra conserventur. Quaecunque praeterea futuris temporibus juste canoniceque acquirere, Domino largiente, poteritis, firma tibi successoribusque tuis et illibata permaneant. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem monasterium penitus perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt, modis omnibus usibus profutura. Si qua autem in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliona fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Data Laterani per manum Aimerici sanctae Romanae Ecclesiae cardinalis et cancellarii, Idibus Maii, indictione prima, Incarnationis Dominicae 1123, pontificatus domni Calixti II papae V.

CCXXXIV. Monasterii Omnium Sanctorum Barensis possessiones, libertatem, privilegia confirmat. (Anno 1123, Sept. 12.)[UGHELLI, Italia sacra, VII, 618.]

CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio MELO abbati venerabili monasterii, quod Omnium Sanctorum dicitur in loco Cuti in Barensi suburbio, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Sicut injusta poscentibus nullus est tribuendus effectus, sic legitima desiderantium non est differenda petitio. Quamobrem, dilecte in Christo fili Mele abbas, Omnium Sanctorum monasterium, cui Deo auctore praesides, apostolicae sedis auctoritate munimus, omnes siquidem quietis et libertatis provisiones, quas bonae recordationis Ursus, et Elias Barensis Ecclesiae praesules eidem monasterio contulerant, et dominus praedecessor noster sanctae mem. Paschalis papa firmavit, nos quoque praesentis scripti pagina confirmamus, ut videlicet locus ipse cum rebus omnibus ad eum juste pertinentibus a dominio vel oppressione cujuslibet hominis liber debeat permanere. Nec ullus Ecclesiae Barensis antistes, aut alius, quod absit! temerarius audeat eidem coenobio excommunicationem inferre, neque personis, aut rebus ejus aliquo citra justitiam modo molestiam, aut controversiam irrogare. Ordinationes autem clericorum, et ecclesiarum gratis, seposita pravitate, et omni exactione concedat. Missas sane illic publicas per episcopum fieri praeter abbatis et fratrum voluntatem omnimode prohibemus, ne in servorum Dei recessibus popularibus occasio praebeatur ulla conventibus. Obeunte te tunc ejus loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia, seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris secundum Dei timorem, et beati Benedicti Regulam providerint eligendum, cui, si qua gravior causa evenerit, libere liceat apostolicae sedis audientiam appellare. Ad haec adjicientes decernimus, ut quaecunque bona, vel per tuam industriam, vel per virorum fidelium oblationem eidem loco parata sunt, aut in futurum praestante Deo juste canoniceque parari contigerit, firma vobis, vestrisque successoribus, et illibata permaneant. Nec ulli omnino hominum liceat idem coenobium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserventur eis pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio sistere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episc.

Datum Beneventi per manum Aimerici S. R. E. diac. cardinalis et cancel., II Idus Septemb., indict. II, Incarn. Dominicae 1123, pont. autem dom. Calixti II papae ann. V.

CCXXXV. Ad Ludovicum Francorum regem.--Commendat P[etrum] cardinalem, legatum apostolicum. (Anno 1123, Sept. 30.)[MANSI, Concil., XXI, 210.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, charissimo in Christo filio LUDOVICO illustri et glorioso Francorum regi, salutem et apostolicam benedictionem.

Concessam tibi a Domino gratiam et regiam potestatem te recognoscere scimus et gaudemus. Siquidem Deum diligis, Ecclesias veneraris, et personis ecclesiasticis debitam exhibes reverentiam et honorem. Ea propter, fili charissime, benedictione apostolica te duximus visitandum, hortantes, et monentes ut in hoc Dei glorioso proposito tanquam religiosus et catholicus rex per ejus gratiam perseveres, quatenus regum rex qui terrenum tibi regnum contulit, aeterni etiam coronam et gloriam largiatur. Sane charissimum filium nostrum P. sedis nostrae presbyterum cardinalem nobilitati tuae attentius commendamus. Nos enim a latere nostro eum secundum antiquam apostolicae sedis consuetudinem ad terram potestatis tuae, pro corrigendo et confirmando quae corrigenda et confirmanda fuerint, delegamus. Rogamus igitur excellentiam tuam, et in Domino commonemus, ut eum tanquam vicarium nostrum reverenter suscipias, honeste habeas, et ita ei facultatis tuae consilium et auxilium praebeas, quatenus sibi injunctum possit ministerium adimplere. Uxorem tuam dominam reginam, et filium Philippum, quos tanquam viscera nostra diligimus, per te salutamus et benedicimus: omnipotentis Dei misericordiam obsecrantes, ut personam tuam, et ipsos, dexterae suae protectione per tempora longa servet incolumes. Stephanum quoque cancellarium, et omnes fideles tuos salutamus et benedicimus.

Datum Beneventi, pridie Kal. Octobris.

CCXXXVI. Richardo, praeposito Springirsbacensi, et ejus fratribus privilegia quaedam tribuit. (Anno 1123, Oct. 12.) [Hujus privilegii titulum dedit JAFFÉ, Regesta Rom. pont., p. 545, cum hac mentione: « In tabulario Confluentino, ex schedis Pertzii. » ]

CCXXXVII. Ad suffraganeos episcopos et abbates provinciae Bisuntinae. --Significat iis sententiam a se latam pro maternitate ecclesiae S. Joannis. (Anno 1123, Nov. 10.)[MANSI, Concil., XXI, 202.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis fratribus et filiis, suffraganeis episcopis, et abbatibus, per Bisuntinam provinciam constitutis, salutem et apostolicam benedictionem.

Postquam nos in apostolicae sedis ministerium disponente Domino promoti sumus, Bisuntinae ecclesiae B. Joannis evangelistae canonici, saepe suam coram nobis querimoniam protulerunt, super controversia illa, quae inter ipsos, et beati Stephani canonicos diutius agitatur; de episcopali videlicet cathedra, et matricis ecclesiae dignitate. Et nos itaque utramque partem secundo ad nostram praesentiam convocavimus. Sed cum beati Joannis canonici ad nos juxta mandatum nostrum venirent, B. Stephani canonici, se sine excusatione qualibet subtraxerunt. Tertia tandem vice terminum utrisque in beati Lucae festivitate statuimus. Et quidem praedicti beati Joannis canonici nostro se conspectui, justitiam parati facere et recipere, obtulerunt: verum canonici Sancti Stephani neque ad nos venerunt, neque pro se excusationem quamlibet praetenderunt. Quamobrem nos ex communi fratrum nostrorum, episcoporum et abbatum, qui nobiscum erant, consilio, apostolica auctoritate statuimus, ut jam dicta B. Joannis ecclesia, omnem episcopalis sedis, et matricis ecclesiae obtineret in posterum dignitatem, quam antiquis dignoscitur obtinuisse temporibus. Unde beati Stephani canonicis per scripta nostra praecepimus, ut illud nobis maternitatis privilegium redderent, quod a domino praedecessore nostro sanctae memoriae Paschali papa, per mendacia et fraudis versutiam subrepserunt. Rogamus igitur dilectionem vestram, monemus atque praecipimus, ut praedictam beati Joannis ecclesiam, matrem vestram omnimodis cognoscatis, et obedientiam ei, ac reverentiam humilitate debita impendatis. Nos enim idcirco hoc fecimus, quia et totius rei veritatem nostris visam oculis plenius novimus, et ratio id poscebat; et quia B. Stephani canonici, tertio vocati venire ad judicium contempserunt.

Datum Tarenti, IV Idus Novembris

CCXXXVIII. Ad episcopos Hispanos, abbates ac praepositos per Emeritanam et Bracarensem provinciam constitutos. --Ut Didaco archiepiscopo Compostellano, vicario suo, obediant. (Anno 1123, Nov. 29.)[FLOREZ, Esp. sagr., XX, 394.] CALIXTUS episcopus, servus serv. Dei, ven. fratribus et coepiscopis, archiepiscopo Bracarensi, episcopo Colimbriensi, Portugalensi, Tudensi, Auriensi, Vallibriensi, Lucensi, Astoricensi, Avilensi, Salmanticensi, abbatibus, praepositis per Emeritanam et Bracarensem provincias constitutis, salutem et apostolicam benedictionem.

Antiqua sedis apostolicae institutio exigit, etc., ut supra epist. 80.

Dat. in burgo S. Fabiani III Kal. Decembris.

CCXXXIX. Ad omnes episcopos, etc., per Europam dispersos. (Intra 1119-1124.)[ECCARD, Corpus hist. med. aevi, p. 363.]

Dominus papa CALIXTUS, servus servorum Dei, dilectis fratribus episcopis, abbatibus, plebanis, canonicis ac capellanis et caeteris per Europam fidelibus, salutem et apostolicam benedictionem.

Justitiae ratio exigit et rationis ordo exposcit, ut quae a praedecessore nostro sanctae memoriae papa Paschali charitatis intuitu constituta sunt, nos auctore Domino conservemus. Latorem praesentium ab Hierosolymitani xenodochii praeposito Raimundo missum ad vos charitati vestrae attentius commendamus. Idem enim Raimundus omnium a Hierosolyma redeuntium testimonio commendatur, quod sincere, devote, assidue peregrinorum et pauperum curam gerat. Et nunc pro eorum necessitatibus sublevandis vestrae charitatis implorat auxilium. Vos ergo beneficentiae et communionis nolite oblivisci; talibus enim hostiis promeretur Deus. Pauperem igitur Christum in suis pauperibus sublevare curetis, ut et ipse vos divitiarum suarum faciat esse participes. Non enim Hierosolymitanae peregrinationis mercedis vacuus est, qui in Hierosolymitanis peregrinis rerum suarum adminiculum subministrat. Qui pauperi tribuit, Domino feneratur. Ipse autem Dominus in vobis, quod loquitur, et abundare in vobis faciat omnem gratiam, ut eum in suis minimis reficientes, in aeternae Hierosolymae gaudiis aeternae refectionis mercedem accipere mereamini.

CCXL. Ad Pelagium Bracarensem episcopum.--De privilegiis ejusdem Ecclesiae. (Intra 1119-1124.)[MANSI, Concil., XXI, 193.] Bracarensem metropolim insignem quondam fuisse, atque inter Hispaniarum regna multis et dignitatis et gloriae titulis claruisse, tam antiquae nobilitatis indicia, quam et veterum scripturarum testimonia manifestant. Verum quia consistentis in ea populi peccata corrigere divinae dispositioni complacuit, irruentibus Mauris seu Moabitis, et metropolis dignitas imminuta, et parochiarum termini sunt confusi. Sane post longa temporum interstitia, divina rursus miseratio metropolim restituere, atque parochias ex parte maxima dignata est ab infidelium tyrannide liberare. Unde dominus praedecessor noster sanctae memoriae Paschalis papa pristinam ei dignitatem redintegrans, sua quaeque membra ei per apostolicae sedis privilegium counivit. Ejus itaque nos vestigia subsequentes, charissime frater et coepiscope Pelagi, Bracarensi Ecclesiae, cui Deo auctore praesides, integram ipsam urbem Bracaram cum cauto illo integro, quod comes Henricus et uxor ejus Therasia eidem Ecclesiae contulerunt, et cum terminis Bracarensis episcopatus, sicut in descriptione praedicti domini continetur, praesentis privilegii pagina confirmamus: et eidem Bracarensi metropoli, Galliciam provinciam, et in ea episcopalium cathedrarum urbes redintegramus; item Asturicam, Lucum, Tudam, Mindunium, Auriam, Portugale, Colambriam, et episcopalis nominis nunc oppida Niseum, Lamecum, Egitaniam, Britoniam, cum parochiis suis.

CCXLI. Bulla pro Ecclesia Barbastrensi. (Intra 1119-1124.)[AYNSA, Fundacion de Huesca, p. 318.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, etc., venerabili fratri, salutem et apostolicam benedictionem.

Tu ipse, frater, nosti quia exlongo tempore te diligimus, et diligere volumus; sed fama illa fratres tuos vehementer turbat, quod Barbatrensem episcopum sine judicio et ratione a sede sua horribiliter projecisti, et a praedecessore nostro papa bonae memoriae rogatus, etiam interdictus, ab eadem etiam violentia non desistis. Rogamus itaque fraternitatem tuam, et praecipimus, ut eumdem fratrem plenarie sedis suae cathedram restituas, etc.

CCXLII. Ad episcopum Pampilonensem. (Intra 1119-1124.)[AYNSA, Fundacion, excelencias, grandezas y cosas memorables de Huesca. Huesca, 1619, fol., p. 318.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, etc.

In Oscitanum episcopum excommunicationis sententiam dederamus, pro eo quod venerabilem fratrem nostrum Raimundum Barbastrensem episcopum de sede propria sine audientia et judicio expulit, et ad nos venire commonitus contempsit: postea vero Aragoniae regis precibus inclinati cum absolvimus, etc.

