garriant in circis et crocitent, pro literariis exercitationibus exhibent populo deridenda spectacula, perinde ac si e plausu stultorum aedilitatem aut praeturam aut spem consulatus assequantur. Quamobrem prudentissime Plato non ante annum trigesimum, postquam longo usu per bonam educationem virtutes imbiberint, homines caute atque parce dialectica praecipit imbuendos, ne acumine suo sibi blandientes exerceantur contra justitiam et veritatem: «Etenim — ait — adolescentes disputationes degustantes iis veluti per lusum in contrarias partes utuntur, invicem se redarguentes ac tanquam catuli proximum quemque sibi distrahentes ac sermone suo lacerantes».
Ideo non a senticeto labyrinthoque scholarum ars ista petenda, sed a candidiore aliquo cultoque scriptore, qui more veterum eam elegantibus verbis ac latinis potius quam gothicis et arabis vocibus, quales nunc habemus, explicarit, ut ingenti cum laude fecit Groscius, qui sua in dialectica et rerum delectum habuit et vocabulorum, quae de tullianis fontibus hausit una cum exemplis ad singulas dialecticae regulas accommodatis.
Cum autem dialectica emendandae menti potissimum studere debeat, certe omnium hoc optime geometria praestiterit, quae mentes ordine certo a certis quoque ducit simplicibusque principiis, unde obscura diluuntur dissolutaque componuntur et composita in suas dirimuntur partes, ut hac recta disserendi consuetudine mens assuescat semper insistere ipsis rebus atque ita omnis cogitatio seriesque omnis argumentorum progrediatur a veris et mens exuat sibi sensim, quod e vulgari judicio temere ac stulte conceperat, neque deinceps admittat, nisi quod ordine ilio expensum fuerit et exploratum: unde hac una scientia veteres facile retexuntur errores novique praecaventur. Neque enim geometria in sola quantitate vertitur, sed in rebus omnibus quae ordine geometrico pertractantur. Nam affectiones quantitati minime geometriae subiiciuntur tamquam unicum illius opus, sed tamquam exempla clariora et simpliciora, in quibus matheseos potestas magis perspicue cernitur, utpote quarum notio ab ipsa natura mentibus imprimitur. Ceterum undecumque ratiocinando ita progredimur ut e notis ignota devolvamus et a simplicioribus
