Migne Patrologia Latina Tomus 50
JoaCas.Flores 50 Joannes Cassianusc.360–435 Parisiis J. P. Migne 1846 early modern edition, no apparatus this file was encoded in TEI xml for the University of Zurich's Corpus Corporum project (www.mlat.uzh.ch) by Ph. Roelli in 2013 Classical Latin orthography latin
Flores
(Lib. I Instit.--Cap. 3.) Quidquid inter famulos Dei praesumitur ab uno, vel paucis, nec catholice per omne corpus fraternitatis tenetur, aut superfluum, aut elatum est: et propter hoc noxium judicandum, magisque speciem vanitatis, quam virtutis ostentans.
(Ibid.) Generali omnium constitutioni paucorum non debet praeponi nec praejudicare sententia.
(Lib. II Instit.--Cap. 3.) Bene regere, vel regi, sapientis esse pronuntiant, summumque donum et gratiam sancti Spiritus esse definiunt. Nam neque salutaria praecepta quempiam posse obtemperantibus praestituere, nisi qui prius universis virtutum disciplinis fuerit instructus: nec obedire quempiam seniori posse, nisi eum qui consummatus timore Dei, et humilitatis fuerit virtute perfectus.
(Lib. III Instit.--Cap. 8.) Nullatenus potest fragilis caro ita totius noctis quiete fraudari, ut per consequentem diem sine dormitatione, mentis animique torpore inconcussam possit servare vigiliam.
(Cap. 11.) Semper aequanimius quaelibet fatigatio sustinetur, et sine fastidio labor impenditur; si interjecta ei vicissitudo quaedam, vel operis immutatio qualiscumque succedat.
(Lib. IV Instit.--Cap. 8.) Multis experimentis edocti tradunt monachum, et maxime juniores, ne voluptatem quidem concupiscentiae suae posse refrenare, nisi prius mortificare per obedientiam suas didicerit voluntates.
(Cap. 9.) Aliter subtilissimus diabolus illudere, vel dejicere juniorem non poterit, nisi cum eum sive per arrogantiam, sive per verecundiam, ad cogitationum suarum velamen illexerit. Generale namque et evidens indicium diabolicae cogitationis esse pronuntiant, si eam seniori confunditur aperire.
(Cap. 12.) Obedientiae virtutem non solum operi manuum, seu lectioni, vel silentio, et quieti cellae, verum etiam cunctis virtutibus ita praeferunt, ut huic judicent omnia postponenda; et universa dispendia subire contenti sint, dummodo hoc bonum in nullo violare videantur.
(Cap. 20.) Non solum seipsos non esse suos, sed etiam omnia, quae sua sunt, credunt Domino consecrata. Propter quod si quid fuerit monasterio semel illatum, ut sacrosanctum, cum omni decernant reverentia debere tractari.
(Cap. 33.) Sicut immensa gloria fideliter servientibus, ac secundum Regulae institutionem ei adhaerentibus promittitur in futurum: ita poenae gravissimae praeparantur his qui tepide eam negligenterque fuerint exsecuti; et secundum hoc, quod professi sunt, vel quod ab hominibus esse creduntur fructus etiam congruos sanctitatis eidem exhibere neglexerint.
(Cap. 34.) Abrenuntiatio nihil est aliud quam crucis ac mortificationis indicium, i. e. repraesentatio.
(Cap. 37.) Bene coepisse nihil proderit, nec pleno fervore renuntiationis arripuisse principia; si haec congruus etiam finis similiter non commendaverit atque concluserit.
(Cap. 41.) Tria haec in congregatione necessario custodienda sunt tibi, ut scilicet secundum Psalmistae sententiam velut surdus, et mutus, et caecus incedas: ut universa quaecumque videris minus aedificationis habentia, velut caecus non videas, etc. Verum et quartum hoc prae omnibus excole. ut stultum te secundum Apostoli sententiam, facias in hoc mundo, ut sis sapiens, nihil scilicet discernens, nihil dijudicans ex his quae tibi fuerint imperata, etc.
(Lib. V Instit.--Cap. 4.) Monachus spiritalia mella condere cupiens, velut apis prudentissima, debet unamquamque virtutem ab his qui eam familiarius possident deflorare, et in sui pectoris vase recondere: nec quid minus aliquis habeat discutere; sed hoc tantum, quod virtutis habeat, contemplari, studioseque decerpere.
