« 0 ECCLESIA COI Broagn.in Santonibus, prius abbas Plani-pedis, apud Biturigas, postea Combæ-Longæ, regia sChedula episcopus Conseranensis designatur mense Februario anni 1680. ungitur in pon- tisicem mense Augusto. Dies ejus vitæ ultimus fuit 24. Decembris anni 1707. Jacet in ecclesia cathedraii B. Mariæ ante majus altare cum hoc brevi & modesto elogio : D. 0. M. Hicjacet illustrissimus ac reverendissimus D. D. Cabriel de Saint-Estevain, episcopus Conseranen— • fis. Obiit anno Domini M. Dcc. VII. die 24. De-J cembris R.s. P. A. • LXVI. JAcoBUS. Isaac-Jacobus de Verthamont, ex antiqua SERANENSIS. ti44 ijente, omnibus, togæ maxime, honoribus il- nstri, adseriptus congregationi presoyterorum Oratorii D. Jesii, ab adolescentia in ejus sinu didicit amare & colere litteras potissilnum sa- cras, sive Larinas, sive GræcaS. Vocatus ab episcopo Apamiensi cognato siio ad officium vicarii generalis exsequendum, tam prudenter hoc munere functus est, ut rex ChristianisiimuS illum designandum duxerit ad episcopatum Conseranensem 14. Januarii anni 1708. Consecratur die 24. Junii sequentis ab episcopo Ap- pamiensi, assistentibus & collaborantibus episcopis Lactorensi, & Adurensi. Anno 1711. mss- lus a provincia Ausciensi, adfuit cleri Gallicani comitiis generalibus. Præesse pergit & prodesse optimus pastor, musarum cultor & patronus. DE ABBATIIS DIŒCESIS CONSERANENSIS. NUllorum hac in diœcesi veterum monasteriorum sijpersunt vestigia ; nec mirum videri debet post tot clades, quibus afflictus est pagusConsoranensis, maxime ab hærericis.Una < tantum exstat abbatia Combæ-longæ, de qua uunc agendum. ABBATIA B. MARIÆ & S. LAURENTII de Comba-longa. Comba-longa ordinis Præmonstr. filia Casæ- Dei, duabus ab urbe S. Licerii procul est leucis. Fundata vero creditur anno 1131. ab Arnaldo cTAutriche Palias sexaginta quondam castellorum domino, ex instrumento prorsus adulterino, quod proinde referre piguit. Hoc quidem monasterium fatis olim erat celebre, sed ab hæ- reticis tam male habitum fuit, ut jam vix duo- bus tribusve religiosis virissiifficiat.Sequitur abbatum elenchus ex variis concinnatus documentis. Abbatum SERIES. I. Arnaldus I. appellatus abbas casaliæ S. LaurentiiCombæ-longæ, accepitaPontioepisc. Carcassensi anno 1165. facultatem eligendi in silva Bolbonensi locum ad construendam ecclesiam & quasdam ædes. Actum mense Junio ex tab. regio castri Fuxensis, quapropter procul dubio composuit anno sequenti cumDominico ab- , bate Bolbonensi. Biennio post adfuisse legitur compositioni inter monachos de Capella & Grandis-silvæ. Cum autem ipsum inter & Guillelmum abbatem de Vajal disiidium foret, anno 1188. diremtum elb Idem est profecto qui prima siji nominis littera notatus A. accepit a Bernardo de Durbano liberum ingressum & egres- sum per terras ipsius, usum in pascuis, nemoribus, aquis, &c. Arnaldus abbas Combæ-longæ, consignatur die 26. Januarii in libro obituum Artonæ & Marchiæ Rodulsi ; sed cum plu res fuerint abbates, qui nomen Arnaldi habuerint, ad quem illorum id referendum sit, ne- scimus. 11. P. G. prassenscommemoratur, anno 1111. hominio Rogerii comitis Convenarum præstito comiti Montis-fortis, mense Aprili, de feudo quod recepit ab eo de tota terra siia, apud Vau- rum in oblidione ; ex reg. curiæ Franc. Carcas- sijn. n. 2. III. Navarrus d’Acqs, Raimundi viceco- mitis Aquensis, & Stepnanæ comitissæ Bigor- rensis sihus, ex canonico Aquensi factus alumnus Præmonstratensis > tandem evasit abbas Combæ-longæ, anno 1212. Exstitit postmodum episcopus Conseranensis, fundavitque in diœ- cesi Aquensi Dei-viUeIsse monasterium IV. P. testis an. 1216. legitur in sententia A. Tarbiensis, & G ; Convenensis episcoporum, pro C. Corsseranensi præsule, adversiis comitia Convenarum necnon domini de Monte-acuto * vexationes. Porro hunc autumamus fuisse Pe- trum-Guillelmiqui circa hæc tempora transi- git cum abbate Bolbonæ, forte Raimundo, cui alibi legitur dedisse vineam. V. Geraldus I. abbas de Comalonche, Raimundo de Benac episcopo Lascurrensi : & Odone de Roser, priore Madirani ; ex tab. prioratus Ma- diran. apud. PP. societatis Jesii Tolos. asservato. VI. J. 1229. calendis Julii in conventu celebri episcoporum & abbatum apud S. Johan- nem de Verges interfuit reconciliationi Rogerii Bernardi comitis Fuxensis cum rege Fran- ciæ & cum sede apostolica, pro facto hæresis : de quo vetus documentum in regio Carcasson. tabul. In historia Benearnensi Petri de Marea, lib. vnI. c. 21. legitur Johannes. VII. Michael anno 1238. mense Maio testis recensetur in transactione inter Guillelmum- Arnaldum abbatem Mansi-Azilis, & episcopum Conseranensem ; ex archivo regio castri Palen- sis. Idem Michacl reperitur an. 1245. in charta Bolbonæ. VIII. Isiirnus anno 1254.mense Januario, in crastino B. Vincendi pariagium fecit cum Rogerio Fuxensi comite, de terra deCampan- ha, ex archivo regio castri Fuxensis. Eodem anno 3. Decemb accepit ad seudum quarum Cccc iij
