Migne Patrologia Latina Tomus 130
Opusculum de notis antiquis
Opusculum de notis antiquis (Probus Marcus Valerius), J. P. Migne
130.1196A
130.1179A| Valerii probi grammatici de interpretandis Romanorum notis antiquis seu litteris opusculum feliciter incipit
Est etiam circa perscribendas vel paucioribus litteris notandas voces studium necessarium, quod partim pro voluntate, cujusque fit, partim pro usu publico et observatione communi. Apud veteres namque, cum usus notarum nullus esset, propter scribendi facultatem, maxime in senatu qui aderant, in scribendo ut celeriter comprehenderent, quaedam verba atque nomina ex communi sensu primis litteris notabant, et singulae litterae quid significarent in promptu erat; quod in nominibus, legibus publicis pontificumque monumentis et in juris civilis studio et nunc manet. Ad quas notationes publicas accedit 130.1179B| etiam et studiorum voluntas ut unusquisque familiares sibi notis pro voluntate signaret: quas comprehendere infinitum est. Publicae sane tenendae sunt, quae in monumentis plurimis et historiarum libris sacrisque publicis reperiuntur, ut sunt ista.
A
A. Aulus vel ager.
AVG. Augustus vel augur.
AA. vel AV. Augusta.
AA. vel AVG. Augustalis.
AVR. Aurelius
AG. agit.
AC. actio.
AC. Acon vel Acontius.
130.1179C|
ACON. Achonum.
ACON. actiones.
ACIN. actionem
AM. amicus.
AMN. amicus noster.
AVC, AVT. auctoritas.
AT. autem.
ACM. ANM. actionem mandat.
AP. apud.
APP. appellat.
ACC. acceperat; acceptat.
ADI. adjutor.
ADI.P. adjutor provinciae, potentiae, patriae, vel populi.
ADL. ad locum vel ad limites.
130.1179D|
AD. F. Ad finem.
ADE. ad exactorem vel ad effectum vel effectorem.
ABVC. ab Urbe condita.
AED. aedes.
130.1180A|
AAAFF. aere argento, auro flato, ferundo vel flavo ferundo vel fecundo.
ALE. arbitrium litis aestimandae.
ADP. ante diem pridie.
A. A. L. M. apud agrum locum monumenti.
A. P. R. C. anno post Romam conditam.
AGR. agrum vel Agrippa.
AEDIL. CVR. aedilis curulis.
AED.PL. aedilis plebis.
A. P. Q. Auli Publi Quinti.
A. A. apud agrum
APP. Appius.
ANN. vel AN. annis vel annos.
ANT. ante vel antea.
A. N. ante noctem.
130.1180B|
Additio.
A. X. annis decem.
ANT. T. C. ante terminum constitutum.
AAA.FF. auri argenti, aeris flator fabricae.
QV.TI. Quirinalis Tiberi
ADP. vel ADOP. adoptivus.
ACVB. AVGG. a cubiculo Augustorum.
ADIAB. adiabenicus.
A. B. alia bona.
A. B. V. a bono viro.
AB.S. absolutus.
AER. COL. aere collato
A. L. alia lex.
AER. aerarius.
AM.P. amabilis persona vel amicus principis.
130.1180C|
B
A. O. alii omnes.
AP.IVD. apud judicem.
AEQ.P. aequalis vel equestris praeses.
A. TER. a tergo.
A. F. Auli filius.
AVGG. duo vel plures Augusti.
AV. Aucus.
AVREL. Aurelius.
AVR. aurum vel Aurelius.
AVG. LIBER. Augusti libertas vel libertus.
A. A. V. ambo alterve.
A. F. P. R. aptum vel actum fide Publii Rutilii.
B. Bonus, vel Brutus, vel Balbius, vel Balbus.
130.1180D|
B. R. bonorum.
B. F. bona fide vel fortuna, vel bona filia.
BF. beneficium, vel bonum factum, vel benefecit.
B. F. C. bona fide contractum.
130.1181A|
Additio.
B. M. bonae memoriae, vel bene meriti, vel bene merenti.
B. A. bonam actionem.
B. P. bona possessio.
B. M. F. Bene merenti fecit.
B. M. P. bene merenti posuit.
B. P. bonum publicum vel bona paterna.
B. F. bene fecit.
B. A. V. bonis auspiciis vel bonis avibus.
B. V. bonus vir.
B. F. bona femina
B. R. P. N. bono reipublicae nato.
B. F. P. bonae fidei possessor.
B. R. bonorum rector.
130.1181B|
B. C. bonis cessit.
B. D. bonum datum.
B. G. bona gratia.
B. H. bonus homo, vel bona haereditaria.
B. I. bonum judicium.
B. L. bona lex.
B. I. I. bonum judicis judicium.
B. N. bonum nomen, vel bona nostra.
B. O. bene optime.
B. Q. bona quaesita.
B. S. F. bene satisfecit.
B. T. bonorum tutor.
BRT. Britannicus.
