tus partibus scripto, quod praefectus fodinae uel cuniculi unicuique dare solet, testificatur se symbola dedisse. Si uero nulla pecunia comtribuisset, non necesse erat donatorem stare promissis: quondam aumt singulis hebdomadis, ut supra dixi, domini comtribuebant pecunia, nunc singulis annis quater dantur symbola. Hodie igitur si quis menstruo sacio non postulauerit donatorem de partibus donatis, ius postuladi amittit. Sed cum iam scriba partes donatas aut emptas retulisset in codicen, propter pecunia non comtributam, qua praefectus fodinae uel cuniculi a. domino aut eius uicario non exegisset, nemo ex dominis ius partium amittebat, sed si praefecto exigenti pecunia, cam non daret dominus aut cius uicarius, rem deferebat ad magistrum metallicorum, is iubebat dominum aut eius uicarium contribuere pecunia. Quod si tum etia tribus hebdomadis comtinentibus non comtribueret, ius partium primo petenti dabat:quae consuetudo hodie est: immutata: etenim si domini symbola, quae ipsis praefectus fodinae uel cuniculi indixit, menstruo spacio non dederint, stato die eorum nomina magna noce pronumciata eximuntur de dominorum numero:praesente magistro metallicorum, iuratis, scriba fodinarum, itemque partium: quorum uterque eos refert in proscriptos. Attamen si triduo, ad summum quatriduo, dederint symbola praesecto fodinae uel cuniculi & scribae partium pecunia, quae solet dari, numerauerint: eorum partes eximit de proscriptarum numero:postea non restituuntur in integrum nisi reliqui domini comsenter in qua parte comsuetudo numc trita est a ueteri diuersa: nam hodie si domini partium paulo plus dimidiae sodinae de proscriptis restituendis consenserint, reliquis uelint, nolint, estconsentiendum: quonda nisi res estet assensione dominorum centum partium comprobata, proscripti non restituebantur iniri tegrum. sed ratio contendendi de partibus quondam haec suit. Is qui uocabat alterum in ius, & intendebat ei litem partium, si partes erant iieteris sodinae per triduum lingulis diebus scmcbli capitissodinarum, peroctiduum ter posse flbrem accusabat apud magistrum metallicorum, fiue domi esset, siue in soroj liue apud sodinas.Quod si cum in his locis nom inueniffet, eundem poficito rem partium accusare apud familia magistri metallicorum ratum atque firmum erat.Cum aumt tertio accusationem faceret, publicum signatorem sccum adducebat, quem magister interrogabat: merui ne argentum? qui respondebat, meruisti: mox magister ius partium dabat accusatori, accusator uero magistro usi tantam numerabat pecunia. Actis his rebus si iste, cui magister ademerat partes, habitaret in urbe, unum ex dominis fodinae uel capitis fodinarum, mittebat ad eum qui factum illud ipsi indicaret: fin alibi habitaret, in foro uel apud fodinam multis metallicis audientibus palam & maxima uoce praedicabatur. Hodie reo de pecunijs debitis aut partibus donatis dies statuitur quod ipsi si praesens est, famulus significat: sin absens, literae ad eum mistae:nec ulli partium ius adimitur sesquimensis spacio, Haec hactenus. Nunc anteaqua abeam ad rationes, quas in laborando habere conuenit, dicam de officio praefecti metallorum, magistri metallicorum, iuratorum, scribae fodinarum, scribae partium, praefcti sodinae uel cuniculi praefidis sodinae uel cuniculi, operariorum. Verum praefecto metallorum, quem rex uel princeps dat uicarium, omnes omnium generum, aetatum, ordinum, homines pariumt & obediunt. Is omnia gubernat & moderatur prudentia sua, imperans ea, quae utilitatis sructum rei metallicae prae-
