& Tolosu, przdisto abbati Sc universo ac rori conventui ; Exiensi, quod ipsi abbas 8C conventus habeant, teneant, & poflideant, Sc percipiant sicut ante iftam przsenrcm donationem, ccssionem, Sc conceflionem praedictz terrx de Gaiac tenebant, & poflidebant, seu percipere confueverantfuum portum in flumine Olti » & sua molendina, & molendinaria, & aquas, Sc aquarum loca quz habent, & habere debent in dicto flumine Olei, cum introitibus Sc suis exitibus, & sua pedagia, Sc omnes actiones reales, & persona- les, ordinarias & extraordinarias, mixtas, & cri- minales, & omnes alias actiones, Sc omnia alia jura, Sc dominia integre Sc in pace, quas & quz prædifiti abbas & conventus retro adis temporibus Sc tempore prædi- ctz donationis, ceflionis, Sc conceflionis nabucrunt, tenuerunt, Sc pofledenint, ac etiam perceperunt, Sc’ percipere qonfueverunt apud Exium, & in diftri&u, & territorio Exiensi sine diminudone, Sc diftraftione quacumque, promisit etiam Sc concelfic przdidus dominus fcnescaJlus nomine przdicti domini noftri Al- phonsi comitis pictavix& Tolosie, Sc pro eodem do- mino noftro comite przdido abbati & conventui, quod si quis vel aliqui de suis hominibus ab ipfis abbate Sc conventu feuda tenentibus, Sc sub dominio commorantibus, venirent feu confluerent ad didam baftidam, seu villam causa habitandi ibidem, prædicti abbas & conventus terras, & feuda, quas & quz illi tenebant ab ipfis abbate Sc conventu, poliunt ad manum fuam mittere, & capere, & tenere, non des- trudis prxdictis feudis nec exutis, sine contradictione ipfius domini fenefealli, vel alterius cujufcumque no— ( mine prxdicti domini noftri Alphonfi comitis Pidaviz &Tolofæ, &sinecontradictione alicujus habitantium distre ballidx, seu villz, nili de ipsorum abbatis Sc conventus voluntate procederet, & alsensu. Przterea promilic Sc concelfic paedidus dominus fenescallus A G I N N E N S I S. +J8 A nomine przdisti domini noftri Alplionsi comicis Pictavis Sc Tolosie, Sc pro eodem domino noftro comite praedicto abbati & conventui Exiensi, quod ba- julus dictæ bastids seu villx, aliquem vel aliquam de Exio praedicto, feu habitantem in praedicto Exio ne- quaquam compellat ex aliqua causa coram se litigare, nisi abbas & conventus negligentes exifterent seu re- mifli ad hxc otnuia prxdicta. Przdictus dominus se- nefcallus, przdicto abbati & conventui Exiensi, a praedicto domino noftro Alphonso comice Pictaviz, Sc Tolosie, bona fide, & ut brevius poterit, faciet ap- probari ac etiam confirmari : & eorumdem abbatis Sc conventus honorem, & utilitatem in quibuscunque poterit promovebit, & diligentillime procurabit. Acta lunt hzc apud Exium in capitulo Exiensi, decima die * ab exitu menlis Aprilis, przsentibus Sc teftibus ad hæc vocatis & rogatis prxdicto domino Galberto de Ram- po milite, magistro Johanne Coserii clerico przdifti domini noftri comitis Pidavix, & Tolosie, & canonico monafterii S. Caprasii de Agenno, domino Ar- mengaudi przceptore hospitalis de Salvanhas, domino Ysarno de Valens milite, Petro deAlta-ripa milite, Guillelmo Galteri de Talvia, & fratre suo Bcrtrando de Talvia domicellis, Bemardo Argueri, petro pel- ltcerii, Arnaldo de Furcis, Johanne Martini, Raymun- do Papelli burgenfibus de Penna diœcesis Agennenfis, Raymundo Aldemar bajulo de Turnone, & tr.e Arnaldo Delherm communi notario Pcnnæ przdictz, qui de mandato utriufque partis hxc feripti, Sc duo pu- blica inftrumenta inae confeci ejufdem tenoris, quo- 3 rum unum habuit praedictus dominus abbas Sc con- ventus Exiensis prxaicti, & alium dominus seneseallus prxdictuS. Anno Domini m. cc. lxiv. regnantibus praedicto inclyto, & illuftriflimo domino Alphonso co- mire Pi&aviæ&Tolosie, Sc venerabili patre Domino petro Agenni epifeopo.
