Migne Patrologia Latina Tomus 138
Ordo baptismatis (Auctor incertus), J. P. Migne cc_id: cps_2.AucInc.OrdBap, cc_idno: 9639
Ordo baptismatis
Primum vero ante januas ecclesiae presbyter incipiat sacramentum baptismatis ita dicendo: Abrenuntias Satane. R\. Abrenuntio. Et omnibus operibus ejus. R\. Abrenuntio. Et omnibus pompis ejus. R\. Abrenuntio. Deinde catechuminum tribus vicibus in faciem exsuffla et dic: Recede, diabole, ab hac imagine Dei increpatus ab eo, et da locum Spiritui sancto. Deinde crucem fac in fronte dicendo: signum sanctae crucis 138.0950B| Dni nri Jhu Xpi in frontem tuam pono. Et in pectore similiter crucem fac dicendo: Signum Salvatoris Dni nri Jhu Xpi in pectus tuum pono. Deinde pone manum super caput infantis dicens hanc orationem. Accipe signaculum crucis Christi tam in fronte quam in corde. Sume fidem coelestium praeceptorum: talis esto moribus ut templum Dei esse jam possis. Ingressusque ecclesiam Dei evasisse te laqueos mortis 138.0951A| laetus agnosce: horresce idola, respue simulacra, cole Deum Patrem omnipotentem et Jesum Christum Filium ejus, qui cum Spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.
Alia.
Te deprecor, Domine, sancte Pater omnipotens aeterne Deus, ut huic famulo tuo, qui in saeculi hujus nocte vagat incertus et dubius, viam veritatis et agnitionis tuae jubeas demonstrare, quatinus reseratis oculis cordis sui te unum Deum Patrem in Filio et Filium in Patre cum sancto Spiritu recognoscat, atque istius confessionis fructum hic in futuro saeculo percipere mereatur. Per.
- Alia.
Preces nostras, quaesumus, Dne, clementer exaudi 138.0951B| et hunc electum tuum crucis Dominicae cujus impressione eum signamus virtute custodi, ut magnitudinis tuae rudimenta servans per custodiam mandatorum tuorum ad regenerationis gloriam pervenire mereatur. Per.
- Alia.
Accipe signaculum Dei Patris et Filii et Spiritus sancti. Mox autem ad eundem parvulum catechumenum, id est doctum faciendum, ista sequitur oratio. Oremus. Omnipotens sempiterne Deus, Pater Dni nri Jhu Xpi respicere dignare, etc.
Oremus. Exorcizo te, creatura salis, in nomine Dei Patris omnipotentis, etc. Expleta autem ista oratione interroget nomina singulorum et ponat de ipso sale in ore infantium ita dicendo: Accipe salem sapientiae 138.0951C| propitiatus in vitam aeternam. Pax tibi.
- Benedictio post datum salis tam super masculos quam super feminas.
Oremus. Deus patrum nostrorum, Deus universae conditor veritatis, etc. Hic iterum sacerdos faciens crucem in fronte infantum has sequentes statim dicat orationes. Ecce istam orationem super masculum. Oremus. Deus Abraham, Deus Isaac, Deus Jacob, Deus qui Moysi famulo tuo, etc. Ergo mal., etc.
Oratio super feminas simili modo crucem faciens in frontibus earum.
Oremus. Deus coeli, Deus terrae, Deus angelorum, Deus archangelorum, etc.
Repulso diabolo de utrisque masculis similiter et feminis.
138.0951D| Ergo, maledicte diabole, recognosce sententiam tuam, et da honorem Deo vivo et vero: da honorem Jhu Xpo Filio ejus et Spiritui sancto, et recede ab hoc (hac) famulo (famula) Dei, quia istum (istam) sibi Deus et Dominus noster Jesus Christus ad suam sanctam gratiam et benedictionem, fontemque baptismatis dono vocare dignatus est per hoc signum 138.0952A| sanctae crucis fronti ejus quod nos damus, tu maledicte diabole nunquam audeas violare.
Item super masculos.