BEM. ME. bene merenti.
B. V. bene vixit.
130.1181C|
C
C. Caius.
CS. consulum sententia.
CL. Claudius.
CIPP. cippum.
CM. comis vel comes.
CN. Cnevius vel Cneus.
COR. Cornelius.
CAES. Caesar.
CAES. A, vel AVG. Caesar Augustus
CR. contractum.
C. CR. CT. Contrarium contractum.
C. Caia vel con.
CO. vel C. controversia.
CC. circum
130.1181D|
CA. causa.
C. M. vel C. A. M. causa mortis vel Caius Marius.
C. R. C. cujus rei causa
C. R. C. P. cujus rei causam, vel causa promittis.
COS. consul.
COSS. consules.
C. L. vel LIB. Caius libertus vel libertas.
CON. consularis.
C. R. civis Romanus.
COL. colonia vel coloniae; coloni vel collega.
COLL. collega vel collegia, vel collegium, vel coloniae, vel coloni.
CL. conlibertus vel conliberta.
CO. vel COIUX. conjux vel conjunxit.
130.1182A|
CN. ARR. Cneus Arrius.
C. C. concilium coepit, vel cessat, vel cognita causa.
C. R. Creticus
CONS. consiliarius.
C. V. centumvirum.
COM. OB. comicia obchiaca vel obdriaca, vel obdiaca.
CES. A. censoris arbitratu.
COH. cohors.
COS. DES. consules designati.
C. F. Caii filius.
CR. Crispus.
Caia liberta.
Caiae libertae charissimae
130.1182B|
Additio.
CVR. curionum, vel curiarum, vel cursor.
CENT. centenarium vel centurio, vel centuria, centurionum.
CENTN. centuriones.
CA vel CAM. Camillus.
CENS. vel CNSP. censor perpetuus, vel peregrinus.
CL. Caius libertus,
CONLIB. conlibertus.
CES. Cespius,
CAESS. Caesares.
CS. consiliarius.
CSS. consiliarii.
C. P. civis publicus.
130.1182C| COLLE. FABR. MR. collegio fabrorum militiae
C. R. Caius Rufus.
CV. clarissimus vir vel consularis.
CEN. AR. censoris arbitratu.
CAR. carissimus.
C. N. Caius noster vel civis noster.
CVL. cultores.
C. D. capite diminutus, vel Caius Dacius, vel Drusus.
CONTUB. contubernalis.
C. O. civitas omnis.
CA. Camillus, vel canis, vel Cato,
C. B. commune bonum.
C. C. C. censa civium capita.
C. H. custos haeredum.
C. F. C. clam fugiendi causa.
130.1182D|
D
Ravennatis.
COER. coeravit.
CVR. VIAR. curator viarum.
COS. II. consul iterum.
COS. III. consul tertium.
CON. SEN. ET. EQ. OR. P. Q. R. consensu senatus et equestris ordinis populique Romani.
D. divus.
D. vel C. diva.
DEST. destinato.
D. PP. Deo perpetuo.
D. P. Deo perpetuo.
D. P. divus Pius vel Diis Penatibus.
130.1183A|
D. devotus.
D. D. Deo dicavit, vel Diis dantibus.
DEC. Decius.
D. D. dotis dictio, vel Diis dantibus, vel dono dedit.
DD. dedicaverunt.
D. V. devotus vir, vel vester, vel Diis volentibus.
DOT. dotem.
D. P. dotem petiit, vel Diis paternis.
D. F. dotem fecit, vel dolum, vel donum, vel Decii filius.
D. M. vel DM. dolum malum, vel dubium malum, vel Diis Manibus, vel domus mortui.
DDS. Diis deabus sacris.
DMS. Diis Manibus sacrum.
DT. duntaxat.
DN. dominus.
DNN. dominis.
DL. delego.
DF. defunctus.
DIC. dictator.
DIL. dilectissimus.
DUL. dulcissimus.
D. Q. Diis Quirinalibus.
D. Q. R. de qua re.
D. Q. S. de quo supra.
D. C. S. de consulum sententia.
DIG.M. dignus memoria.
D. PEC.R. de pecuniis repetundis.
D. T. S. P. diem tertium sive perendie.
130.1183C|
D. V. Diis volentibus.
D. L. R. Diis Laribus sacrum.
DR. Drusus.
D. N. Dominus noster.
DD. NN. dominis nostris.