(Cap. 6.) Quibuslibet escis refertus venter seminaria luxuriae parit, nec praevalet mens discretionis gubernacula moderari, ciborum pondere praelocata.
Verissima est Patrum, probatissimaque sententia, jejuniorum et continentiae modum in mensura parcitatis tantum, et castigatione consistere: et hunc esse perfectae virtutis in commune omnibus finem, ut ab escis, quas sumere sustentandi corporis necessitate compelluntur, adhuc in appetitu earum positi temperemus.
(Cap. 11.) Numquam poterit ardentis concupiscentiae stimulos inhibere, quisquis desideria gulae refrenare nequiverit.
(Cap. 21.) Quidquid extra consuetudinem praesumitur, usumque communem, ut vanae gloriae atque ostentationis morbo pollutum antiquissima Patrum traditio notat.
(Cap. 41.) Ita debet monachus jejuniis operam dare, quasi centum annis in corpore commoraturus: ita motus animi refrenare, et injuriarum oblivisci, tristitiasque respuere, doloresque et detrimenta contemnere, tamquam quotidie moriturus.
(Lib. VI Instit.--Cap. 6.) Nulla virtute tam proprie carnales homines spiritualibus angelis imitatione conversationis aequantur, quam merito et gratia castitatis, per quam adhuc in terra degentes, habent, secundum Apostolum, municipatum in coelis: quod deposita corruptela carnali habituros promittitur in futurum, hic jam in carne fragili possidentes.
(Cap. 23.) Sicut puritas et custodia diei nocturnam praeparant castitatem: ita nocturnae vigiliae cordi pariter et observationi diurnae statum solidissimum roburque promittunt.
(Lib. VII Instit.--Cap. 19.) Fertur sententia sancti Basilii prolata ad quemdam syncleticum, id est, senatorem, qui retenta sibi parte bonorum suorum monachatum professus fuerat: Et senatorem, inquit, amisisti, et monachum non fecisti.
(Cap. 21.) Non solum pecuniarum est cavenda possessio, verum etiam voluntas ipsa ab animo penitus extrudenda. Non enim tam affectus philargyriae (i. e. proprietatis) vitandus est, quam affectus ipsius radicitus amputandus: nihil enim proderit pecunias non habere, si voluntas in nobis fuerit possidendi.
(Cap. 27.) Nemo est qui non habeat quod dimittat. Universis renuntiavit facultatibus mundi, quisquis affectum possidendi eas radicitus amputavit.
(Inst. l. VIII.--Cap. 16.) Summa emendationis ac tranquillitatis nostrae non est in alterius arbitrio collocanda, quod nequaquam nostrae subjacet potestati; sed in nostra potius ditione consistit.
(Cap. 17.) Solitudo sicut novit emendatis moribus contemplationem purissimam reserare, et intuitu sincerissimo spiritualium sacramentorum scientiam revelare: ita eorum qui minus emendati sunt, vitia non solum servare, verum etiam exaggerare consuevit.
(Ibid.) Magis enim exercitio usuque humano cessante efferantur in nobis vitia, si non fuerint ante purgata.
(Inst. l. IX.--Cap. 8.) Procurandum itaque nobis est, ut nostra potius emendare vitia et mores corrigere festinemus. Quae procul dubio si fuerint emendata, non dicam cum hominibus, sed etiam cum feris et belluis facillime nobis conveniet.
(Inst. l. X.--Cap. 6.) Mens otiosi nihil aliud cogitare novit, quam de escis ac ventre.
(Cap. 23.) Haec est apud Aegyptum ab antiquis Patribus sancita sententia, operantem monachum daemone uno pulsari: otiosum vero innumeris spiritibus devastari.
(Cap. 24.) Experimento probatum est Acediae impugnationem non declinando fugiendam, sed resistendo superandam.
(Inst. l. XI.--Cap. 7.) Haec est subtilis inimici versutia, ut militem Christi propriis faciat telis occumbere, quem hostilibus armis superare non potuit.