Oremus. Audi, maledicte Satanas, adjuratus per nomen aeterni Dei, et Salvatoris nostri Filii ejus cum tua victus invidia tremens gemensque discede. Nihil tibi sit commune cum servo Dei jam coelestia cogitante, renuntiaturo tibi a saeculo tuo, et beatae immortalitati victuro. Da igitur honorem advenienti Spiritui sancto, qui ex summa coeli arce descendens perturbatis fraudibus tuis divino fonte purgatum pectus idem sanctificatum Deo templum et habitum perficiat, et ab omnibus penitus noxiis praeteritorum criminum liberatus servus Dei gratias perenni Deo referat semper et benedicat nomen ejus sanctum 138.0952B| in saecula saeculorum. Amen. Ergo, maledicte, etc.
Oratio super feminas.
Oremus. Deus Abraham, Deus Isaac, Deus Jacob, etc.
- Item oratio super masculum.
Oremus. Exorcizo te, immunde spiritus, etc.
Haec oratio super feminas.
Oremus. Exorcizo te, immunde spiritus, per Pa+trem et Fi+lium et Spiritum + sanctum, etc.
Item oratio unde supra statim dicenda.
Oremus. Aeternam ac justissimam pietatem tuam deprecor, Domine, etc.
Hic post ista diaconus legat evangelium super infantes: Dominus vobiscum. Seq. sancti evangelii secundum Matthaeum. In illo tempore oblati sunt Jesu parvuli, ut manus eis imponeret et oraret. Discipuli 138.0952C| autem increpabant eos. Jesus vero ait illis: Sinite parvulos, et nolite eos prohibere ad me venire. Amen dico vobis, talium est regnum coelorum. Et cum imposuisset eis manus, abiit inde. Post haec autem sacerdos tenens manum super caput infantis silenter cantet symbolum, quod est Credo in Deum, et orationem Dominicam, quae est Pater noster. His autem ita perlectis, haec sequens oratio publice dicatur ad catechizandos infantes: Oremus. Nec te lateat, Satanas, imminere tibi poenas, etc. Hic remitte salivam de ore tuo in primos digitos duos, id est pollicem et indicem, et sic apprehendens pinnulam dextrae auris dic: Effeta, quod est aperire. Et postmodum capiens nares infantum dic: In odorem suavitatis. Deinde retinens pinnulam sinistrae auris haec dic: Tu autem 138.0952D| effugare, diabole, approquinquabit enim judicium Dei. Istis omnibus ita peractis ante ecclesiam jubeat presbyter parvulos fieri in ecclesiam.
Benedictio fontis.
ora pro nobis.
138.0953A|
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
orate pro nobis.
orate.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
orate.
ora pro nobis.
138.0953B|
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
orate pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
orate pro nobis.
orate pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
ora pro nobis.
orate pro nobis.
orate pro nobis.
parce nobis, Domine.
libera nos, Domine.
libera nos, Domine.
libera nos, Domine.
libera nos, Domine.
libera nos, Domine.
libera nos, Domine.
138.0953D|
libera nos, Domine.
libera.
libera.
libera nos, Domine.
te rogamus, audi nos.
te rogamus, audi nos.
te rogamus, audi nos.
te rogamus, audi nos.
te rogamus.
te rog.
te rogamus.
te.
138.0954A|
Kyrie eleison. Christe eleison. Christe audi nos. te rogamus, audi nos.
Salvator mundi, adjuva nos. te rogamus, audi nos.
Sancta virgo virginum, parce nobis, D.
Sancta Dei genitrix, exaudi nos, D.
Sca Maria,
Christe audi nos. Kyrie eleison. Christe eleison.