CCXLIII. Benedicto, episcopo Lucensi, pallii usum concedit. (Intra 1119-1124.)[UGHELLI, Italia sacra, I, 819.]

CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri BENEDICTO Lucensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Et charitatis debito provocamur et apostolicae sedis benevolentia incitamur honorem fratribus exhibere, et S. R. Ecclesiae dignitatem aliis etiam Ecclesiis impertire, illis praecipue, quae familiarius ac devotius in B. Petri obedientia et servitio perseverant. Propter quod, charissime in Christo frater et coepiscope Benedicte, fratrum tuorum et nobilium civitatis petitionibus duximus annuendum, ut Lucanam Ecclesiam, cui Deo auctore praesides, ex liberalitate sedis apostolicae specialius honoremus. Ipsa enim cum clero suo, ac populo, ita se diebus nostris Romanae devovit ecclesiae, ita se B. Petri obedientiae ac servitio mancipavit, ut de consueta sedis apostolicae liberalitate merito et honorari debeat, et gaudere. Nos ergo in praeteritorum memoria habentes, et in posterum de dilectionis et servitii nostri perseverantia confidentes, tibi tuisque successoribus pallii usum infra ecclesiam tantum ad missarum solemnia, ex Romanae Ecclesiae benignitate concedimus diebus illis, qui inferius distinguuntur. Ipso videlicet die Nativitatis Domini, in festivitate B. Joannis Evangelistae, in Epiphania, Coena Domini intra Urbem, et extra si causa gravior intervenerit, Resurrectione, sequenti secunda feria, Ascensione, Pentecoste, Nativitate S. Jo. Baptistae, Natale apostolorum Petri et Pauli, Assumptione B. Mariae, commemoratione S. Michaelis, festivitatibus S. Martini, et S. Frigidiani, dedicatione majoris Ecclesiae, in ordinationibus presbyterorum, et diaconorum, et in dedicationibus ecclesiarum Lucanae urbis. Cujus nimirum pallii volumus te per omnia geneum vindicare, hujus siquidem indumenti honor, humilitas atque justitia est. Tota ergo mente fraternitas vestra se exhibere festinet, in prosperis humilem, et in adversis, si qua evenerint, cum justitia erectam, amicam bonis, perversis contrariam. Nullius unquam faciem contra veritatem suscipiens, infirmis compatiens, benevolentibus congaudens, aliena damna propria deputans, de alienis gaudiis tanquam de propriis exsultans, in corrigendis vitiis pie saeviens, in fovendis virtutibus auditorum animas demulcens, in ira judicium sine ira tenens, in tranquillitate autem severitatis justae censuram non deserens. Haec est, frater charissime, pallii accepti dignitas, quam si sollicite servaveris, quod foris accepisse ostenderis, intus habebis. Sancta Trinitas fraternitatem tuam per saecula longa servet incolumen. Amen.

Dat., etc.

CCXLIV. Privilegium pro monasterio Andrensi. (Intra 1119-1124.)[D' ACHERY, Spicil., II, 797.]

CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio RAINALDO Andernensi abbati, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Justis votis assensum praebere, justisque petitionibus aures accommodare nos convenit, qui licet indigni justitiae custodes atque praecones in Ecclesia apostolorum principum Petri et Pauli specula positi, Domino disponente conspicimur. Proinde, dilecte in Christo fili Rainalde abbas, petitioni tuae clementer annuimus, et Andernense Sancti Salvatoris ac Beatae Rotrudis monasterium, cui auctore Domino praesides, in apostolicae sedis tutelam excipimus, et pertinentes ei possessiones praesentis decreti pagina confirmamus quae vel pontificum concessione, vel comitum et baronum largitione, aut aliorum fidelium oblatione, sive aliis justis modis acquisitae sunt, vel futuris temporibus acquirentur

Omnem videlicet pasturam circa ecclesiam Andernensem, ubertatem cespitum paludis et aquae: capellam S. Mariae de castro Gisnes; altare de Bredenarda, de Andernes, de Lullingahem, de Fercnes, de Eilingahem; et tertiam partem altaris de Terdecgehem cum decimis eorum; duas partes decimae de Spetleca: terram de Antingehem cum hospitibus, comitatu et bosco; molendinum in villa Odingehem, terram cum hospitibus in villa Terdeggehem; terram cum hospitibus in villa Ravantum, et Elbedingehem; terram in villa Buxin; terram cum hospitibus in villa Wadingatun, et de Seiles, de Bessingahem, de Hetberga; decimam Destrones: terram cum tribus hospitibus et vavassoribus in villa Fraitun; terram cum hospitibus apud Nieles; terram cum hospitibus in villa Marcnes; Hammes et Curtalo; terram de Elingatun; terram duarum carrucarum in villa Bochardes cum hospitibus et decima; terras et hospites in villa Gisnes, et stagnum et sedem molendini; terram duorum hospitum juxta abbatiam; terram Odini cum hospitibus, decima et bosco, et comitatu in villa Campaniae, et cum decima terrae Adunardi; terram Rotgeri cum hospitibus et decima apud Borcharcbuse; terram Hermari cum hospitibus et decima; terram Balduini Portevin, cum hospite et decima: totam terram Stephani et filiarum ejus Adalaides et Hermingardis; terram Gothonis Hugonis; totam terram Eustachii et Adelae sororis ejus; Rodulphi Penard cum hospitibus, bosco et decima; terram Guinemari Crassae Vaccae, Guisfridi, Galanti, et Heremari Buce, cum hospitibus, bosco et decima: totam decimam terrae Balduini Botzard; et Domelinae sororis ejus, Heremari veteris, Hugonis et Balduini Dedisacra; terram Mascelinae cum hospite, bosco et decima; terram Hadwidis de Pernis; terram et hospites in villa Bucolt; terram Eustachii, et partem molendini sui cum hospitibus et aquis et bosco in villa Baveiingahem, et hospitem in villa Ruham; terram Suanaildis in villa Herchem; terram de Dunrupit; terram Ermingardis cum hospitibus in villa Calvastert; terram Walteri cum hospitibus in villa Oya; terram et duos hospites in villa Morlingehem; in villa Landringatun terram carrucae, et terram Alulphi et Reineri; terram in villa Altinges; terram unius carrucae apud Wesvich; tertiam partem unius molendini et terram, pratum et boscum in villa Cossebronnae; terram in parochia de Haldinehem, et de Boninges: terram trium carrucarum in villa Suanacas, cum villanis et comitatu; terras alias in parochia S. Martini; terram Gusfridi de Bredenarda, cum curte, domo et hospitibus et comitatu, ex dono comitis Manassis et vavassoris sui Manassis, et filii ejus Florentii; terras, hospites et comitatus in parochia S. Martini de Northguerca, de Suthguerca, de Adroic, et de Polingona; terram centum quinquaginta mensurarum in solitudine juxta Pitheem, cum comitatu; terram Orberti de Fornes, et Lamberti fratris ejus apud Suanacas, cum comitatu; pratum de Stochbrigga; totum alodium Adalaidis de Fielnes, et Guarini filii ejus, et quidquid habuerunt in comitatu de Gisnes, terras, boscos, vavassores, servos, ancillas, hospites, aquam et molendinum unum; in villa Bocardes terras de Jorni cum hospitibus; terram de Surches cum comitatu; terrarum concambium quod Gillebertus vestri monasterii abbas cum Hugone Malo vicino composuit, et reliqua omnia quae juris monasterii esse noscuntur.

Decernimus ergo ut nulli omnino hominum facultas sit idem monasterium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum sustentationibus et gubernatione concessa sunt usibus omnimodis profutura, salva in omnibus canonica Tervacensis episcopi reverentia. Sepulturam ipsius loci sane liberam esse censemus, ut eorum qui illic sepeliri deliberaverint, devotioni et extremae voluntati, nisi forte excommunicati sunt, nullus obsistat. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit; secundo, tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, ac a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

CCXLV. Ad A. priorem et fratres S. Frigdiani Lucensis. (Intra 1120-1124, Jul. 6.)[BALUZ., Miscell. ed. Luc. IV, 587.] CALIXTUS episcopus, servus servorem Dei, dilectis filiis A. priori S. Frigdiani et ejus fratribus, salutem et apostolicam benedictionem.

Fratrem vestrum Blasium cupientem in Lateranensi ecclesia secundum vestram institutionem vivere ad vos remisimus, quia illud ad praesens pro temporis importunitate minime esse poterat. Mandamus ergo vestrae dilectioni ut eum cum amore et dilectione ut fratrem vestrum suscipiatis, et vobiscum retineatis.

Data Romae II Non. Julii.

CCXLVI. B[erardo], episcopo Matisconensi officium episcopate interdicit donec ab injuriis in monasterium Cluniacense destiterit. (Intra 1121-1124, Jan. 9.)[MABILLON, Annal. Bened. VI, 38.] Quae B. Petri Cluniacensi monasterio a te illata sunt, et nos et fratres nostros vehementer gravant. Post nostras commonitiones, post scripta frequenter missa, manum tuam, quod hactenus inauditum est, super ipsam parochiam extendisti, clericos et laicos excommunicasti, et in B. Odonis ecclesia divina penitus celebrare officia prohibuisti, monachis etiam graves, prout asserunt, injurias intulisti, et nonnulla eis pertinentia abstulisti. In his tamen omnibus paterna tibi benignitate pepercimus, correctionem tuam, sicut venerabilis frater noster Hugo Lugdunensis archiepiscopus ad nos veniens promiserat, exspectantes. Tu autem ut prius sic et postea pertinaciter restitisti. Hanc ergo praesumptionem et tantum apostolicae sedis contemptum ferre diutius non valentes, licet inviti propter praeteritae dilectionis et familiaritatis gratiam, ex rationabili fratrum nostrorum sententia, episcopale tibi officium auctoritate sedis apostolicae interdicimus, donec a Cluniacensis monasterii, et clericorum, seu laicorum, et ipsius capellae infestatione desistas, et nobis de contemptu tuo satisfacias.

Datum Laterani V Idus Januarii.

CCXLVII. E. [leg. C., i. e. CONRADO] archiepiscopo Salsburgense commendat A. presbyterum, ab episcopo Augustensi ordinatum. (Intra 1121-1124, Jan. 25.)[MANSI, Concil., XX, 1228.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri E. Saltzburgensi archiepiscopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Frater iste praesentium lator, A. presbyter, apostolicae sedis clementiam adiens, se ab Augustensi episcopo retulit ordinatum, cum idem episcopus praedecessore nostro sanctae memoriae Paschale papa Romanae fuisset Ecclesiae gratiam in conventu celebrato Placentiae consecutus. Quia ergo misericordiam juste petentibus indulgentiam negare non convenit, si postulatio ejus veritatis nititur ratione, ipsum in ordine suo et recipias et sacerdotalis officii ministerio sine inquietudine fungi concedas.

Datum Laterani VIII Kalend. Februarii.

CCXLVIII. Omnibus in ecclesia Compsana sepeliendis peccatorum absolutionem concedit. (Intra 1119-1124, Mart. 30.)[UGHELLI, Italia sacra, VI, 810.] CALIXTUS, episcopus, servus servorum Dei, omnibus fidelibus Ecclesiae, salutem et apostolicam benedictionem.

Quoniam Compsanae ecclesiae desolationem antiquo tempore factam audivimus et ex parte cognoscimus, et ad eam consecrandam rogati a dilecto filio nostro H. ejusdem ecclesiae venerabili archiepiscopo, nec non a . . . . B. comitissa ejusdem terrae domina fuimus, et . . . . . . esse nequivimus: idcirco ad ejusdem ecclesiae dignitatem absolutionem omnium peccatorum, apostolorum Petri et Pauli, et nostra auctoritate sancimus omnibus Christianis, qui confessi fuerint, et ibi sepeliri se fecerint.

Datum Laterani III Kal. Aprilis.

CCXLIX. Ad universos reges, comites et principes.--Hortatur ut afflictae Hispaniarum Ecclesiae succurrant, concessis adjuvantibus indulgentiis, commendatque eis Oldegarium, archiepiscopum Tarraconensem. Intra 1121-1124, April. 2.[MANSI, Concil., XXI, 217.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, omnibus episcopis, regibus, comitibus, principibus, caeterisque Dei fidelibus, salutem et apostolicam benedictionem.

Pastoralis officii nobis a Deo commissi sollicitudo deposcit, ut omni vigilantia et circumspectione gregem Dominicum et custodiamus et pascamus. Hispaniarum siquidem Ecclesia, quot calamitatibus, quot filiorum Dei mortibus per paganorum oppressionem assidue conteratur, neminem vestrum latere credimus. Eapropter dilectionem vestram tanquam Deo (cujus legatione fungimur) exhortante per nos admonemus, et tanquam charissimos filios precibus, quibus possumus, incitamus, quatenus ad fratrum defensionem et ecclesiarum liberationem insudare nullatenus desistatis. Omnibus enim in hac expeditione constanter militantibus, eamdem peccatorum remissionem, quam Orientalis Ecclesiae defensoribus fecimus, apostolica auctoritate et concessa nobis divinitus potestate, benigne concedimus. Illis autem qui signum crucis suis vestibus hac de causa imposuerunt, si ab hoc Paschate usque ad aliud votum suum persolvere non sategerint, a gremio sanctae Ecclesiae, donec satisfaciant, submovemus. Verum quia exercitum vestrum per nos, ut desideraremus, visitare nequimus, charissimum fratrem nostrum Oldegarium Tarraconensem archiepiscopum, ad ipsum ex latere nostro delegare curavimus, nostras ei vices, in hoc specialiter committentes, ut ipsius consilio et dispositione corrigenda corrigantur, et confirmanda cooperante Domino confirmentur. Si qua vero dubia in exercitu eodem emerserint, ipsius experientia terminentur. Ipsum itaque dilectioni vestrae attentius commendamus, rogantes ut illam in vobis inveniat charitatem, quae nos ad eum vobis committendum compellit. Omnipotens Dominus beatorum suorum apostolorum Petri et Pauli meritis, sua nos miseratione custodiat, et ad gloriosam de inimicis Christianorum victoriam, et felicem consummationem pervenire concedat.