INSTRUMENTA AD ECCLESIAM CONDOMENSEM SPECTANTIA. L Litteræ Hugonis episcopi pro fundatione abbatia Condomensis. IN nomine sununz & individuae Trinitatis, ego Dei gratia episcopus Hugo * fecundum tranfitoriat nobili- MÆwGriyo— tatis gradum alto florens germine parentum, & pro deciduo putrescentis carnis flore terreno sublima- fuitdator. tus honore, infra pectoris armarium sepius volvebatur illud SaIomonicum : quanto gradus altior, tanto casus gravior. Et dum hoc lollicita meditatione mecum agerem, & omnem siecularis dignitatis ordinem de die iu diem in pejus declinando deficere viderem, paululum confidens in tam fragili flore nobilitatis,. qui tam cito amittit honorem suie viriditatis, perrer- Ifai.40. ruit mc illud teftimonium Esaix : Omnis caro fenum, Jbid. 7.8. & ****** gloria ejus quasifiot feni. Et illud : Exfic- catum esi fenum, efr cecidit flot, verbum autem Domini manet in aternum. Ad hxc quotidie illo admo- Psal. t 02. nebar exemplo quod David profert in Pfalmo : Homo 11’ Jient fenum diei ejus, tamquam fios agrisic efflorebit. IbiJ. / I. Et hoc quod sequitur : spiritus pertransibit in illo, & non subsisiet, & non cognoscet amplius iocumsuum, & cætera. His ergo & hujufmodi scriptu- rarum teftimoniis aliquantulum correctus, ea quz mihi contulit benevolentia parentum ad radicem fz- cularis honoris propagandam, illuc decrevi ut de- portarentur ubi fures non effodiunt, nec furantur, Tomus II. D & ob promilsa centupla retributionis Deo dispofui con- ferre. Salubrius mihi & illis exiftimans fecundum Deum confudere, si hoc quod contulerant pro amore camis peccati & vitii fomentum, per me fandbe Dei Eccleliz produceretur in augmentum. Sed ut hoc convenienter posset fieri, & ne ulla in pofterum tempus meis patentibus servarerur occasio, hoc disponere volui communi confilio, Sc plurimorum provincialium con- firmare teftimonio. Anno igitur Dominica Incarnationis m. xi. glorioso Henrico Romanam urbem imperante, Rothberto autem Franciam regente, Sedi vero apoftolicz sununæ sanditatis viro Benedicto prxfidence, apud provin- ciam Vafconiam Sanctione illuftri viro ducatum ob- tinente : ego supra nominatus Ugo, licet immeritus _ prae sui, fecundum lineam camis eidem duci propin- quus & affinis, inico confilio cum eodem duce, Sc provincialibus epifeopis, & abbatibus, ceterisque terrx principibus, id eft, Arnaldo epifeopo & Arnaldo vicecomite, & cum conjuge sua, eorumque filio Arnaldo, ejusque conjuge Adalias, Bernado vicecomite, & Arnaldo Lupo vicecomite, Amnardo, Gau- zelmo, Arhuino, Gaufelmo alio vicecomite, aliifque bonis hominibus, qui in prssentia aderant, terrenis poftposuis heredibus, omnis meæ posieflionis Chrilium neredem feci, & fecundum Psalmiftam : Elegi abjec— ppa ; t g tus effle in domo Dei mei, magis quam habitare in n. tabernaculis peccatorum. Omnem itaque portionem meæ hereditatis, quam in pago Leumannia : * libere „ utp & absolute & absque ulla parentum occalione polsedi, Leomaniæ. F. e ij