Mox sacerdos dicens Dominus vobiscum, quod prius nunquam dicere debet, hanc sequentem orationem legat super fontem. Oremus. Omnipotens sempiterne Deus, adesto magnae pietatis tuae mysteriis, etc. Hanc deinceps benedictionem sacerdos canendo proferat juxta canonicam auctoritatem. Dominus vobiscum. Et cum Spiritu tuo. Sursum corda habemus 138.0954B| ad Dominum. Gratias agamus Domino Deo nostro. Dignum et justum est. Vere dignum et justum est, aequum et salutare. Nos tibi semper et ubique gratias agere, Domine sancte Pater omnipotens aeterne Deus. Qui invisibili potentia sacramentorum tuorum mirabiliter operaris effectum, et licet nos tantis mysteriis exsequendis simus indigni, tu tamen gratiae tuae dona non deserens etiam ad nostras preces aures tuae pietatis inclines. Deus cujus Spiritus super aquas inter ipsa mundi primordia ferebatur, etc. Hic aquam manu tangat in modum crucis. Qui hanc aquam regenerandis, etc. Hic manu tangat ut supra. Sit haec sancta et innocens creatura libera ab omni impugnatoris incursu, et totius nequitiae purgata discessu. Sit fons vivus, aqua regenerans, unda purificans, ut 138.0954C| omnes hoc lavacro salutifero diluendi, operante in eis Spiritu sancto, perfectae purgationis indulgentia consequantur. Unde bene+dico te, creatura aquae, per Deum vivum, per Deum sanctum, qui te in principio verbo separavit ab arida: qui te de paradiso manare, Hic aquam in quatuor manu divide ita + et in quatuor fluminibus, etc. Hic muta cantici vocem, quasi lectionem legas. Haec nobis praecepta, etc. Hic pone cereum ardentem in aquam, et inclinato super fontem dic istum verbum, Descendat in hanc plenitudinem fontis Spiritus sancti. Post haec insuffla super fontem tribus vicibus in hunc modum Ψ et totam hujus aquae substantiam regenerandi fecundent effectu. Hic sume cereum extra aquam, et ista quae sequuntur, 138.0954D| statim subinfer. Hic omnium peccatorum maculae deleantur, etc. Hic aqua benedicta aspergatur super circumstantes et quicunque velint sumant extra aspergendum quo velint. Post haec accipe chrisma cum vasculo, et funde illud in modum crucis super ipsam aquam baptismatis invicem miscens ita dicendo: Infusio chrismatis Domini nostri Jesu Christi Paracliti, in nomine sanctae Trinitatis. Amen. Et alio modo: In nomine Patris et Filii et Spiritus sancti sanctificetur et fecundetur fons iste. Amen. Hoc autem finito praesententur infantes secundum ordinem ante sacerdotem, his namque in brachiis tenentibus, qui eos de baptismo suscepturi sunt. Et tunc demum sacerdos singulos specialiter praenominans interroget, 138.0955A| sic firmiter symbolum in Deum habeant his verbis de credulitate. Ita: Credis in Deum Patrem omnipotentem creatorem coeli et terrae? Et compater infra sic respondet. Credo. Item sacerdos. Credis et in Jesum Christum Filium ejus unicum Dominum nostrum, natum et passum. R\. Credo. Sacerdos. Credis et in Spiritum sanctum, sanctam Ecclesiam catholicam, Sanctorum communionem, remissionem peccatorum, carnis resurrectionem, vitam aeternam. R\. Credo. Post talem vero parvulorum responsionem presbyter faciens crucem cum exorcizato oleo in pectore, et inter scapulas infantum, eos nominando, ita dicat: Et ego te linio oleo salutis in Xpo Ihu Dno nro in vitam aeternam. Amen. Eo autem ordine sic peracto presbyter accipiens infantes a parentibus 138.0955B| eorum sicut justum est, et ab eis rogatus sub trina mersione primum masculos et postmodum feminas nominando baptizet his verbis. N. Vis baptizari. R\. Volo. Baptizo te in nomine Patris. Et intinquit semel. Et Filii, Et inferat secundo. Et spiritus sancti. Et mergat tertio. Sed et hoc in modum crucis facere memento. Primum vero in orientalem plagam fer infantem pedibus extensis in occidentalem plagam. Secundo in dexteram, quod est in australem plagam. Tertio in sinistram, hoc est in aquilonarem partem. Cum autem infantes elevati fuerint a fonte, compater singulorum accipiens eos habeat intra cubam, pedibus infantis adhuc in aqua consistentibus donec presbyter chrysma requirens praeferat, interim quoque ista dicente: Deus omnipotens Pater Dni nri Ihu Xpi, qui 138.0955C| te regeneravit ex aqua et Spiritu sancto, quique dedit tibi remissionem omnium peccatorum. Hic presbyter faciens signum crucis cum chrysmate in vertice infantis, et eum nominans ita dicat: Ipse te linit chrismate salutis in Xpo Ihu Dno nostro in vitam aeternam. Amen. Post haec ponens cappam saper caput ejus et eum nominans sic dicat. Accipe vestem candidam sanctam et immaculatam quam praeferas ante tribunal Christi in nomine sanctae Trinitatis. 138.0956A| Amen. Tunc demum extrahatur infans foras cuballam et statim in illa die usque dum missa percelebratur quanti sint in ecclesia maneant. Post missam autem antequam sumant corpus et sanguinem Domini hae orationes dicantur super infantes noviter christianos. Oremus. Omnipotens sempiterne Deus, qui regenerasti famulum tuum ex aqua et Spiritu sancto, tribue ei continuam sanitatem, ad agnoscendam unitatis tuae veritatem. Per.
