Migne Patrologia Latina Tomus 106
Liber manualisc.842
Liber manualisc.842 (Dodana sive Dhuoda), JP Migne 106.0118A
Liber manuali 106.0109|
106.0109A| Cernens plurimos cum suis in saeculo gaudere proles, et me Dodanam, o fili Willelme, a te elongatam conspiciens procul, ob id quasi anxia et utilitatis desiderio plena, hoc opusculum ex nomine meo scriptum in tuam specie tenus formam legendum dirigo: gaudens, quod, si absens sum corpore, iste praesens libellus tibi ad mentem reducat quid erga me, cum legeris, fili, debeas agere.
PRAEFATIO.
Anno feliciter, Christo propitio, XI, domino nostro Ludovico quondam fulgente in imperio, concurrente VIII Kalendarum Julii die, in Aquisgrani palatio, ad meum dominum tuumque genitorem Bernardum legalis in conjugio accessi uxor; et iterum nel XIII anno 106.0109B| regni ejus, III Kalendarum Decembrium, auxiliante, ut credo, Deo, tua ex me, desideratissime fili primogenite, in saeculo processit nativitas. Volvente itaque et crescente calamitatis miseria hujus saeculi, inter multas fluctuationes et discordias regni, imperator praedictus viam omnium iisse non dubium est. Nam infra XXVIII regni ejus non perveniens ad summum, vitam saeculi debitam finivit. Post mortem quoque ejus in anno sequente nativitas fratris tui, qui ex meo post te secundus egressus est utero, XI Kalendas 106.0110A| Aprilis in Uzecia urbe, Deo miserante, exorta est . praesentiam. Sed cum diu ob absentiam praesentiae vestrae, sub jussione senioris mei, in praedicta cum agone illius jam gaudens residerem urbe, ex desiderio utrorumque vestrum hunc codicillum secundum parvitatis meae intelligentiam tibi transcribi et dirigere curavi.
ARTICOLO EJUSDEM.
Licet ex multis sim occupata angustiis ut tuum aliquando intuerer aspectum, tamen haec una secundum 106.0110B| Deum in arbitrio Domini constat priori. Volueram quidem, si daretur mihi virtus de Deo, sed quia longe est a me peccatrice salus, volo, et in hac voluntate meus marcescit animus. Audivi enim quod genitor tuus Bernardus in manus domini te commendavit Karoli regis. Admoneo te ut hujus negotii dignitatem usque ad perfectum, voluntati operam des. Tamen, ut ait Scriptura, primum in omnibus regnum quaere Dei, et tunc adjicientur ea quae necessaria sunt animae et corpori tuo fruenda feliciter.
