Jump to content

Pagina:De proprietatibus rerum.djvu/24

E Wikisource
Haec pagina nondum emendata est

Demones ſemꝑ afflictionem iuſtorū appetūt. ſed ſi adeo prātem nō accipiunt/ ad temptatōnis articulum nullatenus conualeſcunt. vnde quādo vnū malum intulerūt. ad faciendū alid̓ ſubito ſe accingunt. vude excūtes ab obſeſſo/ porcos intrare petierūt. nam vt ſuam faciant maliciaꝫ/ etiā bruta ledere apperūt qn̄ cohibēte eos diuina potentia hoīes ledere nō preſumunt. Idem in lib .xxiiij. ẜm diueaas diuerſorum cōpletiones/ varias ⁊ diueſnſis parant tēptationum illaqueātes deceptiones. nam letos temptant de luxuria/ triſtes ⁊ diſcordia/ timidos de deſperatione/ ſuperbos de preſumptionē. Idem li. xiij. Primo antiquus hoſtis temptās cōſulendo blāda ⁊ illicita animo ſuggerit poſt ad delectationeꝫ ꝑnabit ad extemu per cōſenſum poſſidens violenta cōſuetudine premit. vnde de ipſo dict̉ Iob. tli. Fugiat caudam ⁊cͣ. Item idē grego. li. xxxij. mora. Nequaꝙͣ hoſtis callidus queptā premit ſed calliditate peſtiſere ꝑſualionis ⁊ frandulentis cōſilijs interficit/ quidum dulcia demones reſonant ad noxia cor indinant. Item ibidē li. v. modo ſicut eſt preditus hūanis ſenſibꝰ ſe obijcit modo quaſi angelū lucis ſe oſtendunt. Item lib. rxiiij.

in fine mundi tamo ferētior erit ad ſcuīciam/ quāto ſe ſentit viciniorem ad indicium ⁊ ad penam. Item ibidē tunc quicquid nequiter voluerit callidus exquiret. tūc ſuperbire cernicem alitius eriget. ⁊ illum damniabit hominem quem dguſtabit. omē quod poterit nequit̉ tunc oſtendet. Item idem lib. xxxiij. Appareūte iudicio/ cuncto aſſiſtente celeſtis cune miniſterio antiquus ille hoſtis diabolꝰ/ belua crudelis ⁊ forus in medio captiuus adducetur. ⁊ cum ſuo toto corpore eternis īchenue incēdijs mancipabitur/ vbi vtiqꝫ inauditum erit ſpectaculum/ quando hec imaniſſima belua electorum oculis oſtendetur. Hec pauca de infinitis ꝓprietatibus maliguorum ſpirituum/ ⁊ corū effectibus dicta ſufficiant cauſa breuitatis. Alias vgro ipſius ſathane oꝑationes/ ⁊ occultus machinationes ſi quas ſcire deſiderat/ librum gregorij ſuper Iob perlegat ⁊ ꝑcinat/ maxime in duobus capitulis penultimis/ ſcilicet xl. et. xli.

Finit Liber ſecundus.

De anima et eius proprietatibus.

Liber tertius.

Adiuuāte ieſu chriſto in precedentibus aliquas ꝓprietates de ſubſtantia penitꝰ incorporea de diuina ſcilicet natura ⁊ angelica (ꝙͣtum ad hoc ſpectat opuſculum breuiter introduximus) nūc cum eiuſdē interuenientē auxilio/ ad creaturam corꝑeam ſtiluꝫ cōuertamus. ad digniſſima creaturarum ſcilicet ab homine (qui naturam ⁊ ꝓprientē ſapit tam corporum ꝙͣ ſpirituum) inchoantes.

Cum igitur homo (ẜm Iſid). Sit animal deiforme manſuetū natura ẜm legeꝫ rōnis diſcipline ſuſceptibile/ diuinam habēs imginē in potentia cognoſcendi/ ⁊ ſimulitudinem in potentia diligendi. ad hoc ut rudibꝰ ⁊ parvulis hominis ꝓprietates manifeſtius innoteſcant/ a partibus eius et quibꝰ eſt compoſitus eſt breuiter inchoandum. Et primo a natura digniore ſcilicet ab anima. ẜm quam cū ſubſtantia angelica cōuenit ac ꝯcorda. qꝛ ẜm illaꝫ ſupra naturam corporis homo ad celeſtia eleuat̉. (Nā ſicut dicit Iſido.) abuſiue eſt homo ab humo dictus. cum ex ſocietate nō tantum corꝑis/ ſed anime ſit concretus. ⁊ ideo grece antropos/ id eſt ſursum erectus appellatur. eo ꝙ ab humo ad contēplationem ſui artificis ſpiritus regimine ſubleuatur. Unde poeta. Pronaqꝫ eū ſpectent anīalia cetera terram. Os homini ſublime dedit celūqꝫ videre. Iuſſit ⁊ erectos/ ad ſydera tollere vultus. homo itaqꝫ celum querat/ ⁊ nō tanꝙͣ pecus ventri obediens menteꝫ in terra figat. Cum etiaꝫ (ẜm Iſido). Duplex ſit homo ſcilicet interior ⁊ exterior/ primo ab interiori ſcilicet ab anima eſt tractandum.

Primo igitur videnduꝫ eſt quid ſit anima ſcd̓m rem ⁊ ſecūdum diffinitionem. et quid dicatur ſcd̓m ethimologiam/ ⁊ noīs impoſitionem deinde quid ẜm potentiaꝫ ⁊ virtutem. Tertio quid ſcd̓m effectum ⁊ operationē. Quarto qͥd ſcd̓m ſui ꝑfectib̓ilis comparationem/ ſcilicet q̄ ſit eius proprietas quando cū corpe iungit̉/ et que quādo ab eo ſeparat̉. Anima vero rōnabilis de qua hic intendimus a quibuſdam ſanctis ⁊ philoſophis diffinit̉ vt ſpūs a qͥbuſdaꝫ