ECCLESIA PICTAVIENSIS. PICTAVIUM seu Augustoritum Pictonum ad CIanum fluvium, vulgo k Clain > dvhas est antsquissima, caput totius Pictonum gentis sub archiepiscopatu Burdigalensi, & parlamento Pari* siensi Fsulomæus tamen duas praecipuas urbes Pictonum recenset, Augustoritum & Lemonum : at Augustorito primus ubique locus attribuitur. Ceterum quid sit Limonum nunc ignoratur, cujus loco Lemovicum seriptum esse iu commentariis Cæsaris, & quidem corrupte, observat Hadrianus Valesius in Galliarum notitia. Locus estcommentariorum lib. vm. ubi Hirtius scribit C. Caninium legatum instoes Pictonum ad oppidum Lemovicum contendisse ; quo cum adventaret, ex captivis cognovtsse Dum-- tiaco duce Andium, Duracium clausum Lemovicum oppugnari. Ubi Valesius pro Lemovicum, legendum esse Limonum censet, cui conjecturae favent, inquit, veteres codices, & Æthicus, quando assignat iter a Burdigala Augustodunum. Per Limonum Samson intelligit Pictavium caput gentis, secutus Magnonem qui notas Tironis & Senecae, &c. scripsit, regique Carlo dedicavit ; sed præstat sequi Pto- Iomæum qui optime indicat situm Pictonum, dum ait eos Septentrionalia Aquitaniæ tenere ad flumen Ligerim, & ad Oceanum. Porro Augustoritum, quod aliquando contracte iegitur Augriturn, ut in tabula Peutingeriana, sic dictum ab Augusto Cæsare creditur. Populorum quibus hanc civitatem caput dumus mentio frequens occurrit iu veteribus scrlptoribus. In Cæsaris commentariis legimus Vercingetorigem Arvernum, cui parebant, præter gentes Aquita- niæ, Senones, Parisii, Turoni, Andi, Aulerci, ad liberandam ab obsidione Romana Alisiam singulis populis certum militum numerum imperasse, & Pictonibus quidem octo hominum millia. Strabo Pictones numerat inter gentes quatuordecim Aquitaniæ, quæ habent sedes inter Garumnam & Ligerim, quem stuvium dicit fluere inter Pictones & Namnetes. Plinius quoque Pictones recenset inter Aquitaniæ populos. Ammianus Marcellinus docet in provincia Aquitanica excellere Burdigalam & Arvernos, & Santones & Pictavos. Ceterum hic Pictavorum nomine urbs potius intelligi debet, quam Pictonum gens. Ita etiam apud Hieronymum & Sulpicium Severum interpretandum est quod dicunt de Pictavis. Eodem sensu So- crates & Sozomenus Græci scrlptores.S. Hilarium appellant Pictavorum urbis Aquitaniæ episcopum. Apud Gregorium urbs Pictonum caput appelIatur Pictavi, Pictavum, Pictavensis civitas. A Pictavis nomen olim sumsit quædam monetæ species dicta pictavina, poitevine, & contracte picta, Gallice pise, minutus nummus ; quo tamen minor erat alius, vocabaturque semipicta, demiepite. Cum Pictavorum seu Pictonum gens fuerit semper potentior ceteris sub Aquitaniæ II. metropoli contentis, multoqueIatius eorum fines pateant, mirum videbitur Pictavum civitatem in antiquis im- perii notitiis esse penultimam, postponique Agiunensi, Ecolisinensi, Santonensi. • In laudes Pictavorum excurrit Fulbertus autor vitæ * S. Aicadri Gemmeticensis abbatis his verbis : Inter nobilissimas Aquitaniæ urbes Pictavis civitas caput attollit, quæ hinc murali ambitu circumsepta, hinc copiis militaribus sufficlta, & suos favet cives interius, & hostiles procul pellit incursus. Nam præter ceterorum gratiam elementorum, etiam foli ubertas & publicam famem repellit, & annuis fac… cessebus afficientis vindemia germina grata refandit. Felix hac rerum opulentia freta civitas, sed longe felicior patrociniis sanctorum præmunita, id est reliquiis, inter quas Alcuinus in vita S. Willibrordi Trajectensis episcopi, S. Hilarii sacras exuvias commemorat. Gloriatur quoque hæc urbs natalibus hujus sancti episcopi, sanctorumque Emeramni martyris, Maximini Trevirensis, S. Leobini Camo- tensis episcoporum, ac B. Troeciæ. Eginhardus in AnnaIibus Francorum meminit veteris Pictavii, quo Ioco Karlomannus & Pipinus fratres regnum inter se partiti sunt, hujusque veteris oppidi quædam adhuc superesse rudera dicuntur. Non constat tamen Pictavam urbem olim hic suam fuisse. Pictavensis civitas & regio suos oIim habuit nobilissimos comites, quorum historiam scripsit Be£ iius, fueruntque eorum plurimi Aquitaniæ totius duces. Pristinam dignitatem adhuc retinet urbs ; cujus defcriptionem, autore Jodoco Sincero in itinerario placet hoc loco referre : Colli, inquit, qui hinc Clani fiuentis, inde paludibus, stagnifque circumdetur, incumbit. Perexigua pars, Trancheam vocant, nullis alluitur undis, atque inde etiam in campos planities esti Forma ad quam ædificata mira est t & in- certa pro loci ingenio. Situs ejus facit, ut nec facile obfidenda nec expugnanda credatur. Accedit amplitudo ejus, quæ par fere est Parisiensi : magna tamen parte vineis, hortis, pratis relicta. Urbs episco- patu & academia claret ; regitur a consule suo, sive majore urbis t majoratus dignitas nobilitatem tribuit. & durante officio major vocabulo primi baronis Pictaviæ insignitur. Templum hic est structuræ magnistr centissimæ ex lapide quadrato durissimo D. Petro sacrum ; uti hodie exstat, opus est Henrici II. ducit Normannia, postea Anglorum regis & Aquitaniæ ducis, adinstinctum conjugis cæptum, sed vix ducentis annis postperfectum. Aliud est B. Virgini dicatum in foro magno : Constantini imperatoris equitis & * Autumat Mabillonius sec. a. Bened. pag. 9 $ 3. in præfatione ad aliam vitam S. Aicadri, hunc Fulbcrtum suifle guem- dam monachum S. Audocni tempore Nicolai 1. hujus loci abbatis, Xl. seculo inclinato.
