« I
episcopI cla ; I. S. AUSTREM0NIUS. SANCTUS AUSTREMONIUS, vel, ut legitur in nova Greg. Turonensis editione, Stremo- CHRISTI /• o, , • • nius, unus fuit ex illis eximiis verbi Divini præ- 25°* conibus qui medio seculo m. Decio & Grato consulibus, missi a Romano pontifice Roma profecti sunt ut venirent in Gallias, uti legitur apud Gregorium lib. I. hist. c. 28. Post fundatam apud Arvernos ecclesiam, studio protelandi Christi servatoris imperium, Noviodunum Æduo- rum, seu Ncvernum ad Ligerim appulit, ubi re- ligionis Christianæ fundamenta jecit. Idem se— * cille dicitur Avarici Biturigum. Et quidem, ut jam diximus in Bituricensibus episcopis, S. Ursi- nus primus Biturigum apostoius, teste Gregorio Turon. I. 1. hist. c. 39. fuit discipuius horum apostolicorum virorum, quosc. 28. mistbsdixit in Gallias ab apostolicasede ; quidni igitur Stre- monii ! Tandem ad suos Arvernos reverfus in partem oneris pastoralis, quod 3 6. annos sustiuuerat, fandum Urbicum succestorem elegit, & ad lcio- ♦ iIToire. dorenlcm *.eremum divina contemplaturus se re— ( cepit, lllic a Judæis, ex quibus multos Christo acquisierat, variis ictibus affectum Austremonium capite plexum fuisse ecclesiæ ClaromontensiS tra- ditio est ; ut loquar cum eruditis viris qui novo breviario pro Arvemensi ecciesia navant operam. Conditus est in eodem loco ubi ad ejus sepuIcrum condita est abbatia. De eo ita Greg. Turon. 1. de glor. Confessi c. 30. Per sanctum Stremoniurn qui & ipse a Romanis ejufcopis cum Catiano bea- tissimo, & reliquis quos memoravimus, est directus, primum Arverna civitas verbum salutis accepit, coque prædicante Salutare mundi Redemtoremque* omnium Christum Dei filium credere capit. Hujus autem sepulcrum apud Iciodorensem vicum habetur, ad quod cruda rusticitas, licetsciens quod quiesce- ret, nullum tamen ibi exhibebat honoris cultum. Post longinqua vero annorum curricula, Cautinus qui ipsius Arvernæ urbis ejuscopus datus est, in diaconatu suo ecclesiam vici illius rexit. Hic cœ- lcsti visione admonitus, debitum sancto confesseri honorem restituit ; quo ex tempore cœpit miraculis coruscare, quæ sibi narrata fuisse ab eodem Cautino facto episcopo asseverat Gregorius. j Tandem cum idem locus adhuc propter varias clades elset incultus, Avitus episcopus inde sacrum sancti confestbris corpus transtulit ad Volvicense cœnobiuin, a se fundatum ; unde postea Lautsridus abbas Mauzacensis, auctoritate Pipini regis, ilIud transtulit ad suum monasterium an. circiter 764. ut ait MabilI. ad hunc an. n. 71. Fertur condi- disse ecclesiam in honorem Dei-paræ quæ J1. Ma- ria inter /anctos appellata est, ob frequentia mar- tyrum aut aliorum sanctorum lepulcra circumpo- sita. Nunc autem est basilica S. Illidii, <£ Allyre. Consuie nostrum Ruinartum in addendis ad Greg. Turon. pag. 1400. & seq. 226 R.OMONTENSES. L S. Austremonii vitam edidit Labbeus tom. 2.
Bibliothecæ pag. 48 2. sed fabulis plenam. In ea ANNI sanctus vir unus ex 70. discipuliS Domini dicitur, CHRISTI legiturque capite truncatus calendiS Novembris Judæorum gladiis, anno 64. post Christi passio- nem ; quæ omnia pugnant contra Gregorii T11- ron. selitentiam, qui S. Austremonium tertio se- culo milium dilerte docet, nec martyrem fu ille censuit, quem videlicet inter confestores tantum retulit, in libro videlicet de Gloria ConsefTorum. Scriptoris hujus sentcntiæ favere tamen videntur quædam veteres inscriptioneS. In ecclcsia sancti ’lllidii, ubi jacuit aliquandiu S. Austremonii cor- pus transiatum ex Iciodorensi cœnobio, ut diximus, destructo altari S. lllidii anno 1709. die 24. SeptembriS, inventus est lapis marmoreus cum hac inserlptionc uncialibus litteris : H1C RELIQUIÆ SUNT B. AUSTREMON1I MRS SC1QUE JULIANI ET STABILE, &c. ln ecclefia quoque cathedrali subtus altare majus fervatur capsa ex argento inaurato cum hac inscriptione : PARTES FEMORIS SANCTI AUSTREMONII ARVERNORUM 3 EPISCOPI ET MARTYRIS. Sed id probat solummodo ea ætate qua inlcriptiones hu- jufmodi factæ sunt, Austremonium pro maityre fuisse habitum : at neutra ex iis inlcriptionibus septingentos annos superat ; æquumque non est auctoritatem hanc anteponere testimonio Gregorii Turonici, qui ante annoS centum supra mille scri- bebat ; & aliunde Arvernicis de rcbus erat a puero apprime edoctus. II. S. Urbicus. S. Urbicus successit Austremonio. Gregorius ’Turon. histor. lib. 1. cap. 59. Apud Arvernos, inquit, post Strernoniurn episcopum, prædicatorern- que, primus epifeopus Urbicus fuit, ex fienatoribus conversus, uxorem habens : quæ juxta consuetudi- nem ecclesiasticam, remota a consortio sacerdotis religiosie vivebat. Vacabant enim ambo orationi, eleemosiynis, atque operibus bonis. Cumque hæc agerent, livor inimici, qui feniper est æmulus sanc- titati, commovetur in feminam ; quam in concupiseeo- tiam viri succendens, novam Evam efficit. Nani succensa mulier a libidine, operta peccari tenebris, — pergit ad domum ecclesiæ per tenebras noctis. Cum- que obserata omnia reperisset, pulsare fores ecclesiæ domus capit. tandem sacerdotis tepesicit religio. Jubet eam cubiculo intromitti, ususipie concubitu ejus diseedere jubet. Hæc, quamvis Urbico episcopo minuS ho- norisica videantur, a posteris ignorari noluit GrcgoriuS, ut hoc humanæ fragilitatis exemplum sacerdoteS, clericos, ceterosque fideles cautiores redderet. Itaque pergit GregoriuS : Dehinc tarv dius adse reversus, & de perpetrato seelcre condo- lens, acturus pœnitenriam, diœcesis sua monaste- num expetit ; ibiqi/e cum gemitu ac lachtymis quæ
