u76 ECCLESIA J ——* dicere, /s igitur cum quadam vice conventum de sua j CUJI ISTI diieCesi clericorum magnum celebrans, sermoni, quem forte gratia exhortandi habebat, quædam de fide sanctæ Trinitatis intersereret, a duobus archidiaco-’ nis suis, Arnaldo & Calone, tanquam contra catho- licæ normam Ecclesiæ, doctrinam institueus, adsum- mi pontificis, Romanæque sedis examen, interpofita appellatione vocatur. Sic utrique viam carpunt, Ro- manoque pontifici Eugenio ab urbe in Gallias tendenti, Senis civitate Tusciæ occurrunt. Quibus Ro- manus antistesauditis, causaqueviæ cognita, brevi- ter rrspondit se Gallias introire, ibique de hoc verbo, eo quod propter litteratorum vicorum copiam ibidem manentium, opportuniorem examinandi facultatem • haberet, plenius velle cognoscere. Archidiaconi in Gallias redeunt, ac confulto Bernardosupra memorato abbate Clarevallenfi, eum in commodum causæ suæ adversus episcopum inclinant. Erat autem præ- dictus abbas, tam ex Christiana religionisfervore ie- lotypus, quam ex habitudinali mansuetudine quo-- dammodo credulus, ut & magistcos qui humanis ra- tionibus, seculari sapientia coascsi, nimium inhære- bant, abhorreret, & fi quidquam ei Christiana fidei absonum de talibus diceretur, facile aurem præ- beret. Cum S. Bernardus id per archidiaconos praefatos de Gisteberto resciisset, confestim cum eis se- dulo laboravit, ut quæ a Gilberto hæreses doceri< ferebantur, judicio apostolico damnarentur : & 2uidem Autissiodori primum, postea Parisiis cau- l ejus fuerat agitata ; sed ut solemnius foret judi- cium, in generali lynodo Remis Gilibertus, ut se sisteret, compellitur, responsurus ad ea quæ de ipso disseminabantur. Quæ autem contra ilium objecta fuerint, subdit memoratus Otto, præsulis nostri vitæ institutionem ab adolescentia sic exponens Iib. 1. cap. 50. Prætaxati arcliidiaconi, adscitosibi tantæ auctoritatis & æstimationis vico abbate Ber- nardo, episcopum Gilibertum, eadem, quaprædic- tum Petrum (Abailardum) via damnare attenta- bant ; sed nec eadem causa, nes fimilis erat materia. Jste enim ab adolescentia magnorum virornm difci- plinæ se subjicieus, magisque illornm ponderi quam suo credens ingenio, qualis primo fait Hilarius Pio- taviensis, post Bernardus Carnotenfis, ad ultimum Anselmus & Radulphus Laudunenses germani fra- Ires : non levem ob eis> sed grorem doctrinam hau- ferat t manu non subito sernlæ subducta, a scientia haudcensura mornm, vitæque gravitate discordan- te, non jocis, non ludicris, sedferiis rebus mentem applicarais Hinc erat, ut tam gestu, quam voce pondus servans, ficut in factis, sto in dictisse ostenderet difficilem, ut nunquam puerilibus, vix autem erndi- tis, & exercitatis quæ ab eo dicebantur, paterent animis. Hactenus Otto. Hi Gisteberti magistri Hilarius & Bernardus minime nobis noti ; neque enim putamus per Hilarium intelligendum esse sanctum illum Ecdesiæ doctorem, quiPictavensis cathedræ totiusque Ecclesiæ Gallicanæ decus fuit ; quamvis ita sentiat Mabillonius ; hæcque videatur fuisse Laurentii decani sententia ; de quo infra. Hæc vero Porretano fuisse objecta legimus apud Otho- nem : nempe quod aflererct divinam esientiam non esse Deum ; quod proprietates perfonarum non essent lplæ personæ, quod theologicae pcrso- 5ICTAVIENSIS. 1177 1 næ iu nulla praedicarentur propositione ; quod di
vina natura non esset incarnata : & præter hæc, aha ANNI minora, id est quod meritum humanum attenuan- do, nullum mereri diceret præter Christum ; quod Ecclesiæ sacramenta evacuando diceret nullum baptizari nisi salvandum &c. Ita pergit Otho capite LI. Itaquepræfidente cum cardinalibus, episeopis, aliisque viris venerabilibus & ernditis, in jam dicta civitate Parisiis summo pontifice Eugenio t præ-- dictus episeopus Gilibertus confistorio præsenta- tur, de his capitulis responsurus. Pcoducuntur contra eum duo magistri Adam de Parvo-ponte vir subtilis, & Parisiensis ecclesiæ canonicus recenter 5 factus, Hugo de Campo-fiorido cancellarius Ro- gis, afferentibus eis & quafi sub facramento pollicentibus, se aliqua ex his proprio ejus ore audiffe, non fine multornm qui aderant admiratione : vicos magnos, & in ratione differendi exercitatos pco argumento juramentum afferre. Ibidem : dum hine inde multa fibi objicerentur, pluriumque impul— Col.jyo, sationibus ad responfionem de re tam ineffabili cogeretur, inter cetera dixiffe traditur : Audacter confiteor Patrem alio effe Patrem, alio effe Deum, nec tamen effe hoc & hoc. Cujus dicti obscurita- tem, tamquam verbornm profanam novitatem, tam impatienter magister Jostenus Sueffionenfium * episcopus excepit, ut juxta proverbium, medium vitando incurreret ripam. Hunc tamen loquendi modum a Gisteberto usurpatum auctoritate Au- gustini adprobat dicentis : sic aliud est Deo effe, aliud subsistere ; ficut aliud Deo effe, aliud Patrem effe, vel Dominum effe. Quod enim est ad se dici- tur. Pater autem ad Pilium, & Dominus ad set- vientem creaturam. Eugenius papa, inspecta caulae difficultate, usque ad generale concilium anno sequenti tempore Quadragesimæ Remis celebrandum Gisteberto in- ducias dedit. In hoc porro celeberrimo cœtu vic- tus pondere rationum S. Bemardi, priora dogma- ta retractavit ejuravitque. De his legendi præter Othonem Frisingensem, Gaufridus iu vita S. Bernardi, ipse Bernardus tom. 1. sermone lxxx. & Mabillonius in præfatione ad novam operum S. Bernardi editionem. Reliqua hujus episcopi gesta obiter notemus. Annis 1148. & 1153. memoratur in tabu- Iis Fontis-comitis. Anno 1149. convenit ad quandam lynodum BurdigaIensem de qua in char- ta XXI. inter instrumenta ecclesiæ Burdigalensis, ubi abbati S. Cypriani nonnulla cessit. Anno 1150. obortam controversiam inter Mathildem 1150 « Fontis-Ebraldi abbatissam, & Julium abbatem de E Corona, super quibusilam feudis, composuit cum Burdigalensi archiepiscopo. Rebus humanis exem- tus est anno 1 1 54. ad quem hæc habet appendix Roberti de Monte ad Sigebertum : VI. Kal. Do- cembris….. moritur Gillebertus ejuscopus Picta- vienstr, vir religiosus & multiplicis doctrina, qui Psalmos & Epistolas Pauli luculenter exposuit. De ejus obitu Laurentius decanus Pictaviensis planc- tum cecinit, quem edidit Bellius ex MS. codice, in cujus fine hæc verba leguntur : Dormivit in so- nectute bona senex & plenus diernrn, anno ab Incar- natione Domini I t 5q-. episcopatus sui tertio decis
