Naturalis Historiæ (trad. Littré)/II/71

E Wikisource
 Liber II§ 70 Liber II§ 72 

LXXI.

1 Reliquorum, quæ miramur, causa in ipsius terræ figura est : quam globo similem, et cum ea aquas, iisdem intelligitur argumentis. Sic enim fit haud dubie, ut nobis septemtrionalis plagæ sidera nunquam occidant : contra, meridianæ nunquam oriantur : rursusqne hæc illis non cernantur, attollente se contra medios visus terrarum globo. 2Septemtriones non cernit Troglodytice, et confinis Ægyptus : nec Canopum Italia, et quem vocant Berenices crinem ; item, quem sub divo Augusto cognominavere Cæsaris thronon : insignes ibi stellas. Adeoque manifesto assurgens fastigium curvatur, ut Canopus quartam fere partem signi unius supra terram eminere Alexandriæ intuentibus videatur ; eadem a Rhodo terram quodammodo ipsam stringere ; in Ponto omnino non cernatur, ubi maxime sublimis Septemtrio. Idem a Rhodo absconditur, magisque Alexandriæ. In Arabia novembri mense prima vigilia occultus, secunda se ostendit : in Meroe solstitio vesperi paulisper apparet, paucisque ante exortum Arcturi diebus pariter cum die cernitur. Navigantium hæc maxime cursus deprehendunt, in alia adverso, in alia prono mari : subitoque conspicuis, atque ut e freto emergentibus, quæ in anfractu pilæ latuere, sideribus. 3Neque enim (ut dixere aliqui) mundus hoc polo excelsiore se attollit ; aut undique cernerentur hæc sidera : verum hæc eadem quibusque proximis sublimiora creduntur, eademque demersa longinquis : utque nunc sublimis in dejectu positis videtur hic vertex, sic illam terræ devexitatem transgressis, illa se attollunt, residentibus quæ hic excelsa fuerant : quod nisi in figura pilæ, accidere non posset.