475 INSTRUI alios quftmplurc* Iioncslos viros t.im clericos ijii.im ; l.nicos, huic controversee finis impoGtus eft hoc modo : Paludem cui amplius infisbcbntjde jure efle ecclelix cognovit & ad in regni m ecdesue reddidit poflidendam, nil ibi juris retinens. Abbas vero pacificam eam habere volens, duas brosaftas fccni annuatim ad domum fuam deportandas dum vixerit, guoniam de inopia fœni conquerebatur, libenter permint, partem vero paludis ejusdem 3tiam P. Benedicti sub censu duorum solidorum pofli- et, A. przdictus uxori siue in dotem dederat dum obtineret ; hoc etiam abbas & ecclefia dominx reliquit dum vixerit obunendumjqua defuncta, miniftris ecclesiæ, vel palus, vel census line querela reddatur. Qiiod fi prxfatus A. tnleatam ibi facere voluerit, vidui domus fu.r necelsiriam, per manum abbatis fumat, & ædificer, 1 & dum vixerit obtineat : eo vero defuncto ad eccle- som, ut fuerit ædificata, sine querela reddatur. De ralcatis vero Vu. pct. qux de jure eccIcGx fuerant, A. prxdidus poft exceHum suum v. solidos annuales & cenfuales reddidit ecclesiæ habendos, terragia vero totius colonis ecclelix qux ipfi in eleemofynam dederat, nunc autem detrahere conabatur, & conceflit ecclelix habenda, & jure perpetuo poflidenda : de prxfatis vero talcacis dum prxaidus A. & uxor ejus vixerint, sex nummos cenfuales ecdesue reddent ; quibus defunctis ad ecclesiam sine querela reddantur omnes census taleatarum in palude, ab abbate sibi de- lnonftrata aedificatarum. Hujus rei teftes lsembardus, G.deDomzac, B. deRufinac & alii plures. Sig. Benedicti de Mauritania, S. Fulconis de M artae io, S. He- lix, S. Gamnonis, S. Petri, S. Gausiidi, S. Candidx matris eorum. Heli.iS de Didonia cum uxore sua Avicia Sc lilio Gautero cognomine Gifardo, regnante Philippo rege, atque Wil. Pidavcnsi comite concefle- runt quidquid poffidebant in prxf.ua villa memoratae ecclelix. XXI. Ex chartul. Docunlentum de iis qUæ huic monasterio acqUisivit z S’ abbas Bonus. i.7o. « X » TOtum sit omnibuS tam prxsentibus quam futuris, J^l quod abbas Bonus acquifivit eccleham S. Palla— f dii dc Bren. alsensu episcoporum Sanctonicx sedis, scilicet domni Goderanni atque Bofonis, & tertiam partem ejus decimx ejusdem ecclelix de Gioberto cognomento Spada, & de Petro Ramone, & de Fulcone Cementario qui eam poflidebat, sed poft mortem fupradidli abbatis Boni magna altercatio fuit de przfata ecclefia & decima inter abbatem Reginal- dum fucccflorem ejus, & Willelmutn Aichardum & fratrem ejus Fulcaldum. Tandem quidem Deo an- nuente tam ecclesiam quam decimam quz juris illorum erant, Deo & S. Stephano, & monachis ipfius loci, & abbati Reginaldo & succefloribus suis con- ceflerunt jure perpetuo, annuente G i far do & Helia fratre ejus ad habendum atque poflidendum, ut neque ipsi, neque succeflores eorum propter hanc rem ali- quod humanum servitium ulterius requirant, vel habeant proptersocietatem loci, vel fratrum ; hoc do- mnn Itisccpir Reginaldus abbas in capitulo suo a Ful- caldo Echardo. Teftes hujus donationis existunt Urfus monachus, Arnaldus monachus, Raimundus Arnaldus Petri miles, Daguardus, Martinus Gauselini. De ftagno quod ad caput præfatz ecclcfix adjacet hoc conftitucrunt, ut meaia pars omnium pifeium iit in ufu monachorum, & duz partes molendinorum ; hoc enim ex pane Consbntini Crafli eft de terra de Bernazac, quod ipse dedit S. Stephano, & Reginaldo abbati, succesToribusquc suis jure perpetuo apud oppidum Ponti pro remedio animx fuz