INCIPIUNT CAPITULA LIBRI SEQUENTIS. 106.0109|
106.0109C|
I. De diligendo Deum.
II. De quaerendo Deum.
III. De magnitudine Dei.
106.0110C|
IV. De altitudine Dei.
V. Voce ejusdem de Deo.
VI. Voce moralis ejusdem.
106.0111A|
VII. Admonitio ejusdem.
VIII. De sancta Trinitate.
IX. De fide, spe et charitate.
X. De reverentia orationis.
XI. Voce ejusdem.
XII. De reverentia erga genitorem tuum.
XIII. Item ejusdem de patre.
XIV. De exemplis Patrum piorum accipiendis.
XV. De seniore tuo, alia, alia.
XVI. De consilio accipiendo, alia, alia.
XVII. Item ejusdem de consiliariis, alia, alia.
XVIII. Admonitio singularis ad te revertendum.
XIX. Ad propinquos seniorum tuorum, alia, alia.
XX. Ad optimates ducum ejusdem.
XXI. Ut sacerdotibus honorem impendas.
XXII. Ut animum magnis et minimis flectas.
XXIII. Ejusdem ammonitio ad mores corrigendos.
XXIV. Item ejusdem de quo supra alia.
XXV. Ut superbiam fugas.
XXVI. In septemplici dono sancti Spiritus militare. Voce ejusdem.
XXVII. Admonitio utilis ad comprimenda vitia.
106.0111B|
XXVIII. Ut contra vitia virtutes opponas.
XXIX. Ut patientiam mentis et corporis tenas.
XXX. Ut facile vitia vincas, octo beatitudines ore lege, et corde retine sempre.
XXXI. Ut pauperibus, cum valueris, adjuves.
XXXII. De diversis tribulationibus si tibi evenerint.
XXXIII. De reconciliando si aliquid deliqueris.
XXXIV. De diversis tentationibus si tibi evenerint.
XXXIV. Si tribolatio fuerit.
XXXVI. Si persecutio fuerit.
XXXVII. Si necessita fuerit.
XXXVIII. Si angustia ingruerit.
XXXIX. Si infermitas. Voce ejusdem.
XL. Ut in omnibus Deo gloriam des.
XLI. Item comparatio sex et octo beatitudines virtutum conferentium tibi.
XLII. Ut vir perfectus esse valeas admoneo.
106.0112A|
XLIII. Ut quomodo esse possis immaculatus juvante Deo ostendo.
XLIV. De septem compoti partibus his qui in te peccaverint, ut dimittas, proponendum.
XLV. De gemina nativitate scienda.
XLVI. Ut in prima nativitate vigeas opto.
XLVII. Ut in secunda persevera admoneo.
XLVIII. Di prima e seconda morte.
XLIX. Ut mortem primam conspicias denuntio.
L. Ut mortem secundam fugias certare.
LI. Ut intellectione et oratione vigeas admoneo.
LII. De praeteritis, praesentibus et futuris.
LIIII. Qualiter pro omnibus gradibus Ecclesiae ores insinuo.
LIV. Pro episcopis et sacerdotibus.
LV. Pro regibus et sublimitate eorum.
LVI. Pro anziano tuo.
LVII. Et pro genitore tuo assidue ores admoneo.
LVIII. Item pro omnibus qui sequuntur, conclude in hoc ubi dicitur: et pro omni populo sancto Dei.
LIX. Ut pro omnibus fidelibus defunctis ores, pro valde bonis, et pro non valde bonis.
106.0112B|
LX. Pro immeritis digna invenies quid agas.
LXI. Pro defunctis parentibus genitoris tui ora.
LXII. Pro domno Theuderico quendam, et pro omnibus iterum defunctis, ut requiescant in pace.
LXIII. Articolo specializzato pro patre.
LXIV. De articulis et metrorum compositis.
LXIV. De litteris Adam et ejusdem sensibus.
LXVI. De quinquies ternis benedictionibus in te offerentium et manentium semper.
LXVII. Item de eadem read ad eumdem.
LXVIII. De temporibus tuis. Voce ejusdem.
LXIX. De versis et litteris compositis tuis.
LXX. Post verba praescripta de re publica.
LXXI. Ut pro me tam in corpore volvente, quam et postifunebra sepulcri, pro salute animae meae exores rogo.
LXXII. Nomina defunctorum subtus transcripta.
LXXIII. De epitaffio sepulcri mei ut scribas rogo.
CAPUT PRIMO. De diligendo Deum.
Diligendus Deus atque laudandus, non solum a supernis virtitutibus, sed etiam ab omni humana creatura, quae graditur super terram, et ad superos tendit. Inter quos adhortor te, fili W. , ut in quantum vales, illa semper perquiras, ubi cum dignis et aptis Deumque diligentibus, ad certum possis scandere culmen, atque una cum illis ad regnum valeas pertingere sine fine mansurum. Amen.
Item rogo et humiliter suggero tuam juventutis nobilitatem, quasi praesens, nec non etiam illos, ad quos hunc libellum ostenderis legendum, ne me damnent vel reprehendant pro eo quod sim temera in tali subintrare agonisatorio acumine laboris, ut tibi aliquid de Deo dirigere audeam sermonis, eccetera.
CAPUT VII. Voce admonitio ejusdem.
