Pagina:Ioannes Baptista a Vico - Opera latina tomus I - Mediolani, 1835.djvu/366

E Wikisource
Haec pagina emendata est
336
de rebus gestis a. caraphæi

Improbat Heislerianam hybernorum dispoiitionem in Transylvania.Improbarat quoque, Heislerium paucas copias per quamplurima Transylvaniae loca dissipasse, ut omnes ejus provinciae aditus custodiret; ei metuens manipulorum dispositioni, ne, dum singuli pugnarent, universi vincerentur: Sub adpositu et gravi exemplo.idque adposito et gravi Ragoctii Principis exemplo firmabat, qui ob id ipsum erratum ad ferream Portam Transylvaniae aditum, qui paullo supra Karansebem patet, fusus est.

Caraphaeus formidinis insimulatus.Visum aemulis consilium ex formidine magis quam prudentia provenire. Sed non diu abiit, quod Primus Vezirius, victoriâ de Strasseriano exercitu ad Nissam relatâ ferox,Strasserianae cladis damna. nedum una belli mole rem gerere, sed divisis copiis duas provincias adgredi constituit; sibi Hungariam delegit, Techelio Transylvaniam demandavit Michaëlis Apaffi mors.
Techelius Transylvanorum Princeps a Turcis adpellatus.
Regnum armis inire conatur.
Nam tandem Michaël Apaffius, senio, morbis curisque animi confectus, vitam obivit. Turcarum Dominus id Techelio regnum beneficio concessit; et quindecim virorum millia partim Turcas, partim Tartaros ei ductandos adtribuit, quibus caperet ejus regni possessionem. Ubi hostis adfuit, Transylvana militia Telechii odione, au Techelii studio, an reipublicae ut alienae neglectu, arma deposuere. Heislerii virtus infortunata.Nihilo tamen minus Heislerius forti animo cum perduelle congressus est; sed non meritâ fortunâ usus: nam Germani ingenti barbarorum numero impares; Heislerii et Auriae captivitas.ipse, Auriaque praeter minores militiae ordines capti; ad mille militum caesi; reliqui fuga et errore suae cujusque saluti consuluere. Techelii vanitas.Techelius eo secundo proelio regnum animo invaserat: indicit Comitia, in quibus in sua Transylvani Principis verba jurarentTransylvanorum in Caesarem spectata fides.. Sed vix eo viginti postremi omnium ac perditissimi novatores convenere; boni autem omnes Caesari obsequium conservarunt. Badensis his obnunciatis improsperis, Nissâ Bellogradoque quo licebat praesidio firmatis, trajectoque confestim Danubio, praesentissimum dubiis rebus Transylvanicis auxilium adtulit: et exercitu quindecim millium veteranorum militum Techelium proelio lacessivitBadensis Transylvaniae periclitanti adcurrit;
Techelium fugat;
: sed detrectantem ad Portam usque ferream persequutus e regni finibus exterminavit: Veteranium Provinciae tutandae cum septem legionibus imposuit, Transylvaniamque servavitTransylvaniae servator..

Turcarum Bellogradensis expeditio.At Servia non pericula malorum, sed mala ipsa satis foeda et deploranda mox subiit. Nam Vezirius actuariis navibus ab Euxino in Danubium copias, quae Viddinum reciperarent, et commeatum quo in aestivis sustentarentur, subvexit. Primus Vezirius Pirotum capit.Ipse kal. augusti ab Sophia castra movens cum sexaginta millium Turcarum numero arcem Pirotum in ag-