Dat. Laterani quarto Nonas Aprilis.

CCL. Ad Goffridum abbatem Vindocinensem.--Rata habet privilegia omnia Vindocinensium. (Intra 1121-1124, April. 6.)[MANSI, Concil., XXI, 195.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectissimo in Christo filio suo GOFFRIDO Vindocinensi abbati, salutem et apostolicam benedictionem.

Et tuae in Romanam Ecclesiam devotionis sinceritas, et nostra in invicem assidua familiaritas, nos hortantur ut visitare te frequentius apostolicae benedictionis litteris debeamus. Visitamus ergo, et te sicut fratrem in Christo charissimum amplioris dilectionis brachiis amplectentes, et de familiari familiariorem, et ex charo chariorem habere deinceps praeoptamus. Personam tuam honorare et Ecclesiam tuam juvare cupimus et fovere. Sane fratres tuos per te in Domino salutamus, et eis omnipotentis Dei et beatorum apostolorum Petri et Pauli benedictionem impendimus. Quidquid vero dignitatis, seu immunitatis ab apostolica sede tibi, tuoque monasterio concessum est, nos quoque ratum et integrum perpetuo manere censemus.

Datum Romae VIII Idus Aprilis.

CCLI. Ad Attonem Arelatensem archiepiscopum, Raimundum comitem Barcinonensem et Gaufredum Porcelettum. --Ut monachis S. Aegidii auxilium impendant contra Ildefonsum comitem Tolosanum et fautores ejus, quos a se excommunicatos denuntiat. (Intra 1122-1124, April. 22.)[VAISSETTE, Hist. de Languedoc, tom. II. preuves col. 421.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri ATTONI Arelatensi archiepiscopo et charissimo filio RAIMUNDO Barchinonensium comiti, et GAUFREDO PORCELETTO, salutem et apostolicam benedictionem.

Beati Aegidii monasterium cum omnibus rebus suis Romanae Ecclesiae juris est, et ad sedem apostolicam spectat; unde qui locum ipsum et fratres in eo Domino servientes offendit, procul dubio nos offendit. Quia igitur Ildefonsus comes filium nostrum Hugonem abbatem et fratres ejus de monasterio ipso expulit, et monasterium cum burgo et aliis suis pertinentiis per saecularem potentiam occupavit, nos in eum, in Raimundo de Balcio, Guillelmo de Sabrano, Elesiario de Castriis, Guillelmo Rainoaldi de Medenas, vicecomitibus de Mesoaga et Rainoni de Castlar, et eorum in nequitia ista fautores et ei adjutores excommunicationis, et in terras eorum interdictionis sententiam promulgavimus. Insuper comitis homines ab ejus dominio et fidelitate, missis litteris nostris, subtraximus, donec comes B. Aegidii monasterium cum burgo et pertinentiis ejus jam dicto abbati et fratribus ejus restitutum, liberum et omnino quietum dimittat, castrum noviter contra ipsum aedificatum destruat, et nobis de illatis injuriis satisfaciat. Rogamus itaque dilectionem vestram et monemus ut pro amore Dei et Romanae Ecclesiae reverentia eumdem abbatem et fratres ejus ita juvare, manu tenere et sustentare curetis, quatenus a Deo et beato Petro, necnon et S. Aegidio retributionem, et a nobis plenam gratiam habeatis.

Data Laterani X Kalendas Maii.

CCLII. Ad Galterium Magalonensem episcopum et alios.-- Monachis S. Aegidii auxilium impendant contra Ildefonsum comitem Tolosanum et fautores ejus, quos a se excommunicatos declarat. (Anno 1122, 22 Aprilis.)[D. BOUQUET, tom. XV, p. 244.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri GALTERIO Magalonensi episcopo, et dilectis filiis BERNARDO Biterrensi vicecomiti, BERNARDO de Andusia, RAIMUNDO decano de Poscheriis, salutem et apostolicam benedictionem.

B. Aegidii monasterium cum omnibus rebus suis Romanae Ecclesiae juris est, et ad sedem apostolicam spectat: unde qui locum ipsum et fratres in eo Domino servientes offendit, procul dubio nos offendit. Quia igitur Ildefonsus comes filium nostrum Hugonem abbatem et fratres ejus de monasterio ipso expulit, et monasterium cum burgo et aliis suis pertinentiis per saecularem potentiam occupavit, nos in eum, in Raimundo de Balcio, Guillelmo de Sabrano, Elesiario de Castriis, Guillelmo Rainoardi de Medenas, vicecomitibus de Meesoaga et Rainoni de Castlar, et eorum in nequitia ista fautores et ei adjutores excommunicationis, et in terras eorum interdictionis sententiam promulgavimus. Insuper comitis homines ab ejus hominio et fidelitate, missis litteris nostris, subtraximus, donec comes B. Aegidii monasterium cum burgo et pertinentiis ejus jamdicto abbati et fratribus ejus restitutum liberum et omnino quietum dimittat, castrum noviter contra ipsum aedificatum destruat; et nobis de illatis injuriis satisfaciat. Rogamus itaque dilectionem vestram et monemus, ut pro amore Dei et Romanae Ecclesiae reverentia eumdem abbatem et fratres ejus ita juvare, manutenere ac sustentare curetis, quatenus a Deo et B. Petro, necnon et S. Aegidio retributionem, et a nobis plenam gratiam habeatis.

Data Laterani X Kal. Maii.

CCLIII. Episcopo Rossellano praecipit ut vexare monasterium Alborense desistat. (Intra 1122-1124, April. 22.)[UGHELLI, Italia sacra, III, 663.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili ROSSELLANO episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

In nostra nobis praesentia promisisti, quod filio nostro Alborensi abbati omnem indignationem dimitteres et pacem ei ac bonam redderes voluntatem. Caeterum postquam discessisti a nobis, et ad propria reversus es, injuriam ei et monasterio ejus cum nostris [ f. multis] etiam conviciis intulisti; unde cavendum tibi est ne illud super te proverbium veniat, quod de non bono vino vulgariter dicitur: Prius quam ingrediatur vas, marcessit. Monemus itaque fraternitatem tuam, ut a praedicti abbatis, et fratrum ejus inquietatione omnino desistas, et clericos Ecclesiae de Monte Calvo ad Alborense monasterium pertinentes, ab interdicto illo, quod in eos protulisti, prorsus absolvas. Si quid autem adversus abbatem vel monasterium habes, nos ad quos ejusdem loci proprietas pertinet, debitam inde justitiam congruo tempore faciemus. Quod si nos audire contempseris, timendum tibi est ne, dum Dei servos injuste persequeris, justam sedis apostolicae indignationem ita persentias, ut alii exemplo tuo talia de caetero facere non praesumant.

Datum Laterani X Kal. Maii.

CCLIV. Monasterii Hugeshoffen, a Wernhero comite de Ortenberg fundati, bona, jura et privilegia confirmat. (Intra 1122-1124, Maii 14.)[WURTEVEIN, Nova Subsidia diplom., tom. VII, p. 36. Ex libro Salico membranaceo abbatiae Andlaviensis, fol. 13.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis fratribus monasterii Sancti Michaelis archangeli, quod dicitur Hugonis Curia, tam futuris quam praesentibus in perpetuum.

Ad munimentum et protectionem sanctae Dei Ecclesiae pastoralis vigilantiae consilium et auxilium adhibere, officium a nobis exigit commissae dispensationis, et speratum a Deo praemium, quod est felicius aeternae recompensationis. Quatenus et ecclesiastica utilitas apostolicae sedis favore vires accipiens accrescat et devotionis sinceritas enitescat. Apostolicae siquidem sedis filius devotissimus comes Wernherus de facultatibus propriis monasterium Hugeshoven appellatum, Domino aspirante, construxit, quod in beatissimi archangeli Michaelis honore ac nomine consecratum beato Petro apostolorum principi obtulit, ac sanctae ipsius Romanae et apostolicae Ecclesiae gratia defensionis studio pietatis subjecit. Nos igitur, dilecte, Adelheidis comitissae neptis ejusdem comitis, piis postulationibus annuentes, vestrisque, filii in Domino charissimi, religiosis desideriis paternae benignitatis assensum accommodantes, praefatum monasterium in quo divinis mancipati estis obsequiis cum omnibus ibidem in praesens collatis, vel in posterum conferendis sub apostolicae sedis tuitione specialiter confovendum, beati Petri vice suscipimus et perpetuam ei libertatem apostolica auctoritate statuimus, atque contra iniquorum omnium infestationem praesentis privilegii decreto communimus. Statuimus enim ut universa quae ad eumdem locum legitime pertinere videntur, quae vel praedictus comes Wernherus, vel sui haeredes et successores divae aspirationis instinctu ipso monasterio contulerunt, aut quidquid praeterea aliorum devotione fidelium hactenus collatum est, aut deinceps annuente Deo conferetur, salva vobis et per vos eidem Ecclesiae illibata conserventur. In quibus haec propriis visa sunt exprimenda vocabulis: ipsum videlicet coenobium cum sexus utriusque mancipiis caeterisque suis pertinentiis, parochialem quoque Ecclesiam ibidem sitam cum capella Rognesbach, alodium in Scherwilre, praedium apud Mackenheim, praedium apud Fruolsheim, aliud in Egenesheim, aliudque in Reinenkeim. Possessiones apud Marcolvisheim, apud Breitenheim, apud Heiolvesheim, et apud Northus. Praedium quoque in Lotharingia a bonae memoriae Ludolfo comite ejusque conjuge Adelheida comitissa ad praefatum monasterium sancto Michaeli archangelo traditum, apud Geberesdhorf scilicet situm, cum omnibus sibi jure adhaerentibus, necnon ecclesiam in Wibre cum suis attinentiis ab eadem comitissa vobis traditam, haec vobis habenda, et possidenda confirmamus. Piscationem vero in ipsa valle usque in Lutenbach et ligna de dominicali silva ad quoslibet usus necessaria, fructuumque silvestrium medietatem, atque apium examina, quae in eadem silva fuerint reperta, vobis ea stabilimus; quod autem supradictus piae devotionis comes Wernherus in ejusdem loci munificentiam concessit, cuilibet ministerialium suorum, vel familiae suae licitum esse eo praesente, vel absente, ad eumdem locum propria quaeque contradere, id et nos apostolica censura decernimus stabile et ratum fore. Verum quoniam Alsaciensi provinciae moris esse fertur, ut nulli ex familia Argentinensis Ecclesiae liceat quidquam de praediis propriis alteri largiri Ecclesiae, quae sub illius non sit jurisdictione, nos praefatum Sancti Michaelis archangeli monasterium in eodem pago situm, hoc a Romanae et apostolicae sedis dignatione indultum speciale volumus semper obtinere privilegium, ut quilibet de familia sive Argentinensis Ecclesiae vel alterius ubique terrarum cujusvis Ecclesiae, libere possit absque omni cujusquam contradictionis obstaculo tam de praediis quam de rebus propriis, eidem monasterio apostolicae auctoritatis robore fulto, vel venundare, vel mutuare, vel gratis erogare. Congregatio monasterii liberam habeat potestatem ad electionem abbatis juxta decretum sancti Benedicti, sine omni contradictione constituendi, ut sit in ipsorum fratrum arbitrio, quem inter se eligere, sibique secundum Deum proponere velint, si inter eos idoneus inveniri possit; alioquin aliunde ex irregulari monasterio sibi expetant, quemcunque meliorem invenire valeant, et electum fulti auctoritate obtineant. Chrisma quoque, oleum sanctum, consecrationes altarium atque basilicarum, seu fratrum promovendorum ab episcopo in cujus dioecesi sunt, praedicti fratres gratis accipient, nisi forte simoniacum esse constiterit, aut apostolicae sedis communionem non habere; quod si constiterit, liceat eis et abbatis et monachorum ordinationem ac caetera sacramenta, a quocunque catholico voluerint episcopo, postulare atque recipere. Nullam sane potestatem in eodem loco Argentinensi episcopo, cujuslibet vel minimae rei gerendae aut ordinandae, nisi pro communi fratrum et abbatis voluntate concedimus, nec a quolibet episcopo, vel archiepiscopo, nisi a solo apostolicae sedis praesule, in ipsum abbatem vel monasterium ejus excommunicationis sententiam pro quacunque causa dari permittimus, hoc quoque speciatim subjicientes, ut idem coenobium cum atrio suo, cumque omnibus sibi pertinentibus ab omni quorumlibet hominum incursione sit liberum, necnon et ab episcopi Argentinensis seu episcoporum omnium, sive episcopalium ministrorum, regum quoque, imperatorum, ducum, comitum, omniumque hominum omnimodis servitiis et gravaminibus sit alienum. Si quis saecularium ibidem sepulturam sibi praeparare desideraverit, monachis illic conversantibus pie desiderata liceat indulgere, nec cuiquam sacerdotum ea fassit prohibere. De advocatiae vero constitutione, ita decernimus ut nullus hanc velut haereditario jure sibi debitam sortiatur, nisi qui communi vel saniori fratrum electione constituatur; qui tamen advocatus locum illum vel possessiones ibidem Deo servientium nunquam injuste, vel violenter attingat, non liceat ei invito abbate monasterium ipsum, aut monasterii rusticos, vel familiam frequentibus hospitiis aggravare, nec quaslibet exactiones ab eis extorquere; sed nec aliqua jurisdictionum placita nisi ab abbate invitatus, exerceat, nec de placitorum multis, quos justitias vocant, supra tertiam partem, quae illi ex consuetudine debetur, accipiat, illorum tantum videlicet placitorum, ad quae ab abbate invitatus fuerit. Qui si hic transgressor monasterio repertus fuerit, et secundo tertiove commonitus culpam non correxerit, amoto eo, alius, qui placuerit, aut nullus si placuerit, substituatur. Illud quoque subjungimus, vel ex beati Gregorii papae sententia definimus, ne loci ejusdem fratres de carrucis suis, vel quibuslibet laboribus, sive nutrimentis propriis in valle monasterii parochiali unquam Ecclesiae reddere decimas, seu primitias exigantur. Locum itaque illum omnimoda libertate donatum, tam ab omni mortalium jure quam ab omni molestiarum temeraria inquietudine tutum semper et absolutum fore decernimus, et abbatiam illic perpetuo haberi, ac sub apostolicae sedis tutela specialiter protegi, aureumque ex hoc bysantium apostolico palatio annualiter persolvendum, ac praeter ejusdem census debitum nihil servitutis Romanae Ecclesiae amplius ab eo quolibet modo requirendum; hoc sit autem memoriale super hujus libertatis monasterii Beati archangeli Michaelis, quatenus ejus Romae non sit oblivio, ubi caput sibi vindicat omnis religio. Quod si forte aliquoties praetermissum, nihil unquam pro satisfactione exigatur, nisi quod census idem sub integritate restituatur. Si qua vero in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat; cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Data Laterani II Idus Maii, Incarnationis Dominicae 1120, anno vero domni Calixti papae secundo.

