Pagina:Dimitrie Cantemir - Operele Principelui Demetriu Cantemiru, typărite de Societatea Academică Română. Volumul 7 - Vita Constantini Cantemirii cogno.pdf/16

E Wikisource
Haec pagina nondum emendata est

14


daret. Demetrius tamen non diu in principatum fuit firmus, nam post sexdecim menses depositus, alter Græcus Antonius Rossetus, cognomento Draco, fuit in Moldaviam missus. Sub quo Cantemyr togam capiti traxit, et sine officio domi sua# per biennium circiter mansit. Anno... post quintum connubii annum nata est filia Safta, sive titulari nomine Elisabetha, ex quo partu mortua est et Anna uxor Cantemyria, mulier inter mulieres illius seculi inprimis recensenda, literis optimis instructa, rei œconomicæ peritissima et prudentissima, (et ea quæ in virtute prædita mulieri (sic) laudari debent adjicienda) nec multo post, e vivis decessit, et soror Cantemyrii Macrina Monacha. Deposito Antonio Rosseto, Sultanus ex Valachia in Moldaviam tertio mittit Ducam (constitute in Valachia Serbano Gantacuzeno)Dum Duca in Moldaviam venit, quieti et tranquillitati, longe ab aula Principum Cantemyrium deditum, iterum ad Serdari officium revocat. Sed non ut honore dignum hominem honoret, sed ut in illo aliquam causam inveniret, qua possit illum de medio tollere, cum esset, enim ille adhuc depositus Constantinopoli vitam agens, quam celebre esset nomen Cantemyrii in aula Sultani, perfecte didicerat, unde facile hariolari poterat, tandem ad principatum quoque venturum; cautus tamen Cantemyr in suis rebus atque officio, nunquam ansam sibi aliquid contrarii eveniendi præbuit. Contigit autem tertio Dominii Duce anno, ut nonnulli baronum contra Ducam conspirarent, quorum præcipui erant tres, Genga Protovestiarius, Bogdanus Zikniczarius, et Lupul Soldziar. Hi quamvis non sine occulto aliorum quoque Baronum rem incipissent, (intollerabilem enim Duce tyrannidem sentiebant) tamen minus prudenter, rem gerentes, illorum factiones detegantur. Capiuntur, rei convincuntur, et ex sententia decapitantur. Bogdani filius Lupul desponsatus erat filie Cantemyri Roxane, et jam nuptias celebraturus, Bogdani manifestata fuit re~bellio, et conspiratio. Decapitato Bogdano æmuli Cantemyrii quidam, ansam optimam cepisse rati, principi referunt, Bogdanum filium suum desponsasse cum filia Cantemyri, et cum esset inter illos et pagorum vicinitas, et collegatio matrimonialis, impossibile esse, ut Cantemyrium quoque sui consilii participem non fecerit, præcipue hominem, quem tota regio Moldavie transprutanam, ut supremum cognovit, et per tot tempus sibi se divinctos scirent. Placuerunt mendacia, principi ad interitum, necemque justi hominis parato. Sed cum hoc aperte fieri non poterat, neque a reis quicquam contra Cantemyrium vel verbo vel scripto dictum erat; alio procedit modo, primum iuvenem Lupulum filium Bogdani (tam decimum et septimum annum