(Cap. 11.) Ita videtis quam perniciosi rerum secundarum soleant esse successus: ita ut qui non potuerunt adversis frangi; prosperis, si incauti fuerint, acrius elidantur: et qui in conflictu atque acie mortis evaserunt discrimina, tropaeis propriis triumphisque succumbant.
(Inst. l. XII.--Cap. 3.) Nullum est vitium aliud, quod ita omnes virtutes exhauriat, cunctaque justitia et sanctitate hominem spoliet ac denudet, ut superbiae malum.
(Cap. 27.) Quisquis superbiae morbo fuerit occupatus, non solum nullam subjectionis aut obedientiae regulam custodire dignatur, verum ne ipsam quidem auribus suis doctrinam perfectionis admittit.
(Cap. 32.) Nullo modo poterit in anima nostra virtutum structura consurgere, nisi prius jacta fuerint verae humilitatis in nostro corde fundamenta; quae firmissime collocata perfectionis et charitatis culmen valeant sustinere.
(Collat. 1.--Cap. 4.) Finis quidem nostrae professionis regnum Dei, seu regnum coelorum est: destinatio vero, id est scopus, puritas cordis, sine qua ad illum finem impossibile est quempiam pervenire.
(Cap. 7.) Jejunia, vigiliae, meditatio Scripturarum, nuditas ac privatio omnium facultatum, non perfectio, sed perfectionis instrumenta sunt: quia non in ipsis consistit disciplinae istius finis, sed per illa pervenitur ad finem. Incassum igitur haec exercitia molietur, quisquis his velut summo bono contentus intentionem sui cordis hucusque defixerit, et non ad capiendum finem, propter quem haec appetenda sunt, omni conatu semet extenderit.
(Cap. 8.) Hic nobis principalis debet esse conatus, haec immobilis destinatio cordis jugiter affectanda, ut divinis rebus ac Deo mens semper inhaereat: quidquid ab hac diversum est, quamvis magnum; secundum tamen, aut etiam infimum, seu certe noxium judicandum est.
(Cap. 17.) Mentem quidem non interpellari cogitationibus impossibile est; suscipere vero eas, sive respuere, omni studenti possibile est.
(Collat. 2.--Cap. 4.) Omnium virtutum generatrix, custos, moderatrixque discretio est.
(Cap. 10.) Vera discretio non nisi vera humilitate conquiritur. Cujus humilitatis haec erit prima probatio, si universa non solum quae agenda sunt, sed etiam quae cogitantur, seniorum reserventur examini: ut nihil quis judicio suo credens, illorum per omnia definitionibus acquiescat, et quid bonum, vel malum debeat judicare, eorum traditione cognoscat.
Nullatenus decipi poterit quisque, si non suo judicio, sed majorum vivat exemplo: nec valebit ignorationi ejus callidus hostis illudere, qui universas cogitationes in corde nascentes perniciosa verecundia nescit obtegere; sed eas maturo examine seniorum vel reprobat, vel admittit. Illico namque ut patefacta fuerit maligna cogitatio, marcescit; et antequam discretionis judicium proferatur, serpens teterrimus velut e tenebroso ac subterraneo specu confessionis virtute protractus ad lucem, et traductus quodammodo, ac dehonestatus abscedit. Tamdiu enim suggestiones ejus noxiae dominantur in nobis, quamdiu celantur in corde.
(Cap. 11.) Nullo alio vitio tam praecipitem diabolus monachum pertrahit, ac perducit ad mortem; quam cum eum, neglectis consiliis seniorum, suo judicio persuaserit, definitionique confidere.
(Ibid.) Et ideo semper seniorum summa cautione sunt sectanda vestigia, atque ad eos cuncta, quae in nostris cordibus oriuntur, sublato confusionis velamine, deferenda.
(Cap. 12.) Nullus inimici sufferre posset insidias, seu carnales aestus naturali quodammodo igne flagrantes, vel exstinguere, vel reprimere; nisi gratia Dei vel juvaret fragilitatem nostram, vel protegeret ac muniret.
(Cap. 22.) Generalis hic continentiae (id est, abstinentiae) modus est, ut secundum capacitatem virium, vel aetatis, tantum sibimet cibi unusquisque concedat, quantum sustentatio carnis, non quantum desiderium saturitatis exposcit.
(Collat. 3.--Cap. 3.) Nihil proderit nos sublimiter inchoasse si similem principiis non exhibuerimus et finem.