Alia.
Omnipotens sempiterne Deus, majestatem tuam supplices deprecamur, ut hunc famulum tuum digneris serenis aspectibus praesentare, et cui donasti baptismi sacramentum longaevam tribuas sanitatem. Post has autem orationes detur eis eucharistia ita dicendo. 138.0956B| Corpus et sanguis Dni nri Ihu Xpi custodiat te in vitam aeternam. Amen. Hoc autem expleto, revertantur in pace domum, et cottidie ab eodem die donec expleantur septem dies tempore etiam speratae missae revisent ecclesiam.
Explicit sacri ordo baptismatis.
Si autem infirmus infans venerit ad baptizandum, faciat super scriptum ordinem et aeternam ac justissimam addit orationem. Medelam tuam deprecor, Domine sancte Pater, etc. Dicit symbolum et orationem Dominicam et catechizat eum. Nec te lateat, Satanas, imminere tibi poenas, imminere tibi gehennam, imminere tibi diem judicii, diem supplicii, diem qui venturus est velut clibanus ignis: in quo tibi atque universis angelis tuis veniet aeternus interitus: quapropter, diabole, 138.0956C| da honorem Deo vivo et vero et Jesu Christo Filio ejus qui venturus est judicare vivos et mortuos et saeculum per ignem. In cujus nomine et virtute adjuro te, quicumque es inmundus spiritus in hoc jacentis corpore constitutus, ut exeas et recedas ab eo fiatque vas mundum ad advenientem jam nunc in se spiritum, sitque etiam templum Dei vivi, quem Deus et Dominus noster ad suam sanctam gratiam vocare dignatus est. Per. Et reliqua faciat sicut in isto 138.0957A| superiore ordine insertum est usque ad benedictionem fontis, et non dicit illam benedictionem majorem, sed istam ad succurrendum. Exaudi nos, omnipotens Deus, et in hujus aquae substantiam tuam immisce virtutem, ut abluendi per eam et sanitatem simul et vitam mereantur aeternam. Per.
Alia
Exorzizo te, creatura aquae, in nomine Dei Patris omnipotentis, et in charitate Jesu Christi Filii ejus et Spiritus sancti. Exorzizo te, omnis virtus adversarii, omnis incursio Satanae et omne fantasma, eradicare et effugare ab hac creatura aquae, ut fiat fons aquae salientis in vitam aeternam. Et qui ex ea baptizatus fuerit, fiat templum Dei vivi, et Spiritus sanctus habitet in eo in remissionem omnium peccatorum. Per.
138.0957B| Explicit liber baptismatis..
