ram. Utque ad intentum deveniam, hoc ut mihi concedas abs te peto:
nempe, quod si fuerint duo mobilia, quorum alterum celerius altero
moveatur, ista mobilia coniuncta movebuntur quidem celerius quam
id solum quod tardius movebatur, tardius vero eo quod celerius
movebatur. Ut si, verbigratia, mobile a moveatur velocius
quam b, dico, compositum ex ambobus a, b, tardius
descensurum esse quam a solum, citius vero quam b solum. Quod quidem
luceclarius patet: cui enim dubium est, quod tarditas b retardabit
celeritatem a, et, e centra, quod celeritas a intendet motum b, et ita
fiet motus quidam medius inter celeritatem ipsius a et tarditatem b?
Do. Hoc negare nunquam ausus ero.
Al. Hoc supposito, si fieri potest per adversarios, moles magna citius
moveatur quam moles parva (sint autem eiusdem materiae); et sit moles
quidem magna a, moles vero parva sit b. Si ergo b
tardius movetur quam a, ergo, ex his quae supra posita
sunt, compositum ex ambobus a, b tardius movebitur quam a solum: et
sunt a, h eiusdem materiae: ergo moles maior eiusdem materiae tardius
movebitur quam moles minor eiusdem materiae; quod quidem ex
diametro illis opponitur, et est contra suppositum. Non est ergo verum, quod
moles magna citius moveatur quam parva, si eiusdem sint maeriae;
quod, in toto progressu 4 De caelo, contra antiquos, tanquam notum
supposuit Aristoteles. Vide ergo quam firmis fundamentis innixus
eorum confutaverit opinionem, qui non ponebant (uti vere non est
ponendum) simpliciter grave et simpliciter leve, sed tantum levius et
gravius in comparatione; et, consequenter, intueri potes quod habeant
robur rationes illius, quibus absolutam gravitatem et levitatem in
terra et igne, quin imo et gravitatem aquae et aëris in propriis locis,
tribuere conatus est. Sed, his omissis, ad propositum rediens, dico,
eandem etiam in vacuo rationem habendam esse; nempe, mobilia quae
fuerint eiusdem materiae, licet inaequalia magnitudine, eadem ferri
celeritate: quod eodem prorsus modo, quo in pieno, demonstrabitur.
Do. Ad reliquorum problematum solutionem regredi potes, quam auribus arrectis expecto.
Al. Nunc illius problematis meam accipito solutionem, quae ex solis supra positis innotescere potest: illius, nempe, in quo causa expe-
5. mobile a descendat moveatur – 21. celo – 30. eiusdem generis materiae – inequalia – eandem –