(Cap. 10.) Quemadmodum inspiratione Domini provocati ad viam salutis accurrimus, ita etiam magisterio ipsius et illuminatione deducti, ad perfectionem summae beatitudinis perveniamus.
(Cap. 11.) Nullus justorum sibi sufficit ad obtinendam justitiam, nisi per momenta singula titubanti eidem, et corruenti fulcimenta manus suae supposuerit divina clementia, ne prostratus intereat penitus, cum fuerit liberi arbitrii infirmitate collapsus.
(Collat. 4.--Cap. 20.) Unum atque idem inobedientiae genus est, vel propter operationis instantiam, vel propter otii desiderium senioris violare mandatum: tamque dispendiosum est pro somno, quam pro vigilia monasterii statuta convellere.
(Collat. 5.--Cap. 14.) Unusquisque vitium, quo maxime infestatur, explorans, adversus illud arripiat principale certamen, omnem curam mentis ac sollicitudinem erga illius impugnationem observationemque defigens, adversus illud quotidiana jejuniorum dirigens spicula, contra illud cunctis momentis cordis suspiria, crebraque gemituum tela contorquens, adversus illud vigiliarum labores ac meditationes sui cordis impendens, indesinenter quoque orationum fletus ad Dominum fundens, et impugnationis suae exstinctionem ab illo specialiter ac jugiter poscens.
(Cap. 26.) Turpior erit et immundior anima, ac supplicio graviore plectetur, quae se renuntiasse huic saeculo gloriatur, dominantibus sibi vitiis, quam fuerat quondam in saeculo constituta, cum nec disciplinam monachi fuisset professa, nec nomen.
(Ibid.) Perfectionis puritatem numquam poterit obtinere, quisquis eam de sola continentia, id est, jejunio corporali speraverit acquirendam; nisi noverit ob id se hanc exercere debere, ut humiliata carne jejuniis, facilius adversus alia vitia possit inire certamen, non insolescente carne saturitatis ingluvie.
(Collat. 6.--Cap. 10.) Facilius quis elidi potest prosperis, quam adversis: haec enim interdum etiam invitos retinent, atque humiliant compunctione saluberrima, vel minus peccare faciunt, vel emendant; illa vero mollibus mentem ac perniciosis extollentia blandimentis, securos felicitatis suae proventu ruina majore prosternunt.
(Cap. 16.) Nulla virtus potest immobiliter ab homine possideri; sed ut parta jugiter teneatur, necesse est eam semper illa qua acquisita est sedulitate atque industria, et (quod magis verum est) juvantis gratiae beneficio custodiri.
(Collat. 9.--Cap. 1.) Omnis monachi finis, cordisque perfectio, ad jugem atque indiruptam orationis perseverantiam tendit, et quantum humanae fragilitati conceditur, ad immobilem tranquillitatem mentis ac perpetuam nititur puritatem.
(Cap. 3.) Quidquid ante orationis horam anima nostra conceperit, necesse est ut orantibus nobis per ingestionem recordationis occurrat. Quamobrem quales orantes volumus inveniri, tales nos ante orationis tempus praeparare debemus.
(Collat. 10.--Cap. 13.) Tria sunt quae vagam mentem, stabilem faciunt, vigiliae, meditatio, oratio; quarum assiduitas et jugis intentio, conferunt animae stabilem firmitatem.
(Collat. 11.--Cap. 13.) Tria sunt quae faciunt homines a vitiis temperare, aut metus gehennae sive praesentium legum, aut spes atque desiderium regni coelorum, aut affectus boni ipsius, amorque virtutum.
(Cap. 10.) Evidens indicium est animae necdum vitiorum faecibus eliquatae, in criminibus alienis non affectu misericordiae condolere, sed rigidam judicantis tenere censuram.
(Collat. 12.--Cap. 5.) Si carnales concupiscentias de cordibus nostris desideramus extrudere, spirituales earum locis plantemus protinus voluptates, ut his noster animus semper innexus, et habeat quibus jugiter immoretur, et illecebras praesentium ac temporalium respuat gaudiorum.
(Cap. 61.) Quantum quis in levitate ac patientia cordis, tantum in corporis puritate proficiet, quantoque longius iracundiae propulerit passionem, tanto castitatem tenacius obtinebit. Non enim aestus corporis declinabit, nisi qui animi motus ante compresserit.