CCLV. Ad Joannem episcopum Glascuensem. (Intra 1122-1124, Aug. 26.)[ Monastic. Anglic. III, 145.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, JOANNI Glasguensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Multis dilecti filii nostri Alexandri regis Scotorum precibus inclinati, tibi aliquanti temporis inducias, quatenus infra praefixi diei terminum ad obedientiam venerabilis fratris nostri Thomae Eborum archiepiscopi debita humilitate redires, sicut autem directa litterarum suarum notatione percipimus te ab ejus obedientia et subjectione subtrahere praesumpsisti; unde tibi mandamus quatenus infra triginta dies post harum acceptionem litterarum, ad praefati archiepiscopi subjectionem et obedientiam redeas; alioquin sententiam quae ab eo in te promulgata est, confirmamus.

Datae Laterani VII Kalend. Septembris.

CCLVI. Ad. A. priorem S. Frigdiani et ejus fratres. (Intra 1122-1124, Oct. 11.)[BALUZ. Miscell. edit. Luc. IV, 588.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis A. priori S. Frigdiani et ejus fratribus, salutem et apostolicam benedictionem.

Frater Ursus, olim prior Lateranensis Ecclesiae, gravatus aegritudine, et fratrum fatigatus regimine, solis de caetero cupiens vacare orationibus, cum gratia et licentia nostra ad vestram redit Ecclesiam. Quem pro charitate nostra honeste suscipiatis et honorifice pertractetis. Mandamus autem humili fraternitatis vestrae discretioni quatenus Lateranensi ecclesiae, sicut de vobis in Domino bene speramus, diligenter provideatis, et quatuor ad minus de discretis et religiosis fratribus vestris ad nos festinetis transmittere, quorum unus, cooperante Spiritu sancto. aliis pernoscat praeesse; alii vero reliquos fratres dulci moralitate et religione studeant informare.

Datum Laterani V Id. Octobris.

CCLVII. Ludovico Francorum regi significat Robertum episcopum Atrebatensem, in generali concilio a Burchardo episcopo Cameracensi in ius vocatum cum ejus litteris ad sese venisse. (Anno 1123-1124, Febr. 19.)[MANSI, Concil., XXI, 217.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, charissimo in Christo filio LUDOVICO illustri et glorioso Francorum regi, salutem et apostolicam benedictionem.

Venientem ad nos cum litteris tuis venerabilem fratrem nostrum Robertum Atrebatensem episcopum pro dilectione tua et sui ordinis reverentia paternae charitatis affectu suscepimus, quem de jure Atrebatensis parochiae confratri nostro Burchardo Cameracensi episcopo, qui adversus eum in generali concilio proclamationem fecerat, responsurum constituto die ad nestram vocaveramus praesentiam, eumque praefixo termino se nostro praesentaret conspectui, per quasdam nobis est litteras nuntiatum Cameracensem episcopum ad nos pro exsecutione sui negotii venientem ab imperatore usque ad mutuum quod cum eo sumus habituri colloquium fuisse detentum, ideoque in alterius partis absentia eamdem causam discutere certis rationibus non valuimus. Quocirca eum ad Ecclesiam suam cum gratia nostra remisimus. In colloquio autem illo bonum quod operante Domino operati fuerimus tibi tanquam dilectissimo nostro et Ecclesiae filio significare curabimus. Uxorem tuam Adelaidem reginam dilectam neptem nostram et filios tuos charissimos nepotes nostros Philippum, Ludovicum, Henricum per te salutamus et benedictionis beati Petri et nostrae participes fieri desideramus.

Data Laterani XI Kal. Martii.

CCLVIII. Episcopum Rossellanum vituperat quod contra praeceptum suum injurias monasterio Alborensi inferre pergat. (Anno 1123-1124, Febr. 25.[UGHELLI, Italia sacra, III, 662.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, fratri ROSSELLANO episcopo, salutem et apost. benedict.

Miramur de te vehementer quia, cum adhuc novus in episcopali administratione sis, contra mandatum nostrum facere tam cito quidquam praesumpseris. Praecepimus siquidem tibi ut cum filio nostro domino Alborensi abbate pacem atque concordiam faceres, et neque ipsum, neque Alborense monasterium, quod beati Petri juris est, infestares. Et tu quidem pacem cum ipso et concordiam fecisti, sed non multo post tempore, prout nobis relatum est, eidem monasterio parochianorum tuorum sepulturas, oblationes, et alia, quae hactenus habuit quiete, interdixisti, quae profecto episcopali prorsus non conveniunt honestati. Mandamus ergo fraternitati tuae, atque praecipimus, et quae praedicto monasterio a te interdicta sunt, publica ei annuntiatione restituas, quemadmodum interdictum publice factum fuit. Et locum ipsum quietum ac liberum manere permittas, cum illis omnibus quae suorum et tuorum praedecessorum temporibus quiete cognoscitur tenuisse. Si quid autem adversus abbatem vel monasterium te juste habere confidis ad nostram praesentiam venias, et nos de loco ipso, tanquam de nostro, justitiam tibi per Dei gratiam faciemus. Quod si nostro mandato, quod absit! obedire contempseris, nos temeritatem tuam hactenus praestante Domino corrigemus, quod facile tibi de caetero videbitur sedis apostolicae mandata contemnere.

Dat. Laterani V Kal. Martii.

CCLIX. * Monachis Cluniacensibus praecipit ne amplius de Pontio cogitent.--Pontio praecipit ne abbatiam Cluniacensem molestiis afficiat. (Anno 1123-1124.) [Vide Honorii II bullam ad Petrum Cluniacensem abbatem directam, Patrologiae tom. CLXVI.]

CCLX. Ecclesiae S. Joannis [Vesontionensi] remissas a Raynaldo Burgundiae comite consuetudines in villa Tussiaco, vulgo et marascalciam et canariam vocatas, referri vetat. (Anno 1124, Jan. 8.)[D' ACHERY, Spicil. III, 479.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis canonicis ecclesiae S. Joannis Evangelistae, salutem et apostolicam benedictionem.

In apostolicae sedis gubernatione Dei providentia constituti, necesse habemus ecclesiis et ecclesiasticis utilitatibus providere. Siquidem illustris et egregiae memoriae Raynaldus Burgundiae comes, in quadam vestri juris potestate, quae Cussiacus dicitur, consuetudinem quamdam ad equos, sive ad canes suos, quae vulgo marascalciam et canariam vocant, patris sui Guillelmi et suo tempore obtinuerat. Quam videlicet consuetudinem nimis Ecclesiae vestrae damnosam et nocituram esse considerans, pro animae suae parentumque, et haeredum suorum remedio in perpetuum refutavit. Dimisit insuper, et abdicavit omnes alias torturas, quas ejus homines injuste in ipsa potestate, et in terris ad potestatem ipsam pertinentibus arripiebant. Tali tenore, ut eorum nomina specialiter sint scripta in Canone, et psalmus Inclina, Domine, decantetur post lectionem capituli, diebus omnibus quibus peragi licitum est pro animarum illorum salute. Praedictam itaque refutationem et dimissionem, nec non et constitutum pro ea tenorem, praesentis scripti nostri auctoritate firmamus, et futuris censemus temporibus inconcusse atque inviolabiliter conservari.

Datum Laterani, III Nonas Januarii, indictione secunda.

CCLXI. Bulla pro confirmatione rerum ad ecclesiam Sanctae Mariae pertinentium. (Anno 1124, Febr. 6.)[DE LA CANAL, Esp. sagrada, XLV, 300.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiis GERALDO priori, et canonicis in ecclesia Sanctae Mariae Leton. regularem vitam professis, tam praesentibus quam futuris in perpetuum.

Piis religiosorum fratrum supplicationibus nos annuere paterna charitas, et sedis apostolicae benignitas persuadet: eapropter, dilecti in Domino filii, postulationes vestras clementer admittimus, et Beatae Mariae ecclesiam, in qua sub canonicae ordinis regula omnipotenti Domino militatis, sedis apostolicae juvamine confovemus. Vitae namque canonicae ordinem quem professi estis, praesentis decreti nostri pagina perpetuis ibi servandum temporibus, confirmamus; vobis etiam vestrisque successoribus in eadem religione mansuris ea omnia possidenda firmamus quae in praesentiarum pro communis victus sustentatione legitime possidere videmini, et quaecunque in posterum acquisitione legitima poteritis adipisci, in quibus haec propriis nominibus adnotamus: ecclesiam Sancti Felicis cum omni jure suo, et omnia alodia, quae praedicta ecclesia Beatae Mariae infra ejusdem parochiae terminos habere videtur. Ea vero praedia quae habet, vel habere debet in parochia Sancti Andreae Borraciani; ecclesias etiam Sanctae Mariae de Heremitanis cum universis alodiis quae ibi possidetis. Cellam quoque Sancti Thomae quae sita est in episcopatu Ausonensi cum omnibus pertinentiis; ecclesiam Sanctae Mariae de Villar Elenen. et Sancti Michaelis Fontis frigidi, et Sancti Christophori de Stella; possessiones etiam quas habetis in parochia Sancti Petri de Navata, et omnia praedia, quae praefatae ecclesiae Beatae Mariae contulerunt domini de Navata; sed et molendina quae habetis in Fluviano; omnes vero donationes, et dimissiones quas fecerunt dictae ecclesiae domini de Creissello; nec non et praedia quae fuerunt Berengarii Guillelmi de Clusa, et Petri Amblardi haeredumque suorum. Obeunte vero te ipsius loci priore vel tuorum quilibet successorum nullus ibi qualibet subreptionis astutia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, vel de suo, vel de alieno si oportuerit collegio providerint regulariter eligendum: sepulturam quoque loci illius omnino liberam esse censemus, ut eorum qui illic sepeliri deliberaverint, devotioni et extremae voluntati, nisi forte excommunicati sint nullus obsistat. Nulli ergo omnino hominum facultas sit eamdem ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integre conserventur regularium fratrum, et pauperum usibus profutura. Ad haec, immunitatem quam bonae memoriae Berengarius Gerundensis episcopus in loco ipso instituit, inviolabiliter permanere sancimus, videlicet infra ambitum crucibus determinatum, nullus aliquem capere, aut laedere, vel depraedari praesumat. Si quis igitur nostrae constitutionis hujus et confirmationis tenore cognito, temere, quod absit! contraire tentaverit, honoris et officii sui periculum patiatur, aut excommunicationis gladio feriatur, nisi reatum suum digna satisfactione correxerit. Qui vero locum ipsum et fratres juvare, atque de bonis suis honorare curaverit Dei omnipotentis gratiam, et peccatorum suorum remissionem, et indulgentiam consequantur. Esta firmado con toda formalidad de rubrica. Calixtus PP. II.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Dat. Lateran. per manum Stimerici [Aimerici] sacrae Romanae Ecclesiae diac. cardinalis, et cancellarii, VIII Idus Februarii, indictione secunda, incarnationis Dominicae anno 1123, pontificatus autem domini Calixti II PP. anno VI.