Admoneo te etiam, o fili mi W. pulchre et amabilis, ut inter mundanas hujus saeculi curas, plurima volumina librorum tibi acquiri non pigeas, ubi de Deo creatore tuorum per sacratissimos doctorum magistros aliquid sentire et discere debeas, plura atque majora quam supra scriptum est Ipsum obsecra, dilige et ama. Quod si feceris, erit tibi custos, dux, comes, patria, via, veritas et vita, tribuens tibi prospera in mundo largissime, et omnes inimicos tuos convertet ad pacem. Tu autem, ut scriptum est in Giobbe, accinge sicut vir lumbos tuos; sis humilis corde, castusque et corpore, atque erectus in sublime. Esto gloriosus valde, et speciosis induere vestibus. E quid plurale? Hortatrix tua D. [Dodana] 106.0112C| sempre adest, fili; et si defuerim, deficiens quod futurum est, habes hic memoriale, libellum O. MR ut quasi in picturam speculi, me mente et corpore legendo et Deum deprecando intueri possis; et quid erga me obsequi debeas pleniter intueri potes. Fili, habebis doctores qui te plura et ampliora utilitatis doceant documenta; sed non aequali conditione, animo ardentis in pectore, sicut ego genitrix tua. Fili W. primogenite, haec verba a me tibi directa lege, intellige, et opere comple, fratremque tuum parvulum, cujus modo inscia sum nominis, cum Baptistatis in Christo acceperit gratiam, insinuare, nutrire, amare, ac de bono in melius provocando non pigeas : atque hunc codicillum Manualis a me comprehensum, et in tuo nomine conscriptum, cum perfectum 106.0112D| loquendi vel legendi acceperit tempus, illi ostende, et admone legendo: caro enim et frater tuus est . Aspicite regnantem in coelis illum qui dicitur Deus. Ipse vos omnipotens, cujus quanquam indigna mentionem facio, frequens una cum genitore vestro domno et seniore meo B. in saeculo praesenti faciat felices atque jucundos, prospere in omnibus agentes, et post expletum hujus vitae cursum, notum faciat cum sanctis introire laetantes. Amen.
CAPUT X. De reverentia orationis.
Oratio dicta quasi oris ratio. ecc. Ora ore, clama 106.0113A| corde, roga opere, ut tibi Deus succurrat semper diebus et noctibus, horis atque momentis; cum quieveris in lecto, dic tunc: Deus, in adjutorium meum intende. Domine, ad adjuvandum me festina; et Gloria usque in finem. Deinde Orationem Dominicam; qua expleta, dic: Custodisti me, Deus, per diem, custodi me et in hac nocte, si jubes, et sub umbra alarum tuarum merear esse protectus, Spiritu sancto repletus, munimine regio septus, angelorumque custodia circumdatus, ut in hac nocte, quamvis parum quiescens, somnum capiam pacis, et si quando evigilavero, infra te per soporem sentiam custodem, qui beato Jacob innixus apparuisti scalae Salvator. Cum hoc compleveris, fac crucem in fronte et super lectum tuum in similitudine crucis illius a quo redemptus es hoc 106.0113B| modo +, ita dicendo: Crucem tuam adoro, Domine, et sanctam resurrezionem tuam credo. Crux tua sancta mecum. Crux est quam ut cognovi, sempre amavi, sempre adoro; crux mihi salus, crux mihi defensio, crux mihi protectio semperque refugium, crux mihi vita, mors tibi, diabole inimice veritatis, cultor vaninitatis; crux mihi vita, mors tibi sempre. Et item: Tuam, Domine, + crucem adoro, tuamque ac gloriosam passionem recolo, qui dignatus es nasci, pati, mori ac resurgere a mortuis, qui cum Patre et Spiritu sancto +. Benedictio Patris et Filii et Spiritu sancti descendat et maneat super me servum tuum W. minimum. Amen. Ista crux atque benedictio sit semper cum illis, cujus supra menzionem ego fragilis D. facio frequens, et sicut ros Ermon qui descendit in 106.0113C| montem Sion, vel sicut unguentum in capite fusum declinansque in barbam barbam Aaron, ita infusio Jesu Nazareni Filii Dei descendat et maneat super te ubicunque perrexeris, et super fratrem tuum, qui post te ex meo secundus egressus est utero.
Quod si plus Deo auxiliante fuerint, id consequantur una vobiscum, quod a me invocatum est supra, praestante et adjuvante illo qui vivit et regnat per infinita sempre saecula saeculorum. Amen.
Articolo.
Cum auxiliante Deo surrexeris mane, vel qua hora tibi permiserit tempus, dic iterum tertio Deus, ut supra, deinde Orationem Dominicam: qua expleta, dic, Deus meus et Deus meus, exsurge, adjuva me, 106.0113D| intellige clamorem meum, quam ad te oro mane, exaudi vocem meam, surge et intende in judicium meum, ut sis hodie praesens in causa mea, Deus meus. Et quid plura, fili? Surgens calcia te, ut mos est, para te in praeparatione Evangelii pacis. Decanta horas canonicas, comple officium tuum, ut scriptum est: Septies in die laudem dixi tibi. Dic per omnis praeparationis tuas capitulas, sicut melius nosti, vel sicut inveneris. Completis ut supra, dic orationes per proprietates horarum, et tunc in nomine Dei summi egredere in servitio tibi accrescente temporali, aut quod domnus et genitor tuus jusserit B. , aut senior praeceperit faciendum K. , ita tamen si Deus permiserit.
