j87 I N S T R U VIII. Notitia fundationis aiiatitt Gratia-cM « rJ— Cifttrcienfis. sit D. Jac.
Boyer. Gorrarnus Dei grana Camotensis episcopus, J^apoftolicx Sedis legatus, omnibus tam feturis quatn prxfentibus notiun fieri volo, quod Guillelmus comes Pidbvienfis & dux Aquitaniæ, dedit Bemardo abbati Claravallenfi, pro anima sua & pro animabus prxdeceflbruni suorum in forefta sua de Arianfum * quicquid habebat intra has duas vias, videlicet intra illam viam quz a caftro b Mauz6 ducit ad villam qux dicitur « Chremeri, & illam viam qux a villa qux dicitur d Legnez ducit * Beneonem $ dedit, inquam, libere * Benon & absque ulla retentione ad faciendam abbatiam Cif- cuifabpuent tercienhs ordinis. Conceffit etiam uc fratres, qui ibi quatuor U— manerem, acciperent in perpetuum de lignis > quan- rotut de tnm opus haberent, ad facienda & reparanda zdincia, NUJSiid*de ceteros usus abbatix, ubicumque voluerint iu ea- Pauleon, dem forefta, edam in’Defensis que dicuntur Espaud, & Mauzd ; si tamen alibi in eadem forefta qux necelsaria sunt ntcnonp ?. non poterunt inveniri. Conceflic praeterea iu eadem paroc ia. ubique, excepto in defensis qux dicuntur E s- paud, pascua equis fratrum, armentis & gregibus & eorum porcis pafturagium. Fecit autem ipse comes hoc donum in manu przfcripti abbatis in przsentia noftra per annulum noftrx pontificalis dignitatis. Teftes dominus Gofridus Burdegalensis archiepiscopus, Guillelmus episcopus Xantonenlis, Grimoaldus abbas de Allodiis, Guillelmus capellanus de Beneone, Hugo avunculus ejus, Gofsiidus de Ranconia, Guillelmus 1 de Mauzi dapifer comicis Pictavienfis, Lethardus de Beneone, Guillelmus Guateri de Beneone, Hugo de la Legnia, Gofridns Venator. Laudavit poftea hoc donum Ludovicus rex Francorum & dux Aquitano* rum, filius Ludovici regis, qui poft obitum supradicti Guiilelmi comitis, qui apud sanctum Jacobum fepui- tus eft, filiam ejus nomine Alierioram duxit in uxorem, & totam terram obtinuit. Laudavit edam & confirmavit hanc eleemofynam patris fui Alienor tunc regina, su- pradifti Ludovici regis uxor, & przdidti Guiilelmi comitis filia. Ut autem prxsens schedula rata illibata- que in perpetuum maneat, eam austoritace noftra confirmamus, & impreflione sigilli noftri conununi- nms. Si quis autem » quod abfit, ejus tenorem violare vel minuere ausu temerario attemptaverit, donec resi— < piseat 3c digne satisfaciat, a liminibus sanstre matris Ecclesue alienus fiat, & Chriftianorum communione careac t omnibus aurem ifta servantibus pax inpræsen- tiaram & peccatorum remisiiu ab omnium remuneratore condonetur. Arnen. Exftant & littera Philippi Francorum regis, quibus concedit religiosu viris abbati & conventui Gratiæ-Dei usagiutn quod habebant in forefta regia de Benon, ad facienda & reparanda aedificia sua, & ad exteros usus abbatix prædiœe, videlicet pro corpore & porprisia ejusdem, & pro grangiis & domibus dictx abbatix finiatis intra metas fundationis ejusdem, & pro aliis grangiis & domibus suis quæ sequuntur, videlicet pro grangia de f Nactatoria, s de Dardais, h de Aloeta, i de Bria, k de Cellario, 1 de Rupella, de Agema, & m de Plainpoint, modo & forma quibus usque nunc usi sunt, prout in eorum canis Sc privilegiis a prae- decefToribus regibus sibi conccflis plenius continetur. Hoc autem privilegium monachis conceflit Philippus rex, attendens quod cariflimz confertis sux Johannx, quondam Francix regina, anniverfaria annuatim in suo monasterio facere libieraliter conccflilsent. Actum anno ><. ccc. viii. mense Augufti. • Boit-sAbW. b Mauzd. c Cramohc. d (a Leigne. • Lea Deffens des Espaux dans la sorest de Benon. f La Nevoire ou la petite Abbaye. i Darday. h Jes AI- loncttes. 