(Cap. 16.) Unicuique nostrum adversus spiritum fornicationis totis viribus desudanti, victoria singularis est de merito conatus sui remedium non sperare. Quae fides, licet facilis et plana omnibus videatur, tamen tam difficile ab incipientibus, quam ipsius castitatis perfectio possidetur. Nam cum eis vel particula puritatis arriserit, continuo in conscientiae suae secretis elatione quadam subtiliter illabente sibimet blandiuntur, credentesque eam se diligentiae suae studio consecutos, necesse est superno illo praesidio denudari, ut tamdiu illis, quas divina virtus exstinxerat, passionibus opprimantur, quamdiu experientia docente cognoscant se viribus atque industria sua puritatis bonum obtinere non posse.
(Collat. 13.--Cap. 3.) Non solum actuum, verum etiam cogitationum bonarum ex Deo est principium, qui nobis et initia sanctae voluntatis inspirat; et virtutem atque opportunitatem eorum, quae recte cupimus, tribuit peragendi.
(Collat. 14.--Cap. 6.) Impossibile est unum eumdemque hominem simul universis fulgere virtutibus. Quas si quis voluerit pariter affectare, in id eum incidere necesse est, ut dum omnes sequitur, nullam integre consequatur, magisque ex hac mutatione et varietate dispendium capiat, quam profectum.
(Ibid.) Multis viis ad Deum tenditur: et ideo unusquisque illam, quam semel arripuit, irrevocabili cursus sui intentione conficiat, ut sit in qualibet professione perfectus.
(Cap. 9.) Impossibile est eum, qui proposito acquirendae laudis humanae, studio lectionis insistit, donum verae scientiae promereri.
(Cap. 10.) Festinandum tibi est, si ad veram Scripturarum scientiam pervenire desideras, ut humilitatem cordis primitus consequaris, quae te non ad illam quae inflat, sed eam quae illuminat, scientiam charitatis consummatione perducat.
Impossibile namque est immundam mentem donum scientiae spiritalis adipisci (I Cor. VIII).
(Ibid.) Et idcirco omni cautione devita, ne tibi per studium lectionis, non scientiae lumen, nec illa perpetua, quae per illuminationem doctrinae promittitur gloria, sed instrumenta perditionis de arrogantiae vanitate nascantur.
(Cap. 13.) Vacare cunctis cogitationibus mens humana non potest: et ideo quamdiu spiritualibus studiis non fuerit occupata, necesse est eam illis, quae pridem didicit, implicari.
(Ibid.) Evidens est tepidae ac superbae mentis indicium, si verborum salutarium medicinam, quamvis studio nimiae assiduitatis ingestam, fastidiose, negligenterque suscipiat.
(Cap. 16.) Nullus in quo adhuc carnalium passionum et maxime fornicationis dominatur affectus spiritalem poterit scientiam possidere.
(Cap. 18.) Duabus ex causis inefficacem spiritalium rerum constat esse doctrinam. Nam aut ille qui docet inexperta commendans vario verborum sono instruere nititur auditorem, aut certe nequam ac vitiis refertus auditor salutarem spiritualis viri sanctamque doctrinam obdurato corde non recipit.
(Collat. 15.--Cap. 7.) Humilitas est omnium magistra virtutum, coelestis aedificii firmissimum fundamentum, Salvatoris nostri donum proprium atque magnificum.
(Cap. 8.) Majus miraculum est de propria carne fomitem eradicare luxuriae quam expellere immundos spiritus de corporibus alienis, et magnificentius signum est virtute patientiae truculentos motus iracundiae cohibere quam aeris principibus imperare, plusque est exclusisse edacissimos de corde proprio tristitiae morbos quam valetudines alterius febresque corporeas expulisse.
(Ibid.) Multis modis praeclarior virtus sublimiorque profectus est animae propriae curare languores quam corporis alieni. Quanto enim haec sublimior carne est, tanto praestantior ejus est salus; quantoque pretiosioris excellentiorisque est substantiae, tanto gravioris ac perniciosioris est ruinae.