Sc parentum, vidente Roberto de Ponto, & Gubaldo dc Csyo milite &c. Helias cognatus Eenedidi Galabni dedit partem fuam decimi de parochia S. Palladii S. Stephano de MENTA 476 l Vallibus in manu Petri abbatis Saure, & concedente Gifardo, & Benedictus Galabru conceflit j poftea fuit disscnsio inter Seduinum abbatem & Heliam Gumbau- dum de hac pane dccitnx, & fecerunt concordiam tali pacto : quod Helias Gumbaudi conceflit partem ift.nu pro fe & antccefloribus suis, & Gauflcr.indus qui erat prior dc S. Palladio dedit ilii caritatem solid. xxv. Teftes sunt Segiiinus abbas, Petrus Iterius, Gaufle- rancius, Gumbaudus monachi, Forefterius &c. Astum anno m. lxx. ab Incarnatione Domini, regnante Philippo rege Francorum, A. epifcopo Xanctomun temporibus ducis. J XXII. Immunitas monasterii a Reginaldo abbate definita. EGo ReoinaldUs « abbas notum fieri cupio, quod in quadam terra quæ est apud Podium-Rebellem, quam prxdece flores mei Martinus atque Bonus abbates in allodio poflederant, hominem quemdam hos- pitare nolens, acce(Ii ad Heliam dominum de Dido- nia, atque Giiillermum Mainardi vicarium, atque exteros viros qui fubfcripri sunt, ego causam judi- vi, ne forte inpollerum aliqua fuspicione moveret. Conccffit itaque jam didus Helias de Didonia, ut ficut ecclefia Vallis terras in allodio poslederat, ita , homines ibi commanentes liberi & immunes essent J ab omni confuetudine & scivitio, ut non ibi quic- quairi exigeret vicarius, live piæpofitus, nisi tantum abbas de Val. Hujus conceffionis teftes sunt Renaldus abbas, Gofcelinus, Helias de Didonia, Willelmus Mainardi vicarius, Robertus de Ponto, Willelmus Gumbaudi, Helias Gumbaudi, Petrus de Trena, Willelmus Viviani, m. xcviii. anno ab Incarnatione Domini, regnante Willelmo duce Aquitanorum qui Tolofanam accepit uxorem, & Ramnulfo epifcopo Xan&onico. Nobilis vir Bernardus Desioz.a ecclefiolam in honore S. Germani antiquitus confli tatam, tunc desertane eidem Rainaldo donavit ; ut autem hoc donum firmum maneret, inqnitfiheda, Amatum archiepifcopum ad- ) eunt, qui ut erat sar.ctilEmus, fandam viri intelli- gens devotionem, piis petitionibus annuit, & quz- cumque ad illam ecclefiam pertinerent. Facta est donatio apud Burdcgalam in ecclefia metropoli per ma- num Amati archiepiscopi & Eblonis archidiaconi, & Bernardi cTEfcoza an. m. c. iv. regnante willelmo duce Aquitanorum nepote Fulconis comitis Andega- vensis, & Ranulfo epifcopo Xandonensiiun. XXIII. Alexandri papæ bulla pro monasterio S. Steph. de Vallibus. ALexander episcopus fervuS fervorum Dei, dilectis filiis Petro’Willelmi abbati monafterii S. Stephani de VallibuS, ejusque fratribus tam prar- sentibus quam futuris regularem vitam proscfiis in perpetuum &c. Quapropter, dilesti in Domino filii, ves- tris juftis populationibus libenter annuimus, & prz- fatum monAfterium in quo divino mancipati eftis ob- seq uio, sub B. Petri & noftra protectione fufeipimus, & præsentis seripti privilegio communimus, ftatuentes uc quafcunque poflessiones, quxeunque bona idem monafterium in prxfenti jufte & canonice poflidet aut in futurum conceflione pontificum, largitione regum vel princi- pum, oblatione fidelium, feu ali is juftis modis, propitiante Domino, poterit adipifei, firma vobis, veftrisque succcs- ■ Rainaudus Malliacenfis monachus abbatix Vallium S. Ste- phnni praeficitur a Gaufrido Malliae, abbate, rogatu Ramnulfi Santon. episcopi & Helix de Didonia circa aa. 1081. « X tom. v. annal. Mabill. p. 64. 6.