1 la Drie. k le Cellier. * la Jarne. m Plainpoint. MENTA 388 k Idem privilegium confirmavit Canius ngis Franci* filius, Marcbia ac Btgorra comes, aedemiuus Cresciaci & Surgeriarum, litteris datis Poutifrra anno Demini H. ccc. xix. mense Maii j qua omnia poftea roboravit Carolus rex Francorum, litteris datis Parifiit au, Dom. x. ccc. lxxii. regnisui nono, mense Januarii. IX. Littera Richardi Angliæ regis & ducis Aqui— DddirPe taniæ, de fundatione abbatiæ ordinis Cister— eph ! *DS. "j. ciensis quæ vocatur Gratia B. Maria. S(j<r. RIcraRdus Dei gratia rea Angliæ, dux Norman- hix & Aquitanis, comes Andegavenfis, archi- epifcopo Burdegalenfi, & epifcopo Xan&onenfi, co- " mitibus, baronibus, jultitiariis, prepofiris, & omnibus miniftris, & fidelibus suis falutem. Sciatis nos con- ceffide, & przsenti cana confirmalse ecclesue noftrx Gratiz beatæ Mariz, & monachis ibidem Deo fervien- tibus, omnes donationes quas eis fecimus de fundatione ipsorum in infula de Lagullona, & loco de Pala cum pertinendis suis. Concedimus etiam quod fratres de Gratia beatae Marix accipiant in perpetuum de lignis quantum opus habebunt ad facienda & reparanda zdisiciafua & ad ceteros usus abbatiae, ubicumque voluerint in forefta de Argenchum, etiam in defensis qux dicuntur Espauc, & ubique in eadem forefta pascua equabus fratrum, armentis & gregibus & eorum porcis paftinagium. Et quascumque terras, auc prata, aut vineas, aut alias posiesiiones, seu medie- C tarias ex feodo noftro adquirere poterunt, & in suam vel ex aliorum largitione, vel er propria emptione, vel ex commutatione redigere pofleffionem, omnes’prxfatz ecdesue fratribus in perpetuum poffiden- das confirmamus. Et eandem libertatem in omnibus cerris & aliis rebus quas nos donavimus, quibuscum- 3ue eas donavimus, quam habebant in illis antequam onarentur, & quam adhuc habent in propria terra noftra quam nobis retinuimus. Concedimus eoam eis & confirmamus ut in omnibuS rebus antiquas confue- tudines Beneonis vel Rochellz eis tenere liceat ; id eft ea qux in parochia quam habitant per annum & dietn, vel in alia parochia quatn non habitant per diem & sep- tempnium line calumpnia tenuerint, deinceps libere & quiete poflideant. Et donationes quas fecerunt prx- _ dictx ecdestæ & przdictis fratribus Guido de Toars, D & Petrus Berun, & willelmus de Rupe, & quilibet alii vel iu faturum rationabiliter facient. Si quisau- tem in hiis vel in quibuflibet aliis poflelsionibus suis, eis calumpniam movere voluerit, nonnisi coram nobis, vel capitali justitia noftra, vel przlaris ecdesue refpondere cogantur. Quare volumus & firmiter præ- cipimus quod przdida ecclesia & ejusdem ecclesue monachi nabeant & reneant omnia przdista bene & iu pace, libere & quiete, integre, plenarie, & honorifice, in terris, ih boseo, & plano, in pratis, & vi- neis, & pascuis, in aquis, & molendinis, in stagnis & vivariis, in pifcariis & marisds, in viis & femitis, & iu omnibus aliis locis, & aliis rebus, cum omnibus libertatibus & liberis consuetudinibus suis, licut cartat g sigillorum noftrorum teftanrar. Has, inquam, omnes consuetudines & polsefliones ab omni consuetudinc proprie noftra liberas fecimus & immunes. Sciant si quidem universi quod praefata ecclesia & monachi, & omnes res eorum & polsefliones & homines, sunt in manu & custodia & protectione noftra. Quare prohibemus ne eis vel hominibus suis sive rebus eorum aliquam injuriam faciatis vel fieri permittatis. Teftibus Guidone ae Toarz, Willclmo de Fora, P. Bertiu, P. de Volviria, Gaufrido cie Pons, fratre Milone. Daca per manum Johannis de Alenconio Lexoviensi archidia- cono vicecancellario vm. die Maii apud Coiugnac ; anno primo regni noftri.