CCLXII. Inter Obertum episcopum Cremonensem et ejus canonicos discordiam componit. (Anno 1124, Mart. 22.)[MURATORI, Antiq. Ital., V, 225.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri OBERTO Cremonensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Nec caput cum membris opportunum est dissidere, nec a subjectione et famulatu capitis membra condecet dissentire. Humani namque compago corporis diutius non poterit permanere incolumis, si caput concordi et rationabili non utatur regimine, et membra propriis non fungantur officiis. Pari igitur proportione dignum est episcopum cum paternae charitatis discretione clerum et populum sibi commissum regere, et ipsos ei tanquam capiti proprio cum devotionis humilitate concorditer obedire. Auctori enim Deo, et amatori pacis aliter gratum non potest impendi servitium, nisi mentes hominum in radice fundatae fuerint charitatis. Unde nos inter te et majoris ecclesiae Cremonensis canonicos audientes ortam esse discordiam, habito fratrum nostrorum episcoporum et cardinalium consilio hanc inter vos concordiam composuimus: ut videlicet nullus in majori ecclesia constituatur praeter assensum et voluntatem episcopi, qui sicut Ecclesiae caput est, ita voluntas ejus et ratio debet praecedere. Canonici episcopo obedientiam in manu ejus promittant et teneant. Ad mensam canonicorum, quando cum canonicis comederit, cum uno clerico et uno serviente, vel cum duobus clericis veniat, et tanquam episcopus honoretur. De altario Sancti Imerii omnem oblationem recipiat, praeter edenda quae ad pedem altaris offerentur, et ea ad usum canonicorum reserventur, et praeter medietatem cerae et incensi, quae ibi offeruntur, quae ad ecclesiae servitium reserventur. Archidiaconum, cantorem, et alias personas episcopus consensu canonicorum constituat. Ecclesiam Sancti Michaelis, et praedia et possessiones quas episcopus per idoneos testes proprie ad episcopatum pertinere probaverit, quiete pacificeque obtineat. Et quia canonici domum in qua olim habitaverant, ad ampliandam ecclesiam concesserunt, domum in qua modo habitant, licet juris episcopi fuerit, pro concordia tamen et charitate deinceps ad communis vitae cohabitationem retineant, et hospites, quando voluerint, in ea recipiant.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus laudans.

Datum Laterani per manus Aimerici sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis et cancellarii, XI Kalendas Aprilis, indictione XI, Incarnationis Dominicae 1124, pontificatus autem domni Calixti II papae anno VI.

CCLXIII. Privilegium pro coenobio Montis Angelorum. (Anno 1124, April. 5.)[ Gall. Christ. V, instrum., 515.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis ADELHELMO et fratribus monasterii S. Mariae, quod nos Mons Angelorum (Engelberg) cognominari volumus, salutem et apostolicam benedictionem.

Veniens ad nos vir nobilis Chonradus de Sellenburon ecclesiam vestram in juris sui praedio ejus sumptibus fabricatam, et omnia ad eam pertinentia per manus Egelolfi nobilis viri de Gamelinchoben B. Petro et S. Romanae Ecclesiae extradidit, sub censu unius aurei ponderis Turicensis monetae, singulis annis ad altare B. Petri a Patre monasterii praedicti persolvendi. Nos ejus devotionem supplicem attendentes, locum vestrum et omnia ad eum pertinentia in B. Petri jus ad protectionem suscepimus. Praesentis itaque scripti nostri auctoritate constituimus, ut, quandocunque patre spirituali orbati fuerint, ipsi habeant liberam potestatem secundum Regulam S. Benedicti inter se, vel undecunque, si opus fuerit, non solum eligendi, sed etiam constituendi. Statuimus etiam ut idem monasterium cum omnibus suis pertinentiis nunc collatis, et dehinc ab hac die conferendis et deinceps non subjaceat jugo alicujus terrenae potestatis personae, nisi Patris monasterii solius dominationi, potestati et ordinationi. Advocatum ipse cum consilio seniorum fratrum suorum eligat, undecunque ei placuerit, et ei commendet ad remedium animae suae, et ut nunquam haereditario jure in aliquem perveniat, qui non pro terreno commodo, sed pro aeterna mercede sollicitus et studiosus bona, et constitutam monasterii libertatem et justitiam defendere voluerit, a rege tamen, Patre monasterii petente, accipiat bannum legitimum. Si autem non ut advocatus, sed potius calumniator et pervasor monasterii fuerit, omnino potestatem habeat abbas cum consilio seniorum fratrum hunc penitus reprobare, et alium regia potestate adjutus, si aliter fieri non potest, sibi utiliorem undecunque eligere. Si vero, quod absit! aliquis aliqua temeritate vel pertinacia prave inductus supradictum monasterium inquietare, molestare aut disvestire audeat, sciat se nostro judicio pro contemptu S. Romanae Ecclesiae et testamentoriae hujus nostrae scriptionis destructione, nisi resipuerit, aeterna damnatione perire.

Data Laterani anno Dominicae Incarnationis 1124, Nonas April., indictione II, Sabbato S. Paschae, luna XVII.

CCLXIV. Privilegium pro monasterio Bifurcensi. (Anno 1124, April. 11.)[MITTARELLI, Annal. Camaldul. tom. III, p. 301.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto in Christo filio THEODERICO abbati monasterii Sancti Benedicti in Bifurco, ejusque successoribus regulariter instituendis in perpetuum.

Divinis praeceptis instruimur et apostolicis monitis informamur, ut pro ecclesiarum statu impigro invigilemus aspectu, unde oportet nos ecclesiarum curam gerere, et Dei servos religiosos speciale. . . . . . . dilecte in Christo fili Theodorice abbas, preces tuas benignius admittentes, Ecclesiam, cui Deo auctore praesides, in beati Petri jus et protectionem suscipimus, et contra pravorum hominum nequitiam ejus auctoritate. . . . . . . constituimus quod praedia, possessiones et bona omnia, quae vel regum collatione, vel aliorum fidelium donatione aut acquisitione alia ecclesia vestra modo possidet firma tibi tuisque successoribus. . . . . . . videlicet terminos Ecclesiae vestrae cum vineis et dominicatis suis et Alpibus, ab oriente a rivo de lacu, ab occidente a jugo Alpium, a septentrione a Ceresio, a meridie a colina de Gimellis cum decimis et. . . . . . . cum omnibus sibi in integrum pertinentibus: plebem Sancti Martini in Alpe cum vineis et dominicatis suis, et duabus capellis una in castro plano Mercurii, alia in monte Alto: ecclesiam Sanctae Mariae in Granario cum omnibus. . . . . . . suis; plebem Sancti Cassiani in Pennino cum terris et vineis, et dominicatis suis, cum omnibus pertinentiis suis, et ejusdem ecclesiae capellam Sancti Savini cum omnibus ad eam pertinentibus: plebem Sancti Petri in Octontuta cum vinea et dominicato. . . . . . . colonis et decimis et primitiis; ecclesiam Sanctae Mariae in Flumicello cum capella Sanctae Helenae et omnibus pertinentiis suis: capellam Sanctae Mariae de Sirena cum omnibus pertinentiis suis: capellam de Castro de Mesauri cum omnibus. . . . . . . suis: ecclesiam Sancti Petri in Castagneto cum ipsius vineis et silvis, molendinis, et omnibus pertinentiis suis: ecclesiam Sancti Clementis cum uno manso et omnibus pertinentiis suis: in Galiano capellam unam cum omnibus. . . . . . . Sancti Petri in rivo cum decimis, et primitiis, et oblationibus vivorum et mortuorum: ecclesiam Sancti Andreae in Pisseto cum oblationibus vivorum et mortuorum, et omnibus pertinentiis suis: ecclesiam Sancti Valeriani cum omnibus. . . . . . . ecclesiam Sancti Jacobi in Mincajello cum domo hospitali et omnibus pertinentiis suis. Extra muros Florentinae civitatis juxta ecclesiam Sancti Laurentii hospitale unum cum terris et vineis et omnibus pertinentiis suis: ecclesiam Sanctae M . . . de Astole cum omnibus pertinentiis suis. Quaecunque denique in futurum juste atque canonice largiente Domino acquisierit, inviolabiliter et sine inquietatione possideat. Nulli ergo mortalium facultas sit eamdem vestram Ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere vel temerariis vexationibus perturbare, sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Ad judicium autem juris et tuitionis sanctae Romanae Ecclesiae, duos aureos annis singulis Lateranensi palatio persolvatis. Chrisma, oleum sanctum, consecrationes ecclesiarum, et ordinationes monachorum vestrorum a dioecesano accipietis episcopo, si gratis et sine pretio et exactionibus voluerit exhibere, alioquin sacramenta eadem, a quo malueritis catholico accipietis episcopo. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus. FIRMAMENTUM EST DOMINUS TIMENTIBUS EUM.

Datum Laterani per manum Aimerici sanctae Romanae Ecclesiae cardinalis diaconi cancellarii, tertio Idus Aprilis, anno ab Incarnatione 1123, indictione secunda, pontificatus autem domni Calixti II papae anno sexto.

CCLXV. Ad Ottonem Bambergensem episcopum.--De privilegiis Bambergensi Ecclesiae concessis. (Anno 1124, April. 13.)[MANSI, Concil., XXI, 194.) CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri Ottoni Bambergensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Sanctorum Patrum praeceptis et canonicis sanctionibus demonstratur quod praedia et possessiones ecclesiarum, quae vota fidelium, pretia peccatorum, et pauperum patrimonia nuncupantur, vendi vel alienari non debeant. Quae enim divinae majestatis obsequio, et coelestium secretorum usui sunt dicata, non decet in alienum jus redigi, vel in alterius servitii formam transmutari. Nempe (ut beati Symmachi papae verbis loquamur) possessiones, quas unusquisque ecclesiae propriae dedit aut reliquit arbitrio, alienari quibuslibet titulis aut distractionibus, vel sub quocunque argumento, non patimur. Eapropter nos tuis justis postulationibus annuentes, mansos, qui episcopalis mensae tuae servitio dediti sunt, in eodem statu, in quo bene a te dispositi cognoscuntur, futuris temporibus permanere praesentis scripti nostri confirmatione sancimus; statuentes ut nulli successorum tuorum, vel alicui hominum, liceat eos vendere, sive in laicorum beneficium tradere, vel in usus alios commutare. Sed sicut a te dispositum est, de unoquoque praedictorum mansorum denarius unus annis singulis Bambergensi ecclesiae, pro anima imperatoris Henrici fundatoris ejus, ad concinnanda luminaria conferatur. Abbatias vero et regulares canonicas [ al. canonias] per industriam tuam in religionis ordine stabilitas, et alia a te recte constituta, nulli hominum facultas sit in posterum immutare. Si quis autem contra hanc confirmationem venire temerario ausu praesumpserit, excommunicationis vinculo subjacebit.

Data Laterani, Idibus Aprilis, indictione secunda.

CCLXVI. * Monasterii Dervensis privilegia confirmat. (Anno 1124, April. 13.) [BOUQUET, Recueil, XV, 250 in adnot. ad epistolam sequentem.]

CCLXVII. Ad Jocerannum Lingonensem episcopum, etc.-- Commendat Dervense monasterium, veluti Romanae Ecclesiae subditum. (Anno 1124, April. 14.)[D. BOUQUET, Recueil, tom. XVI, p. 250. CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabilibus fratribus JOCERANNO Lingonensi, HATONI Trecensi, EBALO Catalaunensi, RICUINO Tullensi episcopis, salutem et apostolicam benedictionem.

Venerabilia loca et religiosae personae quae suam in Dei servitio intentionem fixerunt, nullis debent gravaminibus concuti, nullis molestiis agitari. Vestrae igitur fraternitati mandamus ut fratres monasterii Dervensis quod in honore SS. apostolorum Petri et Pauli constructum Romanae Ecclesiae juris est, et ejus manifestum est patrocinio niti et dominio subjacere, pro B. Petri et nostra reverentia honoretis. Monasterium ergo ipsum, ecclesias, capellas, obedientias, praedia, possessiones, et bona mobilia vel immobilia, seu sese moventia, inquietari, auferri, vel aliquibus molestiis aggravari, nullatenus permittatis. Si quis autem advocatiae, sive alicujus occasionis specie ultra consuetudines quas comes Tebaldus, tempore Henrici regis Francorum, instituit, pravis exactionibus, usurpare praesumpserit, et bona eorum vel in vita vel in morte violenter abstulerit, tanquam apostolici decreti violatorem vestri officii debito arceatis.

