271 I N S T R U VII. A Ee ttti. Charta cujusdam census solvendi S. Severino, ab S.Stvairi. ecclesia Berbefillenfisprincipatus. Sicuri ex antiquo tempore exigente ratione coniti- tutum eft, quifquis Berbezillensu principatus siuc- tussordtur, dc S. Severino, & archiepifcopo fe principatum praenotatum habere non ignorare debet. Hei- terius itaque plurimorum veftigia prædcccflorum se- quutus, nunc ipfum honorem se tenere fatetur, sicut przmifimus. Cujus etiam pater Alduinus cum in territorio Bcrbezillenfi unam ecclefiam fundare vellet, advocavit archiepiseopum Godefridnm ut fundamento j ponendo intereflet, & eodem disponence ecclefiam faceret. Qui cum veniflet ad locum conftitutum, tres lapides suis manibus in fundamento ecdesue posuit in Dei & B. Marix honore. Poftquam vero hxc compotita fuitecclesia, Alduinus praefatus iam fenex, etiamque emeritus, S. Petro Cluniaccnn & ejus monachis, factus & ipse monachus, eam injufte donavit. Quo defuncto Heiterius, qui eius filius fuerat, animadvertens patrem suum in hoc aono quidem erralse, coactus ratione, S. Severino & archiepifcopo illam ecclesiam reddidit, cum rebus suis pertinentibus. Et quoniam Eleazerus diligenter procuravit ut hæc ecclesia ad S. Severinum, cujus ipse decanus eft, rediret, ab eo- dem S. & archiepifcopo eam habet, & iu uno quo- que anno quandiu vixerit, B. Severino 10. fol. solvet ( tributum. Quicumque vero poft eum sive decanus, sive aliquis alter sub decano noc habebit, tantumdem supradisto fancto solvat. Hæc autem chartula composita fuit anno ab Ineam. Dom. m. lx. Philippo rege regnante, & Guillelmo Aquitanis duce rebelles triumphante, & Gofcelino populum sibi cominiffum catholice docente. VIII. Diploma Willelmi al. Gosfredi Aquitania ducis, quo, petentibus ecclesiæ S. Hilarii canonicis, præsertimque Gofcelino archiepifcopo Burdi- gasensi, & ejusdem ecclesiæ thesaurario, de- cernit ut nullus in ea fiat canonicus ex filiis 1 presbyterorum aut aliorum clericorum, vel ex fpuriis. GOstridus Dei gratia dux Aquitanorum, & Willelmus filius ejus, univerfis canonicis ecclelix gloriosissani confcfloris Hilarii, tam przsentibuS quam futuris, imo & univerfis in ducatu Aquitanis &c. Quapropter nos, ego videlicet Gossiedus, gratia Dei Aquitanorum dux, & abbas, quantum laico licet, ec- clcsur beati patroni noftri Hilarii, filiusque meus cha- riflimus willelmus, ex petitione canonicorum ecdesue przfatz, & prxcipue domni Goslcni venerabilis Bur- degalenfis archiepiscopi, & ejusdem ecclcfix thcsaura- rii, necnon consenfu & collaudatione domni Isember- ti pictavenfis pontificis, pariterque procerum noftri palatii determinando confirmamus & confirmando determinamus, ut ab hac die in perpetuum nullus cu- juflibet prelbyteri filius, vel diaconi, vel subdiaconi, aut alicuius clerici, nullus quoque spurius, id eft qui noneftde legitimo matrimonio natus, fiat unquam in ccclcfia supradicta quolibet modo canonicus. Si autem aliquis cx iftis, scilicet cx clericorum filiis, vel exteris fpuriis, antequam edictum domini papæ Gre- gorii VII. quod de illis promulgatum eft in concilio Pictavensi a domno Hugone Dienfium epifcopo, & Sedis apoftolici legato, elset recitatum, faftuseftin illa canonicus, sicut ille utique permifit, ut ita per- maneat permittimus. Sed tamen ut nullo modo ibi ad quodlibct minilterium amplius promoveatur, indifso- MENTA 272 lubiliter sanciendo ftatuimus, & ftatuendo sancimus *, usque adeo etiam per universa tempora succedenria decretum illud auctoritatis noftrx, immo