D. D. D. datus decreto seu dono decurionum, vel dono dedit, dicavit decurio.
D. M. AE. Deo magno aeterno.
D. D. Deo domestico.
DIL.S. dilectissimus servus.
DEC. DEC. decem decani, vel decreto decurionum, vel decuriones.
DL. dat laudes.
DES. designavit
D. D. LM. dono dedit libero munere.
130.1183D|
Additio.
D. C. divus Caesar.
D. P. S. Deo posuit sibi.
D. L. M. P. Diis locum dedit publice.
DVC. DVC. ducum ductore, vel ductorum ductor.
D. IMM. S. Diis immortalibus sacrum.
D. I. M. Diis inferis maledictis.
D. D. D. D. Deo dignum dono donavit.
D. V. devotus Vestae.
D. AUG. divo Augusto.
D. C. A. divus Caesar Augustus.
DOMIC. COS. XIII. LVD. SACR. F. C. Domitius consul tertium decim ludos sacros seu saeculares faciendum curavit.
D. Q. divus quaestor.
130.1184A|
E
D. G. dedit gratis.
D. H. dedit haeredibus.
D. I. Diis immortalibus, vel dari jussit.
D. L. donavit locum vel Decii libertus.
D. O. M. Deo Optimo Maximo, vel Diis omnibus Manibus.
D. M. F. v. c. doli mali fraudisve causa.
D. P. S. D. L. D. P. deposuit sibi Diis locum dedit publice.
D. quingenta, vel Decius, Drusus, devotus, dedit.
D. S. P. de sua pecunia.
D. S. P. L. D. de sua pecunia laribus dant vel dedit.
D. L. A. P. donum libens animo posuit.
DEC. decurio.
D. V. dies quintus.
DES. designatus.
D. E. R. I. C. de ea re ita curatum, vel consultum est.
E. est.
EE. esse.
ER. erunt vel erit, vel aerarii.
El.M. vel E.M. ejusmodi.
E. N. etiamnunc.
EG. eger.
EP.M. epistolam misit.
E. Q. R. eques Romanus.
E. X. R. exactis regibus.
EOR. eorum.
E. F. ejus filius.
130.1184C|
Additio.
ED. CVR. aedilis curulis.
E. Ennius.
E. Q P. equalis vel equestris persona, vel equus publicus
ER. COL. ere collato.
EDIL.P. edilis plebis.
ER.P. ere publico
E. B. ejus bona.
E. D. ejus domus.
E. E. ejus aetas.
E. H. ejus haeres.
E. L. edita lex.
EMP. empta
EX. S. C. D. ex senatusconsulto et decreto.
130.1184D|
F
EQ.AVR. eques auratus.
E. M. SP. equitum magister Spurius Pompeius.
F. vel FIL. filius.
F vel filia.
F. FA. filius familias.
F. S. fratres.
FR.F. fratris filius.
FOR. Foris vel foras, forum forte, fortuna.
FR. L. I. forum Lilium et Julium
F. F. F. fortior fortuna fato, vel fortius fortuna fatum.
F. M. fati munus, vel fieri mandavit.
F. M. I. fati munus implevit.
130.1185A|
Additio.
F. C. fidei commissum, vel fiduciae causa, vel fraude creditoris.
F. F. fecerunt, vel fundaverunt, vel fabricatura.
F R. fronte.
F. L. Flavius vel Flamminius.
FAC. facti.
pro F. et dicitur digamma, et ponebatur pro V. ut pro Servius, et pro vulgus.
F. V. C. fraudisve causa.
F. H. filius haeres.
F. E. D. factum esse dicetur.
FABR. Fabricius.
FAC. C. faciendum curavit.
F. D. fides data, vel fide data.
130.1185B|
G
F. E. fides ejus.
F. F. E. fiat fides ejus.
F. I. fieri jussit.
F. N. fides nostra.
F. R. S. forum Sempronianum.
FOR. RED. fortunae reduci.
FEBR. FEB. Februarius.
F. F. F. ferro, flamma fame vel Flavius filius fecit.
F. F. fidem fecit.
F. N. C. fidei nostrae commisit.
F. fecit.
F. M. fieri mandavit.
G. gaudium, vel genius, vel genus.
130.1185C|
Additio.
G. R. gratis vel gerit.
GS. GG. gesserunt.
G. R. genus regium vel rerum.
GL. gloria.
GL.P. gloria parentum, vel patriae, vel populi.
GL. E. R. gloria exercitus Romani.
G. S. genio sacro vel sacrum.
G. AVG. genio Augusti.
GL. N. L. gloria nominis Latini.
GER. Germanicus.
GL. R. gloria Romanorum.
GL. P. R. gloria populi Romani.
G. Gelius, vel Gades, vel Gaius.
GN. Gneus.