(Cap. 10.) Major est virtus, ac sublimior gratia, internam libidinem carnis exstinguere, quam nequitias daemonis extrinsecus irruentes, signo Domini ac virtutis Altissimi potentia subjugare, vel de obsessis corporibus divini nominis invocatione propellere.
(Collat. 16.--Cap. 3.) Haec est amicitiae fida, insolubilisque conjunctio, quae sola virtutum parilitate fundatur. Dominus enim inhabitare facit unius moris in domo (Psal. LXVII). Et idcirco in his tantum indirupta potest dilectio permanere, in quibus unum propositum ac voluntas unum velle ac nolle consistit.
(Ibid.). Apud Deum morum cohabitatio, non locorum unita fratres habitatio conjungit: nec potest umquam pacis integritas custodiri, ubi voluntatum diversitas invenitur.
(Cap. 6.) Quemadmodum poterit vel tenuem contra fratrem retinere tristitiam, qui se credit quotidie, immo continuo ab hoc saeculo migraturum?
(Cap. 7.) Sicut nihil praeponendum est charitati, ita furori, vel iracundiae nihil est econtrario postponendum. Omnia namque, quamvis utilia ac necessaria videantur, spernenda tamen sunt ut irae perturbatio devitetur; et omnia etiam quae putantur adversa, suscipienda, atque toleranda sunt, ut dilectionis, pacisque tranquillitas illibata servetur: quia nec ira atque odio perniciosius quidquam nec charitate utilius est credendum.
(Cap. 12.) Nullus sibi, quamvis scientia praeditus, inani tumore persuadeat, quod possit collatione alterius non egere: nam etiamsi judicium ejus diabolica non fallat illusio, elationis tamen et superbiae graviores laqueos non evadet.
(Cap. 28.) Certissima est prudentissimorum virorum illa sententia, veram concordiam et individuam societatem, nisi inter emendatos mores ejusdemque virtutis ac propositi viros stare non posse.
(Coll. 18.--Cap. 10.) Licet a nonnullis soleant indifferenter monasteria pro coenobiis appellari: tamen hoc interest, quod monasterium nomen est diversorii, nihil amplius quam locum, id est, habitaculum significans monachorum: coenobium vero etiam professionis ipsius qualitatem disciplinamque designat; et monasterium potest etiam unius monachi habitatio nominari: coenobium autem appellari non potest, nisi ubi plurimorum habitantium degit unita communitas.
Cap. 11.) Vera est cordis humilitas retinenda, quae non de affectata corporis atque verborum, sed de intima mentis humiliatione descendit: quae tunc demum evidentissimis patientiae suae fulgebit indiciis, cum quis non ipse de se crimina ab aliis non credenda jactaverit; sed ab aliis sibimet arroganter ingesta contempserit, et irrogatas injurias mansueta cordis aequanimitate tolerarit.
(Cap. 13.) Non esset laudabilis, nec admiranda patientia, si nullis inimicorum jaculis impetita tranquillitatis propositum retentaret; sed in eo est praeclara atque gloriosa, quod irruentibus in se tentationum procellis immobilis perseverat. Nam in quo vexari, frangique adversitatibus creditur, in eo potius roboratur; et in eo magis acuitur, in quo putatur obtundi.
(Ibid.) A passionibus enim et sustentatione patientiam dici nullus ignorat: ideoque constat patientem pronuntiari neminem posse, nisi eum qui universa quae sibi fuerint irrogata absque indignatione toleraverit.
(Ibid.) Non in hoc differt a peccatore vir sanctus, quia non similiter et ipse tentatur, sed quia hic etiam magna impugnatione non vincitur, ille autem etiam parva tentatione superatur.
(Cap. 16.) Nec perversos atque exsecrabiles quosque sanctorum virorum numero insertos latitare miremur; quia, dum in hujus saeculi area conculcamur atque conterimur, necesse est etiam paleas igni perpetuo deputandas inter electissima frumenta misceri.
(Cap. 17.) Sciendum sane est invidiae morbum difficilius ad medelam quam caetera vitia perduci. Nam eum quem semel veneni sui peste corruperit, pene dixerim carere remedio.
(Ibid.). Cunctis ergo vitiis perniciosiorem atque ad purgandum difficiliorem esse constat invidiam, quae ipsis remediis quibus reliqua exstinguuntur accenditur.
