Horologium (Wandalbertus Prumiensis)

E Wikisource
 EPUB   MOBI   PDF   RTF   TXT
Horologium
saeculo IX

editio: J. P. Migne
fons: Corpus Corporum

Migne Patrologia Latina Tomus 121


Horologium

Horologium (Wandalbertus Prumiensis), J. P. Migne 121.0634C

Horologium

121.0631D| Quos cursu solis jungunt sua tempora menses,
Carmine nunc, lector, paucis, adverte, docebo.
121.0632D| Janua nunc anni est Janus, finisque December.
Hos menses pariter solis rotat orbita punctis:
121.0633A| Quae volvit Februum, undecimum regit ipsa Novembrem:
Martius Octimbrem spatio sibi nectit eodem:
Tum Septimbre tibi in sphaeram concurrit Aprilis:
Augustum Maius centro prospectat ab ipso:
Junia Quintilem scandens trahit orbita mensem.
Quas horas sibi quae jungunt in fronte videto,
Lector, et in cunctis aeque observare memento.
Mense omni prima undecimae conjungitur horae:
Hinc umbris decimam nectit cursuque secunda;
Tertia mox nonam punctis complectitur hisdem;
Octavae pariter praecedens quarta cohaeret;
Quintam subsequitur numero post septima justo.
Sola suas tantum mensuras sexta retentat.
Omnibus has, lector, conjungens mensibus horas,
121.0633B| Quo superent spatio umbrarum, cedantve videto:
Hoc tamen in primis noscens retineto, quod orbis
Diversae partes varias forment quoque metas:
Nam quae vicino torrentur sole sub Austrum,
Ut mage luce nitent, minimas sic gignere possunt
Umbras: quae boreae frigentque jacentque sub axe,
Nocte magis longa, tenebrisque premuntur opacis.
Quae mediis ab utroque absistunt partibus axe,
Inter utrumque etiam lucem moderantur et umbras.
Ergo age, si subjecta legentem pagina, lector,
Te movet, hac illam regione probabis, ab ipso
Danubio Hesperiae primos quae vergit ad ortus,
Lugdunique urbe, et Rhodani distincta fluentis,
Respicit Oceani interclusos orbe Britannos,
121.0633C| Hoc quoque te juste horarum mensura monebit,
Umbrarum motus primis ne forte Kalendis
Ponere et ad finem velis perducere mensis:
Nam pridie umbrarum fuerit quae meta priorum
Sub noctem nequit in varios transire recursus:
A medio in medium sensim sed crescere mensem
Diminuive umbras vera ratione docemur,
A medio in medium signorum ut volvitur ortus.
Horarum jam nunc texemus in ordine metas;
Humani ignaris monstrat quas corporis umbra.
DE JANUARIO ET DECEMBRI.
121.0633D|
Linea quae Jani prima est pariterque Decembris,
Tricenis pedibus binisque exporrigit umbram,
Undenisque sequens pedibus mox umbra recisis
Tantum bis denis unoque extensa patescit.
Linea tumque pedes concidens tertia binos,
121.0634A| Umbris ipsa decem figit simul atque novenos.
Rursus et hinc Geminis sole crescente fugatis,
Septem quarta pedes retinet mensura decemque.
Hac etiam binis umbra fugiente recisis,
Ter quinis quintam pedibus sua linea tendit.
Centrum tumque brevem jam sole regente duobus
Abscisi, ternos denos sibi sexta retentat.
Caedendi hunc morem muneri servabis ubique.
DE FEBRUARIO ET NOVEMBRI.

Quae Februum natura tenet sociatque Novembrem,
Ter denis pedibus supremas colligit umbras,
Moxque novem constant pedibus denisque sequentes;
Linea tum septem atque decem sibi tertia tendit.
Quarta pedes pariter ter quinos colligit umbra,
Hinc pedibus ternis ac denis quinta patescit,
121.0634B| Scandentemque rotam undenis mox sexta coercet.
DE MARTIO ET OCTOBRI.

Cursibus Octobrem sibimet quis Martius aequat,
Octo pedes prima et bis denos linea figit,
Denos et septem complet statuitque secunda;
Tertia quindenis Phoebo ascendente tenetur,
Quarta decem excedens pedibus fugit agnita ternis,
Mox etiam quinta undenis spatiata recedit:
Sexta novem pedibus pandit sua lumina deinde.
DE APRILI ET SEPTEMBRI.

Quae tibi September florentem nectit Aprilem,
Bis denis umbram et senis docet orbita primam,
In pedibus sub quindenis figitque secundum,
Ternis ac denis cursum quoque tertia fraenat,
121.0634C| Undenis crescens pedibus tum quarta recedit,
Quinta novem pedibus cursum clauditque patentem,
Septenisque suos componit sexta meatus.
DE MAIO ET AUGUSTO.

Augustum et Maium jungit quae linea primum,
Bis denis umbrae pedibus meat atque quaternis,
Cum denis ternos excrescit moxque secunda;
Undenis clarum concludit tertia cursum:
Quarta patet pedibus coelo tepefacta novenis:
Septem quinta tenet propriis finita sub umbris:
Sextaque tum quinis ferventi cessat in orbe.
DE JUNIO ET JULIO.

Horarum sibi Quintilem quis Junius aequat,
121.0634D| Bis denis prima in pedibus patet atque duobus,
Undenisque means ostenditur inde secunda,
Tertia moxque pedes explet comprensa novenos,
Aestivo septem mox tendit quarta calore,
Quintaque tum pedibus conscendit linea quinis,
Hinc centro torrens ternos sibi sexta retentat