In celebri sacramentario Augiensis monasterii, quod servatum in bibl. Caes. Vindob. Lambecius recenset, sequentem in modum legitur oratio ad baptizandum infirmum. Medelam tuam deprecor, Domine sancte Pater omnipotens aeterne Deus, qui subvenis in periculis, qui temperas flagella, dum verberas; te ergo supplices deprecamur, ut hunc famulum tuum eruas ab hac valitudine, ut non praevaleat inimicus usque ad animae temptationem: sicut in Job terminum ei pone, ne inimicus de anima ista sine redemptione baptismatis incipiat triumphare. Differ, Domine, exitum mortis, et spatium vitae extende, releva quem perducas ad gratiam baptismi tui. Per. 138.0957C| Oratio aquae ad baptizandum infirmum. Postquam eum cathechizaveris benedicis aquam his verbis. Exorcizo te, creatura aquae, in nomine Dni nri Ihu Xpi Filii Dei et Spiritus sancti, si qua fantasma, si qua virtus inimici, si qua incursio diaboli, eradicare et effugare ab hac creatura aquae ut fiat fons saliens in vitam aeternam. Et cum baptizatus fuerit hic famulus Domini, fiat templum Dei vivi in remissionem omnium peccatorum, in nomine Dni nri Ihu Xpi, qui venturus est judicare vivos et mortuos, et saeculum per ignem. Amen. Baptizas et linis eum in cerebro. Et dicis: Ill. talis Baptizo te in nomine Patris, et Filii et Spiritus sancti. Postea tangis eum de chrismate in caput, et dicis orationem istam, Deus omnipotens, etc. Communicas et confirmas eum.
ORDO CONFIRMATIONIS. 138.0957D|
Cum autem infantes sublevati fuerint a fonte sint 138.0958A| parati qui eos suscepturi sunt, cum linteis in manibus eorum et accipiunt ipsos a pontifice, et presbyteris vel diaconibus, qui eos baptizant. Pontifex vero regrediatur a fonte in sacrarium, habens ibi compositam sedem, vel in ecclesia ubi voluerit et sedeat in ea, ut cum vestiti fuerint infantes, confirmet eos. Induti vero ordinentur per ordinem sicut scripti sunt in circuitu. Infantes quidem in brachiis dextris teneantur, majores vero pedem ponant super pedem dextrum patrini sui. Pontifex vero veniens ad infantes, tenente archidiacono chrisma involutis scapulis et brachiis ex panno lineo elevata et composita manu super capita omnium det orationem super eos cum invocatione septiformis gratiae Spiritus sancti. Spiritus sanctus superveniat in vos et virtus Altissimi sine peccato custodiat vos. Omnipotens sempiterne 138.0958B| Deus qui regenerare dignatus es hoc famulos et famulas tuas ex aqua et Spiritu sancto, quique dedisti eis remissionem omnium peccatorum, emitte in eos septiformem Spiritum tuum paraclytum de coelis. Amen. Spiritum sapientiae et pietatis. Amen. Spiritum sapientiae et pietatis. Amen. Adimple eos Spiritu timoris tui, et consigna eos signo crucis Christi in vitam propitiatus aeternam. Amen. P. Oratione expleta interrogantibus diaconibus nomine singulorum pontifex uncto pollice in chrismate faciat crucem in singulorum frontibus ita dicendo: Confirmo te et signo in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti. Amen. Pax tibi. Et cum Spiritu tuo. Iterum confirmatis omnibus dicat hos versus. Ecce sic benedicetur homo qui timet Dominum. Benedicat 138.0958C| vobis Dominus ex Sion, ut videatis bona Hierusalem, omnibus diebus vitae vestrae. Custodiat vos Dominus in timore suo sanctissimo, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen. Pax vobiscum. Et cum Spiritu tuo. Oratio. Deus qui apostolis tuis sanctum dedisti Spiritum, et per eos eorumque successores ceteris fidelibus tradendum esse voluisti, respice propitius ad humilitatis nostrae famulatum et praesta, ut eorum corda quorum frontes sacro chrismate delinivimus idem Spiritus sanctus adveniens templum gloriae tuae dignanter inhabitando perficiat. Qui tecum. Diaconus dicat. Humiliate ad benedictionem. Deo gratias. Benedicat vos omnipotens Deus, qui cuncta ex nihilo creavit, et vobis 138.0958D| in baptismate per Spiritum sanctum remissionem omnium tribuit peccatorum. Quique eundem Spiritum 138.0959A| sanctum in igneis linguis dedit discipulis, ipsius illustratione corda vestra perlustret, atque in suum amorem jugiter accendat. Amen. Quatinus ejus dono a cunctis vitiis emund ti, ipsiusque opitulatione ab omnibus adversitatibus defensi, templum ejus effici mereamur. Quod ipse praestare dignetur.