(Collat. 19.--Cap. 3.) Melius est devotum in minoribus professionibus, quam indevotum in majoribus professionibus inveniri.
(Cap. 5.) Miserum namque est cujuslibet artis ac studii disciplinam quempiam profiteri, et ad perfectionem ejus minime pervenire.
(Cap. 8.) Finis coenobitae est omnes suas mortificare et crucifigere voluntates, ac secundum evangelicae perfectionis salutare mandatum, nihil de crastino cogitare.
(Ibid.). Eremitae vero perfectio est exutam mentem a cunctis habere terrenis, eamque quantum humana imbecillitas sinit, unire cum Christo.
(Cap. 13.) In congregationibus initium salutis acquiritur, et sani in solitudine esse non possunt, nisi quos prius coenobiorum medicina sanarit.
(Cap. 14.) De morborum suorum curatione sollicitis remedium salutare deesse non poterit, et idcirco eodem modo, quo uniuscujusque vitii deprehenduntur indicia, etiam remedia sunt quaerenda
(Collat. 20.--Cap. 10.) Ut unumquodque peccatum possit exstingui, causa atque occasio, per quam est admissum, debet primitus amputari.
(Collat. 21.--Cap. 5.) Non tam laudabile est, si ab illicitis, quam si etiam a licitis temperemus, et his propter ejus reverentiam non utamur, qui ea nobis propter infirmitatem nostram utenda permisit.
(Cap. 14.) Quidquid imperative decernitur, mortem irrogat non impletum: quaecumque vero suadentur potius quam jubentur, facta prosunt, infecta non puniunt.
(Cap. 26.) Omni nobis cautione curandum est, ut omnes nostri corporis sensus, matutinis praecipue horis, tamquam sacrosancta Domini holocausta in omnibus illibata atque intacta servemus.
Non est tantum lucrum jejunii, quantum irae dispendium; nec tantus lectione capitur fructus, quantum contemptu fratris incurritur detrimentum.
Duo haec credere nos oportet: primo quidem, quod sine Dei permissu nullus omnino tentetur; secundo, quod omnia quae a Deo nobis inferuntur, sive tristia ad praesens, vel laeta videntur, velut a piissimo patre clementissimoque medico pro nostris utilitatibus irrogentur.
(Collat. 22.--Cap. 1.) Duplices congregat quaestus rerum spiritalium dispensator. Lucrum enim non solum in illius qui audit profectu, verum etiam in sua disputatione consequitur, non minus semetipsum ac desiderium perfectionis accendens, dum instruit auditorem.
(Collat. 2.--Cap. 3.) Una et sola est theoria, id est, contemplatio Dei, cui merito omnia justificationum merita, universa virtutum studia postponuntur.
(Cap. 20.) Quanto magis profecerit mens humana, et ad sinceriorem contemplationis pervenerit puritatem, tanto se immundiorem quasi per speculum suae puritatis inspiciet: quia necesse est, ut dum animus ad sublimiorem se extendit intuitum, et majora, quam agit, prospiciens concupiscit, illa in quibus est, ut inferiora ac semper viliora despiciat.
(Collat. 24.--Cap. 2.) Parum est renuntiasse monachum semel, id est, in primordio conversionis suae contempsisse praesentia, nisi eis quotidie renuntiare perstiterit.
(Cap. 8.) Mensuram virium suarum unumquemque nostrum convenit diligentius ante pensare, atque ad ejus modulum arripere quam libuerit disciplinam: quia, quamvis omnes utiles sint, tamen aptae cunctis cunctae esse non possunt.
(Cap. 25.) Si comparare volueris suaveolentem virginitatis florem et tenerrimam castimoniae puritatem tetris ac fetidis libidinum volutabris; quietem securitatemque monachorum, periculis et aerumnis quibus mundi hujus homines implicantur; paupertatis nostrae requiem edacibus divitum tristitiis ac pervigilibus curis, quibus non absque summo vitae periculo diebus ac noctibus consumuntur; suavissimum jugum Christi onusque levissimum facillime comprobabis.
(Cap. 26.) Monachi soli perpetuae conjunctionis retinent unitatem, atque indiscrete possident universa, qui omnia sua esse quae fratrum, omnia fratrum credunt esse quae sua sunt.