130.1185D|
H
GNS. genio sacrum vel Gnei sacro.
GRAC. Gracchus.
GRAT., GR. D. gratis dedit.
GL.C. gloria consulum.
GL. V. R. gloria urbis Romae.
H. honori, honos, honestas, vel haeres, vel hora,
H. V. honestus vir, honesta vita.
H. M. vel honesta mulier.
H. F. honesta femina.
H. L. N. honesto loco natus.
H. B. M. hora bona; mala.
H. P. hora pessima.
H. S. hora secunda vel sacra.
130.1186A|
Additio.
H. H. homo honestus.
H. P. hic posuit vel hi possunt.
H. S. hoc sic.
H. I. haereditario jure.
H. F. hic fundat vel fundavit.
H. M. H. S. hoc monumentum haeredes sequitur.
H. DD. hic dedicavit.
H. S. V. F. M. hoc sibi vivens fieri mandavit.
H. L. H. N. S. I. hic locus haeres non sequitur.
H R. haereditas.
H. M. AD. H. N. TRAN. hoc monumentum ad haeredes non transit.
H. VI. hora sexta vel horis sex.
HS. Sextertium.
130.1186B|
HDR. Hadrianus.
H. B. F. homo bonae fidei, vel homo bonus fecit.
H. POSS. haeres possessor, vel haereditatis possessor.
H. L. D. hunc locum donavit vel dabit.
H. M. P. hoc memoriae posuit, vel hoc monumentum posuit.
HOS. hostis vel hospes.
H. R. honesta ratio.
H. S. S. hic sepulti sunt.
HD. hoc, vel hic donavit, vel dicavit.
H. S. sestertia.
HS. III. M. N. sestertia tria millia nummum.
H. T. haeres ex testamento.
H. B. M. F. C. haeres bene merenti faciendum curavit.
130.1186C|
I
H. M. EX.N R. hoc monumentum exterum non recipit.
H. M. D. M. A. huic monumento dolus malus abesto.
I. inter, in, Julius, justus.
ID. interdum.
IA.P. intra provinciam.
I. L intra limitem.
I. C. intra circulum.
I. T. C. intra tempus constitutum.
IMP. imperator.
IMPP. imperatores.
I. D. in dimidio.
130.1186D|
I. D. jurisdicendi vel juridicundo.
I. P. in possessione.
I. L. S. in loco sacro.
I. L. R. D. in loco religioso, divino.
I. F. P. XIII. I. A. P. T. in fronte pedes tredecim, in agro pedes totidem.
I. E. judex esto.
I. LP. in loco publico.
I. S. judicium solvi vel in senatu.
I. S. C. in senatus consulto.
I. P. justus possessor.
I. F. in foro.
I. F. C. in foro Caesaris.
I. FO.P. in foro Pacis vel Palladis.
130.1187A|
I. FO.TR. in foro Trajani.
I. FO. IV. vel I. in foro Julii, vel Lucii, vel Livii.
I. R. jure rogavit vel jure Romano.
I. FO.FLAM. in foro Flaminii vel Flaminis.
I. FO.POP. in foro Pompilii.
VI vel IIIIII.VIR. sextumvir vel sexium.
I. FO. P. R. in foro pro rostris.
I. N. Q. injustis nuptiis quaesitus.
I. D. P. juri dicundo praeerit.
IIII. VIR. quartumvir.
II. VIR. duumvir.
I. D. C. juris dicendi causa.
I. C. E. V. justa causa esse videtur.
I. O. M. S. Jovi optimo maximo sacrum.
I. D. inferis diis.
130.1187B|
Additio.
IN. A. P. X. in agro pedum decem.
IVNON. ET PROSERP. Junoni et Proserpinae.
I. A. interea.
I. C. Julius Caesar vel intra circulum.
I. T. intra tempus.
I. S. S. inferius scripta sunt.
I. F. B. in foro Boario.
IVD. judicium.
I. H. justus homo vel in hostem.
I. L. jure legis vel justa lege.
IAN. Januarius.
III. V. triumviri.
X. V. decemviri.
IVR.D. jurisdictio.
130.1187C|
K
I. P. justa persona.
I. O. M. IM. Jovi optimo maximo immortali.
I. SN.R. in senatu Romano.
IMP. imperator.
IN.FR.P. in fronte pedes.
I. unum, vel Junius, vel Julius.
IOVI. SABAZ. Jovi Sabazio.
II. iterum vel secundus.
IVN. Junius.
IVL. Julius.
II. V. duumviri.
I. P. jus pontificum.
I. D. judicatum solvi.
K., KL. Kalendae.