XI. Articolo. 106.0114A|
Cum egrederis foras, in mente habe Deum cum signo crucis, et dic: Miserere mei, pius Pater, et perfice hodie gressus meos in semitis tuis; deducimi in via tua, et dirige in veritate tua; adjuva me, Deus meus, hodie, et semper, ut non mihi occorrent calumniae, nec dominetur in me omnis injustitia: sed laetifica cor meum gradiens in bonum, quatenus ea agendo quae tibi placita sunt, merear, te auxiliante, ad vesperum pertingere. Dic quoque: Benedictus es, Domine Deus, qui adjuvisti me et consolatus es me; tu es benedictus a quo cuncta bona procedunt, qui vivis, ecc.
XV. Admonitio erga seniorem tuum exhibenda.
Seniorem quem habes K. [Karolum], quando Deus, ut credo, et genitor tuus B. in tuae inchoationis juventute florigerum vigorem tibi ad serviendum elegit, adhuc tene, quod est generis ex magno utrumque nobilitatis exorto [ Forte, exortum] progenie; non ita serviens, ut tantum placeas oculis, sed etiam sensui capax, utrumque ad corpus et animam puram et certam illi in omnibus tene utilitatis fidem.
XIX. Ad propinquos seniorum tuorum.
Inclytos atque praeclaros seniori tuo regiae potestatis eximios parentes atque propinquos tam ex paternitatis illustrem, quam ex matrimonii dignitatum 106.0114C| ascendente originem, si ad hoc perveneris, ut cum commilitonibus infra aulam regalem atque imperialem, vel ubique utilis merearis esse servitor, tempo, ama, venera, et dilige eos, atque in omni negotio utilitatum illorum purum et aptum cum exsecutionibus fidelitate, tam mente quam corpore , certum illis omnibus para obsequium, etc. Est enim dignum ita agere tibi, et omnibus in illorum regni imperio militantibus totis nisibus te inter eos utiliter atque fideliter opto serviendum. Deus enim eos, ut credimus, elegit et praeelegit in regno, dans illis gloriam ad illam tendentem, conformem 106.0114D| similitudinis magnae, quam pollicitus est Abraham, Isaac, et Jacob, prolisque dignis et semini eorum faciat eos Omnipotens almus, Rexque fortis atque praeclarior summus conformes atque concordes, genitorumque more pacem sequentes hoc praesenti in saeculo, prosperos fulgere, mundumque cum populo in Dei et sanctorum servitio viriliter regere, protegere, gubernare, et ab hostium et inimicorum undique assurgentium cuneis tensare, atque defendere, sanctamque Dei videlicet Ecclesiam in religione vera firmius coadunare in Christo; videantque proles filiorum suorum digne Deo placentes, crescentes, florentesque, et per multorum annorum curricula ad alta tendentes, ecc.
XX. Ad ottimizza ducum.
Optimates ducum et consiliarios illorum, suisque similibus fideliter servientes, totum in partes, et partes per totum, quisquis ille est, vel sunt fulgentes in aula, ama, dilige, et servi frequenter. Exempla dignitatum illorum perquire humiliter, et tene firmissime. In domo etenim magna, ut est illa, fuitque, et erit post, collationes conferuntur multae. Unus ibi ab alio potest, si vult, discere humilitatem, charitatem, castitatem, patientiam, mansuetudinem, modestiam, sobrietatem, astutiam, caeterasque cum studio operis boni virtutes. Tu ergo, ut puerulus accrescens, disce a majoribus sensuque capacibus quidquid bonum ab illis auxiliante capi summo poteris 106.0115B| almo, ut possis Deo in primis placere, ecc.
LX.