Data Laterani, XVIII Kal. Maii.

CCLXVIII. * Ecclesiae S. Frigdiani Lucensis privilegia confirmat. (Anno 1124, Maii 26.) [Vide Bullarium Lateranense, editum Romae, 1727, fol., pag. 7.]

CCLXIX. Ad B[enedictum] episcopum et canonicos Ecclesiae Lucensis. (Anno 1124, Maii 26.)[BALUZ., Miscell. ed. Luc., IV, 589.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri B. Lucano episcopo, et canonicis Ecclesiae ejusdem, salutem et apostolicam benedictionem.

Bonorum virorum officium est religionem diligere, et religiosis arctissimo familiaritatis vinculo adhaerere. Unde universitati vestrae rogando mandamus, quatenus dilectum filium nostrum A. priorem S. Frigdiani, et canonicos ibidem famulatui mancipatos, pro charitate nostra honoretis, diligatis et nullis agitari molestiis permittatis. Gratias dilectioni vestrae persolvimus, quia, sicut idem prior asserit, S. Frigdiani ecclesiam benigne tractatis, et nos de petitione quam pro ea praeterito anno fecimus, ex parte a vobis exauditi sumus. Verumtamen rogare adhuc non desistimus, ut petitionem nostram plenius admittentes, praedictis S. Frigdiani fratribus altera die Paschae concedatis missam solemniter celebrare. Priorem vero ea die et aliis duabus praecipuis solemnitatibus cum uno aut duobus fratribus SS. ad divini vobiscum celebritatem officii benevolo et placido animo suscipiatis. Querelam inter canonicos S. Frigdiani, et canonicos S. Angeli priusquam ad nos pervenire coepit, occasione cujusdam mortuae ortam fuisse audivimus; unde tibi, frater episcope, mandamus, quatenus querimoniam istam tanta diligentia terminare studeas, quod canonici S. Frigdiani ad honorem Dei sine scandalo et inquietudine gratum ante conspectum Domini altissimi valeant exhibere servitium.

Datum Laterani VIII Kal. Junii.

CCLXX. Didaco, archiepiscopo Compostellano, concedit ut Emeritana civitas Compostellanae civitati perpetuis maneat subjecta temporibus. (Anno 1124, Jun. 23.)[FLOREZ, Esp. sagr., XX, 402.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri DIDACO Compostellano archiepiscopo ejusque successoribus canonice promovendis in perpetuum.

Potestatem ligandi aque solvendi in coelis et in terra B. Petro ejusque successoribus auctore Deo principaliter traditam illis Ecclesia verbis agnoscit, quibus Petrum Dominus est allocutus: Quaecunque ligaveris super terram, erunt ligata in coelis, et quaecunque solveris super terram, erunt soluta et in coelis. Ipsi quoque et propriae firmitas et alienae fidei confirmatio eodem Deo auctore praestatur cum ad eum dicitur: Rogavi pro te, ut non deficiat fides tua, Petre, et tu aliquando conversus confirma fratres tuos. Oportet ergo nos, qui, licet indigni, B. Petri residere videmur in loco, prava corrigere, recta firmare, et in omni Ecclesia ad interni arbitrium judicii sic disponenda disponere, ut de vultu Dei judicium, nostrum prodeat, et oculi nostri videant aequitatem. Fraternitatis igitur tuae petitionibus annuentes Compostellanae B. Jacobi Ecclesiae, cujus in ea venerandissimum corpus est positum, ob ipsius a Deo dilecti apostoli reverentiam archiepiscopalis cathedrae dignitatem, quam ei ad tempus concesseramus donec Emeritana civitas Christianorum dominio redderetur, praesentis paginae auctoritate in perpetuum obtinendam confirmamus, ut eadem opulentissima quondam et famosi nominis Emeritana civitas, quae nunc peccatis exigentibus ab impia Saracenorum tyrannide possidetur, Compostellanae civitati, sicut suae metropoli, perpetuis maneat subjecta temporibus. Omnem quoque pontificalis officii plenitudinem quam Emeritanae Ecclesiae antistites antiquitus habuerunt, Compostellanae praesul Ecclesiae integre deinceps quieteque obtineat. Suffraganei vero episcopi Emeritanae metropolis, Salmanticensis, Abilensis, Colimbriensis, et caeteri qui olim ejusdem Emeritae subjecti fuisse noscuntur, Compostellano archiep., cujus consecratio ad Romanam tantum spectat Ecclesiam, tanquam metropolitano proprio obedientiam et reverentiam prorsus exhibeant. Ipse autem illos consecrandi, eorum Ecclesias disponendi, eos ad sua concilia convocandi, et cum ipsis ecclesiastica diffiniendi negotia liberam omnino habeat auctoritate sedis apostolicae facultatem. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona hujus nostrae constitutionis temerator exstiterit, nec post commonitionem secundam vel tertiam resipiscens humiliter satisfecerit, a communione sacratissimi corporis et sanguinis Domini et ab Ecclesiae liminibus arceatur.

Datum Laterani per manum Aimerici S. R. E. diac. cardin. et cancel., IX Kal. Julii, indictione II, Incarnationis Domini anno millesimo centesimo vicesimo quarto, pontificatus autem domini Calixti papae anno sexto.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus, conf. FIRMAMENTUM EST DOMINUS TIMENTIBUS EUM.

Bene valete.

CCLXXI. Ad episcopum Salmanticensem, de obedientia domino Compostellano exhibenda. (Anno 1124, Jun. 24.)[FLOREZ, ibid., p. 409.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri M[UNIONI] Salmanticensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Quoniam in Hispaniarum partibus Compostellana Ecclesia ob venerandum B. Jacobi apostoli corpus gloriosa et insignis habetur, nos eam ex apostolicae sedis gratia confovere et in melioris status praerogativam decrevimus adaugere. Ideoque dignitatem Emeritanae metropolis eidem Compostellanae Ecclesiae perpetuis temporibus possidendam contulimus. Tibi ergo, dilecte frater, qui Emeritanae Ecclesiae subjectus esse dignosceris, mandamus, quatenus venerabili fratri nostro D. Compostellano archiepiscopo tanquam proprio metropolitano tuo subjectionem et obedientiam satagas exhibere.

Dat. in territorio Ortensi, VIII Kal. Julii.

CCLXXII. Ad episcopum Colimbriensem, de obedientia domino Compostellano ut legato et suo metropolitano exhibenda. (Anno 1124, Jun. 24.)[FLOREZ, Esp. sagr., p. 410.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri G[UNDISALVO] Colimbriensi episcopo, salutem, etc., ut supra.

CCLXXIII. Ad archiepiscopos caeterosque ecclesiasticos ordines per Galliam, Germaniam et Franciam. (Anno 1124.) Gesta Godefridi archiepiscopi Trevir., apud PERTZ. Monum. Germ. hist. Script. VIII, 201.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, charissimis nobis in Christo fratribus archiepiscopis caeterisque ecclesiasticis ordinibus per Galliam, Germaniam et Franciam constitutis, salutem et apostolicam benedictionem.

Mittimus ad vos fratrem nostrum Willehelmum Praenestinum episcopum, dantes ei cum vestra charitate licentiam, ut si qui sint in vobis episcopi non consecrati consecret, et si qua sunt alia hujusmodi ecclesiasticorum negotiorum minus perfecta, in omnibus inoffensa fraternitate consummet. Pax vobis.

CCLXXIV. Ad Gaufridum Carnotensem, Joannem Aurelianensem, et Stephanum Parisiensem episcopos.--Ut servetur interdictum ob illicitas nuptias imperatum. (Anno 1124, Aug. 26.)[MANSI, Concil., XXI, 214.] Sicut omne quod irreprehensibile est catholica defendit Ecclesia; ita ea quae contra scita canonum inita sunt secundum aequitatis et justitiae destruere nititur rationem. Causam siquidem matrimonii inter Guillelmum filium comitis Roberti et filiam comitis Andegavensis contracti, cui parentelae titulus opponitur dilecto filio nostro I . . . . presbytero cardinali commisimus finiendam. Qui post susceptam idoneorum testium de parentela probationem, ubicunque Guillelmus filius comitis Roberti fuerit, prohibuit officia celebrari: nisi utique ad datum a se terminum conjugium idem dissolverit. Unde fraternitati vestrae praecipimus, ut eamdem sententiam a nobis firmatam per vestras faciatis parochias observari.

Datum Laterani VII Septembris.

CCLXXV. Monasterii Rastedensis protectionem suscipit et ejus bona ac privilegia confirmat (Anno 1124, Sept. 27.)[LAPPENBERG, Hamburg. Urkund., I, 127.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio SVIDERO, abbati monasterii Sanctae Mariae, quod in partibus Ambriae in villa quae dicitur Radestad situm est, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Cum piae desiderium voluntatis et laudandae devotionis intentio sacerdotibus sit semper studiis adjuvanda, cura est sollicitudinis adhibenda, ut ea quae pro quiete religiosae conversationis sunt ordinata, nec simulatio negligere nec quaedam valeat praesumptio perturbare. Quocirca monasterium tibi commissum, quod ab Hunone comite et uxore ejus Willa comitissa et Frederico comite in honore sanctae Dei genitricis et Virginis Mariae, ut congregatio monachorum fieret, constructum et communi patri omnium Christianorum, sancto scilicet Petro, oblatum est, in Romanae Ecclesiae jus est nostram defensionem suscepimus, eique omnes possessiones, quas legitime obtinet, confirmamus.

Id est in Ambria: Duas partes villae Radestad cum tota decima, partem villae Henninchusin cum decima, Borbeke cum decima, decimam villae de Lynsvidon, Barchornun , Lage, Genlide , Wadinbechi, Radehornen.

In Frisia: Curias Varlas, Echwardi, Bonwardi, Tvislon, Nertin, cum appendiciis earum, in villa Anaclingun triginta marcas canonum, Ebeswerdi, Withlike, Fronohusin, Wellin, Haroldessem, Berle, Scohorst.

In Steringeng : Curias Reminchuson, Brunin, Engilin, Gatisdorf, Enschinin , Magelissin, Habenhuson, cum silvis, pascuis et appendiciis earum.

In Westphalia: Villas Betenchuson, Benchinhusen, Swirlichin, Asschinberghen, cum appendiciis earum, Leffrinchusin, Gedinchtorp, Smerlachen, Mardie, Yslo, Haperne, Wisteren, Widinchusen, Brochusen, Harinctorp, Berder, cum appendiciis earum.

Juxta Wemno: Willinstede et Bocholt curias, Brochlo cum appendiciis suis, Quilechorne, Widagheshude.

In Bardinge: Totimesborch, Reynestorp, curias, cum ecclesiis et appendiciis earum; villan Melinchuden cum appendiciis suis. In Bardewich XXX areas, censum de ponte et de pascuis; Ecclesiam Rode cum appendiciis suis; Reindale, Dalsche, Hoygerstorp. In Luneborch sex panstalia. Praeterea quascunque possessiones, quaecunque bona idem monasterium impraesentiarum juste et canonice possidet aut in futurum concessione pontificum, largitione imperatorum vel principum, oblatione fidelium seu aliis justis modis, Deo propitio, poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant.

Obeunte te vero Swidero, nunc ejusdem loci abbate vel quolibet successorum tuorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia vel violentia praeficiatur, nisi quem fratres communi consilio et consensu vel fratrum pars consilii sanioris juxta Dei timorem et beati Benedicti Regulam obtinuerit. Sed si in suo collegio satis idoneum ad hoc regimen invenire nequiverint, liceat eis a quocunque maluerint loco sui ordinis suaeque professionis virum assumere. Ordinationes quoque monachorum vestrorum, qui ad sacros ordines promovendi sunt, a Bremensi accipietis archiepiscopo, si tamen gratis et sine exactione vobis voluerit exhibere. Alioquin liceat vobis catholicum quem malueritis adire antistitem, qui nimirum nostra functus auctoritate quod postulatur indulgeat.

Advocatum etiam praedicto loco atque suis bonis constituimus Egilmarum comitem, cujus patrem comes Huno sibi providerat in advocatia succedere. Per succedentia igitur tempora major natu in eadem parentela eamdem advocatiam sempiterno jure possidebit, qui tamen advocatus nullum cum ejusdem Ecclesiae familia placitum observabit, nisi forte ab abbate rogatus fuerit. Verumtamen de advocatia nullum advocato vel posteris ejus distinguimus servitium, quia patri suo non fuit unquam exhibitum et quia sibi de labore suo de bonis ejusdem Ecclesiae dispositum, collatum est beneficium ita quidem, ut nullum sibi in advocatia illa statuat vicarium. Ad indicium autem juris et defensionis Romanae Ecclesiae duas uncias auri nobis nostrisque successoribus annis singulis persolvetis. Decernimus ergo quod nulli omnino hominum liceat praefatum monasterium temere perturbare aut ejus possessiones auferre vel ablata retinere, minime autem aliquibus vexationibus fatigare. Sed omnia integra conserventur eorum, pro quorum gubernatione et sustentatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva sedis apostolicae auctoritate. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat et a sanctissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, et si non satisfactione congrua emendaverit, in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Datum Laterani, per manum Aimerici, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis et cancellarii, V Kalendas Octobris, indictione tertia, Incarnationis Dominicae anno 1124, pontificatus autem domini Calixti II papae anno VI.