130.1187D|
K. Q. Kalendae quintiles.
K. I. vel IAN. Kalendae Januarii.
K. S. Kalendae sextiles.
K. D. capite diminutus.
K. C. capite census, vel censuum, vel Carthago civitas.
K. P. cardo positus.
K. T. capite tonsus.
KAR. Carthago.
K. M. cardo maximus.
K. F. cardo finalis.
K. castra.
K. P. castra ponit.
K. DD. castra dedicamus.
130.1188A|
L
carissima.
K. caput.
K. K. calumniae causa.
K. cardo.
L. Lucius vel Laelius.
L. C. Lucius Catius.
L. M. Lucius Murena.
LC.S. lucrum sacrum.
LC.D. lucrum divinum.
LD. locum deditum.
L. EM. locus emptus.
L. P. locus propitius, vel proprius.
LQ.S. locus quo supra.
LA. C. Latini coloni.
130.1188B|
L. S. Laribus sacrum.
L. P. S. R. Latini prisci cives Romani.
L. D. D. D. locum diis dedicavit, vel locus datus decreto decurionum.
LGM.D. legem dat vel dedit.
L. D. A. B. M. locum dedit Aulus bene merenti.
L. AG. lex agraria.
L. IV. lex Julia.
L. VOC. lex Voconia
L. CIN. lex Cinthia.
LIB. libertas.
L. L. Lucii liberti.
LEG.X. legio decima.
L. PVB. loco publico.
L. PR. loco privato.
130.1188C|
Additio.
L. H. locum hunc.
L. F. Lucii filius.
L. D. locum dedit.
L. L. Q. F. Lucium Luceium Quinti filium.
L. L. L. Lucii liberti locus.
L. V. G. P. Lucius vetus, vel Verus, Galliae procurator.
LG. legavit vel legatum.
L. A. P. ludi Apollinis vel Apollinaris.
L. P. D. locus publice datus.
LG.D. legio decima.
L. S. liberto suo.
LL.SS vel L.SS. libertis suis.
L. M. locus monumenti.
130.1188D|
L. P. lege punitus.
L. Q. S. locus quaesitus senatui.
L. F. Lucius Flavius, vel Flaminius, vel Lucii filius.
L. A. N. Lucius Annius, vel quinquaginta annis.
L. L. L. M. M. lacerat, lacertum Largii, mordax, Memmius.
LAD. locus alteri datus.
L. B. M. D. locum bene merenti dedit vel donavit.
L. E. D. lex ejus damnatus.
L. R. lege rogatus, vel lex Romana.
L. V. lex vetat, vel quinquaginta quinque.
L. F. Lucii filius.
L. quinquaginta.
130.1189A|
L. V. D. ludus vel ludi.
LVD.SEC. ludi saeculares.
LVD.SEC.FAC.C. ludos saeculares faciendum vel faciendos curavit.
LEG.X. legionis decimae.
LEG.III. legionis tertiae.
LAT. P. VIII. S. latum pedes octo et semis.
L. Q. ET LIB. libertisque et libertabus.
L. C. Latini coloni, vel Lucius Cornelius.
L. D. legem dat vel locus divinus.
L. P. locus populi.
L. S. locus vel lucus sacer.
L. D. DD. locum dono dedit.
L PUB. Lucius Publius.
L. H. locus haeredum vel locum haeredibus.
130.1189B|
M
M. Marcus, vel monumentum, vel Mucius, vel mille, vel moneta.
MAX. Maximus.
MA. Macuvius.
MVN. municipia vel municeps.
M. E. M. municipia ejus municipii,
MAG.EQ. magister equitum.
M. V. Mutius.
M. F. Marci filius
M. L. Marci liberti, vel militis locus, vel mille quinquaginta.
M. N. meo nomine.
MV. F. Mutii filius.
M. mulier.
130.1189C|
M. S. mensibus vel menses.
MNF.L. manifestus locus.
M. P. vel POS. mensam posuit.
MIL. miles.
M. C. monumentum condidit vel consecravit.
M. MAN. Marcus Manlius.
M. N. millia nummorum.
M. R. militia Ravennatis.
M. POP. Marcus Popilius.
M. AEM. Marcus Aemilius.
M. REG. militiae Regiensium.
M. LEP. C. REG.INST. Marcus Lepidus civitatem Regii instauravit.
M. C. F. mortis causa fecit.
130.1189D|
Additio.
MAG. magister vel magistratus.
MO. monumentum vel moneta.
M. P. Marcus Pacuvius.
M. C. Marcus Cicero vel Cato vel Calpurnius.
MER. S. Mercurio sacrum.
M. H. magnus homo.
M. I. maximo Jovi.
M. R. miles Romanus.
M. S. P. monumentum suum vel memoriae suae posuit.
M. B. vel MVL.B. mulier bona.
M. AVR. Marcus Aurelius.
M. M. milites.
130.1190A|
N
M. X. menses decem.
MAXX. maximi in multitudine.