Ora pro parentibus genitoris tui, qui illi res suas in legitima dimiserunt haereditate, qui fuissent, vel quorum nomina in capitulis hujus libelli in fine invenies conscripta. Et licet Scriptura dicat: In bonis alienis gaudet alius, tamen eorum, ut praedixi, haereditates non extranei, sed tuus possidet dominus et pater B. [ Bernardus] in tantum quod illi remanserunt, ora hoc possidentes, ora ut eis vivens multo fruaris feliciter tempore . Credo enim quod si digne et humiliter erga eum certaveris, pium tibi ex hoc augebit incrementum frugalitatis dignitatum suarum, sicut cedente prius clementia omnipotentis Dei tuus 106.0115C| genitor aliquid exinde tibi jusserit largiri, in quantum valueris per ampliora, ut illi merces accrescat ex eorum animabus, quorum cuncta fuerunt. Ex occupationibus enim multis illi non licet ad tempus. Tu vero dum vales, et licentiam habes, pro animabus eorum jugiter ora. Nec hoc praetereundum est, fili, de illo qui te ex meis suscipiens brachiis, per lavacrum regenerationis filium adoptavit in Christo. Nomen autem ejus appellatum est, dum vixit, domnus Theodoricus: nunc vero quondam nutritor etiam atque amator tuus fuerat in cunctis, si ei licuisset. Suscepit eum, ut credimus, Abrahae sinus, te quasi primogenitum parvulum relinquens in saeculo, sua cuncta domno et seniori nostro, ut prodesse tibi valerent, in omnibus remanserunt.Pluriora autem et 106.0115D| specialia cum plurimis, in nocturnis, matutinis, vespertinis, caeterisque horis per horarum tempora et spatia locorum pro ejus delictis, si aliquid injuste egit, et non poenituit, in quantum vales, cum valde bonis pluraliter, in quantum potes per orationes sanctorum sacerdotum, et eleemosynas in pauperibus erogando, Domino sacrificium pro eo offerre jubeas frequenter. Cum enim pro eo ad Dominum tuas effuderis preces, dic capitolationes tali modo: Requiem aeternam, etc. Cum compleveris hoc, dic orationem: Collocare digneris, Domine, corpus et animam famuli tui Theodorici 106.0116A| in sinibus Abrahae, Isaac et Jacob, ut cum dies agnitionis tuae venerit, inter sanctos et electos tuos eum resuscitare praecipias, per Dominum.
LXI.
Missarum namque et sacrificiorum solemnia non solum pro eo, verum etiam pro omnibus fidelibus defunctis frequenter facias offerri. Nulla enim oratio in hac parte melior, quam sacrificiorum libamina. Dicitur de viro fortissimo Giuda: Sancta et salubris est cogitatio orare pro mortuis, et pro eis sacrificium offerre, ut a peccatis solvantur. Riposi in pace. Amen.
LXVIII.
Quadrans in quatuor jam habes annos usque perductos. Si proles secundus tot tempus haberet, in 106.0116B| sui personam illi alium transcriberem libellum: et si tantum et aliud tantum, et medium dimidii tantum, in annis volvens, ut speciem cernerem tuam, fortiora tibi in verbis prolixis copularem. Sed quia tempus resolutionis non tardat me meum, et aegritudo angustiarum corpus undique conterit, istum tibi et fratri, ut prosit, quod collegi festinans, sciens me ad tempus praedictum pervenire non posse, velut mellifluum potum favumque permistum in cibum oris utile gustes semper adhortor. Tempus namque ex quo ad genitorem tuum perveni, vel tuus ex nobis in saeculo processit status, Kalendis mensarum [ Leg. , Decembrium] cuncta feruntur in nobis. Ex primo namque hujus versu libelli usque ad ultimam ejusdem syllabam cuncta tibi ad pensum salutis 106.0116C| scripta cognosce, et quid ibidem geratur lege capita versorum, ut ad ea quae subtus sequuntur, facilius valeas ingredi.