CCLXXVI. Privilegium pro monasterio S. Bertini Sithiensis. (Anno 1124, Oct. 11.)[ Collection des Cartulaires, III, 292.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio JOANNI, abbati monasterii Sancti Bertini, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Aequitatis et justitiae ratio persuadet nos Ecclesiis perpetuam rerum suarum firmitatem et vigoris inconcussi munimenta conferre. Non enim convenit Christi servos, divino famulatui deditos, perversis pravorum hominum molestiis agitari, et temerariis quorumlibet vexationibus fatigari; similiter et praedia, usibus coelestium secretorum dicata, ullas potentum angarias nihil debent extraordinarium sustinere. Cum igitur communis omnium Ecclesiarum cura nobis concessa sit, commissum tibi, dilecte in Domino fili Joannes abbas, Sancti Bertini monasterium, cum omnibus ad ipsum pertinentibus, ad exemplar praedecessorum nostrorum, in beati Petri et nostram tutelam protectionemque suscipimus, statuentes ut universa ad idem monasterium legitime pertinentia vobis vestrisque successoribus quieta semper et illibata permaneant; praeterea ipsum monasterium, juxta praedecessorum nostrorum Victoris et Urbani et Paschalis sanctiones, et privilegia eorum eidem loco collata, in sua plenius libertate et immunitate perpetuo conserventur, adeo ut de statu suo nulli, nisi pontifici Romano, respondeat, salva tamen Tarvanensis episcopi canonica reverentia. Pariter etiam confirmamus cuncta eidem coenobio pertinentia, tam ea quae hactenus devotione fidelium Christi illic collata sunt, quam quae deinceps legaliter conferenda sunt, in arvis, campis, pratis, pascuis, silvis, aquis aquarumque decursibus, molendinis, piscariis, villis, ecclesiis, comitatibus, familiis, vineis, pomeriis, cunctisque suis mobilibus vel immobilibus, cultis vel incultis. Altaria quoquo illa quae in Atrebatensi parochia monasterium vestrum possidere cognoscitur, quiete deinceps et sine molestia qualibet vobis vestrisque successoribus possidenda firmamus: ecclesiam videlicet de Werkin, ecclesiam Salomes, ecclesiam Hautay; item altaria Lisvegne, Snelgnekerke, Erninghem, Bovenkerke, quae per manum Lainberti, Tornacensis episcopi, Ecclesiae vestrae collata sunt; berquariam quoque quadraginta librarum, quae est in territorio Furnensi, quam Carolus dedit pro anima Balduini comitis; et terram de Buri, quam Ecclesia vestra in Belvacensi pago possidere cognoscitur, similiter firmamus. Decernimus autem ut a villa Arkas usque Lodic nullum molendinum, absque tuo tuorumque successorum assensu, construere, et in omnibus parochiis vestris, nullus ecclesiam vel monasterium, refragante voluntate vestra, aedificare praesumat; nullusque presbyter sive clericus in ecclesiis vel capellis vestris sine vestro assensu et libera voluntate, per se, vel per vim alterius, licentiam habeat permanendi, aut aliquod sibi officium assumendi. Si vero, ex praecepio episcopi, terra bannita fuerit, in ecclesiis et capellis vestris monachi et clerici vestri, clausis januis et laicis exclusis, divina celebrare mysteria non desistant. Quod si aliqui de parochianis vestris pro speciali delicto excommunicati fuerint, ipsis ab Ecclesia exterminatis, aliis divina non negentur officia. Statuimus etiam ut nullus abbas in eodem monasterio praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem et beati Benedicti Regulam, de sua congregatione providerint eligendum. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat saepefatum monasterium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare; sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Datum Laterani, per manum Haimerici, sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis et cancellarii, V Idus Octobris, indictione III, Incarnationis anno 1124, pontificatus autem domni Calixti II papae anno sexto.

CCLXXVII. Monasterium S. Mariae Pomposianum tuendum suscipit ejusque bona ac privilegia confirmat. (Anno 1124, Oct. 16.)[MURATORI, Antiq. Ital., V, 823.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio AURELIO abbati monasterii Sanctae Mariae, quod in insula Pomposia situm est, ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Aequitatis et justitiae ratio persuadet, nos Ecclesiis perpetuam rerum suarum firmitatem et vigoris inconcussi munimenta conferre. Non enim convenit Christi servos, divino famulatui deditos, perversis pravorum hominum molestiis agitari, et temerariis quorumlibet vexationibus fatigari. Similiter et praedia usibus coelestium secretorum dicata nullas potentium angarias, nihil debent extraordinarium sustinere. Cum ergo communis omnium Ecclesiarum cura nobis concessa sit, tuis, dilecte in Christo Aureli abbas, postulationibus annuentes, et beatae et gloriosae semper virginis Dei Genitricis Mariae, Pomposianum monasterium, cui Deo auctore praesides, protectione sedis apostolicae munientes, possessiones et bona quae vel a sancta Romana Ecclesia, vel aliunde legitime possidet, confirmamus. Videlicet Massacellam integram, quae vocatur Materaria: et massam quae vocatur Maseuli, integram: fundum integrum qui vocatur Casale publicum; massam quae vocatur Nepoti; et in massa quae vocatur Caputbovis, terram et vineas, sicuti modo vos habetis et tenetis jure beati Petri apostoli. Necnon et ripam fluminis Alemonis ex utrisque partibus juxta massam quae vocatur Prata, extendente ipsa ripa ab Agaziolo usque ad campum Bedulli. Terram et vineam juxta muros civitatis Ravennae, cum Turre Umbratica in integrum, a Posterula Augusti usque ad Portam Taurensem. Ortum unum integrum in loco Pontis Calciati in regione Sancti Andreae, a duobus lateribus jure ipsius Sancti, a reliquis duobus Via publica. Lacum, qui vocatur Sanctus, cum omnibus rebus et pertinentiis suis, cum plebe et capellis ac titulis ipsius, id est Sanctae Mariae, Sancti Martini, Sancti Petri, et Sancti Venantii, cum decimis et primitiis, cum piscaria quae vocatur Tidini, et Fossa archipresbyteri, et Piscaria quae vocatur Falci, cum loco qui dicitur Monticellus Lacisicus, cum ripis fluminis Padi et Gauri ex utrisque partibus usque ad mare; et a loco Concae Agathae ex una parte usque ad mare, cum loco integro, qui dicitur Masinzatica inter affines de toto loco ac territorio massae quae vocatur Lacus Sanctus; ab uno latere Fossa Molendini de Volta Latercli descendente in Aquiliolo, et a Fluvio Triba usque in Eliam, et per paludem usque in mediam Curbam, et ultra Curbam usque Padum, et ultra Padum usque ad Gazium episcopi sanctae Comacliensis Ecclesiae, inde usque fluvium qui vocatur Cesi; ab alio latere Curlus descendens in Concam Agatulae, et per ipsam in Gaurum; a tertio latere Palus, quae pergit inter rivum Angeli et Masinzaticam usque Monticellum et Vedetosam currentem in Padum; a quarto latere Vaculinus et Ager Malus et Callis de Vincareto pergente in Laterclum. Insuper concedimus vobis Piscariam integram, quae vocatur Volana, cum Rivo Badereno, et Gavelana Majore ad ipsam Piscariam pertinente, cum Porticellis ex utrisque partibus, sicut olim intraverunt in mare, eidem similiter pertinentes. Haec nimirum omnia tibi tuisque legitimis successoribus et fratribus religiose viventibus, perpetuo habenda concedimus, ita sane, ut a vobis singulis quibusque annis pensionis nomine tres argentei solidi, difficultate postposita, sanctae nostrae Romanae Ecclesiae, actionariis persolvantur. Quaecunque autem Romanorum pontificum, seu aliorum episcoporum concessione, principum liberalitate, vel fidelium oblatione, juste atque canonice poteris adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Ad haec adjicientes decernimus ut nulli archiepiscopo, nulli episcopo liceat monasterio vestro gravamen inferre, nec in ipso, aut ejus rebus potestatem exercere. Nulli autem hominum facultas sit praeter abbatis et fratrum monasterii voluntatem, colonos seu villanos, famulos aut famulas ad ipsum monasterium pertinentes, aut de cellis, villis, castris, aut plebibus, fodrum extorquere, aut alias exactiones inferre: sed semper apostolicae sedis tuitione foveamini, et si necesse fuerit, audientia conservemini, salva in omnibus ejusdem apostolicae sedis auctoritate. Chrisma et oleum sanctum a Comacliensi accipietis episcopo, si catholicus fuerit, et sine pravitatis exactione gratis vobis dare voluerit. Sin autem pro eisdem sacramentis accipiendis, ad quemcunque malueritis, catholicum episcopum recurratis. Benedictionem quoque abbatis, monachorum vestrorum ordinationes, et consecrationes altarium monasterii vestri, et eorum qui in massa Lacus Sancti sunt, a quo volueritis, catholico episcopo suscipere licentiam habeatis, qui apostolicae sedis fultus auctoritate, quod postulatur, indulgeat. Mansuro etiam decreto statuimus ut neque tu, neque aliquis successorum tuorum, ad cujuslibet episcopi synodum pergere compellatur, nisi a Romano pontifice, vel legato ejus fuerit invitatus. Si qua ergo in futurum ecclesiastica vel saecularis persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen, amen, amen.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus.

Bene valete.

Datum Laterani per manum Aimerici sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis et cancellarii, XVII Kalendas Novembris, indictione III, Incarnationis Dominicae anno 1124, pontificatus vero domini Calixti II papae anno VI.

CCLXXVIII. Privilegium pro ecclesia Sancti Benigni Divionensis. (Anno 1124, Oct. 29.)[PÉRARD, Recueil de pièces, etc., p. 216.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio HUGONI Divionensi abbati ejusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Sicut in humani compage corporis, naturalis ratio singulis quibuscunque membris ad salutem providens, speciales et proprios actus edocet, nobilioribus vero suam dignitatem conservat, ita in corpore Ecclesiae, apostolica providentia, secundum sacrorum canonum institutiones universas regit Ecclesias. Digniores autem et famosiores, in sui status praerogativa custodit; aequum enim et rationabile est, ut suus unicuique Ecclesiae honor apostolicae sedis munimine confirmetur. Itaque, dilecte in Domino fili Hugo Divionensis abbas, tuis justis petitionibus accommodantes assensum, libertati ac quieti vestri coenobii auctore Domino duximus providendum. Statuimus enim ut, obeunte te nunc ejus loci abbate, vel tuorum quorumlibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu violentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, vel de suo, vel de alieno, si oportuerit, collegio, secundum Dei timorem et beati Benedicti Regulam elegerint. Porro electi consecratio sicut a praedecessore nostro felicis memoriae Gregorio VII constitutum est peragatur. Interdicimus autem, ne cui post professionem exhibitam facultas sit, sine abbatis permissione monasterium derelinquere. Statuimus etiam, ne ab episcopo vel ministris Lingonensis Ecclesiae divina monasterio vestro interdicantur officia, sed continue celebrentur, nisi eisdem causis fratres cessare oporteat, quae sedis apostolicae praesulis Benedicti determinatione distinctae sunt. Ecclesiarum quoque quae in burgo monasterii vestri sitae sunt, id est Sancti Joannis Baptistae et Sancti Philiberti, seu presbyterorum in eis Domino servientium, eam in perpetuum libertatem vestro monasterio confirmamus, quam venerabilis Robertus Lingonensis episcopus contulisse dignoscitur. Illud etiam remissionis et immunitatis, quod idem episcopus vel sui praedecessores, de paratis et synodis vestro coenobio indulsisse cognoscuntur, nos praesentis decreti assensione firmamus. Confirmamus etiam vobis, vestrisque successoribus, in episcopatu Lingonensi, cellam Sancti Amatoris, cum ecclesia Sancti Ferreoli, cum atriis, tam ecclesiis, quam aliis rebus ad ipsas pertinentibus; item cellam de Montiniaco, et cellam de Noiant, cum capella ejusdem castelli, cellam de Claromonte, cellam Sanctae Mariae apud Saxonis fontem, cellam Sancti Stephani apud Vuangionis rivum cum omnibus ad eas pertinentibus. In episcopatu Tullensi, cellam Bertiniacae curtis, cellam de Solini monte, cum ecclesiis, villis, terris et omnibus ad eas pertinentibus. In episcopatu Aduensi cellam Belnensem, cum ecclesiis de Vuilliaco et de Cosletot, de prato Forgeolo, cum omnibus suis pertinentiis; cellam de Sarmatia, cellam de Curbeltat, cellam de Arneto, cum omnibus ad easdem cellas pertinentibus; in archiepiscopatu Bisuntino cellam Sancti Marcelli, cellam de Offonis villa, cellam de Sarcofagis, cellam de Logia novella, ecclesiam de Torpa; apud Salinas, cellam Sancti Petri, cellam Sancti Michaelis, cum omnibus ad eas pertinentibus. In episcopatu Cabilonensi, cellam Sanctae Mariae, cellam de Palluel, cum omnibus pertinentiis, in episcopatu Valentinensi cellam Sancti Genesii de monte Madriano, cum suis pertinentiis; ecclesiam de Vulpilleniis, et de Tornoz, et de Glun. In episcopatu Diensi ecclesiam de Boventia. In episcopatu Baiocensi cellam Sancti Vigoris, cum suis pertinentiis. In episcopatu Senonensi, cellam Sancti Benigni apud Vunonem, cum omnibus pertinentiis suis; cellam de Eschino, cum suis totis appendiciis; ecclesiam de Granciaco, et universa ad eam pertinentia; cellam de Rulth, cum eis quae ad ipsam pertinent, capellam de Hex, cum decimis et terris ibidem datis; capellam Vuangionis Rivi cum omnibus ad eam pertinentibus. Praeceptum Roberti regis Francorum de cella Belensi, capellam de Salinis Sanctae Mariae Magdalenae, et omnia ad eam pertinentia. Item possessiones, Dinatum villam, cum appendiciis suis, Casnedum villam, iterum Casnedum Hispaniacum, Marcenniacum, Norgias, Vareias, Sariacum, Longovicum, et decimam Sariaci praedicti, Atiniacum villam, Plumberias, Prunedum, Erchiriacum, Flariacum, Magnum Montem, Viverias, Salciacum, in silva cum decimis eorum. Et si qua alia, in quibuslibet locis, in praesentiarum, ad jura vestri monasterii pertinent, vel in futurum, Domino largiente, pertinebunt. Decernimus ergo ut nulli omnino hominum liceat idem monasterium temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare, sed omnino integra conserventur eorum, pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva episcoporum canonica reverentia. Quibus tamen, nec ipsis, nec eorum ministris liceat coenobii vestri ecclesias injustis interdictionibus fatigare, quandiu monastici ordinis vigor, Domino praestante, permanserit. Si qua sane ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat et a sacratissimo corpore et sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Ad haec adjicientes quaecunque Divionensi monasterio per authentica praedecessorum nostrorum Romanorum pontificum privilegia concessa sunt, firma constituimus permanere. Amen, amen, amen.

