Pagina:Gesta Romanorum - Oesterley 1872.djvu/579

E Wikisource
Haec pagina emendata est
557


Cap. 169.

De duodecim legibus et modo vivendi.

Narrat Trogus Pompejus de Ligurio nobili milite, qui civitatem quandam cum populo jurare indixerat, ad servandum leges quasdam justas et utiles licet principio graves, donec ipse ab Appolline deifico, quem ipse finxit esse auctorem dictarum legum, responsum reportaret. Quo facto in Cretam ivit et ibi perpetuum exilium egit; moriturus autem, ossa sua ad civitatem redirent, et omnes a juramento se liberas esse credentes legum observantiam violarent. Harum autem legum duodecim numero erant; prima lege populum in obsequia principum et principes in custodiam subditorum et ad cohercionem impiorum reformavit; secunda lege parcimoniam et frugalitatem omnibus persuasit, credens miliciam laudabilius fieri modestia, quam crapula; tercia lege jussit singula non pecunia, sed meritorum compensione opportuna; quarta lege institui aurum et argentum, velut omnium materiarum viliorem; quinta administrationem rei publice per ordinem divisit, dans regibus potestatem bellorum, magistratibus judicia et omnes offensiones, senatui custodiam legum, populo creandi vel eligendi magistratus potestatem; sexta fundum omnibus equaliter divisit et omnibus patrimoniis equalibus, ita quod alter altero nullus potentior redderetur; septima jussit omnes convivari publice ne alter alteri foret causa luxurie; octava, juvenibus toto anno una sola voluit uti veste; nona, pueros pauperes in agrum non in forum publicum deduci jussit, [144] ut primos annos ducerent in opere, non in levitate; decima lege statuit virgines sine dote nubere; undecima voluit uxores eligi non pecunia; duodecima maximum honorem non divitum, sed pro gradu etatis statuit fore. Omne autem, quod quacunque lege statuit, ipse pro exemplo aliis primus servavit.

Carissimi, iste nobilis est dominus noster Ihesus Christus, qui intravit quandam civitatem i. e. mundum istum et fecit populum jurare i. e. in baptismo firmiter promittere servare leges suas i. e. decem precepta, donec veniret ad judicium. Cum autem mortuus erat, non tantum ossa, sed totum corpus in mari i. e. in terra posuit. Prima lex est in obsequium principum etc. hoc est, quod Christiani semper sunt parati per omnia prelatis et ecclesiarum rectoribus sine excusatione et aliqua contradictione simpliciter obedire, et quod princeps, per quos prelatos intelligimus, qui curam animarum custodiendarum susceperunt, subditos suos in viam salutis dirigant et per bona exempla in vita sua eos antecedant, quia