LXXI. Ad me ricorre lugeo.
Ex nimii amoris dulcedine et desiderio pulchritudinis tuae memetipsam quasi oblitam postponens, januis clausis intus interdum ingredi desidero. Sed quia nec digna in numero sum computari praescripto, tamen rogo ut innumeros numerabili affectu pro animae remedio meae orare non cesses. W. , tibi non latet, qualiter pro infirmitatibus meis assiduis, et pro certis ex causis, secundum cujusdam sermonem qui ait, periculis ex genere, periculis ex gentibus, etc. Haec omnia vel caetera his similia pro meis praepedientibus 106.0116D| meritis in meo fragili sustinui corpore. Ausiliante etenim Deo et merito genitoris tui de his omnibus evasi fidenter; sed in has ereptiones animus meus reflectitur, et recurrentium tempora multis in laudibus divinis pigra remansi, et quod agere debui per horas septenas, septenas septena desidiosa astiti in cunctis. Idcirco supplici affectu totis viribus precor, ut pro meis offensis atque delictis Domini misericordiam jugiter exorare delectet, et me allisam atque gravatam ad superos erigere dignetur. Dum me vivam in saeculo conspicis isto, vigilia affectu ita certare stude, non solum in vigiliis et orationibus, sed et in eleemosynis pauperum; ut ex vinculo peccatorum 106.0117A| meorum corporaliter erepta, a pio Judice pie merear esse in omnibus recepta. Est mihi modo necesse tua vel aliorum frequens oratio: erit postea plus et per amplius, ut credo, citius ita esse ventura. Ex nimio amoris dolore, quid in futuris mihi eveniat, valde meus undique animus discutitur; et qualiter valeam in fine liberari, incerta sum ex meritis. Quarto? quia peccavi in cogitatione et locutione. Ipsa autem locutio inutilis ad opus pravum usque pervenit.Licet ita sint, de Dei misericordia nunquam desperans ero, nec sum, ero nec unquam; et ut ad recuperationem aliquando pervenire possim, nullum similem tui superstitem relinquo, qui ita certet in me, sicut tu, et multi ex te, nobilis puer, pro utilitatibus domini et senioris mei, ut meum erga illum in marchis, 106.0117B| vel in multis locis non vilesceret servitium; nec a te, vel a me, se separasset, sicut mos est, in aliquibus multum me sentio debitis aggravatam. De multis vero necessitatibus, non solum de Christianis, verum etiam de Judaeis, multa ex illorum rebus manibus meis frequenter recepi: in quantum valuit reddidi, et in quantum potero semper reddam deinceps. Quod si post meum discessum aliquid remanserit ad solvendum, rogo et supplico, ut tu ipse diligenter exquiras qui sint debitores mei: qui cum reperti fuerint, non solum ex facultatibus meis, si remanserint, verum etiam de tuis quae habes, et adhuc Deo adjuvante juste acquisieris, cuncta in ombus facias persolvi. quid plurale? De fratre tuo minimo quid erga illum agere debeas, admonui supra, 106.0117C| admoneo deinceps. Hoc rogo, ut si ad id pervenerit tempus, et ipse pro me exorare dignetur. Marmellata 106.0118A| quasi utrosque simul admoneo conjunctos, ut sacrificiorum libamina cum oblationibus hostiarum pro me frequenter offerre dignemini, etc.
Finit hic Liber Manualis. Amen. Deo gratias.
NOMINA DEFUNCTORUM. Quos de quibusdam praedictis supra praetermissis personis his breviatos agnosce, id sunt Willelmus, Cuhngundis, Cariberga, Withburgis, Theodericus Gothzelmus, Guarnarius, Rodlindis. Sunt namque ex praedicta genealogia, Deo auxiliante, jungentes in saeculo, quorum vocatio illi manet per cuncta, qui eos creavit, ut voluit. Quid nel suo agendum est, fili, nisi dicere cum Psalmista: Nos qui vivimus, benedicimus Dominum, ex hoc nunc et usque in saeculum.
ARTICOLO.
106.0118B| Quisquis de tua migraverit stirpe, quod non est aliud nisi in potestate Dei, quando jusserit, ipse similiter et de domino Aribertoavunculo tuo, rogo tu si superstes fueris, nomen illius cum praescriptis personis supra jube transcribi orando illum.
LXXII.
Cum autem et ego ipsa dies finierim meos, nomen meum cum illorum nominibus jube transcribi defunctum. Quod volo et quasi ad praesens totis flagito nisibus, ut in loco in quo fuerim sepulta, super ipso tecto sepulcri quod operuerit corpus, hos versiculos jube transcribi firmatim, ut cernentes ipsum epitaphium sepulcri, pro me indigna dignas ad Deum jubeant fundere preces SS S. Sed et istum Manualem quem legis, qui legerit unquam verba quae subtus 106.0118C| sequuntur, meditetur ipse, et me jam quasi intus reclusam Deo commendet solvendam.