Datum Laterani per manum Imerici sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis et cancellarii, IV Kal. Novembris, indictione III, anno Dominicae Incarnationis 1124, pontificatus autem domni Calixti papae anno VI.

CCLXXIX. Privilegium pro ecclesia S. Stephani Divionensis. (Anno 1124, Nov. 10.)[PÉRARD, ibid., p. 100.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis, GALONI priori et fratribus in ecclesia Sancti Stephani Divionensis castri regularem vitam professis, tam praesentibus quam futuris, in perpetuum.

Ad hoc universalis Ecclesiae cura nobis a provisore omnium bonorum Deo commissa est, ut religiosas diligamus personas, et bene placentem Deo religionem studeamus modis omnibus propagare: nec enim Deo gratus aliquando famulatus impenditur, nisi ex charitatis radice procedens, a puritate religionis fuerit conservatus. Oportet igitur Christianae fidei amatores, religionem diligere, et loca venerabilia, cum ipsis personis divino servitio mancipatis, attentius confovere. Quapropter vestris, in Domino charissimi filii, petitionibus assensum praebentes, vitae canonicae ordinem, quem secundum beati Augustini Regulam in nostra Ecclesia professi estis, auctoritate sedis apostolicae confirmamus. Statuentes ut defunctis nunc abbate Garnerio, et Garnerio praeposito, nullus ibi abbas saecularis, vel praepositus substituatur, sed ille omnibus proponatur, quem regularem regulares fratres, vel fratrum pars sanioris consilii, secundum Dei timorem et beati Augustini regulam, providerint eligendum. Praecipimus etiam ut decedentibus istis qui supersunt, clericis saecularibus, nullus in ecclesia vestra eorum loco, nisi regularis substituatur canonicus. Ecclesias autem, capellas, et caetera quae ecclesia vestra legitime possidet, vel in posterum justis modis, largiente Domino, acquisierit, praesentis privilegii pagina roboramus, videlicet: ecclesiam Sancti Stephani, cum ecclesiis suis, et villis, et servis, ancillis et terris suis; ecclesiam Sancti Medardi, ecclesiam Sancti Michaelis cum coemeterio et decimis; ecclesiam Sancti Aniani Aquaeductus cum coemeterio, cum decimis et terris suis; ecclesiam Sancti Martini de Quintiniaco, cum coemeterio, decimis et terris suis: ecclesiam Sancti Maricii de Siliciaco cum coemeterio, decimis et terris: ecclesiam Sancti Germani de Copiaco, cum coemeterio, decimis et terris; ecclesiam Sanctae Mariae de Marceniaco cum terris; ecclesiam Sancti Andreae de Parriniaco cum decimis et terris: ecclesiam Sancti Florentii cum capella Sanctae Mariae, et coemeterio, decimis terris, et cum aliis pertinentiis earum: ecclesiam Sancti Petri de Mirebello, cum coemeterio, decimis, terris et appendiciis suis: decimam de Geyaco: decimam de Cucciaco: ecclesiam Sancti Martini de Prato, cum coemeterio et capella de Fontanis, et appendiciis eorum; ecclesiam Sanctae Mariae de Gemellis, cum capella de Pygangis, et decimis et terris; ecclesiam Sancti Andreae de Ormentiaco, cum capellis, coemeteriis et decimis: ecclesiam de Columnerio, cum capellis et appendiciis earum; capellam quae est inter Langlerium et Sanctum Fidolum cum appendiciis suis: locum de Putcolo: locum de Agnino fonte: locum de Goldo altrei, cum appendiciis suis, salvo nimirum per omnia jure Lingonensis episcopi. Praeterea ecclesiam Sancti Martini de Arco, cum appendiciis suis: locum de monte Ciconiaco, cum appendiciis suis: locum de Franceis cum appendiciis suis. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant.

Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus subscripsi.

Data Laterani per manum Aimerici sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis et cancellarii, quarto Idus Novembris, indictione tertia, anno Dominicae Incarnationis millesimo centesimo vicesimo quarto, pontificatus autem domni Calixti II papae anno sexto.

CCLXXX. Monasterii S. Nicolai Buttenburgensis protectionem suscipit bonaque ac privilegia confirmat, petente Joanne Morinensi episcopo. (Anno 1124, Nov. 24.)[MIR., Opp. dipl., I, 524.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis NICOLAO abbati et fratribus ecclesiae S. Nicolai de Buttemburch, tam praesentibus quam futuris in perpetuum.

Ad hoc universalis Ecclesiae cura nobis a provisore omnium bonorum Deo commissa est, ut religiosas diligamus personas, et bene placentem Deo religionem studeamus modis omnibus propagare.

Ea propter, dilecti in Christo filii, intervenientibus quoque venerabilis fratris nostri Joannis Morinensis episcopi precibus, petitiones vestras clementer admittimus, et vitae canonicae ordinem, quem secundum B. Augustini Regulam, in vestra ecclesia professi estis, auctoritate sedis apostolicae confirmantes monasterium vestrum cum omnibus appendiciis suis, in patrocinium B. Petri nostramque protectionem suscipimus.

Statuentes ut quaecunque bona, quascunque possessiones in praesentiarum legitime possidet, sive in futurum largiente Deo, juste poterit adipisci, firma et illibata permaneant.

In quibus haec propriis nominibus duximus exprimenda: duas capellas, primam in honore S. Dionysii, alteram in honore B. Nicolai consecratam, sexaginta mensuras terrae, quas Theodericus Rufus filius Folpoldi, jure feodi tenuerat, quasque coram optimatibus et principibus Flandriae publice comiti Carolo ab ipso redditas, ipse quoque comes praefatae Ecclesiae, ab omni cujuslibet exactione solutas et liberas, perpetuoque jure possidendas manu propria donavit; XXV mensuras quas Hadologa et Eustachius filius ejus, decem etiam mensuras quas Rodulphus Hecra dederunt praefato monasterio.

Obeunte te nunc ejus loci abbate, nullus ibi qualibet subreptionis astutia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem, et B. Augustini Regulam, de suo vel alieno collegio providerint eligendum. Nullus canonicus ejusdem ecclesiae proprium quid habere, vel alicujus levitatis instinctu aut arctioris vitae obtentu, ex eodem claustro, sine communi abbatis et fratrum licentia, discedere praesumat. Praeterea si quis fidelium sepulturam ibi habere voluerit, libera ei et sine contradictione aliqua concedatur. Si qua igitur in futurum ecclesiastica saecularisve persona, hanc nostrae constitutionis paginam sciens, contra eam venire tentaverit, secundo tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Domini Dei Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtae ultioni subjaceat.

Cunctis autem eidem loco justa servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud districtum judicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen.

Datum Laterani, per manum Aimerici sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis et cancellarii, VIII Kalendas Decembris, indictione III, anno Dominicae Incarnationis millesimo centesimo vicesimo quarto, pontificatus autem domini Calixti II papae anno V.

CCLXXXI. * J[ordanum] principem Capuanum hortatur ne monasterii Casinensis terram devastet. (Anno 1124.) [Vide PETRI Chron. monast. Casin., l. IV, c. 82.]

CCLXXXII. Ad Rustinum abbatem monasterii S. Blasii in Nigra Silva. (Anno 1120, Mart. 19.)[D. GERBERT, Historia Nigrae Silvae, t. III, p. 48.] CALIXTUS episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio RUSTINO abbati monasterii S. Blasii, quod in Constantiensi episcopatu, in loco videlicet qui Nigra Silva dicitur, situm est, ejusdem successoribus regulariter substituendis in perpetuum.

Ad hoc nos disponente Domino in apostolicae sedis servitium promotos agnoscimus, ut ejus filiis auxilium implorantibus, efficaciter subvenire, tueri ac protegere prout Dominus dederit, debeamus. Unde oportet nos venerabilibus locis protectionis manum extendere, et servorum Dei quieti attentius providere. Proinde tuis, dilecte in Christo fili Ruostine, postulationibus clementius annuentes, commisso tuo regimini Beati Blasii monasterio, salva Constantiensis episcopi reverentia, confirmamus cellam de silva Swarzwalt a S. Reginberto constructam cum omnibus possessionibus, ecclesiis, praediis et terris ad eam pertinentibus. Ad haec specialiter ecclesiam Nollingin ab Anselmo nobili viro monasterio tuo cum suarum dimidietate decimarum nuper donatam tibi confirmamus. Ecclesiam etiam Sneisane ab Ellewino comite delegatam; ecclesiam quoque Batemaringin a quodam Arnolfo concessam; item ecclesias Berowa, Nunchilcha, Omingin, a fundatoribus earum cum suarum portionibus decimarum legitime traditas tibi a successoribus tuis apostolica auctoritate firmamus. In his ergo et aliis, quas habetis ecclesiis, decernimus ut nulli omnino hominum liceat praefatum monasterium temere perturbare, vel quibuslibet vexationibus fatigare, salva etiam episcopali justitia et reverentia. Confirmamus etiam dispositionem illam, quam filius noster charissimus imperator Henricus de vestri coenobii advocatia constituit, ut videlicet in advocati electione abbas liberam habeat potestatem, cum fratrum suorum consilio talem eligere, quem ad defendendam monasterii libertatem bonum et utilem cognoverit. Qui non pro terreno commodo, sed Dei amore, ac peccatorum venia, et aeternae beatitudinis mercede advocatiam ipsam bene habere cupiat, et tractare. Si autem calumniator potius quam advocatus existens monasterii bona pervaserit, et semel, secundo, tertiove commonitus non emendaverit, abbas habeat facultatem alium sibi utiliorem statuere advocatum. Ad indicium autem nostrae tuitionis et concessae vestro monasterio libertatis, aureum unum quotannis Lateranensi palatio persolvetis. Si quis igitur decreti hujus tenore cognito, temere, quod absit! contraire tentaverit, honoris et officii sui periculum patiatur, aut excommunicationis ultione plectatur, nisi praesumptionem suam digna satisfactione correxerit. Amen, amen, amen. Ego Calixtus catholicae Ecclesiae episcopus Ego Cono Praenestinus episcopus. Ego Lambertus Ostiensis episcopus. Ego Boso presbyter cardinalis tituli S. Anastasiae. Ego Joannes presbyter cardinalis tituli S. Chrisogoni.

Datum Laterani per manum Chrisogoni sanctae Romanae Ecclesiae diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XIV Kal. Aprilis, indictione XII, Dominicae Incarnat. anno 1120, pontificatus autem domni Calixti II papae anno I. Amen, amen.