MET. Metius.
MAN. Manius.
MILIT. militavit.
N. Nonius vel non, noster, nepos.
N. L. nominis Latini.
N. C. C. non calumniae causa.
NON. Nonarum.
N. numismatis vel nummus.
N. nostro vel Neptuno.
N. F. N. nobili familia natus.
N. CL. Nero Claudius.
N. G. nobilis genere.
130.1190B|
Additio.
N. MACR. Nonus Macrinus.
NEP. S. Neptuni sacellum.
NN.PP. nostrorum principum.
NEG. negotiator.
N. L. non licet.
NOB. nobilis.
N. FC. nostrum vel nostrae fidei commissum.
N. Q. nunquam, nequam, vel nusquam.
N. H. notus homo.
NAT. natalis, natalia vel natalitia.
NAV. naves vel nauta.
NVP. nuptiae.
NATOR. natorum.
N. FA.NA. nobili familia natus.
130.1190C|
O
NEP. Neptunus.
NR. Nero.
NAC. nactus.
NEP. RED. Neptuno reduci.
N. L. non liquet.
NON. Nonis.
NV. Numa.
N. numerus.
NON.APR. Nonis Aprilis.
O. vel OP. optimo, vel ordo, vel opertum, mortem subiit.
OP. oportet.
OP.P. optimo principi.
130.1190D|
Additio.
OR. ornato.
OB. M. E. ob merita ejus.
OB. M. P. E. C. ob merita pietatis et concordiae.
OM. V. F. omnibus viris fecit.
OB. obiter.
OR.M. ordo militum.
ORB.PAR. orbati parentes.
O. V. D. omni virtuti dedito.
O. M. optimus maximus.
O. P. F. optimo principi fecit, vel patrono, vel patruo.
OPP. oppidum.
O. V. F. omnia vivens fecit.
130.1191A|
P
O P.F. optimo principi fecit.
OB. C. S. ob cives servatos.
P. Publius, vel pupillus.
POP. populus.
P. R. populus Romanus.
P. I. R. populum jure rogavit.
P. S. Posuit sibi vel plebiscitum.
PR. praetor.
PRR. praetores.
P. C. patres conscripti, vel pactum conventum, vel pecunia constituta.
P. P. Pater patriae.
P. P. P. primus pater patriae.
PR.S. praetoris sententia.
130.1191B|
P. R. E. post reges exactus.
PROC. proconsul.
PONT.MAX. pontifex maximus.
PR.VR. praetor urbanus.
P. H. C. publicus honor curandus.
PAR. parentum.
P. M. principi militum.
PA. pupilla.
PR. PER. praetor peregrinus.
PIENT. pientissimus.
P. P. Pater patratus.
P. IV. vel I. principi juventutis.
PROCOSS. proconsules.
PRAE. VIGIL. praefectus vigilum
PRAE. VRB. praefectus Urbis.
130.1191C| Primus pater patriae profectus est; secum salus sublata est. Venit victor validus vincens vires urbis
P. S. F. publice sibi fecit.
P. F. Publii filius vel Pius Felix.
P. L. Publii libertus.
PRID. KL. pridie Kalendas.
P. M. pontifex maximus.
PATR. patritius.
PLEB. plebis.
P. S. F. C. publicae saluti faciendum curavit, vel publico, vel proprio sumptu faciendum curavit.
(In arcu Romae Sibylla sculpi fecit has litteras quae postea per Bedam declaratae sunt:)
P. P. P. P. E. S. S. S. E. V. V. V. V. V. V. V. F. F. F. F.
130.1191D|
Additio.
vestrae ferro, fame, flamma, frigore.
P. P. R. pace populo Romano.
P. IR. populus, vel Publius irrogavit.
PA. DIG. vel P. D. patritiatus dignitas.
POT. potestas.
PARTH. Parthicus.
P. D. publice dedit.
PEC. peculium vel pecunia.
PRI. K. pridie Kalendas.
P. Q. postquam.
PROV. provincia.
POM. Pomponius.
PRS. praeses.
130.1192A|
PVB. Publicus.
PICEN. Piceni.
PRON. pronepos vel proneptis.
PRAEF. praefectus.
PERT. Pertinax.
PRS. P. praeses provinciae.
P. AEL. AVG. LIB. Publius Aelius Augusti libertus.
P. S. F. publicae saluti vel sibi fecit.
P. posuit, vel pes, vel passus, vel Publius.
POST. Posthumius, vel Posthumus.
PROPR. propraetor.
PRID. N. AP. pridie Nonas Aprilis.