apoftolicz, ratum efle duximus, & illibatum fore voluimus, quod illud scribi fecimus, scriptumque inanibus propriis confirmavimus, confirmatum autem figillo noftro con- signavimus, contignatum quoque personis supposuis ad conltipulandum tradidimus. Addimus quoque prz- senti decreto aliud, quod in prxdeceflorum noftrorum privilegiis ftatutum esse invenimus, ut ab hac die & deinceps supra lx. canonicos nullus in canonicum conftituatur } neque donum, neque inveftitura, ne- que pretium cuilibet detur ; donec aliquis de numero Lx. moriatur > exceptis illis quos supra lx. politos
- esse modo invenimus, quos in canonicos conftituen- dos esse suis temporibus concedimus. Signum Otgifii cantoris, Willelmi nepotis archiepiscopi, Hugonis de Cohec, Villelmi subdecani &c. Gosfredi Aquitanorum ducis, Guillelmi filii ejus, Goscelini Burdegalensis archiep. & thesaurarii S. Hilarii, Isemberti Pictavenfis episcopi, Amati apoftolicz Sedis vicarii, Rainaldi thesaurarii S. Martini, Simonis prioris S. Nicolai, Guidonis abbatis Novi-monafterii, Ademari abbatis S. Martialis, Odonis abbatis S. Johannis, Gervafii abbatis S. Savini, Bertranni abbatis S. Juniani. Hzc sunt nomina laicorum
- lignum Hugonis Surgeciarum, Bo- relli de Monfterolio, Hugonis preposici, Maingonis de Mella. Hugonis de Lezignem. Hujus autem privilegii scienter violatores, omnefque eis confentientes } ex prece przdisti principis, & filii ejus Willelmi, & (applicatione canonicorum prxfacz ecclelix, ego GofcelinuS Burdegalenfis archiepifcopus, & Isembcrrus Pictav. przsul, & Amatus Sedis apoftolicæ vicarius, excommunicamus atque maledicimu$, nifi relipuerint, & ad emendationem quam citius venerint. IX. Ex qua probatur Archembaldum Burdegalensent archiepiseopum hac dignitate potitum non in 0(in’ esse usque ad mortem. ANno Incarnationis Dominicae m. lxviii. mense 1 Octobri, ultima Dominicaejusdemmensis, cum apud caftrum quod Surgeriis accolae nuncupant, re- inorantem Guidonem Aquitanorum ducem, Odericus abbas Vindocini & quidam de monasterii fratribus expetiflemus, quatenus inquietudines & injurias terrx S. Trinitatis de S. Aniano a przposito suo, qui Se- niorulus dicitur, irrogataS, ficut nobis antepromife- rat, in jus reduceret, & terram antiquae siue libertati qua donata fuerat, ad integrum refticueret, contigit uc quibusdam aliis neceflitatibus suis præpedituS, caufam noftram duobus suis sidelibuS Archcmbaldo videlicet archiepifcopo jam depolito, atque Gosfrido de Rupeforti, tractandam examinandamque commit- terer. Caufa igitur incœpca, cum ad id ventum eflec ut jam di&us præpositus hanc in maritimis noftris efle consuetudinem affirmare vellet, ut quamdiu comitis k servientes falem jufto pretio vellent emere, nulli alii homines S. Trinitatis auderent vendere : proteftanti- bus e contra monachis noftris qui aderant, omnino falsum cssc : teftem sibi chartam donacioniS a fundatoribus loci legitime confirmatam in medium produxerunt. Qux cum in audientia universorum qui ade- rant, recitata fuiflet, repertum eft non solum maritima illa & terram de S. Aniano, sed omnem omnino terram S. Trinitatis cœnobii Vindocinenfis, ubicumque lita fit, ab omni confuetudinc confulari liberam penitus & quietam efle. Sed cum memoratus præpo- litus importunius adhuc idcirco fefe praefatam confue- cudinem nequaquam relicturum proclamaret : confilio domnus abbas Odericus cum fratribus accepto, placitum illum utpote non nobis taliter utile derelinquens, ad comitem venit, consuluicque utrum donationem jure fadhm
