quam per bd: quaeritur insuper quanto velocius per ba quam per bd,
et hic quam per be, mobile descendat. Ut igitur haec consequi
possimus, prius hoc est considerandum, quod etiam supra
animadvertimus: scilicet, quod manifestum est, grave deorsum ferri tanta vi,
quanta esset necessaria ad illud sursum trahendum; hoc est, fertur
deorsum tanta vi, quanta resistit ne ascendat. Si itaque
inveniamus quanto minori vi trahitur sursum grave per lineam bd quam
per lineam ba, erit iam inventum quanto maiori vi descendat idem
grave per lineam ab quam per lineam bd; et, similiter, si
inveniamus quanto maior vis requiritur ad sursum impellendum
mobile per lineam bd quam per be, erit iam compertum quanto maiori
vi descendet per bd quam per be, Sed tunc sciemus quanto minor
vis requiratur ad sursum trahendum mobile per bd quam per be,
quando cognoverimus quanto eiusdem mobilis maior erit gravitas
in plano secundum lineam bd, quam in plano secundum lineam be.
Procedamus itaque ad inquisitionem talis gravitatis. Et[1]
intelligatur libra cd, cuius centrum a, et in puncto c pondus aequale
ponderi alii quod sit in puncto d. Si itaque intelligamus, lineam ad,
manente puncto a, moveri versus b,
in primo puncto d descensus mobilis
erit veluti per lineam ef; quare per
lineam ef descensus mobilis erit
secundum gravitatem mobilis in
puncto d. Rursus, quando mobile erit in
puncto s, in primo puncto s suus
descensus erit veluti per lineam gh; quare
mobilis per lineam gh motus erit
secundum gravitatem quam habet
mobile in puncto s. Et rursus, quando
mobile erit in puncto r, tunc illius
descensus in primo puncto r erit veluti per lineam tn; quare mobile per
lineam tn movebitur secundum gravitatem quam habet in puncto r. Si
8. vi deorsum moveatur descendat – 18. alio – punto –
- ↑ Qui l’Autore, come attraverso alle cancellature può leggersi, aveva da prima dato al suo pensiero la forma seguente: «Et intelligatur linea ab, quae, manente puncto a, circunduci possit et circulum describat; et ex puncto b pendeat pondus o; et intelligatur, rursus, libra cd, cuius centrum a; et in puncto c adhaereat [il ms.: adhereat] aliud pondus aequale ponderi b; et aliud, b aequale, sit in puncto [il ms.: punto] d».
