359 1 N S T R U f oitulavic nobis, tit paternum, seu pixdeceflorum A noftrorum regum videlicet & imperatorum morem sc- quentes, hujufcemodi noftrz immunitatis præceptum ob amorem Dei erga przdi&a monafteria S. Crucis & S. Radcgstndis pro divini cultus amore fieri decrevi- * Quadam mus > * P61 qu°d præcipimus atque jubemus, uc videmur de— nullus judex publicus, vel quiflibet ex judiciaria po- W— testate ecclefias & loca, vel agros, seu reliquas pos- sefliones prædictonim inonafteriorum, quas moderno tempore jufte & rationabiliter poflidere videntur, in quibuflibet pagis & territoriis, quidquid ad ipfa loca propter divinum amorem collatum fuerit, vel qux deinceps in jure ipsorum voluerit Divina potcftas augeri, ad causas audiendas, vel freda exigenda, aut manfiones, vel paratas faciendas, aut fidcjulsores tollendos, aut homines tam ingenuos quam servos su— _ per terram ipsorum commorantes irrationabiliter dis- tringendos, nec ulla$ redibiriones, aut illicitas occa- siones requirendas, ullo unquam tempore ingredi au- deat, ut ea quz fuperius memorata lunt penitus exigere przfumac, & quicquid de rebus iplorum fifcus nofter fperare poterat, nos pro xternaremuneratione prxdtstis monalteriis concedimus, ut perennibus tem- poribus in alimonia pauperum, & ftipendia fervorum vel ancillarum Chrifti in eisdem monalteriis Deo famulantium proficiat in augmentum. Et qiundo quidem ipfa abbatisla Divina vocatione, vel succcslorcs ejus de hac luce migraverint, quandiu ipfa ancillx Dei inter fe tales invenire poterunt, quz ipsam congregationem ibi Deo famulantium fecundum Regulam regere valeant, per hanc noftram auctoritatem licentiam habeant eligendi abbatisfim, quatinus pro nobis, C conjuge, proleque noftra, & Habilitate regni noftri a Deo nobis collaci, jugiter Dei mifericordiani exorari delectet. Concedimus etiam praedictis fratribus S. Ra- degundis & ancillis S. Crucis quasdam villas sicut domnum genitorem noftrum Carolum Augulhun confiat eis concelfifle, Deniacum, Novam-villam, Bitro- nium, Mcrmenterum. Et ut hzc noftra auctoritas noftris & futuris temporibus firmitatem obtineat perpetuam, manu propria subterfirmavimus, & de anulo noftro insigniri juflimus. Datum civitate… Indictione xi. an. i. regni domini Ludovici gloriosisfimi regis. Astrnn Turonis monafterio S. Martini in Dei nomine feliciter, Amen. XLII. 1 De S. Radegunde regina, S. Crucis fundatrice. PAtrcm habuit Beretharium regem Thoringorum live Brittarium, patruum Hermensiidum & ipfum regem, avum Baflinum qui fuit quoque rex. Quando vero Theodoricus Australiorum rex tributarios libi Toringos bello fecit, prædamquc Chlothario fratri pro lato auxilio concedit, ifte Radcgundem anno ♦y^pagum. 519-captivam abduxit, quæ in Veromanaensem * ducta * Athiez. Atteias * in villa regia nutriendi caufa, cuftodibus eft de- purata. Ibi pueritiam egit fan&iilimc, focium precum & piorum operum nadla Samuclem parvulum clericum. Interea vero litteras docebatur-, aftfanno 538. ut Cointio j ♦ Vitry placet,) cum præparacis expenfis Viduriaci * Rex eam proche ducere vellet, Betarchom ab Aueis node cum paucis Douay. elapsa eft, deinde Sueflioncm diredha iterum fugit ut pompam regalem evitaret j tandemque terreno regi sic nupsit, uc a ccrlcfti non separaretur. Hanc in aula vitam inftiruit, uc monacham potius quam reginam thori confortem habere fe Rex diceret i quippe quæ convivio sese subduceret ad decantandum curium, noQu furgerct e ledo, geluque rigens illucreverte- tetur, cilicium feriet, pauperes ipfa lavaret, mundaret, pasceret, curarctque ; negle&is vero cibis regiis, fava & lenticula ipG vcsceretur. Sxpius ob hxc a Rege increpita & objurgata, & a domeftici » MENTA 560 persecutionem palsa \ tandem occifo ab illo fratre suo, licentiam obtinuit a Rege monadicam veltem induendi, fufeipiendique diaconatus a S. Medardo Noviomagi ; quem ut sibi conferret, prope compulit invitum. Variis pollea cellis seu monalteriis pretiofs velles diftribuit, salutatoque S. Martini sepulcro, in villam Suacdas * Pictavienlis territorii a Rege sibi • $a’J. datam abdidit se, ibique metuentem ne a Rege sicut fama erat, repofeeretur, Johannes in caftello Cainone * ♦ Chinon. rcclausiis ab noc metu liberavit, Regem quidem id velle, Deum vero nolle confirmans. Poli hoc dictum supradi&a domina Radegundis mente tota intenta ad Cnriftum Pictavis, infpirante & cooperante Deo, monafterium libi per ordinationem przcelsi regis Chlotharii conftruxic ; quam fabricam vir apoftolicus Picntius episcopus Sc Austrapius dux, per ordinationem Dominicam celeriter fecerunt : in quod mona-> Aerium sancta Regina mundi falsa blandimenta ref- puens, gaudensquc ingrefla eft : ubi perfeftionis ornamenta conquireret, & magnam congregationem puellarum Chrifto numquam morituro fpanso traderet. Chlotharium autem Turonos ufque ad illam retrahendam progreflum, soliciratus a regina S. Germanus episcopus Pariliensis ab illo consilio fupplex ab’ fterruit ; Ariique mortem experti sunt qui Regi hoc pcrsuaseranr. XLIII. Instrumentum fundationis D. Trinitatis Pictavieascs. IN nomine fandx & individuae Trinitatis Hlotharius Divina providente dementia rex & auguftus. Univcr- sarum ecclcsiarum decus prifeis glifeens augmentis, succedente religione servantibus ftatum cum fandarum, tum etiam fandarum ; eorumdem fons humanorum, fortitudo venuftatis adhxrens cœlcftibus creditur unica animi devotione cum Chrifto atque non unius animae salus, sed inultarum manus * remiflio— * munus, fium solutis contagiis. Quod cernens clara Guillelmi comius, dilectique fidelis noftri mater Adcla : poft’ quam suus homo exierat*, fervituram se Domino ob— ♦bominem ligavit, jugiter illi foli i finit ens, a quo mente & puro exuernt. corde anhelabat fupcmx vitæ desidcrium. Verum in univerlis magis quam in unius stibstftentia Chrifti scr- vitns felicius exercitata audiretur, atque suis religio- ■^saium fuffragio matronarum id fieri fruftrata ejus fpes fatifeebae, conlilio religiosarum, una cum filio Guillelmo comite, noftræ serenicatis aures humili preca- minc aggiefla eft, ut infra Piftavensem urbem inpræ- dio suo quod ad hoc emerat juxta pristinam cellam S. Hilarii, monafterium ad honorem sanctx & indi- vidux Trinitatis, id quod est, confinii licitum foret. ubi pro noftra totiufque regni noftri salute, ac pro rc- mcaio mariti filiique jugiter laudes debitas a aefpon- fatis, sponsus Ecclesiæ Chriftus audiret : atque ad hoc detinendum curtes duas cum suis appendiciis noftro daremus praecepto, &c duos, quod allodos nuncu- f>ant ejusdem loci incolx. Quapropter omnium fide- ium fan&c Ecclefia : ac noftrorum folertia innotefeat, :fupradictx Adelæ comitislx, Dominoque devotiflimæ, consenfu ac precatione filii Guillelmi comitis, noftri- que palatii dignitatum aflensione concelsum esse, munimine noftri praecepti datum locum infra urbem praenominatam, cum omnibus qux tam ipfa quam ibi Domino militantes, aut acquisita obtinent, aut Chrillo largiente pro tempore acquirere valebunt. Qiiem locum de omni regali au&oritate munitum, atque cii- cumfeptum, neque Reipublicx exactor caufa cujufpiam negotiationis excutiendo, normœ sandtarum monacharum offendat inviolabilem tramitem, tenoremque sux obtineat religiolitatis, damus prilibams cum omnibus ad eas pertinentibus curtes duas : quarum una Fagia vocatur, habens capellas duas, unam in honorem