P. P. HISP. C. praeses provinciae Hispaniae Citerioris.
PAL. Palmensi.
130.1192B|
Q
P. SS. plebiscita.
P. F. publice fecit.
Q. Quintus, vel Quintius, vel quartus.
Q. M. quomodo.
QAM. vel AM. quemadmodum.
Q. S. S. S. quae supra scripta sunt.
Q. R. F. E. V. quod recte factum esse videbitur.
QVES. quaestores.
Q. L. Quinti liberti.
Q. N. A. N. N. quando neque ais, neque negas.
Q. B. F. quaerere bonum factum.
Q. E. R. E. quanti ea res erit.
Q. F. Quinti filius.
QVINT. Quintilius.
130.1192C|
Additio.
R
Q. B. M. V. quae bene mecum vixit.
Q. E. R. E. IV. D. quanti ea res erit judicium dabo.
QVIR. Quirites.
Q. M. Quintus Mutius.
Q. B. F. quare bene factum.
R. L. P. recte legi possit.
R. F. E. D. recte factum esse dicetur.
R. F. E. V. recte factum esse videbitur.
R. P. respublica.
RET. P. XX. retro pedum viginti.
RVR. rura.
R. P. C. retro pedes centum.
R. P. Romani principes.
130.1192D|
Additio.
R. C. Roma civitas.
R. R. rurum Romanorum.
R. REG. rurum Regiensium.
R. R. ruderibus recolligendis.
R. D. regis domus.
R. R. R. F. F. F. regnum Romae ruet ferro, flamma, fame.
R. P. C. reipublicae constituto.
R. N. LON. P. X. retro non longe pedes decem.
R. Roma.
RO. Romani.
REG. regio.
REI. M. rei militaris.
130.1193A|
S
R. R. rejectis rudibus vel ruderibus.
R. VE. res Veronensis.
R. G. F. regis filius.
R. G. C. rei gerendae causa.
R. S. P. res sua publica.
RVR. rursus.
SP. Spurius.
SER. Sergius vel Servius.
S. C. senatus consultum.
SEX. Sextus.
S. D. sententia dicit vel dedit.
SYL. Sylla vel Sylvius.
S. N. L. socii nominis Latini.
S. F. S. sine fraude sua.
130.1193B|
S. T. A. sine tutoris auctoritate.
S. P. Q. R. senatus populusque Romanus.
S. N. S. Q. si negat sacro quaerito.
S. S. C. secundum suam causam.
S. L. sacrorum ludorum, vel sacrum ludum.
S. S. sacri scrinii.
S. P. sacri palatii.
S. * vel. semisve cum dimidio.
S. P. D. salutem plurimam dicit.
S. S. S. senio sanctissimo sacrum.
S. C. F. E. senatusconsultum factum est.
SS. sanctissimus.
S. sacrum, vel sacellum, vel Sulpitius, vel sanctus.
S. S. somnium, somniator.
130.1193C|
Additio.
SIC. V. sicut voluit.
SEX. P. Sextus Pompeius.
SARM. Sarmatius.
S. vel SN. senatus.
SATVR. Saturnus vel Saturnalia.
ST. sitibus ( pro litibus).
SEPT. Septimus vel Septimius.
S. sacrum.
ST. Statius.
SER. sertor.
SAC. SOL. DED. sacrum soli dedicavit.
S. D. senatus decretum.
SCRIB. AEDIL. scribae aedilitio.
S. S. sententia senatus.
130.1193D|
T
SS. Sestertius.
T. Titus.
TIB. Tiberius.
T. A. Titus Anius vel tutoris auctoritate.
TR. PL. tribunus plebis.
TVL. Tullius.
TR. M. tribunus militum.
TR. AER. tribunus aerarii.
TR. POT. tribunitiae potestatis.
TR. CEL. tribunus celerum.
TR. V. CAP. triumviri capitales.
TR. V. MON. triumviri monetales.
T. F. Titi filius.
130.1194A|
Additio.
T. F. I. testamento fieri jussit.
TIB. D. F. M. tibi dulci filio meo.
T. V. vel TIT. V. titulo usus.
TP. B. vel T. B. tempus bonum.
T. M. D. vel DD. terminum dicavit.
T. C. testamento cavetur.
TAR. Tarquinius.
TER. Terentius vel terminus.
T. L. Titus Livius vel Titi libertus.
TR. LEG. II.-tribunus legionis secundae.
T. P. terminum vel titulum posuit.
TUT. tutela.
T. S. F. I. testamento suo fieri jussit.
TT. Titi duo, vel plures, vel testamenta.
130.1194B|
V
TIT. V. Titus Vespasianus.
TRANS. P. A. trans Padum amnem.