Ex Cod. San-Blas. saec. IX.
Ad confirmandum pueros; Episcopus dicat: Sit nomen Dni benedictum. Assistentes: Ex hoc nunc et usque in saeculum. Episc. Adjutorium nostrum in nomine Dni. Assistentes: qui fecit coelum et terram. Oremus. Omnipotens sempiterne Deus, qui regenerare dignatus es hunc famulum et famulam tuam ex aqua et Spiritu sancto: Quique dedisti ei 138.0959B| remissionem omnium peccatorum, immitte in eis septiformem Spiritum tuum sanctum Paraclitum de celis. Amen. Spiritum sapiencie et intellectus. Amen. Spiritum consilii et fortitudinis. Amen. Spiritum sciencie et pietatis. Amen. Adimple eos Spiritu timoris tui, et consigna ei signo crucis Christi in vitam propiciatus eternam. Per Christum Dnm nrm. Tunc inquisito uniuscujusque nomine, et intincto pollice in chrismate, faciat crucem in fronte cujuslibet eorum dicens: Consigno te signo crucis, et confirmo te chrismate salutis. In nomine Patris et Filii et Spiritus sancti. Amen.
Omnibus itaque cum sancto chrismate signatis dicat: Pax tecum. Et cum spiritu tuo. Ecce sic benedicetur homo, qui timet Dominum. Benedicat vos Dominus 138.0959C| ex Syon! et videatis bona in Jerusalem, omnibus diebus vite vestre. Gloria Patri etc. Pax tecum. Et cum spiritu tuo. Oremus, Deus, qui appstolis tuis sanctum dedisti Spiritum, et per eos eorumque successores ceterisque fidelibus tradendum esse voluisti: respice propicius ad humilitatis nostre famulatum, et presta, ut hujus cor, cujus frontem sacro chrismate delinivimus, et signo crucis designavimus. Item Spiritus sanctus adveniens 138.0960A| templum glorie sue dignanter inhabitando perficiat. Per Dnm nostrum. Circa istud officium notandum est, quod si episcopus propter passim et successive venientes, collectas praedictas tociens non possit dicere, quociens contingit homines singulariter confirmacionem requirere, saltem in fine diei, id est post completorium eas dicere non obmittat.
(Ex cod. Vind. Th. 277, saec. XII. vel. XIII.) Benedictiones super confirmatos . ¶
Spiritus sanctus superveniat in vos, et virtus Altissimi sine peccato custodiat vos. Amen. Alia. Omnipotens sempiterne Deus, qui regnare etc. Et dicit episcopus Confirmo te in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti. Amen. Pax tecum et cum Spiritu 138.0960B| tuo. Signum Xpi in vitam aeternam. Amen. Pax tecum. Et cum Spiritu tuo. Deus qui apostolis tuis etc. Tunc pronunciat diac. Humiliate vos ad benedictionem. Deo gratias. Et episcopus det benedictionem. Omnipotens Deus, qui vos fecit aqua baptismatis renasci, ipse vos corroboret dono septiformi Spiritus paraclyti: quia sic benedicetur omnis homo, qui timet Dominum ut habeat regni coelestis introitum. Amen. Alia. Benedicat vobis ex Sion, ut videatis bona Jerusalem omnibus diebus vitae nostrae, et in omnibus sumatis scutum fidei, ut mereamini in castris aeterni regis ascribi. Alia. Custodiatque vos timore sanctissimo sui, et tribuat vobis pacis unitatem, et contra omnes hostes victoriam triumphalem, ut signaculum fidei, quod tenetis, usque 138.0960C| in finem impollutum custodiatis. Amen. Quod ipse praestare dignetur, qui cum Patre et Spiritu sancto vivit et gloriatur Deus per omnia saecula saeculorum. Amen. Benedictio Dei Patris et Filii et Spiritus sancti descend. Benedictio item super confirmatos. Benedicat vos etc. ut supra. Alia. Benedictio Dei Patris et Filii et Spiritus sancti. Et pax Domini sit semper vobiscum. Et cum spiritu tuo. Ite in pace. Deo gratias.