TIT. V. titulo usus.
V. FS. et S. Vivens, vel vivus fecit sibi et suis.
V. R. urbs Roma.
VRBISAL. urbisalia, vel urbs Salvia.
VAT. vates.
V. A. veterano assignatum.
V. FR. ususfructus.
V. F. vivens vel vivus fecit.
V. B. A. viri boni arbitratu.
V. P. R. veteri possessori relictum.
V. PRAE. vir praetorius.
V. DICT. vir dictatorius.
130.1194C|
Additio.
V. VRB. Vir urbanus.
VI. VIR. sextumvir.
V. S. L. M. vivens sibi locum monumenti.
V. C. Quinti consulis.
V. P. vivens posuit.
V. D. vivens donavit.
V. S. vivens statuit.
V. F. vale feliciter.
VX. uxor.
V. S. L. M. voto soluto, vel solemni libero munere.
V. M. M. votum merito Minervae.
V. F. vir fortis.
VAL. Valerius.
130.1194D|
V. B. F. vir bonae fidei.
V. E. verum etiam.
V. I. vir justus.
VIC. victor.
V. V. virgo vestalis.
VIR. Virgilius, vel virtus.
VRB. Urbs vel urbanus.
V. N. quinto Nonas.
V. V. viva Venus.
V. vel VIX. vixit.
V. F. vivens fecit.
V. C. vir clarus vel consularis.
V. S. L. M. P. vivus sibi locum monumenti posuit.
130.1195A|
X
V. Q. A. L. K. S. viginti quinque asses legitime condemnati sunt.
V. quinque.
V. V. MAX. virgo vestalis maxima.
V. A. XII. M. II. D. III. II. IIII. vixit annos duodecim, menses duo, dies tres, quatuorque horas.
VOL. Volesus.
VOP. Vopiscus.
VO. Volero.
VI. S. sex et semis.
VI. V. sextumvir.
V. P. vir prudens vel vir perfectus.
V. S. vir sacer.
130.1195B| Per tertium vero agnomen. Idemque est supra nomen interdum, ut in exemplo: C. IVLIUS CAESAR CN. POMPEIVS MAGNVS
X. V. decemvir vel viri.
X. decem vel denarii.
XV. VIR. S. F. quindecimvir sacris faciendis.
XXII. S. viginti duo et semis.
IXI significat mille videre in marmore.
Romanorum civium nomina pronomina ac cognomina eorumque magistratuum quae in antiquis descripta codicibus reperiuntur, per abreviationem litterarum sunt, ut infra patebit.
Per primum nomen praenomen intelliges.
Per secundum proprium nomen.
130.1195C|
L. STATIVS DIODORVS L. POMPEIVS CORNELIANVS.
Et sic debent poni omnia in eo casu et proferri in quo positae sunt dictiones, ad quas referuntur: M. CICERO IM. CAES. AVG.
Marcus Cicero imperator. Caesar Augustus.
HIRCIVS ET PANSA IMPP. Hircius et Pansa imperatores.
130.1196A|
DE NUMERIS.
SYLVANVS ET MVRENA COSS. DESIG. Sylvanus et Murena consules designati.
Exprimuntur unus per I, binarius per II, quinarius per V, denarius per X. Littera I ut sic IX habebit novem, si postponatur habetur undecim XI. L quinquaginta, C centum, D quinquaginta, M mille, sic; et nota quod quolibet figura si imponatur ei linea ex transverso directa, tot significabit millenarios quot per se significat unitates, ut mille unitates.
I mille significat.
V, quinque millia
X, decem millia.
vel CC, ducenta
130.1196B|
ALIAE ABBREVIATIONES.
M vel, mille.
I. CC quinque millia.
CCICC; X; CMC; IMI, decem millia.
DMICCC; D quinquaginta millia.
CCCICCC, centum millia vel C, vel CM.
CMC vel CQC, mille millia.
P. I. R. P. Q. I. S. I. F. P. R. E. A. D. P. populus jure rogavit populusque jure suscepit in foro pro rostris et ante diem pridie.
E. H. O. L. N. R. ejus hac omnibus legem nihilum rogatur.
S. R. L. E. E. C. Q. O. R. E. si rem lex ex ejus causaque omnium rerum esto.
130.1196C|
M. E. M. D. D. E. municeps ejus municipii dare damnatus esto.
C. E. D. conjunctum esse dicetur.
S. Q. M. D. E. R. A. P. P. V. O. E. CONSPR. TR. P. L. Q. N. S. Q. E. V. A. P. PL. F. Si quod me de ea re ad populum plebum valeto opus est conspreto. Tribuni plebis qui nunc sunt quod ejus videbitur ad populum plebis ferant.
Et sic ad infinitum.